You are on page 1of 12

1/-

Aşağıdaki olaylara dikkat edin:

 A,B ve C sırasıyla A, B ve C risk gruplarına ait olaylardır.


 Kaza, kaza geçirme olayıdır.
Bir müşterinin kaza geçirdiğini bilerek risk grubu B'ye ait olma
olasılığını P(B∣Kaza) hesaplamaya çalışıyoruz.
Bayes teoremi şu şekilde ifade edilir:

P(B∣ Kaza)=(P(B)P(Kaza∣B))/P(Kaza)
 P(A)=0,20,P(B)=0,50,P(C)=0,20 (sırasıyla A, B ve C risk gruplarına ait
olma olasılığı).
 P(Kaza∣A)=0.05 ,P(Kaza∣B)=0,15, P(Kaza∣C)=0.30 (sırasıyla A, B ve C
risk gruplarına ait olduğunuzu bilerek kaza geçirme olasılığı).
 Şimdi hesaplamamız gerekiyor
P(Kaza), toplam olasılıklar yasasını kullanarak kaza yapma olasılığı:
P(Kaza)=P(Kaza∣A)⋅P(A)+P(Kaza∣B)⋅P(B)+P(Kaza∣C)⋅P(C)

 Bunu hesaplayalım:
P(Kaza)=(0,05⋅0,20)+(0,15⋅0,50)+(0,30⋅0,20)= 0,145
Artık hesaplamak için Bayes teoremini kullanabiliriz.

P(B∣ Kaza)= (0,15 . 0,50)/0,145 =0,517


Yani bir yıl içinde kaza geçiren bir müşterinin B risk grubuna girme
olasılığı yaklaşık %51,7'dir.
2/-
Üç basamaklı bir çift sayı yazmak için, birler basamağındaki rakamın 0,
2 veya 4 olması gerekir. Aynı zamanda onlar ve yüzler basamağındaki
rakamlar 0 olamaz.

Bu durumda çift üç basamaklı sayıları oluşturmak için şu adımları takip


edebiliriz :

1. Birler basamağı için 0, 2 ve 4 olabilir (3 seçenek).


2. Onlar basamağı için 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 olabilir (6 seçenek).
3. Yüzler basamağı için 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 olabilir (6 seçenek).

Bu durumda, çift üç basamaklı sayıların sayısı şu şekilde hesaplanır:

Toplam sayı=Secenekler birler×Secenekler onlar×Secenekler yuzler

Toplam sayı=3×6×6=108

Bu nedenle, küme {0,1,2,3,4,5,6}{0,1,2,3,4,5,6} elemanları


kullanılarak 108 adet üç basamaklı çift sayı yazılabilir.
3/-
12 kişilik bir takım kadrosundan 5 kişilik bir basketbol takımı
oluşturmanın farklı şekillerini hesaplamak için kombinasyon formülünü
kullanabiliriz. Kombinasyon, bir kümeden belirli sayıda elemanın seçilmesi
durumunu ifade eder.

Kombinasyon formülü şu şekildedir:

n!
𝐶 (𝑛, 𝑘) =
k! (𝑛 − 𝑘)!
Burada:Bu durumda, n=12 (takım kadrosundaki kişi sayısı) ve k=5
(basketbol takımındaki kişi sayısı) olduğundan, hesaplama şu şekilde yapılır:
12!
C(12,5) = =792
5!(12−5)!
4/-
Tablonuzdaki ilgili değerler şu şekildedir:

 Model B için perakende satış: 28


 Toplam perakende satışlar: 112 (Model A) + 28 (Model B) = 140

Buna göre, Model B ve perakende satış olma olasılığını hesaplayabiliriz:

P(B modeli ve Perakende Satıs)=Model B ic¸in Perakende Satıs¸Toplam Perakende Sa


tıs¸larP(B modeli ve Perakende Satıs¸)=Toplam Perakende Satıs¸larModel B ic¸in Perakende Satıs¸

28
P(B modeli ve Perakende Satıs) = =1/5
140

5/-

P(A Modeli / Toptan Satıs )= Toptan Satıs ve A Modeli /


Toplam Toptan Satıslar
 Toptan Satış ve A Modeli: 36

Toplam toptan satışlar: 36 (Model A) + 24 (Model B) = 60

Bu bilgileri kullanarak olasılığı hesaplayabiliriz:

P(Toptan Satıs¸ ve A Modeli)=36/60 =3/5


6/-
D E Toplam
A 0.01 0.19 0.2
B 0.075 0.425 0.5
C 0.09 0.21 0.30
Toplam 0.175 0.825 1
0.825
𝑷(𝑬) = = 0.825
1
0.09
𝟕/−𝑷(𝑫/𝑪) = = 0.30
0.30
8/-
Bu soruyu çözmek için, kazalarda ölüm sayısının Poisson dağılımını
kullanabiliriz, çünkü soruda "her 2000 trafik kazasında ölüm sayısı"
belirtilmiş ve bu tip durumlar için Poisson dağılımı uygun bir modeldir.

Poisson dağılım olasılık fonksiyonu şu şekildedir:

𝑒 −𝛾 𝛾 𝐾
P(X=k)=
𝐾!

Burada:

 P(X=k) kazada meydana gelen ölüm sayısının k olma olasılığı,


 e tabanı doğal logaritma,
 𝛾 ortalama olay sayısı (bu durumda, her 2000 kazada meydana gelen
ortalama ölüm sayısı),
 k gerçekleşen olay sayısı (bu durumda, ölüm sayısı).

Önce 𝛾 değerini hesaplayalım:

Toplam olum sayısı 4


𝛾= = = 0.002
Toplam kaza sayısı 2000

𝑒 −𝛾 𝛾 1 𝑒 −0.002 0.0021
P(X=1 )= = = 0.00199
1! 1!

9/-

En fazla 2 ölüm olayının gerçekleşme olasılığını hesaplamak için P(X≤2) ifadesini


kullanabiliriz. Bu durumu hesaplamak için P(X=0)+P(X=1)+P(X=2) ifadesini toplarız.

P(X≤2)=P(X=0)+P(X=1)+P(X=2)
𝑒 −0.002 0.0022
P(X≤2)= 𝑒 −0.002 + 0.00199 + =0.99
2!

Toplam olum sayısı 4


10/- Beklenen değer=𝛾 = = = 0.002
Toplam kaza sayısı 2000
11/-
P(X≥2)=1−P(X<2)

Burada, P(X<2) ifadesi 0 veya 1 ölüm olayının gerçekleşme olasılığını içerir. Bu


durumu şu şekilde ifade edebiliriz:

P(X≥2)=1−P(X<2)=1-(P(X=0)+P(X=1))=1-( 𝑒 −0.002 + 0.00199)=0.000008

12/-

Binom dağılımının olasılık fonksiyonu şu şekildedir:

P(X=k)=( 𝑛𝑘)𝑃 𝑘 (1 − 𝑃 )𝑛−𝑘


P(X≥1)=1−P(X=0)

P(X≥1)=1−( 40)0.350 (1 − 0.35)4 =0.17

13/-
Yani, f(x) negatif değer almamakta ve dolayısıyla (f(x)<−2)=0. Bu
durumda, -2'den küçük olma olasılığı yoktur.

14/-

E[X]=(−2)⋅0.2+(0)⋅0.4+(1)⋅0.3+(4)⋅0.1=-0.4+0+0.3+0.4=0.3
15/-
Bayes teoremini kullanarak, bir ürünün bozuk olduğu
durumda (B), C makinesinde üretilmiş olma olasılığını
hesaplayabiliriz. Bayes teoremi şu şekildedir:
𝑃 ( 𝐶 ) 𝑃 ( 𝐵 ∣𝐶 )
P(C∣B)=
𝑃 (𝐵 )
=0.05 0.2
𝑃 (𝐵 )

P(B)=P(B∣A)⋅P(A)+P(B∣B)⋅P(B)+P(B∣C)⋅P(C)

= 0.03*0.5+0.04*0.3+0.05*0.2 =0.037

Şimdi, P(C∣B) hesaplanabilir:


0.05 0.2
P(C∣B)= ≈ 0.27
0.037
Bu durumda, ürünün bozuk olduğu bilindiğinde C makinesinde üretilmiş olma
olasılığı yaklaşık olarak 0.270 veya 27.

16/-
Bu problem, binom dağılımı ile modellenebilir, çünkü aynı türden iki renk (sarı)
içeren toplam bilye sayısı biliniyor ve her çekiliş bağımsızdır.

Binom dağılımı olasılık fonksiyonu şu şekildedir:

P(X=k)=( 𝑛𝑘)𝑃 𝑘 (1 − 𝑃 )𝑛−𝑘

 n=4 (toplam çekilen bilye sayısı),


 k=2 (istenilen sarı bilye sayısı),
 p=6/8 (her bir denemede sarı bilye çekme olasılığı).

6 6 4−2 9 1 54 27
 P(X=2)= ( 42)(8)2 (1 − (8)) = 6 ∗ 16 ∗ 16 = 256 = 128
17/-
 n=7 (toplam atış sayısı),
 k=0 (hiç başarılı atış olmaması),
 p=0.79 (her bir denemede başarılı atış olasılığı).

 P(X=0)=(0.21)7

18/-
P(X≤6)=P(X=0)+P(X=1)+P(X=2)+…+P(X=6)

P(X≤6)= ( 70)(0.79)0 (1 − 0.79)7 +( 71)(0.79)1 (1 − 0.79)6 +


( 72)(0.79)2 (1 − 0.79)5 + ( 73)(0.79)3 (1 − 0.79)4 + ( 74)(0.79)4 (1 −
0.79)3 + ( 75)(0.79)5 (1 − 0.79)2 + ( 76)(0.79)6 (1 − 0.79)1 =0.8622

19/-
P(X=5)= ( 75)(0.79)5 (1 − 0.79)2 =0.3322

20/-
Atışlardaki beklenen değeri (ortalama) bulmak için binom dağılımı için
beklenen değer formülünü kullanabiliriz:

E(X)=n⋅p

Burada:

 n=7 toplam atış sayısı,


 p=0.79 her bir atışın sayıya çevirme olasılığı.

E(X)=7 * 0.79

E(X)=5.53

Bu durumda, oyuncunun 7 atışında beklenen değer 5.53'tür.


21/-
Soruda iki torba bulunmaktadır: siyah torba (S) ve beyaz torba (B). Her torbada iki renk vardır:
siyah (Si) ve beyaz (Be). Toplamda dört durum vardır: (S, Si), (S, Be), (B, Si), (B, Be).

Olasılıkları belirtelim:

1
 P(S): Siyah torba seçilme olasılığı, P(S)= (çünkü iki torba var).
2
1
 P(B): Beyaz torba seçilme olasılığı, P(B)= (çünkü iki torba var).
2
2 1
 P(Si∣S): Siyah torbadan siyah bilye çekilme olasılığı, P(Si∣S)= = (çünkü siyah torbada
4 2
toplam 2 siyah bilye var).
2 1
 P(Be∣S): Siyah torbadan beyaz bilye çekilme olasılığı, P(Be∣S)= = (çünkü siyah
4 2
torbada toplam 2 beyaz bilye var).
5
 P(Si∣B): Beyaz torbadan siyah bilye çekilme olasılığı, P(Si∣B)= (çünkü beyaz torbada
8
toplam 5 siyah bilye var).
3
 P(Be∣B): Beyaz torbadan beyaz bilye çekilme olasılığı, P(Be∣B)= (çünkü beyaz
8
torbada toplam 3 beyaz bilye var).

Buna göre, rastgele seçilen bir torbadan rastgele alınan bir bilyenin torba ile aynı renkte olma
olasılığını hesaplamak için:

Buna göre, rastgele seçilen bir torbadan rastgele alınan bir bilyenin torba ile aynı renkte olma
olasılığını hesaplamak için:

P(Aynı Renk)=P(Si∩S)+P(Be∩B)

P(Aynı Renk)=P(Si∣S)⋅P(S)+P(Be∣B)⋅P(B)
𝟏 𝟏 𝟑 𝟏 𝟏 𝟑 𝟕
P(Aynı Renk)= . + . = + = ≈ 𝟎. 𝟒𝟑𝟕𝟓
𝟐 𝟐 𝟖 𝟐 𝟒 𝟏𝟔 𝟏𝟔

22/-

Sağlam ve hatalı parçaların bulunduğu bir kutudan iadeli olarak çekilen parçaların sayısını ifade
eden bir binom dağılımı kullanılır. Hatalı parçaların oranı p=0.05 ve sağlam parçaların oranı
q=1−p=0.95 olarak kabul edilir.Binom olasılık formülü şu şekildedir:

P(X=k)=( 𝑛𝑘)𝑃 𝑘 (1 − 𝑃 )𝑛−𝑘 Burada:

 n çekilen parça sayısı (4),


 k hatalı parça sayısı (1),
P(X=1)=( 41)0.051 (0.95)4−1 = 4 ∗ 0.05 ∗ 0.857375 = 0.1714
23/-

P(X≥1)=1−P(X=0)=1-)=( 40)0.050 (0.95)4−0 =1*1*0.8145=0.8145


24/-
Binom dağılımının beklenen değeri (μ) şu formülle hesaplanır:

μ=n⋅p

Burada:

 n çekilen parça sayısı (4),


 p hatalı parça olma olasılığı (0.05) olarak verilmiştir.

μ=4*0.05=0.2

25/-
𝑒 −𝛾 .𝛾 𝐾
P(X=k)=
𝐾!

 n üretilen pil sayısı (200),


 p her bir pilin kusurlu olma olasılığı (0.01, yani %1),
 𝛾 =n⋅p=200⋅0.01=2 (ortalama kusurlu pil sayısı).
𝑒 −2 .23
 P(X=3)= = 0.180447
3!

26/-

xi fi
30-60 5
60-90 10
90-120 4
120-150 1
150-180 1
27/-
Standart Sapma
CV=( )×100
Ortalama
12+25+37+8+41
Ortalama(A)= = 24.6
5

(𝟏𝟐−𝟐𝟒.𝟔)2 +(𝟐𝟓−𝟐𝟒.𝟔)2 +(𝟑𝟕−𝟐𝟒.𝟔)2 +(𝟖−𝟐𝟒.𝟔)2 +(𝟒𝟏−𝟐𝟒.𝟔)2


Standart Sapma(A)=√ =11.99
5

11.99
CV(A)= × 100=48.77 %
24.6
+

19+32+44+15+48
Ortalama(B)= = 31.6
5

(𝟏𝟗−𝟑𝟏.𝟔)2 +(𝟑𝟐−𝟑𝟏.𝟔)2 +(𝟒𝟒−𝟑𝟏.𝟔)2 +(15−31.6)2 +(𝟒𝟖−𝟑𝟏.𝟔)2


Standart Sapma(A)=√ =11.25
5

11.25
CV(B)= × 100=35.66
31.6

28/-

Sınıf orta noktaları (xi) şu şekildedir:

 x1=5 x2=15 x3=25 x4=35 x5=45


Aritmetik Ortalama (𝑿
̅ ) hesaplamak için:

(5 ∗ 5) + (15 ∗ 4) + (25 ∗ 6) + (35 ∗ 8) + (45 ∗ 2)


𝑋̅ = ≈ 24.2
5+4+6+8+2

Medyan hesaplamak için:


𝑁
−𝐹
2
Medyan=L+ ×𝑤
𝑓

N=5+4+6+8+2=25

L(sınıfın alt sınırı)=20

F(kümülatif frekans) =5+4=9


W(sınıf genişliği) = 10
25
−9
2
Medyan=20+ × 10 = 25.83
6

Mod: En yüksek frekansa sahip sınıf 4. sınıftır ( 30≤x<40).

 L (sınıfın alt sınırı) = 30


 f1 (önceki sınıfın frekansı) = 6
 f (ilgili sınıfın frekansı) = 8
 f2 (sonraki sınıfın frekansı) =2
 w (sınıf genişliği) = 10
8−6
 MOD=30+2∗8−6−2 × 10 = 31.67

29/-
 P(T1): Torba 1 seçilme olasılığı
 P(T2): Torba 2 seçilme olasılığı
 P(T3): Torba 3 seçilme olasılığı
 P(R|T1): Torba 1'den kırmızı bilye çekilme olasılığı
 P(R|T2): Torba 2'den kırmızı bilye çekilme olasılığı
 P(R|T3): Torba 3'ten kırmızı bilye çekilme olasılığı

1
P(T1)=
3

1
P(T2)=
3

1
P(T3)=
3

4
P(R∣T1)=
7

2
P(R∣T2)=
7

3
P(R∣T1)=
7

P(R)=P(T1)⋅P(R∣T1)+P(T2)⋅P(R∣T2)+P(T3)⋅P(R∣T3)
1 4 1 2 1 3 3
P(R)= . + . + . =
3 7 3 7 3 7 7

3
Bu durumda, çekilen bilyenin kırmızı olma olasılığı veya yaklaşık olarak 0.4286'dır.
7

You might also like