7

САНХҮҮ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ

ӨДРИЙН ХӨТӨЛБӨР
САНХҮҮГИЙН УДИРДЛАГЫН ТЭНХИМ

БИЕ ДААЛТ-2
Сэдэв Ойлголтын харилцаан дээр суурилан хийх үйлдлүүд, тодорхойлолт

Хичээлийн нэр: LOGIC

Хичээлийн код:LOG111
Анги, Групп:870

................... Н.Аргилсан
Шалгасан:

Улаанбаатар 2022

1. Шийдмэг силлогизмийн I фигур- B a r b a r a (AAA) модус

C e l a r e n t (EAE) модус
 D a r i I (AII) модус
F e r i o (EIO) модус
2. Шийдмэг силлогизмийн II фигур C e s a r e (EAE) модус
C a m e s t r e s (AEE) модус
F e s t i n o (EIO) модус
B a r o c o (AOO) модус
3. Шийдмэг силлогизмийн III фигур
D a r a p t i (AAI) модус
D i s a m i s (IAI) модус
D a t i s i (AII) модус
F e l a p t o n (EAO) модус
B o c a r d o (OAO) модус
F e r i s o n (EIO) модус
Шийдмэг силлогизмийн IV фигур B r a m a n t i p (AAI) модус
C a m e n e s (AEE) модус
D i m a r i s (IAI) модус
F e s a p o (EAO) модус
F r e s i s o n (EIO) модус

I фигур
B a r b a r a (AAA) модус
1. 1.3-р зүйл
Нэг гэмт хэрэгт (M) нэг ял оногдуулна.(P)=A
2.2-р зүйл
Энэ хуулийн тусгай ангид заасан нэг гэмт хэргийн шинжийг хэд хэдэн удаагийн
үйлдэл, эс үйлдэхүйгээр хангасан байвал (S) үргэлжилсэн нэг гэмт хэрэг (M)
үйлдсэнд тооцно.=A
Гэмт хэргийн шинжийг хэд хэдэн удаагийн үйлдэл, эс үйлдэхүйгээр хангасан
байвал(S) нэг ял оногдуулна.(P)=A
2. 1.4-р зүйл
Энэ хуульд заасан гэмт хэрэг үйлдсэн нь шүүхээр тогтоогдсон гэм буруутай (M)
хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ. (P)=A
1.8-р зүйл
Үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт тооцох, гэм буруутай (M) хүн, хуулийн
этгээдэд хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын төрөл, хэмжээг тухайн гэмт хэргийг
үйлдэх үед дагаж мөрдөж байсан хуулиар тодорхойлно. (S)=A
Үйлдэл, эс үйлдэхүйг хийсэн хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ.(P)=A
D a r i I (AII) модус
1. 5.2-р зүйл
Хорих ял (M) нь ялын төрөл (P) юм.=A
5.6-р зүйл
Гэмт хэрэг үйлдсэн хүний эрх чөлөөг тодорхой хугацаагаар, эсхүл бүх насаар нь
хязгаарлаж нээлттэй, эсхүл хаалттай хорих байгууллагад байлгахыг(S) хорих ял
(M)гэнэ.=I
Гэмт хэрэг үйлдсэн хүний эрх чөлөөг тодорхой хугацаагаар, эсхүл бүх насаар нь
хязгаарлаж нээлттэй, эсхүл хаалттай хорих байгууллагад байлгах(S) нь ялын
төрөл (P) юм.=I
2. 5.2-р зүйл
Эрх хасах ял (M) нь ялын төрөл (P) юм.=A
5.7-р зүйл
Гэмт хэрэг үйлдсэн хүний нийтийн албанд ажиллах, мэргэжлийн үйл ажиллагаа
явуулах, эсхүл бусад тодорхой эрхийг нэг жилээс найман жил хүртэл
хугацаагаар хориглохыг (S) эрх хасах ял (M) гэнэ.=I
Гэмт хэрэг үйлдсэн хүний нийтийн албанд ажиллах, мэргэжлийн үйл ажиллагаа
явуулах, эсхүл бусад тодорхой эрхийг нэг жилээс найман жил хүртэл
хугацаагаар хориглохыг (S) нь ялын төрөл (P) юм.=I
C e l a r e n t (EAE) модус

1. 1.4-р зүйл
 Хүний үзэл бодол, итгэл үнэмшлийн төлөө (P) эрүүгийн хариуцлага (M)
хүлээлгэхгүй.=E
1.5-р зүйл
Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт гэмт хэрэг үйлдсэн хуулийн этгээдэд (S) энэ
хуулиар эрүүгийн хариуцлага (M) хүлээлгэнэ.=A
Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт гэмт хэрэг үйлдсэн хуулийн этгээдэд (S) үзэл
бодол, итгэл үнэмшлийн төлөө (P) хариуцлага хүлээлгэхгүй.=E

2. 1.3.3-р зүйл

Гэмт хэрэг(M)үйлдсэн хүнд өөрт нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ. Эрүүгийн

хариуцлагыг бусад хүнд халдаан хэрэглэж болохгүй(P).= (E)

1.3.5-р зүйл

Нэг гэмт хэрэгт(M) нэг удаа ял оногдуулна.(S) =(A)

Эрүүгийн хариуцлага бусад хүнд халдаан хэрэглэж болохгүй(P) Гэмт хэрэг

үйлдсэн хүнд ял оногдуулна(S). Гэмт хэрэг үйлдсэнээс бусад хүнд ял
оногдуулахгүй.=E

F e r i o (EIO) модус

1. 51.3р зүйл

Баривчлах ялыг (M) шүүхийн шийтгэх тогтоол гарах үед арван зургаан насанд
хүрээгүй этгээд, жирэмсэн эмэгтэй, гурав хүртэлх насны хүүхэдтэй эх, бага
насны хүүхэдтэй ганц бие эх, эцэгт оногдуулахгүй.(P) -E

51.4-р зүйл

Цэргийн жинхэнэ хугацаат албан хаагчид оногдуулсан баривчлах ялыг

(M)сахилгын байранд (S) ганцаарчлан эдлүүлнэ.-I

Шүүхийн шийтгэх тогтоол гарах цэргийн жинхэнэ хугацаат албан хаагчидаас

бусад арван зургаан насанд хүрээгүй этгээд, жирэмсэн эмэгтэй, гурав хүртэлх
насны хүүхэдтэй эх, бага насны хүүхэдтэй ганц бие эх, эцэгт оногдуулахгүй(P)
=O

2. 4.4-р зүйл

Өөрт нь, гэр бүлийн гишүүн, бусад хүнд хүч хэрэглэж, хүч хэрэглэхээр, эрх,
хууль ёсны ашиг сонирхолд нь хохирол, хор уршиг учруулахаар заналхийлсний
улмаас(P) бусдын эрхшээлд (M) автаж хийсэн энэ хуульд заасан гэмт хэргийн
шинжтэй үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт тооцохгүй.=E

4.4-р зүйл
 Зарим гэмт хэргийг үйлдсэн гүйцэтгэгчид(S) бусдыг бие махбод, сэтгэл санааны
албадлага, эрхшээлд(M) оруулж гэмт хэрэг үйлдүүлсэн хүнийг тухайн гэмт
хэргийг үйлдсэн гүйцэтгэгчид тооцно.=I

Зарим гэмт хэргийг үйлдсэн гүйцэтгэгчид(S) бусад хүнд хүч хэрэглэж, хүч
хэрэглэхээр, эрх, хууль ёсны ашиг сонирхолд нь хохирол, хор уршиг
учруулахаар заналхийлсний улмаас(P)хийсэн гэмт хэргийн гэмт хэрэгт
тооцохгүй.=O

II фигур
C e s a r e (EAE) модус
4 дүгээр зүйл.Албадлага, эрхшээлд автах
1Өөрт нь, гэр бүлийн гишүүн, бусад хүнд хүч хэрэглэж, хүч хэрэглэхээр, эрх, хууль
ёсны ашиг сонирхолд нь хохирол, хор уршиг учруулахаар заналхийлсний улмаас
бусдын эрхшээлд гарцаагүй автаж хийсэн энэ хуульд заасан гэмт хэргийн шинжтэй
үйлдэл, эс үйлдэхүйг(P) гэмт хэрэгт(M) тооцохгүй. =E
2.1 дүгээр зүйл.
Гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг(S) гэмт
хэрэгт(M) тооцно. =A
Өөрт нь, гэр бүлийн гишүүн, бусад хүнд хүч хэрэглэж, хүч хэрэглэхээр, эрх, хууль
ёсны ашиг сонирхолд нь хохирол, хор уршиг учруулахаар заналхийлсний улмаас
бусдын эрхшээлд гарцаагүй автаж хийсэн энэ хуульд заасан(P) нь гэм буруутай үйлдэл,
эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиггүй(S) байна. =E
2 15.1.Монгол Улсын иргэнийг(P) эрүүгийн хэрэгт мөрдүүлэх буюу эрүүгийн
хариуцлага хүлээлгэхээр гадаад улсад шилжүүлж өгөхгүй(M). = E
15.2.Монгол Улсын хилийн гадна гэмт хэрэг үйлдсэн бөгөөд Монгол Улсын нутаг
дэвсгэрт байгаа гадаад улсын иргэн, харъяалалгүй хүнийг(S) эрүүгийн хариуцлага
хүлээлгэх буюу ял эдлүүлэхээр Монгол Улсын олон улсын гэрээнд заасны дагуу гадаад
улсад шилжүүлж болно(M). = A .
Монгол Улсын хилийн гадна гэмт хэрэг үйлдсэн бөгөөд Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт
байгаа гадаад улсын иргэн, харъяалалгүй хүн (S) нь Монгол Улсын иргэн (P) биш. = E
C a m e s t r e s (AEE) модус

6.6 дугаар зүйл. Нийтэд аюултай аргаар үйлдсэн(P) бол эрүүгийн хариуцлагыг
хүндрүүлэх нөхцөл байдал(M) мөн.=E
Хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг гэмт хэргийн шинж болгон заасан тохиолдолд эрүүгийн
хариуцлагыг (S) хүндрүүлэх нөхцөл байдалд (M)тооцохгүй.=E
Нэг ч хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг гэмт хэргийн шинж болгон заасан тохиолдолд(S)
нийтэд аюултай аргаар үйлдсэнд (P) тооцохгүй.=E
2· A= Бүх насаар хорих ял(S) шийтгүүлсэн хүн хорин таван жил хоригдсоны дараа
шүүх гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар,
ялтны хувийн байдлыг харгалзан суллах(M) эсэхийг шийдвэрлэнэ.=A
Арван найман насанд хүрэхийн өмнө гэмт хэрэг үйлдсэн(N) хүнд бүх насаар хорих ял
(S) оногдуулахгүй. =E
Хорин таван жил хоригдсоны дараа шүүх гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан
хохирол, хор уршгийн шинж чанар, ялтны хувийн байдлыг харгалзан суллах(M) эсэх
нь 18 насанд хүрэхийн өмнө гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд(N) хамаарахгүй.=E
F e s t i n o (EIO) модус
6.13 дугаар зүйл.
1 Өөрийн эрүүл мэндэд санаатай хохирол учруулсан хүнийг(P) ялаас чөлөөлөхгүй(M).
=E
Зарим гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн(S) бол
ялаас чөлөөлнө.(M). =I
Зарим гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн хүн(S) нь
өөрийн эрүүл мэндэд санаатай хохирол учруулсан этгээд (P) биш. =O
21.9.2 Үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт шинээр тооцсон, оногдуулах ялыг
хүндрүүлсэн, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн(M) эрх зүйн байдлыг дордуулсан хуулийг
буцаан хэрэглэхгүй(P). =E
1.9.3 Шинэ хуулиар тухайн гэмт хэрэгт оногдуулах ялын хэмжээг багасгасан
тохиолдолд шүүх урьд ял шийтгүүлсэн этгээдийн(S) ялыг шинээр тогтоосон хэмжээнд
нийцүүлэн хасна(M). =I
Шинэ хууль нь үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт шинээр тооцсон, оногдуулах ялыг
хүндрүүлсэн, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн эрх зүйн байдлыг дордуулахгүй. =O
B a r o c o (AOO) модус
1 1.5 Монгол улсын нутаг дэвсгэрт гэмт хэрэг үйлдсэн хуулийн этгээдэд(P) энэ хуулиар
эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ(M). =A
1.4 Зарим тохиолдолд гэм буруугүйгээр энэ хуульд заасан хохирол хор уршиг
учруулсан(S) бол эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхгүй(M). =O
Зарим тохиолдолд гэм буруугүйгээр энэ хуульд заасан хохирол, хор уршиг учруулсан
хүн(S) нь Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт гэмт хэрэг үйлдсэн хуулийн этгээд(P) биш юм.
=O
2 2.1 Энэ хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай гэм буруутай үйлдэл, эс
үйлдэхүйг(P) гэмт хэрэгт тооцно(M). =A

4.1.Өөрийн, эсхүл бусдын амь нас, эрүүл мэндийн эсрэг хууль бус ба тулгарсан
довтолгооны эсрэг хийсэн(S) гэмт хэргийн шинжтэй үйлдлийг гэмт хэрэгт
тооцохгүй(M). =O
Өөрийн, эсхүл бусдын амь нас, эрүүл мэндийн эсрэг хууль бус ба тулгарсан
довтолгооны эсрэг хийсэн(S) нийгэмд аюултай гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйг(P)
гэмт хэрэгт тооцохгүй=O

III фигур
Бүх халим(М) бол сүүн тэжээлтэн(Р) мөн. Бүх халим(М) бол УСНЫ амьтан(S) мөн.
Зарим усны амьтан(S) бол сүүн тэжээлтэн(Р) мөн.

III фигурыг ихэвчлэн үндэслэгээгүй ерөнхий бодомжий няцаах хэрэгсэл болгон

хэрэглэдэг.

III фигурын дүрэм:

1. Бага нөхцөл нь баталмал

2. Дүгнэлт нь хэсгийн бодомж байх ёстой.

III фигур - ААI, IАI, АII, ЕАО, ОАО, ЕIO

DARAPTI (AAI) модус

Жишээ1)

4.1 Энэ хуульд заасан гэмт хэрэг(M) үйлдсэн нь шүүхээр тогтоогдсон гэм буруутай
хүнд(S) эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ. (A)

1.3.5 Нэг гэмт хэрэгт нэг удаа ял оногдуулна. (A)

Хуульд заасан үйлдэл нь шүүхээр тогтоогдсон гэм буруутай хүнд нэг удаа ял
оногдуулна(P). (I)

Жишээ2)

1.6.4 Монгол Улсын хилийн гадна гэмт хэрэг үйлдсэн(M) гадаадын иргэн,
харьяалалгүй хүнд Монгол Улсын олон улсын гэрээнд заасан тохиолдолд(P) энэ
хуулиар эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ. (A)

1.5.1 Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд(S) энэ хуулиар эрүүгийн
хариуцлага хүлээлгэнэ. (A)

Гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүнд Монгол Улсын олон улсын гэрээнд заасан
эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ. I

DISAMIS (IAI) модус

Жишээ 1

20.2.Эрүүгийн хуулийн (M) тусгай ангид заасан тохиолдолд хуулийн этгээдэд

эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ(P). I
20.1.Эрүүгийн хуулиар (M) тогтоосон насанд хүрсэн, хэрэг хариуцах чадвартай, гэмт
хэрэг үйлдсэн гэм буруутай нь шүүхээр тогтоогдсон этгээдэд эрүүгийн хариуцлага
хүлээлгэнэ(S). A

Насанд хүрсэн, хэрэг хариуцах чадвартай, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай нь шүүхээр
тогтоогдсон (S) хуулийн этгээдэд хариуцлага хүлээлгэнэ(P). I

Жишээ 2

1.9.3 Шинэ хуулиар тухайн гэмт хэрэгт оногдуулах ялын(M) хэмжээг багасгасан
тохиолдолд шүүх урьд ял шийтгүүлсэн этгээдийн ялыг шинээр тогтоосон хэмжээнд
нийцүүлэн хасна. (I)

1.9.1.Үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт тооцохгүй болсон, оногдуулах ялыг

хөнгөрүүлсэн, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн(S) эрх зүйн байдлыг дээрдүүлсэн хуулийг
буцаан хэрэглэнэ. (A)

Гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн эрх зүйн байдлыг дээрдүүлсэн хуулийг буцаан хэрэглэж,
шүүх урьд ял шийтгүүлсэн этгээдийн ялыг шинээр тогтоосон хэмжээнд нийцүүлэн
хасна(P). (I)

DATISI (AII) модус

Жишээ 1

1.Хоёр, түүнээс олон хүн гэмт хэрэг үйлдэхэд санаатай нэгдсэнийг (P)гэмт хэрэгт
хамтран оролцох гэнэ. (A)

2.Гүйцэтгэгч, зохион байгуулагч, хатгагч, хамжигчийг гэмт хэрэгт(M) хамтран

оролцогчид(S) тооцно. (I)

Гүйцэтгэгч санаатай нэгдсэнийг хамтран оролцох гэнэ. (I)

Жишээ 2

5.2.1 Гэм буруу (P) нь санаатай, эсхүл болгоомжгүй хэлбэртэй(S) байна. A

5.2.3Өөрийн үйлдлийг санаатай эсхүл болгоомжгүйгээр(M) үйлдсэн хууль бус

шинжтэй болохыг ухамсарлаж түүний улмаас хохирол, хор уршиг учрах боломжтойг
урьдчилан мэдэж түүнийг гаргахгүй байж чадна гэж тооцсон боловч хохирол, хор
уршиг учирсан, эсхүл хохирол, хор уршиг учрах боломжтойг урьдчилан мэдэх ёстой,
мэдэх боломжтой байсан боловч мэдэлгүй үйлдсэний улмаас хохирол, хор уршиг
учирсан(M) бол болгоомжгүй гэмт хэрэгт(S) тооцно. I

Иймд зарим гэм буруу нь өөрийн үйлдэл, эс үйлдэхүйг хууль бус шинжтэй болохыг
ухамсарлаж хохирол, хор уршиг учрах боломжтойг урьдчилан мэдэх ёстой, мэдэх
боломжтой байсан боловч мэдэлгүй үйлдсэний улмаас үүсч болно(M). I

FELAPTON (EAO) модус

Жишээ 1
3.6.2.Гүйцэтгэгчийн зөрж үйлдсэн гэмт хэрэгт оролцоогүй бусад хамтран
үйлдэгчид(M) ял оногдуулахгүй. (E)

3.6.1.Гүйцэтгэгч(S) бусад хамтран үйлдэгчтэй(M) тохиролцсоноос өөр гэмт хэрэг

үйлдсэнийг(P) зөрж гүйцэтгэх гэнэ. (A)

Гүйцэтгэгч тохиролцсоноос өөр гэмт хэрэг үйлдсэн бол бусдад нь ял оногдуулахгүй.

(O)

Жишээ 2

5.6.5.Энэ хуульд заасан тохиолдолд гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг хаалттай хорих
байгууллагад тусгаарлаж бүх насаар хорих ял эдлүүлнэ. (E)

5.6.8.Арван найман насанд хүрэхийн өмнө гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд бүх насаар хорих
ял оногдуулахгүй. (A)

Арван найман насанд хүрэхийн өмнө гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг хаалттай хорих
байгууллагад тусгаарлахгүй. (O)

Энэ хуульд заасан тохиолдолд гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг хаалттай хорих байгууллагад
тусгаарлаж бүх насаар хорих ял(M) эдлүүлнэ. Арван найман насанд хүрэхийн өмнө
гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд(S) бүх насаар хорих ял оногдуулахгүй(P).

BOCARDO (OAO) модус

Жишээ 1

6.4.1 Согтуурсан, мансуурсан үедээ гэмт хэрэг үйлдсэн нь эрүүгийн хариуцлагаас(M)

чөлөөлөх үндэслэл(P) болохгүй. (O)

6.3.1 Гэмт хэрэг үйлдсэн хэрэг хариуцах чадвартай хүнд(S) эрүүгийн хариуцлага
хүлээлгэнэ. (A)

Хэрэг хариуцах чадваргүй согтуурсан, мансуурсан үедээ гэмт хэрэг үйлдсэн зарим хүн
хэрэг үйлдсэн гэх үндэслэл болохгүй. (O)

Жишээ 2

28.15. Хилийн алба хаах журам зөрчих Монгол Улсын хил хамгаалах манааны
бүрэлдэхүүнд орсон цэргийн алба хаагч хил хамгаалах хууль, түүний дагуу гарсан
дүрэм, журмыг зөрчсөн бол зургаан сараас нэг жил хүртэл хугацаагаар хорих ял
шийтгэнэ(M). (O)
Энэ гэмт хэргийн улмаас Монгол Улсын нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн, улсын хилийн
халдашгүй дархан байдалд ноцтой хохирол учруулсан бол хоёр жилээс найман жил
хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ. A
Энэ гэмт хэргийг хилийн цэргийн офицер, ахлагч, (s) гэрээт цэргийн алба хаагч
үйлдсэн бол (P) нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаа гаар хариуцлага тооцно . (O)

FERISON (EIO)

Жишээ 1
4.1.1 Аргагүй хамгаалалтыг(M) хууль бус ба тулгарсан довтолгооны эсрэг хийсэн
гэмт хэргийн шинжтэй үйлдлийг гэмт хэрэгт тооцохгүй. (E)

4.1.3.Аргагүй хамгаалалтыг бусдын(S) хууль бус халдлага эхэлсэн, эхлэх гэж байгаа нь
тодорхой болсон үед(P) хийнэ. (I)

Хууль бус халдлага эхэлсэн, эхлэх гэж байгаа нь тодорхой болсон үед тулгарсан
довтолгооны эсрэг хийсэн гэмт хэргийн шинжтэй үйлдлийг гэмт хэрэгт тооцохгүй. (O)

Жишээ 2

23.1.Согтуурал буюу мансуурлын байдалд байхдаа(M) гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийг

эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөхгүй. (E)

23.2.Согтуурал буюу мансуурлын байдалд байхдаа гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд(S)

шүүх ял оногдуулахын зэрэгцээ(P) энэ хуульд заасан эмнэлгийн чанартай албадлагын
арга хэмжээ хэрэглэж болно. (I)

Хэрэг хариуцах чадваргүй гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд эрүүгийн хариуцлага

оногдуулахгүй. (O)

IV фигур

B r a m a n t i p (AAI) модус
3.5 дугаар зүйл
1.Урьдчилан амлаж бусдыг санаатай гэмт хэрэг үйлдэхэд дэмжлэг үзүүлсэн хүнийг(P)
гэмт хэргийн хамжигч (M)гэнэ.=A
2.Гэмт хэргийн хамжигчид(M) гэмт хэрэг үйлдэхэд гүйцэтгэсэн үүрэг, үйлдлийн шинж
чанарыг харгалзан шүүх энэ хуульд тухайн гэмт хэрэгт оногдуулахаар заасан ялын
төрөл, хэмжээний дотор гүйцэтгэгчид оногдуулах ялаас ихгүй ял оногдуулна(S).=A
Урьдчилан амлаж бусдыг санаатай гэмт хэрэг үйлдэхэд дэмжлэг үзүүлсэн хүнд(P) гэмт
хэрэг үйлдэхэд гүйцэтгэсэн үүрэг, үйлдлийн шинж чанарыг харгалзан шүүх энэ хуульд
тухайн гэмт хэрэгт оногдуулахаар заасан ялын төрөл, хэмжээний дотор гүйцэтгэгчид
оногдуулах ялаас ихгүй ял оногдуулна(S).=I

C a m e n e s (AEE) модус
6.15 дугаар зүйл
1.Гэмт хэргийг илрүүлэхэд бодитой тусалсан хүнийг(P) хамтран ажиллах этгээдээр(M)
тооцно.=A
2.Хамтран ажиллах этгээдээр(M) хүн төрөлхтний аюулгүй байдал, энх тайвны эсрэг
гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг(S) тооцохгүй.=E
Нэг ч гэмт хэргийг илрүүлэхэд бодитой тусалсан хүнийг(P) хүн төрөлхтний аюулгүй
байдал, энх тайвны эсрэг гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдээр(S) тооцохгүй.=E
D i m a r i s ( IAI ) модус
1.10 дугаар зүйл
Зарим тохиолдолд хорих ялын доод хэмжээ (P) нь таван жил оногдуулахаар тогтоосон.
(M) =I
2.6 дугаар зүйл.
Хорих ялын дээд хэмжээг таван жил оногдуулахаар тогтоосон (M) гэмт хэргийг хөнгөн
гэмт хэрэг (S)гэнэ. =A
Зарим тохиолдолд хорих ялыг доод хэмжээг(P) хөнгөн гэмт хэрэгт оногдуулна.(S) =I

F e s a p o (EAO) модус
1.7 дугаар зүйл
Монгол Улсын иргэнийг(P) ял шийтгүүлэхээр шилжүүлэн гэмт хэрэгт мөрдөн
шалгуулах гадаад улсад өгөхгүй.(M) = E
Ял эдлүүлэхээр гадаад улсад шилжүүлэн(M) Монгол Улсад байнга оршин суудаггүй
харьяалалгүй хүнийг(S) өгч болно. =A
Монгол Улсад байнга оршин суудаггүй зарим харьяалалгүй хүн нь (S) Монгол Улсын
иргэн биш(P). =O

F r e s i s o n (EIO) модус
4.5 дугаар зүйл.
Хүний биед туршилт хийснийг үндэслэл бүхий эрсдэлд(M) хүний амь насанд хохирол
учруулах(P) тооцохгүй. =E
15.6 дугаар зүйлТодорхой халдварт өвчин, дархлал хомсдолын вирусыг бусдад зориуд
халдаасан бусдын амь насанд аюул учруулж болзошгүй(M) бол нэг жилээс таван жил
хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг(S) хязгаарлана.= I
Нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг(S) хүний амь насанд хохирол
учруулах хүний биед туршилт хийсэн(P) бол хязгаарлахгүй. =O