In this module, you will learn about the law prescribing minimum wage;

the role of RTWPB;

establishments that may apply for exemption from compliance with the Wage Order;
the criteria for a BMBE not to be covered by the Wage Order; and
effects of facilities and time and motion study on wage.

You will also learn other wage-related benefits like holiday pay, premium pay,
overtime pay, 13th month pay and service charge.

Now, what is Wage?

Wage is defined as the remuneration or earnings, however designated, capable of

being expressed in terms of money, whether fixed or ascertained on a time, task,
piece or commission basis or other method of calculating the same, which is payable
by an employer to an employee under a written or unwritten contract of employment
for work done or to be done, or for services rendered or to be rendered and includes
the fair and reasonable value of board, lodging or other facilities customarily
furnished by the employer to the employee as determined by the Secretary of Labor.
[Art. 97 (f), LCP]

What is minimum wage?

Ang minimum wage ay ang pinakamababang halaga ng sahod na maaaring ibayad
ng isang employer sa kanyang empleyado.

Minimum wage, as defined in Section 5 paragraph t, Rule I of the NWPC Guidelines

No. 3, Series of 2020 or the Omnibus Rules on Minimum Wage Determination, is the
lowest wage that an employer can pay his/her workers.

Who determines the minimum wage rate?

The Regional Tripartite Wages and Productivity Board determines and fixes the
minimum wage rates applicable in the region, provinces or industries therein and
issues the corresponding wage orders, subject to the guidelines issued by the
National Wages and Productivity Commission. [Art. 122, LCP]

Sa slide na ito, makikita ang iba’t-ibang minimum wage rate sa bawat Rehiyon.

In case during your inspection, may nagtanong “meron bang automatic exemption sa
pag-comply sa wage order?”
Ang sagot ay wala. There are only 2 exemptible categories:
 Retail/service establishments regularly employing not more than 10 workers
 Establishments affected by natural calamities and human-induced disasters,
Hindi dahil sinabi ng establishment/employer na “nalulugi kami” ay exempted na sila
sa pagbabayad ng minimum wage.
Dapat nagbabayad na siya ng minimum wage from the effectivity of the wage order.
Kapag ganito ang sinabi nila, kailangan may maipakita silang approved application
for exemption.

In case an application for exemption is disapproved by the Board, the company

SHALL pay the mandated wage increase/allowance to all covered workers from the
date of effectivity of the Wage Order plus interest of 1% per month, retroactive to the
effectivity of the Wage Order.
FACILITY EVALUATION
Let's now proceed to the discussion of Facility Evaluation or Department Order 126,
series of 2013 also known as the Revised Guidelines in the Conduct of Facility
Evaluation

Simple lang naman ang sinasabi ng DO na ito. Kung may mga facilities,
articles or services na pinoporovide si employer at nagbebenefit ang
empleyado o ang kanyang pamilya…. employers may request for the conduct of
facility evaluation from the RTWPB in their region. Facility evaluation is a process
whereby the appropriate RTWPB determines the fair and reasonable value of the
facilities furnished by the employer to his or her employees.

Hindi kasama ang mga tools of trade or articles or services primarily for the benefit of
the employer or necessary to the conduct of the employer's business like for example
nasa construction siya, yung mga gamit nya sa construction ay hindi kasali dito.

So ano yung mga commonly approved facilities? ito yung mga bills, housing for
dwelling purposes, electricity, gas or water.

So if upon inspection, nakita ninyo na may mga binawas sa sweldo ng empleyado

kailangan may makita muna kayo na Facility Evaluation Order allowing such
deductions. Tandaan natin na ang Facility Evaluation Order ay dapat pirmado ng
DOLE Regional Director.

TIME and MOTION

Let's now proceed to the discussion of Time and Motion Study or Department Order
125, series of 2013 also known as the Revised Guidelines in the Conduct of TMS.
TMS is defined as “Direct and continuous observation of repetitive tasks at a short
period of time, using a stopwatch, video camera to record the time taken by a worker
to accomplish a task.
It is being conducted to determine whether the piece rate/production standards set by
the employer are fair and reasonable.”
Who are covered?
 Workers of MSMEs who are paid by result, including pakyaw, piece-work and
other non-time work pursuant to Article 101 of the Labor Code
 Daily rate workers MAY also be covered but ONLY for purposes of setting
standards for work improvement and productivity
So tatandaan lang natin na if the company claims to adopt piece rates, it should be
able to present the existing Piece Rate Order.

BMBEs
Ang isa pang exempted from the coverage of the Minimum Wage Law ay ang
Barangay Micro Business Enterprises or BMBEs
BMBEs with valid certificate of registration from DTI are not covered by the minimum
wage law. However, employees will still receive the same social security and health
care benefits as other employees.
Application for BMBE certificate may be submitted to the nearest provincial office of
the DTI
HOLIDAY AND PREMIUM PAY

Let us now discuss holiday pay and premium pay

Ang holiday pay ay karagdagang compensation na ibinibigay sa manggagawa na

nagtrabaho o pumasok during regular holidays. Sila ay makakatanggap ng additional
100% ng kanilang basic salary sa araw na iyon. Ang kundisyon lamang ay dapat
pumasok or on leave with pay sa araw bago ang regular holiday.

Samantalang ang premium pay ay karagdagang compensation na ibinibigay sa

manggagawa na nagtrabaho o pumasok during special non-working holidays or rest
days. Sila ay makakatanggap ng additional 30% ng kanilang basic salary sa araw na
iyon.
Narito ang sample computation:
Gamitin natin ang minimum wage rate ng NCR na Php570. I-multiply natin ito sa
200% at makakakuha tayo ng holiday pay na Php1,140.
Para naman sa premium pay, i-multiply lang ang minimum wage rate na Php570 sa
130% kung ang araw ay special non-working holiday O pumatak sa araw ng rest day
ng empleyado, makakakuha tayo ng Php741. Samantala, kung ang araw ay special
non-working holiday AT pumatak din na rest day ng empleyado, ang minimum wage
rate na Php570 ay i-multiply naman sa 150% para makuha ang total na Php855.

OVERTIME PAY
Tandaan natin na ang normal hours of work ay 8 hours a day. Kung ang isang
manggagawa ay nagtrabaho ng lampas sa walong oras siya ay entitled sa overtime
pay. An overtime pay is an additional compensation for work performed beyond 8
hours

Kung ang isang manggagawa ay nagovertime during Ordinary work days, siya ay
makakatanggap ng additional 25% of his or her hourly rate.

Kung siya naman ay nag overtime during Rest days, special non-working days, and
regular holidays siya ay makakatanggap ng additional 30% of his or her hourly rate.
Para makuha ang hourly rate ng isang manggagawa, gamitin ulit natin ang minimum
wage rate ng NCR bilang halimbawa.
Ang Php570 na minimum wage ay i-divide natin sa 8 hours para makuha ang hourly
rate na Php71.25 pesos. Ito ay i-multiply natin sa 125% at kung ilang oras nag-
overtime ang isang empleyado para makuha ang overtime pay na Php89.06 kada
oras.

NIGHT SHIFT DIFFERENTIAL

Ano ang night shift pay o night shift differential?

Ang night shift pay o night shift differential ay ang dagdag na bayad para sa mga
empleyadong nagtatrabaho sa pagitan ng 10:00 pm at 6:00 am.

Magkano ang night shift differential na dapat matanggap ng isang empleyado?

Makakatanggap ng additional na 10% sa basic pay sa araw na iyon.

Narito ang sample computation:

Muli nating gamiting ang naunang example. Ang Php570 na minimum wage rate sa
NCR ay i-divide natin sa 8 hours para makuha ang hourly rate na Php71.25 pesos.
Ito ay i-multiply natin sa 110% at kung ilang oras nag-night shift ang isang
empleyado para makuha ang night shift differential na Php78.38 kada oras.

SERVICE CHARGE
Mayroon ba kayong ideya kung ano ang ibig sabihin ng Service Charge?
Ang service charge ay halagang idinadagdag sa bill at ipinamamahagi sa mga
empleyado o service crew para sa serbisyong ginawa o ipinagtrabaho.

Alam ninyo ba kung paano makakakuha o mae-entitle ang isang empleyado sa

service charge?
Upang ma-entitle sa service charge, dapat siya ay nagtatrabaho sa isang
establisimyento na kumukulekta ng service charge, gaya ng hotel, restaurants,
resorts at mga kauri nito.

Sinu-sino naman ang empleyadong covered rito o sa inyong palagay, lahat ba

ay maaaring makakuha ng service charge?
Oo. Lahat ng empleyado maliban lamang sa mga managerial employees/staff na
naka-define sa batas.

Kung entitle, paano ipapamahagi ang Service Charges?

Lahat ng nakolektang service charges ay dapat ipamahagi ng pantay-pantay at
naaayon sa bilang ng oras o araw na naipagtrabaho ng empleyado o service crew.

Tuwing kailan ito ibinibigay? Maaari ba itong ibigay minsanan sa isang

buwan?
Ang mga nakolektang service charges ay dapat na ibibigay kada ikalawang linggo o
dalawang beses sa isang buwan, na hindi maaaring lumagpas ng dalawang linggo
ang pagbibigay nito. Samakatuwid, hindi maaaring ibigay ang service charge
minsanan sa isang buwan.

Munting Paalala:
Una, ang Service Charge ay magkaiba sa tip na ibinibigay ng customer; at
Ikalawa, kung sakaling magkakaroon ng pagtaas sa sahod na itinakda ng ating batas
gaya ng bagong wage order sa iba’t-ibang rehiyon, ang service charge na
tinatanggap ng mga empleyado ay hindi masasabing compliance ang isang
establisimyento upang masabi na naipatupad na niya ang pagtaas ng sahod ng
kanyang mga empleyado.

13th MONTH PAY

Ngayon naman ay pag-usapan natin ang Presidential Decree No. 851 series of 1975
o ang batas patungkol sa 13th month pay.

Ang 13th month pay ay isang uri ng benepisyo na ibinibigay sa mga rank-and-
file employees kahit ano pa man ang stado niya sa trabaho o ano mang
paraan ang pagpapasahod sa kanya basta’t nakapagtrabaho siya ng kahit 1
buwan lamang sa loob ng 1 taon sa isang establishment.

Kailan ibinibigay ang 13th month pay?

Ito ay dapat ibigay sa mga empleyado on or before December 24 ng bawat
taon.
Magkano ba ang dapat matanggap na 13th month pay ng isang empleyado?
Narito ang sample computation….

Sa slide na ito, makikita ang kabuuang kinita ng isang empleyado sa isang

buong taon o Php142,405.00. Ito ay ididivide lamang natin sa 12 months.
Kaya sa halimbawang ito, ang total na 13th month pay na makukuha ay
Php11, 867.08.

Tandaan: Ang bawat establisyimento ay dapat mag-submit ng 13th month pay

report sa DOLE. Ang ating submission process ay ginawang online at
accessible para sa lahat. Pumunta lamang sa website na reports.dole.gov.ph.