pek Ongun

Tam adı Sevim İpek Ongun olan yazar 7 Ocak 1942 tarihinde Ankara'da doğdu. Annesi
edebiyat öğretmeni Fatma Aliye Hanım, babası ataşe Nusret Erden Bey'dir. İpek Ongun
Ankara Koleji'ni ve Arnavutköy Amerikan Kız Koleji'ni (1961) bitirdi. New York'ta tiyatro
eleştirmenliği kursu aldı. Burada Time and Life gibi yayın kuruluşlarında görev yaptı. Çocuk
romanlarıyla yazın hayatına giriş yapan yazar, ilk gençlik romanları alanında ün kazandı.
Yazın hayatına lise yıllarında Doğan Kardeş dergisine çeviriler yaparak başlayan Ongun, 1980
yılında ilk çocuk romanı Mektup Arkadaşları'nı yayımlandı. Bu eseri takiben Kamp
Arkadaşları ve Afacanlar Çetesi adlı çocuk kitaplarını kaleme aldı. Yaş On Yedi ise İpek
Ongun'un gençlik için yazdığı ilk romandır. Yazar, bu eserin yazıldıktan sonra iki yıl
yayınevinde bekletilip hangi yaş grubuna dahil edilmesi gerektiğine karar verilemediğinden
basılmadığını belirtir (Ongun 2014: 534).

İpek Ongun, yazdığı gençlik romanlarından sonra, gençlere yaşama kültürü ve kişisel gelişim
gibi konularda yardımcı olmasını amaçladığı bir seri yayımladı. Bir Pırıltıdır Yaşamak, Bu Hayat
Sizin ve Lütfen Beni Anla adlı eserlerin ilki 1991 yılında TÜYAP'ta Altın Kitap Ödülü'nü aldı.
Ayrıca gençler için yaptığı çalışmalar nedeniyle kendisine Toros, Akdeniz ve Tarabya Rotary
kulüpleri tarafından 1995-1996, 2003-2004 ve 2006 yıllarının Meslek Hizmeti ödülleri verildi
(http://mersinkadinmuzesi.com). 1998 yılında Oriflame Firması tarafındandan 250.000 kişilik
bir halk jürisine yaptırılan anket sonucu yılın en başarılı kadın yazarı seçildi. Ardından İpek
Ongun, Bir Genç Kızın Gizli Defteri'nin devamı olan Arkadaşlar Arasında, Kendi Ayakları Üstünde,
Adım Adım Hayata ve İşte Hayat'ı yazdı. Sabah gazetesinde yayımlanan yazılarını Yarım Elma
Gönül Alma ve Sabah Pırıltıları adlı iki kitapta topladı. 2009 yılında, İçel Soroptimist Kulübü
tarafından kendisine "Başarılı Kadın Ödülü" verildi. 2010 yılı Türk Kütüphaneciler Derneğinin
araştırması sonucunda, kütüphanelerde kitapları en çok okunan yazar olduğu tespit edildi.
2012 yılında “Uluslararası Çukurova Sanat Ödülü”nü kazandı. Türkiye'de bir kent adına
verilen ilk ve tek edebiyat ödülü olan Mersin Kenti Edebiyat Ödülü "İlkgençlik Edebiyatını
özgün ölçütler ve değerler ışığında kurumsallaştıran öncü eserler yaratması; genç okurlarla
didaktik olmayan, sahici ve şefkatli bir edebiyat dünyasında buluşarak, kuşaktan kuşağa
gürleşerek süren bir bağ kurması ... " sebebiyle 2018 yılında İpek Ongun’a verilmiştir.

2014 yılında da Lions Kulübü tarafından kendisine "Melvin Jones Yaşam Boyu Hizmet Ödülü"
verilen Ongun, Artemis Yayınları'ndan çıkan son kitabı Anlat Anneanne'yi 2017 yılında
okuyucularıyla buluşturdu. Aynı yıl Doğan Egmont "Güçlü Kızlar Güçlü Yarınlar" projesi için
yazdığı bir öykü de yayımlandı. "Herkese Kitap Vakfı Yardım Projesi" kapsamında yuva
çocukları için çocuk kitapları yazarı kızı Defne Ongun Müminoğlu ile birlikte hâlen kitap
yazmaktadır. Gençlik edebiyatı alanında en fazla okunan yazarlardan biri olan İpek Ongun
evli ve iki kız annesi olup yazın yaşamına devam etmektedir. İpek Ongun'un eserleri ve
eserlerindeki temel sorunlar ve ele alınan temalar ile ilgili çok sayıda kuramsal ve
karşılaştırmalı akademik çalışma yapılmıştır.Yazar zaman zaman imza günlerinde, kitap
fuarlarında, çeşitli kurumlar tarafından düzenlenen söyleşilerde ve edebiyat kongrelerinde
okuyucuları ile bir araya gelmektedir.

İlk gençlik edebiyatının çocuk edebiyatından koparak ayrı bir dal olarak değerlendirilmesinde
önemli katkısı olan İpek Ongun; eserlerini gençleri eğitmek, zengin bir yaşam kültürü
sunmak, onlar üzerinde farkındalık yaratmak için kaleme aldı. Eserlerindeki temel karakterler
genç kızlar ve onların sosyal çevreleridir. İpek Ongun, kendisiyle yapılan bir röportajda neden
sürekli genç kızlara yönelik eserler yazdığı sorusunu şöyle yanıtlar: "Bir erkeği yetiştir,
topluma bir birey kazandırırsın; bir kızı/kadını eğit, topluma bir aile kazandırırsın.
Toplumların geleceğini belirleyen, kuşakları yetiştiren kadınlardır. Bu nedenle kızlarımızın,
kadınlarımızın sorgulayarak düşünebilen, ufku açık, eğitimli, kişilikli, kendi ayakları üstünde
durabilen kadınlar olmaları çok önemli. Ailenin önündeki ilk ve en önemli model onlardır
çünkü. İşte ben, tam da bu nedenle hep genç kızlar için yazıyorum"
(mersinkadinmuzesi.com). Sağlıklı toplum yetiştirilmesinde eğitimli kadınların rolünün büyük
olduğuna inanan İpek Ongun eserlerinde genç kızları, onların beklentilerini, kaygılarını, aile
içi ilişkilerini, sosyal çevrelerini, sorunlarını, hayallerini ... ele alır. İlk gençlik edebiyatının
başyapıt eserlerinden biri sayılan Bir Genç Kızın Gizli Defteri Türkiye'de en çok baskısı yapılan
eserler arasındadır.

İlk yayımlandığı tarihten bugüne çok sayıda baskısı yapılan Bir Genç Kızın Gizli Defteri ve
serinin diğer eserleri, gençlik edebiyatı alanında doğrudan gençler için yazılan eserlerin
başında gelir. Gençlik edebiyatı eserlerinin tüm özelliklerini taşır. Roman kahramanı Serra
Noyan, her seride büyür, gelişir. Okuyucular seri boyunca Serra Noyan'ın yalnızca fiziki
açıdan değil psikolojik ve ahlaki açıdan da değişimine ve onun kimlik edinme sürecine tanık
olur. Eser, aynı yaştaki bireylere benzer sorunlar karşısında çözüm önerileri sunar. Yazar
eserde, dünyada var olan bencillik, kıskançlık ve şiddet gibi olumsuzlukların karşısında sevgi
ve dostluk gibi temel değerlere dikkat çeker (Uslu Üstten 2014: 193). İpek Ongun; yazdığı
eserlerde gençleri motive etmeye, cesaretlendirmeye, onlara başarabilecekleri duygusu
aşılamaya çalışır. Yazarın bu eserin devamını getirmesi, ilk gençlik döneminde görülen
sorunların geçici olduğuna her dönemin kendi içinde zorunlarla beraber güzellikler de
barındırdığına işaret eder.
Yaklaşık üç kuşak tarafından eserleri sevilerek okunan bir yazar olan İpek Ongun, eserlerini
yazarken yurt içi ve yurt dışında gençlerle ilgili araştırmaları incelediğini, pedagogların
önerilerini dikkate aldığını, gençlere asla didaktik çözüm yolu sunmadığını ve her seferde
farklı bir şey anlatmaya, kendini tekrar etmemeye çaba gösterdiğini belirtir
(www.sabah.com.tr). Bu düşüncesinin ise gençlere olan sorumluluğundan ileri geldiğini ifade
eder. İpek Ongun'un akıcı anlatımı ve eserlerinde gençlerin dilini yakalamayı başarması,
yazarın gençler tarafından bir solukta okunmasını sağlar. Ongun'un gençlik edebiyatı
alanında yazdığı eserlerinden başka yaptığı çevirileri de bulunmaktadır.

Madde Yazım Bilgileri

Eser Adı Eser Adı
Yuvasız çocuk Şimdi Düğün Zamanı
Mektup Arkadaşları Şu Çılgın Tempoda Duyarlı Davranışlar
Mutluluğun Yolları Hayat Devam Ediyor
Kamp Arkadaşları Im alter von siebzehn
Afacanlar Çetesi Campfreunde
Yürekten Kopup Gelen Ses Günler Akıp Giderken
Bir Genç Kızın Gizli Defteri Ya Sen Olmasaydın
Yaş On Yedi Taşlar Yerine Otururken
Bir Pırıltıdır Yaşamak Garip Şeyler Oluyor
Bu Hayat Sizin Yoksa Hayat Gençken Daha mı Zor?
Anne Babama Sevgilerimle, Lütfen Beni Anla Bir Genç Kızın Gizli Defteri, 11 : Yıllar Sonra
Arkadaşlar Arasında Nerde Kalmıştık
Kendi Ayakları Üstünde Herşey Değişiyor : Cumhuriyet Dönemi
Yarım Elma Gönül Alma Anlat Anneanne : -Anılar Kitabı-
Adım Adım Hayata Okumak İstemeyen Otti
Sabah Pırıltıları Yeni Bir Aşk / Bir Genç Kızın Gizli Defteri 13
İşte Hayat