Dzielenie wielomianów

Scenariusz lekcji wprowadzającej algorytm dzielenia wielomianów oraz twierdzenie

o dzieleniu wielomianów z resztą.

Dzielenie wielomianów
Dzielenie wielomianów

Metadane scenariusza
ID

Tytuł

wypełnia autor; do 256 Scenariusz lekcji „Dzielenie wielomianów”

znaków.

Przedmiot

Z listy dostępnej Matematyka

w Scholarisie; wypełnia autor

Autor (imię i nazwisko)

wypełnia autor. Jeśli autorów Beata Ślusarczyk

jest wieku, oddzielamy ich
przecinkami

Autor (ulica, nr domu)

Św. Pawła 22a/11
Dane pierwszego autora,
wypełnia autor

Autor (kod, miejscowość)

41‐500 Chorzów
wypełnia autor

Autor (login w Scholaris)

Beataslu2
wypełnia autor

Abstrakt
Lekcja wprowadzająca algorytm dzielenia wielomianów
krótkie streszczenie; oraz twierdzenie o dzieleniu wielomianów z resztą
wypełnia autor

Wydawca

Źródło

dane materiału źródłowego Podręcznik Matematyka dla klasy I Liceum

i Technikum, SENS
(lub kilku materiałów);
wypełnia autor
 Odnośniki

dokumenty powiązane; Karta pracy

wypełnia autor wg opisu
w Scholarisie

Etap edukacyjny
Klasa druga szkoły ponadgimnazjalnej
wypełnia autor według listy
opublikowanej w Scholarisie

Informacje o prawach

Słowa kluczowe
Wielomian, dzielenie, reszta z dzielenia, dzielna,
wypełnia autor, około 10 dzielnik, stopień ilorazu wielomianów, iloraz, działania
w zbiorze wielomianów
terminów

UDC

Czas trwania lekcji

45 min, czyli jedna godzina lekcyjna
Wypełnia autor

Uwagi

wypełnia autor

Scenariusz lekcji – Dzielenie wielomianów

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Zapoznanie uczniów z algorytmem dzielenia wielomianów

2. Sformułowanie twierdzenia o dzieleniu wielomianów z resztą
3. Utrwalenie pojęcia wielomianu, stopnia wielomianu
4. Utrwalenie umiejętności mnożenia i dodawania wielomianów
5. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania zadań w sposób podobny i analogiczny
6. Utrwalenie znajomości twierdzenia o dzieleniu potęg o tych samych podstawach

b) Umiejętności
1. Uczeń potrafi określić stopień wielomianu, wartości jego współczynników i stopień
ilorazu wielomianów,
2. Uczeń potrafi zastosować twierdzenie o dzieleniu potęg o tych samych podstawach
 3. Uczeń potrafi zastosować algorytm dzielenia wielomianów
4. Uczeń potrafi wskazać iloraz i resztę z dzielenia wielomianów
5. Uczeń potrafi zauważyć zależności wynikające z prowadzonych obliczeń
i wyciągnąć z nich logiczny wniosek
6. Uczeń potrafi właściwie formułować wypowiedź jako podsumowanie własnych
spostrzeżeń

2. Metoda i forma pracy

Pogadanka heurystyczna - pod kierunkiem nauczyciela uczeń uczy się odkrywać nowe
pojęcia
i zależności między nimi, indywidualna praca uczniów.

3. Środki dydaktyczne
1. Plansza przedstawiająca algorytm dzielenia wielomianów‐przygotowana przez
nauczyciela:
2. Plansza przedstawiająca twierdzenie o dzieleniu wielomianów z resztą
3. Tablica, kreda, podręcznik

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza
1. Czynności organizacyjne‐sprawdzenie obecności i zadania domowego
2. Wprowadzenie do nowej lekcji:
1. Zapisanie tematu
2. Przypomnienie określenia wielomianu i stopnia wielomianu:

Nauczyciel zapisuje na tablicy przykład wielomianu W(x)=2x3-3x+1, uczniowie określają

stW(x)=3 oraz wymieniają wartości współczynników danego wielomianu a3=2, a2=0, a1=-3,
a0=1

3. Przypomnienie twierdzenia dotyczącego dzielenia potęg o tych samych podstawach:

Na pytanie nauczyciela o twierdzenie uczniowie odpowiadają, że dzieląc potęgi o tych

samych podstawach odejmujemy wykładniki i zapisują twierdzenie na tablicy stosując język
x

matematyczny a
= a
a
y, a ∈ R{0|}, x ∈ R, y ∈ R.
x−y

b) Faza realizacyjna
 1. Nauczyciel zapisuje przykład dzielenia wielomianów. (6x3+13x2+5x):(2x2+x). Prosi
o określenie stopnia wielomianu, który będzie otrzymanym ilorazem.

Uczniowie podają stopień ilorazu równy 1

2. Podanie algorytmu dzielenia wielomianów

Nauczyciel przykleja na jednej z tablic planszę zawierającą następujący algorytm dzielenia

wielomianów:

1. Dzielimy pierwszy wyraz dzielnej przez pierwszy wyraz dzielnika, wynik dzielenia
(iloraz) zapisujemy po znaku równości
2. Mnożymy dzielnik przez otrzymany iloraz oraz przez liczbę -1
3. Otrzymany w wyniku wielomian podpisujemy pod dzielną
4. Dodajemy do dzielnej podpisany wielomian, wynik dodawania wpisujemy pod kreską
5. Uzyskany rezultat traktujemy jako nową dzielną, dzielnik pozostaje bez zmian
6. Wracamy do pierwszego kroku algorytmu
7. Poszczególne kroki od 1 do 5 powtarzamy do momentu, gdy stopień rezultatu
dodawania będzie niższy od stopnia dzielnika

Jeden z uczniów poproszony przez nauczyciela głośno odczytuje poszczególne kroki

algorytmu.

3. Zastosowanie algorytmu

Nauczyciel poleca uczniom, aby indywidualnie (w kartach pracy) spróbowali zastosować

algorytm dla zapisanego tam przykładu dzielenia wielomianów. W trakcie obliczeń
nauczyciel obserwuje działania uczniów i udziela im pomocnych wskazówek. Następnie
prosi ucznia, który wykonał już ćwiczenie w karcie pracy o zapisanie go na tablicy. Uczeń
zapisuje:
3 2 2
(6x + 13x + 5x) : (2x + x) = 3x + 5

3 2
−6x − 3x
–
2
= 10x + 5x

2
−10x − 5x
–

= 0

4. Wprowadzenie do podania twierdzenia o dzieleniu wielomianów z resztą:

1. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie polecenia drugiego w karcie pracy,
polegającego na zapisaniu danego wielomianu w postaci sumy reszty
z dzielenia oraz iloczynu dzielnika i ilorazu. Uczniowie zapisują: (6x3+13x2+5x)=
(2x2+x)⋅(3x+5)+0, gdzie G(x)=3x+5 iloraz oraz R(x)=0 reszta z dzielenia.
2. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie kolejnego polecenia z karty pracy,
polegającego na rozwiązaniu zadania w sposób analogiczny. Uczniowie
 rozwiązują przykład samodzielnie konsultując ewentualne problemy
z nauczycielem. Oczekiwane efekty pracy uczniów powinny być następujące:

Wykonuje dzielenie:

3 2
(2x − 10x + 3) : (x − 1) = 2x

3
−2x + 2x
–

= − 8x + 3

zapisuje wielomian w postaci: (2x3-10x+3)= (x2-1)⋅2x+(-8x+3)

Określa iloraz G(x)=2x i resztę R(x)=-8x+3

Zapisuje symbolicznie zależność między wielomianami danymi i otrzymanymi:

W(x)=P(x)⋅G(x)+R(x)

5. Podanie twierdzenia o dzieleniu wielomianów z resztą

Nauczyciel zapisuje na tablicy twierdzenie o dzieleniu wielomianów z resztą:

Jeżeli dane są dwa wielomiany W(x) i P(x), przy czym wielomian P(x) nie jest wielomianem
zerowym, to istnieją wielomiany G(x) i R(x) takie, że

W(x)=P(x)⋅G(x)+R(x). Wielomian R(x) nazywamy resztą z dzielenia wielomianu W(x) przez

wielomian P(x), st R(x)<st P(x).

Uczniowie dokonują zapisu w zeszycie.

6. Ćwiczenia – praca z podręcznikiem

Uczniowie przez analogię rozwiązują przykłady podane w podręczniku (str.313 zad.3.122),

nauczyciel kontroluje pracę każdego z uczniów. Uczniowie zapisują rozwiązania w zeszycie.

c) Faza podsumowująca

Przypomnienie kluczowych pojęć i umiejętności opanowanych przez uczniów w trakcie

lekcji oraz zadanie pracy domowej.

Ocena aktywności uczniów dokonana przez nauczyciela po zasięgnięciu opinii klasy.

Oddanie kart pracy i kart oceny nauczycielowi.

5. Bibliografia
1. Matematyka dla klasy I liceum i technikum- podręcznik, wydawnictwo SENS
6. Załączniki

a)Karta pracy ucznia

Imię i nazwisko ucznia

1. Korzystając z algorytmu dzielenia wielomianów wykonaj dzielenie (6x3+13x2+5x):(2x2+x).

2. Zapisz wielomiany:
1. iloraz G(x)=
2. reszta R(x)=
3. Zapisz wielomian W(x)= 6x3+13x2+5x w postaci sumy reszty z dzielenia R(x) oraz iloczynu
dzielnika P(x)= 2x2+x i otrzymanego ilorazu G(x).

(6x3+13x2+5x)= (2x2+x)⋅( )+

4. Zapisz wielomian W(x) korzystając z symboli R(x), P(x) oraz G(x)

W(x)=

5. Powtórz polecenia od 1 do 4 dla przykładu W(x):P(x), gdzie W(x)= (2x3-10x+3) oraz P(x)=
(x2-1).

b) Zadanie domowe

Rozwiąż z podręcznika zadanie 3.124 ze strony 313 oraz wyszukaj informacje dotyczące
pojęcia schemat Hornera i przygotuj krótką notatkę w zeszycie.
Plik o rozmiarze 64.00 KB w języku polskim