Basic College Mathematics through

Applications 5th Edition Akst Solutions

Manual
Visit to download the full and correct content document: https://testbankdeal.com/dow
nload/basic-college-mathematics-through-applications-5th-edition-akst-solutions-man
ual/
Chapter 6

PERCENTS
36. 400% = 400%
HH = 4
6.1 Introduction to Percents
38. First convert the fractional part of the percent to a
Exercises decimal:
2. To change a percent to the equivalent fraction, 0.1
1
drop the % sign from the given percent, and place = 10 1.0
10
the number over 100.
Replace the fraction by its decimal equivalent in
4. To change a fraction to the equivalent percent, the original percent, and convert the percent to a
multiply the fraction by 100 and insert a percent decimal:
sign. 1
201 % = 201.1% = 201.1% HH = 2.011
3 10
6. 3% =
100 40. First convert the fractional part of the percent to a
decimal:
110 10 1
8. 110% = =1 =1 4
0.8
100 100 10 = 5 4.0
5
41 44 11 Replace the fraction by its decimal equivalent in
10. 41% = 12. 44% = =
100 100 25 the original percent, and convert the percent to a
decimal:
45 9 92 23
14. 45% = = 16. 92% = = 4
2 % = 2.8% = 02.8% = .028, or 0.028
100 20 100 25 HH
5
1 42. First convert the fractional part of the percent to a
1 10 1 1 1 decimal:
18. %= = ⋅ =
10 100 10 100 1, 000 0.7
7
= 10 7.0
1 10
1 1 1 1 Replace the fraction by its decimal equivalent in
20. % = 5 = ⋅ = the original percent, and convert the percent to a
5 100 5 100 500
decimal:
1 1 7
1
2
5 1 1 % = 0.7% = 00.7%
HH = .007, or 0.007
22. 2 % = 2 = ⋅ = 10
2 100 2 100 40 44. First convert the fractional part of the percent to a
20
decimal:
4 2 0.25
28 1
4 7 200 1 2 = 4 1.00
24. 28 % = = ⋅ = 4
7 100 7 100 7 Replace the fraction by its decimal equivalent in
1
the original percent, and convert the percent to a
26. 9% = 09.%
HH = .09, or 0.09 decimal:
1
28. 25% = 25.%
H H = .25, or 0.25 % = 0.25% = 00.25%
HH = .0025, or 0.0025
4
30. 0.2% = 00.2%
HH = .002, or 0.002
GG = 037.% or 37%
46. 0.37
32. 113% = 113.%
H H = 1.13 48. 0.1G 8G = 18.%, or 18%
34. 10.5% = 10.5%
HH = 0.105 50. 0.4 = 0.40
GG = 40.% or 40%

52 Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

 Section 6.1 Introduction to Percents 53

G = 5%
52. 0.05 54. GG = 85.7%
0.857
3
0.428
90. = 7 3.000 GG = 42.8% ≈ 43%
0.428
GG = 107.%, or 107%
56. 1.07 7

58. 3.5 = 3.50

G G = 350.%, or 350% G G = 116.33% ≈ 116%
92. 1.1633

G G = 362%
60. 3.62 94. Fraction Decimal Percent

GG = 100.3%
62. 1.003 4
0.8 80%
5
64. 7 = 7.00
GG = 700%
1 0.166... 2
16 %
0.50 6 3
1
66. = 2 1.00 GG = 50%
0.50
2 5 0.833... 1
83 %
6 3
0.15
3
68. = 20 3.00 0.15 = 0.15
G G = 15% 1
20 0.125 12.5%
8
0.24
6 3
70. = 25 6.00 0.24 = 0.24
G G = 24% 0.375 37.5%
25 8
7 5 1
72. = 0.7 = 0.70
GG = 70% 0.625 62 %
10 8 2
0.02 7 87.5%
1 0.875
74. = 50 1.00 G G = 2%
0.02 8
50
0.4
2 2 2 100 200 2 2
76. = × 100% = × %= % = 22 % 96. = 5 2.0 GG = 40%
0.40
9 9 9 1 9 9 5

4 4 4 100 400 1 1 5
78. = × 100% = × %= % = 57 % 1
62
125 1 5
7 7 7 1 7 7 98. 62 % = 2 = ⋅ =
2 100 2 100 8
80. 8 = 8.00
GG = 800% 4

82. First convert the fractional part to a decimal: 3

0.00375
0.6 3 3 1 3
3 3 100. % = 8 = ⋅ = 800 3.00000
= 5 3.0 2 = 2.60GG = 260% 8 100 8 100 800
5 5 3
% = 0.00375
8
1 4 4 100 400 1
84. 1 = × 100% = × %= % = 133 % GG = 0.3%
102. 0.003
3 3 3 1 3 3
G G = 127.53% ≈ 128%
104. 1.2753
86. First convert the fractional part to a decimal:
0.833 1
5 1 5 ⋅ 13 13
= 6 5.000 3.833 G G = 383 % 106. 65% =
65
= =
6 3 100 5 ⋅ 20 20
1 5 1
383 % > 380% so 3 > 380% .
3 6 108. Equities make up 100% − (16% + 21% + 43%) =
0.025 100% − 80% = 20% = 0.2
1 1
88. = 40 1.000 % = 0.25% = 0.0025 110. 16.99%
HH = 0.1699
40 4
1 1
0.025 > 0.0025 so > %. 3
= 0.75
40 4 112. GG = 75%
4

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

54 Chapter 6 Percents

114. 78% = 78.%

H H = .78, or 0.78 8. What is 200% of 6 ?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
1 x = 2.00 ⋅ 6 = 12
15 5⋅ 3 3
116. 15% = = = 12 is 200% of 6.
100 5 ⋅ 20 20
1 10. What is 6% of 9 ?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
3 6 x = 0.06 ⋅ 9
118. = = 6%
50 100 x = (0.06)(9) = 0.54
6% < 7%, so the sales tax rate is lower in Iowa. 0.54 is 6% of 9.
3 3⋅4 12 12. What is 40% of 10 mi?
120. a. = = = 12%
25 25 ⋅ 4 100 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.40 ⋅ 10 mi
b. The percent of children who do not want to
x = (0.40)(10) = 4
become professional athletes is
100% − 12% = 88%. 40% of 10 mi is 4 mi.
14. What is 0.5% of 7 ?
20,897
≈ 840.93 = 840.93 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
122. G G = 84, 093% x = 0.005 ⋅ 7
24.85
x = (0.005)(7) = 0.035
Mindstretchers 0.035 is 0.5% of 7.
1. Moving the decimal point to the right, is the same
as multiplying by 100. Moving the decimal point 16. What is 3.5% of 4.6 ?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
to the left is the same as dividing by 100, or x = 0.035 ⋅ 4.6
equivalently, multiplying by 0.01.
x = (0.035)(4.6) = 0.161
100
= 10, 000 , so the incorrect answer is 10,000 0.161 is 3.5% of 4.6.
0.01
times as large as the correct answer. 1 % of 35?
18. What is 10
2. The salt content was low, so to avoid decimals, ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
the scientist used mils. x = 0.001 ⋅ 35
3. The triangle is divided into 16 equal triangles, of x = (0.001)(35) = 0.035
which 5 triangles are shaded. 1% of 35 is 0.035.
10
0.31
5 4 1 1
= 16 5.00 0.31 = 0.31 G G = 31 %
2
16 16 4 4 66 23 200 1 2
48 20. 66 23 % = = ⋅ =
100 3 100 3
20 1
16
What is 66 23 % of 33?
4
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
2
x = ⋅ 33
6.2 Solving Percent Problems 3
2
Exercises x = ⋅ 33 = 22
3
2. The amount is the result of taking the percent of 66 23 % of 33 is 22.
the base.
4. In the translation method of solving a percent 22. What is 8.9% of 7, 325 mi ?
problem, of is replaced by a multiplication ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.089 ⋅ 7,325 mi
symbol.
x = (0.089)(7,325) = 651.925 ≈ 652
6. What is 50% of 48? 8.9% of 7,325 mi is 652 mi to the nearest mile.
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.50 ⋅ 48
x = (0.50)(48) = 24

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

 Section 6.2 Solving Percent Problems 55

24. 30% of what number is 120? 38. 0.25% of what number is 100.4?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
0.30 ⋅ x = 120 0.0025 ⋅ x = 100.4
0.30 x = 120 0.0025 x = 100.4
120 100.4
x= = 400 x= = 40,160
0.30 0.0025
30% of 400 is 120. 0.25% of 40,160 is 100.4.
26. $195 is 1% of what salary? 17
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 40. 2 18 % = ÷ 100 = 2.125 ÷ 100 = 0.02125
$195 = 0.01 ⋅ x 8
0.01x = 195 2 18 % of what number is 4,718?
195 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x= = 19, 500 0.02125 ⋅ x = 4, 718
0.01
1% of $19,500 is $195. 0.02125 x 4, 718
=
28. 14 is 200% of what number? 0.02125 0.02125
x = 222, 023.5294
↓↓ ↓ ↓ ↓
14 = 2 ⋅ x 2 18 % of 222,023.5294 is 4,718.
14 = 2 x
7=x 42. 13 is what percent of 52?
14 is 200% of 7. ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
13 = x ⋅ 52
30. 20% of what number is 8? 13 = 52 x
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
0.2 ⋅ x = 8 13 1
= = 0.25 = 25% = x
0.2 x = 8 52 4
8 13 is 25% of 52.
x= = 40
0.2 44. What percent of 50 is 20?
8 m is 20% of 40 m. ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x ⋅ 50 = 20
32. 85 is 8 12 % of what number? 50 x = 20
↓↓ ↓ ↓ ↓ 20 2
85 = 0.085 ⋅ x x= = = GG = 40%
0.40
50 5
85 = 0.085 x 40% of 50 is 20.
85
= 1, 000 = x 46. What percent of 15 is 5?
0.085
↓ ↓ ↓ ↓↓
8 12 % of 1,000 is 85. x ⋅ 15 = 5
15 x = 5
34. 8.1 is 150% of what number? 5 1
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ x= =
8.1 = 1.5 ⋅ x 15 3
1 1 100 100 1
1.5 x = 8.1 x = × 100% = × %= % = 33 %
8.1 3 3 1 3 3
x= = 5.4 5 is 33 13 % of 15.
1.5
150% of 5.4 is 8.1.
48. $16 is what percent of $20?
36. 0.75% of what is 24? ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 16 = x ⋅ 20
0.0075 ⋅ x = 24 16 = 20 x
0.0075 x = 24 16
24 =x
x= = 3, 200 20
0.0075 16 4
x= = = 0.8 = 80%
0.75% of 3,200 is 24. 20 5
$16 is 80% of $20.

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

56 Chapter 6 Percents

50. 10 is what percent of 8? x 30

↓ ↓ ↓ ↓↓ 62. =
10 = x ⋅8 100 20
20 x 3, 000
10 = 8 x =
20 20
10 x = 150
=x
8 150% of 20 is 30.
x = 1.25
G G = 125%
10 is 125% of 8. 64. 2.5% of what number is 32?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
52. 35¢ is what percent of 21¢? 0.025 ⋅ x = 32
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 0.025 x 32
35 = x ⋅ 21 =
0.025 0.025
35 = 21x x = 1, 280
35 5
x= = 2.5% of 1,280 is 32.
21 3
5 5 100 500 2 66. What is 7.2% of $300 ?
x = × 100% = × %= % = 166 % ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
3 3 1 3 3 x = 0.072 ⋅ $300
35¢ is 166 23 % of 21¢. x = 0.072 ⋅ 300 = 21.6
7.2% of $300 is $21.60
54. 1.4 is what percent of 8?
↓ ↓ ↓ ↓↓ x $24
1.4 = x ⋅ 8 68. =
100 $300
1.4 = 8 x 300 x 2, 400
1.4 =
=x 300 300
8 x=8
x = 0.175
G G = 17.5% $24 is 8% of $300.
1.4 is 17.5% of 8. 3%
70. 4
of what number is 60 ?
56. What percent of 0.3 is 1.5?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x ⋅ 0.3 = 1.5 0.0075 ⋅ x = 60
0.3 x = 1.5 0.0075 x 60
=
1.5 0.0075 0.0075
x= = 5 = 500% x = 8, 000
0.3
500% of 0.3 is 1.5. 3
% of 8,000 is 60.
4
58. 8, 422 is what percent of 11,630?
↓ ↓ ↓ ↓↓ 72. 300 is 20% of what number?
8, 422 = x ⋅ 11, 630 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
8, 422 11, 630 x 300 = 0.20 ⋅ x
= 300 = 0.2 x
11, 630 11, 630
0.7241... = x 300
= 1, 500 = x
72% ≈ x 0.2
8,422 is about 72% of 11,630. Last year’s output was 1,500 tons.

60. What is 0.01% of 55? 74. What is 80% of 90 ?

↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.0001 ⋅ 55 x = 0.8 ⋅ 90
x = 0.0001 ⋅ 55 = 0.0055 ≈ 0.01 x = (0.8)(90) = 72
0.01% of 55 is approximately 0.01. 72 units were sold.
76. What is 3% of $2, 500 ?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.03 ⋅ $2, 500
x = (0.03)(2,500) = 75
You would have paid $75 in income tax.

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

 Section 6.3 More on Percents 57

78. First find the number of pounds in the mixture. to pay $16 to buy a $250 TV set across the river.
1,200 + 400 + 200 + 100 + 75 + 25 = 2,000 So, she should buy the TV set in her town.
What percent of 2, 000 is 1,200?
90. 60% of 2,258 = 0.6(2,258) = 1,355 use
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x ⋅ 2, 000 = 1,200 broadband connections at home.
55% of 2,258 = 0.55(2,258) = 1,242 connect to
2, 000 x = 1,200
the internet wirelessly.
1, 200
x= = 0.6 = 60% Therefore, 1,355 − 1,242 = 113 more adults use
2, 000 broadband than connect wirelessly.
60% of the mixture is corn.
92. First, find the number of attempted passes:
80. 424 is what percent of 673? 20% of what number is 15 ?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
424 = x ⋅ 673
0.2 ⋅ x = 15
424 = 673x
424 0.2 x 15
≈ 0.63 = 63% = x =
673 0.2 0.2
About 63% of the interviewees were either x = 75
overweight or obese. So, the quarterback attempted 75 passes. He
completed 15 of them, so he did not complete
82. What is 75% of 80 ? 75 − 15 = 60 passes.
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.75 ⋅ 80 94. a. The total area of the house with the addition
is 1,650 + 495 = 2,145 sq ft.
x = (0.75)(80) = 60
60 classrooms have whiteboards. x 2,145
b. =
x $2, 000 ← public 100 1, 650
84. = 1, 650 x 214, 500
100 $20, 000 ← private =
20, 000 x 200, 000 1, 650 1, 650
= x = 130
20, 000 20, 000
x = 10 The total new area is 130% of the original
area.
The average tuition and fees at public two-year
colleges is 10% of the average tuition and fees Mindstretchers
at private four-year colleges.
1. Answers will vary.
86. 72% of what number is 648?
2. More women than men attend the college.
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
0.72 ⋅ x = 648 3. Answers will vary
0.72 x 648
=
0.72 0.72 6.3 More on Percents
x = 900
The warehouse had 900 cases of paper in its
Exercises
inventory.
2. Sellers who are paid a fixed percent of the sales
88. What is 5% of $250 ? for which they are responsible are said to work
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ on commission.
x = 0.05 ⋅ $250
4. When interest is paid on both the principal and
x = (0.05)(250) = 12.50 the previous interest generated, it is called
What is 4% of $250 ? compound interest.
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.04 ⋅ $250
x = (0.04)(250) = 10
The shopper would pay $12.50 in sales tax in
her town and $10 in sales tax in the town across
the river. Adding $6 for the cost of the round
trip to the $10 would mean that she would have

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

58 Chapter 6 Percents

6. Original New Percent Increase

Value Value or Decrease
The change is an increase of 1.
$5 $6 1
= 0.20 = 20% increase
5
The change is a decrease of 2.
$12 $10 2 1 2 2
= = 0.16 = 16 % decrease
12 6 3 3
The change is an increase of 5.
$4 $9 5
= 1.25 = 125% increase
4
The change is an increase of 20.
$25 $45 20 4
= = 0.80 = 80% increase
25 5
The change is an increase of 26.
$10 $36 26
= 2.6 = 260% increase
10
The change is an decrease of 80.
$100 $20 80
= 0.80 = 80% decrease
100
The change is a decrease of 1 ft.
4 ft 3 ft 1
= 0.25 = 25% decrease
4
The change is a decrease of 3.5 lb.
8 lb 4.5 lb 3.5
= 0.4375 = 43.75% decreaseor 43 34 % decrease
8

8. Selling Price Rate of Sales Tax

Sales Tax
$40.00 6% (0.06)($40.00) = $2.40

$16.98 4% (0.04)($16.98) = $0.6792 ≈ $0.68

$85.00 5 12 % (0.055)($85.00) = $4.675 ≈ $4.68

$286.38 5% (0.05)($286.38) = $14.319 ≈ $14.32

10. Rate of
Sales Commission Commission
$400 1% (0.01)($400) = $4.00

$670 3% (0.03)($670) = $20.10

$610 6 12 % (0.065)($610) = $39.65

$2,500 8.25% (0.0825)($2, 500) = $206.25

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

 Section 6.3 More on Percents 59

12. Original Rate of

Price Discount Discount and Sale Price
Discount: (0.30)($200.00) = $60.00
$200.00 30%
Sale Price: $200.00 − $60.00 = $140.00
Discount: (0.50)($21.00) = $10.50
$21.00 50%
Sale Price: $21.00 − $10.50 = $10.50
Discount: (0.10)($88.88) = $8.89
$88.88 10%
Sale Price: $88.88 − $8.89 = $79.99
Discount: (0.40)($72.50) = $29.00
$72.50 40%
Sale Price: $72.50 − $29.00 = $43.50

14. Principal Interest Rate and Interest Final Balance

Time (years)
6% $100 × 0.06 × 5 = $30.00 $100 + $30.00 = $130.00
$100
5 years
4% $800 × 0.04 × 5 = $160.00 $800 + $160.00 = $960.00
$800
5 years
3% $500 × 0.03 × 10 = $150.00 $500 + $150.00 = $650.00
$500
10 years
6% $800 × 0.06 × 10 = $480.00 $800 + $480.00 = $1, 280.00
$800
10 years
1.5% $250 × 0.015 × 2 = $7.50 $250 + $7.50 = $257.50
$250
2 years
4.25% $300, 000 × 0.0425 × 20 $300, 000 + $255, 000.00
$300,000
20 years = $255, 000.00 = $555, 000.00

16. Principal Interest Rate and Final Balance

Time (years)
6% (1.06) × $300 = $318.00
$300
1 year
5%
$2,900 (1.05) 4 × $2, 900 = $3, 524.968... ≈ $3, 524.97
4 years
3%
$800 (1.03)5 × $800 = $927.419... ≈ $927.42
5 years
3%
$10,000 (1.03)4 × $10, 000 = $11, 255.0881 ≈ $11, 255.09
4 years
1.1%
$250 (1.011)2 × $250 ≈ $255.53
2 years
3.3%
$200 (1.033)5 × $200 = $235.251... ≈ $235.25
5 years

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

60 Chapter 6 Percents

18. Original New Percent Increase

Value Value
$220 $300 Amount of increase =$300 − $220 = $80
80
Percent increase = ⋅ 100% ≈ 36%
220

20. Assessed Value Rate of County County Property Tax

of a House Property Tax
$150,000 0.9475% 0.9475% of $150,000 = 0.009475 × $150,000
=$1,421.25

22. Sales Rate of Commission

Commission
$537.14 10% Commission = 0.1 ⋅ $537.14 = $53.71

24. Principal Interest Rate Time Final Balance

and Kind (years)
5.8%
$259.13 12 Final balance = $259.13 ⋅ (1.058)12 ≈ $509.74
compound

26. The decrease in games won was 20 − 15 or 5. 32. $3, 264 is what percent of $272, 000?
What percent of 20 is 5? ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
3, 264 = x ⋅ 272, 000
↓ ↓ ↓ ↓↓
x ⋅ 20 = 5 3, 264 = 272, 000 x
20 x = 5 3, 264
=x
5 272, 000
x= 0.012 = 1.2% = x
20
1 The property tax rate is 1.2%.
x = = 0.25 = 25%
4 34. What is 7% of $800?
The games won dropped by 25%. ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.07 ⋅ 800
28. The decrease was 2,400 − 1,800 = 600.
What percent of 2,400 is 600? x = (0.07)(800) = 56.00
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ What is 5.8% of $800?
x ⋅ 2, 400 = 600 ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
2, 400 x = 600 x = 0.058 ⋅ 800
600 x = (0.058)(800) = 46.40
x=
2, 400 The sales tax you would pay in the town is
1 $56.00, whereas the sales tax in the nearby town
x = = 0.25 = 25%
4 is $46.40. Adding the $5 it costs to travel to the
The number of units produced per day decreased other town means a person would be paying
25%. $51.40, less than $56.00, so it is worthwhile to
make this trip.
30. The decrease was 250 − 200 = 50 mg.
What percent of 250 is 50? 36. What is 10% of $3, 000?
↓ ↓ ↓ ↓↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x ⋅ 250 = 50 x = 0.10 ⋅ 3, 000
250 x = 50 x = (0.10)(3, 000) = 300
50 1 The commission is $300. So the salesperson’s
x= = = 0.2 = 20%
250 5 total earnings was $150 + $300 or $450.
The dosage was decreased by 20%.

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

 Section 6.3 More on Percents 61

38. $3, 500 − $2, 000 = $1, 500 b. The new mark down = 60% of $48
What is 5% of $2, 000? = (0.60)(48)
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ = $28.80
x = 0.05 ⋅ 2, 000 New sale price = $48.00 − $28.80 = $19.20
x = (0.05)(2, 000) = 100 The total mark down from the original price
is $32.00 + $28.80 = $60.80
What is 7% of $1, 500? What percent of $80 is $60.80?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓
x = 0.07 ⋅ 1, 500 80 x = 60.80
60.80
x = (0.07)(1,500) = 105 x= = 0.76 = 76%
80
She earns a commission of $100 + $105 or After the second discount was applied, the
$205. sale price was 76% of the original price.
40. The discount is 5% of $43.84.
50. $500 × (1.045)2 = $546.0125 = $546.01 ,
0.05 × $43.84 » $2.19
The daily rate is $43.84 − $2.19 = $41.65. rounded to the nearest cent.
The value of the CD at the end of 2 yr is
42. The discount is $800 − $680 = $120. $546.01.
What percent of $800 is $120?
↓ ↓ ↓ ↓ ↓ 52. $10, 000 × (1.50)4 = $50, 625
x ⋅ 800 = 120 The value of the painting 4 yr later was $50,625.
800 x = 120
120 Mindstretchers
x= = 0.15 = 15%
800 1. Simple interest is paid only on the principal
The discount rate is 15%. while compound interest is paid on both the
principal and the previous interest generated.
44. $600 × 0.08 × 2 = $96
$96 in interest is earned. 2.
46. $2, 000 × 0.04 × 3 = $240
He will owe her $240 in interest. At the end of 3
yr he must pay $2, 000 + $240 or $2,240.

48. a. First find the amount of the mark down:

mark down = 40% of $80 = (0.4)($80) =
$32.00
sale price = original price − mark down
3. No. Answers will vary. For example, the
= $80 − $32.00 = $48.00
original quantity is 100, and it is increased by
20%, the new amount is 120. If 120 is decreased
by 20%, the new amount is 96.

Copyright © 2013 Pearson Education, Inc.

Another random document with
no related content on Scribd:
Op het kantoor, waar zijn zwager, een ijverig en bekwaam koopman,
aan het hoofd der zaken stond, liet men hem juist zoo veel en zoo
weinig doen, als hij goed vond, en maakte niemand er aanmerking
op, als hij elken middag een paar uren uitging. Er was gezorgd, dat
hij een „werkman” naast zich had, die deed, wat hij liet liggen.

Het kon hem overigens niet schelen. Als hij meerderjarig was, en dat
duurde nog hoogstens een jaar, ging hij toch weg om nimmer weer
terug te komen. Tot zoolang, stelde hij zich voor, zou hij de
geweldige verveling van het Indische leven wel kunnen bekampen;
tot zoolang zou hij het wel uithouden.

Van Brakel amuseerde zich de eerste dagen uitstekend met zijn

commensaal; zóó zelfs dat hij ’s avonds thuis bleef om met hem te
„boomen” en een glas grog te drinken. Maar de aardigheid was er
gauw af, en hij ging weer als vanouds ’s avonds na het diner naar de
soos.

„Ik heb ook wel pleizier eens er heen te gaan,” zei Geerling, toen
Van Brakel de eerste maal ging.

„Nu, rijd dan mee. Speel je?”

„Neen; ten minste niet bij voorkeur.”

„Dus je kunt het toch?”

„Och ja, zoo’n beetje.” [34]

Maar terwijl Van Brakel, met een glans van vergenoegen op het
gezicht, zich heen en weer bewoog op zijn stoel aan de speeltafel,
als iemand, die blij is dat hij zich weer „thuis” gevoelt, leek het
Geerling erg vervelend. Hij was er bij gaan zitten schrijlings op een
stoel, hij zag hoe er beurtelings werd gepast, gevraagd, in de
„katoentjes”; in de „beste”; hoe er gewonnen werd en verloren,
remise en codille; hoe er groot en klein casco en s a n s
p r e n d r e ’ s werden gespeeld en hoe de f i c h e s van den eenen
kant naar den anderen werden geschoven over het groene laken,—
het interesseerde hem niets hoegenaamd; zijn oogleden werden
zwaar.

„Zeg Geerling, ik zou nog een brandy nemen, als ik jou was,” zei Van
Brakel lachend. „Daar blijf je wakker van.”

De anderen lachten ook.

„Hij is als mijn vrouw,” ging de ingenieur voort; „die kan ook ’s
avonds om dezen tijd haar oogen niet openhouden.”

„Dat is de jeugd,” zei een in het spel vergrijsde; „hoe ouder men
wordt, des te minder behoefte krijgt men aan slaap.”

Men ging nog een oogenblik door op het thema, maar zat dadelijk
weer verdiept in het spel.

Geerling dacht over de woorden na, met een glimlach om den mond.
„Net als zijn vrouw!” Het was ongetwijfeld gezegd zonder
boosaardige bedoeling, want hij wist te goed, welk een door en door
goed karakter Van Brakel had, om hem in dat opzicht te verdenken.
Toch vond hij de uitdrukking opmerkelijk, en zelfs ongepast. Niet om
hemzelven, maar om de vrouw.

Den volgenden avond ging hij niet meer mee naar de sociëteit. [35]

„Ik amuseer me er toch niet.”

„Neen, dat schijnt. Je valt er bij in slaap.”

„Het is saai andere menschen te zien spelen.”

„Meedoen vind ik natuurlijk veel pleizieriger, maar een interessante
partij mag ik toch wel zien.”

„Jij bent ook zoo’n geacharneerde dobbelaar,” zei Lucie op een toon,
die meer bewondering dan verwijt verried.

„Och, dàt niet; ik maak alleen heel graag een partijtje.”

„Nu, maak dan maar dat je weg komt.”

Hij kuste haar, en ging vroolijk heen. Daar Geerling nog bleef zitten,
hield Lucie hem maar gezelschap, schoon ze veel liever naar bed
zou zijn gegaan. Doch zij bestreed haar slaperigheid.

„Houdt u niet van ’n partijtje?”

„Zoo.… Bij gelegenheid en voor de grap. Ik kan me niet goed

voorstellen, hoe men zich er mee kan amuseeren.”

„De heeren in Indië zijn er over het algemeen dol op.”

„Ze spelen nogal hoog.”

„Ja, maar dat haalt niet bij vroeger. Ik heb ze als kind zien homberen
om een pikol koffie het fiche.”

„Het genoegen ontsnapt me ten eenenmale. Als ik speel, doe ik het

alleen voor tijdverdrijf, maar niet om eens anders geld te winnen. Ik
verlies nog liever.”

„Nu, ja!.….… Neen, maar dien vind ik goed!” riep Lucie, luid lachend.
Dat was voor haar, op Java gewonnen en geboren, volkomen
onbegrijpelijk.

„Wezenlijk,” verzekerde hij. „Als ik bij het spel heb gewonnen, wat
trouwens zelden gebeurt, en ik zie iemand de beurs openen, er geld
uit nemen en dat naar me toe schuiven, [36]dan heb ik een
gewaarwording, alsof ik me van iets meester maak, dat me niet
toekomt.”

„Nu, dat is toch al heel dwaas,” meende Lucie. „Wat je eerlijk hebt
gewonnen, komt je ook eerlijk toe. Als je verloor, zou je evengoed
moeten betalen.”

Hij glimlachte om de eigenaardige argumentatie.

„Juist. Als ik roof neem ik geld, en als ik beroofd word raak ik het
kwijt.”

Zij vond hem erg gek.

„Op die manier,” zei ze, „kan men alles overdrijven. Dan is oorlog
voeren, jagen, visschen.…”

„Zeker, mevrouw, het is alles rooven. Ik voer ook geen oorlog.…”

„A j a k k e s ,” riep Lucie lachend, „hoe flauw!”

Daarmede was hij het eens; ze lachten samen en het was reeds tien
uren toen zij elkaar een goeden nacht wenschten en hij naar zijn
paviljoen retireerde. Zij vond hem met zijn malle theorieën een
verbazenden q u i b u s , maar ze had zich toch wel om hem
geamuseerd, en schoon ze „verging” van den slaap, speet het haar
niet, dat ze zoo „laat” was opgebleven. Op die manier was het nog
wel eens aardig een uurtje op te blijven. Met Herman was ze
uitgepraat en hij ook met haar; ze konden elkaar niets nieuws
vertellen; als hij thuis was, zat hij maar te lezen in de courant, en dan
viel ze vanzelf in slaap.

Geerling trok een langen rotanstoel naar buiten op het galerijtje voor
zijn kamers, stak een versche sigaar op, en keek droomerig in de
duisternis. Hij vond haar een aardige vrouw; veel aangenamer dan
Van Brakel als man. Zij was wel geen ingenieur, maar in sommige
opzichten vond hij haar [37]ingenieuzer. En ze was een verduiveld
knappe vrouw bovendien. Als hij dááraan dacht, mocht hij Van
Brakel hoe langer hoe minder lijden.

Het was fataal, maar ’t was niet anders: de invloed van de honderd
en vijftig gulden ’s maands, die ze nu meer ontvingen dan vroeger,
had in geenen deele aan de verwachtingen der Van Brakels
beantwoord. Integendeel, het was of ze hoe langer hoe harder
achteruitgingen. Tegen het einde der maand was het voor Lucie een
wanhopig tobben, en wat Herman aanging, hij sukkelde aan de
meest hardnekkige d é v e i n e , die een speler tot wanhoop kan
brengen. De door hem gedane toezeggingen van betaling waren
achtergebleven. Hoe het kwam, wist hij niet, en Lucie wist het ook
niet, maar e n f i n , het w a s zoo; zij hadden eenvoudig ’t geld niet,
en wat zij hadden willen voorkomen, gebeurde: er werd op een deel
van zijn bezoldiging beslag gelegd.

’t Hinderde hem geweldig. De hoofdingenieur Willert had hem er

ernstig over onderhouden, en hem in allen ernst aangeraden anders
te gaan leven.

„Het is mij,” had hij in een soort van wanhoop geantwoord,

„o n m o g e l i j k met mijn gezin van mijn traktement te leven.”

„Daar zijn er toch zooveel, die het moeten doen,” had de

hoofdingenieur gezegd, „en die toonen, dat ze het wel kunnen.”

„Dan hebben ze er meer slag van dan mijn vrouw en ik.”

„Misschien zou ’t juister wezen te zeggen, dat uw vrouw en u er niet

den slag van hebben.”
„Ook mogelijk.” [38]

„De ingenieurs, die toekomen met hun traktement, zijn zoo zeldzaam
niet.”

„Hm!” zei Van Brakel schamper: „u hebt goed praten! ’n Groot

traktement en een klein gezin!”

„’t Is waar, we hebben geen kinderen. Maar ik heb met mijn kleine
gezin ook geleefd van de helft van uw inkomen, zonder dat ik te kort
kwam.”

„Ik geloof het wel. Het is al veel naar dat men gewoon is te leven.”

„Men moet niet leven naar men gewoon is of zich heeft aangewend,
maar naar zijn middelen.”

„Enfin, dat kunstje schijn ik dan niet te verstaan.”

„Dat verstaat iedereen als de goede wil er slechts is.”

„De goede wil is er zeker.”

„Dat moet ik betwijfelen.”

„Ei?”

„Zeker. Wanneer ik iemand des avonds grof zie spelen, dan geloof ik
niet aan zijn goeden wil om geregeld economisch te leven.”

„O, is het dàt? Ja, ziet u, daar spreek ik liever niet van, om niet in
onaangename quaesties te komen.”

„U kunt daarover met mij geen quaesties krijgen.”

„Daar ben ik nog zoo zeker niet van. Enfin, ik heb nu eenmaal een
afkeer van al wat naar bespieden lijkt.…”

„Het was beter dat u een afkeer hadt van uw eigen leefwijze; daar
zoudt u veel verder mee komen, want die zal u ten verderve voeren;
dat is zeer zeker.”

Van Brakel was zoo bleek als een doek.

„Wilt u mijn leefwijze soms een handje helpen?” [39]

„Och neen! Dat is onnoodig. Onthoud alleen goed wat ik u heb

gezegd, niet om u persoonlijk, want al doet u goed uw zaken, zoo
heb ik overigens weinig reden tot tevredenheid over uw houding en
uw gedrag. Maar ik vind het voor ’t corps hoogst onaangenaam, dat
daarin heeren dienen, die een leefwijze volgen, als de uwe.”

Van Brakel was woedend thuis gekomen en had alle duivels uit de
hel gevloekt over de bejegening, welke hij van „dien ploert” had
moeten ondervinden. Maar het kon hem nu ook niets meer schelen.
Betalen? Geen cent meer! Ze moesten maar allemaal korting
vragen, dan konden ze achter elkaar q u e u maken en ieder op zijn
nummer aan de beurt komen.—Zoo’n vent!—dat was de heer Willert
—wat beeldde hij zich wel in, de parvenu? Dat wou zich neerleggen
bij een welopgevoed man van fatsoenlijke familie! Zoo’n kerel, die in
Holland achter de schaafbank vandaan was gekomen, waar hij
roggebrood at uit een zakje, en die hier in Indië.… Ja, dat
mankeerde er nog maar aan, dat zoo’n individu, dat geen andere
behoefte kende dan z’n body vol graan of rijst te proppen, zich hier
in Indië de luxe van „beren” had gepermitteerd!

Lucie schold als altijd mee. Wat hadden die nare, onverdraaglijke
menschen er toch aan dien armen Herman zoo te plagen en te
contrariëeren? Hij kon het toch waarlijk niet helpen, dat het
Gouvernement zoo slecht betaalde. Aan hem lag het waarlijk niet,
want hij deed zóó zijn best.…

Geerling, die nogal dikwijls thuis bleef en aanvankelijk zonder

andere bedoeling dan tot tijdverdrijf, nauwlettend gadesloeg wat er
alzoo bij de familie Van Brakel omging, [40]had heel spoedig gezien,
waar de huishoudelijke schoen wrong.

Het deed hem leed,—niet om Van Brakel, maar om Lucie. Hij mocht
haar gaarne, en hij behoorde niet tot de jongelui, die men doorgaans
met den naam van „fatsoenlijke” bestempelt, schoon hij in menig
opzicht zeer fatsoenlijk was. Mevrouw Van Brakel was in zijn oogen
een wonderlijk schepsel. Eerst had hij van haar wijze van doen niets
begrepen; maar toen hij er een beetje in huis was, zag hij duidelijk
in, dat ze zich soms vreemdsoortige vrijheden veroorloofde in haar
zeggen en doen, die alleen waren toe te schrijven aan een algeheele
afwezigheid van sexueele immoraliteit. Zij hield van Van Brakel, dien
ze evenals haar kinderen verwende en bedierf, en nooit scheen bij
haar de gedachte aan iets, wat op andere mannen betrekking had,
te kunnen opkomen.

En hij, Geerling, vond dat Van Brakel zoo’n lot niet verdiende. Goed
was hij en bekwaam ook,—maar in het leven buiten de slaapkamer
nam hij van zijn vrouw weinig notitie, ja, verwaarloosde haar, en dat
ergerde den commensaal, die zag hoe Lucie altijd tobde met
geldgebrek, zoodat ze soms het noodige niet had om haar
keukenmeid van passargeld te voorzien.

Toen hij weer zoo iets merkte, hield hij het niet langer uit.

„Wilt u mijn kostgeld vast ontvangen voor de volgende maand?”

vroeg hij zonder erg. „Dan heb ik ’t niet langer te bewaren.”
Haar gelaat helderde op, als het ware, en zij deed geen moeite om
het te verbergen. [41]

„Met heel veel pleizier.”

Hij nam ’t geld uit zijn portefeuille en telde het haar voor.

„Om je de waarheid te zeggen,” zei ze eenigszins verlegen

glimlachend, „kan ik het op het oogenblik heel goed gebruiken.”

Het deed hem pleizier, dat ze het zei.

„Zoo? Nu, als u bij gelegenheid disponeeren wilt, hebt u maar ’n

enkel woord te zeggen.”

Het viel dien dag al heel ongelukkig. Van Brakel, nog steeds onder
den invloed van het gesprek met zijn chef, begon aan tafel te
schelden op particulieren in het algemeen en tokohouders in het
bijzonder, en daar Geerling dat niet kon velen, stond deze op en zei:
„Ik zal wel wachten met eten, tot je hebt uitgeraasd. Wil me dan
asjeblieft laten waarschuwen,” en hij ging, na zich met een enkel
woord bij Lucie verontschuldigd te hebben, naar zijn kamer.

’t Malle figuur, dat Van Brakel maakte,—en hij voelde het—was niet
geschikt zijn humeur beter te doen worden. Kwaadaardig zag hij
Geerling na, en mompelde iets van: „Ook al zoo’n ploert! Misselijke
kwajongen!”

Doch dat kon Lucie niet verdragen.

„Je moest je schamen!” riep ze, voor haar gemoedelijken doen zeer
heftig. „Je gedraagt je onbeschoft!”

„Wat is dat?” riep hij nu in lichterlaaie uitbarstend. „Begin jij nu ook

al! Dan is het uit!” En met geraas zijn vork en mes neerleggend,
schoof hij met een ruk zijn stoel achteruit, liep naar zijn kamer, nam
dienstpet en stok, en ging, van zijn hond vergezeld, de deur uit.

Met een vol gemoed bleef ze alleen zitten aan tafel, en [42]keek met
weemoedigen blik naar de lekkere bloemkool en naar de saucijsjes,
die nog onaangeroerd op tafel stonden. Het was zonde van het eten!
Och, trek had ze er nu eigenlijk ook niet meer in, maar het was toch
„zonde”, en daar deze laatste huishoudelijke overweging bleef
zegevieren, liet zij Geerling verzoeken te komen.

„U moet het Van Brakel niet kwalijk nemen,” zei ze. „Hij heeft
vandaag zoo’n erg onaangenamen dag gehad.”

Geerling had wel willen en kunnen antwoorden, dat dit z i j n zaak

niet was, maar hij bedwong zich en vroeg belangstellend:

„Er is toch niets ernstigs met hem gebeurd?”

„Och, ’t is voor het minst heel onaangenaam.”

Hij drong niet verder aan. Blijkbaar wilde zij het niet zeggen. Wat het
was, vermoedde hij wel half en half, maar het stond toch niet
behoorlijk zich nieuwsgierig te toonen naar aangelegenheden van
anderen.

Hij zweeg dus, en Lucie ook, die in elk geval de voldoening smaakte,
dat de commensaal de bloemkool eer aandeed, terwijl zijzelve
daarin ook niet te kort schoot.

Van Brakel was naar de sociëteit gegaan, en zóó goed was zijn
boosheid, toen hij daar kwam, reeds verdwenen, dat hij iets
gevoelde als spijt. Daaraan paarde zich het inwendig besef niet
genoeg te hebben gegeten, en aangezien het toch veel te vroeg was
voor het gewone bezoek, bestelde hij een klein dinertje en dronk er
een lekkere flesch bij, ten einde de hem overweldigende
levenszorgen weg te spoelen.

Het scheen dien avond, dat zijn hardnekkige d é v e i n e voor een

oogenblik week. Althans hij won, en dit verdreef [43]de laatste
rimpels, die nu en dan zijn voorhoofd nog plooiden. Opgewekter dan
in langen tijd, ging hij naar huis. Lucie sliep reeds, maar hij moest en
hij zou haar wakker roepen, want hij wilde haar, zoo redeneerde hij,
zijn excuses maken, iets wat hij best tot den volgenden ochtend had
kunnen uitstellen, indien andere minder lofwaardige plannen hem
niet hadden aangezet haar nachtrust voor zijn „excuses” te storen.

Den volgenden morgen verontschuldigde hij zich ook bij Geerling,

en, minder verlegen met het geval dan zijn vrouw, vertelde hij
meteen wat de reden was geweest van zijn booze luim.

„Het is een beroerde zaak,” meende Geerling ook, maar verder liet
hij er zich niet over uit. Ware het een vriend geweest, dan zou hij
getracht hebben hem te helpen, doch daaraan dacht hij thans geen
oogenblik.

Eenige maanden gingen voorbij zonder andere bijzonderheden, dan

dat Lucie meer en meer bij Geerling in voorschot raakte, en Van
Brakel meer en meer wegzonk in de schulden. Daarbij was zijn
d é v e i n e weer krachtig teruggekeerd; nog steeds bezocht hij trouw
de sociëteit, maar het kostte hem soms moeite, om, wat hij noemde
een „behoorlijk partijtje” te vinden, dat wilde zeggen een, waarin
hoog werd gespeeld.

Men zag er tegen op met hem te spelen. Zijn d é v e i n e was

hinderlijk, omdat hij ’t spel voortdurend wilde forceeren, altijd vroeg
en overvroeg of er reden voor bestond of niet, en zoodoende zelf
verloor terwijl en omdat hij een ander het winnen niet gunde.
Hoezeer hij den naam had van een onverbeterlijk speler en er
nauwkeurig op hem werd gelet, was hij nog nooit [44]op iets betrapt,
wat hem ook maar verdacht kon maken als ambtenaar. Zeer streng
werd hij in stilte gesurveilleerd, maar dàt wist de hoofdingenieur
Willert zeker: wie ook knoeiden met uitbestedingen of leverantiën of
arbeidsloon; wie zich ook lieten „smeren” door Chineesche
aannemers voor de levering van balken, grind of ander materiaal,—
Van Brakel was daarvan vrij; in dat opzicht was hij zuiver als glas, en
welke zijdelingsche aanbiedingen hem ook waren gedaan, hij had ze
immer met verontwaardiging van de hand gewezen.

Willert respecteerde dat ondanks zijn weinige sympathie voor Van

Brakel, en dit ging zóóver, dat hij van dezen opmerkingen en
aanmerkingen kon aanhooren, die een ander inferieur ambtenaar
zich niet had moeten veroorloven.

Zooals hij dat steeds gewoon was, ging Van Brakel op een ochtend
vroeg de deur uit. Even buiten de stad werd de weg in orde
gemaakt; hij moest eens zien hoe dat toeging, en hij wandelde er
kalmpjes heen. Het was een zware avond geweest. Na afloop van
zijn partijtje, was men tot de ontdekking gekomen, dat er een jarig
was, en dit had geleid tot felicitatiën en daarmede in onvermijdelijk
verband staand drinkgelag. Het was laat geworden. De klok sloeg
slechts enkele slagen toen hij thuis kwam, een weinig onvast ter
been, en met een gevoel alsof zijn hoofd het draaibord was,
waaraan hij des nachts weer een honderd gulden had verloren. Het
was sterk, vond hij, en het trof nu net zoo beroerd, dat het zijn
laatste geld was, en de maand telde nog geen vijftien dagen. Dien
middag zou Lucie hem om geld vragen voor het huisgezin; ze had
het ’s morgens reeds gedaan, maar hij had haar met een praatje
afgescheept tot den middag. [45]
Hoe heerlijk de frissche ochtend ook was, en hoe weldadig de koelte
de dampen verdreef van al de brandy en den wijn, die hem nog
eenigszins in den weg zaten,—toch luchtte het hem niet op.

Toen hij op het werk kwam, vond hij zijn opzichter in dispuut met een
Indische dame in sarong en kabaja, die haar recht verdedigde om
een brugje, dat zij had laten leggen van haar erf naar den weg, te
behouden zooals het was, terwijl de opzichter beweerde, dat het zóó
onmogelijk kon blijven en op staanden voet afgebroken en
veranderd moest worden.

Hij kende haar wel, althans van reputatie. Zij was een vrouw van een
veertig jaren, groot en knap gebouwd. Ze moest haar man reeds
zeer jong hebben verloren, want weinig menschen onder de tijdelijk
verblijf houdende Europeanen, herinnerden zich haar anders te
hebben gekend dan als de w e d u w e Du Roy L’Exant, een mooie
Fransche naam, die in vergulde letters prijkte op of liever in een
marmeren plaat aan den ingang van haar erf. Er werd nog altijd veel
over haar gesproken; iedereen wist iets te vertellen, en nooit iets
goeds.

Van Brakel had een hekel aan dat soort vrouwen; nog nooit had hij
een groet of woord met de beruchte weduwe gewisseld, en ook
ditmaal had hij geen plan daartoe. Doch hij was wel genoodzaakt
zich in het geschil te mengen.

Hij hoorde de klachten der weduwe aan en de bezwaren van zijn

ondergeschikte, en bekeek het brugje eens.

„Het zal ’n beetje veranderd moeten worden,” zei hij, „voor den
afloop van het water. Maar maak u dáárover geen zorgen. We zullen
dat wel in orde maken.” [46]

„Heb ik er dan niet weer onkosten aan?”

„Neen, mevrouw,” zei hij op zijn gewonen goedigen toon: „’t zal
zonder dat wel gereed komen.”

„Nu, dan heb ik er niets tegen.—’n Kopje koffie, ingenieur?”

Hij keek eenigszins vreemd op bij het aanbod, en draaide een

oogenblik verlegen aan zijn knevels, terwijl hij schuin naar den
opzichter keek. ’t Was nog vroeg, en onder zijn omstandigheden ook
niet te verwonderen, dat hij een razenden trek kreeg in een lekkeren
kop koffie.

„Heel graag,” zei hij en volgde haar over het nette, goed
onderhouden erf. Zooals ze daar voor hem uitging, kon hij zich best
begrijpen, dat ze veel last van de leelijke sekse had gehad in haar
weduwlijken staat. Haar blanke huid, die door haar zwarte haren en
oogen nog blanker scheen, kon gerust met die der blondste blondine
wedijveren, en menig jong meisje mocht haar het nette postuur en
de zekere c r a n e r i e in gang en houding benijden. En netjes was
ze! Onwillekeurig kwam hem zijn vrouw voor den geest. Wat kon die
des ochtends smerigjes door ’t huis loopen! ’t Was pas zes uren en
hoe keurig zag die weduwe Du Roy er uit in haar kabaja met
geborduurde strooken, waarover een donkerrood fluweelen met
zwart afgezet; in haar kostbare Solosche sarong, met haar goud-
geborduurde slofjes met vergulde hakken.

Het was een „kranig wijf” m a l g r é t o u t , vond hij.

Zij gaf hem een stoel in de binnengalerij, waar het er ook alles even
net en zindelijk uitzag. De bladen der marmeren tafels glommen als
waren ze pas gepolijst, de Palembangsche wipstoelen en de fraai
gebeeldhouwde kasten blonken als spiegels. Eenigszins verwonderd
zag hij rond. Hij was dat [47]zoo niet meer gewoon. Het deed hem
denken aan den tijd toen hij nog ongetrouwd was en te Batavia bij
moeder Sleeks in het commensalenhuis woonde, waar ook altijd
zoo’n Hollandsche zindelijkheid heerschte.

En hoe lekker was de koffie, hoe sterk en geurig! Hij had ze in lang
zoo niet gedronken.

„Ik maak u mijn compliment, mevrouw!”

„Is de koffie goed?”

„Ook over de koffie; die is heerlijk!”

„Komaan, dat doet me pleizier. En waarover nog meer?”

Wel, men mocht toch wel een aardigheid zeggen tegen een dame,
vond hij, en daarom zei hij:

„in de eerste plaats over uw persoon; u ziet er charmant uit.”

Heel goed ging het hem niet af; hij was in het complimentjes-maken
nooit een held geweest, maar in de laatste jaren was hij het geheel
ontwend.

Zij lachte zachtjes.

„Dat is een compliment in den vroegen morgen. Is er soms nog

iets?”

Haar oogen lachten hem toe, en hij was woedend op zichzelven toen
hij voelde, dat hij onder dien half aanmoedigenden, half spottenden
blik een kleur kreeg. Maar bij vermande zijn kinderachtige
verlegenheid.

„Zeker is er nog iets. U is hier allerliefst ingericht; nog nooit zag ik

een zoo keurig onderhouden inboedel.”
„Och ja! Ik heb niet anders te doen. Als het er bij mij niet netjes
uitzag, waar zou het dat dan doen?”

„Ja,” antwoordde hij zuchtend, „in een huishouden met [48]kleine

kinderen is het eenvoudig onmogelijk den boel altijd proper te
houden.”

„Vooral niet bij u.”

„Waarom vooral niet bij mij?” vroeg hij, denkend aan een hatelijkheid
op Lucie.

„Wel.… als men de kleintjes krijgt bij meer dan één te gelijk.…”

Zij keken elkaar aan en lachten. Zulke zinspelingen deden hem altijd
goed en streelden zijn ijdelheid.

„Helaas, ja,” zei hij met een komieke uitdrukking van wanhoop, „’t Is
wel wat bar.”

„Nou, dat vind ik ook. Ik zou er voor bedanken.”

Van Brakel haalde de schouders op, bewerende dat er niets aan te

doen was; maar daartegen protesteerde zij; ’t was domheid, vond
ze.

„Met dat alles,” ging hij voort, „is zoo’n snel toenemend huisgezin
een ware ruïne.”

„Ja, ik begrijp nog niet hoe het menigeen mogelijk is rond te komen.”

„Het is er dan ook naar.”

„Dat moet wel. Mijn hemel, ik ben maar alleen, en ’t huishouden kost
me toch veel. Nu kan ik het gelukkig betalen.…”
Er vloog hem een idee door ’t hoofd. Zij had fortuin, dat was bekend.
Hij was reeds opgestaan, maar ging nu weer zitten.

„Ik wou dat ik het ook kon zeggen, maar daar zit juist de knoop.
Indien men geen achterstand had.…”

Zij glimlachte. Nu, dàt kon zooveel niet wezen, meende zij. Maar hij
hield vol, schetste haar een beeld van zijn ellendigen [49]toestand, en
daar ze met aandacht en belangstelling luisterde, zonder op haar
gelaat eenig spoor te toonen van de vrees, die gefortuneerden
overvalt, als niet-gefortuneerden hun nood klagen, omdat het einde
meest een aanval op de beurs is, ging hij verder, en rekende haar
precies uit, hoe hij a l l e moeielijkheden zou te boven zijn, indien hij
maar een zekere som kon krijgen, die hij dan geleidelijk zou kunnen
terugbetalen.

Geduldig liet ze hem aan het woord, en daar al pratend zijn gezicht
verhelderde en hij er al minder en minder „katterig” begon uit te zien,
kwam ze meer en meer tot de slotsom, dat hij wel degelijk een flinke
knappe kerel was, wat ze trouwens altijd had gevonden. Ze kon hem
wel helpen aan dat geld, als ze wilde, maar om dat zoo ineens te
doen,—daarin had ze weinig zin.

„Het is,” zei hij, „tegenwoordig moeilijk geld te krijgen, als men het
noodig heeft.”

„Och, dat is het altijd, meneer Van Brakel; het is altijd moeilijk te
krijgen, wat men wil hebben. Maar o n m o g e l i j k is ’t daarom niet.”

Hij zuchtte diep.

„Ziet u er de mogelijkheid van in?”

„Misschien wel.”
Wat drommel, meende de ingenieur, zij was slechts een vrouw, en
ze waren alleen; waarom zou hij niet recht op het doel afgaan!

„Zoudt u me kunnen helpen?” vroeg hij snel. Toen het er uit was,
voelde hij zich aanmerkelijk opgelucht.

Zij trok een eenigszins bedenkelijk gezicht; ze moest haar lachen

inhouden. Wat een rare ochtendvisite! Een man, dien [50]ze voor het
eerst in haar leven sprak—gezien had ze hem dikwijls—dronk bij
haar koffie, vertelde e n p a s s a n t zijn moeilijke omstandigheden,
en vroeg haar geld te leen.

„Zoo heel veel kan ik niet missen te gelijk,” zei ze aarzelend. „Ook
begrijpt u dat ik mijn geld niet renteloos kan uitleenen.”

Renteloos! Wie sprak van renteloos! Neen, maar dat was zoo klaar
als de dag! Hij had het niet eens renteloos willen hebben.
Integendeel, ze moest een goede rente hebben, dat begreep hij
opperbest, en in het aangenaam vooruitzicht uit den momenteelen
nood te worden geholpen, weidde hij uit over de risico’s, die zij liep,
wanneer ze hem geld leende, dat het scheen alsof hij zichzelven
beschouwde als de incarnatie van insoliditeit.

„Ik zal je behandelen als mijn broer,” zei ze glimlachend en met een
coquette zijbeweging van het hoofd. „Maar ik kan je op ’t oogenblik
niet meer geven dan duizend.”

Alle moeilijkheden, die zich nog konden voordoen, waren voor het
oogenblik verdwenen. Hij volgde haar in een kamer, waar een kleine
schrijftafel stond, schreef er een schuldbekentenis, ingericht naar
een renteberekening van anderhalf percent ’s maands, en kreeg de
belofte, dat hij binnen drie maanden het bedrag te leen zou krijgen,
dat hij noodig had om van alle schulden vrij te komen.
Toen hij het huis verliet, drukte hij haar met groote innigheid de
hand. Als hij gedurfd had, zou hij haar gekust hebben, en al zag ze
er niet uit, alsof ze daar iets tegen had, hij durfde niet; maar in zijn
dankbetuigingen was hij zeer overvloedig, en in den toon zijner stem
trachtte hij instinctmatig [51]die teederheid en dat gevoel te leggen,
welke hij berekend achtte op dit van nature toch reeds gevoelig
weduwen-hart indruk te maken.

Het geld zat in zijn borstzak; hij voelde er nog eens naar, toen hij het
nette erf afliep, in zooveel aangenamer stemming als hij ’t was
binnengegaan. Bij den uitgang keerde hij zich nog eens om en
groette. Zij stond in de voorgalerij en knikte hem vriendelijk toe; hij
was, dacht ze, bepaald een flink en knap man; een beetje gezetheid
stond hem goed, en dan vond ze zijn opgeruimd, vroolijk gezicht en
zijn blonden krullebol zeer aardig.

Hij dacht niet langer aan de weduwe Du Roy toen hij eenmaal op
den weg was. Alleen nam hij zich voor er niets van te zeggen tegen
Lucie. Wie weet of ze niet jaloersch zou zijn; de vrouwen zijn zoo
raar! De opzichter kreeg p r e n t a h zich hoegenaamd niet in te laten
met het brugje van „die dame.” Van Brakel zei de laatste woorden
met opzet op een toon, als sprak hij van een zeer voornaam
mensch; dat de opzichter aan zijn knevels trok om zijn lachen te
verbergen, ontging den ingenieur; hij had het veel te druk met eigen
zaken om op ondergeschikten veel acht te slaan.

’t Was waarlijk een buitenkansje; hij spoedde zich naar den

tokohouder, die beslag had gelegd, en betaalde een groot gedeelte,
waarop deze per telegram zijn aanvraag introk; des middags kreeg
Lucie haar huishoudgeld, en ’s avonds kwam hij welgemoed en met
geld in den zak in de sociëteit een partijtje maken.

Toen Van Brakel dien ochtend de weduwe Du Roy zoo vroeg netjes
gekleed zag, kon hij niet bevroeden dat ze al [52]uren aan het werk
was geweest, en dat, door een poortje achter haar huis, reeds tal
van kleine zaken, die te zamen een groote maakten, waren
afgedaan. Te vier uren, als nog iedereen sliep en er van eenig
daglicht nog geen quaestie was, zat mevrouw Du Roy bij een lampje
in haar achtergalerij, en kreeg daar bezoek van dozijnen inlandsche
vrouwen, die met leege manden onder den arm, bevreesd en
onderdanig door het poortje binnenslopen. Ze kwamen allen geld
leenen en wel voor één enkelen dag; ze kwamen het kleine bedrijf-
kapitaal halen, dat dienen moest om rijst, suiker, stroop, tabak enz.
in te koopen, waarvan ze dan koekjes, limonade en strootjes
maakten en die met winst verkochten op den pasar aan koelies en
wie daar verder spijzen en dranken koopen. Des avonds, tegen het
vallen der duisternis, kwamen allen terug, en wie des morgens een
gulden had geleend, betaalde één gulden vijf en twintig cents. Op
deze wijze bracht die gulden er in het jaar een en negentig op, en
mochten er al eens enkelen niet aan de verplichte restitutie voldoen,
—welnu, dàt kon er wel af. Zij behoefde het reeds lang niet meer te
doen, want zij was rijk genoeg, maar ’t was een soort van gewoonte
geworden, en het bracht zoo „lekkertjes” op. En dan,—ze had soms
groote onkosten, door haar voortdurende ondeugende relaties. Het
speet haar geweldig, dat ze zulke neigingen had, maar het was niet
anders; ze k o n het niet laten; het was, meende zij, meer een soort
van kwaal, dan wel een fataliteit. Zoo gaarne had ze daaraan
ontsnapt en haar eenmaal goede reputatie behouden; doch ’t ging
niet, en ’t was of het met de jaren toe-, in plaats van afnam. Nu weer
die Van Brakel! Duizend gulden! Wel beschouwde ze [53]het geld als
totaal verloren, als weg; weggesmeten in de grondelooze beurs van
een aartsdobbelaar, en toch,—zij, die voor een halven gulden, die
haar door een arme inlandsche vrouw te weinig werd teruggebracht,
in toomelooze woede kon losbarsten, glimlachte bij de gedachte aan
die af te schrijven duizend gulden, en, wat nog erger was, aan het
andere geld, dat deze aardigheid haar zou kosten. Wel, dacht ze, ze
zou er pleizier van hebben, en h a b i s p e r k a r a !