Hebben we een ziel?

‘defining death as the separation of body and soul’ -Plato (Phaedo)

Plato geloofde, net zoals zijn meester Socrates, dat de mens uit een lichaam en een
iel bestond. Dit maakt hij duidelijk in de Phaedo, een van zijn dialogen. Ook maakt hij
gebruik van het idee van de ziel om een utopie voor te stellen. De ziel gaf volgens
Plato het leven aan het lichaam.
Hij vergelijkt de ziel met een drielaagse structuur die overeenkomt met de
verschillende klassen in de ideale samenleving. Hier is een vereenvoudigde uitleg
van Plato's piramide van de ziel:
Redelijke deel:
Functie: Denken, redeneren, oordelen
Klasse: Filosofen en heersers in de ideale staat
Kenmerken: Wijsheid en rationaliteit
Wenslelijke deel:
Functie: Emoties, moed, ambitie
Klasse: Wachters en soldaten in de ideale staat
Kenmerken: Moed en eerzucht
Begeerlijke deel:
Functie: Basisverlangens, lust, honger, dorst
Klasse: Producenten (landbouwers, ambachtslieden, handelaars) in de ideale staat
Kenmerken: Verlangen en verlangen naar genot
Deze drie delen van de ziel moeten in harmonie zijn voor een persoon om
deugdzaam te zijn en een goed leven te leiden. In een ideale samenleving zou elke
klasse zijn eigen rol moeten vervullen zonder te proberen de rol van de andere
klassen over te nemen. De heersers moeten wijs zijn, de wachters moedig, en de
producenten gematigd in hun verlangens.

Schematische tekeningen van de verdeling van de ziel volgens Plato en hoe deze zich tot een staat
stellen
Op dit schilderij, De School van Athene van Raphael, zijn onder andere Plato en Socrates te zien en
ook Aristotales, een leerling van Plato

Hierboven links een beeld van Plato en rechts een beeld van Socrates
Waar komt de ziel vandaan?
‘There are two kinds of existences: (a) the visible world that we perceive with our
senses, which is human, mortal, composite, unintelligible, and always changing, and
(b) the invisible world of Forms that we can access solely with our minds, which is
divine, deathless, intelligible, non-composite, and always the same’ -Plato (Phaedo)
Plato's Ideeënleer, ook wel bekend als de theorie van de Ideeën of de vormen, is een
filosofisch concept dat Plato heeft ontwikkeld. Volgens Plato bestaat de werkelijke
wereld die we waarnemen slechts als een onvolmaakte kopie of afspiegeling van een
hogere, perfecte wereld van "vormen" of "ideeën". Deze ideeën zijn tijdloos,
onveranderlijk en abstracte concepten die de ware vorm van dingen
vertegenwoordigen. Plato zegt dan ook dat de ziel uit deze perfecte wereld komt.
Daarna kan een ziel gevangen worden in een bijvoorbeeld menselijk lichaam, waarbij
dat ziel naar onze sterfelijke en veranderlijke wereld komt.

Hierboven een schematische tekening van hoe Plato zijn theorie van Ideeën voorstelde

Bronnen:
- Guust Smits
- https://iep.utm.edu/phaedo/