Professional Documents
Culture Documents
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 1 grudnia 2020 r.
Poz. 2131
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA 1)
Na podstawie art. 229 § 8 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) zarządza się,
co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań
lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawa-
nych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 2067) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 2 w ust. 2 po wyrazach „specjalistyczne badania konsultacyjne” dodaje się przecinek oraz wyrazy „w zależności
od wskazań, w szczególności: otolaryngologiczne, neurologiczne, okulistyczne, dermatologiczne, alergologiczne lub
psychologiczne,”;
§ 2. 1. Do badań profilaktycznych oraz postępowań w sprawie wydania orzeczenia lekarskiego wszczętych i niezakoń-
czonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia zmienianego w § 1,
w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, przy czym czynności wykonane przed tym dniem zachowują ważność.
2. Orzeczenia lekarskie wydane na podstawie rozporządzenia zmienianego w § 1 zachowują ważność przez okres, na
jaki zostały wydane.
1)
Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej – zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 27 sierpnia 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 1470 i 1541).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia
Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 12
z listopada listopada
dnia 122020 2020 r.
r. (poz. 2131)
(poz. …….)
WSKAZÓWKI METODYCZNE W SPRAWIE PRZEPROWADZANIA BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH PRACOWNIKÓW
Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników
Dziennik Ustaw
Czynnik niebezpieczny,
Lp. Zakres badań profilaktycznych Częstotliwość badań profilaktycznych
szkodliwy lub uciążliwy
I Czynniki fizyczne
Badanie lekarskie, badanie otoskopowe i akumetryczne; audiometria tonalna
Co 1 rok przez pierwsze 3 lata narażenia,
1 Hałas (badanie przewodnictwa powietrznego dla częstotliwości 0,5–8 kHz)
następne co 3 lata
obligatoryjna przy hałasie o poziomie LEX8h ≥ 80 dB
Badanie lekarskie, badanie otoskopowe, audiometria tonalna (badanie
2 Hałas ultradźwiękowy Co 3 lata
przewodnictwa powietrznego dla częstotliwości 0,5–8 kHz)
Drgania działające na
organizm człowieka przez Badanie lekarskie ze szczególnym uwzględnieniem układów: naczyniowego, Pierwsze badanie okresowe po 1 roku,
3
kończyny górne (drgania nerwowego i kostnego; próba oziębiania z termometrią skórną i próbą uciskową następne co 3 lata
miejscowe)
Drgania o ogólnym
–2–
1
Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na skórę; w badaniu
c) laserowe narządu wzroku – szczególne zwrócenie uwagi na stan spojówek, rogówek oczu Co 3 lata
i dna oka, ostrość widzenia, pole widzenia i przezierność soczewek
Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na skórę; w badaniu
Dziennik Ustaw
10 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2020 r. poz. 1970); badania osób Co 3 lata
ciśnienie atmosferyczne wykonujących prace podwodne odbywają się na podstawie przepisów ustawy
z dnia 17 października 2003 r. o wykonywaniu prac podwodnych (Dz. U. z 2020 r.
poz. 397 i 1337)
II Pył przemysłowy
Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu
wstępnym, następne po 4 latach narażenia,
kolejne co 2–4 lata;
przy stężenich frakcji respirabilnej
Pyły nieorganiczne
krzemionki krystalicznej równej lub
1 zawierające krzemionkę Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej
powyżej wartości NDS – po 2 latach
krystaliczną
narażenia badania okresowe co 1 rok;
u narażonych na ziemię okrzemkową
i krzemionkową badania okresowe co 1 rok
łącznie z rtg klatki piersiowej
Co 4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu
Pyły węgla (kamiennego,
2 Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej wstępnym, następne po 8 latach narażenia,
brunatnego)
a kolejne co 4 lata
Poz. 2131
2
Co 4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu
Pyły grafitu (naturalnego,
3 Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej wstępnym, następne po 8 latach narażenia,
syntetycznego)
a kolejne co 4 lata
Pierwsze badanie okresowe po 3 latach
Dziennik Ustaw
Pyły nieorganiczne
4 Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej narażenia, następne co 2 lata; po 10 latach
zawierające włókna azbestu
narażenia co rok
Pierwsze badanie okresowe po 3 latach
5 Pył talku Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej narażenia, następne co 2 lata; po 15 latach
narażenia co rok
Pierwsze badanie okresowe po roku
Pył zawierający metale
narażenia, następne co 2–4 lata; rtg klatki
6 twarde (np. wolfram, Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej
piersiowej w badaniu wstępnym, a następne
kobalt)
co 4 lata
Pył zawierający tworzywa
7 sztuczne, w tym sztuczne Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej Co 4 lata, po 15 latach narażenia co rok
włókna mineralne
–4–
Pył organiczny
pochodzenia roślinnego lub Co rok przez pierwsze 3 lata narażenia,
8 Badanie lekarskie, spirometria
zwierzęcego, z wyjątkiem następne co 3–4 lata
pyłów drewna oraz mąki
Co rok przez pierwsze 3 lata narażenia,
następne co 3–4 lata;
9 Pył drewna Badanie lekarskie, spirometria, rynoskopia przednia
od 45. r.ż. i po 15 latach narażenia
co 1–2 lata
Badanie lekarskie, spirometria, ze zwróceniem uwagi na: drogi oddechowe, Co rok przez pierwsze 3 lata, następne
10 Pył mąki
skórę i spojówki co 3 lata
Akrylowe związki:
a) akrylonitryl Badanie lekarskie Co 2–4 lata
1
Badanie lekarskie, spirometria, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia
b) akrylany Co 2–4 lata
kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu
Poz. 2131
3
Aldehydy:
2 a) akrylowy (akrylaldehyd) Badanie lekarskie, spirometria Co 2–4 lata
b) formaldehyd Badanie lekarskie, spirometria Co 2–4 lata
Dziennik Ustaw
w zależności od wskazań
Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu Benzen: pierwsze badanie okresowe
Benzen i jego homologi
7 równowagi i badanie akumetryczne; morfologia krwi z rozmazem; toluen, ksylen po 6 miesiącach narażenia, następne co rok
(ksylen, toluen)
– dodatkowo: ALT, AST, GGTP Toluen, ksylen: co 1–2 lata
Co 1–2 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej
8 Benzo[a]piren Badanie lekarskie, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, rtg klatki piersiowej należy wykonać po 6 latach narażenia,
a następne co 4 lata
9 Brom i jego związki Badanie lekarskie, spirometria Co 2–4 lata
Co 3–4 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej
10 Beryl i jego związki Badanie lekarskie, rtg klatki piersiowej, spirometria, ALT, AST, GGTP
należy wykonać po roku narażenia
Chlor, chlorowodór i tlenki
11 Badanie lekarskie, spirometria, rynoskopia przednia Co 2–4 lata
chloru
Pierwsze badanie okresowe po roku
Badanie lekarskie, rtg klatki piersiowej, spirometria, morfologia krwi, CRP, narażenia, następne co 2–4 lata; rtg klatki
12 Chrom i związki chromu (VI)
rynoskopia przednia piersiowej po 40. r.ż. lub po 10 latach
narażenia co 2 lata
Poz. 2131
4
Czteroetylek ołowiu
13 Badanie lekarskie, ALT, AST, GGTP Co rok
(tetraetylek ołowiu)
Dwumetyloformamid Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, stężenie bilirubiny,
14 Co 2–4 lata
(N,N-dimetyloformamid) kreatyniny we krwi
Dziennik Ustaw
5
Pierwsze badanie okresowe
po 6–12 miesiącach narażenia, następne
co 1–2 lata; rtg klatki piersiowej tylko
24 Izocyjanianowe związki Badanie lekarskie, morfologia krwi, CRP, spirometria, rtg klatki piersiowej
przy badaniu wstępnym oraz gdy wywiad
Dziennik Ustaw
6
Naftalen i pochodne (naftol,
dekalina
Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia
30 (bicyklo[4.4.0]dekan), Co 2–4 lata
kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu
tetralina (1,2,3,4-tetra-
Dziennik Ustaw
hydronaftalen))
Co 2 lata, rtg klatki piersiowej w badaniu
Badanie lekarskie, przy narażeniu wziewnym rynoskopia przednia, spirometria,
31 Nikiel i jego związki wstępnym, u osób po 40. r.ż. i w przypadku
rtg klatki piersiowej
narażenia powyżej 10 lat co 2 lata
U pracowników rozpoczynających pracę
w narażeniu na ołów morfologia krwi
i oznaczanie stężenia ołowiu we krwi oraz
cynkoprotoporfiryny w erytrocytach lub
kwasu deltaaminolewulinowego w moczu
co 3 miesiące w pierwszym roku narażenia;
następnie u pracowników, u których
Badanie lekarskie, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia stężenie ołowiu we krwi utrzymuje się
kreatyniny we krwi, ołowiu we krwi oraz co najmniej jednego z następujących w granicach 300–500 g/l (1,45–2,42 mol/l)
32 Ołów i jego związki
metabolitów: cynkoprotoporfiryny w erytrocytach lub kwasu
u mężczyzn i 200–300 g/l (0,97–1,45 mol/l)
deltaaminolewulinowego w moczu
u kobiet – co 6 miesięcy;
–8–
7
2. Węglowodory
chlorowane:
a) związki
dichlorodifenyloetanu,
Dziennik Ustaw
np. metoksychlor,
metiochlor,
Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP; u narażonych na chlorowane związki
b) chlorowane cyklodieny, Co rok
benzenu – dodatkowo morfologia krwi
np. aldrin, dieldrin,
c) związki chlorowane
benzenu, np. lindan,
cykloheksanon
3. Związki kwasu
dichlorofenoksyoctowego, Badanie lekarskie ze szczególną oceną układu nerwowego, AST, ALT,
Co rok
np. dichlorprop, oznaczenie stężenia glukozy, kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu
mekoprop
4. Pestycydy
ditiokarbaminianowe,
np. maneb, zineb,
–9–
8
Rtęć:
a) metaliczna i jej związki Badanie lekarskie, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny
Co 1–2 lata
nieorganiczne we krwi, ze wskazań stężenie rtęci w moczu
35
Badanie lekarskie, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny
Dziennik Ustaw
9
c) chlorowcopochodne
węglowodorów
Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP Co 2–4 lata
alifatycznych lub
alicyklicznych
Dziennik Ustaw
8. Dibromek etylenu,
Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi,
trichloroetylen (TRI), Co 2–4 lata
morfologia krwi, badanie ogólne moczu, EKG
tetrachloroetylen (PER)
Węglowodorów
aromatycznych związki
nitrowe, aminowe i ich
chlorowcopochodne:
a) związki nitrowe,
np. nitrobenzen,
Badanie lekarskie, morfologia krwi, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi,
44 dinitrobenzen, Co 6–12 miesięcy
AST, ALT, GGTP
dinitrotoluen,
trinitrotoluen
b) związki aminowe,
np. anilina, benzydyna, Pierwsze badanie po 3–6 miesiącach
Badanie lekarskie, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, AST, ALT, GGTP
betanaftyloamina narażenia, następne co 6–12 miesięcy
(2-naftyloamina)
Poz. 2131
10
c) chlorowcopochodne:
– pochodne benzenu
Badanie lekarskie ze szczególną oceną obwodowego i ośrodkowego układu
(chlorobenzen, Co 2–4 lata
nerwowego, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP
dichlorobenzen,
Dziennik Ustaw
heksachlorobenzen)
– pochodne bifenyli Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia cholesterolu
Co 2–4 lata
(bifenyl) i trójglicerydów we krwi
Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia
– pochodne naftalenu Co 2–4 lata
cholesterolu i trójglicerydów, bilirubiny, kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu
45 Winylobenzen (styren) Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, spirometria Co 2–4 lata
Co 12–24 miesiące; USG wątroby
po 10 latach narażenia, a następnie
Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, fosfataza alkaliczna, morfologia krwi,
46 Winylu chlorek (chloroetan) w zależności od wskazań; w przypadku
próba oziębiania rąk, USG wątroby
dodatniej próby oziębiania w badaniu
okresowym – rtg rąk
47 Żywice epoksydowe Badanie lekarskie, spirometria Co 2–4 lata
– 12 –
Mieszaniny
rozpuszczalników
organicznych (jeżeli są
zawarte wymienione
48 Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP Co 2–4 lata
powyżej rozpuszczalniki,
obowiązuje zakres
przypisany do danego
związku)
Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia
kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu;
w przypadku narażenia na niżej wymienione leki należy poszerzyć badania
okresowe o następujące badania:
a) leki alkilujące – szczególne zwrócenie uwagi na pole widzenia, Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej po 6 latach
49 Cytostatyki
b) winkrystyna, winblastyna, cisplatyna, prokarbazyna – szczególne zwrócenie pracy, a następnie co 2–4 lata
uwagi na czucie powierzchniowe i głębokie,
c) fluorouracyl – EKG,
d) bleomycyna, busulfan, chlorambucyl, cyklofosfamid, metotreksat, melfalan –
rtg klatki piersiowej
Poz. 2131
11
IV Czynniki biologiczne
Badanie lekarskie z wywiadem ukierunkowanym na szczepienie ochronne, ALT,
AST, przeciwciała anty-HBc total; Co 2–4 lata, przeciwciała anty-HBc total
Wirus zapalenia wątroby –
1 po przypadkowej ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny badania w badaniu wstępnym, a następnie badania
Dziennik Ustaw
typ B (HBV)
serologiczne zależne od aktualnych wytycznych postępowania serologiczne w zależności od wskazań
poekspozycyjnego
Badanie lekarskie, ALT, AST, przeciwciała anty-HCV;
Co 2–4 lata, przeciwciała anty-HCV
Wirus zapalenia wątroby – po przypadkowej ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny badania
2 w badaniu wstępnym, a następnie
typ C (HCV) serologiczne zależne od aktualnych wytycznych postępowania
w zależności od wskazań
poekspozycyjnego
Badanie lekarskie, przeciwciała anty-HIV; Co 2–4 lata, przeciwciała anty-HIV
Ludzki wirus niedoboru
3 po przypadkowej ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny badania serologiczne w badaniu wstępnym, a następnie
odporności nabytej (HIV)
zależne od aktualnych wytycznych postępowania poekspozycyjnego w zależności od wskazań
Pałeczki Brucella abortus
4 Badanie lekarskie Co 3–5 lat
bovis
Promieniowce termofilne,
5 grzyby pleśniowe, w tym Badanie lekarskie, spirometria Co 2–3 lata
o działaniu uczulającym
– 13 –
12
V Inne czynniki
Niekorzystne czynniki
psychospołeczne:
Dziennik Ustaw
a) zagrożenia wynikające ze
stałego dużego dopływu
Badanie lekarskie, lipidogram, EKG Co 2–5 lat
informacji i gotowości
do odpowiedzi
b) zagrożenia wynikające
z pracy na stanowiskach
Badanie lekarskie, lipidogram, EKG Co 2–5 lat
decyzyjnych i związanych
1 z odpowiedzialnością
c) zagrożenia wynikające
Badanie lekarskie, lipidogram, EKG Co 2–5 lat
z narażania życia
d) zagrożenia wynikające
Badanie lekarskie, lipidogram, EKG Co 2–5 lat
z monotonii pracy
e) zagrożenia wynikające
z organizacji pracy
– 14 –
(praca pod presją czasu, Badanie lekarskie, lipidogram, EKG Co 2–5 lat
nierównomierne
obciążenie pracą, inne)
Praca związana z obsługą Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na badanie akumetryczne,
narzędzi, maszyn, urządzeń ocenę narządu równowagi, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia,
i poruszających się poza ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena
2 drogami publicznymi pola widzenia (w zależności od wskazań badanie za pomocą perymetru); Co 3–4 lata, powyżej 50. r.ż. co 2–3 lata
pojazdów mechanicznych w każdym przypadku konieczna ocena funkcji organizmu niezbędnych
(takich jak wózki widłowe, do bezpiecznego obsługiwania narzędzia, maszyny, urządzenia lub pojazdu
koparkoładowarki itp.) mechanicznego
Obsługa monitorów
3 Badanie lekarskie, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia Co 5 lat
ekranowych
Badanie lekarskie;
w zależności od wskazań wykonanie właściwych dla stanowiska testów
Prace wymagające
4 sprawności psychoruchowej; Co 1–2 lata, powyżej 50. r.ż. co 1 rok
sprawności psychoruchowej
w każdym przypadku konieczna ocena funkcji organizmu niezbędnych
do bezpiecznego wykonywania pracy
Poz. 2131
13
Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu
równowagi, badanie akumetryczne, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości
Do 25. r.ż. co 3 lata; od 25. do 50. r.ż.
5 Praca na wysokości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego,
co 2–3 lata, powyżej 50. r.ż. co 1–2 lata
ocena pola widzenia (w zależności od wskazań badanie za pomocą perymetru);
Dziennik Ustaw
10 i nadmiernego wysiłku
patologiczne w narządzie głosu: konsultacja otolaryngologiczna lub foniatryczna po 12 miesiącach; następne co 3–5 lat
głosowego
z wykonaniem (w zależności od wskazań) wideolaryngostroboskopii
Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu
równowagi, badanie akumetryczne, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości
Praca na stanowiskach widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego,
związanych z kierowaniem ocena pola widzenia (w zależności od wskazań badanie za pomocą perymetru),
11 pojazdami, szkoleniem ocena wrażliwości na olśnienie i widzenia zmierzchowego; oznaczenie stężenia Co 30 miesięcy – 5 lat
i egzaminowaniem glukozy we krwi;
kierowców zakres badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych powinien dodatkowo
uwzględniać badania i konsultacje wskazane w przepisach dotyczących
kierowania pojazdami
Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu
równowagi, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena
Praca związana zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena pola
12 z posługiwaniem się widzenia (badanie za pomocą perymetru), ocena widzenia zmierzchowego; Co 5 lat; po 60. r.ż. co 30 miesięcy
bronią palną zakres badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych powinien dodatkowo
uwzględniać badania i konsultacje wskazane w przepisach dotyczących
posługiwania się bronią
Poz. 2131
14
Inne prace związane
Badanie lekarskie, w każdym przypadku konieczna ocena funkcji organizmu Do 25. r.ż. co 3 lata; od 25. r.ż. do 50. r.ż.
13 z narażeniem na czynnik
niezbędnych do bezpiecznego wykonywania pracy co 2–3 lata, powyżej 50. r.ż. co 1–2 lata
niebezpieczny
Praca w narażeniu na inny Badanie lekarskie; badania dodatkowe i konsultacje specjalistyczne – w każdym W zależności od aktualnej wiedzy
Dziennik Ustaw
14 czynnik szkodliwy lub przypadku konieczna ocena stanu narządów i układów organizmu niezbędnych medycznej dotyczącej wpływu czynnika
uciążliwy do bezpiecznego wykonywania pracy na zdrowie (nie rzadziej jednak niż co 5 lat)
Prace na stanowiskach,
na których nie występują
15 Badanie lekarskie Co 5 lat
czynniki niebezpieczne,
szkodliwe lub uciążliwe
Słownik:
1) badanie lekarskie – oznacza badanie wykonane przez lekarza uprawnionego do badań, o których mowa w art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
2) rtg klatki piersiowej – oznacza zdjęcia pełnowymiarowe, przy czym rtg klatki piersiowej u narażonych na pyły zwłókniające w przypadku zmian wskazujących na rozwój pylicy ocenia się
zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Radiogramów Pylic Płuc, wprowadzoną przez Międzynarodową Organizację Pracy;
3) spirometria – badanie obejmujące co najmniej pomiar pojemności życiowej (FVC lub VC), natężonej pierwszosekundowej objętości wydechowej (FEV1) i jej wskaźnika odsetkowego (FEV1 %VC);
4) zakres badania profilaktycznego – oznacza obligatoryjne wykonanie wskazanych badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych po potwierdzeniu istotnego wpływu czynnika szkodliwego
lub uciążliwego na zdrowie po dokonanej ocenie zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika występujących na stanowisku pracy (m.i n. na podstawie oceny ryzyka zawodowego).
– 16 –
Poz. 2131
15