5.

1 ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
1) Ποιες προτάσεις είναι σωστές; Μηχανικά κύματα είναι:
a) Τα σεισμικά κύματα
b) Τα ηχητικά κύματα
c) Τα κύματα που διαδίδονται κατά μήκος ενός σχοινιού
d) Τα κύματα διαδίδονται στο νερό
2) Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές;
a) Για την δημιουργία ενός μηχανικού κύματος είναι απαραίτητα η πηγής της διαταραχής και ένα
υλικό μέσο.
b) Τα κύματα που διαδίδονται στην επιφάνεια ενός υγρού είναι διαμήκη.
c) Τα μηχανικά κύματα διαδίδονται στο κενό.
d) Το σωματίδιο από το οποίο ξεκινά η διάδοση της διαταραχής ονομάζεται πηγή του κύματος.
3) Τα εγκάρσια μηχανικά κύματα διαδίδονται:
a) Μόνο στα αέρια
b) Μόνο στα στερεά
c) Στα υγρά και στα αέρια
d) Στο κενό
4) Διαμήκη είναι τα κύματα :
a) Που διαδίδονται στην επιφάνεια των υγρών
b) Κατά την διάδοση των οποίων όλα τα σημεία του ελαστικού μέσου ταλαντώνονται κάθετα στη
διεύθυνση διάδοσης του κύματος.
c) Κατά την διάδοση των οποίων δημιουργούνται όρη και κοιλάδες
d) Που παράγονται από μία ηχητική πηγή.
5) Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές; Σε ένα διαμήκεις κύμα που δημιουργείται σε
στήλη αέρα δημιουργούνται:
a) Μόνο στρώματα αέρα με μεγάλη πίεση.
b) Μόνο στρώματα αέρα με μικρή πυκνότητα
c) στρώματα αέρα με μεγάλη και μικρή πίεση
d) πυκνώματα και αραιώματα που διαδίδονται κατά μήκος της στήλης του αέρα.
6) Τα μηχανικά κύματα ονομάζονται έτσι γιατί:
a) χρειάζονται ένα υλικό μέσο διάδοσης:
b) μεταφέρουν κινητική ενέργεια
c) μεταφέρουν δυναμική ενέργεια
d) μεταφέρουν μηχανική ενέργεια
7) Στα εγκάρσια κύματα τα σωματίδια του ελαστικού μέσου κινούνται:
a) παράλληλα στη διεύθυνση διάδοσης.
b) κάθετα στη διεύθυνση διάδοσης.
c) κυκλικά γύρω από τη διεύθυνση διάδοσης.
d) πλάγια προς τη διεύθυνση διάδοσης
8) Στα διαμήκη κύματα τα σωματίδια του ελαστικού μέσου κινούνται:
a) παράλληλα στη διεύθυνση διάδοσης.
b) κάθετα στη διεύθυνση διάδοσης.
c) κυκλικά γύρω από τη διεύθυνση διάδοσης.
d) πλάγια προς της διεύθυνση διάδοσης
9) Τα μηχανικά κύματα δεν μπορούν να διαδοθούν
a) στα στερεά υλικά
b) στα υγρά υλικά
c) στα αέρια υλικά
d) στο κενό
10) Τα εγκάρσια κύματα δεν μπορούν να διαδοθούν:
1
 a) στα στερεά υλικά και στα υγρά
b) στα στερεά υλικά και στα αέρια
c) στα αέρια υλικά και στα υγρά στα γραμμικά ελαστικά μέσα
11) Τα διαμήκη κύματα διαδίδονται:
a) μόνο στα στερεά υλικά
b) μόνο στα υγρά υλικά
c) μόνο στα αέρια υλικά
d) σε όλα τα υλικά μέσα
12) Τα διαμήκη κύματα διαδίδονται:
a) με κορυφές και κοιλάδες
b) πυκνώματα και αραιώματα
c) περιοχές μικρής πίεσης
d) περιοχές μεγάλης πυκνότητας
13) Τα κύματα που δημιουργούνται στην επιφάνεια της θάλασσας όταν ρίξουμε ένα
βοτσαλάκι είναι:
a) Διαμήκη κύματα:
b) Εγκάρσια κύματα
c) Συνδυασμός (μείγμα) εγκάρσιων και διαμηκών κυμάτων.
14) Σε ένα κύμα επιφάνειας οι τροχιές των σωματιδίων της επιφάνειας του υγρού είναι:
a) ευθύγραμμες
b) παραβολικές
c) κυκλικές
d) κυματοειδείς
15) Ποια από τα παρακάτω κύματα δεν είναι μηχανικά;
a) τα σεισμικά
b) .τα κύματα επιφανείας στη θάλασσα
c) τα ηχητικά
d) τα ηλεκτρομαγνητικά
16) σένα σεισμό πρωτεύοντα κύμα είναι:
a) εγκάρσια
b) διαμήκη
c) σύνθεση γραμμικών και διαμήκη κυμάτων
d) ούτε εγκάρσια ούτε διαμήκη
17) Σε ένα σεισμό τα δευτερεύοντα κύματα είναι:
a) εγκάρσια
b) διαμήκη
c) σύνθεση εγκάρσιων και διαμηκών κυμάτων
d) ούτε εγκάρσια ούτε διαμήκη
18) ποια κύματα διέρχονται από τον πυρήνα της γης;
a) τα εγκάρσια
b) τα διαμήκη
c) τα εγκάρσια και τα διαμήκη
d) τα κύματα επιφανείας
19) Σε ένα σεισμό τα πρωτεύοντα κύματα ονομάζονται έτσι γιατί :
a) είναι πιο ισχυρά
b) διανύουν τις αποστάσεις πιο γρήγορα
c) μπορεί να συμβούν μόνο αυτά
d) είναι πιο καταστροφικά
20) Σε ένα σεισμό τα δευτερεύοντα κύματα φτάνου σε ένα τόπο:
a) πρώτα και είναι μικρής ένταση;.
b) δεύτερα γιατί διανύουν τις αποστάσεις πιο αργά

2
 c) δημιουργώντας μικρότερες καταστροφές
d) χωρίς να γίνονται αντιληπτά
21) Να συμπληρώσετε την παράγραφο που ακολουθεί με τις λέξεις που λείπουν ώστε να έιναι
επιστημονικά ορθή.;
a) Κύμα ονομάζεται η διάδοση μίας …………………..(1) από μία περιοχή σε άλλη. Τα μηχανικά
κύματα διαδίδονται μόνο μέσα σε κάποιο …………..(2) μέσο. Στα εγκάρσια κύματα
σχηματίζονται …………………(3) και …………………….(4) , ενώ στα διαμήκη
………………..(5) και …………………(6).
22) Ένα εγκάρσιο κύμα διαδίδεται σε ένα υλικό μέσο. Ο χρόνος που χρειάζεται ένα υλικό
σημείο του μέσου διάδοσης του κύματος για να μεταβεί από τη μία ακραία στην άλλη
ακραία θέση είναι 2s . Η περίοδος του κύματος είναι:
T = 2s β)Τ = 4ε γ) T = 8s δ) T = 1s
23) Ένα κύμα διαδίδεται σε ένα υλικό μέσο. Ο χρόνος που απαιτείται ώστε ένα υλικό σημείο του
μέσου διάδοσης του κύματος να εκτελέσει έξι πλήρεις ταλαντώσεις είναι 2s . Η συχνότητα του
κύματος είναι:
a)f = 2Hz β) f = 6Ηζ γ)f = 3Ηζ δ) f = 12Hz
24) Σε ένα διάμηκες κύμα με μήκος κύματος λ η απόσταση μεταξύ ενός αραιώματος και του
τρίτου σε σειρά πυκνώματος είναι:
α) 2λ β) 5λ/2 γ) 3λ/2
δ) 3λ

25) Η ταχύτητα διάδοσης του

κύματος εξαρτάται:
a) α) από τις ιδιότητες του μέσου a)
διάδοσης.
b) β) από τη συχνότητα του κύματος.
c) γ) από το μήκος κύματος.
d) δ) από το πλάτος του κύματος.
26)
27) Σε ένα εγκάρσιο κύμα, που διαδίδεται με ταχύτητα υ = 2m/s, η απόσταση μεταξύ ενός «όρους»
και της διαδοχικής «κοιλάδας» είναι d = 0,1m. Η περίοδος του κύματος είναι:
a)T = 10s β)Τ = 20s γ)Τ = 1/10s δ)Τ =1/20s
28) Ένα εγκάρσιο κύμα διαδίδεται σε ένα υλικό μέσο. Εάν τετραπλασιάσουμε τη συχνότητα
ταλάντωσης της πηγής του κύματος και το κύμα διαδίδεται στο ίδιο υλικό μέσο τότε:
a) τετραπλασιάζεται η περίοδος του κύματος.
b) τετραπλασιάζεται η ταχύτητα διάδοσης του
κύματος.
c) η απόσταση μεταξύ δύο ορέων
υποτετραπλασιάζεται
d) ο αριθμός των ταλαντώσεων που εκτελεί ένα
υλικό σημείο του μέσου σε ορισμένο χρονικό
διάστημα διπλασιάζεται.
29) Στην εικόνα παριστάνεται ένα σχοινί κατά μήκος
του οποίου διαδίδεται ένα εγκάρσιο κύμα. Η οριζόντια απόσταση μεταξύ των σημείων Α και Γ
είναι d = 140 cm. Η ταχύτητα διάδοσης του κύματος είναι υ = 7m/s. Να υπολογίσετε:
a) το μήκος κύματος,
b) τη συχνότητα και την περίοδο του κύματος.
30) Ένα εγκάρσιο κύμα διαδίδεται σε ένα υλικό μέσο με ταχύτητα υ = 8m/s. Στο χρόνο που ένα
υλικό σημείο του μέσου διάδοσης του κύματος εκτελεί δύο πλήρεις ταλαντώσεις, το κύμα διανύει
απόσταση d = 2m.
a) Να υπολογίσετε το μήκος κύματος.
b) Να υπολογίσετε τη συχνότητα και την περίοδο του κύματος.
3
 c) Να σχεδιάσετε ένα στιγμιότυπο του κύματος και να σημειώσετε επάνω στο στιγμιότυπο δύο
υλικά σημεία του μέσου που απέχουν απόσταση ίση με τρία μήκη κύματος.

31) Ένα εγκάρσιο κύμα με συχνότητα f = 40Hz διαδίδεται σε ένα υλικό μέσο. Η απόσταση μεταξύ
ενός «όρους» και της τρίτης σε σειρά «κοιλάδας» είναι d1 = 5m . Να υπολογίσετε:
a) το μήκος κύματος,
b) την ταχύτητα διάδοσης του κύματος,
c) την οριζόντια απόσταση d2 μεταξύ μίας «κοιλάδας» και του τέταρτου σε σειρά «όρους».
32) Ένα διάμηκες κύμα διαδίδεται σε ένα υλικό μέσο. Ο ελάχιστος χρόνος για να μεταβεί ένα
υλικό σημείο του μέσου από τη θέση ισορροπίας της ταλάντωσης του στην ακραία θέση της
ταλάντωσης του είναι t1 =1/800 s. H απόσταση μεταξύ ενός πυκνώματος και του δεύτερου σε
σειρά αραιώματος είναι d = 2,55m. Να υπολογίσετε:
a) την περίοδο και τη συχνότητα του κύματος,
b) το μήκος κύματος,
c) την απόσταση που διανύει το κύμα σε χρόνο t2 = 10s.
33) Ένας ψαράς μετρά να περνούν από την πλώρη της βάρκας του Ν = 20 κύματα κάθε λεπτό. Η
απόσταση μεταξύ της κορυφής του πρώτου κύματος και της κορυφής του τρίτου κύματος είναι d1
= 6m . Να υπολογίσετε:
a) την περίοδο του κύματος,
b) το μήκος κύματος,
c) την απόσταση d2 που διανύει το κύμα σε χρόνο δέκα δευτερολέπτων.
34) Ένας άνθρωπος ρίχνει Ν = 30 μικρές πέτρες το λεπτό στο νερό μίας ήρεμης λίμνης. Τα
κύματα που δημιουργούνται στην επιφάνεια της λίμνης διαδίδονται με ταχύτητα υ = 2m/s. Ένας
μικρός φελλός βρίσκεται στην επιφάνεια της λίμνης σε απόσταση d = 6 m από το σημείο της
λίμνης που πέφτουν οι πέτρες. Να υπολογίσετε:
a) το χρόνο που χρειάζεται το κύμα να φτάσει στο φελλό από τη χρονική στιγμή που έπεσε στη
λίμνη η πρώτη πέτρα,
b) την περίοδο της ταλάντωσης του φελλού,
c) το μήκος κύματος των κυμάτων.
35) **Σε μία σεισμική δόνηση δημιουργήθηκαν διαμήκη κύματα που διαδίδονται με ταχύτητα
υ1 =8km/s και εγκάρσια κύματα που διαδίδονται με ταχύτητα υ2 =4km/s .Ένας σεισμογράφος
καταγράφει τα δύο κύματα. Οι χρονικές στιγμές που καταγράφει ο σεισμογράφος τα δύο κύματα
διαφέρουν κατά Δt = 8s . Να υπολογίσετε:
a) τις χρονικές στιγμές που φτάνουν τα δύο κύματα στο σεισμογράφο,
b) την απόσταση του σεισμογράφου από την εστία του σεισμού.
36) Ένας ήχος συχνότητας f = 300Hz διαδίδεται με ταχύτητα u = 344m/s στον αέρα. Η ταχύτητα
που διαδίδεται σε αέρα ίδιας θερμοκρασίας ήχος με συχνότητα f = 600Hz είναι:
a) u = 688m/s β)υ = 172 m/s γ)u = 344m/s
37) Ένα ηχητικό κύμα με μήκος κύματος λ = 0,2m διαδίδεται στον αέρα με ταχύτητα υ=
350m/s . Να υπολογίσετε:
a) τη συχνότητα και την περίοδο του κύματος,
b) την απόσταση d μεταξύ του πρώτου και του έβδομου αραιώματος,
c) το χρόνο που χρειάζεται για να διαδοθεί ο ήχος σε απόσταση d' = 1.750 m.
38) Ένας τζίτζικας, τρίβοντας τα πόδια του στην κοιλιά του, παράγει ήχο με συχνότητα f = 10.200
Hz. Η ταχύτητα διάδοσης του ήχου στον αέρα είναι υ = 340m/s . Να υπολογίσετε:
a) το χρόνο που χρειάζεται για να φτάσει ο ήχος σε έναν άνθρωπο που απέχει από τον τζίτζικα
απόσταση d = 510m,
b) το μήκος κύματος του ήχου.
39) Μία ελεφάντινα προκειμένου να επικοινωνήσει με αρσενικούς ελέφαντες, εκπέμπει ήχους με
συχνότητα f = 34 Hz . Ο χρόνος που απαιτείται ώστε να φτάσει ο ήχος σε έναν αρσενικό ελέφαντα
είναι t = 1,4s . Η ταχύτητα διάδοσης του ήχου στον αέρα είναι u = 340m/s . Να βρείτε:
a) την απόσταση d, του ελέφαντα από την ελεφαντίνα,
4
 b) την απόσταση d2 μεταξύ ενός αραιώματος και του τρίτου σε σειρά πυκνώματος.
40) Μία νυχτερίδα εκπέμπει υπέρηχο με συχνότητα f = 23.800Hz. Το ηχητικό κύμα ανακλάται σε
ένα έντομο και επιστρέφει στη νυχτερίδα σε χρόνο t = 1s. Η ταχύτητα διάδοσης του ήχου στον
αέρα είναι υ = 340m/s . Να υπολογίσετε:
a) την απόσταση d του εντόμου από τη νυχτερίδα,
b) το μήκος κύματος του ήχου,
c) τον αριθμό Ν των ταλαντώσεων ενός υλικού σημείου του μέσου διάδοσης του κύματος σε
χρόνο t, = 0,1s.
41) Τα σόναρ είναι διατάξεις που εκμεταλλεύονται τη διάδοση των ηχητικών κυμάτων στη
θάλασσα με σκοπό να εντοπίσουν διάφορα αντικείμενα. Το σόναρ ενός καραβιού εκπέμπει
υπέρηχο με συχνότητα f = 25.000 Hz και η ηχώ του φτάνει στο σόναρ μετά από χρόνο t = 10s. Η
ταχύτητα διάδοσης του ήχου στο θαλασσινό νερό είναι υ = 1.500m/s . Να υπολογίσετε:
a) την απόσταση d του αντικειμένου από το σόναρ,
b) το μήκος κύματος του υπέρηχου,
c) το χρόνο που χρειάζεται για να φτάσει η ηχώ στο σόναρ, εάν η απόσταση του αντικειμένου
είναι d' = 4.500 m.
42) *Ένας σκοπευτής βρίσκεται σε οριζόντιο έδαφος και σε απόσταση d1 από κατακόρυφο βράχο.
Ο σκοπευτής πυροβολεί προς το βράχο και ακούει την ηχώ του πυροβολισμού μετά από χρόνο t, =
4s. Ο σκοπευτής πλησιάζει προς το βράχο κατά d = 170m και πυροβολεί πάλι. Η ηχώ του νέου
ήχου φτάνει στο σκοπευτή μετά από χρόνο t2 = 3s . Να υπολογίσετε:
a) την απόσταση d.
b) την ταχύτητα διάδοσης του ήχου στον αέρα.