Klasa :XX Data:2.2.

2024
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla: V Klasa: X
Tema mësimore: Zbërthimi i kllapave dhe Situata e të nxënit:
faktorizimi 2.(Zbatim)
Rezultatet e të nxënit të Fjalët kyçe: identitet; faktorizim; trinom i fuqisë
kompetencave matematikore sipas së dytë; ekuacion i fuqisë së dytë; rrënjë e
temës mësimore: Nxënësi në fund të ekuacionit; syprinë; thyesë algjebrike
orës së mësimit:
- zbërthen kllapat për të përftuar shprehje të
fuqisë së dytë dhe faktorizon shprehjet e
fuqisë së dyte, duke përdorur kllapat
- zgjidh situata problemore duke
përdorur identitetet kuadratike
- realizon vërtetime të pohimeve të thjeshta
duke përdorur faktorizimet.
Burimet: Teksti i nxënësit, tabelë me formula Lidhja me fushat e tjera ose me temat
ndërkurrikulare: Teknologji
 114 Libër për mësuesin

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Organizimi i orës së mësimit:
Parashikimi i njohurive: Une nxis diskutimin në klasë për të kujtuar zbërthimin dhe faktorizimin e
shprehjeve algjebrike nëpërmjet shembullit (x + 6)(x – 2) = x2 + 4x – 12.
Nxënësit diskutojnë rreth mënyrës së zbërthimit të trinomit të fuqisë së dytë ax2 + bx + c, si dhe mundësisë
së zbërthimit të saj.
Ndërtimi i njohurive: Une zhvilloj diskutimin rreth hapave që do përdorim për zgjidhjen e problemave
kur përdoren shprehjet kuadratike. Prezantohet në tabelë situata problemore e shembullit të parë. Pasi
nxënësit njihen me problemën une shtroj para nxënësve për diskutim pyetjet:
- si gjendet syprina e një drejtkëndëshi?
- si mund ta shprehim në rastin e figurës sonë syprinën?
Pasi merr mendimet e nxënësve une prezantoj në tabelë të dy mënyrat e shprehjes së syprinës. Më pas
klasa ndahet në dy grupe dhe secili grup shpreh syprinën në mënyrë e caktuar. Krahasohen përgjigjet
dhe vetë nxënësit nxjerrin përfundimin se të dy mënyrat japin të njëjtën syprinë.
Une jap si detyrë individuale për çdo nxënës të kryejnë zbërthimin e kllapave në shprehjen (a +
b)(a – b) dhe konfirmon në tabelë identitetin (a + b)(a – b) = a2 – b2 .
Më pas duke dashur të nxisë krahasimin analogjik midis shembullit të dhënë dhe situatave konkrete nxit
nxënësit të gjejnë 107×93 dhe 782 – 222. Për këtë une pyes nxënësit
- a mund të njehsojmë vlerën e shprehjeve pa ndihmën e makinës llogaritëse?
- a mund të përdorim ndonjë formulë të veçantë?
Nxënësit mund të kenë më të lehtë rastin e dytë për arsye se analogjia është e dukshme, kështu që
argumentojnë dhe njehsojnë lehtë (në mënyrë individuale ). Pasi njehsohet rezultati nxënësit nxiten të
punojnë në dyshe për rastin e parë. Dyshja që e mbaron e para e prezanton zgjidhjen në tabelë.
Kalohet në shembullin e tretë, ku nxënësve do t’u duhet të thjeshtojnë thyesat algjebrike. Diskutohet situata
a duke e ndarë çështjen në dy hapa: 1. Zbërtheni fillimisht numëruesin .
2. Bëni thjeshtimin (kujdes kushtin).
Dyshe e nxënësve punojnë rastet b dhe c (disa dyshe b të tjerat c) dhe më pas dyshet ndërrojnë situatat.
Krahasohen rezultatet dhe disa nga dyshet prezantojnë përgjigjet në tabelë.
Përforcimi i të nxënit: Punohen në dyshe ushtrimet 1, 3, 5 dhe 9 faqe 119. Pasi përfundojnë, dyshet e
nxënësve, krahasojnë përgjigjet e tyre. Më pas, disa nga dyshet, prezantojnë zgjidhjet në tabelë ku
argumentohen të gjitha hapat e ndjekur.
Vlerësimi: Une mbaj shënime për vlerësimin e disa prej nxënësve duke patur parasysh mënyrën si
zgjidhën dhe argumentuan zgjidhjen e situatave problemore. Gjithashtu merr në konsideratë vlerësimin e
nxënësve për njëri-tjetrin .
Detyra: Ushtrimet 6,13 dhe 16 faqe 119. Une jap udhëzimet përkatëse për secilin nga ushtrimet.
Ushtrimet 10,11 lihen në dëshirën e nxënësve.
 Matematika 10 115

Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla: V Klasa: X

Tema mësimore: Vlerësim i nxënësit nga nxënësi Kreu 6 Situata e të nxënit:
Rezultatet e të nxënit të kompetencave Njohuritë kryesore matematikore që do
matematikore sipas temës mësimore: përdoren gjatë zhvillimit të orës së
Nxënësi në fund të orës së mësimit: mësimit:
- zëvendësoj vlerat numerike në formulat dhe në - formulat dhe rishkrimi i tyre;
shprehje duke përfshirë edhe formulat - funksionet dhe veprimet me to;
shkencore; - faktorizimi dhe zbërthimi
- interpretoj procesin e kundërt si funksion të i shprehjeve algjebrike;
anasjelltë dhe veprimin e njëpasnjëshëm të dy - vërtetimi i identiteteve të thjeshta.
funksioneve si funksion i përbërë.
- argumenton veprimet e kryera nga shoku;
- gjykon dhe vlerëson rezultatet e veprimeve të
kryera nga shoku i tij.
-
Burimet: Teksti i nxënësit, fleta e punës e përgatitur nga Lidhja me fushat e tjera ose me
mësuesi temat ndërkurrikulare: Shkencë

Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve

Organizimi i orës së mësimit:

Parashikimi i njohurive: Nxënësit do të punojnë në dyshe. Une kam përgatitur fletën e punës për çdo
nxënës, me ushtrime të marra nga përmbledhja e kapitullit duke pasur parasysh që nxënësit në dyshe të
kenë kuice të ndryshme, e cila do të plotësohet në mënyrë individuale. Kjo fletë pune do të shërbejë për
vlerësimin e njëri - tjetrit. Për 20 – 25 minuta nxënësit zgjidhin ushtrimet që përmban fleta.

Kontroll i shpejtë
Unë mundem të…
Nxënësi 1 Nxënësi 2
1. Përdorni formulën v  u  2as , për
2 2 1. Përdorni formulën x2  2 y  3ab , p
zëvendësoj vlerat
të llogaritur llogaritur
numerike në formulat dhe
a. v nëqoftëse u = 8, a = 2, s = 9; a. x nëqoftëse y = 4, a = –2, b = 1;
në shprehje duke përfshirë
b. u nëqoftëse v = 10, a = –2, s = 11; b. y nëqoftëse x = 10, a = 2, b = 11;
edhe formulat shkencore;
c. a nëqoftëse v = 20, u = 0, s = 50 c. a nëqoftëse x = 9, y = 0, b = 50
d. s nëqoftëse v = 12, u = 13, a = –5 d. b nëqoftëse x = 13, y = 1, a = –5
2. Nga të dhënat zgjidhni nga 2. Nga të dhënat
kuptoj dhe përdor
një shembull për: zgjidhni nga një
konceptet dhe fjalorin e
a. një formulë; 9x2+ 2 shembull për:
shprehjeve, ekuacioneve,
b. një shprehje 12b – 6 = 30 a. një formulë; 9x2+ 2 = 11
formulave, identiteteve,
c. një identitet v = u + at b. një shprehje a = b – gm
inekuacioneve, kufizave,
d. një ekuacion a(b + c) = ab + ac c. një identitet 12b2 – 6
faktorëve.
d. një ekuacion
(a– b)(a + b) = a2 –b2
 116 Libër për mësuesin

3. Faktorizoni. 3. Faktorizoni.
a. 4x2–1 a. 9x2–1

zbërthej kllapat për të b. x2  4x  21 b. x2  2x  35

përftuar një shprehje të c. 15x  23x  4
2
c. 11x2 12x 1
fuqisë së dytë dhe Kontrolloni përgjigjet duke shpërndarë Kontrolloni përgjigjet
faktorizoj këto shprehje në kllapat. duke shpërndarë kllapat.
kllapa; 4. Thjeshtoni thyesat algjebrike 4. Thjeshtoni thyesat algjebrike
x2  64 2x2  5x  3 x2  36 3x2  5x  2
a. b. a. b.
x2  9x  8 2x2  7x  3 x2  7x  6 3x2  7x  2
5. Rishkruani formulat në mënyrë që X 5. Rishkruani formulat në mënyrë
rishkruaj formulën për të të jetë subjekti. që K të jetë subjekti.
ndryshuar subjektin a. 3X – 4= Y; c. B – AX = C c. 2K – 5= M; c. 5B – AK = D
b. 2 X  3  A d. 3X2 + 4K = 3L2 d. 8  2K  B d. 8K2 + 4C = 7L2
realizon vërtetime të 6. Duke kryer veprimet tregoni se 6. Duke kryer veprimet tregoni
thjeshta të identiteteve identiteti është i vërtetë. se identiteti është i vërtetë.
duke përdorur veprimet (x + 2)(2x +3) – ҏx(x +5) □□ 6 (x + 3)(3x +5) – x(3x +14) = 15
algjebrike;
shkruaj një ekuacion për 7. Jepen funksionet f(x) = x – 8 dhe g(x) 8. Jepen funksionet f(x) = 3x – 1
të paraqitur një funksion = 7x. dhe g(x) = 5x.
dhe gjej E dhe F; a. Gjeni: b. Gjeni:
interpretoj procesin e i. f(–5) ii. g(12) k. f(–4) ii. g(15)
kundërt si funksion të j. Gjeni: l. Gjeni:
anasjelltë dhe veprimin e i. g–1(x) ii. gf(x) j. g–1(x) ii. gf(x)
njëpasnjëshëm të dy
funksioneve si funksion i
përbërë.

Ndërtimi i njohurive: Pasi përfundon koha e paracaktuar, une ftoj nxënësit të këmbejnë fletët me shokun e
tyre, dhe të bëjnë vlerësimin e shokut. Nxënësit identifikojnë gabime (nëse ka) argumentojnë zgjidhjet e
sakta, gjykojnë dhe vlerësojnë nxënësit lidhur me njohuritë e tyre të reflektuara në fletën e punës. Une
ndërkohë lehtësoj procesin dhe kontrollon gjykimet e nxënësve mbi punën e shokut të tyre. Gjatë kësaj faze
për ushtrime të ndryshme, ku nxënësit mund të kenë hasur vështirësi ose situata e ushtrimit e dikton (p.sh
shprehjet me shumë veprime), zgjidhja paraqitet në tabelë nga nxënës të ndryshëm. Nxënësit duhet të
orientohen për të qenë sa më realë gjatë vlerësimit.
Përforcimi i të nxënit: Pas dy fazave të para, une në bashkëpunim me nxënësit kam evidentuar
konceptet e qarta dhe mangësitë. Në varësi të situatave të paqarta (që u evidentuan) caktohen detyra
për eliminimin e tyre.
Vlerësimi: Une mbaj shënime në evidenca për disa prej nxënësve lidhur me vlerësimet dhe argumentimet e
nxënësve si vlerësues, por edhe si punues të kuicit. Ai mund të marrë parasysh në disa raste
edhe vlerësimin e bërë nga nxënësit për njëri – tjetrin.
Detyra: Në varësi të situatave të paqarta (që u evidentuan) caktohen detyra për eliminimin e tyre.