TEMAT : Promieniowanie rentgenowskie

W 1895roku Wilhelm Conrad Rentgen ( zdjęcie) odkrył promieniowanie, które nazwał

promieniowaniem X , później nazwane rentgenowskim. Badając właściwości promieni katodowych ,
Roentgen spostrzegł, że leżący w pobliżu rury katodowej ekran pokryty platynocyjankiem baru świecił
wtedy, kiedy rura katodowa była czynna. Roentgen przesłonił ekran czarnym papierem, lecz ekran
także świecił. Klisza fotograficzna owinięta w czarny papier także uległa prześwietleniu. Zauważył, że
promieniowanie to przechodzi przez szkło, przez czarny papier i przez wiele ciał, które są
nieprzeźroczyste dla światła. Za odkrycie tego zjawiska otrzymał w 1901r. nagrodę Nobla.

Promieniowanie jest szeroko wykorzystywane w celach diagnostycznych w medycynie

(prześwietlenia, rentgenowska tomografia komputerowa), w przemyśle do wykrywania pęknięć
wewnętrznych, badania połączeń rurociągów, wykrywania wad materiałów ( defektoskopia) ,
absorpcja promieniowania X powoduje zmiany we krwi, obumieranie tkanek, a przy dużych
natężeniach powstanie oparzeń rentgenowskich. ( zdjęcia, przedstawiające zastosowanie
promieniowania rentgenowskiego) np. http://t3.gstatic.com/images?
q=tbn:ANd9GcRyRWaHP7IjAoh2flb5Gnyh_f4FecHXOENgnQCyGPndRP0vGSeldA

http://www.diagnostyka-bsp.pl/strefa-pacjenta/assets/images/lewa_kolumna/bhp.jpg

Czym są owe promienie X? Przez dłuższy czas naukowcy spierali się co do ich natury. Ostatecznie
okazało się, że są podobnie jak światło widzialne, falą elektromagnetyczną. Częstotliwość tej fali jest
jednak wiele razy większa od częstotliwości fali światła widzialnego. Promienie X mają naturę dualną.
Fotony promieni X mają o wiele większą energię od fotonów światła widzialnego.

Jak powstaje promieniowanie X?

Gdy w ciężkim atomie uda się wzbudzić elektron znajdujący się na jednej z wewnętrznych powłok,
powstała po wybiciu luka zostaje natychmiast zapełniona przez elektron znajdujący się na jednej z
wyższych powłok, czemu towarzyszy emisja kwantu o energii odpowiadającej dość znacznej różnicy
poziomów energetycznych. Tak właśnie powstaje promieniowanie X. Do wybijania elektronów z
wewnętrznych powłok potrzeba dużej energii. W tym celu używa się strumienia swobodnych
elektronów. Do wytwarzania promieniowania X służą dwa rodzaje lamp: elektronowe i jonowe.
Lampy te różnią się sposobem uzyskiwania strumienia elektronów.