Professional Documents
Culture Documents
Welcome 3 Companion
Welcome 3 Companion
ISBN 960-361-583-8
Redakcja: EGIS
Kraków 2004
ISBN 978-83-7396-009-1
Wszelkie prawa zastrze¿one. ¯adna czêœæ tej pracy nie mo¿e byæ powielana,
czy rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie w jakikolwiek sposób,
b¹dŸ elektroniczny, b¹dŸ mechaniczny, w³¹cznie z fotokopiowaniem,
nagrywaniem na taœmy lub przy u¿yciu innych systemów, bez pisemnej
zgody wydawcy.
Contents
Unit 1 Welcome to Edinburgh! .................................................................................................................................. 5
Unit 2 Meet my friends! ............................................................................................................................................... 12
Unit 3 Meet our pets! ................................................................................................................................................... 17
Unit 4 Round the clock! ................................................................................................................................................ 20
Unit 5 What time does the game start? ............................................................................................................. 28
Unit 6 A summer of adventure! ................................................................................................................................. 33
Unit 7 Shall I make the biscuits? ............................................................................................................................. 36
Unit 8 Burns Night! .......................................................................................................................................................... 43
Unit 9 The Indian Summer Festival! ......................................................................................................................... 47
Unit 10 Forever famous! .................................................................................................................................................. 51
Unit 11 It looks very old! .............................................................................................................................................. 58
Unit 12 A day to remember! ........................................................................................................................................ 62
Unit 13 You’ve got a lot to learn! ........................................................................................................................... 66
Unit 14 I wonder what’s happened! ......................................................................................................................... 71
Unit 15 Our precious planet! ........................................................................................................................................ 74
Unit 16 I’m sure you’ll have a great summer! ..................................................................................................... 77
Unit 17 I think I’ll go bungee jumping! .................................................................................................................... 82
Unit 18 Working holidays! .............................................................................................................................................. 87
Culture Clip 1 ........................................................................................................................................................................... 91
Culture Clip 2 ........................................................................................................................................................................... 93
Culture Clip 3 ........................................................................................................................................................................... 95
Culture Clip 4 ........................................................................................................................................................................... 97
Culture Clip 5 ........................................................................................................................................................................... 99
Culture Clip 6 ........................................................................................................................................................................... 101
Culture Clip 7 ........................................................................................................................................................................... 102
Culture Clip 8 ........................................................................................................................................................................... 103
Irregular Verbs / Czasowniki nieregularne ................................................................................................................. 106
Index to the Vocabulary ..................................................................................................................................................... 108
Key / Klucz ............................................................................................................................................................................... 115
3
unit 1 COMPA 17/5/06 16:25 Page 5
Welcome to Edinburgh!
(str. 6)
(str. 7)
5
unit 1 COMPA 17/5/06 16:25 Page 6
1.61 the rest of the class = reszta klasy 1.64 correct = właściwy
1.62 try = próbować, usiłować 1.65 Spanish = Hiszpan, Hiszpanka
1.63 guess = zgadywać
(str. 8)
(str. 9)
6
unit 1 COMPA 17/5/06 16:25 Page 7
åwiczenia
7
unit 1 COMPA 17/5/06 16:25 Page 8
Gramatyka
◆ W mowie używamy najczęściej form skróconych, np. I’m Jenny. - Nazywam si´ Jenny.
Jestem Jenny.
Krótkie odpowiedzi
Yes, I am/we are. Yes, they are.
Are you English? Are they English?
No, I’m not/we aren’t. ` No, they aren’t.
1 I am Emma and this ....... my brother, Joe. 12 I ....................... Sue’s daughter and Sarah
2 “.................................... you from Italy?” .............................................. my cousin.
“No, I ................................ from Turkey.” 13 “......................... Bill and Paula English?”
3 Dogs ..................................... clever pets. “No, they ............ . They ............. Scottish.”
4 “....................................... she a doctor?” 14 Where .................................. my glasses?
“No, she ................. . She .............. a vet.” ................................ they in your room?
5 Mrs Johnson ................. your new teacher. 15 This costume ................... very expensive.
6 Lucy, meet my parents. They ................. 16 Excuse me, what ....................... the time,
called Peter and Linda. please?
7 I ..................... eleven years old. How old 17 Helen and Alison ........................... twins.
........... you? 18 “ ........................ you and Sam brothers?”
8 Judy’s dog ........................ called Blackie. “No, we .............. . We ............... cousins.”
9 “ ................................... you a student?” 19 Mr Douglas ...................... from Scotland,
“Yes, I ................................................. .” but he lives in the USA.
10 Andy ................................... an engineer. 20 Your new clothes ...................... fantastic.
11 Paul ................................ my best friend.
8
unit 1 COMPA 17/5/06 16:25 Page 9
2 Is Sue from the USA? ......... 5 Scotland is in the United Kingdom. ........
Is Sue from USA? ......... Scotland is in United Kingdom. ........
3 Angelo is from the Italy. ......... 6 Helen isn’t from the Turkey. ........
Angelo is from Italy. ......... Helen isn’t from Turkey. ........
1 “How/Why are you?” “I’m fine, thanks.” 5 “Who/Whose is this coat?” “It’s Robin’s.”
2 “Where/When are you from?” 6 Where/How is the train station?
“I’m from England.” 7 “What/Who is that girl?” “It’s Jenny.”
3 When/Why are you here? 8 What/How is the time?
4 How/When old are you?
9
unit 1 COMPA 17/5/06 16:25 Page 10
3 Ronnie
1 Pam
2 Andy
4 Howard
a b c d
Określniki
Zaimki osobowe dzierżawcze Zaimki dzierżawcze
1 My cat’s ears are grey. ........ eyes are green. 6 Sue has a car. ......... is yellow.
A Hers B Its C His A Her B It C His
2 The blue car is ......... . 7 Celine Dion is a singer. ........ is from Canada.
A mine B my C me A Her B Hers C She
3 Is this ......... house? 8 This is the Johnsons’ house. That car is .......,
A your B yours C you too.
4 Paul and Jim are brothers. ......... are from A theirs B their C they
Scotland. 9 “Why are you sad?” “Because I can’t find
A Their B Theirs C They ......... doll.”
5 ......... new dog is called Phantom. A my B me C mine
A We B Our C Ours 10 Mum, look at .........! We’re wet!
A our B we C us
11
Unit 2 COMPA 17/5/06 16:41 Page 12
Meet my friends!
(str. 10)
(str. 11)
12
Unit 2 COMPA 17/5/06 16:41 Page 13
(str. 12)
(str. 13)
2.79 walk around the room = przejść się po 2.95 greetings = pozdrowienia
klasie 2.96 city = miasto
2.80 classmate = kolega, koleżanka z klasy 2.97 big = duży
2.81 computer = komputer 2.98 old = stary
2.82 pen-friend = korespondencyjny znajomy 2.99 centre = centrum
2.83 How are things in Edinburgh? = C o 2.100 in the centre = w centrum
słychać w Edynburgu? 2.101 one of them = jedna z nich
2.84 What’s your new house like? = Jaki jest 2.102 hope = mieć nadzieję
Twój nowy dom? 2.103 one day = pewnego dnia
2.85 Guess what it is! = Zgadnij co (to)! 2.104 Say hello to everyone. = Pozdrów
2.86 python = pyton wszystkich.
2.87 e-mail = poczta elektroniczna 2.105 colour = kolor
2.88 Polish = Polak, Polka 2.106 label the paragraphs = opisz
2.89 tell me all your news = daj mi znać, co u (poszcze-gólne) akapity
Ciebie słychać (dosł. przekaż mi wszystkie 2.107 closing remarks = uwagi końcowe
swoje nowiny) 2.108 goodbye = do widzenia
2.90 miss = tęsknić za 2.109 feelings = odczucia, uczucia
2.91 We miss you! = Tęsknimy za Tobą! 2.110 appearance = wygląd zewnętrzny
/ Brakuje nam Ciebie! 2.111 character = charakter
2.92 radio = radio 2.112 opening remarks = uwagi wstępne
2.93 lizard = jaszczurka 2.113 put it in writing = napisz to
2.94 one-word answer = odpowiedź
wyrażo-na jednym wyrazem
13
Unit 2 COMPA 17/5/06 16:41 Page 14
åwiczenia
Gramatyka
Liczba mnoga
ñ Formę liczby mnogiej u większości rzeczowników tworzymy przez dodanie końcówki -s.
N p. one table – two tables
ñ Rzeczowniki zakończone na litery -s, -ss, -ch, -sh, -x, -o otrzymują w liczbie mnogiej
końcówkę -es.
N p. bus – buses, glass – glasses, potato – potatoes
ñ W niektórych rzeczownikach zakończonych na -f, -fe, w liczbie mnogiej zmieniamy -f, -fe na -
ves.
N p. knife – knives
ñ W rzeczownikach zakończonych na spółgłoskę + -y, opuszczamy -y i dodajemy -ies.
Np. baby – babies ALE boy - boys
14
Unit 2 COMPA 17/5/06 16:41 Page 15
Rzeczowniki nieregularne
Niektóre rzeczowniki tworzą liczbę mnogą w sposób nieregularny. Należą do nich:
A L W O T S H E E P
C I O F E E T A M M
H W M I E S C X I A
I O E S T T U K C C
L T N H H O R P E X
D R I S F X I N Y D
R O L G E E S E N O
E Z A A D N G R A S
N E B M E N A C H I
15
Unit 2 COMPA 17/5/06 16:41 Page 16
Czasownik “have got” – mieç — Czas Present Tense (have got - has got)
Forma twierdząca Forma przecząca Forma pytająca
I have got I’ve got I have not got I haven’t got Have I got?
Àou have got You’ve got You have not got You haven’t got Have you got?
∏e has got He’s got He has not got He hasn’t got Has he got?
She has got She’s got She has not got She hasn’t got Has she got?
It has got It’s got It has not got It hasn’t got Has it got?
We have got We’ve got We have not got We haven’t got Have we got?
You have got You’ve got You have not got You haven’t got Have you got?
They have got They’ve got They have not got They haven’t got Have they got?
Krótkie odpowiedzi
Yes, I/we have.
Have you got green eyes?
No, I/we haven’t.
Yes, he/she/it has.
Has he/she/it got green eyes?
No, he/she/it hasn’t.
Yes, they have.
Have they got green eyes?
No, they haven’t.
Dear Jane,
Hi! How 1) are you? How 2) ................... things in Rome? What 3) ................... your
new school like?
I 4) ................... in Year Seven at school now. My new teacher 5) ................... really
nice. He 6) ........................ called Mr Ford. He 7) ...................... tall and slim. He
8) ................... fair hair and a beard. He 9) ................... very friendly and funny!
Soraya 10) ....................... a new bike and Alex 11) ..................... a new baby sister.
Her name 12) ................... Tania. And I 13) ................... a new pet! Guess what it is!
A parrot!
14) ................ you ............ any new friends? Write and tell me all your news. We
miss you!
Love,
Fay
16
unit 3 COMPA 17/5/06 16:44 Page 17
(str. 15)
(str. 16)
17
unit 3 COMPA 17/5/06 16:44 Page 18
(str. 17)
åwiczenia
18
unit 3 COMPA 17/5/06 16:44 Page 19
B. Przyjrzyj si´ rysunkom i wpisz: teeth, legs, claws, beak, wing oraz tail.
1) teeth
2) ..............................
3) ..............................
4) ..............................
5) ..........................
6) ..............................
C. Przeczytaj, a nast´pnie popraw podane zdania.
This is Dolly the duck. She Henry the hippo lives in the Candy the cow lives on my
has got a long beak and zoo. He’s got a big fat body uncle’s farm. She’s black
short wings. Dolly likes and short legs. He’s got and white and she’s got a
grass and insects. Her small eyes and a big big body and a long tail.
favourite place is in the mouth. All the children love Candy’s favourite food is
lake. going to see Henry at the grass!
zoo.
(str. 23)
20
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 21
(str. 24)
4.55 underline = podkreślać 4.73 Thank you for your time. = Dziękuję za
4.56 elephant = słoń poświęcony mi czas.
4.57 shark = rekin 4.74 never = nigdy
4.58 when = kiedy 4.75 Of course! = Oczywiście!
4.59 are asleep = śpią 4.76 gym = siłownia
4.60 rhino = nosorożec 4.77 interview = przeprowadzić wywiad
4.61 walk = chodzić 4.78 lesson = lekcja
4.62 underwater = pod wodą 4.79 do my homework = odrabiać lekcje,
4.63 can’t see colours = nie widzą kolorów robić zadanie
4.64 whale = wieloryb, waleń 4.80 often = często
4.65 stay = pozostawać 4.81 put a tick = wpisać znaczek (✓)
4.66 lion = lew 4.82 cook = gotować
4.67 tiger = tygrys 4.83 supper = kolacja
4.68 hunt = polować 4.84 brush my teeth = myć zęby
4.69 in the day = w ciągu dnia 4.85 What about you? = A ty?
4.70 panda = panda
4.71 spend = spędzać
4.72 spend 12 hours a day eating = spę-
dzają 12 godzin dziennie na jedzeniu
(str. 25)
åwiczenia
21
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 22
2
1
3
4
on by
my bike bike
...................... ......................
...................... ......................
22
22
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 23
Gramatyka
◆ Czasu Present Simple używamy, gdy mówimy o czynnościach, które wykonujemy codziennie
lub takich, które powtarzają się z pewną regularnością. Na ogół używamy przy tym takich
wyrażeń, jak every day (=codziennie), every week (=co tydzień) itp. oraz przysłówków
częstotliwości, takich jak always ( = zawsze), usually ( = zwykle) itp.
Np. I drink milk every day. - Codziennie pij´ mleko.
She usually goes jogging at seven o’clock in the morning. - Ona zazwyczaj
idzie biegaç o 7 rano.
Pisownia
ñ Tworząc formę 3. osoby liczby pojedynczej czasu Present Simple (po podmiocie he, she,
it), do czasownika dodajemy -s.
Np. I like - she likes I visit - he visits
ñ Do czasowników zakończonych na -s, -ss, -ch, -sh, -o, -x dodajemy -es.
Np. I catch - he catches I wash - he washes
ñ W czasownikach zakończonych na spółgłoskę + -y, opuszczamy -y i dodajemy -ies.
Np. I try - he tries ALE I stay - he stays
23
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 24
Wymowa
Końcówkę trzeciej osoby liczby pojedynczej wymawiamy na trzy sposoby:
ñ /s/, jeśli forma podstawowa czasownika kończy się na spółgłoskę bezdźwięczną /f/, /k/, /p/
lub /t/. Np. laughs, likes, sleeps, visits
ñ /æz/, gdy dodajemy ją do czasownika zakończonego na spółgłoskę /s/, /«/, /∏/, /π/ lub /z/.
Np. misses, finishes, catches, changes, loses
ñ /z/ w każdym innym wypadku. Np. plays, rides, tries, listens
24
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 25
Krótkie odpowiedzi
25
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 26
Przysœówki cz´stotliwoÊci
ñ W yrazy takie, jak always - zawsze, usually - zazwyczaj, sometimes - czasami oraz never
- nigdy nazywamy przysłówkami częstotliwości, gdyż określają, jak często coś się dzieje.
3 rains/in autumn/often/It
.................................................................................. .
c
5 sometimes/get/very hungry/Matt
.................................................................................. .
e
26
unit 4 COMPA 17/5/06 16:47 Page 27
27
Unit 5 COMPA 18/5/06 10:17 Page 28
(str. 27)
(str. 28)
(str. 29)
5.83 thin = chudy 5.91 stadium = stadion
5.84 sandwich = kanapka 5.92 burger = hamburger
5.85 pepper = pieprz 5.93 call = zadzwonić do
5.86 lemonade = lemoniada 5.94 let = pozwalać
5.87 Sorry, I can’t. = Przykro mi, nie mogę. 5.95 let me know = daj mi znać
5.88 The Match of the Year! = Mecz roku! 5.96 volleyball = siatkówka
5.89 Don’t miss ... = Nie przegap... 5.97 note = krótki list, notatka
5.90 soccer = piłka nożna
åwiczenia
ñ reporter ñ stamping ñ join ñ training ñ rinse ñ claps ñ lasts ñ national ñ bow ñ stew
1 Lia’s dad is a sports reporter. 6 Eat this ...................... ! It’s good for you!
2 When the match finishes, sumo wrestlers 7 Baby Steve always ............................. his
............................................ their heads. hands when we give him something.
3 A football match ............................ about 8 After you wash the plates, .......................
90 minutes. them with water.
4 Why are you ....................... on the floor? 9 Would you like to .............................. the
You are making so much noise! bowling club?
5 He is .................................... for the race 10 Sumo wrestling is Japan’s .............. sport.
this weekend.
29
Unit 5 COMPA 18/5/06 10:17 Page 30
h
a f
g
e
b d
C. ZakreÊl sœowo lub wyra˝enie nie pasujàce do pozostaœych, a nast´pnie uœó˝ poprawne
zdanie.
1 go ice skating/swimming/gymnastics 3 do gymnastics/hang-gliding/martial arts
John does gymnastics every afternoon. 4 go washing-up/shopping/dancing
2 play soccer/tennis/bowling 5 play jogging/basketball/badminton
Gramatyka
Present Simple
◆ Czasu Present Simple używamy, mówiąc o zajęciach, czynnościach czy wydarzeniach, które
odbywają się (lub będą się odbywały w najbliższej przyszłości) zgodnie z ustalonym
harmonogramem, planem lub rozkładem (np. jazdy pociągów czy autobusów).
Np. The bus to Liverpool leaves at 8:30. = Autobus do Liverpoolu odje˝d˝a o 8:30.
The quiz show starts at 6:30. = Teleturniej rozpoczyna si´ o 6:30.
D. Posœugujàc si´ informacjami z tabeli, uœó˝ pytania i odpowiedzi tak jak w przykœadzie.
◆ Can wyraża umiejętność lub możliwość, która dotyczy teraźniejszości, a can’t brak
umiejętności lub możliwości w teraźniejszości.
Np. Sally can swim. - Sally umie pœywaç. John can’t draw. - John nie umie rysowaç.
Krótkie odpowiedzi
Yes, I/we can. Yes, they can.
Can you sing? Can they sing?
No, I/we can’t. No, they can’t.
A summer of adventure!
(str. 30)
6.1 playing field = boisko 6.24 go sailing = (po)pływać żaglówką, że-
6.2 golf = golf glować
6.3 canoeing = kajakarstwo 6.25 on the lake = na jeziorze
6.4 fencing = szermierka 6.26 something = coś
6.5 drama = teatr 6.27 exciting = ekscytujący
6.6 art = sztuka 6.28 try something new = spróbować cze-
6.7 crafts = rękodzieło goś nowego
6.8 camp = obóz 6.29 the Art and Crafts class = zajęcia
6.9 group = grupa z plastyki i rękodzielnictwa
6.10 for the rest of the day = przez resztę dnia 6.30 leader = lider
6.11 plenty = mnóstwo 6.31 Team Leader = instruktor, opiekun grupy
6.12 plenty of things to do = mnóstwo rzeczy 6.32 camper = uczestnik obozu
do robienia 6.33 lots = dużo
6.13 parents evening = wieczór z rodzicami 6.34 lots more fun = dużo więcej
6.14 summer = lato przyjemności
6.15 form = formularz 6.35 quiz = konkurs
6.16 adventure = przygoda 6.36 film = film
6.17 a summer of adventure = lato pełne 6.37 music = muzyka
przygód 6.38 wait (for) = czekać (na)
6.18 believe = wierzyć 6.39 find = znaleźć
6.19 there = tam 6.40 information = informacja
6.20 offer = oferować
6.21 team games = gry zespołowe
6.22 hockey = hokej
6.23 tennis = tenis
(str. 31)
33
unit 6 COMPA 18/5/06 10:21 Page 34
(str. 33)
åwiczenia
ñ offers ñ fill
in ñ seaside ñ team ñ free ñ exciting
ñ information ñ martial
1 Jim usually goes to work on/by his 5 You can play/go canoeing on the river.
motorbike. 6 Harlech Castle is situated/builds on the
2 Sumo wrestlers clap/stamp their hands coast of North Wales.
before a match. 7 At Camp Surprise you can do one of the
3 We always do/have a fantastic time at above/following activities: golf, tennis or
John’s parties. swimming.
4 There are helpful match/team leaders to 8 Do you want to try something new? Why
teach you all about soccer. not take/make fencing lessons?
34
unit 6 COMPA 18/5/06 10:21 Page 35
C
A
E
H
F G
1 You can leave the camp from 4 You can look for a job here. .......
here. E 5 Only young people over
2 You can play soccer here today. ....... eighteen can do this sport. .......
3 You can join a group here 6 You can have something to
today. ....... eat at this time. .......
35
unit 7 COMPA 18/5/06 10:27 Page 36
(str. 39)
(str. 40)
36
unit 7 COMPA 18/5/06 10:27 Page 37
(str. 41)
åwiczenia
A. Podpisz rysunki.
3 A: Would you like some cake? 6 A: There are some oranges in the fridge.
B: a Yes, please. B: a Do you need it?
b Not me. b Can I have one?
37
unit 7 COMPA 18/5/06 10:27 Page 38
Gramatyka
◆ Czasu Present Continuous używamy, odnosząc się do czynności, które odbywają się teraz,
czyli w momencie, kiedy o nich mówimy. W zdaniach w czasie Present Continuous naj-
częściej występującymi określeniami czasu są: now, today, at the moment.
Np. Mary isn’t sleeping now. She is reading a book. = Mary teraz nie Êpi. Ona czyta
ksià˝k´.
◆ Present Continuous służy do opisywania planów na przyszłość, zwłaszcza w zdaniach z cza-
sownikami, takimi jak: come, fly, travel, go itp. Zdania takie zawierają stosowny okolicznik
czasu określający, kiedy w przyszłości planowana czynność ma się odbyć.
Np. I’m going to the cinema tonight. = Dzisiaj wieczorem wybieram si´ do kina.
Brian is having a party on Saturday. = Brian urzàdza przyj´cie w sobot´.
Krótkie odpowiedzi
Yes, I am/we are. Yes, they are.
Are you sleeping? No, I’m not/we aren’t. Are they sleeping?
No, they aren’t.
38
unit 7 COMPA 18/5/06 10:27 Page 39
ñ Jeśli w ostatniej (lub jedynej) sylabie czasownika samogłoska jest krótka (zapisana
pojedynczą literą), a po niej stoi pojedyncza spółgłoska, dodając -ing, zazwyczaj podwa-
jamy spółgłoskę.
Np. put + t + ing → putting stop + p + ing → stopping
ñ Jeśli zaś czasownik zakończony jest na -l przed którym stoi pojedyncza samogłoska,
literę -l podwajamy. Np. travel + l + ing → travelling
1 Carmen is making (make) the biscuits. 7 “What ................. you ........................ (do)
2 I .................................................... (cook) on Tuesday morning?”
dinner for Paul tonight. “I ...................................................... (fly)
3 You should put on a coat – it ........................ to Rome.”
...................................................... (rain). 8 “................. you ............................. (come)
4 Kate .............................................. (have) to the party on Friday?”
a shower at the moment. “No, I ............................... (visit) my uncle.”
5 “..................... Joe ............................ (talk) 9 Ben and Alison ..................................... (go)
on the phone?” shopping tomorrow.
“No, he isn’t. He ................................ (play) 10 We ........................................... (not/travel)
with his dog.” by plane on Saturday. Mum is afraid of
6 Tom Hanks ............................. (not/make) aeroplanes.
a new film at the moment. He’s on holiday.
Some - Any - No
◆ Some oznacza trochę lub kilka i jest wyrazem używanym w zdaniach twierdzących z rzeczownikami
policzalnymi w liczbie mnogiej lub z rzeczownikami niepoliczalnymi.
Np. I’ve got some mushrooms. = Mam kilka grzybów. We’ve got some butter. = Mamy troch´ masœa.
◆ Any to odpowiednik some w zdaniach przeczących i pytających. W zdaniach przeczących polskim
odpowiednikiem any jest żad-en, -na, -ne, -ni itd., a w pytaniach jak-iś, -aś, -ieś itp., chociaż bardzo
często wyraz ten nie jest w ogóle tłumaczony.
Np. Have you got any cucumbers? = Czy masz ogórki? I haven’t got any flour. = Nie mam màki.
◆ No - żaden, żadna, żadne ma znaczenie przeczące. W zdaniu przeczącym można użyć albo not + any +
rzeczownik, albo no + rzeczownik. Jeśli w zdaniu występuje no + rzeczownik, czasownik ma formę
twierdzącą, inaczej niż w języku polskim (gdzie forma żaden wymaga przeczącej formy czasownika). Np.
He hasn’t got any sugar. He’s got no sugar. = On nie ma cukru.
She hasn’t got any cherries. She’s got no cherries. = Ona nie ma czereÊni.
F. Ustnie zadajcie sobie nawzajem pytania i odpowiedzcie na nie tak jak w przykœadzie.
1 We need a lot of flour to make the cake. 8 “Are there .................. children in your
2 How .................. children have you got, Mr class?” “Yes, there are .................. .”
Smith? 9 Bob doesn’t have .................. money at
3 There isn’t .................. honey left. the moment.
4 The little girl has got .................. toys. 10 We have got .................. butter for the
5 How .................. sugar do you take in your sandwiches.
coffee? 11 Have you got .................. friends?
6 There are .................. shops in the town 12 We don’t have .................. cheese in the
centre. fridge.
7 Have you got .................. books?
Rzeczowniki policzalne/niepoliczalne.
ñ Rzeczowniki policzalne odnoszą się do rzeczy, które można policzyć. Mają one liczbę
pojedynczą i mnogą.
Np. a steak - two steaks a cucumber - two cucumbers
ñ Rzeczowniki niepoliczalne odnoszą się do substancji i materiałów nie dających się policzyć. Mają
one tylko liczbę pojedynczą.
Np. beef, lamb, oil, tea, jam, milk, soup itp.
41
unit 7 COMPA 18/5/06 10:27 Page 42
◆ A/an może wystąpić tylko przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej, przed
rzeczownikami niepoliczalnymi zaś możemy użyć some. Wyraz some może występować
również przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej.
Np. a mushroom ALE some beef, some biscuits
◆ Niektóre rzeczowniki niepoliczalne można zamienić na policzalne, jeśli postawimy przed nimi
określenie miary, ilości lub pojemnika.
Np. a carton of milk, two cans of cola, four jars of honey itp.
I. Wpisz: How much, How many, much, many oraz a lot (of).
Maggie: Angie, why don’t we ask Ann to join us for dinner tonight?
Angie: Err... but have we got enough food? 1) How much beef is there in the fridge?
Maggie: Well, there isn’t 2) .................... but there are three steaks.
Angie: OK. I can cook some turnips to go with the steaks.
Maggie: There aren’t 3) ..................... turnips left, I’m afraid! We’ve got 4) ........................
potatoes though.
Angie: 5) ......................... potatoes have we got? Let’s see ... Oh yes, you’re right. There are
6) ...................., so I can make some French fries.
Maggie: Oh, yes! That sounds nice! There are 7) .......................... vegetables too, so we can make
a nice big salad.
Angie: Great. What drinks have we got?
Maggie: Well, we’ve got 8) ......................... lemonade.
Angie: 9) ......................... Coke is there in the fridge?
Maggie: Not 10) ......................... . Can you get a bottle?
Angie: Sure!
Maggie: Good! Let’s call Ann then!
42
unit 8 COMPA 18/5/06 10:56 Page 43
Burns Night!
(str. 42)
(str. 43)
(str. 44)
43
unit 8 COMPA 18/5/06 10:56 Page 44
(str. 45)
8.46 potato salad = sałatka ziemniaczana 8.50 fry = (u)smażyć
8.47 bake = piec 8.51 ingredient = składnik
8.48 add = dodać 8.52 tablespoon = łyżka stołowa
8.49 onto = na
åwiczenia
A. Uzupeœnij podpisy pod ilustracjami.
1 Salads are healthy /fresh meals. 6 You boil/chop the onions, then you
2 You must always toast/peel bananas fry/mix them.
before you eat them. 7 Mix all the ingredients/slices in a large bowl.
3 My favourite sweets/fats are chocolates. 8 You should wash/mash your hands before
4 First, you mix/mash the eggs with the flour. you eat.
5 Welsh Rarebit is a traditional plate/dish.
Gramatyka
A Little - A Few
◆ A litte - trochę ma zabarwienie pozytywne i występuje z rzeczownikami niepoliczalnymi.
Np. We’ve got a little flour. We can make a cake. = Mamy troch´ màki. Mo˝emy upiec
ciasto.
◆ A few - kilka, parę ma również zabarwienie pozytywne i występuje z rzeczownikami
policzalnymi.
Np. There are a few letters for you. = Jest par´ listów do ciebie.
44
unit 8 COMPA 18/5/06 10:56 Page 45
45
unit 8 COMPA 18/5/06 10:56 Page 46
Should / Shouldn’t
◆ Aby udzielić komuś rady, aby powiedzieć co powinien lub czego nie powinien robić,
używamy should lub shouldn’t. Po should/shouldn’t występuje bezokolicznik bez t o.
Np. You should do your homework. = PowinieneÊ odrabiaç lekcje.
You shouldn’t be late for work. = Nie powinieneÊ spóêniaç si´ do pracy.
ts,
on your jackets, gloves and boo
Winter is here! It’s time to put is the tim e
! Unfortunately, winter
make snowmen and go ice skating this
ill. Don’t let this happen to you
of the year when most people fall a lot of
tect yourself: You 1) should eat
year! Here are a few tips to pro Be careful!
.................... drink cold water.
fruit and vegetables and you 2) ............... go
many warm clothes. You 4) .....
You 3) ..................... wear too of fresh air in
.......... make sure there is a lot
to bed early and you 5) ..........
your bedroom. e.
......... drink a lot of orange juic
When you’re ill, you 6) ..........
but you 8) .................... watch
You 7) .................. stay in bed
healthy food, too!
too much TV. Make sure you eat
winter!
Follow our advice and enjoy this
46
Unit 9 COMPA 18/5/06 11:17 Page 47
(str. 47)
9.27 trainers = buty sportowe (tenisówki, 9.29 Here’s a clue. = Oto wskazówka.
adidasy) 9.30 point = punkt
9.28 clue = wskazówka, trop
(str. 48)
9.31 sour = kwaśny 9.34 í2.50 (two pounds fifty) = dwa funty
9.32 difference = różnica pięćdziesiąt pensów
9.33 pineapple = ananas
47
Unit 9 COMPA 18/5/06 11:17 Page 48
(str. 49)
åwiczenia
A. Przyjrzyj si´ obrazkom i napisz, co przedstawiajà.
48
Unit 9 COMPA 18/5/06 11:17 Page 49
C. Utwórz wyra˝enia z podanych wyrazów, a nast´pnie u˝yj ich w zdaniach tak jak
w przykœadzie.
c skin d da
b riding nces
e a fire
1 horse b 4 live .........
2 ripe ......... 5 animal .........
a band 3 make ......... 6 traditional .........
My father loves horse riding. f tomato
4 A: What are you having for dinner? 8 A: We’ve got some eggs.
B: a A lot. B: a Let’s make an omelette.
b Just a salad. b At the supermarket.
50
unit 10 COMPA 18/5/06 11:22 Page 51
Forever famous!
(str. 54)
(str. 55)
51
unit 10 COMPA 18/5/06 11:22 Page 52
(str. 56)
10.53 sail round the world = popłynąć 10.66 grow up = wyrosnąć (na kogoś)
10.54 dookoła świata 10.67 brilliant = błyskotliwy, genialny, znako-
produce = (wy)produkować 10.68 mity
10.55 electric = elektryczny popular = popularny
10.56 use = używać 10.69 ·ll over the world = na całym świecie
10.57 play = grać 10.70 violin = skrzypce
10.58 guitar = gitara 10.71 talk = mówić
10.59 word = słowo, wyraz 10.72 ride a bike = jeździć na rowerze
10.60 until = (aż) do 10.73 read = czytać
10.61 strangely = co dziwne 10.74 dance = tańczyć
10.62 write music = zapisywać nuty 10.75 sing = śpiewać
10.63 behind his back = (założony) z tyłu 10.76 run = biegać
10.64 piece of music = utwór muzyczny 10.77
10.65 once = jeden raz
(str. 57)
52
unit 10 COMPA 18/5/06 11:22 Page 53
åwiczenia
A. Podpisz obrazki.
B. Wpisz w luki wyrazy z listy: missed, bell, born, produces, created, scary, main, tired.
1 I was late for work because I missed the bus. 6 After five hours of work, Sally felt really
2 My first child was ............ on my birthday. ....................... .
3 We watched a .......... film on TV last night. 7 His company ........................... computers.
4 What’s the ................................ character 8 Professor McDuff ................ a self-cleaning
in his new book? wardrobe.
5 When we heard the ................... , we went
into our classrooms.
Gramatyka
Np. She washed her hair last night. He missed the bus yesterday.
ñ Przeczenia tworzymy przy pomocy czasownika posiłkowego did not (didn’t), po którym
następuje podstawowa forma czasownika głównego bez końcówki -ed.
Np. I didn’t walk to work last week. We didn’t dance at the party.
ñ Pytanie tworzymy przy pomocy czasownika posiłkowego did, po którym stawiamy podmiot,
a następnie czasownik główny bez końcówki -ed.
Np. Did you play tennis last weekend? Did they use computers at work in 1985?
pełna skrócona
◆ Dla czasu Past Simple charakterystyczne są takie określenia czasu, jak yesterday - wczoraj,
last week - w ubiegłym tygodniu, last year - w ubiegłym roku, five years ago - pięć lat
temu, two days ago - dwa dni temu, in 1999 - w roku 1999 itp.
Pronunciation - Wymowa
Końcówkę -ed wymawiamy jako:
ñ /ææd/, jeśli forma podstawowa czasownika kończy się dźwiękiem /tt/ lub /dd/.
Np. visited, decided
ñ /tt/, jeśli forma podstawowa czasownika kończy się dźwiękiem /k ∏/, /««/ / f/ lub /p
k/, /ss/, /∏ p/.
Np. looked, missed, matched, washed, laughed, jumped
d/, jeśli forma podstawowa kończy się innym dźwiękiem niż wymienione wyżej.
ñ /d
Np. lived, travelled, used, listened
54
unit 10 COMPA 18/5/06 11:22 Page 55
C. Powiedz, jak wymawia si´ nast´pujàce czasowniki w formie czasu Past Simple,
a nast´pnie wpisz je w odpowiednie rubryki.
pełna skrócona
55
unit 10 COMPA 18/5/06 11:22 Page 56
Could
ñ Odpowiednikiem can w czasie przeszłym jest could.
Np. I can swim now but I couldn’t swim three years ago. = Teraz umiem pœywaç, ale
nie umiaœem pœywaç trzy lata temu.
ñ Could informuje, że ktoś umiał/potrafił coś robić w przeszłości.
56
unit 10 COMPA 18/5/06 11:22 Page 57
Krótkie odpowiedzi
1 “Did you watch the film last night?” 5 “Did Charles have a party on his birthday?”
“Yes, I did.” “Yes, .................................................. .”
2 “Could you write when you were four?” 6 “Could you walk when you were two?”
“No, .................................................. .” “Yes, .................................................. .”
3 “Did Helen remember to buy milk?” 7 “Was John at the cinema with you?”
“No, .................................................. .” “No, .................................................. .”
4 “Were your parents at home yesterday?” 8 “Did Paul and Kim fly to Mexico last week?”
“Yes, .................................................. .” “Yes, .................................................. .”
57
unit 11 COMPA 18/5/06 11:31 Page 58
11.1 antique shop = sklep z antykami 11.11 the most unusual things = najdziw-
11.2 inventions = wynalazki niejsze rzeczy
11.3 printing press = prasa drukarska 11.12 What was this used for? = Do czego
11.4 telescope = teleskop tego używano?
11.5 electric heater = grzejnik elektryczny 11.13 measure = mierzyć
11.6 thermometer = termometr 11.14 temperature = temperatura
11.7 washing machine = pralka 11.15 It was used for measuring the
11.8 lamp = lampa temperature = Używano go do
11.9 vase = wazon mierzenia temperatury.
11.10 bring = przynosić
(str. 59)
11.16 keep houses warm = ogrzewać dom 11.19 I used to live = dawniej/kiedyś miesz-
11.17 star = gwiazda kałem
11.18 print = drukować 1.20 take the dog for a walk = wyprowadzić
psa na spacer
(str. 60)
58
unit 11 COMPA 18/5/06 11:31 Page 59
(str. 61)
åwiczenia
59
unit 11 COMPA 18/5/06 11:32 Page 60
Gramatyka
Used to
◆ Konstrukcji used to + czasownik główny używamy, informując o pewnej zwyczajowej,
powtarzanej (regularnie) czynności przeszłej, która obecnie nie ma miejsca.
Np. I used to spend my summer holidays at home. = Dawniej sp´dzaœem wakacje letnie
w domu. (W przeszłości nie wyjeżdżałem nigdy na wakacje z domu, natomiast teraz
spędzam wakacje poza domem).
ñ have milk for breakfast ñ have toast and coffee for breakfast
ñ play soccer ñ play basketball
ñ work from 9 to 5 ñ work at night
ñ ride a bike ñ drive a car
Np. Cars are faster than bikes. CD players are more expensive than radios.
ñ The + stopień najwyższy + of/in (= z/spośród) pozwala na porównanie większej ilości ludzi lub rzeczy
pod względem pewnej cechy. Of używamy w odniesieniu do osób i rzeczy. In używamy w od-niesieniu
do miejsc. W stopniu najwyższym do przymiotników jedno- i dwusylabowych dodajemy końcowkę -
est. Formę stopnia najwyższego przymiotników składających się z trzech i więcej sylab tworzymy przez
dodanie most przed przymiotnikiem w stopniu równym. Z przymiotnikiem w stopniu najwyższym
używamy również the.
Np. The longest railway in the world is in Russia. Some of the most comfortable trains
are in Japan.
60
unit 11 COMPA 18/5/06 11:32 Page 61
1 small 1 smallest
r
1 smalle 2 .....................
2 expen .................. ...
sive 2 ...... 3 .....................
3 dirty ............ ...
3 ............ 4 .....................
4 fat ............ ...
4 ............ 5 .....................
5 stron ............ ...
g 5 ............ 6 .....................
6 beau ............ ...
tiful 6 ............ 7 .....................
7 pretty ............ ...
7 ............ 8 .....................
8 comf ............ ...
ortable 8 ............ 9 .....................
9 noisy ............ ...
10 safe 9 ............ 10 ..................
.............. ......
11 diffic 10 .......... 11 ..................
.............. ......
12 big
ult 11 .......... 12 ..................
.............. ......
12 ..........
61
unit 12 COMPA 18/5/06 11:35 Page 62
A day to remember!
(str. 62)
(str. 63)
(str. 64)
62
unit 12 COMPA 18/5/06 11:35 Page 63
(str. 65)
åwiczenia
1 So, how was the concert? Did you have a 5 The door ................... whenever I open it.
good time? 6 Tom’s parents are very .............................
2 Anne ........................... the horse but she when he doesn’t clean his room.
didn’t hurt herself! 7 Our grandmother used to live in a little
3 You are late! I was ................. about you! ................................. house in the forest.
4 Every time my daughter sees a spider, she 8 Her baby brother ................ her new kite.
............... .
63
unit 12 COMPA 18/5/06 11:35 Page 64
Gramatyka
Adverbs - Przysϗwki
ñ Przysłówki zazwyczaj tworzymy przez dodanie końcówki -ly do przymiotnika.
Np. quick – quickly , slow – slowly
ñ Jeśli przymiotnik zakończony jest na spółgłoskę + y, opuszczamy -y, a w jego miejsce
wstawiamy -ily.
Np. noisy – noisily , easy – easily
ñ Aby utworzyć przysłówek od przymiotnika zakończonego na -le, opuszczamy -e, a w jego
miejsce wstawiamy -y.
Np. terrible – terribly , probable – probably
ñ Do przymiotników zakończonych na -l dodajemy -ly.
Np. beautiful – beautifully , wonderful – wonderfully
Przysϗwki czasu
ñ as = kiedy, gdy, jak ñ suddenly = nagle
Np. He cut his finger as he opened the Np. Suddenly, I remembered it was my
tin. = Skaleczyœ si´ w palec, gdy wife’s birthday. = Nagle przypomnia-
otwieraœ konserw´. œem sobie, ˝e to byœy urodziny mojej
ñ as soon as = kiedy/gdy/jak tylko/zaraz po ˝ony.
tym, gdy ñ then = potem, następnie
Np. As soon as we walked in,the phone Np. She closed the book, then put it
stopped ringing. = Telefon przestaœ back on the shelf. = Zamkn´œa
dzwoniç, kiedy tylko weszliÊmy do ksià˝k´, a nast´pnie odœo˝yœa jà
Êrodka. z powrotem na póœk´.
64
unit 12 COMPA 18/5/06 11:35 Page 65
1 Oliver opened the door, .......... he turned 4 I sat down to study. .........., I heard loud
the lights on. music from Tim’s room.
A as soon as B then C after A First B Suddenly C As soon as
2 .......... I arrived home, the phone rang. 5 Susan got up, .......... she went downstairs.
A Suddenly B Before C As soon as A first B before C then
3 I read my book, .......... I went to bed. 6 I waved goodbye .......... I left.
A then B after C as A suddenly B as C then
Last 1) summer, Betty Kendall 2) went (go) to stay with her aunt in the country. It
was a long journey and when Betty 3) ....................... (arrive), she 4) ........................ (feel) very
In the middle of the night, Betty 7) .................... (wake up) suddenly. She 8) ............ (can) hear
a strange noise. She 9) ............... (be) sure there was someone in her room. She 10) ...................
(turn on) the light, then 11) ................... (jump) quickly out of bed. The noise 12) ..............
(come) from the 13) ..................., so she 14) ................. (walk) slowly over to it. As
she carefully 15) ................... (open) the door, she 16) .................. (see) one of her aunt’s hats
moving across the floor of the wardrobe. She 17) ......................... (scream) loudly and her aunt
“It’s alright,” her aunt said, laughing. “It’s only Tiny the 19) ........................... . He
sometimes comes in from the 20) ...................... and sleeps in the wardrobe.” She
21)......................... (pick up) the hat and Betty saw Tiny’s funny face looking up at her!
65
unit 13 COMPA 18/5/06 14:57 Page 66
(str. 71)
13.19 invitation = zaproszenie 13.26 show people how to grow their own
13.20 number Ône = numer 1 (na liście prze- food = pokazywać ludziom, jak hodo-
bojów, zespołów, itp.) wać/produkować własną żywność
13.21 contact = (s)kontaktować się 13.27 lives = życie [liczba mnoga rzeczownika
13.22 autograph = autograf life]
13.23 million = milion 13.28 since I was a child = od dziecka
13.24 improve = poprawiać, ulepszać 13.29 hearing aid = aparat słuchowy
13.25 medicine = lekarstwo 13.30 much better = o wiele lepszy
(str. 72)
13.31 Have you ever been to the opera? = 13.38 put on = założyć/włożyć (na siebie)
Czy był-eś/aś kiedyś w operze? 13.39 party hat = kapelusik, który nosi się na
13.32 empty = opróżniać przyjęciu, balu (zwykle papierowy
13.33 bin = kosz (na śmieci) w kształcie stożka)
13.34 feed = (na)karmić 13.40 minute = minuta
13.35 water = podlać 13.41 snail = ślimak
13.36 plant = roślina 13.42 see a live band = oglądać zespół
13.37 decorate = (u)dekorować grający na żywo
66
unit 13 COMPA 18/5/06 14:57 Page 67
(str. 73)
13.43 Nessie = pieszczotliwe określenie 13.46 on the back of ... = z tyłu (samochodu)
potwo-ra z Loch Ness 13.47 order = zamówić
13.44 take off = zdjąć (z siebie) 13.48 bazaar = wenta (sprzedaż rzeczy na cele
13.45 wheel = koło charytatywne)
åwiczenia
1 Jack went to a summer school in France to 4 Aunt Jane made sure that all her children
improve/grow his French. had a good education/decoration.
2 Kelly wrote to her favourite bank/band 5 Mr Ford didn’t manage to feed/sell any of
asking for an autograph. his paintings last month.
3 I’m sorry but I forgot to order/book a table 6 What did you do when the motor/net
at the restaurant for tonight. stopped?
Gramatyka
67
unit 13 COMPA 18/5/06 14:57 Page 68
ñ Czasowniki nieregularne nie tworzą formy past participle przez dodanie końcówki -ed.
Ich lista znajduje się na stronie 105.
68
unit 13 COMPA 18/5/06 14:57 Page 69
◆ w odniesieniu do czynności, które wydarzyły się w bliżej nie określonym momencie w prze-
szłości. Dokładny czas nie jest sprecyzowany, ponieważ nie jest ważne, kiedy czynność się
odbyła. Ważne jest, że ona ma jakiś związek z teraźniejszością.
Np. I’ve invited Chris to the party. = Zaprosiœam Chrisa na przyj´cie.
◆ w odniesieniu do stanów i czynności, które rozpoczęły się kiedyś w przeszłości i nadal trwają.
Np. I have lived in this neighbourhood for twelve years. = Mieszkam w tej okolicy od
dwunastu lat.
◆ dla wyrażenia czynności, które zakończyły się niedawno, a których skutki widzimy obecnie.
Np. Mmm! It smells great! Mum has baked a cake! = Mmm! Cudownie pachnie! Mama
upiekœa ciasto!
Krótkie odpowiedzi
Yes, I/we have.
Have you had breakfast?
No, I/we haven’t.
Yes, he/she/it has.
Has he/she/it had breakfast? No, he/she/it hasn’t.
69
unit 13 COMPA 18/5/06 14:57 Page 70
D. Przyjrzyj si´ fotografiom, a nast´pnie uœó˝ zgodne z ich treÊcià zdania, wykorzy-
stujàc wyra˝enia z listy: buy a new house, paint all the walls, move into a new house,
meet their neighbours, plant all the flowers, repair all the windows.
1 ✓ 3 ✗ 4 ✓ 6 ✗
2 ✗ 5 ✓
1 Have you tidied your room? (yet) 4 Have you seen a live band? (ever)
Have you tidied your room yet? .............................................................?
2 We’ve decorated the house for the party. 5 Alex hasn’t emptied the bin. (yet)
(already) ............................................................ .
............................................................ . 6 The students have prepared the school hall
3 Tom has fed the baby. (just) for the celebration. (already)
............................................................ . ............................................................ .
70
unit 14 COMPA 18/5/06 14:59 Page 71
14.1 fire brigade = straż pożarna 14.11 phone = (za)dzwonić (do kogoś)
14.2 put out = gasić 14.12 I wonder what’s happened! = Zastana-
14.3 natural disaster = klęska żywiołowa wiam się, co się stało!
14.4 flood = powódź 14.13 newsflash = wiadomości (w przerwie
14.5 rescue = ratować programu)
14.6 volcanic eruption = wybuch wulkanu 14.14 heavy rain = ulewny deszcz
14.7 volcano = wulkan 14.15 cause = spowodować
14.8 hurricane = huragan 14.16 especially = szczególnie
14.9 earthquake = trzęsienie ziemi 14.17 a little bit wet = trochę zmoknięci
14.10 tidal wave = fala pływowa (wysoka fala
powstająca np. po trzęsieniu ziemi)
(str. 75)
(str. 76)
14.27 I’ve flown = Ja leciałem 14.34 (be) on (my) way = (być) w drodze
[fly-flew-flown] 14.35 Taiwan = Tajwan
14.28 hit = uderzać 14.36 text = tekst
14.29 southern coast = wybrzeże południowe 14.37 headline = nagłówek
14.30 village = wioska, wieś 14.38 quake = trzęsienie
14.31 area = obszar 14.39 erupt = wybuchnąć
14.32 rescue worker = ratownik
14.33 destroy = zniszczyć
71
unit 14 COMPA 18/5/06 14:59 Page 72
(str. 77)
14.40 Mount = część nazwy szczytu górskiego, 14.49 fan = fan, wielbiciel
np. Mount Everest 14.50 fireworks display = pokaz sztucznych
14.41 active volcano = czynny wulkan ogni
14.42 get a close look at = przyjrzeć się 14.51 phrase = wyrażenie
z bliska 14.52 mean = znaczyć
14.43 since then = od tej pory, odtąd 14.53 the following = następujący
14.44 cloud of smoke = tuman dymu 14.54 recently = niedawno
14.45 block out = zasłaniać 14.55 distance = odległość
14.46 everywhere = wszędzie 14.56 hid = zakrył-em/eś, itd.
14.47 dust = kurz [hide-hid-hidden]
14.48 close to = blisko 14.57 sunlight = słońce, światło słoneczne
åwiczenia
a r
a h
d i u
1 tidal wave w l 4 ................... c i e
e t r n
v a
c v
n d f
2 ................... l 5 ...................
o o o l o
a
t e d r
3 ................... e k 6 ................... b
h u a f
................... i
a r a g i e
q e r
72
unit 14 COMPA 18/5/06 14:59 Page 73
Gramatyka
◆ Czynność odbyła się w bliżej nieokreślo- ◆ Czynność odbyła się w określonym mo-
nym momencie w przeszłości. mencie w przeszłości.
Np. I’ve baked the cake. = Upiekœam Np. I baked the cake two hours ago. =
ciasto. Upiekœam ciasto dwie godziny temu.
(Kiedy? Nie wiadomo dokładnie). (Kiedy? Wiadomo dokładnie - 2 godziny
temu).
◆ Czynność lub stan rozpoczął się w prze-
szłości i nadal trwa w chwili obecnej. ◆ Czynność lub stan rozpoczął się i zakoń-
Np. I have worked in this school for 3 czył w przeszłości.
years. (= I still work here.) = Np. I worked as a nurse. (= I don’t work
Pracuj´ w tej szkole od trzech lat. as a nurse any more.) = Pracowaœam
(Nadal pracuj´ w tej szkole). jako piel´gniarka.
(str. 79)
15.29 poison = trucizna 15.34 neighbour = sąsiad
15.30 protect = ochraniać 15.35 member = członek
15.31 move = przesunąć 15.36 music magazine = magazyn muzyczny
15.32 tough = wytrzymały, silny 15.37 married = żonaty; zamężna
15.33 laugh at = śmiać się z kogoś/czegoś
(str. 80)
15.38 foe = wróg 15.48 try harder = starać się bardziej
15.39 worst = najgorszy 15.49 a friend in need = przyjaciel w potrzebie
15.40 enemy = wróg 15.50 Keep up the good work! = Dalej dobrze
15.41 quiz = kwiz, test wykonuj swoją pracę.
15.42 on both sides = po obu stronach 15.51 wildlife = dzika flora i fauna
15.43 in danger = w niebezpieczeństwie 15.52 save = oszczędzać
15.44 protection = ochrona 15.53 electricity = energia elektryczna
15.45 turn off = wyłączyć 15.54 plastic = plastik
15.46 leave the water running = odkręcić ku- 15.55 can = puszka
rek z wodą, puścić wodę 15.56 filter = filtr
15.47 you could do a lot better = stać cię na 15.57 special filters = specjalne filtry
więcej
74
unit 15 COMPA 18/5/06 15:04 Page 75
(str. 81)
15.58 campaign = kampania 15.64 clean-up group = zespół sprzątający
15.59 be in trouble = mieć kłopoty 15.65 instead of = zamiast
15.60 save = (u)ratować 15.66 build more parks = założyć więcej par-
15.61 provide = dostarczyć ków
15.62 litter bin = kosz na śmieci 15.67 campaign poster = plakat reklamujący
15.63 join us in our fight = przyłącz się do kampanię
naszej walki
åwiczenia
Across
1 I’ve never been to a tropical ............. .
2 The ............. we pour into our rivers and lakes have
killed a lot of plants and animals.
5 We shouldn’t drop ............. in the streets.
7 The air we ............. is polluted.
8 London is a ............. in England.
Down
1 We should always ............. our rubbish.
3 We ............. protect planet Earth.
4 Try to ............. electricity; turn off the lights when
you leave a room.
6 Are you a friend or an ............. of our planet?
Gramatyka
Must - Mustn’t
◆ Must używamy dla wyrażenia przymusu lub konieczności, kiedy należy coś robić.
Np. We must protect animals. = Musimy chroniç zwierz´ta.
◆ Musn’t używamy dla wyrażenia zakazu, kiedy nie wolno czegoś robić.
Np. We mustn’t leave the water running. = Nie wolno zostawiaç otwartego kranu.
75
unit 15 COMPA 18/5/06 15:04 Page 76
76
unit 16 COMPA 18/5/06 15:46 Page 77
(str. 87)
16.20 go on holiday = (po)jechać na wakacje 16.26 request = prośba
16.21 check = sprawdzić 16.27 promise = obietnica
16.22 collect my mail = odbierać moją pocztę, 16.28 prediction = przewidywanie
wyjmować pocztę z mojej skrzynki 16.29 a hundred years from now = za sto lat
poczto-wej 16.30 Ôn-the-spot decision = decyzja podej-
16.23 record = nagrywać mowana “na gorąco”
16.24 ∆he Tower of London = dawna forteca, 16.31 future = przyszłość
królewski zamek oraz słynne więzienie nad 16.32 real = prawdziwy
Tamizą we wschodniej części Londynu 16.33 virtual holiday = wirtualne wakacje
16.25 maybe = być może, możliwe 16.34 get sunburn = doznać oparzenia słone-
cznego
(str. 88)
16.35 I’ll turn it down. = Ściszę ją. 16.40 Have a great time! = Baw się dobrze!
16.36 turn the light on = zapalić swiatło 16.41 Loch Ness = jezioro Loch Ness w pół-
16.37 carry = nieść nocnej Szkocji, znane z legendarnego
16.38 Mexico = Meksyk potwora
16.39 How long will you be away? = Jak długo 16.42 school trip = wycieczka szkolna
cię nie będzie?
77
unit 16 COMPA 18/5/06 15:47 Page 78
(str. 89)
åwiczenia
1 You can’t go to Mexico without your passport 4 I’ll send you a postcard/mail from Peru!
/prediction. 5 I don’t know which button to explore/
2 Can you answer the radio/doorbell, please? press.
3 There are a lot of ships at the market/ 6 Our class will go on a programme/school
harbour. trip to Loch Ness.
78
unit 16 COMPA 18/5/06 15:47 Page 79
Gramatyka
ñ W zdaniach przeczących po will stawiamy not. Skróconą formą will not jest won’t.
Krótkie odpowiedzi
Yes, I/we will.
Will you come?
No, I/we won’t.
Yes, they will.
Will they come?
No, they won’t.
Yes, he/she/it will.
Will he/she/it come?
No, he/she/it won’t.
C. Aston Towers wybiera si´ w przyszœym miesiàcu do Nowej Zelandii. Uœó˝ pytania
i odpowiedzi dotyczàce jego planów.
80
unit 16 COMPA 18/5/06 15:47 Page 81
D. Wstaw w luki wyrazy podane w nawiasach, tak aby powstaœy poprawne zdania.
Danny: 1) Will you be (you/be) here all Nancy: Well, we 6) ........................ (not/go)
summer, Nancy? everywhere, but we 7) ..................
Nancy: Yes, I will. ................................ (definitely/go)
Danny: 2) ..................................... (you/be) to the Tower of London. Dave hasn’t
on your own? been there yet.
Nancy: Well, my cousin, Dave, from Wales Danny: It sounds good!
3) ................................................... Nancy: Yes, we 8) .......................................
(probably/come) and stay for a while. ........... (probably/have) a great time
Danny: Oh? That 4) ...................... (be) nice. together – we usually do!
5) ............................ (you/take) him
to see the sights?
81
unit 17 COMPA 18/5/06 15:50 Page 82
(str. 91)
(str. 92)
17.18 Will you drive me to the airport? = Czy 17.27 Ankara = Ankara (stolica Turcji)
odwieziesz mnie na lotnisko? 17.28 Warsaw = Warszawa
17.19 go on a school trip = (po)jechać na 17.29 helicopter ride = lot helikopterem
wycieczkę szkolną 17.30 take a helicopter ride = przelecieć się
17.20 jeans = dżinsy helikopterem
17.21 swimsuit = kostium kąpielowy 17.31 water-skiing = jazda na nartach wod-nych
17.22 sunny = słonecznie 17.32 local = lokalny, miejscowy
17.23 windy = wietrznie 17.33 souvenir = pamiątka
17.24 rainy = deszczowo
17.25 cloudy = pochmurnie
17.26 foggy = mglisto
(str. 93)
82
unit 17 COMPA 18/5/06 15:50 Page 83
åwiczenia
Gramatyka
83
unit 17 COMPA 18/5/06 15:50 Page 84
Forma twierdząca
pełna skrócona
pełna skrócona
◆ Konstrukcji be going to używamy dla wyrażenia zamiaru lub chęci zrobienia czegoś oraz
w odniesieniu do czynności, co do których jesteśmy na podstawie widocznych oznak
przekonani, że wydarzą sie nieuchronnie. W zdaniach z be going to często występuje takie
określenie czasu przyszłego, jak tomorrow, next month itd.
Np. I’m going to start violin lessons next month. = W przyszœym miesiàcu rozpoczn´
lekcje gry na skrzypcach.
There are a lot of clouds in the sky. It’s going to rain. = Na niebie jest du˝o chmur.
B´dzie padaç.
Krótkie odpowiedzi
Yes, I am. Are they going to Yes, they are.
Are you going to jump?
No, I’m not. jump? No, they aren’t.
84
unit 17 COMPA 18/5/06 15:50 Page 85
B. Uœó˝ zdania z czasownikami z listy: fall off, be, go, ask, throw lub eat.
85
unit 17 COMPA 18/5/06 15:50 Page 86
86
unit 18 COMPA 18/5/06 15:53 Page 87
Working holidays!
(str. 94)
(str. 95)
(str. 96)
87
unit 18 COMPA 18/5/06 15:53 Page 88
(str. 97)
åwiczenia
A. Podpisz obrazki.
1 bowling 4 ............................
2 ............................ 5 ............................
3 ............................ 6 ............................
B. Uzupeœnij luki, wpisujàc brakujàce sœowo. Ka˝da kreska oznacza jednà liter´.
1 When did you buy this s _u _i t c_ a
_ _s e ? 5 Do you have to wear a u _ _ _ o _ _
2 You have to fill in an ap _ l _ _ _ _ i _ _ at work?
form. 6 Can you ask the t _ a _ _ l a _ e _ t to
3 Jim is working as a tour g _ _ d _ these change the tickets for 5th June?
days. 7 Christine can speak three f _ _ e _ _ n
4 Do I have to have a v _ _ a to travel languages!
to the USA? 8 I’m ready to s _ r _ _ dinner!
88
unit 18 COMPA 18/5/06 15:53 Page 89
Gramatyka
Have to = Musieç
Have to wyraża przymus lub konieczność.
ñ W zdaniach twierdzących orzeczenie składa się z have to/has to oraz czasownika głównego
w formie podstawowej.
Np. You have to get up early tomorrow.
ñ W zdaniach przeczących używamy czasownika posiłkowego do/does, po którym stawiamy not.
Np. You don’t have to go to school on Saturday.
ñ W zdaniach pytających czasownik posiłkowy do/does stawiamy przed podmiotem.
Np. Does he have to have a visa to travel to Turkey?
pełna skrócona
Krótkie odpowiedzi
Yes, I/we do. Yes, they do.
Do you have to go? Do they have to go?
No, I/we don’t. No, they don’t.
1 Don has to washes/ wash the dishes after 4 Does Mary have/has to work outdoors?
dinner. 5 Have they/Do they have to finish the
2 Pete and Diane has/have to be at work at project this week?
eight o’clock. 6 “Does he have to water this plant every
3 You don’t have/haven’t to help me. I can do day?” “No, he hasn’t/doesn’t.”
it on my own.
89
unit 18 COMPA 18/5/06 15:53 Page 90
Mum: Oliver, I’ve got some information here Mum: Well, 3) ........................................
from your new school. (you/not/go) by bus. You can walk
Oliver: Oh, good! 1) Do I have to wear there. It’s only ten minutes on foot.
(I/wear) a school uniform, Mum? Oliver: 4) .................. (I/be) at school early?
Mum: Yes, you do, but it’s a really nice one! Mum: It starts at 8:30, so 5) .................
Oliver: How far is it? 2) ...................... ............................ (you/not/get up)
(I/take) the school bus? until 7:30. That’s not so bad!
Joanna is
A JAMESON SCHOOL OF LANGUAGES twenty-two
Jameson School of Languages is looking for foreign years old.
language teachers for June and July. You have to be able to She studies
speak French, German or Italian and be over 18 years old. History and
You don’t have to work in the evenings but you should be she can speak
French and Italian. She likes
able to work with young children. If you’re interested, please
working with people and she
contact Mr Brown on 0131-561630. would like a job where she can
travel. .....
B Tour guides wanted
Horizon Travel is looking for young students of History to
help us this summer. Our tour guides have to be polite and
helpful and speak at least one foreign language. They also
have to be ready to travel any day of the week. If you’re
interested, please e-mail us at horizon.travel@zero.com Paul is
twenty-
C FUNCAMP five years
Are you looking for a summer job? We need young old. He is a
drama student
people to work as camp guides at Funcamp in Cumbria.
and he can play the guitar. He
Activities at the camp include hiking, swimming, drama enjoys teaching children. He
and Art and Crafts. Don’t worry, you don’t have to pay would like to work outdoors. .....
your expenses! Just send us your application form and
you’ll be able to get the summer job of your dreams!
Tel. 02890-439824
90
01 Cult Clip 17/5/06 15:38 Page 91
(str. 102)
(str. 103)
91
01 Cult Clip 17/5/06 15:38 Page 92
åwiczenia
A. Wstaw wœaÊciwy wyraz z listy: look around, visit, south-east, holiday brochure,
capital city lub walk.
B. Przyjrzyj si´ mapie, a nast´pnie uœó˝ pytania i odpowiedzi tak jak w przykœadzie.
92
02 Cult Clip 17/5/06 15:40 Page 93
(str. 104)
(str. 105)
93
02 Cult Clip 17/5/06 15:40 Page 94
CC2.53 hero = bohater (filmu, książki, itp.) CC2.56 the missing dog = zagubiony pies
CC2.54 belong = należeć do take it back to its owner = odprowa-
CC2.55 policeman = policjant CC2.57 dzić / odwieźć go do właściciela
take part in = brać udział w
åwiczenia
1 A: Does Scott play the bagpipes? 3 A: I’m going to enter a dance competition.
B: a It’s a Highland game. B: a Oh, I hope you win!
b Yes, he won a contest. b You should go out.
2 A: Would you like to watch the Highland 4 A: How much do you weigh?
Games? B: a Just a couple, please.
B: a I’d love to. b About 57 kilos.
b I think it’s OK.
94
03 Cult Clip 17/5/06 15:43 Page 95
(str. 106)
(str. 107)
95
03 Cult Clip 17/5/06 15:43 Page 96
åwiczenia
A. Wpisz w luki wyrazy z listy: half-brother, numerals, eldest, coronation, pale, shoot, success.
5
6
................................ Diana.
96
04 Cult Clip 17/5/06 16:02 Page 97
(str. 108)
CC4.1 stand for = oznaczać, znaczyć CC4.15 treat = leczyć, zajmować się
CC4.2 right sort = właściwy rodzaj CC4.16 encourage = zachęcać
CC4.3 gave = dał-am/eś, itp. CC4.17 pet owner = właściciel zwierzęcia do-
CC4.4 permission = zgoda mowego
CC4.5 organisation = organizacja CC4.18 proper = właściwy, odpowiedni
CC4.6 clinic = klinika CC4.19 research = badania naukowe
CC4.7 prevention = zapobieganie, CC4.20 injured = ranny
profilaktyka CC4.21 cruelly = okrutnie, z okrucieństwem
CC4.8 cruelty = okrucieństwo CC4.22 raise money = zbierać pieniądze (na
CC4.9 Animal Protection ∞ct = ustawa cele charytatywne)
o ochronie zwierząt CC4.23 animals in need = zwierzęta potrze-
CC4.10 illegal = nielegalny bujące pomocy
CC4.11 welfare = społeczny CC4.24 animal lover = miłośnik zwierząt
CC4.12 inspector = inspektor CC4.25 volunteer = wolontariusz, ochotnik
CC4.13 investigate = badać CC4.26 simply = po prostu
CC4.14 case = przypadek CC4.27 make sure = upewnić się
(str. 109)
97
04 Cult Clip 17/5/06 16:02 Page 98
åwiczenia
1 __ o __
h __ s __
p __
i __ a __
t __ l 2 d __ __ t __ __ __ 3 __ n j __ __ t __ __ n
➚ Welcome 2 Companion
Unit 10 Ex. D
No. 1 library
4 l __ __ s __ 5 __ __ r f __ __ e 6 l __ b __ __ r __
1 You should always keep your dog on a law/ 6 Many volunteers/inspectors offer their help
leash when you take it for a walk. without asking for money.
2 My teacher gave me permission/protection 7 You should always wear a seat belt/costume
to leave the classroom. when you drive.
3 Kate felt very ill so she went to the charity/ 8 Something smells nice. Is it your product/
hospital. perfume?
4 Where’s the baker’s/chemist’s? I must buy 9 The little boy rescued/tested the injured dog.
some medicine for my grandmother. 10 I’ve got a gate/poster of Sting on my
5 Make sure/Beware of the dog. bedroom wall.
98
05 Cult Clip 17/5/06 16:04 Page 99
(str. 110)
(str. 111)
99
05 Cult Clip 17/5/06 16:04 Page 100
åwiczenia
100
06 Cult Clip 17/5/06 16:06 Page 101
(str. 112)
(str. 113)
Exercise
101
07 Cult Clip 17/5/06 16:07 Page 102
(str. 114)
(str. 115)
åwiczenie
102
08 Cult Clip 17/5/06 16:09 Page 103
(str. 116)
(str. 117)
103
08 Cult Clip 17/5/06 16:09 Page 104
åwiczenia
on in around at to into
1 Put on your jacket or you’ll catch a cold! 6 What time did you arrive ..........................
2 Don’t forget to pay a visit .................... the the museum?
railway museum. 7 We want to take a close look ....................
3 Let’s go ...................... the cave! the historical buildings.
4 I’m going .................. a journey on Friday. 8 Danny can show you .................... the city
5 Do you ever wish you could travel back centre tomorrow morning.
.................. time?
104
Project1 11-11-17 12:20 Page 1
irregular 17/5/06 16:14 Page 106
106
irregular 17/5/06 16:14 Page 107
107
Index 17/5/06 16:12 Page 108
108
Index 17/5/06 16:12 Page 109
109
Index 17/5/06 16:12 Page 110
110
Index 17/5/06 16:12 Page 111
111
Index 17/5/06 16:12 Page 112
112
Index 17/5/06 16:12 Page 113
113
Index 17/5/06 16:12 Page 114
114