Dziennik Ustaw: Rzeczypospolitej Polskiej

DZIENNIK USTAW
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 15 stycznia 2021 r.
Poz. 94
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
z dnia 2 grudnia 2020 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o zdolności do czynnej służby wojskowej oraz trybu postępowania
wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach
Na podstawie art. 30a ust. 4 i 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1541 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 374 i 2157) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 stycznia 2018 r. w sprawie orzekania o zdolności do
czynnej służby wojskowej oraz trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. poz. 258 oraz
z 2020 r. poz. 2390) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 3 w ust. 1:
a) w pkt 1:
‒ uchyla się lit. f,
‒ w lit. i średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje lit. j w brzmieniu:
„j) obsługujących bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej (MTOM) ≥ 0,6 kg < 150 kg;”,
b) uchyla się pkt 3;
2) w § 9 w ust. 1:
a) uchyla się pkt 6,
b) w pkt 9 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 10 w brzmieniu:
„10) obsługujących bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej (MTOM) ≥ 0,6 kg < 150 kg.”;
3) w § 10 w ust. 1 w pkt 1 wyrazy „o której mowa w § 9 ust. 1 pkt 3‒6, 8 i 9” zastępuje się wyrazami „o której mowa w § 9
ust. 1 pkt 3–5 i 8–10”;
4) załącznik nr 2 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 1 do niniejszego rozporządzenia;
7) załącznik nr 7 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 4 do niniejszego rozporządzenia.
§ 2. Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się prze-
pisy dotychczasowe.
§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Obrony Narodowej: z up. W. Skurkiewicz

Dziennik Ustaw –2– Poz. 94
Załączniki do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej
Załączniki do rozporządzenia Ministra Obrony
z dnia 2 grudnia
Narodowej2020
z dnia r. (poz.2020
2 grudnia …….)
r. (poz. 94)
Załącznik nr 1 nr 1
Załącznik
WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO CZYNNEJ
I PSYCHICZNEJ
SŁUŻBY WOJSKOWEJDO CZYNNEJ
ORAZ SŁUŻBY
DO PEŁNIENIA WOJSKOWEJ
TAKIEJ ORAZ
SŁUŻBY POZA DO PEŁNIENIA
GRANICAMI PAŃSTWA
TAKIEJ SŁUŻBY POZA GRANICAMI PAŃSTWA
Grupa Grupa Grupa Grupa
Paragraf Punkt Choroba i ułomność
I*) II*) III*) IV*)
1 2 3 4 5 6 7
ROZDZIAŁ I – BUDOWA CIAŁA
Wzrost powyżej 190 cm przy
1 A A Z/N Z
proporcjonalnej budowie ciała
Wzrost poniżej 155 cm przy
2 A A Z/N Z
Wzrost poniżej 155 cm
3 z zaburzeniami proporcji D D N N
budowy ciała
Słaba budowa ciała
4 nieupośledzająca sprawności A A Z Z/N
ustroju
5 upośledzająca sprawność D D N N
1 ustroju
Słaba budowa ciała znacznie
6 upośledzająca sprawność E E N N
ustroju
7 Otyłość I stopnia A A Z/N Z/N
8 Otyłość II stopnia A A Z/N Z/N
9 Otyłość III stopnia D/E D/E N N
10 Transseksualizm, obojnactwo E E N N
Odwrotne położenie trzewi bez
11 A A Z/N Z
zaburzeń sprawności ustroju
Odwrotne położenie trzewi
12 z zaburzeniami sprawności D D N N
ustroju
Objaśnienia szczegółowe
*)
Osoby badane przez komisje lekarskie dzieli się na cztery grupy:
Grupa I (kolumna czwarta wykazu) obejmuje osoby:
a) podlegające kwalifikacji wojskowej oraz ochotników, o których mowa w art. 32 ust. 4
ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej
Polskiej,
b) o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku
obrony Rzeczypospolitej Polskiej, oraz osoby podlegające ze względu na wiek
obowiązkowi służby wojskowej, które zgłosiły się ochotniczo do jej odbywania,
c) przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy,
d) podlegające kwalifikacji wojskowej przeznaczone do odbycia służby zastępczej lub
pełnienia służby w formacjach uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej.
Grupa II (kolumna piąta wykazu) obejmuje żołnierzy:
a) rezerwy,
b) pełniących czynną służbę wojskową.
Grupa III (kolumna szósta wykazu) obejmuje kandydatów do służby i żołnierzy służących w:
a) jednostkach desantowo-szturmowych,
b) kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
c) Żandarmerii Wojskowej,
d) Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i w Służbie Wywiadu Wojskowego.
Grupa IV (kolumna siódma wykazu) obejmuje kandydatów do służby i żołnierzy służących:
a) poza granicami państwa,
b) w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego,
c) w warunkach działania prądu elektrycznego,
d) przy obsłudze bezzałogowych statków powietrznych o maksymalnej masie startowej
(MTOM) ≥ 0,6 kg < 150 kg.
Do § 1 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej kwalifikuje się jako zdolnych przy wzroście od 178 cm
do 190 cm.
pkt 4 i 5. Słabą budowę ciała ocenia się nie tylko na podstawie dysproporcji między wzrostem
i ciężarem ciała, lecz także biorąc pod uwagę stan umięśnienia oraz stan układu krążenia na
podstawie prób czynnościowych.
Ocenę zdolności do służby wojskowej przy słabej budowie ciała opiera się na stwierdzeniu
ogólnej sprawności ustroju.
pkt 7, 8 i 9. Rozpoznanie otyłości opiera się na stwierdzeniu nadmiernie rozwiniętej tkanki
tłuszczowej i wskaźnika masy ciała (BMI) ≥ 30 kg/m2. W zależności od wskaźnika masy ciała
(BMI) wyróżnia się otyłość: I stopnia – 30–34,9 kg/m2, II stopnia – 35–39,9 kg/m2, III stopnia –
≥ 40 kg/m2. Kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych o wadze ciała ponad 100 kg
kwalifikuje się jako niezdolnych.
Dysproporcje wagi i wzrostu mogą być przejściowe. W takich przypadkach osoby badane
kwalifikuje się do kategorii „czasowo niezdolny do służby wojskowej”.
ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE

I WĘZŁY CHŁONNE
1 2 3 4 5 6 7
Przewlekłe choroby skóry
1 A A Z/N Z
nieupośledzające sprawności ustroju
2 nieznacznie szpecące lub A A Z/N Z/N
upośledzające sprawność ustroju
Przewlekłe choroby skóry szpecące
3 D D N N
lub upośledzające sprawność ustroju
Przewlekłe choroby skóry znacznie
4 szpecące lub znacznie upośledzające E E N N
sprawność ustroju
Ciała obce wgojone w tkanki,
5 A A Z Z
2
6 D D N N
7 znacznie upośledzające sprawność E E N N
ustroju
8 Tatuaże nieszpecące A A Z/N Z/N
9 Tatuaże szpecące A A N N
Torbiel włosowa z przetoką lub bez
10 A A Z/N Z/N
przetoki
Torbiel włosowa nawrotowa po
11 wielokrotnych (trzech i więcej) D D N N
operacjach niepoddająca się leczeniu
Blizny nieszpecące lub
1 A A Z/N Z
Blizny nieznacznie szpecące lub
2 nieznacznie upośledzające sprawność A A N Z/N
3
ustroju
Blizny szpecące lub upośledzające
3 D/E D/E N N
sprawność ustroju
4 Blizny po samouszkodzeniach A A Z/N Z/N
Schorzenia naczyń limfatycznych lub
1 węzłów chłonnych nieznacznie D D N N
4
Schorzenia naczyń limfatycznych lub
2 węzłów chłonnych upośledzające E E N N
sprawność ustroju
Do § 2. Nowotwory skóry kwalifikuje się według paragrafów rozdziału XVIII – Nowotwory.
pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej, u których stwierdza się zmiany chorobowe na skórze
w widocznych miejscach, szczególnie na twarzy i dłoniach, kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 2 i 3. Według tych punktów kwalifikuje się m.in. łagodne i ograniczone postacie
łuszczycy oraz rybią łuskę, wyprysk kontaktowy. Rozpoznanie wyprysku kontaktowego
wymaga wykonania testów skórnych.
Rzeczypospolitej Polskiej, w Żandarmerii Wojskowej kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 4. Według tego punktu kwalifikuje się różnorodne przewlekłe uogólnione choroby skóry,
takie jak: zespół atopowego zapalenia skóry, wrodzone zaburzenia rogowacenia skóry
znacznego stopnia (rogowiec dziedziczny), wrodzone dziedziczne oddzielanie się naskórka,
pęcherzyca zwykła i liściasta, uogólnione i nawracające lub oporne na leczenie postacie
łuszczycy.
Rzeczypospolitej Polskiej, w Żandarmerii Wojskowej, u których stwierdza się tatuaże
w widocznych miejscach, szczególnie na twarzy i dłoniach, kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 9. Osoby z rozległymi szpecącymi tatuażami kieruje się do Poradni Zdrowia
Psychicznego (w ramach badań komisyjnych).
pkt 10 i 11. Torbiel włosową odróżnia się od przetoki skórnej i kwalifikuje w zależności od
efektów leczenia.
Rozpoznanie potwierdza się badaniem chirurgicznym lub dokumentacją leczenia szpitalnego.
Do § 3 pkt 1. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej, u których stwierdza się blizny w widocznych miejscach,
szczególnie na twarzy i dłoniach, kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 3. Według tego punktu kwalifikuje się rozległe blizny połączone z ubytkami tkanek
miękkich (po zranieniach, oparzeniach itp.) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie
w czasie ruchów i chodzenia lub znacznie szpecące, upośledzające funkcję narządów lub
całego organizmu.
pkt 4. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach kieruje się do Poradni Zdrowia Psychicznego.
ROZDZIAŁ III – CZASZKA
1 2 3 4 5 6 7
Przebyty uraz głowy bez trwałych
5 1 A A Z Z
następstw
Zniekształcenie czaszki
1 A A Z/N Z
Zniekształcenia czaszki (np. guzy,
6
wgniecenia) oraz ubytki kości czaszki
2 D D N N
pourazowe lub chorobowe
Zniekształcenia czaszki (np. guzy,

wgniecenia) oraz ubytki kości czaszki
3 E E N N
pourazowe lub chorobowe znacznie
4 Przepukliny mózgu D/E D/E N N
5 Obce ciała w mózgu D/E D/E N N
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej kwalifikuje się jako niezdolnych.
ROZDZIAŁ IV – NARZĄD WZROKU
1 2 3 4 5 6 7
Zniekształcenie powiek
1 A A Z/N Z/N
nieupośledzające funkcji ochronnej
Zniekształcenie powiek nieznacznie
2 A A N Z/N
upośledzające funkcję ochronną
3 D D N N
Przewlekłe choroby brzegów powiek
lub spojówek nieupośledzające
4 sprawności ochronnej oka lub A A N Z/N
nieznacznie upośledzające sprawność
ochronną oka
Przewlekłe choroby brzegów powiek
lub spojówek trudno poddające się
5 D D N N
7 leczeniu, upośledzające sprawność
oka
Zrosty spojówki gałkowej
6 i powiekowej nieupośledzające A A Z Z
ruchów gałki ocznej lub powiek
Zrosty spojówki gałkowej lub
powiekowej upośledzające skrajne
7 wychylenie gałki ocznej lub A A N Z/N
ruchomość powiek, niepowodujące
wysychania rogówki
i powiekowej upośledzające
8 D D N N
ruchomość gałki ocznej lub powiek
powodujące wysychanie rogówki
Nieznaczne upośledzenie wydzielania
1 A A Z/N Z/N
lub odpływu łez
8
Znaczne upośledzenie wydzielania
2 D D N N
lub odpływu łez
Ślepota jednego oka lub brak jednej

gałki ocznej przy ostrości wzroku
pozostałego oka nie mniejszej niż 0,5
1 A A N N
po zastosowaniu optymalnej korekcji
szkłami sferycznymi lub
cylindrycznymi
Ślepota jednego oka lub brak gałki
9
ocznej przy ostrości wzroku
pozostałego oka poniżej 0,5 po
2 D D N N
zastosowaniu optymalnej korekcji
szkłami sferycznymi lub
cylindrycznymi
Całkowita ślepota lub brak obu gałek
3 E E N N
ocznych
Nieznaczny oczopląs przy
1 A A N Z/N
skierowaniu gałek ocznych w bok
Nieznaczny oczopląs przy patrzeniu
10 2 na wprost wzmagający się przy A/D A/D N N
patrzeniu w bok
Wyraźny oczopląs przy patrzeniu
3 D D N N
na wprost
Zez utajony przy pełnej ostrości
1 wzroku i prawidłowym widzeniu A A Z/N Z
obuocznym
11
Zez jawny przy prawidłowym
2 A A Z/N Z/N
widzeniu obuocznym
3 Brak widzenia obuocznego A/D A/D N N
Niedowład mięśni zewnętrznych lub
wewnętrznych oka porażenny lub
1 pourazowy nieupośledzający A A N N
czynności wzrokowej,
niepowodujący podwójnego widzenia
12
Niedowład mięśni zewnętrznych lub
wewnętrznych oka porażenny lub
2 pourazowy upośledzający czynność D/E D/E N N
wzrokową lub powodujący podwójne
widzenie
Ostrość wzroku jednego oka lub
1 obojga oczu mniejsza niż 0,8, ale nie A A Z/N Z/N
mniejsza niż 0,5 bez korekcji szkłami
13 Ostrość wzroku każdego oka co
najmniej 0,5 z korekcją szkłami
2 A A N Z/N
sferycznymi do ±3,0 D lub
cylindrycznymi do ±1,0 D
Ostrość wzroku każdego oka co

3 sferycznymi powyżej ±3,0 D do A A N Z/N
±6,0 D lub cylindrycznymi powyżej
±1,0 D do ±3,0 D
Ostrość wzroku każdego oka co
4 D A/D N N
sferycznymi powyżej ±6,0 D lub
cylindrycznymi powyżej ±3,0 D
Ostrość wzroku jednego oka co
najmniej 0,5, a drugiego 0,1 do 0,4,
5 D/E D/E N N
z optymalną korekcją szkłami
sferycznymi lub cylindrycznymi
Ostrość wzroku każdego oka od 0,1
6 do 0,4 z optymalną korekcją szkłami D/E D/E N N
sferycznymi lub cylindrycznymi
Przebyte, nienawracające choroby
1 rogówki, twardówki, tęczówki, ciała A A N Z/N
rzęskowego i soczewki
Przewlekłe i nawracające choroby
2 rogówki, twardówki, tęczówki, ciała D A/D N N
rzęskowego i soczewki
3 siatkówki, naczyniówki i nerwu D/A D/A Z/N Z/N
14
wzrokowego
4 siatkówki, naczyniówki i nerwu D D N N
wzrokowego
Nieznaczne upośledzenie
5 A A Z/N Z/N
rozróżniania barw
6 Upośledzenie rozróżniania barw A A Z/N Z/N
7 Jaskra D/E D/E N N
pkt 2 i 3. Przy kwalifikowaniu zniekształceń powiek należy kierować się ich skutkiem dla oka
(objawy wysychania powierzchni gałki ocznej, podrażnienia spojówek, wysychania rogówki).
Rozpoznanie opiera się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.
pkt 6 i 7. Przy kwalifikowaniu zrostów spojówki gałkowej i powiekowej bierze się pod uwagę
zaburzenia widzenia obuocznego (podwójne widzenie w zależności od amplitudy wychylenia
gałek ocznych).
Według tych punktów kwalifikuje się również następstwa jaglicy.
Do § 8 pkt 1 i 2. Kwalifikacja orzecznicza opiera się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub
w poradni specjalistycznej.
pkt 1. Kandydatów do służby poza granicami państwa kwalifikuje się jako niezdolnych
w zależności od strefy klimatycznej.
Do § 9. Przez ślepotę oka rozumie się także ostrość wzroku poniżej 0,1 niedającą się
poprawić szkłami (bez względu na ich siłę korygującą) lub koncentryczne zwężenie pola
widzenia średnio do 10° od punktu fiksacji.
Do § 10. Każdy przypadek oczopląsu podlega konsultacji okulistycznej, neurologicznej
i laryngologicznej.
Do § 11 pkt 1 i 2. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił
Zbrojnych, w Żandarmerii Wojskowej kwalifikuje się jako niezdolnych.
Do § 11 i 13. Jeżeli ostrość wzroku któregokolwiek oka wynosi poniżej 0,5, kieruje się
badanego do badania okulistycznego w celu określenia wady refrakcji i ustalenia ostrości
wzroku po zastosowaniu korekcji. Przy większej różnicy wady między jednym i drugim
okiem stosuje się szkła, jakie badany przyjmuje przy jednoczesnym patrzeniu obu oczami.
Przy korekcji ostrości wzroku nie stosuje się szkieł kombinowanych. W przypadku
zmętnienia lub zniekształcenia środowisk załamujących za podstawę kwalifikacji przyjmuje
się ostrość wzroku.
Do § 12 pkt 1 i 2. W przypadkach stwierdzenia niedowładów lub porażeń mięśni
zewnętrznych lub wewnętrznych oka jest konieczna konsultacja neurologiczna.
W ostatecznej ocenie należy kierować się stopniem upośledzenia funkcji narządu wzroku.
Do § 13 pkt 1. Kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych kwalifikuje się
jako niezdolnych.
pkt 2. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego oraz
w warunkach działania prądu elektrycznego kwalifikuje się jako niezdolnych.
Do § 14 pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego
pkt 1–4. Kwalifikacja orzecznicza – po zakończeniu leczenia i ustaleniu rozpoznania. Zmiany
rogówki po zabiegach korekcyjnych wad refrakcji kwalifikuje się według pkt 1.
W przypadku zaniku nerwu wzrokowego jest wymagane badanie neurologiczne.
Według tych punktów kwalifikuje się również zaburzenia w polu widzenia.
Bezsoczewkowość i pseudosoczewkowość oraz oczy z soczewkami fakijnymi kwalifikuje się
według pkt 2.
pkt 5 i 6. Przez „prawidłowe rozróżnianie barw” rozumie się umiejętność rozróżniania
czterech barw podstawowych, tj. czerwonej, żółtej, zielonej i niebieskiej. Przez „nieznaczne
upośledzenie rozróżniania barw” rozumie się utrudnienie rozróżniania czterech
podstawowych barw (pomyłki przy odczytywaniu pojedynczych tablic z zestawu Ishihary lub
Stillinga albo przedłużony czas odczytu – ponad 3 s). Nieumiejętność rozróżniania czterech
barw podstawowych kwalifikuje się jako upośledzenie rozróżniania barw.
Kandydatów na stanowiska w korpusie osobowym – rakietowym i artylerii,
radiotechnicznym, logistycznym w grupie osobowej transportu i ruchu wojsk oraz
kandydatów do służby w warunkach działania prądu elektrycznego, u których stwierdza się
nieznaczne upośledzenie rozróżniania barw, kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 7. Przy ocenie orzeczniczej jest wymagana dokumentacja dotychczasowego leczenia
szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.
ROZDZIAŁ V – NARZĄD SŁUCHU
1 2 3 4 5 6 7
Zmiany jednej małżowiny usznej lub
15 1 obu małżowin usznych bez A A Z/N Z
równoczesnego upośledzenia słuchu
Dziennik Ustaw – 10 – Poz. 94
Brak lub znaczne zmiany jednej

małżowiny usznej lub obu małżowin
2 D D N N
usznych bez równoczesnego
upośledzenia słuchu
Jednostronne lub obustronne zwężenie
przewodu słuchowego zewnętrznego,
1 A A Z Z
blizny błony bębenkowej bez
osłabienia słuchu
Jednostronne lub obustronne zwężenie
przewodu słuchowego zewnętrznego,
2 blizny błony bębenkowej, przewlekłe D D N N
zapalenie ucha środkowego
z osłabieniem słuchu
Jednostronne zwężenie przewodu
słuchowego zewnętrznego, zaburzenia
błony bębenkowej, zaburzenia
3 czynności układu przewodzącego ucha D D N N
środkowego, przewlekłe zapalenie
16 ucha środkowego z przytępieniem
słuchu
Obustronne zwężenie przewodu
4 czynności układu przewodzącego ucha E E N N
ucha środkowego z przytępieniem
słuchu
Obustronne zwężenie przewodu
5 E E N N
czynności układu przewodzącego ucha
ucha środkowego z głuchotą
Jednostronny lub obustronny ubytek
błony bębenkowej nieupośledzający
1 A A N N
słuchu lub nieznacznie go
17 upośledzający
Jednostronny lub obustronny ubytek
2 błony bębenkowej znacznie D D N N
upośledzający słuch
Jednostronne przewlekłe ropne
18 1 zapalenie ucha środkowego niezależnie D D N N
od ostrości słuchu
Obustronne przewlekłe ropne zapalenie

2 uszu środkowych niezależnie od E E N N
ostrości słuchu
Przebyta operacja wyrostka
1 sutkowatego i ucha środkowego A A Z/N Z
zamknięta bez upośledzenia słuchu
Przebyta wygojona jednostronna
operacja wyrostka sutkowatego i ucha
2 D D N N
środkowego zamknięta upośledzająca
słuch
Przebyta wygojona obustronna
19 operacja wyrostka sutkowatego i ucha
3 D/E D/E N N
środkowego zamknięta znacznie
upośledzająca słuch
operacja wyrostka sutkowatego i ucha
4 D D N N
środkowego otwarta upośledzająca
słuch
Przebyta obustronna jednostronna
5 E E N N
operacja doszczętna ucha środkowego
Jednostronne lub obustronne
stwardnienie błony bębenkowej
1 D D N N
(tympanoskleroza) lub otoskleroza
z osłabieniem słuchu
stwardnienie błony bębenkowej
2 D D N N
(tympanoskleroza) lub otoskleroza
20 z przytępieniem słuchu
Obustronne stwardnienie błony
bębenkowej (tympanoskleroza) lub
otoskleroza z jednostronnym
3 przytępieniem słuchu przy E E N N
drugostronnym osłabieniu słuchu lub
z obustronnym słuchem gorszym
od wyżej wymienionych
1 upośledzenie słuchu wyłącznie A A Z/N Z/N
w zakresie tonów wysokich
Jednostronne lub obustronne osłabienie
21
2 słuchu bez zaburzeń układu D D N N
przedsionkowego
Jednostronne przytępienie słuchu bez
3 D D N N
zaburzeń układu przedsionkowego
Jednostronne przytępienie słuchu

4 nawet graniczące z głuchotą przy E E N N
drugostronnym osłabieniu słuchu
Obustronne przytępienie słuchu bez
5 E E N N
zaburzeń układu przedsionkowego
6 Jednostronna głuchota D D N N
7 Obustronna głuchota E E N N
8 Głuchoniemota E E N N
Czasowe zaburzenia układu
9 B B N Z
przedsionkowego
Trwałe zaburzenia układu
10 E E N N
przedsionkowego
U kandydatów do służby poza granicami państwa, kandydatów na stanowiska, których
specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu, a także we wszystkich
przypadkach obniżenia ostrości słuchu jest konieczne wykonanie badania audiometrycznego
tonalnego oraz konsultacji laryngologicznej.
Do § 18. Zapalenie ucha środkowego trwające co najmniej 6 miesięcy kwalifikuje się jako
przewlekłe.
Do § 21 pkt 1. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się
ubytek przekraczający 40 dB dla częstotliwości 4000 Hz lub wyższej. Kandydatów na
stanowiska, których specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu, np.
artylerzystów, radiotelegrafistów, oraz kandydatów do służby w zasięgu działania wibracji,
promieniowania mikrofalowego lub w warunkach działania prądu elektrycznego, u których
stwierdzono jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu na tony wysokie, kwalifikuje się jako
niezdolnych do tych specjalności. Kandydatów do służby wojskowej poza granicami państwa,
u których stwierdzono jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu na tony wysokie, jeżeli nie
są wyznaczeni na wyżej wymienione stanowiska, kwalifikuje się jako zdolnych.
pkt 2. Przez osłabienie słuchu rozumie się jego ubytek zawarty między 26 a 40 dB, ustalony
badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500,
1000 i 2000 Hz.
pkt 3–5. Przez przytępienie słuchu rozumie się jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB,
ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla
częstotliwości 500, 1000 i 2000 Hz, natomiast średnie wartości krzywej progowej
w audiometrii tonalnej powyżej 70 dB obliczane wyżej wymienionym sposobem występują
u osób z przytępieniem słuchu graniczącym z głuchotą.
pkt 9 i 10. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania
laryngologicznego i neurologicznego.
ROZDZIAŁ VI – JAMA USTNA

1 2 3 4 5 6 7
Zniekształcenia warg wrodzone lub
nabyte nieszpecące, nieznacznie
1 A A N Z/N
upośledzające mowę lub
przyjmowanie pokarmów
Zniekształcenia warg wrodzone lub
nabyte, znacznie szpecące lub
2 D D N N
upośledzające mowę i przyjmowanie
pokarmów
Rozszczep wargi górnej lub
3 wyrostka zębodołowego, lub D/E D/E N N
podniebienia
22
Blizny i ubytki podniebienia
miękkiego, przedziurawienie lub
4 rozszczepienie podniebienia D D N N
twardego i miękkiego upośledzające
mowę lub przyjmowanie pokarmów
Blizny i ubytki podniebienia
miękkiego, przedziurawienie lub
rozszczepienie podniebienia
5 E E N N
twardego i miękkiego znacznie
Zniekształcenie języka
1 nieupośledzające mowy lub A A Z Z
połykania
2 D D N N
upośledzające mowę lub połykanie
Zniekształcenie języka znacznie
3 E E N N
upośledzające mowę lub połykanie
Przewlekłe zapalenie ślinianek
23 4 nieznacznie upośledzające A A N Z/N
sprawność ustroju
5 upośledzające lub znacznie D D N N
Przetoki ślinowe kwalifikujące się
6 B B N N
do zabiegu operacyjnego
Przetoki ślinowe nawracające po
7 E E N N
leczeniu operacyjnym
Braki i wady uzębienia z utratą
24 1 zdolności żucia do 67% przy A A Z/N Z
zachowanych zębach przednich
Braki i wady uzębienia, w tym

2 również zębów przednich, z utratą A A N Z/N
zdolności żucia do 67%
Braki i wady uzębienia przy utracie
3 A/D A/D N Z/N
zdolności żucia powyżej 67%
4 Przewlekłe zapalenie przyzębia A/D A/D N N
5 Próchnica zębów A/B A/B N N
Zniekształcenie szczęki lub żuchwy
1 wrodzone lub nabyte A A Z/N Z
nieupośledzające zdolności żucia
2 wrodzone lub nabyte upośledzające A A N Z/N
zdolność żucia
Złamanie szczęki lub żuchwy
niezrośnięte lub zrośnięte
3 D D N N
nieprawidłowo znacznie
upośledzające zdolność żucia
4 E E N N
uniemożliwiające żucie
Ograniczenie rozwierania szczęk
5 (odległość między górnymi A/D A/D N Z/N
a dolnymi siekaczami powyżej 2 cm)
6 (odległość między górnymi E E N N
a dolnymi siekaczami poniżej 2 cm)
25 Przebyte operacje kostnokorekcyjne
lub kostnoodtwórcze szczęki lub
7 A A N Z
żuchwy bez upośledzenia zdolności
żucia
Przebyte operacje kostnoodtwórcze
lub kostnokorekcyjne szczęki lub
8 A A N Z/N
żuchwy z nieznacznym
upośledzeniem zdolności żucia
Przebyte operacje kostnokorekcyjne
9 D D N N
żuchwy z upośledzeniem zdolności
żucia
10 E E N N
żuchwy ze znacznym upośledzeniem
zdolności żucia
Przewlekłe schorzenia stawu
11 skroniowo-żuchwowego A A N Z

12 skroniowo-żuchwowego nieznacznie A A N Z/N
13 skroniowo-żuchwowego D D N N
14 skroniowo-żuchwowego znacznie E E N N
Do § 23 pkt 1–3. Przez zniekształcenie rozumie się także zbliznowacenie z ubytkami tkanek.
Do § 24. Przy badaniu stanu uzębienia zwraca się uwagę na rodzaj i stan zgryzu ewentualnie
jego zniekształcenia rozwojowe lub nabyte, na stan tkanek przyzębia i możliwe objawy
periodontopatii. Zęby przeznaczone do usunięcia (zęby z miazgą zgorzelinową,
wielokorzeniowe ze znacznie zniszczonymi koronami) traktuje się jako brakujące. Przy
ocenie procentowej utraty zdolności żucia przyjmuje się tylko 28 zębów w jamie ustnej. Zęby
ósemki mogą być brane pod uwagę, jeśli przy zwarciu odtwarzają one w części płaszczyznę
żucia ewentualnie brakujących zębów siódemek. Procentową utratę zdolności żucia oblicza
się według następującej tabelki:
Ząb 8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8
wartość
0 12 11 7 7 6 3 4 4 3 6 7 7 11 12 0
procentowa
Przy obliczaniu wartości procentowej utraty zdolności żucia bierze się pod uwagę nie tylko
zęby brakujące, ale również zęby pozbawione antagonistów.
Szereg zębowy górny
np. brak strona strona
8 B B 5 4 3 2 1 1 2 3 4 B 6 7 8
zębów prawa lewa
8 7 B 5 4 3 2 1 1 2 3 4 B B 7 8
Szereg zębowy dolny
B – brak zęba
Braki uzębienia = 41% utraty zdolności żucia
Całkowity brak zębów jednej szczęki stanowi 100% utraty zdolności żucia nawet przy
zachowaniu wszystkich zębów drugiej szczęki. Jeśli braki uzębienia powodują jednostronną
utratę żucia, kwalifikuje się ją według pkt 2. Protezy stałe, niezależnie od ich rozległości,
traktuje się jako odtworzenie żucia. Ocena wartości funkcjonalno-klinicznej protez stałych
zębów filarowych oraz wynikającej z tego powodu utraty zdolności żucia należy do lekarza
dentysty. Protezy ruchome uzupełniające braki zębów traktuje się jako odtworzenie zdolności
żucia.
Kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych z protezami ruchomymi
Do § 25. Przez „zniekształcenie szczęki lub żuchwy” rozumie się: progenię prawdziwą,
protruzję szczęki lub żuchwy, laterogenię, prognację, mikrognację, zgryz otwarty lub wady
skojarzone szczęki lub żuchwy, jak np. progenię prawdziwą z mikrognacją i inne, powodujące
brak kontaktu zębów antagonistycznych tworzących powierzchnię żucia.
Przy orzekaniu zdolności do służby wojskowej bierze się pod uwagę stopień uszkodzenia
układu zębowo-szczękowego, w szczególności: ubytki szczęki dolnej lub górnej, wadliwe
zrośnięcie złamania, niezrośnięcie, ubytki podbródka, warg i policzków, przykurcz dolnej
szczęki, ubytki lub blizny języka, porażenie nerwu językowo-gardłowego, a ponadto
wynikające stąd powikłania, takie jak: oszpecenie twarzy utrudniające często współżycie
z otoczeniem, ślinotok z powodu niedostatecznej szczelności ust, owrzodzenie bliznowate
skóry twarzy i inne.
W tych stanach przede wszystkim bierze się pod uwagę zaburzenia mowy i żucia.
Kwalifikacja orzecznicza opiera się na dokumentach leczenia szpitalnego lub
ROZDZIAŁ VII – NOS, GARDŁO, KRTAŃ

1 2 3 4 5 6 7
Polipy nosa lub przerosty małżowin
1 nosowych nieznacznie upośledzające A A Z/N Z/N
drożność nosa
Polipy nosa lub przerosty małżowin
2 nosowych upośledzające drożność A A N N
nosa
Skrzywienie przegrody nosa
3 A A Z Z
nieupośledzające drożności nosa
4 A A N Z/N
upośledzające drożność nosa
Wrodzone lub nabyte zniekształcenie
lub zniszczenie części nosa
5 A A N Z/N
nieznacznie szpecące lub nieznacznie
26 upośledzające jego drożność
6 lub zniszczenie części nosa szpecące D D N N
lub upośledzające jego drożność
lub zniszczenie nosa znacznie
7 E E N N
szpecące lub znacznie upośledzające
jego drożność
Przewlekłe nieżytowe zapalenie zatok
przynosowych oraz pojedyncze
8 A A N Z/N
torbiele i niewielkie przerosty błony
śluzowej zatok
Torbiel śluzowa zatok przynosowych
9 zakwalifikowana do leczenia B B N N
operacyjnego
Przewlekłe śluzowo-ropne lub ropne

10 D D N N
zapalenie zatok przynosowych
Przewlekły nieżyt błony śluzowej nosa
11 A A N N
nieupośledzający oddychania
Przewlekły suchy nieżyt błony
śluzowej nosa lub suchy zanikowy
12 D D N N
nieżyt błony śluzowej nosa
upośledzający oddychanie
13 E E N N
nieżyt błony śluzowej nosa znacznie
Zanikowy cuchnący nieżyt błony
14 E E N N
śluzowej nosa (ozena)
Przewlekły nieżyt (zwykły,
przerostowy lub zanikowy) gardła lub
1 A A N Z/N
krtani nieznacznie upośledzający
sprawność ustroju
2 przerostowy lub zanikowy) gardła lub D D N N
krtani upośledzający sprawność ustroju
przerostowy lub zanikowy) gardła lub
3 E E N N
27 krtani znacznie upośledzający
sprawność ustroju
Blizny i zniekształcenia gardła, krtani
4 lub tchawicy nieznacznie A A N Z/N
5 lub tchawicy upośledzające sprawność D D N N
ustroju
6 lub tchawicy znacznie upośledzające E E N N
sprawność ustroju
Zaburzenia ruchomości fałdów
głosowych na tle organicznym lub
1 A A N Z/N
czynnościowym nieznacznie
28 2 D D N N
czynnościowym upośledzające
sprawność ustroju
3 głosowych na tle organicznym lub E E N N
czynnościowym znacznie
Wady wymowy nieznacznie

1 upośledzające zdolność A A N Z/N
porozumiewania się
Wady wymowy upośledzające
29 2 D D N N
zdolność porozumiewania się
Wady wymowy znacznie
3 upośledzające zdolność E E N N
porozumiewania się
Przewlekły alergiczny nieżyt górnych
1 A A N Z/N
dróg oddechowych
2 dróg oddechowych upośledzający D D N N
30 sprawność ustroju
3 dróg oddechowych znacznie D/E D/E N N
upośledzający sprawność ustroju
4 Okresowy alergiczny nieżyt nosa A A N Z/N
Do § 26–30. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia odpowiednią dokumentacją medyczną lub
badaniami specjalistycznymi.
ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA, KRĘGOSŁUP
1 2 3 4 5 6 7
1 Kręcz szyi niewielkiego stopnia A A N Z/N
2 Kręcz szyi znacznego stopnia D D N N
31
Przetoki skrzelopochodne wrodzone
3 D D N N
i nabyte
Zniekształcenie obojczyka
nieupośledzające sprawności obręczy
1 barkowej lub nieznacznie A A Z Z
upośledzające sprawność obręczy
barkowej
32
2 upośledzające sprawność obręczy D D N N
barkowej
Zniekształcenie obojczyka znacznie
3 upośledzające sprawność obręczy E E N N
barkowej
4 Stawy rzekome obojczyka D D N N
Zniekształcenia lub niewielkie ubytki
33 1 kostne klatki piersiowej A A Z/N Z/N

2 kostne klatki piersiowej D D N N
3 kostne klatki piersiowej znacznie E E N N
Ciała obce wgojone w narządy klatki
piersiowej (oprócz wgojonych
4 w serce) nieupośledzające sprawności A A N Z/N
ustroju lub nieznacznie upośledzające
sprawność ustroju
5 D D N N
w serce) upośledzające sprawność
ustroju
6 E E N N
w serce) znacznie upośledzające
sprawność ustroju
7 Żebra nadliczbowe szyjne A A Z/N Z
Skolioza I° i wady kręgosłupa
wrodzone lub nabyte
1 nieupośledzające sprawności ustroju A A N Z/N
lub nieznacznie upośledzające
sprawność ustroju
Skolioza II° i wady kręgosłupa
2 wrodzone lub nabyte upośledzające D A/D N N
sprawność ustroju
Skolioza III° i wady kręgosłupa
3 wrodzone lub nabyte znacznie E E N N
34 4 Garb D/E D/E N N
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa
5 A A N Z/N
lub nieznacznie upośledzające
sprawność ustroju
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
6 D A/D N N
upośledzająca sprawność ustroju
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
7 znacznie upośledzająca sprawność E E N N
ustroju
Zesztywniające zapalenie stawów
8 E/D E/D N N
kręgosłupa
Inne choroby kręgosłupa

nieupośledzające sprawności
9 A A N Z/N
ruchowej lub nieznacznie
upośledzające sprawność ruchową
10 A/D A/D N N
Inne choroby kręgosłupa znacznie
11 E E N N
Do § 33. Obejmuje utrwalone zniekształcenie klatki piersiowej, spowodowane przebytymi
urazami lub chorobami kręgosłupa. W ocenie zdolności do służby wojskowej bierze się pod
uwagę nie tylko stopień zniekształcenia, ale przede wszystkim sprawność narządów klatki
piersiowej.
Do § 34. pkt 1–3. Wady kręgosłupa: półkręgi, kręgi klinowate, kręgi zrośnięte, niespojenie
łuków kręgów, tzw. kręgi rybie, kręgozmyk, kręgoszczeliny kwalifikuje się w zależności od
stopnia upośledzenia sprawności ustroju.
Kręgozmyk I stopnia kwalifikuje się do § 34 pkt 1, II stopnia – do § 34 pkt 2, wyższego
stopnia – do § 34 pkt 3, jeżeli jest więcej niż jedna kręgoszczelina, należy kwalifikować do
§ 34 pkt 2.
Skrzywienia kręgosłupa kwalifikuje się na podstawie metody Cobba:
skolioza I° – do 30°,
skolioza II° – do 60°,
skolioza III° – 60–90°.
pkt 1 i 9. Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej kwalifikuje się jako niezdolnych
pkt 9–11. Obejmują zmiany pogruźlicze, po przebytej chorobie Scheuermanna, powstałe
w wyniku osteoporozy, łuszczycy.
ROZDZIAŁ IX – UKŁAD ODDECHOWY
1 2 3 4 5 6 7
1 Przewlekła obturacyjna choroba płuc
A A N Z/N
– postać łagodna
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
2 D D N N
– postać umiarkowana
3 E/D E/D N N
– postać ciężka
4 E E N N
35 – postać bardzo ciężka
5 Zaburzenia obturacyjne płuc do B B N N
dalszej diagnostyki
Astma oskrzelowa sporadyczna
6 A/D A/D N Z/N
(epizodyczna)
7 Astma oskrzelowa przewlekła łagodna D D N N
8 Astma oskrzelowa przewlekła D/E D/E N N
umiarkowana
9 Astma oskrzelowa przewlekła ciężka E E N N

10 Nadreaktywność oskrzeli A A N N
11 Rozstrzenie oskrzeli nieznacznego D D N N
stopnia
Rozlane wieloogniskowe rozstrzenie
12 E E N N
oskrzeli
13 Rzadkie choroby oskrzeli D/E D/E N N
Pojedyncze zwapnienia lub niewielkie
1 zwłóknienia po przebytym procesie A A Z/N Z/N
gruźliczym
Liczne zwapnienia lub zwłóknienia po
2 przebytych rozsiewach D/A D/A N Z/N
krwiopochodnych gruźlicy
Zwłóknienia po przebytej gruźlicy
36 3 płuc z upośledzeniem sprawności D D N N
wentylacyjnej płuc
Zwłóknienia po przebytej gruźlicy
płuc z ciężkim upośledzeniem
4 E E N N
sprawności wentylacyjnej płuc
i niewydolnością oddychania
5 Czynna gruźlica płuc B B N N
1 Śródmiąższowe choroby płuc – postać A A N Z/N
łagodna
2 Śródmiąższowe choroby płuc – postać D D N N
umiarkowana
Śródmiąższowe choroby płuc – postać
3 E E N N
ciężka
Śródmiąższowe choroby płuc
4 B B N N
w okresie diagnostyki lub leczenia
5 Czynne choroby opłucnej B B N N
Zrosty i zgrubienia opłucnej
6 nieupośledzające sprawności A A Z/N Z
wentylacyjnej płuc
37 upośledzające sprawność
7 D D N N
wentylacyjną płuc bez niewydolności
oddechowej
Zrosty i zgrubienia opłucnej ciężko
8 upośledzające sprawność E E N N
wentylacyjną płuc i wydolność
oddechową
Ubytki miąższu płucnego
9 nieupośledzające sprawności A A Z/N Z
wentylacyjnej płuc
Ubytki miąższu płucnego
umiarkowanie upośledzające
10 D D N N
sprawność wentylacyjną płuc bez
niewydolności oddechowej
Ubytki miąższu płucnego ciężko

upośledzające sprawność
11 E E N N
wentylacyjną płuc i wydolność
oddechową
Badania czynnościowe układu oddechowego wykonuje się bez leków mających wpływ na
układ oddechowy, a jedynie w przypadku rozpoznanego POChP w celu określenia stopnia
ciężkości choroby badanie wykonujemy w trakcie przyjmowania leków rozszerzających
oskrzela. Wartości wskaźników spirometrycznych zostały wyrażone w odsetkach wartości
należnych.
Do § 35 pkt 1. Łagodna obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami
spirometrii: FEV1%VC < 0,7; FEV1 ≥ 80%.
pkt 2. Umiarkowana obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami
spirometrii: FEV1%VC < 0,7; FEV1 = 51–79%.
pkt 3. Ciężka obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami spirometrii:
FEV1%VC < 0,7; FEV1 = 30–50%.
pkt 4. Bardzo ciężka obturacja z ograniczoną odwracalnością oskrzeli i wartościami
spirometrii: FEV1%VC < 0,7; FEV1 < 30%.
pkt 6. Rozpoznanie na podstawie dokumentacji medycznej z co najmniej 24-miesięcznej
obserwacji choroby zawierającej badania czynnościowe oraz wyniki diagnostyki
alergologicznej (objawy < 1 x w tygodniu i objawy nocne ≤ 2 x w miesiącu, PEF ≥ 80%
wartości maksymalnej dla chorego lub FEV1 ≥ 80% wartości należnej, zmienność dobowa
PEF lub FEV1 < 20%, brak objawów i prawidłowe wartości PEF pomiędzy atakami).
pkt 7. Ocena orzecznicza na podstawie dokumentacji medycznej z wartościami spirometrii:
FEV1%VC < 0,7; FEV1 ≥ 80% wartości należnej lub PEF ≥ 80% wartości maksymalnej
z odwracalną obturacją oskrzeli (objawy ≥ 1 x w tygodniu, ale < 1 x dziennie i objawy nocne
> 2 x w miesiącu, zmienność dobowa PEF lub FEV1 = 20–30%).
FEV1%VC < 0,7; FEV1 = 60–79% wartości należnej lub PEF = 60–80% wartości
maksymalnej z odwracalną obturacją oskrzeli (objawy występują codziennie, objawy nocne
> 1 x w tygodniu, zmienność dobowa PEF lub FEV1 > 30%).
FEV1%VC < 0,7; FEV1 < 60% wartości należnej lub PEF < 60% wartości maksymalnej
z odwracalną lub nieodwracalną obturacją oskrzeli (objawy występują codziennie,
ograniczając aktywność fizyczną, częste zaostrzenia i częste objawy nocne, zmienność
dobowa PEF lub FEV1 > 30%).
pkt 10. Zalecane wykonanie badań diagnostycznych w kierunku astmy oskrzelowej (również
w przypadku nieprawidłowego wyniku testu drobnych oskrzeli – MEF50 < 60% wartości
należnej).
pkt 11. Nawracające stany zapalne dolnych dróg oddechowych w ciągu ostatnich 36 miesięcy
(w badaniu HRCT klatki piersiowej cechy rozstrzeni).
pkt 12. Dokumentacja medyczna z badaniem HRCT klatki piersiowej (rozstrzenie oskrzeli
w co najmniej 2 płatach płucnych).
pkt 13. Choroby genetyczne i na tle zaburzeń immunologicznych, np. zarostowe zapalenie
oskrzelików.
Do § 36 pkt 1. Bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc zmiany mogą dotyczyć
opłucnej (wartości spirometrii prawidłowe: FEV1%VC > 0,7; FEV1 ≥ 80%, FVC > 80%).
Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego, kandydatów do
służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych kwalifikuje się jako
niezdolnych.
pkt 2. Bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc zmiany mogą dotyczyć opłucnej
(wartości spirometrii prawidłowe: FEV1%VC > 0,7; FEV1 > 80%, FVC > 80%).
pkt 3. Wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego:
FEV1%VC > 0,7; FVC 51–79%; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC)
w pletyzmografii, saturacja tlenem powyżej 94%.
FEV1%VC > 0,7; FEV1 < 50%, FVC < 50%; obniżenie całkowitej pojemności płuc (TLC)
w pletyzmografii, saturacja tlenem poniżej 94% oraz hipoksemia z hiperkapnią w gazometrii
tętniczej, zmiany mogą dotyczyć opłucnej.
Do § 37 pkt 1. Śródmiąższowe choroby płuc i inne rzadkie choroby płuc nieupośledzające
sprawności wentylacyjnej płuc i wydolności oddechowej (podatność płuc prawidłowa,
tzn. powyżej 80%, saturacja tlenem powyżej 94%).
pkt 2. Śródmiąższowe choroby płuc i inne rzadkie choroby płuc umiarkowanie upośledzające
sprawność wentylacyjną płuc bez upośledzenia wydolności oddechowej (podatność płuc
obniżona do 50–80%, saturacja tlenem powyżej 94%, wartości spirometrii wskazujące na
zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego: FEV1%VC > 0,7; FEV1 < 80%, FVC < 80%,
wskazane badanie całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii celem potwierdzenia
zaburzeń restrykcyjnych).
pkt 3. Śródmiąższowe choroby płuc i inne rzadkie choroby płuc ciężko upośledzające
sprawność wentylacyjną płuc i wydolność oddechową (podatność płuc obniżona poniżej
50%, wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu restrykcyjnego:
FEV1%VC > 0,7; FEV1 < 50%, FVC < 50%, obniżona całkowita pojemność płuc (TLC)
w pletyzmografii potwierdzająca zaburzenia restrykcyjne, saturacja tlenem poniżej 94% oraz
hipoksemia i hiperkapnia w gazometrii tętniczej).
pkt 4 i 5. Ocena orzecznicza w okresie remisji choroby lub po zakończonym leczeniu.
pkt 6. Wartości spirometrii prawidłowe: FEV1%VC > 0,7; FEV1 ≥ 80%, FVC > 80%. Kandydatów
do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz
kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych kwalifikuje się jako niezdolnych.
FEV1%VC > 0,7; FEV1 = 51–79%, FVC = 51–79%; obniżenie całkowitej pojemności płuc
(TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem powyżej 94%.
pkt 8. Niewydolność oddechowa: wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania
typu restrykcyjnego: FEV1%VC > 0,7; FEV1 < 50%, FVC < 50%; obniżenie całkowitej
pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem poniżej 94% oraz hipoksemia
i hiperkapnia w gazometrii tętniczej.
pkt 9. Przebyte zabiegi operacyjne w obrębie klatki piersiowej lub przebyte nieswoiste
zapalenie płuc (wartości spirometrii prawidłowe: FEV1%VC > 0,7; FEV1 ≥ 80%, FVC > 80%).
Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego, kandydatów do
służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych kwalifikuje się jako
niezdolnych.
zapalenie płuc (wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia oddychania typu
restrykcyjnego: FEV1%VC > 0,7; FEV1 = 51–79%, FVC = 51–79%; obniżenie całkowitej
pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem powyżej 94 %).
zapalenie płuc z niewydolnością oddechową: wartości spirometrii wskazujące na zaburzenia
oddychania typu restrykcyjnego: FEV1%VC > 0,7; FEV1 < 50%, FVC < 50%; obniżenie
całkowitej pojemności płuc (TLC) w pletyzmografii, saturacja tlenem poniżej 94% oraz
hipoksemia z hiperkapnią w gazometrii tętniczej.
ROZDZIAŁ X – UKŁAD KRĄŻENIA
1 2 3 4 5 6 7
Choroby mięśnia sercowego lub
1 zaburzenia rytmu nawracające albo A A N Z
trwałe nieupośledzające sprawności
ustroju
zaburzenia rytmu nawracające albo
2 D D N N
trwałe powodujące upośledzenie
sprawności ustroju
zaburzenia rytmu nawracające albo
3 E E N N
trwałe powodujące znaczne
upośledzenie sprawności ustroju
Przewlekła choroba niedokrwienna
4 serca pod postacią dusznicy bolesnej D D N N
38 stabilnej
5 serca pod postacią dusznicy bolesnej D D N N
stabilnej z przebytym zawałem
6 E/D E/D N N
serca z częstymi zaostrzeniami
7 serca z częstymi zaostrzeniami, E E N N
przebytym zawałem lub powikłaniami
Wady serca bez powikłań i istotnych
8 zaburzeń hemodynamicznych A A Z Z
Wady serca z istotnymi zaburzeniami
9 hemodynamicznymi upośledzające D D N N
sprawność ustroju
Wady serca znacznie upośledzające

10 E E N N
sprawność ustroju
Zaciskające zapalenie osierdzia lub
11 E E N N
stan po operacji z powodu tej choroby
12 Obce ciała wgojone w serce A/D A/D N N
Rzut choroby reumatycznej w okresie
13 B B N N
leczenia
Izolowane wypadanie płatka zastawki
dwudzielnej (trójdzielnej)
14 A A Z/N Z/N
niepowodujące zaburzeń sprawności
ustroju
Zespół wypadania płatka zastawki
15 dwudzielnej (trójdzielnej) powodujący D D N N
zaburzenia sprawności ustroju
Inne choroby serca upośledzające
16 E E N N
trwale sprawność ustroju
Nadciśnienie tętnicze I okresu
1 A A N Z/N
(łagodne)
Nadciśnienie tętnicze II okresu
2 D A/D N N
(umiarkowane)
Nadciśnienie tętnicze III okresu
3 E E N N
(ciężkie)
4 Tętniaki D/E D/E N N
Zespoły pozakrzepowe i zakrzepica żył
5 D/E D/E N N
głębokich kończyn dolnych
Inne choroby naczyń krwionośnych
39 6 upośledzające nieznacznie sprawność A A N Z/N
ustroju
Choroby naczyń krwionośnych
upośledzające sprawność ustroju lub po
7 D D N N
zabiegach operacyjnych dużych naczyń
ze znaczną poprawą krążenia
Choroby naczyń krwionośnych
znacznie upośledzające sprawność
8 ustroju, w tym także po operacjach E E N N
rekonstrukcyjnych bez wyraźnej
poprawy
Do § 38 pkt 1, 2 i 3. Według tych punktów kwalifikuje się również zaburzenia rytmu serca
pochodzenia organicznego i zaburzenia przewodzenia potwierdzone dokumentacją leczenia
pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego kwalifikuje
się jako niezdolnych.
pkt 8 i 14. Obecność śladowej fali zwrotnej przez zastawki serca jest zjawiskiem
fizjologicznym.
pkt 14. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia echokardiograficznego. Wypadanie płatka

zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) bez istotnej hemodynamicznie fali zwrotnej z prawidłową
wielkością jam serca i bez zaburzeń rytmu serca.
Kandydatów do służby w kompaniach jednostek reprezentacyjnych Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej, kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych
oraz w Żandarmerii Wojskowej kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 15. Za zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) uznaje się wypadanie
płatka (płatków) z objawami ich zwyrodnienia, istotną hemodynamicznie falą zwrotną lub
zaburzeniami rytmu serca.
Do § 39 pkt 2 i 3. Kwalifikuje się w zależności od wartości ciśnienia mierzonego
wielokrotnie, zmian narządowych potwierdzonych badaniami: ECHO i dna oka.
pkt 6, 7, 8. Przez określenie „choroby naczyń krwionośnych” rozumie się przede wszystkim
choroby naczyń obwodowych, takie jak: miażdżyca, następstwa urazów, choroba Raynauda,
czerwienica bolesna itp. Kwalifikuje się osoby zarówno z powikłaniami narządowymi
miażdżycy tętnic, jak i z powikłaniami i następstwami stanów zapalnych i urazów naczyń
krwionośnych.
ROZDZIAŁ XI – UKŁAD TRAWIENNY
1 2 3 4 5 6 7
Choroby przełyku nieupośledzające
1 A A Z/N Z
sprawności ustroju
Choroby przełyku nieznacznie
2 A A N Z/N
40
Choroby przełyku upośledzające
3 D D N N
sprawność ustroju
Choroby przełyku znacznie
4 E E N N
Ciała obce wgojone w narządy jamy
brzusznej nieupośledzające
1 A A N Z/N
sprawności ustroju lub nieznacznie
41
2 brzusznej upośledzające sprawność D D N N
ustroju
3 brzusznej znacznie upośledzające E E N N
sprawność ustroju
Zrosty otrzewnej upośledzające
1 D D N N
sprawność ustroju
42
Zrosty otrzewnej znacznie
2 E E N N
Przewlekłe zapalenia żołądka,
dwunastnicy, jelit bez upośledzenia
43 1 A A Z/N Z/N
lub z nieznacznym upośledzeniem
sprawności ustroju

2 dwunastnicy, jelit z upośledzeniem D D N N
sprawności ustroju
3 dwunastnicy, jelit ze znacznym E E N N
upośledzeniem sprawności ustroju
Czynny wrzód żołądka lub
4 B B N N
dwunastnicy
Choroba wrzodowa żołądka lub
5 A/D A/D Z/N Z/N
dwunastnicy z nawrotami
6 dwunastnicy z licznymi nawrotami D D N N
i powikłaniami
Przebyta częściowa resekcja żołądka
7 D D N N
nieupośledzająca sprawności ustroju
Przebyta resekcja żołądka
8 z upośledzeniem lub znacznym D/E D/E N N
Niedowład lub rozstrzeń żołądka
9 D/E D/E N N
z zaleganiem treści
Przebyte zabiegi operacyjne na
10 jelitach bez upośledzenia sprawności A A Z Z
ustroju
11 jelitach z nieznacznym upośledzeniem A A N Z/N
sprawności ustroju
12 jelitach z upośledzeniem sprawności D D N N
ustroju
13 jelitach ze znacznym upośledzeniem E E N N
sprawności ustroju
Zmiany organiczne lub czynnościowe
14 jelita cienkiego nieupośledzające A A N Z/N
sprawności ustroju
15 jelita cienkiego upośledzające D D N N
sprawność ustroju
16 jelita cienkiego znacznie E E N N
17 jelita grubego nieupośledzające A A N Z/N
sprawności ustroju
Zmiany organiczne lub zmiany

18 czynnościowe jelita grubego D D N N
19 jelita grubego znacznie upośledzające E E N N
sprawność ustroju
Przewlekłe zapalenie dróg żółciowych
1 A A N Z/N
Przewlekłe zapalenie dróg żółciowych
2 upośledzające lub znacznie D/E D/E N N
3 Kamica dróg żółciowych A/D A/D N N
Przebyta operacja pęcherzyka
żółciowego lub dróg żółciowych
4 A A Z/N Z/N
nieupośledzająca lub nieznacznie
5 D/E D/E N N
upośledzająca lub znacznie
Nieznacznie podwyższenie wartości
6 biochemicznych wskaźników A/B A/B Z Z
44 wydolności wątroby
Niedawno przebyte wirusowe
7 B B N N
zapalenie wątroby
8 Przewlekłe zapalenie wątroby D D N N
9 Marskość wątroby E E N N
10 Hepatopatia D D N N
11 Zakażenie HCV D D N N
12 Zakażenie HBV D D N N
Przebyte pourazowe i toksyczne
13 uszkodzenie wątroby bez A A N Z/N
upośledzenia jej wydolności
uszkodzenie wątroby z upośledzeniem
14 D/E D/E N N
lub znacznym upośledzeniem jej
wydolności
15 Przebyte operacje wątroby D D N N
1 Przewlekłe choroby trzustki D/E D/E N N
45
2 Przebyte operacje trzustki D/E D/E N N
1 Przepukliny A/D A/D N Z/N
46 Przepukliny w bliźnie pooperacyjnej
2 D D N N
lub nawrotowe
Przepukliny przeponowe
3 A A N Z/N
4 D D N N
Przepukliny przeponowe znacznie
5 E E N N
Przetoki i szczeliny odbytnicy lub
1 B B N N
okolicy odbytu
Przetoki okołoodbytnicze lub
2 D/E D/E N N
odbytnicy pierwotne i nawrotowe
47 3 Żylaki odbytu I° i II° A A N Z/N
Żylaki odbytu III° i IV° lub żylaki
4 D D N N
nawrotowe
Wynicowanie i wypadanie śluzówki
5 E E N N
odbytnicy
Do § 44 pkt 3. Jako zdolne kwalifikuje się osoby z bezobjawową kamicą żółciową.
pkt 6. Jako zdolne kwalifikuje się osoby z granicznym (do 2-krotnego przekroczenia wartości
referencyjnych) podwyższeniem aktywności enzymów wskaźników wydolności wątroby.
pkt 7. Dotyczy WZW przebytego w okresie do 6 miesięcy.
pkt 8. Konieczne potwierdzenie rozpoznania badaniem histopatologicznym.
pkt 10. Kwalifikuje się wszelkiego rodzaju patologie wątroby stwierdzane w czasie badania
klinicznego skutkujące zaburzeniami jej funkcji i istotnym klinicznie podwyższeniem
wartości biochemicznych wskaźników jej wydolności.
pkt 10 i 14. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego
kwalifikuje się jako niezdolnych. Kandydatów do służby poza granicami państwa ocenia się
w zależności od specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej
rejonu, w którym będą pełnić tę służbę.
pkt 15. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia szpitalnego lub
ROZDZIAŁ XII – UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY

1 2 3 4 5 6 7
Wady rozwojowe nerek lub nerka
1 ruchoma nieupośledzające sprawności A A N Z/N
ustroju
48 2 ruchoma upośledzające lub znacznie D/E D/E N N
Kamica układu moczowego
3 z okresowym wydalaniem złogów A A N Z/N

4 z okresowym wydalaniem złogów D D N N
Przebyte infekcje układu moczowego
5 A A Z/N Z/N
Przewlekłe odmiedniczkowe
6 zapalenie nerek (śródmiąższowe D/E D/E N N
bakteryjne i abakteryjne)
7 Przewlekłe kłębkowe zapalenie nerek D/E D/E N N
Krwiomocz i białkomocz do
8 B B N N
diagnostyki
9 Roponercze lub wodonercze E/D E/D N N
Nieprawidłowe wartości
10 biochemicznych wskaźników B B N N
wydolności nerek do diagnostyki
11 Niewydolność nerek D/E D/E N N
Wrodzony lub pooperacyjny brak
12 D D N N
jednej nerki
Przewlekłe zapalenie pęcherza
1 D D N N
moczowego lub dróg moczowych
Nietrzymanie moczu ze zmianami
2 D/E D/E N N
w układzie moczowym
Przewlekłe organiczne choroby
49
pęcherza moczowego lub dróg
3 moczowych upośledzające lub D/E D/E N N
znacznie upośledzające funkcję
narządu
4 Przetoki pęcherza moczowego E E N N
Zwężenie cewki moczowej
1 nieznacznie utrudniające oddawanie A A N Z/N
moczu
2 utrudniające lub znacznie D/E D/E N N
utrudniające oddawanie moczu
3 Spodziectwo lub wierzchniactwo A/D A/D N Z/N
50
4 Przetoka prądowa cewki moczowej E E N N
Przetoka mosznowa lub kroczowa
5 E E N N
cewki moczowej
Zniekształcenie prącia znacznego
6 stopnia (np. plastyczne stwardnienie D D N N
lub inne)
7 Brak prącia D D N N
Żylaki powrózka nasiennego

1 A A Z/N Z/N
nieznacznego stopnia
2 A/D A/D N Z/N
znacznego stopnia
Wodniaki jądra, powrózka
3 nasiennego lub torbiele najądrza A A N Z/N
nieupośledzające czynności narządu
4 nasiennego lub torbiele najądrza D D N N
upośledzające czynność narządu
51
nasiennego lub torbiele najądrza
5 E E N N
znacznie upośledzające czynność
narządu
Przewlekłe nawrotowe nieswoiste
6 D D N N
zapalenie najądrza lub jądra
Przewlekłe zapalenie gruczołu
7 D D N N
krokowego
Przerost gruczołu krokowego bez
8 A A N Z/N
zaburzeń w oddawaniu moczu
Przerost gruczołu krokowego
9 D D N N
z zaburzeniami w oddawaniu moczu
1 Brak lub zanik jednego jądra A A N Z/N
2 Brak lub zanik obu jąder D D N N
52
3 Wnętrostwo jednostronne A A N Z/N
4 Wnętrostwo obustronne D D N N
Do § 48 pkt 1 i 2. Kwalifikuje się torbiele nerek w zależności od upośledzenia funkcji.
Do § 50 pkt 3. Kwalifikuje się w zależności od zaburzeń w oddawaniu moczu.
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz kandydatów do służby w jednostkach
desantowo-szturmowych kwalifikuje się jako niezdolnych.
pkt 3 i 8. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego
ROZDZIAŁ XIII – GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

1 2 3 4 5 6 7
Wole nieznacznych rozmiarów
1 (I stopnia), pojedyncze guzki tarczycy A A Z/N Z/N
53 bez zaburzeń
Wole znacznych rozmiarów (II i III
2 D D N N
stopnia)
Wyrównana niedoczynność tarczycy

3 A A N N
Niedoczynność tarczycy
4 upośledzająca lub znacznie D/E D/E N N
Nadczynność tarczycy i choroba
5 D/E D/E N N
Gravesa-Basedowa
1 Choroby przysadki mózgowej D/E D/E N N
2 Choroby nadnerczy D/E D/E N N
3 Nieprawidłowa tolerancja glukozy A A N Z/N
4 Cukrzyca D D N N
5 Choroby gruczołów przytarczycznych D D N N
54 Gruczołowe lub wielogruczołowe
6 zaburzenia czynnościowe nieznacznie D D N N
upośledzające przemiany hormonalne
Wielogruczołowe zaburzenia
czynnościowe upośledzające lub
7 E/D E/D N N
znacznie upośledzające przemiany
hormonalne
Do § 53 pkt 1. Według tego punktu kwalifikuje się powiększenie tarczycy (wole I stopnia)
nieupośledzające przepływu powietrza w drogach oddechowych w czasie wysiłku fizycznego
i niedające objawów uciskowych na narządy sąsiednie (przełyk, tchawica), potwierdzone
badaniem USG tarczycy.
pkt 2. Według tego punktu kwalifikuje się powiększenie gruczołu tarczowego (wole II
stopnia) – widoczne przy normalnym ustawieniu głowy lub wole (II stopnia) – znacznych
rozmiarów widoczne z daleka, z upośledzeniem przepływu powietrza w drogach
oddechowych (zaburzenia wentylacji, stridor, zaburzenia ruchomości strun głosowych) lub
dające objawy uciskowe na narządy sąsiednie.
pkt 4. Obejmuje wszystkie postacie nadczynności tarczycy w okresie remisji (poza chorobą
Gravesa-Basedowa) oraz niedoczynności wyrównane leczeniem substytucyjnym.
pkt 5. Rozpoznanie opiera się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni
specjalistycznej, niezależnie od aktualnego stanu czynności tarczycy.
ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE

1 2 3 4 5 6 7
Niedokrwistości hemolityczne
1 i niedoborowe lub małopłytkowości A A N N
niewielkiego stopnia
55 Niedokrwistości hemolityczne
i niedoborowe lub małopłytkowości
2 D D N N
znacznego stopnia niepoddające się
leczeniu
Niedokrwistości aplastyczne, trwałe

granulocytopenie lub
3 małopłytkowości niepoddające się E E N N
leczeniu oraz choroby rozrostowe
szpiku i układu chłonnego
Niedokrwistości wtórne niewielkiego
4 stopnia towarzyszące innym B B N N
chorobom, ale rokujące ustąpienie
5 Zakażenie wirusem HIV E E N N
Zespół nabytego upośledzenia
6 odporności (AIDS) i inne defekty E E N N
immunologiczne (nabyte i wrodzone)
Inne przewlekłe zakażenia
7 D/E D/E N N
Powiększenie śledziony bez zmian
1 w wątrobie i krwi niebędące A A N Z/N
56
wynikiem innej choroby podstawowej
2 Pooperacyjny brak śledziony A/D A/D N Z/N
Choroby lub uszkodzenia narządów
57 1 wywołane promieniowaniem E/D E/D N N
jonizującym lub niejonizującym
58 1 Układowe choroby tkanki łącznej E/D E/D N N
Skaza moczanowa (dna) nieznacznie
1 A A N Z/N
59 Skaza moczanowa (dna)
2 upośledzająca lub znacznie D D N N
Inne choroby przemiany materii
1 nieznacznie upośledzające sprawność A A Z/N Z/N
ustroju
60 2 D D N N
ustroju
61 1 Gruźlica poza układem oddechowym D/E D/E N N
Do § 55. Rozpoznanie potwierdza się dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni
specjalistycznej.
Do § 57. Ustalenie rozpoznania i ocena orzecznicza – po przeprowadzonej obserwacji lub
leczeniu w odpowiednim ośrodku specjalistycznym.
Do § 58. Ocena orzecznicza jest zależna od stopnia zaawansowania zmian i wyników
dotychczasowego leczenia.
Do § 59 pkt 2. Dotyczy badanych z powikłaniami narządowymi (artropatią dnawą, zmianami

w układzie moczowym – kamicą, stanami zapalnymi, guzkami dnawymi), niezależnie od
aktualnej wartości kwasu moczowego w surowicy krwi.
Do § 60. Rozpoznanie potwierdza się obserwacją lub leczeniem szpitalnym oraz
dokumentacją z leczenia w poradni endokrynologicznej lub w innej poradni specjalistycznej.
pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego
i kandydatów do jednostek desantowo-szturmowych kwalifikuje się jako niezdolnych.
ROZDZIAŁ XV – UKŁAD NERWOWY
1 2 3 4 5 6 7
Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe,
korzeniowo-nerwowe, splotów
1 nerwowych, nerwobóle pojedynczych A A N Z/N
lub licznych nerwów z okresowymi
zaostrzeniami
nerwowych, nerwobóle i zapalenie
2 pojedynczych lub licznych nerwów D A/D N N
z częstymi zaostrzeniami i objawami
przedmiotowymi upośledzającymi
sprawność ustroju
nerwowych, nerwobóle i zapalenie
62 3 pojedynczych lub licznych nerwów D/E D/E N N
z częstymi zaostrzeniami i utrwalonymi
objawami ubytkowymi znacznie
upośledzającymi sprawność ustroju
Przewlekłe choroby i trwałe następstwa
chorób lub urazów nerwów
4 obwodowych z zaburzeniami D D N N
ruchowymi, czuciowymi lub troficznymi
Przewlekłe choroby i trwałe następstwa
chorób lub urazów nerwów
obwodowych z zaburzeniami
5 ruchowymi (znaczne niedowłady lub E E N N
porażenia), czuciowymi lub troficznymi
ustroju
Objawy szczątkowe po przebytych

chorobach organicznych lub po urazach
ośrodkowego układu nerwowego
z nieznacznymi zaburzeniami mózgowo-
1 A A N Z/N
-rdzeniowymi, które ze względu na
umiejscowienie bądź mechanizmy
wyrównawcze nie upośledzają
sprawności ustroju
Trwałe następstwa chorób lub urazów
63 2 D D N N
z zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi
Trwałe następstwa chorób lub urazów
3 z zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi E E N N
ustroju
Organiczne postępujące choroby
4 ośrodkowego układu nerwowego E E N N
nierokujące poprawy
Zanik mięśni po przebytych chorobach
1 lub urazach nieupośledzający A A N Z/N
sprawności ustroju
Choroby układu mięśniowego i zanik
mięśni po przebytych chorobach lub
2 D D N N
64 urazach mięśni upośledzające sprawność
ustroju
Choroby układu mięśniowego i zanik
3 E E N N
urazach znacznie upośledzające
sprawność ustroju
Napadowe zaburzenia świadomości
1 o nieustalonej etiologii bez zmian A A N Z/N
organicznych w układzie nerwowym
65
Padaczka z rzadko występującymi
2 D D N N
napadami
3 Padaczka z częstymi napadami E E N N
ROZDZIAŁ XVI – STAN PSYCHICZNY

1 2 3 4 5 6 7
Zaburzenia nerwicowe nieznacznie
1 A A N N
upośledzające zdolności adaptacyjne
Zaburzenia nerwicowe upośledzające
2 lub znacznie upośledzające zdolności D D N N
66
adaptacyjne rokujące poprawę
Zaburzenia nerwicowe znacznie
3 upośledzające zdolności adaptacyjne E E N N
utrwalone
1 Zaburzenia adaptacyjne krótkotrwałe A A N N
2 Zaburzenia adaptacyjne przedłużone D D N N
Zaburzenie stresowe pourazowe
3 A A N N
przebyte lub rokujące poprawę
67
Zaburzenie stresowe pourazowe
4 D D N N
utrwalone
Trwałe potraumatyczne zmiany
5 E E N N
osobowości
Zaburzenia osobowości nieznacznie
1 A A N N
Zaburzenia osobowości upośledzające
2 lub znacznie upośledzające zdolności D D N N
68
adaptacyjne poddające się korekcji
Zaburzenia osobowości znacznie
utrwalone
1 Moczenie nocne okresowe A A N N
69
2 Moczenie nocne utrwalone D D N N
1 Psychozy reaktywne przebyte A A N N
2 Psychozy reaktywne oporne na leczenie D D N N
Zaburzenia psychotyczne egzogenne
3 D D N N
przebyte bez defektu
70
Zaburzenia psychotyczne egzogenne
4 E E N N
przebyte z defektem
Zaburzenia psychotyczne
5 E E N N
schizofreniczne i afektywne
Sprawność umysłowa poniżej
1 D D N N
71 przeciętnej (niska norma)
2 Upośledzenie umysłowe E E N N
Używanie alkoholu lub innych
72 1 substancji psychoaktywnych bez cech A/B A/B N N
używania szkodliwego lub uzależnienia
Używanie szkodliwe lub uzależnienie od

2 alkoholu lub innych substancji D D N N
psychoaktywnych w stanie abstynencji
Uzależnienie od alkoholu lub innych
3 substancji psychoaktywnych nierokujące E E N N
zachowania abstynencji
Incydentalny pozytywny wynik badania
4 laboratoryjnego na obecność A/B A/B N N
narkotyków w moczu
Zaburzenia psychiczne pochodzenia
1 organicznego nieznacznie upośledzające A A N N
zdolności adaptacyjne
organicznego upośledzające lub
2 D D N N
73 znacznie upośledzające zdolności
adaptacyjne rokujące poprawę
organicznego znacznie upośledzające
3 E E N N
zdolności adaptacyjne nierokujące
poprawy
Inne zaburzenia psychiczne
upośledzające lub znacznie
1 D D N N
74 rokujące poprawę
Inne zaburzenia psychiczne znacznie
nierokujące poprawy
Do § 66. Zaburzenia nerwicowe (nerwice) rozpoznaje się w przypadkach:
– czynnościowych zaburzeń emocjonalnych, takich jak np. zaburzenia lękowe, dysfunkcje
somatyczne (tzw. nerwice narządowe), zaburzenia dysocjacyjne, konwersyjne, neurastenia,
– o długotrwałym (wieloletnim) przebiegu (w odróżnieniu od nerwicowych reakcji adaptacyjnych;
por. § 67),
– po wykluczeniu zaburzeń organicznych (zespoły nerwicowe uwarunkowane organicznie;
por. § 73),
– po wykluczeniu zaburzeń psychotycznych (por. § 70).
pkt 1. Dotyczy przypadków z przewagą objawów subiektywnych, bez przedmiotowych cech
upośledzenia sprawności ustroju.
pkt 2. Dotyczy badanych z wyraźnymi psychicznymi i somatycznymi objawami nerwicowymi
i ze względnie niezaburzonym ogólnym przystosowaniem społecznym.
pkt 3. Dotyczy stanów opornych na leczenie, znacznie upośledzających sprawność ustroju
i funkcjonowanie społeczne. U badanych rozpoznanie ustala się z uwzględnieniem
dokumentacji leczenia w oddziale psychiatrycznym lub w Poradni Zdrowia Psychicznego.
Do § 67. Zaburzenia adaptacyjne (reakcje dezadaptacyjne, reakcje kryzysowe, ostre reakcje

na stres, zaburzenia stresowe) to przemijające, niepsychotyczne zaburzenia psychiczne
w postaci zaburzeń emocjonalnych (lęku, depresji, napięcia, gniewu), zaburzeń zachowania
(agresji, autoagresji, ucieczki, izolacji) i postaci mieszanych, powstające pod wpływem
stresujących wydarzeń lub sytuacji u osób w zasadzie zdrowych psychicznie.
pkt 1. Dotyczy reakcji przebytych lub rokujących ustąpienie w ciągu 6–9 miesięcy.
pkt 2. Dotyczy przypadków, które mimo leczenia i innych oddziaływań readaptacyjnych,
trwających ponad 6–9 miesięcy, nie rokują istotnej poprawy. Rozpoznanie ustala się
z uwzględnieniem dokumentacji leczenia w oddziale psychiatrycznym i w Poradni Zdrowia
Psychicznego.
pkt 3–5. Zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD) są reakcją na przeżycie traumatycznego
wydarzenia lub sytuacji traumatycznej (oddziałujących krótko lub długo) bezpośrednio
zagrażających utratą życia lub zdrowia, np. ataku terrorystycznego, katastrofy, pobytu
w niewoli.
O rozpoznaniu decydują:
1) potwierdzony protokołem powypadkowym, dokumentacją medyczną lub innymi
obiektywnymi dowodami fakt przeżycia ekstremalnej sytuacji traumatycznej;
2) stwierdzenie na podstawie wywiadów, dokumentacji medycznej i służbowej następujących
stanów:
a) nawracającego przeżywania stresora,
b) unikania okoliczności przypominających stresora lub występowanie tzw. emocjonalnego
odrętwienia,
c) uporczywych objawów zwiększonej psychologicznej wrażliwości,
d) istotnego klinicznego cierpienia lub upośledzenia funkcjonowania psychospołecznego,
e) początku objawów wymienionych w lit. a–c w ciągu 6 miesięcy od traumatycznego
wydarzenia.
Rozpoznanie ustala się po obserwacji i leczeniu w wojskowym oddziale psychiatrycznym lub
w Poradni Zdrowia Psychicznego. Osoby, które mimo leczenia i innych oddziaływań
readaptacyjnych trwających 9 miesięcy nie rokują odzyskania zdolności do służby,
kwalifikuje się jako niezdolne.
Do § 68. Przez zaburzenia osobowości (osobowość nieprawidłowa, psychopatia,
charakteropatia) rozumie się niedorozwój lub defekt sfery dążeniowo-uczuciowej osobowości
bez względu na etiologię. Rozpoznanie ustala się na podstawie:
– obecności cech zaburzonej osobowości i świadczących o niedostatecznej adaptacji
w zwykłych sytuacjach życiowych,
– zaburzeń w okresie późnego dzieciństwa lub w okresie młodzieńczym (defekty osobowości
spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego w wieku dojrzałym; por.
§ 73),
– po wykluczeniu upośledzenia umysłowego, zaburzeń psychotycznych, reakcji
adaptacyjnych (por. § 67).
§ 68 obejmuje także tzw. infantylizm psychiczny (osobowość niedojrzałą).
pkt 1. Dotyczy osób z cechami zaburzonej osobowości bez objawów trwałego
nieprzystosowania.
pkt 2. Dotyczy osób, u których na tle długotrwałej dezadaptacji stwierdza się okresy
zadowalającego funkcjonowania.
pkt 3. Dotyczy osób z ciężkimi zaburzeniami struktury osobowości i zachowania,
wyczerpującymi kryteria rozpoznania: osobowości dyssocjalnej, osobowości chwiejnej
emocjonalnie (impulsywnej), osobowości paranoicznej, osobowości lękowej, osobowości
schizoidalnej, osobowości anankastycznej.
Do § 69. Dotyczy mimowolnego moczenia nocnego bez zmian organicznych w układzie
moczowym. Moczenie nocne występujące w przebiegu innych schorzeń narządowych
kwalifikuje się według odpowiednich paragrafów.
Do § 70. Rozpoznanie ustala się na podstawie dokumentacji leczenia w oddziale
psychiatrycznym lub w Poradni Zdrowia Psychicznego oraz oceny aktualnego stanu
psychicznego.
pkt 1. Dotyczy psychoz reaktywnych wywołanych stresem traumatycznym (bojowym lub
innym), które ustąpiły po leczeniu.
pkt 2. Dotyczy potraumatycznych psychoz nierokujących poprawy po dwunastomiesięcznym
leczeniu.
pkt 3. Dotyczy zaburzeń psychotycznych egzogennych (np. pourazowych, infekcyjnych,
intoksykacyjnych) przeżytych z pozostawieniem defektu.
pkt 5. Dotyczy psychoz endogennych (schizofrenii, zaburzeń schizotypowych, urojeniowych).
Do § 71 pkt 1. Iloraz inteligencji mierzony Skalą Inteligencji Wechslera dla Dorosłych
poniżej 90.
pkt 2. Iloraz inteligencji mierzony Skalą Inteligencji Wechslera dla Dorosłych poniżej 70
i stwierdzone zaburzenia adaptacyjne.
Do § 72. „Używanie szkodliwe” to powtarzające się używanie alkoholu (lub innego środka
psychoaktywnego lub substancji psychoaktywnej), które spowodowało szkody somatyczne,
psychologiczne lub dysfunkcjonalne zachowanie.
„Uzależnienie od alkoholu” (lub innego środka psychoaktywnego lub substancji
psychoaktywnej) to stan charakteryzujący się nieodpartym wewnętrznym przymusem
ciągłego lub okresowego spożywania alkoholu (lub innych środków psychoaktywnych),
występowaniem objawów zespołu odstawienia po przerwaniu picia (przyjmowania środka),
np. stanami majaczeniowymi, zmienionym sposobem reagowania na alkohol (utratą kontroli
nad piciem, ciągami, zmianami tolerancji, lukami pamięciowymi, tzw. „klinowaniem”)
i stałym zwiększaniem dawki alkoholu (lub środka psychoaktywnego albo substancji
psychoaktywnej), postępującym przebiegiem, prowadzącym do tzw. psychodegradacji.
pkt 3. Dotyczy osób uzależnionych od alkoholu lub substancji psychoaktywnych, a także
używających tych substancji w sposób szkodliwy, które nie podejmują leczenia lub przerwały
leczenie odwykowe i nie zachowują abstynencji.
Do § 73. Dotyczy wielopostaciowych zaburzeń psychicznych powodowanych organicznym
uszkodzeniem mózgu potwierdzonych:
– wywiadem (urazy, infekcje i intoksykacje OUN),
– oceną stanu psychicznego (tzw. cechy zespołu psychoorganicznego),
– badaniem neurologicznym (objawy ubytkowe),
– badaniem psychologicznym (tzw. testy organiczne),
– wynikami badań dodatkowych (EEG, RTG czaszki, tomografii komputerowej, rezonansu

magnetycznego),
– innymi wskazującymi na organiczne uszkodzenie OUN.
§ 73 nie obejmuje następstw uszkodzeń OUN, które miały miejsce we wczesnym okresie
rozwojowym; por. § 68 i 71.
pkt 1. Dotyczy stanów podobnych do zaburzeń nerwicowych (zespołu pourazowego,
cerebrastenii, zespołu rzekomonerwicowego) z przewagą objawów subiektywnych, bez
somatycznych cech upośledzenia sprawności ustroju.
pkt 2. Dotyczy organicznych zaburzeń osobowości (encefalopatii, łagodnych zaburzeń
procesów poznawczych itp. w okresie leczenia i obserwacji).
pkt 3. Dotyczy utrwalonych, znacznie nasilonych zaburzeń psychicznych pochodzenia
organicznego – niepsychotycznych i psychotycznych.
Wymagana dokumentacja dotychczasowego leczenia szpitalnego i w Poradni Zdrowia
Psychicznego.
Do § 74. Dotyczy przypadków z rozpoznaniami nieujętymi od § 66 do § 73.
ROZDZIAŁ XVII – KOŃCZYNY

1 2 3 4 5 6 7
Przebyte złamania kości kończyn bez
1 A A Z/N Z/N
trwałych następstw
Zniekształcenia kości miednicy,
obręczy barkowej i kończyn
(wrodzone, po złamaniach,
2 martwicach aseptycznych i po stanach A A N Z/N
zapalnych) bez upośledzenia lub
ruchową
75 (wrodzone, po złamaniach,
3 D D N N
martwicach aseptycznych i po stanach
zapalnych) upośledzające sprawność
ruchową
(wrodzone, po złamaniach,
4 E E N N
martwicach aseptycznych i po stanach
zapalnych) znacznie upośledzające
sprawność ruchową
5 Przewlekłe stany zapalne kości D D N N
6 Brak kończyny E E N N
76 1 Skrócenie kończyny dolnej od 1 cm A A N Z/N
do 2 cm
Skrócenie kończyny dolnej powyżej

2 2 cm do 4 cm z nieznacznym A/D A/D N Z/N
upośledzeniem sprawności ruchowej
Skrócenie kończyny dolnej powyżej
3 4 cm do 6 cm z upośledzeniem D D N N
sprawności ruchowej
Skrócenie kończyny dolnej ze
4 znacznym upośledzeniem sprawności E E N N
ruchowej
1 Zwichnięcia nawykowe dużego stawu D D N N
Zniekształcenia w obrębie dużych
stawów bez upośledzenia lub
2 A A N Z/N
ruchową
3 stawów upośledzające sprawność D D N N
ruchową
4 stawów kończyn znacznie E E N N
Następstwa przebytych urazów
stawów bez zniekształceń
5 A A N Z/N
nieupośledzające lub nieznacznie
Następstwa przebytych urazów
77 stawów bez zniekształceń oraz
przewlekłe zapalenie tkanki łącznej
6 D D N N
rozlane i okołostawowe upośledzające
lub znacznie upośledzające sprawność
ruchową
Przewlekłe choroby stawów
7 D D N N
Przewlekłe choroby stawów znacznie
8 E E N N
Zmiany zwyrodnieniowe stawów
9 nieupośledzające lub nieznacznie A A N Z/N
10 D D N N
ruchową
Stopa płaska lub wydrążona bez
78 1 A A N Z/N
upośledzenia sprawności ruchowej
Stopa płaska, koślawa lub wydrążona

2 nieznacznie upośledzająca sprawność A A N Z/N
ruchową
Stopa płaska, koślawa, szpotawa
3 D D N N
upośledzająca sprawność ruchową
Stopa płaska, koślawa, szpotawa,
4 końska, piętowa i inne znacznie E E N N
1 Żylaki kończyn A A N Z/N
Rozległe żylaki kończyn bez zmian
2 D D N N
79 troficznych skóry i owrzodzeń
Rozległe żylaki kończyn ze zmianami
3 E E N N
troficznymi lub owrzodzeniami
Brak jednego palucha lub innych
palców stóp z zachowaniem główek
1 A A N Z/N
kości śródstopia nieznacznie
upośledzający chodzenie
Brak obu paluchów lub jednego
palucha i innych palców stóp
2 z zachowaniem główek kości D D N N
śródstopia upośledzający lub znacznie
Brak palców stóp z uszkodzeniem
3 E E N N
80 kości śródstopia
Zniekształcenie palców stóp
nieutrudniające lub nieznacznie
4 A A N Z/N
utrudniające noszenie obuwia
i chodzenie
5 utrudniające noszenie obuwia D D N N
i chodzenie
Zniekształcenie palców stóp znacznie
6 utrudniające noszenie obuwia E E N N
i chodzenie
Brak czwartego lub piątego palca ręki
1 prawej lub brak jednego dowolnego A A N Z/N
palca ręki lewej z wyjątkiem kciuka
Braki palców rąk nieznacznie
2 A A N Z/N
81 upośledzające chwyt
Braki palców rąk upośledzające
3 D D N N
chwyt
Braki palców rąk znacznie
4 E E N N
upośledzające chwyt
Częściowe braki palców, ograniczenie

ruchów palców rąk lub ich przykurcz
5 A A N Z/N
bez upośledzenia chwytu lub
nieznacznie upośledzające chwyt
Częściowe braki palców rąk,
6 ograniczenie ruchów palców rąk lub D D N N
ich przykurcz upośledzające chwyt
Częściowe braki palców rąk,
ograniczenie ruchów palców rąk lub
7 E E N N
ich przykurcz znacznie upośledzające
chwyt
Zrośnięcie palców rąk lub palce
8 A A N N
nadliczbowe bez upośledzenia chwytu
9 D D N N
nadliczbowe upośledzające chwyt
10 nadliczbowe znacznie upośledzające E E N N
chwyt
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz kandydatów do służby w jednostkach
desantowo-szturmowych kwalifikuje się jako niezdolnych.
Do § 77 pkt 5 i 6. Kwalifikuje się następstwa przebytych uszkodzeń wewnątrzstawowych
(więzadeł, łąkotek) powodujące niestabilność, ograniczenie ruchów i upośledzenie
sprawności dynamicznej oraz chondromalację – potwierdzone w badaniach USG, MRI, CT
lub RTG.
pkt 7 i 8. Według tych punktów kwalifikuje się między innymi: reumatoidalne zapalenie
stawów, zespół Reitera, łuszczycowe zapalenie stawów i zapalenia stawów w chorobach jelit.
Do § 78. Ocena orzecznicza wymaga konsultacji chirurga ortopedy.
Do § 80 pkt 4–6. Według tych punktów kwalifikuje się palce młotowate, przykrywające,
nadliczbowe i koślawe.
Do § 81. Ocena orzecznicza wymaga konsultacji chirurga ortopedy. Za brak palca uważa się:
dla kciuka przynajmniej brak paliczka paznokciowego, dla pozostałych palców –
przynajmniej dwóch paliczków. U osób leworęcznych przy ocenie lewej ręki można stosować
takie kwalifikacje, jakie u praworęcznych obowiązują do prawej ręki.
pkt 1 i 2. Kandydatów do służby w warunkach działania prądu elektrycznego kwalifikuje się
jako niezdolnych.
ROZDZIAŁ XVIII – NOWOTWORY

1 2 3 4 5 6 7
1 Nowotwory niezłośliwe A A N Z/N
Nowotwory niezłośliwe szpecące lub
2 powodujące zaburzenia czynności D D N N
82 narządów
Nowotwory niezłośliwe szpecące lub
3 powodujące znaczne zaburzenia E E N N
czynności ustroju
Nowotwory złośliwe wszystkich
1 rodzajów i stopni w zależności od D/E D/E N N
83 wyników leczenia
Nowotwory przedinwazyjne B B N N
2
kobiecego narządu rodnego
Do § 82. Kwalifikacja orzecznicza wymaga oceny odpowiedniego lekarza specjalisty lub
dokumentacji z poradni specjalistycznej.
Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego kwalifikuje się
jako niezdolnych.
ROZDZIAŁ XIX – NARZĄD RODNY
1 2 3 4 5 6 7
Wady rozwojowe narządu rodnego
1 nieupośledzające ogólnej sprawności A A Z Z
ustroju
84 2 D D N N
Zaburzenia cyklu miesiączkowego ze
3 zmianami przerostowymi w narządzie D D N N
rodnym
Zastarzałe pęknięcie lub blizny krocza A A N/Z Z
1
Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem
2 zachyłka pęcherzowo-pochwowego lub D D N N
odbytniczo-pochwowego
85 zachyłka pęcherzowo-pochwowego D D N N
3
z towarzyszącym wysiłkowym
nietrzymaniem moczu
zachyłka pęcherzowo-pochwowego,
4 odbytniczo-pochwowego z całkowitym E E N N
nietrzymaniem moczu lub zaburzeniami
czynności zwieracza odbytu
5 Całkowite wypadanie narządu rodnego E E N N

6 Guzy przydatków, mięśniaki macicy B B N N
Nieprawidłowe położenie macicy
1 A A Z/N Z
2 D D N N
z upośledzeniem sprawności ustroju
3 E E N N
znacznie upośledzające sprawność ustroju
86
Przetoki: pęcherzowo-maciczna,
pęcherzowo-pochwowa,
cewkowo-pochwowa,
4 E E N N
odbytniczo-pochwowa,
odbytniczo-kroczowa, kroczowo-
-pochwowa
Przewlekłe stany zapalne narządu
1 rodnego wewnętrznego bez zmian A A N Z/N
anatomicznych
rodnego wewnętrznego ze zmianami
2 D D N N
anatomicznymi w zakresie przydatków,
87 przymacicza
Przebyte odcięcie nadpochwowe lub
3 wycięcie całkowite macicy A A N Z/N
Przebyte odcięcie nadpochwowe lub
4 wycięcie całkowite macicy upośledzające D D N N
sprawność ustroju
88 1 Ciąża B B N N
Do § 84 pkt 1. Dotyczą: przegrody i przewężenia pochwy, macicy jednodrożnej, dwudrożnej,
dwuszyjkowej, podwójnej, wad rozwojowych jajowodów.
pkt 2. Zmiana jest skojarzona zazwyczaj z niedomogą hormonalną układu rozrodczego
(trwałe bóle, zaburzenia cyklu miesiączkowego, obfite krwawienia). Znaczny niedorozwój
lub brak macicy, które rzutują na ogólną sprawność ustroju.
pkt 3. Obfite miesiączki przy współistnieniu mięśniaków, bolesne miesiączki przy zmianach
o charakterze endometriozy, mimo dotychczasowego leczenia zachowawczego, a niekiedy
operacyjnego, potwierdzone aktualnym wynikiem badania ginekologicznego.
Do § 86 pkt 1. Np. tyłozgięcie macicy wolne.
pkt 2. Np. tyłozgięcie macicy umocowane.
Do § 87. Ustalenie rozpoznania objętego tym paragrafem wymaga dokumentacji leczenia
szpitalnego lub w odpowiedniej poradni specjalistycznej.
Do § 88. Ciąży nie traktuje się jako choroby lub ułomności.
Załącznik nr 2
Załącznik nr 2
WYKAZ WYKAZ
CHORÓB ICHORÓB
UŁOMNOŚCII UŁOMNOŚCI
PRZY OCENIEPRZY OCENIE
ZDOLNOŚCI ZDOLNOŚCI
FIZYCZNEJ FIZYCZNEJ
I PSYCHICZNEJ DO SŁUŻBY
W IPOWIETRZU I DO SŁUŻBY NAZIEMNEGO ZABEZPIECZENIA LOTÓW
PSYCHICZNEJ DO SŁUŻBY W POWIETRZU I DO SŁUŻBY NAZIEMNEGO ORAZ DO SŁUŻBY
INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
ZABEZPIECZENIA LOTÓW ORAZ DO SŁUŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Grupy zdrowia
personel
Choroba personel
Paragraf Punkt piloci zabezpieczający
i ułomność pokładowy
loty
IA*) IB*) IC*) II *)
III*)
1 2 3 4 5 6 7 8

Wysokość ciała poniżej
1 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
160 cm i powyżej 185 cm
Wysokość
2 siedzeniowo-ciemieniowa Z Z/N Z Z Z
powyżej 95 cm
Długość względna kończyn
3 Z/N Z Z Z Z
dolnych poniżej 73 cm
Nadwaga i niedowaga powyżej
20% należnej wagi ciała
1 4 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
ustroju
Otyłość upośledzająca
5 N N N N Z/N
sprawność ustroju
6 (niedowaga) upośledzająca N N N Z/N Z/N
sprawność ustroju
7 Transseksualizm, obojnactwo N N N N N
8 Odwrotne położenie trzewi N N N N N
*)
Personel lotniczy i personel naziemnego zabezpieczenia lotów dzieli się na następujące
grupy orzecznicze:
Grupa I:
podgrupa IA:
– kandydaci i piloci samolotów bojowych naddźwiękowych,
– kandydaci i uczniowie Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego w Dęblinie,
– piloci doświadczalni samolotów naddźwiękowych;
podgrupa IB:
– kandydaci i piloci samolotów bojowych poddźwiękowych,
– piloci doświadczalni samolotów poddźwiękowych;
podgrupa IC:
– kandydaci i piloci samolotów transportowych, łącznikowych i śmigłowców,
– piloci doświadczalni samolotów transportowych, łącznikowych i śmigłowców,
– skoczkowie spadochronowi zawodowi.
Grupa II:
– nawigatorzy pokładowi,
– inżynierowie (technicy) pokładowi,
– członkowie personelu pokładowego (radiotelegrafiści, operatorzy pokładowi itp.).
Grupa III:
– personel naziemny zabezpieczający loty, dyżurni kierownicy lotów (DKL), kierownicy
lotów (KL), nawigatorzy naziemni i personel służby inżynieryjno-lotniczej (SIL);
– personel obsługujący bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej
(MTOM) ≤ 150 kg;
– personel obsługujący bezzałogowe statki powietrzne o maksymalnej masie startowej
(MTOM) > 150 kg (badania są wykonywane co 24 miesiące).
ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA I WĘZŁY CHŁONNE

1 2 3 4 5 6 7 8
1 nieupośledzające sprawności Z Z Z Z Z
ustroju
szpecące lub nieznacznie
2 Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
ustroju
3 Tatuaże nieszpecące Z Z Z Z Z
4 Tatuaże szpecące Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
Ciała obce wgojone
w powłoki zewnętrzne
5 Z/N Z/N Z/N Z Z
2 nieupośledzające sprawności
ustroju
Ciała obce wgojone
w powłoki zewnętrzne
6 N N N N N
ustroju
Torbiel włosowa z przetoką
lub bez przetoki
Torbiel włosowa nawrotowa
po wielokrotnych (trzech
8 N N N Z/N Z/N
i więcej) operacjach
niepoddająca się leczeniu
Blizny szpecące lub

1 upośledzające sprawność N N N Z/N Z/N
3 ustroju
Blizny po
2 Z/N Z/N Z/N Z Z
samouszkodzeniach
Schorzenia naczyń
limfatycznych lub węzłów
1 Z/N Z/N Z/N Z Z
chłonnych nieupośledzające
sprawności ustroju
4
Schorzenia naczyń
limfatycznych lub węzłów
2 N N N Z/N Z/N
chłonnych upośledzające
sprawność ustroju
Do § 3 pkt 2. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach kieruje się do Poradni Zdrowia
Psychicznego.

1 2 3 4 5 6 7 8
Przebyty uraz głowy bez
5 1 Z/N Z/N Z/N Z Z
trwałych następstw
Zniekształcenia czaszki
1 nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z
sprawności ustroju
Zniekształcenia czaszki,
ubytki kości upośledzające
2 N N N N N
czynność układu
nerwowego
3 Przepukliny mózgowe N N N N N
6 4 Ciała obce w mózgu N N N N N
Wygojone złamania kości
sklepienia i twarzoczaszki
nieznacznie upośledzające
sprawność ustroju
Wygojone złamania kości
sklepienia i twarzoczaszki
6 N N N N N
ustroju
Do § 6 pkt 5. Kwalifikacja – po przeprowadzonej konsultacji neurologicznej.

1 2 3 4 5 6 7 8
1 nieupośledzające ich Z Z Z Z Z
sprawności
2 upośledzające ich N N N N N
sprawność
Przewlekłe choroby
brzegów powiek lub
3 spojówek nieznacznie Z/N Z/N Z/N Z Z
narządu wzroku
7
Przewlekłe choroby
brzegów powiek lub
4 N N N N N
spojówek upośledzające
sprawność narządu wzroku
i powiekowej
5 Z/N Z/N Z/N Z Z
nieupośledzające
ruchomości gałki ocznej
6 i powiekowej upośledzające N N N N N
ruchomość gałki
Upośledzenie wydzielania
8 1 N N N N N
lub odpływu łez
Brak gałki ocznej lub
9 1 N N N N N
ślepota jednego oka
Oczopląs nieznaczny przy
1 N N N Z/N N/Z
patrzeniu skrajnym w bok
10 Oczopląs wyraźny przy
2 patrzeniu w bok lub na N N N N N
wprost
Zez utajony w poziomie
ponad 4° egzoforii, ponad
3°ezoforii lub w pionie
0,5°hiperforii lub hipoforii
11
2 Zez jawny N N N N N
Brak widzenia obuocznego,
3 nieprawidłowa ocena N N N N Z/N
odległości
Niedowład mięśni
zewnętrznych lub
wewnętrznych oka,
12 1 N N N N N
porażenny lub pourazowy
upośledzający widzenie
obuoczne
Ostrość wzroku każdego

1 oka bez korekcji szkłami Z/N Z Z Z Z
poniżej 1,0 do 0,8
Ostrość wzroku każdego
oka co najmniej 0,1 dająca
2 N Z/N Z/N Z Z
się poprawić szkłami
powyżej 0,7
13 Ostrość wzroku każdego
3 oka niedająca wyrównać się N N N N Z/N
szkłami poniżej 0,7
Wada refrakcji;
nadwzroczność ponad
4 ±1,5 D; krótkowzroczność Z/N Z/N Z/N Z Z
ponad ±0,5 D; niezborność
ponad ±0,5 D
Przewlekłe choroby
rogówki, twardówki,
tęczówki lub ciała
rzęskowego
Przewlekłe choroby
naczyniówki, siatkówki
2 N N N Z/N Z/N
i nerwu wzrokowego oraz
jaskra
Przewlekłe choroby
przedniego i tylnego
3 odcinka oka Z/N Z/N Z/N Z Z
nieupośledzające czynności
oka
Przewlekłe choroby
14
przedniego i tylnego
4 N N N N N
odcinka oka upośledzające
czynność oka
Zmętnienie w soczewkach
nieupośledzające widzenia
5 Z/N Z/N Z/N Z Z
z zachowaną prawidłową
ostrością wzroku
Zmętnienie w soczewkach
6 z tendencją postępową N N N Z/N Z/N
i obniżającą ostrość wzroku
Upośledzenie rozróżniania
barw nieznacznego stopnia
Upośledzenie rozróżniania
8 N N N N Z/N
barw znacznego stopnia
Trwałe upośledzenie
9 N N N N N
widzenia nocnego
Do § 13. U kandydatów na pilotów samolotów naddźwiękowych jest wymagana pełna ostrość
wzroku.
pkt 2. Skoczkowie spadochronowi nie mogą posługiwać się szkłami korekcyjnymi i przy
ostrości wzroku poniżej 0,5 kwalifikuje się ich jako niezdolnych.

1 2 3 4 5 6 7 8
Wady wrodzone i nabyte oraz
15 1 przewlekłe choroby ucha N N N Z/N Z/N
zewnętrznego
blizny, zaniki utkania
sprężystego, rozległe
1 N Z/N Z/N Z/N Z
zwapnienia błon
16 bębenkowych
nieupośledzające słuchu
Zmiany bliznowate
2 i zrostowe ucha środkowego N N Z/N Z/N Z/N
upośledzające słuch
Jednostronny lub obustronny
1 ubytek błony bębenkowej N N N Z/N Z/N
nieupośledzający słuchu
17
2 ubytek błony bębenkowej N N N N Z/N
upośledzający słuch
przewlekłe zapalenie ucha
1 N N N N Z/N
środkowego upośledzające
słuch
18
Przewlekłe ropne zapalenie
ucha środkowego z ubytkiem
2 N N N N N
błony bębenkowej, ziarniną,
polipami, perlakiem
Stan po wygojonych
1 operacjach zachowawczych N Z/N Z/N Z/N Z/N
uszu środkowych
Stan po wygojeniu
19
jednostronnej operacji
2 doszczętnej ucha środkowego N N N Z/N Z/N
przy prawidłowym słuchu
drugiego ucha
Zwyrodnienie włókniste lub

kostne (tympano- lub
20 1 otoskleroza) ucha N N Z/N Z/N Z/N
środkowego upośledzające
słuch
1 upośledzenie słuchu Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
osłabienie słuchu
(przewodzeniowe lub
odbiorcze)
Jednostronne przytępienie
słuchu
Jednostronne przytępienie
4 słuchu przy osłabieniu słuchu N N N N N
drugiego ucha
Obustronne przytępienie
5 N N N N N
słuchu
21
Trwałe zaburzenia czynności
6 wyrównawczej ciśnienia ucha N N Z/N Z/N Z/N
środkowego (barofunkcja)
Nadmierna pobudliwość
7 N N N N Z/N
przedsionkowo-wegetatywna
Zaburzenia czynności
narządu przedsionkowego
8 N N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzające wydolności
układu równowagi
Zaburzenia czynnościowe lub
organiczne narządu
9 przedsionkowego N N N N N
upośledzające wydolność
układu równowagi
ubytek przekraczający 40 dB dla częstotliwości 4000 Hz lub wyższej.
1000 i 2000 Hz.
pkt 3–5. Przez przytępienie słuchu rozumie się jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB,
ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla
częstotliwości 500, 1000 i 2000 Hz.
Kandydaci muszą mieć prawidłowy słuch w badaniu audiometrycznym.
pkt 7–9. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania

laryngologicznego i neurologicznego.
W próbach odczynowych narządu przedsionkowego maksymalna asymetria lub przewaga
kierunkowa oczopląsu nie przekracza 20%.

1 2 3 4 5 6 7 8
Zniekształcenie warg
wrodzone lub nabyte
nieszpecące
1 Z/N Z Z Z Z
i nieupośledzające mowy
lub przyjmowania
pokarmów
Zniekształcenie warg
wrodzone lub nabyte
2 szpecące lub upośledzające N N N N N
mowę i przyjmowanie
pokarmów
Rozszczep wargi górnej lub
3 wyrostka zębodołowego, N N N N N
22
lub podniebienia
Blizny i ubytki
podniebienia miękkiego,
przedziurawienie albo
rozszczepienie
4 N N N N Z/N
podniebienia twardego
i miękkiego upośledzające
mowę lub przyjmowanie
pokarmów
Ubytki podniebienia
twardego znacznie
5 N N N N N
1 nieupośledzające mowy Z Z Z Z Z
i połykania
2 upośledzające mowę N N N N Z/N
i połykanie
23 Zniekształcenie języka
3 znacznie upośledzające N N N N N
mowę i połykanie
Przewlekłe zapalenie
ślinianek nieznacznie
4 Z/N Z/N Z/N Z Z
ustroju
5 ślinianek upośledzające N N N Z/N Z/N
sprawność ustroju
Przetoki ślinowe
6 kwalifikujące się do Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
zabiegu operacyjnego
Przetoki ślinowe
7 nawracające po leczeniu N N N N Z/N
operacyjnym
Braki i wady uzębienia
z utratą zdolności żucia do
1 Z Z Z Z Z
67%, przy zachowanych
zębach przednich
Braki i wady uzębienia,
w tym również zębów
2 przednich, powodujące Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
24 utratę zdolności żucia do
67%
Braki i wady uzębienia
powodujące utratę
zdolności żucia powyżej
67%
przyzębia
Zniekształcenie szczęki lub
1 żuchwy wrodzone lub Z Z Z Z Z
nabyte nieupośledzające
zdolności żucia
żuchwy wrodzone lub
2 nabyte nieznacznie Z/N Z/N Z/N Z Z
upośledzające zdolność
żucia
Złamanie szczęki lub
25 żuchwy niezrośnięte lub
3 nieprawidłowo zrośnięte N N N N Z/N
znacznie upośledzające
zdolność żucia
4 żuchwy uniemożliwiające N N N N N
żucie
Ograniczenie rozwierania
szczęk (odległość między
5 Z/N Z/N Z/N Z Z
górnymi a dolnymi
siekaczami powyżej 2 cm)
Trwałe ograniczenie
rozwierania szczęk
6 (odległość między górnymi N N N N Z/N
a dolnymi siekaczami
poniżej 2 cm)
Przebyte operacje
kostnokorekcyjne lub
kostnoodtwórcze szczęki
7 Z Z Z Z Z
lub żuchwy bez
upośledzenia zdolności
żucia
Przebyte operacje
kostnoodtwórcze lub
kostnokorekcyjne szczęki
lub żuchwy z nieznacznym
upośledzeniem zdolności
żucia
Przebyte operacje
kostnoodtwórcze lub
kostnokorekcyjne szczęki
9 N N N Z/N Z/N
lub żuchwy ze znacznym
upośledzeniem zdolności
żucia
Przewlekłe schorzenia
stawu
10 skroniowo-żuchwowego Z Z Z Z Z
nieupośledzające zdolności
żucia
stawu
11 skroniowo-żuchwowego Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
zdolność żucia
stawu
12 skroniowo-żuchwowego N N N N N
zdolność żucia

1 2 3 4 5 6 7 8
Polipy nosa, przerosty
małżowin nosowych,
przerosty migdałka
1 gardłowego, skrzywienie Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
i grzebień przegrody nosa
nieupośledzające drożności
nosa
Polipy nosa, przerosty
małżowin nosowych,
przerosty migdałka
2 gardłowego, skrzywienie N N N N Z/N
i grzebień przegrody nosa
upośledzające drożność
nosa
Zwężenie nozdrzy
(przednich lub tylnych)
3 N N N N Z/N
upośledzające drożność
nosa
Zniekształcenie nosa
4 szpecące lub upośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
jego drożność
26
Przewlekły suchy lub
zanikowy nieżyt błony
5 N N Z/N Z/N Z/N
śluzowej nosa nieznacznie
Przewlekły, suchy lub
zanikowy cuchnący nieżyt
6 błony śluzowej nosa N N N N N
znacznie upośledzający
oddychanie
Przewlekłe nieżytowe
7 zapalenie zatok Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
przynosowych
Przewlekłe śluzowo-ropne
8 lub ropne zapalenie zatok N N N Z/N Z/N
przynosowych
Przewlekłe śluzowo-ropne
lub ropne zapalenie zatok
9 N N N N N
przynosowych z częstymi
zaostrzeniami
Zaburzenie barofunkcji
10 N N Z/N Z/N Z/N
zatok przynosowych

przerostowy lub zanikowy)
1 gardła lub krtani Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
nieznacznie upośledzający
sprawność ustroju
27
przerostowy lub zanikowy)
2 gardła lub krtani znacznie N N N N N
upośledzający sprawność
ustroju
Blizny i zniekształcenia
gardła, krtani lub tchawicy
Zaburzenia ruchomości
28 fałdów głosowych na tle
organicznym lub
czynnościowym
Wady wymowy
1 N N N Z/N Z/N
zdolność porozumiewania
29 się
Wady wymowy
2 upośledzające zdolność N N N N N
porozumiewania się
Przewlekłe alergiczne
nieżyty górnych dróg
1 oddechowych Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzające
sprawności ustroju
Przewlekłe alergiczne
30
nieżyty górnych dróg
2 oddechowych N N N Z/N Z/N
ustroju
Okresowy alergiczny
nieżyt nosa
ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA I KRĘGOSŁUP

1 2 3 4 5 6 7 8
1 Kręcz szyi N N N N Z/N
31 Przetoki szyjne
2 N N N N Z/N
skrzelopochodne
32 1 nieznacznie upośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z
sprawność obręczy
barkowej
2 N N N N Z/N
sprawność obręczy
barkowej
3 Stawy rzekome obojczyka N N N N Z/N
Zniekształcenia lub
niewielkie ubytki kostne
1 klatki piersiowej Z/N Z/N Z/N Z/N Z
sprawność ustroju
Zniekształcenia lub
rozległe ubytki kostne
2 klatki piersiowej znacznie N N N N N
ustroju
33 Ciała obce wgojone
w narządy klatki piersiowej
3 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nieupośledzające
sprawności ustroju
Ciała obce wgojone
w narządy klatki piersiowej
4 N N N N N
ustroju
Żebra szyjne nadliczbowe
5 nieznacznie upośledzające N N N Z/N Z/N
sprawność kończyny górnej
Skrzywienia, wygojone
złamania i wady wrodzone
1 lub nabyte kręgosłupa Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nieupośledzające
sprawności ustroju
2 lub nabyte kręgosłupa Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
34 sprawność ustroju
3 lub nabyte kręgosłupa N N N N N
sprawność ustroju
Choroba zwyrodnieniowa
kręgosłupa
4 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nieupośledzająca
sprawności ustroju
kręgosłupa nieznacznie
5 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
upośledzająca sprawność
ustroju
kręgosłupa znacznie
6 N N N N N
upośledzająca
sprawność ustroju
7 nieznacznie upośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z
8 upośledzające sprawność N N N N N
ruchową
ROZDZIAŁ IX – UKŁAD ODDECHOWY

1 2 3 4 5 6 7 8
Przewlekłe choroby układu
oddechowego
1 nieupośledzające N N Z/N Z/N Z/N
wskaźników
spirometrycznych
oddechowego z częstymi
zaostrzeniami lub
2 N N N Z/N Z/N
z nieznacznym
upośledzeniem wskaźników
spirometrycznych
35 oddechowego z objawami
niewydolności krążenia lub
3 N N N N N
ze znacznym
spirometrycznych
4 Astma oskrzelowa N N N N N
Rozstrzenie oskrzeli
5 nieznacznie upośledzające N N N Z/N Z/N
sprawność ustroju
Rozstrzenie oskrzeli
ustroju
1 Gruźlica płuc lub opłucnej N N N N N
Pojedyncze zwapnienia
albo zwłóknienia po
36 przebytej gruźlicy lub
2 Z/N Z/N Z/N Z Z
innych chorobach płuc
nieupośledzające
wydolności oddechowej
Zwapnienia lub
zwłóknienia oraz zmiany
bliznowate po przebytej
3 gruźlicy lub po innych N N N N N
chorobach płuc
z upośledzeniem
Zrosty lub zgrubienia
opłucnej nieznacznie
4 N N Z/N Z/N Z/N
oddechową
Zrosty lub zgrubienia
opłucnej znacznie
5 N N N N N
oddechową
Zagęszczenia miąższu płuc
na tle procesów
1 nieswoistych Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzające
Zagęszczenia miąższu płuc
na tle procesów
2 N N N N N
nieswoistych upośledzające
wydolność oddechową
Nieznaczne ubytki tkanki
płucnej po zabiegach
3 operacyjnych Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
37
nieupośledzające
Ubytki tkanki płucnej po
zabiegach operacyjnych
4 N N N N N
oddechową
Sarkoidoza płuc
5 nieupośledzająca N N Z/N Z/N Z
sprawności ustroju
Sarkoidoza płuc
6 upośledzająca sprawność N N N N N
ustroju

1 2 3 4 5 6 7 8
Choroby mięśnia sercowego
bez zaburzeń rytmu
1 N N N Z/N Z/N
z zachowaną wydolnością
układu krążenia
Choroby mięśnia sercowego
z zaburzeniami rytmu lub
2 N N N N N
z niewydolnością układu
krążenia
3 Choroba niedokrwienna serca N N N N Z/N
4 Przebyty zawał mięśnia N N N N Z/N
sercowego
Inne nieznaczne zaburzenia
w unaczynieniu serca przy
5 N Z/N Z/N Z/N Z/N
prawidłowym stanie
klinicznym
6 Choroba reumatyczna serca N N N N N
7 Wrodzone wady serca N N N N N
Nabyte zastawkowe wady serca
8 przy pełnej wydolności układu Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
krążenia i bez zaburzeń rytmu
Nabyte zastawkowe wady serca
9 z objawami niewydolności N N N N N
38 układu krążenia lub
z zaburzeniami rytmu serca
Wypadanie płatka lub płatków
zastawek serca przy pełnej
wydolności układu krążenia
i bez zaburzeń rytmu serca
Zrosty osierdzia bez objawów
zaburzeń krążenia
Zrosty osierdzia z objawami
12 N N N N N
zaburzeń krążenia
13 Ciała obce wgojone w serce N N N N N
Stan po zabiegach
14 chirurgicznych na sercu N N N Z/N Z/N
nieupośledzający sprawności
ustroju
Blok
przedsionkowo-komorowy I°,
blok prawej lub lewej odnogi
pęczka Hissa, bloki ogniskowe,
bloki jednowiązkowe lub
dwuwiązkowe pęczka Hissa –
przy pełnej wydolności układu
krążenia i bez zaburzeń rytmu
16 Zespół preekscytacji N N N Z/N Z/N

Bloki
przedsionkowo-komorowe II°
i III°, bloki wielowiązkowe
17 oraz inne zmiany świadczące N N N N N
o niewydolności lub
uszkodzeniu układu bodźcowo-
-przewodzącego
Czynnościowe zaburzenia
układu krążenia
18 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
ustroju lub nieznacznie
ustroju
układu krążenia znacznie
19 N N N N N
ustroju
Pojedyncza ekstrasystolia
o charakterze czynnościowym
20 Z/N Z/N Z Z Z
przy pełnej wydolności układu
krążenia
Nadciśnienie tętnicze
1 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
okresu I (łagodne)
Nadciśnienie tętnicze
2 N N Z/N Z/N Z/N
okresu II (umiarkowane)
3 Nadciśnienie tętnicze N N N N N
okresu III (ciężkie)
Zakrzepowo-zarostowe
4 zapalenie tętnic (choroba N N N N N
Bürgera)
Miażdżycopochodne
zaburzenia krążenia tętniczego
5 kończyn dolnych N N N Z/N Z/N
39 nieupośledzające sprawności
ustroju
Miażdżycopochodne
6 zaburzenia krążenia tętniczego N N N N Z/N
kończyn dolnych upośledzające
sprawność ustroju
Tętniaki (bez względu na
7 N N N N N
umiejscowienie)
Zaburzenia krążenia
obwodowego po chorobach lub
8 urazach naczyń nieznacznie N N Z/N Z/N Z/N
ustroju
Zaburzenia krążenia
obwodowego po chorobach lub
9 urazach naczyń znacznie N N N N N
ustroju

1 2 3 4 5 6 7 8
Schorzenia i wady przełyku
1 nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z Z
sprawności ustroju
40
Schorzenia i wady przełyku
ustroju
Ciała obce wgojone
w narządy jamy brzusznej
1 Z/N Z/N Z/N Z Z
nieupośledzające
sprawności ustroju
41
Ciała obce wgojone
2 w narządy jamy brzusznej
N N N N N
ustroju
Zrosty otrzewnej
42 1 upośledzające sprawność N N N N N
ustroju
1 żołądka i dwunastnicy przy Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
prawidłowym stanie
odżywienia
żołądka i dwunastnicy przy
2 N N N N N
nieprawidłowym stanie
odżywienia
Wygojony wrzód żołądka
lub dwunastnicy albo
3 Z/N Z/N Z/N Z Z
choroba wrzodowa
43
w okresie remisji
Choroba wrzodowa żołądka
i dwunastnicy z częstymi
4 zaostrzeniami lub N N N N N
powikłaniami
upośledzającymi sprawność
ustroju
Stan po częściowej resekcji
żołądka przy dobrym stanie
5 Z/N Z/N Z/N Z Z
odżywienia i prawidłowym
stanie klinicznym
Stan po resekcji żołądka

przy nieprawidłowym stanie
6 odżywienia lub z innymi N N N N N
powikłaniami albo zespoły
poresekcyjne
Przewlekły nieżyt jelit
nieupośledzający lub
7 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
sprawność ustroju
Przewlekły nieżyt jelit
8 znacznie upośledzający N N N N N
sprawność ustroju
Opuszczenie żołądka lub
jelit nieznacznie
9 N N Z/N Z/N Z/N
ustroju
Zwężenie, rozszerzenie jelit
lub dodatkowe pętle jelit
10 Z/N Z/N Z/N Z Z
nieupośledzające
sprawności ustroju
Zwężenie, rozszerzenie jelit
lub dodatkowe pętle jelit
oraz stan po zabiegach
operacyjnych nieznacznie
ustroju
Stan po zabiegach
operacyjnych jelit
12 i narządów jamy brzusznej N N N N N
znacznie upośledzający
sprawność ustroju
Przetoki jelitowe
13 N N N N N
zewnętrzne
Zespoły upośledzonego
trawienia lub wchłaniania
14 N N N Z/N Z/N
sprawność ustroju
Zespoły upośledzonego
trawienia lub wchłaniania
15 N N N N N
sprawność ustroju
Zmiany organiczne jelit
16 nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
sprawności ustroju
Zmiany organiczne jelit

17 upośledzające sprawność N N Z/N Z/N Z/N
ustroju
żołądkowo-jelitowe
18 Z/N Z/N Z/N Z Z
nieupośledzające
sprawności ustroju
żołądkowo-jelitowe
19 N N Z/N Z/N Z/N
ustroju
Kamica pęcherzyka
1 żółciowego lub dróg N N N N Z/N
żółciowych
Stan po operacji pęcherzyka
żółciowego lub dróg
2 żółciowych Z Z Z Z Z
nieupośledzający
sprawności ustroju
Stan po operacji pęcherzyka
3 N N N N N
żółciowych upośledzający
sprawność ustroju
oraz anomalie pęcherzyka
4 Z/N Z/N Z/N Z Z
żółciowych
nieupośledzające
sprawności ustroju
44 Czynnościowe zaburzenia
oraz anomalie pęcherzyka
5 żółciowego lub dróg N N N N N
żółciowych upośledzające
sprawność ustroju
6 Przewlekłe zakażenie HCV Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
7 Przewlekłe zakażenie HBV Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
8 Przebyte wirusowe Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
zapalenie wątroby
9 N N N N Z/N
wątroby
10 Marskość wątroby N N N N Z/N
Przebyte pourazowe lub
toksyczne uszkodzenie
11 wątroby nieznacznego Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
stopnia nieupośledzające
sprawności ustroju
Przebyte pourazowe lub

toksyczne uszkodzenie
12 N N N N N
wątroby upośledzające
sprawność ustroju
Hiperbilirubinemia
czynnościowa
nieupośledzająca
sprawności ustroju
1 N N N N Z/N
trzustki
2 Torbiel trzustki N N N Z/N Z/N
Przebyte ostre zapalenie
trzustki nieupośledzające
sprawności ustroju albo stan
po operacji trzustki
45 nieupośledzający
sprawności ustroju
Przebyte ostre zapalenie
trzustki upośledzające
sprawność ustroju albo stan
4 N N N N N
po operacji trzustki
ustroju
1 Przepukliny N N N N Z/N
2 nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z Z
46 sprawności ustroju
ustroju
Żylaki odbytu bez
1 Z/N Z/N Z Z Z
owrzodzeń
Żylaki odbytu
2 z owrzodzeniami lub żylaki N N N N Z/N
nawrotowe
Szczeliny lub przetoki
47
odbytu albo torbiele
3 nadogonowe N N N Z/N Z/N
z nawracającymi stanami
zapalnymi
Wypadanie śluzówki
4 N N N Z/N Z/N
odbytnicy
ROZDZIAŁ XII – UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY

1 2 3 4 5 6 7 8
Opuszczenie jednej nerki lub
1 obu nerek nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z
sprawności ustroju
Opuszczenie jednej nerki lub
obu nerek nieznacznie
2 N N Z/N Z/N Z/N
ustroju
Wady rozwojowe nerek
3 nieupośledzające sprawności Z/N Z/N Z/N Z Z
ustroju
4 nieznacznie upośledzające N Z/N Z/N Z/N Z/N
sprawność ustroju
5 znacznie upośledzające N N N N N
sprawność ustroju
z okresowym wydalaniem
złogów nieupośledzająca
sprawności ustroju
48 Kamica układu moczowego
z okresowym wydalaniem
7 N N N Z/N Z/N
złogów upośledzająca
sprawność ustroju
Zwapnienia miąższu nerek
8 nieupośledzające sprawności Z/N Z/N Z/N Z Z
ustroju
Zwapnienia miąższu nerek
ustroju
Przewlekłe
cewkowo-śródmiąższowe
10 zapalenie nerek N N N N N
(śródmiąższowe bakteryjne
i abakteryjne)
Przebyte kłębkowe zapalenie
11 nerek nieupośledzające Z Z Z Z Z
sprawności ustroju
Przewlekłe kłębkowe
12 N N Z/N Z/N Z/N
zapalenie nerek
Przewlekłe zapalenie dróg
moczowych
Wrodzony lub pooperacyjny

brak jednej nerki
14 N N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzający sprawności
ustroju
Wrodzony lub pooperacyjny
brak jednej nerki
15 N N N N N
ustroju
Stan po operacjach na nerkach,
moczowodach i pęcherzu
16 Z Z Z Z Z
moczowym nieupośledzający
sprawności ustroju
Stan po operacjach na nerkach,
moczowodach i pęcherzu
17 N N N N N
moczowym upośledzający
sprawność ustroju
1 Nietrzymanie moczu N N N N N
Przewlekłe organiczne
choroby pęcherza moczowego
2 lub dróg moczowych N N N N N
ustroju
3 N N Z/N Z/N Z/N
moczowego
4 Przetoki pęcherza moczowego N N N N N
1 N N N N Z/N
Spodziectwo lub
wierzchniactwo
2 N N N N N
niepowodujące zaburzeń
w oddawaniu moczu
Spodziectwo lub
50 wierzchniactwo powodujące
3 zaburzenia w oddawaniu N N N N N
moczu albo
przetoka cewki moczowej
4 Zniekształcenie prącia
N N N Z/N Z/N
znacznego stopnia
Przetoka prądowa cewki
5 N N N N N
moczowej
1 Z/N Z/N Z/N Z Z
51
2 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
znacznego stopnia
Wodniak jądra, powrózka

nasiennego lub torbiele
3 Z/N Z/N Z/N Z Z
najądrza nieupośledzające
sprawności ustroju
Wodniak jądra, powrózka
nasiennego lub torbiele
4 N N N N Z/N
najądrza upośledzające
sprawność ustroju
Przewlekłe nawrotowe
5 N N N Z/N Z/N
zapalenie jądra i najądrza
6 Przerost gruczołu krokowego N N Z/N Z/N Z/N
Przewlekłe zapalenie gruczołu
7 N N N Z/N Z/N
krokowego
Inne choroby,
nieprawidłowości lub
zaburzenia czynności układu
8 N N N N N
moczowo-płciowego znacznie
ustroju
1 Brak lub zanik jednego jądra Z Z Z Z Z
2 Brak lub zanik obu jąder Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
52
3 Wnętrostwo jednostronne Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
4 Wnętrostwo obustronne N N N Z/N Z/N

1 2 3 4 5 6 7 8
Wole obojętne
nieznacznych rozmiarów
1 lub pojedyncze guzki Z/N Z/N Z Z Z
tarczycy nieupośledzające
sprawności ustroju
Wole obojętne znacznych
rozmiarów albo zaburzenia
2 N N N N Z/N
53 czynności tarczycy z wolem
lub bez wola
Stan po operacji tarczycy
3 nieupośledzający Z/N Z Z Z Z
sprawności ustroju
Stan po operacji tarczycy
4 upośledzający sprawność N N N N N
ustroju
Choroby przysadki
54 1 N N N Z/N Z/N
mózgowej
2 Choroby nadnerczy N N N Z/N Z/N

Choroby gruczołów
3 N N N Z/N Z/N
przytarczycznych
4 Cukrzyca insulinozależna N N N N N
Cukrzyca
insulinoniezależna
5 N N N Z/N Z/N
wymagająca leczenia
farmakologicznego
Nieprawidłowa tolerancja
glukozy
Inne zaburzenia czynności
gruczołów wewnętrznego
7 wydzielania Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzające
sprawności ustroju
Inne zaburzenia czynności
gruczołów wewnętrznego
8 N N N N N
wydzielania upośledzające
sprawność ustroju
ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE I NIEPRAWIDŁOWOŚCI

1 2 3 4 5 6 7 8
Choroby krwi i układu
krwiotwórczego
ustroju albo skazy
krwotoczne
55 2 Zakażenie wirusem HIV N N N N N
Zespół nabytego
upośledzenia odporności
3 (AIDS) i inne defekty N N N N N
immunologiczne (nabyte
i wrodzone)
Hypersplenizm pierwotny
bez zmian we krwi lub
56 1 w wątrobie N N Z/N Z/N Z
nieupośledzający
sprawności ustroju
Przebyty zespół
popromienny nieznacznie
1 N N N Z/N Z/N
57 ustroju
Przebyty zespół
2 popromienny upośledzający N N N N N
sprawność ustroju
Choroby układowe tkanki

1 N N N Z/N Z/N
łącznej
Choroby mięśni i stawów,
58 zmiany zwyrodnieniowe
2 bez zespołów bólowych Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nieupośledzające
sprawności ustroju
Skaza moczanowa (dna)
w okresie remisji
59 Skaza moczanowa (dna)
2 z napadami lub N N N Z/N Z/N
powikłaniami
Inne choroby i zaburzenia
1 przemiany materii
Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzające
sprawności ustroju
Inne choroby i zaburzenia
przemiany materii
2 N N N N N
ustroju
Nieprawidłowości
w składzie krwi i płynów
ustrojowych przy
3 prawidłowym stanie Z/N Z/N Z/N Z Z
klinicznym
nieupośledzające
sprawności ustroju
Ujemne skutki działania
60
toksyn i substancji
egzogennych na organizm
4 N N N Z/N Z/N
ludzki nieznacznie
ustroju
Ujemne skutki działania
toksyn i substancji
5 egzogennych na organizm N N N N N
ludzki upośledzające
sprawność ustroju
Niedostateczna tolerancja
6 N N N N -
niedotlenienia i wysokości
Niedostateczna tolerancja
7 Z/N Z/N - - -
przyspieszeń
Obniżona sprawność
fizyczna
61 1 Gruźlica poza układem N N N N N
oddechowym

1 2 3 4 5 6 7 8
Przewlekłe zespoły bólowe
korzeniowe,
korzeniowo-nerwowe,
splotów nerwowych,
1 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nerwobóle pojedynczych lub
licznych nerwów
z okresowymi niezbyt
częstymi zaostrzeniami
korzeniowe,
korzeniowo-nerwowe,
splotów nerwowych,
2 nerwobóle i zapalenie N N N Z/N Z/N
62 pojedynczych lub licznych
nerwów z częstymi
zaostrzeniami i objawami
przedmiotowymi
Przewlekłe choroby i trwałe
następstwa chorób lub
3 urazów obwodowego układu Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nerwowego nieupośledzające
sprawności ustroju
Przewlekłe choroby i trwałe
następstwa chorób lub
4 urazów obwodowego układu N N N N Z/N
nerwowego upośledzające
sprawność ustroju
Objawy szczątkowe po
przebytych chorobach
organicznych lub po urazach
ośrodkowego układu
nerwowego –
skompensowane
Trwałe następstwa chorób
63 lub urazów ośrodkowego
2 układu nerwowego
N N N N N
z zaburzeniami mózgowo-
-rdzeniowymi upośledzające
sprawność ustroju
Organiczne postępujące
choroby ośrodkowego układu
3 N N N N N
nerwowego nierokujące
poprawy
Przebyty samoistny krwotok

4 N N N N N
podpajęczynówkowy
Choroby układu
mięśniowego nieznacznie
ustroju
64
Choroby układu
mięśniowego znacznie
2 N N N N N
ustroju
Różnego charakteru i stopnia
zaburzenia czynności
bioelektrycznej mózgu, bez
cech napadowości
z prawidłowym obrazem
struktury OUN
Nieprawidłowy zapis EEG
65 2 N N N Z/N Z/N
z cechami napadowymi
Napadowe zaburzenia
świadomości o nieustalonej
3 etiologii bez zmian N N N Z/N Z/N
organicznych w układzie
nerwowym
4 Padaczka N N N N N

1 2 3 4 5 6 7 8
1 Zaburzenia emocjonalne Z/N Z/N Z/N Z Z
Nerwice nieznacznie
upośledzające zdolności
adaptacyjne
66
(skompensowane)
Nerwice znacznie
3 upośledzające zdolności N N N N N
adaptacyjne i kompensacyjne
Sytuacyjne reakcje
dezadaptacyjne nieznacznie
1 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
przystosowawcze
67
Sytuacyjne reakcje
dezadaptacyjne znacznie
2 N N N N N
przystosowawcze
Osobowość nieprawidłowa
1 nieznacznie upośledzająca N N N Z/N Z/N
68
2 znacznie upośledzająca N N N N N
69 1 Moczenie nocne N N N N N
Przebyte psychozy
reaktywne, infekcyjne,
1 intoksykacyjne bez defektu N N N Z/N Z/N
i niewykazujące tendencji do
70
nawrotów
Psychozy egzogenne lub
2 endogenne przewlekłe albo N N N N N
przebiegające z nawrotami
Obniżenie funkcji
poznawczych
1 N N N Z/N Z/N
71 i psychomotorycznych
2 Upośledzenie umysłowe N N N N N
Używanie alkoholu lub
innych substancji
1 psychoaktywnych bez cech Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
używania szkodliwego lub
72 uzależnienia
Używanie szkodliwe lub
uzależnienie od alkoholu lub
2 N N N N N
innych substancji
psychoaktywnych
73 1 Zespół psychoorganiczny N N N N N
Inne zaburzenia psychiczne
74 1 znacznie upośledzające N N N N N

1 2 3 4 5 6 7 8
Wygojone złamanie kości
miednicy, pasa barkowego,
1 Z Z Z Z Z
kończyn nieupośledzające
sprawności ustroju
75 Wygojone złamanie kości
2 kończyn nieznacznie Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
ustroju
Wygojone złamanie kości

3 N N N N N
kończyn upośledzające
sprawność ustroju
Brak zrostu kości
łódeczkowatej nadgarstka
4 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
z zachowaniem pełnej
ruchomości ręki
5 Brak kończyny górnej N N N N N
6 Brak kończyny dolnej N N N N N
Skrócenie kończyny dolnej
1 Z/N Z/N Z/N Z Z
od 2 cm do 4 cm
76
2 N N N N Z/N
powyżej 4 cm
Zniekształcenia, zmiany
pourazowe w obrębie
dużych stawów kończyn
1 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
sprawność ustroju albo
zwichnięcia nawykowe
Zniekształcenia, zmiany
pourazowe w obrębie
2 dużych stawów kończyn N N N N N
sprawność ustroju
Przewlekłe pourazowe
choroby stawów
3 N N N N Z/N
ustroju
Zgrubienia
i zniekształcenia kości po
przebytych stanach
4 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
zapalnych nieznacznie
ustroju
Zgrubienia
i zniekształcenia kości po
przebytych stanach
5 N N N N N
zapalnych znacznie
ustroju
Stopa płaska lub

wydrążona
1 Z Z Z Z Z
nieupośledzająca
sprawności ustroju
Stopa płaska, koślawa lub
2 wydrążona upośledzająca N N N N Z/N
sprawność ustroju
Stopa szpotawa, końska,
78 piętowa i inne
3 N N N N N
ustroju
Kolana szpotawe lub
4 koślawe nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z Z
sprawności ustroju
Kolana szpotawe lub
5 koślawe upośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
sprawność ustroju
1 Żylaki kończyn Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
Rozległe żylaki kończyn ze
79 2 zmianami troficznymi lub N N N Z/N Z/N
owrzodzeniami
3 Zespoły pozakrzepowe N N N Z/N Z/N
Brak palców stóp
z zachowaniem główek
1 kości śródstopia Z/N Z/N Z/N Z/N Z
nieupośledzający
chodzenia
Brak palców stóp
z zachowaniem główek
2 N N N N Z/N
kości śródstopia
Brak palców stóp
3 z uszkodzeniem główek N N N N Z/N
80 kości śródstopia
Zniekształcenia palców
4 stóp nieupośledzające Z Z Z Z Z
chodzenia
Zniekształcenia palców
5 stóp upośledzające N N N N Z/N
chodzenie
Palce nadliczbowe stopy
6 Z Z Z Z Z
nieupośledzające chodzenia
Palce nadliczbowe stopy
7 N N N N Z/N
upośledzające chodzenie
Brak jednego palca prawej

1 ręki przy zachowanym Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
kciuku i wskazicielu
Brak dwóch palców ręki
2 prawej przy zachowanym N N N Z/N Z/N
kciuku i wskazicielu
Brak trzech palców prawej
3 ręki przy zachowanym N N N N N
kciuku
4 Brak prawego wskaziciela N N N Z/N Z/N
5 Brak prawego kciuka N N N N Z/N
Brak prawego kciuka przy
6 braku jednego lub więcej N N N N Z/N
palców tej samej ręki
Brak dwóch palców lewej
ręki przy zachowanym
kciuku lub brak lewego
kciuka
Brak trzech palców lub
8 kciuka prawej ręki N N N N N
i jednego palca lewej ręki
81 Brak czterech lub
9 wszystkich palców jednej N N N N N
ręki
Częściowe braki palców
10 ręki nieupośledzające Z/N Z/N Z/N Z/N Z
zdolności chwytu
Częściowe braki palców
11 ręki nieznacznie Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
upośledzające zdolność
chwytu
Brak palców ręki znacznie
12 upośledzający zdolność N N N N Z/N
chwytu
Ograniczenie ruchów
13 palców lub przykurcze
Z/N Z/N Z/N Z Z
nieupośledzające
sprawności ręki
14 palców lub przykurcze Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
sprawność ręki
palców lub przykurcze
15 N N N N Z/N
ręki
Palce nadliczbowe
16 nieupośledzające Z Z Z Z Z
sprawności ręki
Palce nadliczbowe
17 upośledzające sprawność N N N N Z/N
ręki
Zrośnięcie palców
18 nieupośledzające Z Z Z Z Z
sprawności ręki
Zrośnięcie palców
19 upośledzające sprawność N N N N Z/N
ręki

1 2 3 4 5 6 7 8
Nowotwory niezłośliwe
1 sprawność ustroju lub Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
nieupośledzające
sprawności ustroju
82
Nowotwory niezłośliwe ze
względu na wielkość albo
2 umiejscowienie N N N Z/N Z/N
ustroju lub szpecące
Nowotwory złośliwe
wszystkich rodzajów
1 N N N N N
i stopni w zależności od
wyników leczenia
Stan po częściowym
usunięciu narządu lub
usunięciu jednego
z parzystych narządów
2 N N N Z/N Z/N
z powodu nowotworów
złośliwych
nieupośledzający
Stan po usunięciu
nowotworu złośliwego
w okresie początkowym
w granicach zdrowych
tkanek – bez przerzutów
i nawrotów – przy pełnej
sprawności czynnościowej
ustroju
Nowotwory
4 przedinwazyjne kobiecego Z/N Z/N Z/N Z/N Z/N
narządu rodnego

1 2 3 4 5 6 7 8
Wady rozwojowe pochwy,
macicy, jajników,
1 Z Z Z Z Z
jajowodów nieupośledzające
sprawności ustroju
84 Zaburzenia hormonalne
cyklu miesiączkowego ze
2 zmianami przerostowymi N N N Z/N Z/N
i wytwórczymi w narządzie
rodnym
Pęknięcie krocza
1 Z Z Z Z Z
pierwszego stopnia
Pęknięcie krocza drugiego
2 N N N N N
85 stopnia
Opuszczenie narządu
3 rodnego upośledzające N N N N N
sprawność ustroju
Zmiany położenia macicy
86 1 nieupośledzające Z Z Z Z Z
sprawności ustroju
Przewlekły stan zapalny
narządów rodnych
1 Z/N Z/N Z/N Z/N Z
z nieznacznymi
zaburzeniami ustroju
Przewlekły stan zapalny
87
narządów rodnych ze
2 N N N N N
znacznymi zaburzeniami
ustroju
Inne nieprawidłowości
narządu rodnego
88 1 Ciąża N N N N N
Do § 88. Kobieta – członek personelu latającego w przypadku wykonywania zadań na
samolotach bojowych oraz na śmigłowcach jest niezdolna do służby w powietrzu w okresie
od rozpoznania ciąży do 3 miesięcy po porodzie.
W przypadku służby na pozostałych typach samolotów niezdolność dotyczy drugiej połowy
ciąży i 3 miesięcy po porodzie.
Po porodzie i 3 miesiącach okresu poporodowego albo po poronieniu (po zakończeniu
obserwacji i leczenia) kobieta – członek personelu latającego podlega badaniu
okolicznościowemu w wojskowej komisji lotniczo-lekarskiej.
Załącznik nr 3
Załącznik nr 3
WYKAZ CHORÓB
WYKAZICHORÓB
UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE PRZY
I UŁOMNOŚCI ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ
OCENIE I PSYCHICZNEJ
ZDOLNOŚCI DO CZYNNEJ
FIZYCZNEJ
SŁUŻBY WOJSKOWEJ NA OKRĘTACH WOJENNYCH I INNYCH JEDNOSTKACH PŁYWAJĄCYCH
I PSYCHICZNEJ DO CZYNNEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ NA OKRĘTACH WOJENNYCH
MARYNARKI WOJENNEJ
I INNYCH JEDNOSTKACH PŁYWAJĄCYCH MARYNARKI WOJENNEJ
Zespoły badanych
A B
– żołnierze niezawodowi
pełniący czynną służbę
kandydaci do służby na
wojskową na okrętach
Choroby okrętach wojennych
Paragraf Punkt wojennych i innych
i ułomności i innych jednostkach
jednostkach pływających
pływających Marynarki
Marynarki Wojennej,
Wojennej
– słuchacze kursów szkolenia
specjalności morskich
kat. grupa kat. grupa
1 2 3 4 5 6 7

Wzrost powyżej 185 cm przy
1 Z/N I–IV Z I–IV
Wzrost poniżej 160 cm do
2 155 cm przy proporcjonalnej N – N –
budowie ciała
3 Słaba budowa ciała Z/N II–IV Z/N II–IV
1 4 N – N –
Otyłość nieupośledzająca
5 Z/N II–IV Z II–IV
sprawności ustroju
Otyłość upośledzająca sprawność
6 N – N –
ustroju
7 Odwrotne położenie trzewi N – N –
8 Transseksualizm, obojnactwo N – N –
Specjalistów morskich dzieli się na następujące grupy:
Grupa I (badania przeprowadza się co 12 miesięcy):
a) członkowie załóg okrętów podwodnych wszystkich specjalności,
b) nurkowie,
c) inni specjaliści.
Grupa II (badania przeprowadza się co 3 lata) specjaliści:
a) artylerii pokładowej,
b) łączności – radiotelegrafiści, hydroakustycy,
c) mechanicy – obsługa siłowni okrętowych.
Grupa III (badania przeprowadza się co 3 lata) specjaliści:

a) nawigacji – obsługa urządzeń nawigacji i radionawigacji, stacji żyroskopowych
i innych urządzeń nawigacyjnych,
b) łączności – sygnaliści, obsługa urządzeń radiolokacji,
c) elektryczności – elektrycy urządzeń elektrycznych siłowni, oświetlenia, instalacji
elektrycznych wewnętrznych i zewnętrznych,
d) mechanicy – urządzeń pokładowych, drenażyści, obsługa innych urządzeń mechanicznych,
e) artylerii – obsługa broni podwodnych, wyrzutni torpedowych, broni rakietowej, stacji
naprowadzenia ognia itp.
Grupa IV (badania przeprowadza się co 3 lata):
a) specjaliści służby zdrowia,
b) specjaliści chemicy,
c) administracje i kwatermistrzostwo.
Ponadto w każdej grupie specjalistów wyodrębnia się następujące zespoły badanych:
1) zespół A: kandydaci do służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających
Marynarki Wojennej – osoby stawiające się do kwalifikacji wojskowej, żołnierze rezerwy,
osoby przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy, inne osoby, podlegające ze
względu na wiek obowiązkowi służby wojskowej, które zgłosiły się ochotniczo do jej
odbywania, oraz żołnierze zasadniczej służby wojskowej przeznaczeni do szkolenia
w specjalnościach morskich;
2) zespół B: żołnierze niezawodowi odbywający czynną służbę wojskową na okrętach
wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej, słuchacze Szkoły
Podoficerskiej Marynarki Wojennej i kursów szkolenia specjalistów morskich oraz
słuchacze Akademii Marynarki Wojennej w pierwszych dwóch latach nauki.
ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE

I WĘZŁY CHŁONNE
1 2 3 4 5 6 7
1 nieupośledzające sprawności Z/N II–IV Z/N I–IV
ustroju
nieznacznie szpecące lub
2 N – N –
sprawność ustroju
2 3 szpecące lub upośledzające N – N –
sprawność ustroju
Ciała obce wgojone w powłoki
4 zewnętrzne, nieupośledzające Z I–IV Z I–IV
sprawności ustroju
Ciała obce wgojone w powłoki
5 zewnętrzne, znacznie N – N –
6 Tatuaże nieszpecące Z I–IV Z I–IV
7 Tatuaże szpecące Z/N II–IV Z/N II–IV

Torbiel włosowa z przetoką lub
8 N – N –
bez przetoki
Blizny nieszpecące lub
1 nieupośledzające sprawności Z I–IV Z I–IV
ustroju
Blizny nieznacznie szpecące lub
3 2 nieznacznie upośledzające Z/N II–IV Z/N II–IV
sprawność ustroju
Blizny szpecące lub upośledzające
3 N – N –
sprawność ustroju
4 Blizny po samouszkodzeniach N – N –
Schorzenia naczyń limfatycznych
4 1 lub węzłów chłonnych nieznacznie N – N –
Do § 2 pkt 1 i 2. Dotyczy również chorób skóry połączonych z nadmierną potliwością lub
pogłębiających się pod wpływem temperatury i wilgotności powietrza.
Do § 3 pkt 2. Za blizny upośledzające sprawność ustroju uważa się takie, które utrudniają
noszenie umundurowania i oporządzenia, blizny połączone z ubytkiem tkanek miękkich (po
zranieniach, oparzeniach itp.) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie w czasie ruchów
i chodzenia, a także szerokie blizny pooperacyjne ze ściągnięciem powłok lub zrostami jam
ciała.
pkt 4. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach kieruje się do Poradni Zdrowia Psychicznego.

1 2 3 4 5 6 7
Zniekształcenie czaszki
1 nieupośledzające sprawności Z/N II–IV Z/N II–IV
ustroju
Zniekształcenie czaszki (np. guzy,
5
wgniecenia) i ubytki kości
2 czaszki pourazowe oraz N – N –
chorobowe upośledzające
sprawność ustroju

1 2 3 4 5 6 7
Zniekształcenia powiek
1 nieupośledzające funkcji Z/N II–IV Z I–IV
ochronnej
6
2 nieznacznie upośledzające N – Z/N II–IV
funkcję ochronną
3 N – N –
Przewlekłe choroby brzegów
powiek lub spojówek
4 nieupośledzające lub nieznacznie Z/N I–IV Z/N II–IV
ochronną oka
Przewlekłe choroby brzegów
powiek lub spojówek trudno
5 N – N –
poddające się leczeniu
upośledzające sprawność oka
6 i powiekowej nieupośledzające N – Z/N II–IV
ruchów gałki ocznej lub powiek
7 1 N – N –
wydzielania lub odpływu łez
Ślepota jednego oka lub brak
jednej gałki ocznej przy ostrości
wzroku pozostałego oka nie
8 1 mniejszej niż 0,8, bez korekcji N – N –
albo po zastosowaniu szkieł
sferycznych do ±3,0 D lub
cylindrycznych do ±2,0 D
Nieznaczny oczopląs przy
1 N – N –
skierowaniu gałek ocznych w bok
9 Nieznaczny oczopląs przy
2 patrzeniu na wprost wzmagający N – N –
się przy patrzeniu w bok
Zez utajony lub zez jawny
nieznacznego stopnia przy
ostrości wzroku każdego oka 0,5
1 N – N –
lub większej, z korekcją szkłami
sferycznymi do ±3,0 D albo
cylindrycznymi do ±1,0 D
10 Brak jednoczesnego widzenia
obuocznego (zez utajony, zez
naprzemienny) z ostrością
wzroku każdego oka nie mniejszą
2 N – N –
niż 0,5, z korekcją szkłami
sferycznymi powyżej ±3,0 D do
±6,0 D albo cylindrycznymi
powyżej ±1,0 D do ±2,0 D
Niedowład mięśni zewnętrznych
lub wewnętrznych oka porażenny
lub pourazowy nieznacznie
11 1 N – N –
upośledzający czynność
wzrokową niepowodujący
podwójnego widzenia
Ostrość wzroku jednego oka, obu

1 oczu poniżej 0,8 nie mniejsza niż Z/N II i IV Z/N II i IV
0,5, bez korekcji szkłami
Ostrość wzroku każdego oka
powyżej 0,5 z korekcją szkłami
2 N – Z/N II i IV
sferycznymi do ±3,0 D albo
12 cylindrycznymi do ±1,0 D
Ostrość wzroku każdego oka
powyżej 0,5 z korekcją szkłami
3 sferycznymi powyżej ±3,0 D do N – N –
±6,0 D albo cylindrycznymi
powyżej ±1,0 D do ±3,0 D
1 rogówki, twardówki, tęczówki, Z/N II–IV Z/N II–IV
ciała rzęskowego i soczewki
Przebyte i nawracające choroby
2 rogówki, twardówki, tęczówki, N – N –
ciała rzęskowego i soczewki
3 siatkówki, naczyniówki N – N –
13
i nerwu wzrokowego
4 siatkówki, naczyniówki N – N –
i nerwu wzrokowego
5 Z II i IV Z II i IV
rozróżniania barw
6 Upośledzenie rozróżniania barw N – N –
7 Jaskra N – N –
Do § 13 pkt 5. Kandydatów do szkół morskich i szkolenia w specjalnościach morskich
kwalifikuje się jako zdolnych, jeżeli badanie wykazuje jedynie anomalie barwne, a nie ślepotę
barwy.
1 2 3 4 5 6 7
Zniekształcenie lub niedorozwój
(nieszpecące) jednej lub obu
1 małżowin usznych bez Z/N III–IV Z/N III–IV
równoczesnego upośledzenia
14 słuchu
Brak lub znaczny niedorozwój
albo znaczne zniekształcenie
2 jednej lub obu małżowin usznych N – N –
bez równoczesnego upośledzenia
słuchu

zwężenie przewodu słuchowego
1 N – Z/N III–IV
zewnętrznego, blizny błony
bębenkowej bez osłabienia słuchu
15
zwężenie przewodu słuchowego
zewnętrznego, blizny błony
2 N – N –
bębenkowej, przewlekły nieżyt
ucha środkowego z osłabieniem
słuchu
16 1 N – N –
suchy ubytek błony bębenkowej
Jednostronne przewlekłe ropne
17 1 zapalenie ucha środkowego N – N –
niezależnie od ostrości słuchu
1 Przebyta antromastoidektomia N – N –
18
2 lub obustronna operacja N – N –
zachowawcza ucha środkowego
zwyrodnienie włókniste lub kostne
1 N – N –
(tympano- lub otoskleroza) ucha
środkowego
19
Jednostronne zwyrodnienie
włókniste lub kostne (tympano-
2 N – N –
lub otoskleroza) ucha środkowego
z przytępieniem słuchu
1 upośledzenie słuchu wyłącznie Z/N III–IV Z III–IV
20
2 osłabienie słuchu bez zaburzeń N – N –
równowagi ciała
Jednostronne przytępienie słuchu
3 N – N –
bez zaburzeń równowagi ciała
ubytek przekraczający 40 dB dla częstotliwości 4000 Hz lub wyższej. Kandydatów do
nurkowania kwalifikuje się jako niezdolnych, natomiast czynnych nurków kwalifikuje się
jako zdolnych.
1000 i 2000 Hz.
pkt 3. Przez przytępienie słuchu rozumie się jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB, ustalony
1000 i 2000 Hz.
Wszystkie wymienione stany patologiczne słuchu w pkt 2 i 3 w stosunku do nurków
i płetwonurków stanowią o niezdolności.

1 2 3 4 5 6 7
Zniekształcenie warg wrodzone lub
nabyte, nieszpecące, nieznacznie N – N –
1
21
Zniekształcenie warg wrodzone lub
nabyte, znacznie szpecące lub N – N –
2
upośledzające mowę
i przyjmowanie pokarmów
Zniekształcenie języka Z I–IV Z I–IV
1
nieupośledzające mowy i połykania
Zniekształcenie języka nieznacznie N – N –
2
upośledzające mowę i połykanie
Zniekształcenie języka znacznie N – N –
3
22 upośledzające mowę lub połykanie
4 nieznacznie upośledzające N – N –
sprawność ustroju
5 N – N –
Braki i wady uzębienia z utratą
1 zdolności żucia do 67%, przy Z/N II–IV Z II–IV
zachowanych zębach przednich
Braki i wady uzębienia, w tym
23 2 również zębów przednich, z utratą N – N –
zdolności żucia do 67%
Braki i wady uzębienia z utratą N – N –
3
zdolności żucia powyżej 67%
4 Przewlekłe zapalenie przyzębia N – N –
1 wrodzone lub nabyte Z II–IV Z II–IV
2 wrodzone lub nabyte nieznacznie N – Z/N II–IV
24
Złamanie szczęki lub żuchwy
niezrośnięte lub zrośnięte
3 N – N –
nieprawidłowo znacznie

4 N – N –
uniemożliwiające żucie
(odległość między górnymi
5 N – N –
a dolnymi siekaczami
powyżej 2 cm)
6 (odległość między górnymi N – N –
a dolnymi siekaczami poniżej 2 cm)
albo kostnoodtwórcze szczęki lub
7 N – Z/N II–IV
żuchwy bez upośledzenia zdolności
żucia
Przebyte operacje kostnoodtwórcze
albo kostnokorekcyjne szczęki lub
8 N – N –
żuchwy z nieznacznym
albo kostnoodtwórcze szczęki lub
9 N – N –
żuchwy z upośledzeniem zdolności
żucia
10 N – N –
żuchwy ze znacznym
Przewlekłe schorzenie stawu
11 skroniowo-żuchwowego N – N –
Przewlekłe schorzenie stawu
skroniowo-żuchwowego
12 N – N –
nieznacznie upośledzające zdolność
żucia
Do § 23 pkt 1. U kandydatów na nurków braki w uzębieniu nie mogą przekraczać 45%, przy
zachowanych zębach przednich, a u kandydatów do służby na okręcie braki w uzębieniu nie
mogą przekraczać 50%. Protezowanie zębów przednich daje zdolność do służby na okręcie,
ale nie daje zdolności do nurkowania.

1 2 3 4 5 6 7
Polipy nosa lub przerosty
1 małżowin nosowych nieznacznie Z/N II–IV Z II–IV
Polipy nosa lub przerosty
2 małżowin nosowych upośledzające N – Z/N II–IV
drożność nosa
3 Z II–IV Z I–IV
nieupośledzające drożności nosa
4 N – N –
Zwężenie nozdrzy (przednich
5 i tylnych) nieznacznie Z/N II–IV Z II–IV
Zwężenie nozdrzy (przednich
6 i tylnych) upośledzające drożność N – N –
nosa
Zniekształcenie lub zniszczenie
części nosa nieznacznie szpecące
7 N – N –
lub nieznacznie upośledzające jego
drożność
25
Zniekształcenie lub zniszczenie
8 nosa znacznie szpecące lub N – N –
upośledzające jego drożność
Przewlekłe nieżytowe zapalenie
9 N – N –
zatok przynosowych
Przewlekłe śluzowo-ropne lub
10 ropne zapalenie zatok N – N –
przynosowych
Przewlekły naczynioruchowy
11 nieżyt błony śluzowej nosa N – N –
12 nieżyt błony śluzowej nosa Z II–IV Z II–IV
oddychanie
13 N – N –
nieżyt błony śluzowej nosa
znacznie upośledzający oddychanie

przerostowy lub zanikowy) gardła
1 Z II–IV Z II–IV
lub krtani nieznacznie
upośledzający sprawność ustroju
przerostowy lub zanikowy) gardła
2 N – N –
lub krtani znacznie upośledzający
26
sprawność ustroju
Blizny i zniekształcenia gardła,
3 krtani lub tchawicy nieznacznie Z/N II–IV Z II–IV
Blizny i zniekształcenia gardła,
4 krtani lub tchawicy upośledzające N – N –
sprawność ustroju
1 N – N –
czynnościowym nieznacznie
27
2 N – N –
czynnościowym upośledzające
sprawność ustroju
Wady wymowy nieznacznie
1 upośledzające zdolność Z IV Z IV
28 porozumiewania się
Wady wymowy upośledzające
2 N – N –
zdolność porozumiewania się
Przewlekłe alergiczne nieżyty
górnych dróg oddechowych
1 N – N –
sprawność ustroju
29 Przewlekłe alergiczne nieżyty
górnych dróg oddechowych
2 N – N –
ustroju
3 Okresowy alergiczny nieżyt nosa N – Z/N II–IV
Do § 25 pkt 4 i 6. Wymienione stany patologiczne w stosunku do nurków i płetwonurków
stanowią o niezdolności.
ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA, KRĘGOSŁUP

1 2 3 4 5 6 7
30 1 Kręcz szyi niewielkiego stopnia N – N –
1 nieupośledzające sprawności Z II–IV Z I–IV
obręczy barkowej
31 2 upośledzające sprawność obręczy N – N –
barkowej
3 znacznie upośledzające sprawność N – N –
obręczy barkowej
Zniekształcenia lub niewielkie
ubytki kostne klatki piersiowej
ustroju
Zniekształcenia lub niewielkie
2 ubytki kostne klatki piersiowej N – N –
Zniekształcenia dużego stopnia lub
rozlegle ubytki kostne klatki
3 N – N –
piersiowej znacznie upośledzające
sprawność ustroju
Ciała obce wgojone w narządy
32
klatki piersiowej (oprócz
4 wgojonych w serce) N – Z/N II–IV
ustroju
5 N – N/Z II–IV
wgojonych w serce) nieznacznie
6 N – N –
wgojonych w serce) upośledzające
sprawność ustroju
Skrzywienie i wady kręgosłupa
wrodzone lub nabyte
33 ustroju
2 wrodzone lub nabyte upośledzające N – N –
sprawność ustroju

3 wrodzone lub nabyte znacznie N – N –
4 kręgosłupa nieznacznie N – N –
5 kręgosłupa znacznie upośledzająca N – N –
sprawność ustroju
Zesztywniające zapalenie stawów
6 N – N –
kręgosłupa
7 nieupośledzające sprawności N – Z II–IV
ruchowej
8 nieznacznie upośledzające N – N –
9 N – N –
ROZDZIAŁ IX – NARZĄD ODDECHOWY

1 2 3 4 5 6 7
(przewlekłe zapalenie oskrzeli,
1 N – N –
rozedma płuc) nieupośledzająca
wskaźników spirometrycznych
(przewlekłe zapalenie oskrzeli,
2 N – N –
rozedma płuc) upośledzająca
wskaźniki spirometryczne
34 (przewlekłe zapalenie oskrzeli,
3 rozedma płuc) z wybitnym N – N –
spirometrycznych
4 w okresie badań diagnostycznych lub N – N –
leczenia specjalistycznego
Astma oskrzelowa i zespoły
5 astmatyczne ze sporadycznymi N – N –
zaostrzeniami o niewielkim nasileniu
Pojedyncze zwapnienia lub
35 1 niewielkie zwłóknienia po Z II–IV Z II–IV
przebytym procesie gruźliczym
Liczne zwapnienia i zwłóknienia po

przebytych rozsiewach
2 krwiopochodnych gruźlicy bez N – N –
upośledzenia sprawności
oddechowej
Zmiany bliznowate po przebytej
3 gruźlicy płuc z upośledzeniem N – N –
sprawności oddechowej
4 nieupośledzające sprawności Z II–IV Z I–IV
krążeniowo-oddechowej
ograniczające ruchomość przepony
5 z przemieszczeniem narządów N – N –
oddechowo-krążeniową
Śródmiąższowe zwłóknienie płuc
1 i inne rzadkie choroby płuc N – N –
Śródmiąższowe zwłóknienie płuc
36
2 i inne rzadkie choroby płuc N – N –
Ubytki tkanki płucnej po zabiegach
3 N – N –
operacyjnych

1 2 3 4 5 6 7
zaburzenia rytmu serca nawracające
1 N – Z/N II–IV
lub trwałe, nieupośledzające
sprawności ustroju
zaburzenia rytmu serca nawracające
2 N – N –
lub trwałe, powodujące znaczne
upośledzenie sprawności ustroju
37
serca pod postacią dusznicy
3 N – N –
bolesnej stabilnej bez przebytego
zawału serca
serca pod postacią dusznicy
4 N – N –
bolesnej niestabilnej lub
z przebytym zawałem serca
5 Wrodzone wady serca N – N –

Zastawkowe wady serca bez
powikłań nieupośledzające
6 N – N –
sprawności fizycznej (klasa
czynnościowa I)
Wady zastawkowe serca
7 N – N –
Zaciskające zapalenie osierdzia lub
8 stan po operacji z powodu tej N – N –
choroby
9 Obce ciała wgojone w serce N – N –
Rzut choroby reumatycznej
10 N – N –
w okresie leczenia
Wypadanie płatka – płatków
zastawki dwudzielnej
11 N – Z/N II–IV
ustroju
Nadciśnienie tętnicze I stopnia
1 N – N –
(łagodne)
Nadciśnienie tętnicze II stopnia
2 N – N –
(umiarkowane)
Nadciśnienie tętnicze III stopnia
38 3 N – N –
(ciężkie)
4 Tętniaki N – N –
Inne choroby naczyń krwionośnych
sprawność ustroju

1 2 3 4 5 6 7
Choroby przełyku nieupośledzające
sprawności ustroju
39
Choroby przełyku nieznacznie
2 N – N –
1 jamy brzusznej, nieupośledzające N – N –
sprawności ustroju
40
2 jamy brzusznej, nieznacznie N – N –
Zrosty otrzewnej upośledzające
41 1 N – N –
sprawność ustroju
Przewlekły nieżyt żołądka,

dwunastnicy, jelit bez upośledzenia
1 N – Z/N II–IV
lub z nieznacznym upośledzeniem
sprawności ustroju
Przewlekły nieżyt żołądka,
2 dwunastnicy, jelit z upośledzeniem N – N –
sprawności ustroju
Czynny wrzód żołądka lub
3 N – N –
dwunastnicy
4 N – N –
dwunastnicy
5 dwunastnicy z licznymi nawrotami N – N –
lub powikłaniami
Przebyta częściowa resekcja
6 żołądka nieupośledzająca N – N –
sprawności ustroju
Przebyta resekcja żołądka
7 z upośledzeniem sprawności N – N –
ustroju
Niedowład lub rozstrzeń żołądka
8 N – N –
42 z zaleganiem treści
9 jelitach bez upośledzenia Z/N II–IV Z II–IV
sprawności ustroju
10 jelitach z nieznacznym N – N –
11 jelitach z upośledzeniem N – N –
sprawności ustroju
12 jelitach ze znacznym N – N –
Zmiany organiczne lub
czynnościowe jelita cienkiego
13 N – Z/N II–IV
ustroju
14 czynnościowe jelita cienkiego N – N –
15 czynnościowe jelita grubego N – N –
ustroju

16 czynnościowe jelita grubego N – N –
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka
1 żółciowego nieupośledzające N – N –
sprawności ustroju
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka
2 żółciowego upośledzające N – N –
sprawność ustroju
3 Kamica dróg żółciowych N – N –
4 N – N –
nieznacznie upośledzająca
sprawność ustroju
5 żółciowego lub dróg żółciowych N – N –
43 upośledzająca sprawność ustroju
Niedawno przebyte wirusowe
6 N – N –
zapalenie wątroby
7 Przewlekłe zapalenie wątroby N – N –
8 Marskość wątroby N – N –
9 Przewlekła hiperbilirubinemia N – N –
Nosicielstwo wirusowego zapalenia
10 N – N –
wątroby (WZW)
Ozdrowieńcy po WZW bez
uszkodzenia wątroby
12 Zakażenie wirusem HCV N – N –
13 N – N –
uszkodzenie wątroby
44 1 Przewlekłe choroby trzustki N – N –
45 1 Przepukliny N – Z/N II–IV
Przetoki i szczeliny odbytnicy lub
1 okolicy odbytu nieupośledzające N – N –
sprawności ustroju
46
Przetoki okołoodbytnicze lub
2 N – N –
odbytnicy pierwotne i nawrotowe
3 Żylaki odbytu bez owrzodzeń N – N –
Do § 45 i § 46 pkt 1–3. Wymienione stany patologiczne w stosunku do nurków
i płetwonurków stanowią o niezdolności.
ROZDZIAŁ XII – NARZĄD MOCZOWO-PŁCIOWY

1 2 3 4 5 6 7
1 ruchoma nieupośledzające N – N –
sprawności ustroju
2 ruchoma upośledzające sprawność N – N –
ustroju
3 N – N –
47 z okresowym wydalaniem złogów
Przewlekłe odmiedniczkowe
4 zapalenie nerek (śródmiąższowe N – N –
bakteryjne i abakteryjne)
Przewlekłe kłębkowe zapalenie
5 N – N –
nerek
Krwiomocz i białkomocz
6 N – N –
o nieustalonej etiologii
48 1 N – N –
moczowego lub dróg moczowych
1 nieznacznie utrudniające oddawanie N – N –
moczu
49 2 N – N –
Spodziectwo lub wierzchniactwo
3 niepowodujące zaburzeń N – N –
w oddawaniu moczu
2 N – N –
50 znacznego stopnia
3 nasiennego lub torbiele najądrza N – N –
nieupośledzające czynności narządu
1 Brak lub zanik jednego jądra Z I–IV Z I–IV
2 Brak lub zanik obu jąder N – N –
51
Wnętrostwo jednostronne lub
3 N – N –
obustronne
Do § 50 pkt 1. Kandydatów do służby nurkowej (płetwonurkowej) kwalifikuje się jako
niezdolnych, nurków czynnych jako zdolnych.
pkt 2. Czynnych nurków i płetwonurków kwalifikuje się jako niezdolnych.

1 2 3 4 5 6 7
1 Wole nieznacznych rozmiarów Z/N II–IV Z II–IV
2 Wole znacznych rozmiarów N – N –
Wole z objawami matołectwa,
52 3 N – N –
obrzęk śluzakowaty
Zmiany czynności tarczycy z wolem
4 N – N –
lub bez wola
1 Choroby przysadki mózgowej N – N –
2 Choroby nadnerczy N – N –
Choroby gruczołów
3 N – N –
przytarczycznych
53 4 Cukrzyca N – N –
Wielogruczołowe zaburzenia
czynnościowe nieznacznie
5 N – N –
upośledzające przemiany
hormonalne
ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE

1 2 3 4 5 6 7
1 i niedoborowe niewielkiego stopnia N – N –
niepoddające się leczeniu
2 i niedoborowe znacznego stopnia N – N –
niepoddające się leczeniu
Niedokrwistości aplastyczne, trwałe
granulocytopenie, małopłytkowości
54
3 niepoddające się leczeniu oraz N – N –
choroby rozrostowe szpiku i układu
chłonnego
4 Zakażenie wirusem HIV N – N –
Zespół nabytego upośledzenia
odporności (AIDS) i inne defekty
5 N – N –
immunologiczne (nabyte
i wrodzone)
1 Powiększenie śledziony N – N –
55
2 Pooperacyjny brak śledziony N – N –
Choroby lub uszkodzenia narządów
56 1 wywołane promieniowaniem N – N –
jonizującym lub niejonizującym
Układowe choroby tkanki łącznej
57 1 N – N –
w okresie obserwacji
Skaza moczanowa (dna) nieznacznie

58 1 N – N –
59 1 nieznacznie upośledzające N – N –
sprawność ustroju
Gruźlica poza układem
60 1 N – N –
oddechowym

1 2 3 4 5 6 7
korzeniowe, korzeniowo-nerwowe,
splotów nerwowych, nerwobóle
1 Z/N II–IV Z/N II–IV
pojedynczych lub licznych nerwów
z okresowymi niezbyt częstymi
zaostrzeniami
2 i zapalenia pojedynczych lub N – N –
licznych nerwów z częstymi
zaostrzeniami i objawami
61 przedmiotowymi
Przewlekle zespoły bólowe
3 N – N –
i zapalenia pojedynczych nerwów
z częstymi zaostrzeniami
i utrwalonymi objawami ubytkowymi
Przewlekle choroby i trwałe
następstwa chorób lub urazów
nerwów obwodowych z zaburzeniami
4 N – N –
ruchowymi lub czuciowymi,
troficznymi nieznacznie
Objawy szczątkowe po przebytych
chorobach organicznych lub po
urazach ośrodkowego układu
nerwowego z nieznacznymi
62 1 zaburzeniami N – N –
mózgowo-rdzeniowymi, które ze
względu na umiejscowienie bądź
mechanizmy wyrównawcze nie
upośledzają sprawności ustroju
Trwałe następstwa chorób lub

urazów ośrodkowego układu
2 nerwowego z zaburzeniami N – N –
mózgowo-rdzeniowymi nieznacznie
Zanik mięśni po przebytych
1 chorobach lub urazach N – N –
nieupośledzający sprawności ustroju
63 Choroby układu mięśniowego i zanik
2 N – N –
urazach mięśni nieznacznie
Napadowe zaburzenia świadomości
64 1 o nieustalonej etiologii bez zmian N – N –
organicznych w układzie nerwowym

1 2 3 4 5 6 7
Nerwice (w tym także narządowe)
1 nieznacznie upośledzające zdolności N – Z/N II–IV
adaptacyjne
65 Nerwice (w tym także narządowe)
znacznie upośledzające zdolności
2 N – N –
adaptacyjne rokujące wyleczenie lub
istotną poprawę
Sytuacyjne reakcje dezadaptacyjne
66 1 nieznacznie upośledzające zdolności N – Z/N II–IV
przystosowawcze
67 1 nieznacznie upośledzająca zdolności N – N –
adaptacyjne
68 1 Moczenie nocne N – N –
69 1 Psychozy reaktywne N – N –
Sprawność umysłowa poniżej
70 1 N – N –
przeciętnej (niska norma)
Używanie szkodliwe lub
71 1 uzależnienie od alkoholu lub innych N – N –
substancji psychoaktywnych
Zaburzenia psychiczne
niepsychotyczne pochodzenia
72 1 N – N –
organicznego nieznacznie
Inne przewlekłe zaburzenia
psychiczne znacznie upośledzające
73 1 N – N –
zdolności adaptacyjne rokujące
poprawę
Do § 65 pkt 1 i 2, § 67, § 71 i § 72. Podstawę rozpoznania schorzenia stanowią kryteria
diagnostyczne ustalone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
Do § 66. Stosuje się również w przypadkach, w których stwierdzono zaburzenia pobudliwości
narządu przedsionkowego (choroba morska) rozpoznawane na podstawie opinii
służbowo-lekarskiej opartej na obserwacji w czasie kilkakrotnego wyjścia w morze i po
stwierdzeniu braku adaptacji w ciągu 7–10 dni.

1 2 3 4 5 6 7
1 (wrodzone, po złamaniach i po Z/N II–IV Z/N II–IV
stanach zapalnych) bez
Zniekształcenie kości miednicy,
2 (wrodzone, po złamaniach i po N – Z/N II–IV
74 stanach zapalnych) nieznacznie
Zniekształcenie kości miednicy,
3 (wrodzone, po złamaniach i po N – N –
stanach zapalnych) upośledzające
4 Przewlekłe stany zapalne kości N – N –
5 Brak kończyny N – N –
Skrócenie kończyny dolnej od
1 Z/N II–IV Z I–IV
1 cm do 2 cm
powyżej 2 cm do 4 cm
2 N – Z/N II–IV
z nieznacznym upośledzeniem
75
sprawności ruchowej
powyżej 4 cm do 6 cm
3 N – N –
z upośledzeniem sprawności
ruchowej
Zwichnięcie nawykowe dużego
1 N – N –
stawu
2 stawów kończyn bez upośledzenia N – Z/N II–IV
76
sprawności ustroju
3 stawów kończyn nieznacznie N – Z/N II–IV

4 stawów kończyn upośledzające N – N –
sprawność ustroju
Przewlekłe choroby stawów bez
zniekształcenia oraz przewlekłe
5 N – N –
zapalenie tkanki łącznej rozlane
i okołostawowe
Przewlekłe choroby stawów
upośledzające sprawność ustroju,
6 N – N –
w tym także reumatoidalne
zapalenie stawów
7 nieupośledzające sprawności N – Z/N II–IV
ruchowej
9 N – N –
Stopa płaska lub wydrążona bez
1 Z I–IV Z I–IV
Stopa płaska, koślawa lub
2 wydrążona nieznacznie N – Z/N II–IV
77
3 N – Z/N II–IV
4 znacznie upośledzająca sprawność N – N –
ruchową
78 1 Żylaki kończyn Z/N II–IV Z/N II–IV
Brak jednego palucha lub innych
palców stóp z zachowaniem główek
1 Z/N II–IV Z/N II–IV
kości śródstopia nieupośledzający
chodzenia
Brak obu paluchów lub jednego
palucha i innych palców stóp
2 N – Z/N II–IV
79 z zachowaniem główek kości
śródstopia upośledzający chodzenie
Brak palców stóp z uszkodzeniem
3 N – N –
kości śródstopia
4 nieutrudniające noszenia obuwia Z II–IV Z I–IV
i chodzenia

5 nieznacznie utrudniające noszenie N – Z/N II–IV
obuwia i chodzenie
Brak czwartego lub piątego palca
ręki prawej lub brak jednego
1 N – Z/N II–IV
dowolnego palca ręki lewej
z wyjątkiem kciuka
Braki palców rąk nieznacznie
2 N – N –
Braki palców rąk upośledzające
3 N – N –
chwyt
Braki palców rąk znacznie
80 4 N – N –
Częściowe braki palców,
ograniczenie ruchów palców rąk
5 N – Z/N II–IV
lub ich przykurcz bez upośledzenia
chwytu
Częściowe braki palców,
ograniczenie ruchów palców rąk
6 N – N –
lub ich przykurcz nieznacznie
Do § 76 pkt 1. Zwichnięcia nawykowe rozpoznaje się tylko w czasie badania albo na
podstawie dokumentacji lekarskiej stwierdzającej kilkakrotne przebycie zwichnięcia.
Do § 78 i § 80 pkt 1–5. Wymienione stany patologiczne w stosunku do nurków i płetwo-
nurków stanowią o niezdolności.
Do § 79 pkt 5. Według tego paragrafu nurków i płetwonurków kwalifikuje się jako
niezdolnych.

1 2 3 4 5 6 7
81 1 Nowotwory niezłośliwe N – N –
Nowotwory złośliwe wszystkich
82 1 N – N –
rodzajów i stopni

1 2 3 4 5 6 7
1 nieupośledzające ogólnej Z II–IV Z II–IV
2 N – N –
Zaburzenia cyklu miesiączkowego

3 ze zmianami przerostowymi N – N –
w narządzie rodnym
Zastarzałe pęknięcie lub blizny
1 krocza nieupośledzające Z II–IV Z II–IV
sprawności ustroju
Obniżenie ścian pochwy
z wytworzeniem zachyłka
2 N – N –
pęcherzowo-pochwowego lub
odbytniczo-pochwowego
3 pęcherzowo-pochwowego N – N –
z towarzyszącym wysiłkowym
84 nietrzymaniem moczu
pęcherzowo-pochwowego,
4 odbytniczo-pochwowego N – N –
z całkowitym nietrzymaniem
moczu lub zaburzeniami czynności
zwieracza odbytu
Całkowite wypadanie narządu
5 N – N –
rodnego
Guzy przydatków, mięśniaki
6 N – N –
macicy
1 nieupośledzające sprawności Z/N II–IV Z/N II–IV
ustroju
2 z upośledzeniem sprawności N – N –
85 ustroju
Przetoki: pęcherzowo-maciczna,
pęcherzowo-pochwowa,
3 cewkowo-pochwowa, N – N –
odbytniczo-pochwowa, odbytniczo-
-kroczowa, kroczowo-pochwowa
1 rodnego wewnętrznego bez zmian N – Z/N II–IV
anatomicznych
86 Przewlekłe stany zapalne narządu
rodnego wewnętrznego
2 ze zmianami anatomicznymi N – N –
w zakresie przydatków, przewlekłe
stany zapalne przymacicza
Przebyte odcięcie nadpochwowe

lub wycięcie całkowite macicy
3 N – N –
ustroju
Przebyte odcięcie nadpochwowe
4 lub wycięcie całkowite macicy N – N –
87 1 Ciąża N – N –
Do § 83 pkt 1. Dotyczą: przegrody i przewężenia pochwy, macicy jednodrożnej, dwudrożnej,
dwuszyjkowej, podwójnej, wad rozwojowych jajowodów.
pkt 2. Zmiana jest skojarzona zazwyczaj z niedomogą hormonalną układu rozrodczego
(trwałe bóle, zaburzenia cyklu miesiączkowego, obfite krwawienia).
Znaczny niedorozwój lub brak macicy, które rzutują na ogólną sprawność ustroju.
pkt 3. Obfite miesiączki przy współistnieniu mięśniaków, bolesne miesiączki przy zmianach
o charakterze endometriozy, mimo dotychczasowego leczenia zachowawczego, a niekiedy
operacyjnego, potwierdzone aktualnym wynikiem badania ginekologicznego.
Do § 84 pkt 2 i 3. W powikłanym obniżeniu narządu rodnego należy rozważyć możliwości
uzyskania poprawy przez leczenie zachowawcze lub operacyjne.
Kwalifikacja orzecznicza – po zakończonym leczeniu.
Do § 85 pkt 1. Np. tyłozgięcie macicy wolne.
pkt 2. Np. tyłozgięcie macicy umocowane.
Do § 86. Ustalenie rozpoznania objętego tym paragrafem wymaga dokumentacji leczenia
szpitalnego lub w odpowiedniej poradni specjalistycznej.
pkt 2. Obejmuje przewlekły stan zapalny narządu rodnego powodujący poważne zmiany
anatomiczne i czynnościowe. Zmiany te dotyczą nie tylko czynności narządu rodnego, ale
i całego ustroju.
Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia.
pkt 3 i 4. W stanach po usunięciu narządu rodnego w każdym przypadku uwzględnia się
szeroką skalę zmian anatomicznych i czynnościowych, które bywają następstwem usunięcia
części lub całego narządu rodnego.
Rozpoznanie i ocena orzecznicza odbywają się na podstawie dokumentacji dotychczasowego
leczenia.
Do § 87. Ciąży nie traktuje się jako choroby lub ułomności.
OKREŚLENIE PRZYDATNOŚCI DO SŁUŻBY W CHARAKTERZE NURKA

(PŁETWONURKA) ORAZ W ZAŁOGACH OKRĘTÓW PODWODNYCH
1. Badaniom podlegają:
– nurkowie i płetwonurkowie,
– załogi okrętów podwodnych,
– osoby, które stawiły się do kwalifikacji wojskowej, osoby przeniesione do rezerwy
niebędące żołnierzami rezerwy, inne osoby, podlegające ze względu na wiek obowiązkowi
służby wojskowej, które zgłosiły się ochotniczo do jej odbywania, oraz żołnierze
niezawodowi zakwalifikowani do szkolenia w specjalności nurek ( płetwonurek).
2. Przed określeniem zdolności do służby w charakterze nurka (płetwonurka) przeprowadza

się następujące badania specjalistyczne:
1) w stosunku do kandydatów do służby w charakterze nurka (płetwonurka):
a) RTG zatok przynosowych i klatki piersiowej (duże zdjęcie),
b) RTG nasad kości długich,
c) EKG i ECHO serca,
d) badania laboratoryjne – OB, HBs, HCV, morfologia z rozmazem, mocz, poziom cukru we
krwi, mocznik, kreatynina, transaminazy, lipidogram,
e) badanie psychologiczne,
f) badanie neurologiczne i EEG,
g) badanie okulistyczne (z badaniem dna oka),
h) badanie laryngologiczne (z badaniem audiometrycznym),
i) badanie internistyczne (z badaniem spirometrycznym),
j) badanie chirurgiczne,
k) badanie dermatologiczne,
l) badanie stomatologiczne;
2) w stosunku do nurków (płetwonurków) – badania okresowe:
a) RTG zatok przynosowych i klatki piersiowej,
b) EKG lub elektrokardiograficzna i spirometryczna próba wysiłkowa,
c) badania laboratoryjne,
d) badanie neurologiczne,
e) badanie okulistyczne (z badaniem dna oka),
f) badanie laryngologiczne (z badaniem audiometrycznym),
g) badanie internistyczne,
h) badanie chirurgiczne,
i) badanie dermatologiczne,
j) badanie stomatologiczne.
3. Badanie radiologiczne nasad kości długich wykonuje się przed rozpoczęciem służby
w charakterze nurka (płetwonurka) i przed jej zakończeniem oraz po każdym wypadku
nurkowym.
4. Badania psychologiczne wykonuje się przed rozpoczęciem służby w charakterze nurka
(płetwonurka) i przed jej zakończeniem oraz po każdym wypadku nurkowym i zgodnie
z decyzją wojskowej komisji lekarskiej.
Załącznik nr 4
Załącznik nr 4
WZÓR
WZÓR
................... .............., dnia ........... 20... r.
(pieczęć wojskowej komisji lekarskiej)
CERTYFIKAT ZDROWIA NR …
kandydata do służby poza granicami państwa
Pani/Pan
......................................................................................................................................................
(stopień wojskowy, imię, nazwisko)
urodzona(-ny) ..............................................................................................................................
numer PESEL ..............................................................................................................................
legitymująca(-cy) się wojskowym dokumentem osobistym .......................................................
jest zdolna(-ny) do pełnienia służby w ........................................................................................
na okres .......................................................................................................................................
na stanowisku ..............................................................................................................................
Kandydata poinformowano o obowiązku przeprowadzenia badań kontrolnych po powrocie

oraz o konieczności posiadania pełnej dokumentacji lekarskiej w przypadku leczenia za
granicą.
Przewodniczący
mp.
................................................
Uwaga: Certyfikat sporządza się w 3 egzemplarzach.

1 egzemplarz doręcza się kandydatowi.
1 egzemplarz przesyła się organowi kierującemu.
1 egzemplarz pozostaje w aktach wojskowej komisji lekarskiej.

Dziennik Ustaw: Rzeczypospolitej Polskiej

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dziennik Ustaw: Rzeczypospolitej Polskiej

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DZIENNIK USTAW

z dnia 2 grudnia 2020 r.

4) załącznik nr 2 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 1 do niniejszego rozporządzenia;

5) załącznik nr 3 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 2 do niniejszego rozporządzenia;

6) załącznik nr 4 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 3 do niniejszego rozporządzenia;

7) załącznik nr 7 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 4 do niniejszego rozporządzenia.

§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Obrony Narodowej: z up. W. Skurkiewicz

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ

ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE

Zniekształcenia czaszki (np. guzy,

Ślepota jednego oka lub brak jednej

Ostrość wzroku każdego oka co

Brak lub znaczne zmiany jednej

Obustronne przewlekłe ropne zapalenie

Jednostronne przytępienie słuchu

ROZDZIAŁ VI – JAMA USTNA

Braki i wady uzębienia, w tym

Przewlekłe schorzenia stawu

ROZDZIAŁ VII – NOS, GARDŁO, KRTAŃ

Przewlekłe śluzowo-ropne lub ropne

Wady wymowy nieznacznie

Zniekształcenia lub niewielkie ubytki

Inne choroby kręgosłupa

9 Astma oskrzelowa przewlekła ciężka E E N N

Ubytki miąższu płucnego ciężko

Wady serca znacznie upośledzające

pkt 14. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia echokardiograficznego. Wypadanie płatka

Przewlekłe zapalenia żołądka,

Zmiany organiczne lub zmiany

ROZDZIAŁ XII – UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY

Kamica układu moczowego

Żylaki powrózka nasiennego

ROZDZIAŁ XIII – GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

Wyrównana niedoczynność tarczycy

ROZDZIAŁ XIV – INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE

Niedokrwistości aplastyczne, trwałe

Do § 59 pkt 2. Dotyczy badanych z powikłaniami narządowymi (artropatią dnawą, zmianami

ROZDZIAŁ XV – UKŁAD NERWOWY

Objawy szczątkowe po przebytych

ROZDZIAŁ XVI – STAN PSYCHICZNY

Używanie szkodliwe lub uzależnienie od

Do § 67. Zaburzenia adaptacyjne (reakcje dezadaptacyjne, reakcje kryzysowe, ostre reakcje

– wynikami badań dodatkowych (EEG, RTG czaszki, tomografii komputerowej, rezonansu

ROZDZIAŁ XVII – KOŃCZYNY

Skrócenie kończyny dolnej powyżej

Stopa płaska, koślawa lub wydrążona

Częściowe braki palców, ograniczenie

ROZDZIAŁ XVIII – NOWOTWORY

5 Całkowite wypadanie narządu rodnego E E N N

ROZDZIAŁ I – BUDOWA CIAŁA

ROZDZIAŁ II – SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA I WĘZŁY CHŁONNE

Blizny szpecące lub

ROZDZIAŁ III – CZASZKA

ROZDZIAŁ IV – NARZĄD WZROKU

Ostrość wzroku każdego

ROZDZIAŁ V – NARZĄD SŁUCHU

Zwyrodnienie włókniste lub

pkt 7–9. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania

ROZDZIAŁ VI – JAMA USTNA

ROZDZIAŁ VII – NOS, GARDŁO, KRTAŃ

Przewlekły nieżyt (zwykły,

ROZDZIAŁ VIII – SZYJA, KLATKA PIERSIOWA I KRĘGOSŁUP