PUISI: GURINDAM

DEFINISI:
Istilah gurindam berasal daripada bahasa Saskrit. Walaupun nama gurindam itu mempunyai
pengaruh bahasa asing, namun bentuk gurindam itu diciptakan oleh masyarakat Melayu
sendiri dan berkembang dalam tradisi lisan Melayu. Menurut Za’ba, gurindam ialah sejenis
puisi yang tidak mengandungi sukatan yang tetap.

Gurindam juga dikenali sebagai puisi lama hanya terdiri daripada dua baris serangkap.
Dalam baris pertama tersimpul fikiran yang berupa soalan, dalam baris kedua pula termuat
jawapan atau ketegasan bagi baris pertama tadi.

Contoh dalam salah satu Gurindam Dua Belas, karangan Pujangga Raja Ali Haji, iaitu:

Jika ada tidak dilatih

Bila besar bapanya letih

 Rima akhir pula a-a

CIRI-CIRI DAN BENTUK:

Gurindam sejenis puisi Melayu lama yang tidak tentu bentuknya sama ada terikat atau
tidak.
Bentuk yang terikat terdiri daripada dua baris serangkap.
Ia mengandungi tiga hingga enam patah perkataan dalam sebaris.
Rima akhirnya a, a.
Biasanya beberapa rangkap gurindam diperlukan untuk melengkapkan satu
keseluruhan idea.

TUJUAN:
Puisi ini mengandungi fikiran yang bernas dan digubah dalam bahasa yang indah untuk
dinyanyikan bagi tujuan hiburan, nasihat dan renungan.
 LATIHAN PUISI: GURINDAM
Kalau tiada emas di pinggang,
Sanak saudara menjadi renggang.

Jika kamu bersifat murah,

Segala manusia datang menyerah.

Barangsiapa berbuat khianat,

Tuhan kelak memberi laknat.

Dengki khianat jangan dipakai,

Namamu berbau seperti bangkai.

Penghisap mandat malunya hilang,

Hina dan keji di mata orang.

SOALAN:
1) Jelaskan maksud perkataan-perkataan di bawah: (5 markah)
a) Renggang : ___________________________________
b) Murah : ______________________________________
c) Khianat: _____________________________________
d) Laknat: ______________________________________
e) Madat: ______________________________________

2) Apakah jenis puisi di atas? (1 markah)

___________________________________________________________________________.

3) Baris pertama dan baris kedua dinamakan atas apa? (2 markah)

____________________________________________________________________________.

4) Nyatakan ciri-ciri puisi di atas. (4 markah)

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
SKEMA JAWAPAN:
1. a) kurang erat / tidak begitu rapat
b) penyayang / tidak kedekut
c) perbuatan jahat
d) celaka
e) dadah/candu
2. Gurindam
3. Baris pertama dikenali sebagai soalan dan baris kedua dikenali sebagai jawapan.
4. Ciri-ciri gurindam ialah:
a) Gurindam sejenis puisi Melayu lama yang tidak tentu bentuknya.
b) Gurindam terdiri daripada dua baris serangkap.
c) Ia mengandungi tiga hingga enam patah perkataan dalam sebaris.
d) Rima akhirnya a, a.