Professional Documents
Culture Documents
ព្រះពោធិសត្វយាងទៅកាន់ទេវលោកដោយអត្តភាពជាមនុស្ស ៥ជាតិ
ព្រះពោធិសត្វយាងទៅកាន់ទេវលោកដោយអត្តភាពជាមនុស្ស ៥ជាតិ
ពេវពោកពោយអត្តភារ
ជាមនុសស ៥ ជាត្ិ
រ ៀបរ ៀងរោយ
សល
ី សមាធិ បញ្ញា
ការេាយរបស់រុេធិកបណ្ឌិត្យសភា
ននសាកលវិេាល័យបញ្ញ
ា សាស្តសតកមពុជា
រ.ស. ២៥៦៦
ឈ្មោះឈ ៀវឈៅ ព្រះពោធិសត្វយាងពៅកាន់
ពេវពោកពោយអត្តភារ
ជាមនុសស ៥ ជាត្ិ
ប្បធានពុទ្ិកបណ្
ធ ិឌ តយ ភានន
សាកលវទ្ាល
ិ ័យ
បញ្ញាសាស្ត ក
រ ម្ុ ជា
ព
ាំ
ទ្ីតងឈ្ើវ ពុទ្ិកបណ្
ធ ិឌ តយ ភា
កា ផ្សាយ ប ់ពុទ្ិកបណ្
ធ ិឌ តយ ភា
កា ិទ្ិ ធ ពុទ្ិកបណ្
ធ ិឌ តយ ភា
កាលប ឈឆ
ិ ទ្
េ នងៃ ុ ប្ក ១៥ ឈកត
ើ ខែបុ ស ឆ្ន ាំ
សូមថ្វវយព្រះររ
ព្រះករ ុណាជាអម្ចាស់ជីវិត្ត្មកលព់ លើត្បង
ូ
ព្រះបាេសពមេច ព្រះបរមនាថ នពោត្តម សីហមុនី
ព្រះមហាកសព្ត្ននព្រះោជាណាចព្កកមពជា
ុ ជាេីពោររ
ដ៏ខ្ពង់ខ្ពសប
់ ំេុត្
ី ិត្ត្មកលព់ លើត្បូង
បរិព្ត្ព្រះករ ុណាជាអម្ចាស់ជវ
ាំ
កនុងនាម្ទ្ូលប្ពោះបងគជាែ្ ាំ ា ល់ ប្ពម្ទ ាំង
ុ ផ្ទ មាជិក
ស្ត ក
រ ម្ពុជា ាំ លថ្វវយប្ពោះ
ូ ម្លាំឱនកាយប្កាបថ្វវយបងគទ្ូ ពាសា្ុ
វបុ
ិ ល ុ ែប្រប់ប្បកា ថ្វវយ ព្រះករ ុណាជាអម្ចាស់ជីវិត្ត្មកល ់
ពលើត្បង
ូ ព្រះបាេសពមេច ព្រះបរមនាថ នពោត្តម សីហមុនី
ព ់ែព
ជាទ្ីឈោ ពដ៏ែង ់។
ាំ
ុ ាំ ូ ម្ថ្វវយប្ពោះរាជកុ
ទ្ូលប្ពោះបងគជាែ្ ល ខដលទ្ូលប្ពោះ
ាំ
បងគជាែ្ ាំ នដឹកនា ាំឈ ៀបឈ ៀងនូ វឈ
ុ បា ៀវឈៅ “ព្រះពោធិសត្វយាង
ទ្ុកកនុងប្ពោះពុ ទ្សា
ធ នា ។ បពិប្តប្ពោះក ុណាជាអមាា ់ជីវត
ិ
កាប្ពោះម្ហាឈ ត
វ ឆេប្ត និងបា ម្ីននអតតៈប្ពោះម្ហាកសប្ត
ី ប្ពោះ
ែ
មុនី ព្រះមហាកសព្ត្ននព្រះោជាណាចព្កកមពជា
ុ ជាទ្ីឈោ ពដ៏
ែពង់ែព ់បផ្ស
ាំ ុ ត ូ ម្ប្ពោះអងគប្ទ្ង់មានប្ពោះរាជ ិ ណ្៌
ុ ែភាពលអ ប បូ
ឈ ី ពុ ាំរួ
ឆកដរួ ូ ម្ប្ពោះក ុណាជាអមាា ់ជីវតតម្ក
ិ ល់ឈលើ
ព ់ែព
តបូង ជាទ្ីឈោ ពដ៏ែង ាំ ុ ត ប្ទ្ង់ប្ពោះឈម្តរឈប្បា
់បផ្ស ប្ពោះរាជ
ទនឈទ ព ់ែព
ឈោយប្ពោះរាជហឫទ្័យអនុ ឈប្ោោះដ៏ែង ់បផ្ស
ាំ ុ ត ។
ាំ លថ្វវយឈៅរាជធានភនឈាំ ពញ,
ប្កាបបងគទ្ូ ី
នងៃ ុ ប្ក ១៥ ឈកត
ើ ខែបុ ស ឆ្ន ាំខាល ឆតវ ័ក ព. . ២៥៦៦
កុល ពេង
ព្បធានព្កុមព្បឹកាភិបាលរុេធិកបណ្ឌិត្យសភា
ននសាកលវិេាល័យបញ្ញ
ា សាស្តសតកមពជា
ុ
រ
សូមថ្វវយព្រះោជកុសល
សពមេចព្រះមហាកសព្ត្ី នពោត្តម មុនីនាថ សីហនុ
ជាេីពោររដ៏ខ្ពង់ខ្ពសប
់ ំេុត្
បរិព្ត្សពមេចព្រះមហាកសព្ត្ី ជាអម្ចាស់ជីវិត្ត្មកលព់ លើត្បង
ូ
សាកលវទ្ាល័
ិ យបញ្ញាសាស្ត ក ាំ ទ្ផ្ទាល់ និង
រ ម្ពុជា កនុងនាម្ែ្ុបា
ភ យា
ិ ប្ពម្ទ ាំងបុប្ត ូ ម្លាំឱន ិ សាឈោយតបូង ទ្ូលប្ពោះរាជ
ពាសា្ុ កា ព បវ ម្ហាប្បឈ ើ និងប្បកបឈោយ ិ ី ួ ី ដ ជយ
ម្ងគល វបុ
ិ ល ុ ែប្រប់ប្បកា ថ្វវយ សពមេចព្រះមហាកសព្ត្ី
នពោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ព្រះវរោជម្ចតាជាត្ិខ្ខ្ែរ កនងពសរ
ុ ីភារ
ពសចកេីនថៃថនូរ និងសុភមងគល ជាទ្ីឈោ ពដ៏ែ ព ់ែ ព ់បផ្ស
ាំ ុ ត។
ទ្ូលប្ពោះបងគាំ ឈយើងែ្ុបា
ាំ នខប្ប ប្ម្ួល និងឈ ៀបឈ ៀងនូ វឈ ៀវឈៅ
“ព្រះពោធិសត្វយាងពៅកាន់ពេវពោកពោយអត្តភារជា
ី ល់ទ្ុកកនុងប្ពោះពុ ទ្សា
មនុសស ៥ ជាត្ិ” ឈនោះ ឈដើម្បតម្ក ធ នា។
ព ់ែព
ហឫទ្័យប្ជោះថ្វល ដ៏ែង ់បផ្ស
ាំ ុ ត។
ខដលបានប្ត ់ ដង
ឹ កនុងឈោកកនលងម្ក បា ម្ននប្ពោះ
ី មាម ម្ពុទ្ធ
ព ់ែព
ឈោ ពដ៏ែង ់បផ្ស
ាំ ុ ត ូ ម្ប្ពោះអងគប្ទ្ង់ប្បកបឈោយប្ពោះរាជ ុែ
និ នរ ៍តឈ ៀងឈៅ ។
ឈ ី ពុ ាំរួ
ឆកដរួ ូ ម្ សពមេចព្រះមហាកសព្ត្ី ជាទ្ីឈោ ព
ព ់ែព
ដ៏ែង ាំ ុ ត ប្ទ្ង់ប្ពោះឈម្តរឈប្បា
់បផ្ស ប្ពោះរាជទនឈទ ឈោយ
ព ់ែព
ប្ពោះរាជហឫទ្័យអនុ ឈប្ោោះដ៏ែង ់បផ្ស
ាំ ុ ត ។
ាំ លថ្វវយឈៅរាជធានភនឈាំ ពញ,
ប្កាបបងគទ្ូ ី
នងៃ ុ ប្ក ១៥ ឈកត
ើ ខែបុ ស ឆ្ន ាំខាល ឆតវ ័ក ព. . ២៥៦៦
នងៃទ្ី០៦ ខែម្ករា ឆ្ន ាំ ២០២៣
កុល ពេង
ព្បធានព្កុមព្បឹកាភិបាលរុេធិកបណ្ឌិត្យសភា
ននសាកលវិេាល័យបញ្ញ
ា សាស្តសតកមពជា
ុ
ង
វទ្ាល័
ិ យបញ្ញាសាស្ត ក ាំ ទ្ផ្ទាល់ និងភ យា
រ ម្ពុជា និងកនុងនាម្ែ្ុបា ិ
ាំ ទ្
ែ្ុបា ូ ម្ឈោ ពជូ នបុ ណ្យកុ ល និង ពាសា្ុ កា ព បវ
ែពង់ែព ់។
ាំ ទ្
ែ្ុបា ូ ម្ឈោ ពជូ នម្ហាកុ ាំ នដឹកនា ាំកា
ល ខដលែ្ុបា
ប្ពោះ ពុ ទ្សា
ធ នាឈនោះ ។ ូ ម្ សពមេចទ ំងរីរ ឈម្តរទ្ទ្ួល
ឈោក ជួ យបបាឆ់
ី ខង កា និងប្ប ិទ្ធិព ជ័យជូ ន សពមេចទ ំងរីរ
ឈដម្
ើ បដ ឹ នា ាំប្បឈទ្
ី ក ជាតិ ឈឆ្ពោះឈៅ កឈប្តយ
ើ ុែ នរិភាព និងកា
ាំ ទ្
ែ្ុបា ូ ម្ឈកាត ឈ ើ ឈោយ ុ ទ្ឆ
ធ ិតរនូវវ ី យភាពដ៏
ិ
កនុងកា ខ ង
វ កឈ ឆកដី ុ ែជូ នឆាំឈ ោះប្បជាពល ដឋ និងកា
ិ ុ ងប្ពោះរាជា-ណាឆប្កកម្ពុជាឈយើង នា ាំម្កនូវភាពឆឈប្ម្ន
អភវឌ្ឍកន ើ
រាជធានីភនឈាំ ពញ,
កុល ពេង
ព្បធានព្កុមព្បឹកាភិបាលរុេធិកបណ្ឌិត្យសភា
ននសាកលវិេាល័យបញ្ញ
ា សាស្តសតកមពជា
ុ
ឆ
បុព្វកថា
១- ព្រះបាទមន្ធាតុចព្ររព្ាធិរាជ
២- ព្រះបាទសាធិនរាជ
៣- គុតតិលវីណាវាទរព្ាហ្មណ៍
៤- ព្រះបាទនិមិមហារាជ (ននមិមហារាជ)
៥- ព្រះបាទធមមនសាណឌរមហារាជ
បានយាងឈៅកាន់ឈទ្វឈោកឈោយអតរភាពជាម្នុ សឈនោះមាន
សា ៈ ាំ ន់ឆឈាំ
ខា ោះឈយងអន
ើ កឈោ ពប្ពោះពុ ទ្សា
ធ នាឈប្ ោះ
ឆង់ឈ ៀនឆង់ដង
ឹ ពីម្នុ សឈោក ។
ើ ទ ាំងប្
តម្អតថបទ្ឈដម្ ុ ងមានកា ប្ម្ួល ពាជាភាសាខែម ែលោះ
ឈដើម្បងាយប្
ី ួ លដល់ អក
ន ិកា ម្័យបឆាុបបនន ។
ចា យ ទ្ម្
ធ ្ម ឈជាតិកៈ ហួយ វា៉ាន់ងន កនុងកិឆាកា ខ ង
វ កឯកសា
ាំ ួ យឈដើម្បបានឈ
ជន ី ៀបជាឈ ៀវឈៅ១កាលឈនោះឈ ើង ។ ម្ិនប្តឹម្ខត
ប៉ាុឈណាណោះ កឆា
ិ កា ឈបាោះពុ ម្ផ្ស
ព ាយឈ ៀវឈៅឈផ្សសងៗឈទ្ៀតដ៏ឈប្ឆនក៏
ើ ជា
ជ
កា ែិតែាំប្បងខប្បងម្ួ
ឹ យឆាំខណ្ក្ាំឈោយឈោកប្រូ ទ្ម្
ធ ្ម ឈជាតកៈ
ិ
ហួយ វា៉ាន់ងន ។ ម្ា៉ាងឈទ្ៀតែ្ុាំ ូ ម្ខងលងអាំណ្ រុ ណ្ ដ៏ប្ជាល
្ម្៌ជាន់ែ ព ់រឺប្ពោះនិ វ ន។
រាជធានីភនឈាំ ពញ,
កុល ពេង
ព្បធានព្កុមព្បឹកាភិបាលរុេធិកបណ្ឌិត្យសភា
ននសាកលវិេាល័យបញ្ញ
ា សាស្តសតកមពជា
ុ
ឈ
ព្រះពោធិសត្វយាងពៅកាន់ពេវពោក
ពោយអត្តភារជាមនុសស ៥ ជាត្ិ
ម្ចត្ិកា េំរ័រ
១.ព្បជុំ ២ ននពរឿងព្រះបាេមនាធត្ុ ............................... ៣
២.សាធិនជាត្ក ....................................................... ៣៩
៣.គ្ុត្តិលជាត្ក ......................................................... ៦០
៤.៣.ឈនម្ិរាជឆ យា
ិ ............................................. ១៥៦
ព្រះពោធិសត្វយាងពៅកាន់ពេវពោក
ពោយអត្តភារជាមនុសស ៥ ជាត្ិ
វា ៈប៉ាុនាមនដង ឈោយអតរភាពជាម្នុ ស?
៥ ដង ឈោយអតរភាពជាម្នុ ស រឺ ៖
ា ុរាជកាលេ កនុងកាលប្ពោះឈ
១- មន្ធត ្ិ តវឈៅ
ជាប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ ឆប្កពប្ត្រាជ។
ិ
២- សាធិនរាជកាលេ កនុងកាលឈៅជាប្ពោះបាទ្
សា្ិនរាជ។
ី
៣- គុតតិេ វណាវាទកកាលេ កនុងកាលឈៅជា
រុ តិលវ
រ ណាវាទ្កប្
ី ហមណ្៍។
ិ ហារាជកាលេ កនុងកាលឈៅជា
៤- និមម
ប្ពោះបាទ្និម្ិម្ហារាជ (ឈនម្ិម្ហារាជ)។
៥- ធមមលសាណ្ឌកមហារាជកាលេ កនុងកាល
ឈៅជាប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហារាជ។
ម្នបាន
ិ កនុងឈពលខដលប្ពោះអងគឈៅកនុងឈទ្វឈោកឈនាោះ កក
ឈទ្វរាជឆុ តអ
ិ ់ ៣៦ អងគ។
-កាលប្ពោះឈ ្ិ តវឈៅជាប្ពោះបាទ្សា្ិនរាជ
-កាលឈៅជាប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហារាជ ប្ទ្ង់
ម្ជឈម្ន
ិ ិ កាយ ម្ជឈម្បណា
ិ ណ ក រាជវរគ ម្ឃឈទ្វ ូ ប្ត
ឈទ្ៀត។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 3
១.ព្បជុំ ២ ននពរឿងព្រះបាេមនាធត្ុ
១.១.មនាធត្ុជាត្ក
(តិកនិបាតជាតក សង្កប្បវគ្គទី១)
ថ ា អងគ
សត្ ី ឈម្ដឆប្ពោះប ម្សាសារឆ យាវងស
ិ កាល
ឈ ដ ប្ទ្ង់
ឆ ឈប្ម្ឆ ប្មានរប្ពោះឥ យាបង
ិ កាំណ្ត់ឈៅកនុង
ប្ពោះវហា
ិ ឈជតពន ុ រនធកុដប្ី ីម្ហាវហា
ិ អារព្ភ ប្ទ្ង់ប្ពោះ
ឈដើម្។
4 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈប្រឿងអលងាក ក៏ឈកើតឆិតរប្បតព័
ិ ទ្ក
ធ ុ ងស្ត
ន ីឈនាោះ
រ ឈហើយមាន
ឈ ឆកដអផ្សស
ី ុ កប្បាថ្វននឹង ឹកឈឆញជាឃរាវា ។ ភកខ
ិ ុ
ឆឈប្ម្ន
ើ ភិកខុឈនោះជាអនកមានឈ ឆកដីអផ្សសុក”។
“មានលភកខ
ិ ុ បានឮថ្វ អនកមានឈ ឆកដីអផ្សសុកពិតខម្នឬ?”
ប្ពោះអងគអផ្សសុកពិតខម្ន”។
ឈទ្ើបមានប្ពោះពុ ទ្ត
ធ ប្មា ់ថ្វ “មានលភិកខុ ឈបអន
ើ ក ឹក
ឈឆញឈៅជាឃរាវា ុ ាំងឈ
អនកនឹងអាឆញា ឆកដីប្បាថ្វនឲ្យ
ឈពញបានខដ ឬ? ្ម្មតតណា
ា រឺ ឈ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន កនុងកាម្-
ងាយនឹងឲ្យឈពញឈោយវា ខដលហូ
ី ម្កអាំពីម្ហានទ្ីទ ាំង
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 5
៥, ិឌ តទ ាំងឡាយ ខដលបានឈសាយ
ូ ម្បឈបារាណ្បណ្
ី ិ ី
ិ ុ ាំងកាម្តណា
ឈៅដល់ ៣៦ ប្ពោះអងគ ក៏ឈៅខតម្នអាឆញា ា រឺ
ឈនោះ ៖
ម្ហា ម្ត
ម ៈ ១ប្ពោះអងគ។
់
ប្ពោះអងគឈនាោះ បានជាកសប្តប្ទ្ងប្ពោះនាម្ថ្វ ប្ពោះបាទ្ឈរាជៈ,
ប្ពោះបាទ្ឈរាជៈឈនាោះ បានជាកសប្តប្ទ្ង់ប្ពោះនាម្ប្ពោះបាទ្វ -
ឈរាជៈ,
បាទ្កលាណ្,
ឱ ប្ពោះបាទ្កលាណ្ឈនាោះ បានជាកសប្តប្ទ្ង់ប្ពោះនាម្ថ្វ
ប្ពោះបាទ្វ កលាណ្,
ឧឈបា ង,
ប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ។
ិ ណ្៌ឈោយ តនៈពិឈ
ភាព មានឈតជោះ ប បូ ៧ ប្បកា (១)
ខដលប្ពោះអងគប្ទ្ង់បត់ប្ពោះហ ខា
រ ងឈឆវង ណ្
ូ ដ កប្ពោះហ រ
កាលប្ពោះអងគប្ទ្ង់វយឈៅជាកុ
័ មា ប្បកបឈោយកា ឈលង
ម្ុ ន
ឺ ៤ ន់ឆ្ន ាំ, ប្ពោះជនាមយុ ប ់ប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ ឈនាោះមាន
(១)
. តនៈ ៧ ប្បកា ប ់ឈ ឆ
ដ ឆប្កពតរិ រឺ ៖ ១- ចកករតនៈ (ឆកក តន៍),
ឆប្កពប្ត្ិរាជឈនាោះ ម្នអាឆន
ិ ុ ាំងកាម្តណា
ឹ ងញា ា ឲ្យលមម្
ឈហតុ អ?”
ីវ
ប៉ាុឈណ្ណោះម្នលម
ិ ម្ដល់ ឈ ឆកដឈប្តកអ
ី ប ់ឈយងឈទ្
ើ ិ រាជ-
ី
ពួកអាមាតយឈឆើយថ្វ
ល “បពិប្តប្ពោះអងគជា ម្មតិឈទ្ព
ម្នុ សឈោកឈនោះ”។
ឈ ើងឈៅកាន់អាកា វង
ិ ី។
ឆាំខណ្កឈ ឆ
ដ ចាតុ ម្ហា
ម ិ ទ ាំង ៤ ឈឃើញប្ពោះ
រាជកា
ឈៅម្នាធតុ ប ម្ឆប្កពតរិ ឈ ឆ
ដ ម្កក៏កាន់ទ្ិពវមាោមានកលិន
ឈ្វបឆ
ើ ុ រម្នាកា
ា នា ដ លមាោ៌ អឈញ្ជើ ញឈ
ក់កណា ឆ
ដ
ឈ ើងឈៅប្បថ្វប់កុ ងជាន់
ន ចាតុ ម្ហា
ម រាជកា
ិ ឈហើយក៏បខងវ ិ ី
ម្បតរកន
ិ ុ ងជាន់ចាតុ ម្ហា
ម រាជិកាថ្វវយប្ពោះឈៅម្នាធតុ ប ម្-
អ ់កាលយូ ក៏ឈៅម្នអាឆន
ិ ឹ ងឈ្វើឈ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន ឲ្យឈពញ
ឈម្ឆ
ដ ចាតុម្ហា
ម រាជិកាទង គាំ ូល
ាំ ៤ ក៏ប្កាបទ្ូលបងទ្
ប្ពោះឈៅម្នាធតុប ម្ឆប្កពតិប្ត
រ ់ថ្វ “ ិ ី ម្បតរិ
ប្តម្ប៉ា
ឹ ុ ឈណ្ណោះឈៅម្នជាទ្
ិ ីឈប្តកអ លមម្ដល់ ឈ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន
10 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈម្ឆ
ដ ចាតុម្ហា
ម រាជកា
ិ ទង គាំ ូលថ្វ
ាំ ៤ ប្កាបបងទ្
កា ឈប្កាម្បងាគប់ឈ ឆ
ដ ននឈទ្វតឈទ្ ទ្ីខដល ម្ណ្ីយោឋន
ជាងឈនាោះមានខតតវតរងសឈទ្វឈោកឯឈណាោះ
ិ ឈទ្ើបជាទ្ី
ករាយឈៅឈោយកាមា
ី ម្មណ្៍ដ៏ឧតរម្ជាងជាន់ចាតុ ម្ហា
ម រា-
ជកា
ិ ឈនោះ”។
ដ ប់ដូឈចានោះឈហើយ ឈទ្ើបប្ទ្ង់ឈ្វឆកក
ណា ើ ខកវឲ្យនា ាំឈៅកុ ង
ន
ឆាំឈ ោះឈៅតវតរងសឈទ្វឈោក។
ិ
យាងម្កខាងឈណ្ោះ” ។
លុ ោះប្ពោះឈៅម្នាធតុ រាជឈ ឆ
ដ ឈៅដល់ ាំ
ណា ក់ឈ ឆ
ដ
ប ម្ឆប្កពតរិម្កដល់ តវតរងសឈទ្វភពឈហ
ិ ើ យ ក៏ខបងទ្ិពវ
ឈហើយឲ្យប្បថ្វប់ឈៅកនុងតវតរងសឈទ្វនរ
ិ ។
រាជក៏ឈសាយទ្ិពវ ម្បតរិ ជជ ុ ែឈ ើោ
ម ន កនុងតវតរងសឈទ្វភព
ិ
ឈម្ដឆ កកឈទ្វរាជអងគងីម្ ាំ ួ
ម កឧបបតរិជន ឈ ើងឈទ្ៀត ឈហើយ
ឈសាយ ជជ ុែ ក់កណា
ដ លដូ ឆអងគម្ុន កាលឈបើអ ់អាយុ -
ែ័យឈហើយឆុ តឈៅ
ិ កកឈទ្វរាជខដលឧបបតដឈិ ើងនឹងឆុ តិឈៅ
វញឈោយទ្ាំ
ិ នងឈនោះ រាប់បាន ៣៦ប្ពោះអងគ ឆាំខណ្កប្ពោះឈៅ
12 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ុែ ក់កណា
ដ លដូ ឆអងគម្ុនៗ) ឯប្ពោះឈៅម្នាធតុ ប ម្-
ជជ ឹ ុ ឈណ្ណោះ ឈទ្ើបប្ទ្ង់ប្ពោះតប្ម្ោះថ្វ
ុ ែប្តម្ប៉ា ិ “ប្បឈយាជន៍អីវ
ខដលម្កឈសាយទ្ិពវ ម្បតរខតប្ត
ិ ឹម្ ក់កណា
ដ លប៉ាុឈណ្ណោះ
ឈហើយនឹងអាឆឈសាយទ្ិពវ ម្បតរិកនុងជាន់តវតរងសឈនោះឲ្យជា
ិ
ប ម្ ុ ែ ខតមានក់ឯង”។
ខតប្ទ្ង់ម្ិនអាឆនឹងផ្ទដឆ់ប្ពោះជនមជីពឈ ឆ
ដ ម្ឃវា
ប្ទ្ង់ប្ពោះតប្ម្ោះទ្ុ
ិ ក ក៏ឈកើតទ្ុកឈខ ទម្ន សតូ ឆប្ពោះទ្័យប្រប់
ទ្ិវារាប្ត។
ី ្ម្មតតណា
ា រឈឺ ឆកដីប្បាថ្វនកនុងកាម្រុ ណ្ឈនោះ
ប្ពោះឈៅម្នាធតុ ប ម្ឆប្កពតរិក៏ប្តូវវនា
ិ ឈៅ ែណ្ៈឈនាោះជរា
ឈៅ ខត្ម្មត រាវយវៈម្នុ
ី សជាតិទ ាំងឡាយម្ិនខដល
ឈៅកនុងប្ពោះរាជឧទ្ាន។
ឈ ឆ
ដ ម្នាធតុ ឈ ដ ម្កឈៅកនុងឧទ្ានដូ ឈចានោះ នា ាំឈ
ឆ ឆកដឈនាោះ
ី
ាំ លដល់ រាជប្តកូ លៗ ក៏នា ាំោនម្កតក់ខតងទ្
ឈៅប្កាបបងគទ្ូ ី
ប្ពោះប្កឡាបនាាំកុ ងប្ពោះរាជឧទ្ាន
ន ថ្វវយប្ពោះឈៅម្នាធតុ ប ម្-
ាំ អនុ ោឋនឈ
ឆប្កពតរិផ្សាជា យា ន៍។
កុ ងែណ្ៈឈនាោះ
ន ាំ
ពួកអាមាតយទងឡាយនា ាំ ន ប្កាប
ោ
គាំ ូល
បងទ្ ួ ថ្វ “បពិប្តប្ពោះអងគជា ម្មតិឈទ្វរាជ ឥ ូ វឈនោះ
ាំ ាំងឡាយឈ្ដូ
ាំ ូលបងគទ
ប្ពោះអងគនឹងឲ្យែ្ុទ្ ើវ ឆឈម្ដឆកនុងទ្ីឆាំឈ ោះ
ប្ពោះភស្តករប្ពោះអងគ?”
ប្ពោះឈៅម្នាធតុប ម្ឆប្កពតិប្ត
រ ់ថ្វ “អនក
ាំ ឹ ងឈនោះដល់ ម្ហាជនឲ្យបានដឹងប្រប់
ទ ាំងឡាយឆូ ឲ្យដណ្
14 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
កនុងប្ពោះរាជឧទ្ាន ឥ ូ វឈនោះ ឈ ឆ
ដ ទ្ិវងគតឈហើយ”។
ដូ ឈឆនោះឈហើយ ក៏ឈ ឆ
ដ ទ្ិវងគតឈៅតម្យថ្វកម្ម ប ់ប្ពោះអងគ។
សត្
ថ ា ឥមុំ អតីតុំ អាហរ ិត្
វ ា ឈម្ដឆប្ពោះប ម្-
ិ
បរ ិហរនតិ ទិសា ភនតិ វលរាចន្;
ិ
លេ ោណា បេវសសិ ត្។
ប្ពោះឆស្តនន ាំ
ា ិ ងប្ពោះអាទ្ិតយទងឡាយ (ឈដើ ប្ក ឹង) ភនាំ
ិឈន ុ ទ្ិ ាំ
ទងឡាយភ ាំ
ឺល ុងឈ ឿង ហូតទ្ីមានកណ្ ត់ប្តឹម្
ណា តទ ាំ
វ ងឡាយណា ខដលអាប្ ័យឈលើខផ្សនដី តវ
ាំ
ទងអ ់ឈនាោះ ជាទ ៈ ប ់ឈ ឆ
ដ ម្នាធតុ ហូតទ្ីមាន
ាំ
កណ្ ត់ប្តម្ឈណាោះ។
ឹ
ន កហាបណ្វលសសន,
ិ តិ ;
តិតតិ កាលមសុ វជជ
ិ ញ ាេ បណ្ឌិលត្។
ឥតិ វញ្
កា ខឆត
អ កុ ងកាម្ទ
ន ាំ
ងឡាយ ខម្ងម្ិនមានឈោយ
សមាមាសមព ខទធសាវលកា។
16 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈប្ ័
ោះឈហតុឈនាោះ សាវកននប្ពោះ មាម ម្ុ ទ្
ព ឈធ នាោះ ម្ិន
បានឈប្តកអ កុ ងកាម្ទ
ន ាំ
ងឡាយ ូ ម្បជាទ្
ី ិពយ ជាអក
ន ឈប្តក
អ ខតកុ ង្ម្
ន ៌ ជាឈប្រឿងអ ់ឈៅននតណា
ា ។
អធិបាយោថ្វ
ប្តម្ណា
ឹ តវរម្នុ
ឺ សទ ាំងឡាយខដលអាប្ ័យឈៅឈលើ
ខផ្សនដីកុ ងទ្
ន ីមានកាំណ្ត់ប្តម្ឈណាោះ
ឹ ជាែ្ុប្ាំ ពោះឈៅម្នាធតុ រាជ
ហ ក
រ ុ ងកាលណា
ន កនុងកាលឈនាោះ ឈភលៀងខកវទ ាំង ៧ ប្បកា
ក៏បវតនា
រ កា ធាលក់ឆុោះម្ក ី ៉ា ងឈនាោះ ឈ
ូ ម្បយា ឆកដីខឆអតកនុង
ឈ ឆកដឈប្តកអ
ី តឆ
ិ រមានឈ
ឺ ឆកដី ុ ែ តឆ
ិ ប្បកបឈៅឈោយ
ឈ ឆកដទ្ុ
ី កឈខ ប្ឆនដូ
ើ ឈឆនោះ ក៏ម្នមានឈ
ិ ឆកដឈប្តកអ
ី កនុងកាម្
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 17
ឈោកក៏ម្នមានឈ
ិ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន នឹងឈប្តកអ កនុងកាម្ដ៏ជាទ្ិពវ
ខដលជាទ្ីអ ់ឈៅននតណា
ា ឈោយឆាំខណ្កម្ួ យប៉ាុឈណាណោះ។
ជាត្កាវសាន
នូ វអ យ
ិ ឆាទ ាំងឡាយ លុ ោះឆប់អ យ
ិ ឆាឈហើយ ភកខ
ិ ុ ខដល
ទ ាំងឡាយដនទ្ក៏បាន ឈប្ម្ឆផ្សលមានឈសាតបតរិផ្សលជា
បាទ្ម្នាធតុ ប ម្ឆប្កពតរកន
ិ ុ ងប្ោឈនាោះរឺតថ្វរតហនឹងឯង ៕
(ជាតកដឋកថ្វ តកន
ិ ិ បាត ងកបបវរគ ម្នាធតុ ជាតកវណ្ណនា)
18 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
១.២.មហាមនាធត្ុវត្ថុ
(ចាកគម្ពី ម្ធុ សវាហិណី ប្របរោយសរម្េច
ររះធម្មលិខត
ិ លវី - ឯម្)
កិ បានឮឈ ៀង ៗ ម្កកនុងទ្ីបាំផ្សុតននកបប ៩១ អាំពី
ប្ពោះនាម្វប
ិ ស ី ប្ពោះអងគបានប្ត ់ប មាភឈិ ក ឈមាព្-ិ
ឈោយតុនិ កម្
ន ម (អាំឈពើឈ្វើកា ឈនួលដុ ាំ ត់) ឲ្យឈរ យកនងល
ព
ឈនួលឆញ្ា
ិ ឹ ម្ជីវតជាន
ិ ិ ឆា។ ឯម្នុ សទ ាំងឡាយខដលឈៅកុ ង
ន
នរ ទ ាំងអ ់ ក៏បាននិម្នរប្ពោះភកខ
ិ ុ ងឃជាឈប្ឆើនមានប្ពោះ
ពុ ទ្ជា
ធ ប្បធាន បានថ្វវយនូ វម្ហាទនកនុងកាលឈនាោះឯង។
(១)
-អតីតជាតិ ប ់ប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ ។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 19
ម្ហាទនដល់ ប្ពោះភកខ
ិ ុ ងឃមានអងគប្ពោះពុ ទ្ជា
ធ ប្បធាន ឯ
ទ្ុកកនុងប្ពោះពុ ទ្សា
ធ នាឈនោះឈទ្ អញនឹងពុ ាំបានឈោោះែលួនឲ្យ
ម្ុ ែ អញ ង
ឹ តខតកម្សត់
ឹ ដ៏នប្កខលងជាងឈនោះឈទ្ៀតឈោយ
ពិត” ។
បុ កម្សត់ឈនាោះបានរតយា
ិ ៉ា ងឈនោះឈហើយ ក៏ែឈាំ ដើ
ខ ង
វ កតុនិ កម្
ន ម ុ ីឈនួលដុ ាំ ត់ឲ្យឈរឈោយឆ្ប់ ួ
ព រាន់
បាប្តននភកខ
ិ ុ បានឈ ើយ ូ ម្បខតភ
ី ិ ុ ម្ួ យ ូបក៏អញឲ្យពុ ាំបាន
កខ
ឈ ឆកដព
ី ិ តប្តូវខតអញបាឆ ខណ្ដករាជមា ទ ាំងឡាយ
កាលជាយូ អខងវងឈៅអនារតឈោយពិត”។
បុ ឈនាោះបានរតយា
ិ ៉ា ងឈនោះឈហើយ ក៏មានឆតរ
ិ ប្ជោះ
មា ទ ាំងឡាយបាឆឈៅឈលើអាកា ឈដើម្បន
ី ឹ ងឲ្យបានធាលក់
ឆុ ោះកនុងបាប្តននប្ពោះភិកខុ ងឃទ ាំងអ ់ មានបាប្តប្ពោះពុ ទ្ជា
ធ
យា៉ាងឈនោះថ្វៈ
១. ឥម្នា
ិ រម្ អធកា
ិ រ ន, បសារេន យតស
ិ សរ ;
២. ិ វ យទា បាណិំ,
បហ ត្វ
ឱរោរកម្ិ នរោតលំ ;
សតត តនសម្បននំ,
ាំ នឈ្វើបូ ជាដ៏នប្កខលងឈនោះ
“ឈោយអ្ិកា ខដលែ្ុបា
ឈៅអនារតកាលែ្ុាំ ូ ម្ប្បាថ្វនឲ្យបានជាបុ រល
គ ដ៏ប្បឈ ើ ជា
ាំ ុ តជាងបុ រល
្ាំបផ្ស គ ទ ាំងឡាយ ខដលជាអនកប ឈភារនូ
ិ វកាម្-
ជីវតឈោយ
ិ ុ ឆ តឈទ្ៀងប្តង
ិ ់ ដរាបដល់ អ
លអ ់ជីវតឈៅ
ិ ក៏
បានអឈនាាលឈៅអឈនាាលម្កខតកនុងសាថនម្នុ ស និងឈទ្វត
ម្ត
ម រាជ ជាកសប្តិយ៍ ខាងឈដើម្វងសកនុងកបបឈនោះ។
រាជយតវងសម្ក,
ឈ ឆ
រ ឈរាជៈឈនាោះប្ពោះនាម្វ ឈរាជៈ,
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 23
ប ់ឈ ឆ
រ វ ឈរាជៈឈនាោះប្ពោះនាម្កលាណ្ៈ,
បុ ប្ត ប ់ឈ ឆ
រ កលាណ្ៈឈនាោះ ប្ពោះនាម្វ កលាណ្,
ប្ពោះរាជបុ ប្ត ប ់ឈ ឆ
រ វ កលាណ្ៈឈនាោះ ប្ពោះនាម្
ឧឈបា ង,
ប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ របុ
ឺ កម្សត់ខដលបានឲ្យទន
មាននផ្សាអាកា បណា
ដ លឈ ើងជាឈភលៀងខកវ ៧ ប្បកា ធាលក់
កាំណ្ត់ម្ួយអ ឈងខយយឈោយពិត។
តណា
ា ឈ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន កនុងកាម្រុ ណ្ឲ្យឈពញប្ពោះទ្័យបាន
ប្ពោះទ្័យដ៏មានប្ពោះភស្តករឈប្កៀម្ប្កាំឈៅហមងកនុងកាលឈនាោះឯង។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 25
ម្បតរឈនោះ
ិ ម្នលម
ិ ម្ ម្រួ ដល់ បុណ្យអញឈ ើយ’ ទ្ី
ឈទ្?”
ាំ
អាមាតយទងឡាយប្កាបទ្ូលថ្វ “បពិប្តម្ហារាជ !
ទ្ីខដលជាទ្ីតឈប្ម្កឈោយវឈិ មានខតកនុងសាថនចាតុ -
ម្មហារាជិកាឈទ្វឈោកឈទ្ើបមាន ូ ម្ប្ពោះអងគប្ជាប”។
់
ឯប្ពោះបាទ្ម្នាាតុ ប ម្ឆប្កឈនាោះ ប្ពោះអងគប្ទ្ងប្ពោះ
ណា
ដ ប់ឈហើយក៏ឈ ឆ
រ ចាប់ឆប្កខកវប្រវតម្ប្បាថ្វ
ី ន ប្ពោះអងគ
ម្ួ យ ាំឈពឆ ឈ ឆ
រ ក៏ឈ ើងរង់ឈលើរាជយានប្ពម្ទ ាំងប ិ ័ទ្
26 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ម រាជិកាម្ួ យ ាំឈពឆឈនាោះឯង។
ឈោកឈ្មោះចាតុ ម្ហា
ឈទ្វតទ ាំងឡាយឈចាម្ឈរាម្ជាប វា
ិ ឈឆញឈៅទ្ទ្ួល
ប វា
ិ ឆូ លឈៅកាន់សាថនចាតុ ម្ហា
ម រាជកា
ិ ឈទ្វឈោក ឈហើយ
ឈលើករាជ ម្បតរដ៏
ិ ជាទ្ិពយថ្វវយដល់ ប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ ប្ពោះ
ម្នុ សឈោកវញឈហ
ិ ើ យ ប្ពោះអងគប្ទ្ង់ឈសាយរាជយកនុងសាថន
ចាតុ ម្ហា
ម រាជកា
ិ ឈនាោះជា ុ ែឈកសម្កានរ ដ៏កនលងឈៅអ ់
ប្ពោះអងគពុាំអាឆនឹងញា
ុ ាំងកាម្តណា
ា ឈ ឆកដីប្បាថ្វនកនុងកាម្-
រុ ណ្ ឲ្យឈពញប្ពោះទ្័យបានកនុងសាថនចាតុ ម្ហា
ម រាជិកាឈនាោះ
ឈ ើយ ឈ ឆ
រ មានឈ ឆកដីអផ្សសុកពុ ាំ បាយប្ពោះទ្័យ ខម្រង
ាំ
លាំោប់ឈនាោះ ប្ពោះម្ហារាជទងឡាយប គ ៏
ួ នប្ពោះអងក
័ ឈកតទ្ុ
ប្ពោះរាជហឫទ្យ ើ កអ
ខ ផ្សសុកដូ ឆឈម្រឆ?”
ឈ ឆ ាំ ួ ន ប្កាបទ្ូលតបថ្វ “បពិប្ត
រ ឈោកបាលទងប
ឈទ្វឈោកឈទ្ើបបានឈ្មោះថ្វ ជាទ្ីតឈប្ម្កឈោយវឈិ
ូ ម្ប្ពោះអងគប្ទ្ង់ប្ជាប”។
ឯប្ពោះបាទ្ម្នាធតុ ប្ទ្ង់ប្ពោះ ណា
ដ ប់ឈហើយ ក៏ប្រវ ី
ទ ាំងឈទ្វប ិ ័ទ្ឈចាម្ឈរាម្ជាប វា
ិ មានប្ពោះភស្តការឈឆ្ពោះឈៅ
កាន់សាថនតវតរងសព
ិ ិ ភព បានឈៅដល់ ម្ួយ ាំឈពឆឈនាោះឯង។
ឆាំខណ្កឯប្ពោះ កកឈទ្ពិស្តនាា្រាជ
ិ ដ៏មានប្ពោះហតថ
ូ ម្ប្ពោះអងគយាងម្កខាងឈនោះ”។
ប ម្ឈ ្ិ តវឈៅដល់ ិ ភព
ី ប ់ែួ នឈហ
ល ើ យក៏ឈ្វើខបង
ម្បតរដ៏
ិ ទ្ិពវ ក់កណា
ដ ល កនុងឋានតវតរងសឈទ្វឈោកឈនាោះ
ិ
ឯង។
កាំណ្ត់អាយុ បានបឈកាដ
ី ប្ិ បា ាំម្ួយោនឆ្ន ាំម្នុ ស ក៏ឆយុតឈៅ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 29
មានប្ពោះឥស្តនាា្ិរាជដនទ្ឈ ើងឈៅឈកើតកនុងឋានតវតង
ិរ សឈទ្វ-
ឈោកឈនាោះឈទ្ៀត ប្ពោះឥស្តនាា្រាជឈនាោះបានឈសាយរាជ-
ិ
ម្បតរទ្
ិ ិពវកុ ងឋានតវត
ន ិង ាំ
រ សឈទ្វឈោកឈនាោះឯង ដល់ កណ្ ត់
ឯង។
រាជ ម្បតរិជាឈ ឆ
រ ននឈទ្វត កាំណ្ត់អាយុ ប្ពោះឥស្តនាា្ិរាជ
ប្ពោះអងគមានកាម្តណា
ា ឈ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន កនុងកាម្រុ ណ្ម្នឈឆោះ
ិ
ឈពញ ឈឆោះខតែវោះជានិឆា ង
ឹ តខតមានកាម្តណា
ឹ ា ឆឈប្ម្ន
ើ
កាម្តណា
ា ខដលឈកតឈ
ើ ើងយា៉ាងឈនោះប្ោន់ខតជាឫ រល់ នន
ឈ ឆកដីវបតរ
ិ ិ ែូឆខាតប្បឈយាជន៍ែួ នខតម្ា៉ា
ល ង។ ឈ ឆកដីពិត
ោថ្វទ ាំងឡាយថ្វៈ
វរមតិសខ
ុ ឌ្ឍាកា,
ិ
អតិច្ឆា វហលត្ នលរា;
ឥធ វា បរតថ វា កិញ្ចិ,
ខ ាំងពួងបាន ឯន ជនខតបខណ្រតបឈណា
ចាកកងទ្ុកទ ដ យឲ្យ
ឈ ឆកដឥចា
ី េ ប្បាថ្វនឈោភឈប្ឆនដ៏
ើ នប្កខលងប្រប ងកត់ែួ ន
ល
តណា
ហ ាេ ជាេលត ភេុំ;
តណា ិ
ហ ាេ វបបមុ តតសស,
ឈ ឆកដឈសាកប្
ី ឈណាោះអាឈឡាោះអាល័ យឈៅដ
ប្កហាយខដលនឹងឈកតឈ
ើ ើង ក៏ឈកើតម្កខតពីឈ ឆកដប្បាថ្វ
ី ន
ឈឆញចាកតណា
ា ឈហើយ ឈ ឆកដីឈសាកឈៅដប្កហាយ នឹង
ភយនររាយឈកតមានម្កព
ើ ី ទ្ីឯណា។
តណា
ហ ាទាលសា នលរា ឯតថ,
រាជលច្រាទិសមភវំ;
ហតថលចឆទាទិកុំ ទុក្ុំ,
ិ
ោបុណាតិ វហញ្ញ តិ ។
មហាតល្ ិ ខ ន្។
វ ា ច វញ្ញ
ទ្ាំនងនឹងវនា
ិ ឈៅវញឈោយឈ
ិ ឆកដីឈោភតណា
ា ឯណា
ខដលឈកតឈ
ើ ើង ឈហើយឈ ឆកដីឈោភតណា
ា ឈនាោះ រឺអនក
ឹ ពិត ប្តូវប្បប្ពឹតរលោះបង់ឈចាលឈឆញឲ្យ
ប្បាជ្ខដលឈឆោះដង
ទ ាំងពួងពិត។
ឈ ឆកដឥចា
ី េ ប្បាថ្វនឈប្ឆននប្កឈពក
ើ ប្រប ់ តរ
ងកតឆ ិ ឈហើយ ក៏
ននឈទ្វតកនុងឋានឈទ្វឈោកឈ ើយ។
នា ាំយកឈ ឆកដខដលប្ពោះបាទ្ម្នា
ី ធ តុ ប្ពោះប ម្ឆប្កឈនាោះឈ ឆ
រ
ឯឈ ឆ
រ ខដលជា្ាំកុ ងរាជប្តកូ
ន ល ក៏បានឈឆញម្កអាំពីរាជ-
ឈប្កាកឈ ើងវញឈ
ិ ើយ។ ឈវោឈនាោះអាមាតយទ ាំងឡាយក៏
ាំ
បានឆូ លម្កជួ បជុ ាំ ឈហើយថ្វវយបងគប្កាបទ្ូ ល ួ ថ្វ “បពិប្ត
34 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈ លដូ ឆឈម្រឆែលោះ?”
ណា
ដ ប់ឈហើយក៏ប្ត ់ថ្វ “មានលអនកទ ាំងឡាយដ៏ឆឈប្ម្ើន !
អនកប្តូវ ខម្រងប្បាប់ ដ ាំ ប
កយបណា ់អញពីកាលម្ុ នឈ ៀង
ឈហើយឈ ឆ
រ បានឈ ើងឈៅឈសាយរាជយ ម្បតរទ្
ិ ិពវ កនុងឋាន
បានឈ្វើម្ ណ្កាលកសណ្កស
ិ ័យប្ពោះជនមឈៅ’”។
មានប្ពោះបនាូលខតប៉ាុឈណ្ណោះឈហើយ ក៏ប្ទ្ង់ឈសាយប្ពោះទ្ិវងគត
ឈៅ ឈហើយបានឈៅតម្យថ្វកម្ម ប ់ប្ពោះអងគឈហាង។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 35
កុ តរា
រ ចា យដ៏មានប្ពោះភារជាមាា ់ ប្ពោះអងគប្ទ្ង់ប្ត ់
ឡាយឈនោះថ្វ ៖
ិ
បរ ិហរនតិ ទិសា ភនតិ វលរាចន្;
ិ
លេ ោណា បេវសសិ ត្។
ុ ាំងទ្ិ
ឈ ឿង ញា ទង៤ ឲ្យភលឆា
ឺ ់ ផ្សាយឈៅកនុងទ្ីមាន
ទ ាំងអ ់ ឈោយពិត។
ន កហាបណ្វលសសន,
ិ តិ ;
តិតតិ កាលមសុ វជជ
36 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ិ ញ ាេ បណ្ឌិលត្។
ឥតិ វញ្
ឈ ើងណា
រ ់។
សមាមាសមព ខទធសាវលកា។
ាំ ន
អងគពុបា ឈប្ម្ឆនូ វឈ ឆកដតឈប្ម្កឈប្តកអ
ី កនុងកាម្រុ ណ្
័ ឈោកមានខតតឈប្ម្កឈប្តកអ កនងឆិតរខដលអ
សាវក ់ ូ នយ
ុ
ឈៅននតណា
ា ឈោយឆាំខណ្កម្ួ យឈោយពិត។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 37
ឈដម្
ើ កនុងកាលឈនាោះឯង។
សកវសមុបលនត្
វ ា លទតិ ទុកា
្ ានិ តណា
ហ ា;
ខដលមានពាយាម្មា ាំកុ ងឈ
ន ្ញាណ្
ិ មានរតិឈទ្ៀងទត់
ឈនោះឲ្យឆូ លឈៅជត ាំ
ិ កាន់អណា ឆ ប ់ែួ នបាន
ល ឈហើយ
បាឆ់និយាយឈៅងវដ
ី ល់ បុរល
គ ប្បាកដឈ ើឈោយឈយ
ម ើងទ ាំង
ឡាយ ខដលប្បកបឈោយរតម្
ិ នឈទ្ៀងយា
ិ ៉ា ងឈនោះ មានលអនក
ទ ាំងឡាយដ៏ឆឈប្ម្ន
ើ ! ឈបើអនកបានពិចា ណាដង
ឹ ឆា ់យា៉ាង
ុ ែឈកសម្កានរពិតប្បាកដឈហាង។
២.សាធិនជាត្ក
និងអដឋកោ)
លោកសមិិំ “ ដូ ឈឆនោះជាឈដើម្។
ំ មានល
ម្នុ សសស រី រនេ រេេរោកំ គនាតវ ចិ ំេសិសុ
និទនម្ក ខម្ដងថ្វ
៤ កខនលង, ប្តង់កណា
ដ លនរ ១ កខនលង និង ប្ទ្ង់ទវ
ឈ ើង ( កានងគ័លខលងភជួ រា ់) ញា
ុ ាំងម្ហាទនឲ្យប្បប្ពឹតរ
ឈៅ ឈោយឆាំណាយប្ពោះរាជប្ទ្ពយ ៦០០,០០០ រាល់ ៗនងៃ
ទនជាឈដម្
ើ កាលឈ្វកាលក
ើ ិ យាឈហ
ិ ើ យបានឈកតកន
ើ ុ ងឈទ្វន-
្នៈ។
ិ ូ ម្បឈទ្វតដ៏
ី ឈ សាដប់ កយឈនាោះឈហើយជាអនក
ប្បាថ្វននឹងឈឃើញប្ពោះរាជាឈនាោះ។
រាជឬ ? ”
ឈ ឆ
ដ កៈក បញ្ញ
ជ មាតលីថ្វ “អនកឆូ ឈៅ ឈោយ
កាន់វឈទ្ហ
ិ ដឋ ឈពលឈនាោះជានងៃឈពញបូ ណ្៌ម្ី។
ាំ ន ឈ
ោៃឆ ួឆ អងគុយប្បជុ ោ លកថ្វ ខដលជា ុ ែប្តង់ទវ
ផ្សាោះ។
ម្នុ ាំ
សទងឡាយឈ លថ្វ “ប្ពោះឆនា ២ ដួ ងត ាំង
ឧបបជជិ លោមហុំសលន្;
លវលទហសស េសសសិលន្។
ឆខម្ក
ល ណា ់ឈតើ រួ យឲ្យប្ពឺឈរាម្ ឈកតឈ
ើ ើងកុ ង
ន
ឈោក ងជាទ្ិពយបានឈកតប្បាកដដល
ើ ់ឈ ឆ
រ វឈទ្ហៈ
ិ ប្ពោះ
អងមា
គ នយ ។
រាជា ប ់ឈយង
ើ កា ប្ពឺឈរាម្ឈកតឈ
ើ ើងកនុងឈោក ងជាទ្ិពវ
ខម្ងប្បាកដដល់ ប្ពោះបាទ្វឈទ្ហៈដ៏
ិ ប្ទ្ង់យ ។
ឈដើម្ ក៏ឈ្វប្បទ្កស
ើ ណ្នរ
ិ ៣ ជុ ាំ ួឆឈៅកាន់ទវ រាជនិឈវ ន៍
ប ់ប្ពោះរាជា ញា
ុ ាំង ងឲ្យខប ប្ត ិ ឈៅប្តង់
ប់ ឈទ្ើបឋត
ខម្ដងកថ្វប្បកបឈោយ្ម្៌ កនុងសាោខដលឈរប្បោប់
លទវបុលត្
ត ា មហិទលិធ កា,
មាតេិ លទវសារេិ;
និមនតេត
ិ ថ រាជានុំ,
44 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
លវលទហុំ មិេិេគគហ។
ុំ
បានអឈញ្ជើ ញប្ពោះបាទ្វឈទ្ហៈ
ិ ប្ពោះអងគប្រប់ប្រងប្កុងម្ិងិោ ថ្វ
ឯហិមុំ រេមារុេ ហ,
រាជលសដ្ឋ ទិសមបតិ;
ត្វតិសា
ិំ សឥនទកា;
សរមាន្ ហិ លត លទវា,
សុធមាមាេុំ សមចឆលរ។
អងយា
គ ងឈ ើងកាន់ ងឈនោះ ឈទ្វតទងឡាយជាន
ាំ ់តវតិងស
រ
ាំ
ប្ពម្ទងប្ពោះឥន ា ឆង់ឈឃើញប្ពោះអងគ ឈប្ ោះឈទ្វត
ាំ
ទងឡាយ លឹកប្ពោះអងគ ឈៅ ង់ចាក
ាំ ុ ងឈរាងឈ្
ន ម ោះ ុ ្មាម។
លវលទលហា មិេិេគគលហា;
សហសសេុតតមារុេ ហ,
ទិសា
វ ា រាជានមាគតុំ។
ាំ ប់ឈនាោះឯង ប្ពោះបាទ្វឈទ្ហៈ
លោ ិ ប្ពោះនាម្សា្ិន
ិ ិោ ប្ទ្ង់យាងឈ
ប្ពោះអងប្គ រប់ប្រងប្កុងម្ង ើងកាន់ ង ទ្ឹម្
ាំ
ទងឡាយ (ប្ពោះរាជាជា្ ាំ ប្ទ្ង់ប្បថ្វប់ឈលើទ្ិពវយានឈ្មោះ
សា
វ ាគតុំ លត មហារាជ,
អលថា លត អទុរាគតុំ;
ី ទានិ រាជីស,ិ
និសទ
លទវរាជសស សនតលិ ក។
បពិប្តម្ហារាជ ប្ពោះអងយា
គ ងម្កប្ ួ លឈហើយ ម្ន
ិ
ខម្នយាងម្កឈោយម្នប្
ិ ួ លឈទ្ បពិប្តប្ពោះរាជាអក
ន ខ ង
វ
ាំ
ណា ក់ននឈទ្វរាជឆុោះ។
46 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
សលកាកប
ា ិ បដ្ិននទត
ិ ថ,
លវលទហុំ មិេិេគគហុំ;
និមនតេត
ិ ថ កាលមហិ,
អាសលនន ច វាសលវា។
ា ៏ទ្ទ្ួលរាក់ទក់ឆឈាំ
ឯប្ពោះឥនក ោះប្ពោះបាទ្វឈទ្ហៈ
ិ
ប្ពោះអងប្គ រប់ប្រងប្កុងម្ង
ិ ិោ ប្ពោះឥនបា
ា នអឈញ្ើជ ញឈោយ
ាំ
កាម្ទងឡាយផ្សង ឈោយអា នៈផ្សងថ្វ
អាវាសុំ វសវតតន
ិ ុំ;
ី ិ,
វស លទលវសុ រាជស
សព្វ កាមសមិទិស
ធ ុ;
ាំ
ឈទ្វតទងឡាយ ខដលញា ាំ
ុ ងឈរឲ្យប្បប្ពឹ តក
រ ុ ងអ
ន ាំ
ណា ឆែួ ន
ល
បពិប្តប្ពោះរាជាអក
ន ខ វ ករុណ្ដ៏ប្បឈ
ង ើ ូ ម្ប្ពោះអងគ
រង់ឈៅកុ ងព
ន ួ កឈទ្វតខដល ឈប្ម្ឆនូវកាម្ប្រប់យា៉ាងបាន
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 47
ាំ
ូ ម្ប្ពោះអងឈគ សាយនូវកាម្ទងឡាយ ខដលម្នខម្នជា
ិ
ប ់ម្នុ ន ួ កឈទ្វតជាន់តវតិងសឆ
ស កុ ងព រ ុ ោះ។
កាន់ ងឈហើយឋត
ិ ឈៅ ងបាន ុ ោះឈៅកាន់
ា អាកា ប្ពោះរាជា
ិ ឈប្តកអ នា ាំោន
កកៈបានឈឃើញប្ពោះរាជាឈហើយ មានឆតរ
ឈប្កាកទ្ទ្ួល និងឈ្វបដ
ើ ិ ណា
ឋ ៈ។ ឈដម្
ើ ប ី ខម្ដងឈ ឆកដី
បដ្ិននទិិំសុ ឈ ឆកដថ្វ
ី ឈប្តកអ ឈ ឿយៗ។ បទ្ថ្វ អាស-
លនន ច ឈ ឆកដថ្វ
ី ប្ពោះឥនាឱបប្ពោះរាជា ឈហើយអឈញ្ជើ ញ
ឈោយបណ្
ុ ឌ កម្ល
ព ិោ នៈ និងឈោយកាម្ទ ាំងឡាយ
ប ់ែួ នថ្វ
ល ូ ម្អងគុយទ្ីឈនោះ ួឆឈហើយក៏ខបងខឆករាជ-
ម្បតរិ ក់កណា
ដ ល ឲ្យប្ពោះរាជាអងគុយឈលើអា នៈជាម្ួ យ
ោន។
48 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ក់កណា
ដ ល ប្បទនឲ្យ អ ់កាល ៧០០ ឆ្ន ាំឈោយកា រាប់
បា ាំ ឆឈប្ម្ៀង និងប្បរទ
ាំ ងឡាយ
ាំ ឥ ូ វឈនោះ កុ ងនង
ន ឈៃ នោះ ែុ ាំ្
ម្ិនឈប្តកអ កុ ងឋាន
ន ួ រ៌ឈទ្ បពិប្តប្ពោះជនិនដ
ា ៏ប្បឈ ើ
ជិត ឬក៏ែុ ជា
ាំ្ បុរល
គ វឈងង
វ ។
ថ្វ ប្ពោះបាទ្សា្នៈ
ិ ួ ថ្វ ជីវត
ិ ស្តនា
ិ ិ យកនុង ីៈ ប ់ែុ អ
ាំ្ ់
លាំោប់ឈនាោះ ឈ ឆ
ដ កកៈឈ លថ្វ
ី
ន ច្បិ មូល្ហា នរវរលសដ្ឋ ;
ិ
លេសុំ វោកុំ ឥធ លវទេិលត្
ថ ។
ា
គ ៏ប្បឈ
បពិប្តប្ពោះអងដ ើ មានពាយាម្ជាងជន
អាយុ ប ់ប្ពោះអងម្
គ ិនទន់អ ់ឈទ្ ទងឈ
ាំ រ ល ប់ ប
ឆកីសា ់
ខម្នជាម្នុ សវឈងង
វ ឈទ្ ខតថ្វ ប្ពោះអងឈគ សាយនូវផ្សលនន
បុណ្យណា កុ ងឈទ្វឈោកឈនោះ
ន បុណ្យ ប ់ប្ពោះអងត
គ ឆ។
ិ
វស លទវានុោលវន,
50 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
រាជលសដ្ឋ ទិសមបតិ;
គ ង់ឈៅឈោយឈទ្វានុភាពឆុោះ
អងរ ូ ម្ប្ពោះអងឈគ សាយនូវ
ាំ
កាម្ទងឡាយ ម្ិនខម្នជា ប ់ម្នុ ស កុ ងឈទ្វឈោកជាន
ន ់
តវតងសឆ
ិរ ុ ោះ។
ឲ្យវបាក
ិ កនុងឈទ្វឈោកឈោយអតរភាពឈនាោះ ខតថ្វបុ ណ្យ
ដនទ្ឈទ្ៀត ប ់ប្ពោះបាទ្សា្នៈឈប្ឆ
ិ ើនប្បមាណ្ម្ិនបាន
ឈ លថ្វ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 51
ឯវំសមបទលមលវតុំ,
យានខដលែីឈរ
ា និងប្ទ្ពយខដលែីឈរ
ា មានឧបមា
យា៉ាងណាម្ញ
ិ ប្ទ្ពយណាខដលឈរបាន ឈប្ ោះបុរល
គ ដនទ្ឲ្យ
ជាបឆ័យ
ា ប្ទ្ពយនុ៎ោះឯង ក៏មានឧបឈម្យយយា៉ាងឈនាោះខដ ។
ន ច្ហលមតមិច្ឆម
ា ិ,
សេុំកត្និ បុញ្
ញ ន
ា ិ,
ប ់ែុ ជា
ាំ្ ប់តម្ែួ ន។
ល
លសាហុំ គន្
វ ត ា មនុលសសសុ,
សុំេលមន ទលមន ច;
េុំ កត្
វ ា សុខលិ ត្ លហាតិ,
ន ច បច្ឆន
ា ត
ុ បបតិ។
ែុ ឈាំ្ នាោះនឹងឈៅឈ្ើក
វ ុ លឈប្ឆើនកុ ងព
ន ួ កម្នុ ស ឈោយ
ឲ្យទនផ្សង កិ យាប្បប្ព
ិ រ ម្៌ឈ
ឹ ត្ ើផ្សង
ម កិ យា
ិ ប្ងួម្ឈោយ
ីលផ្សង កិ យាទ្
ិ ូនាមននូវឥស្តនិ យផ្សង
ា ឈប្ ោះថ្វ បុរល
គ ឈ្ើវ
រាជាឈនាោះឈហើយ ឈទ្ើបបញ្ញ
ជ មាតលីថ្វ “មានលអនក ឆូ ឈៅ
ឈហើយនា ាំសា្នរាជឈៅកាន់
ិ ប្កុងម្ិងិោ ឲ្យឈ ឆ
ដ ឆុ ោះកនុង
ឆស្តងកម្កនុងឧទ្ាន។
សា្នៈ”។
ិ នាយឧទ្ានបាលបានឈ្វើយា៉ាងឈនាោះ។
ប ់ប្ពោះបាទ្សា្នៈ
ិ ួឆក៏អងគុយឈៅកខនលងម្ួ យ។ បានឮ
ាំ ន់) ទ្ី ៧ ប
ម្កថ្វ ប្ពោះបាទ្នា ទ្ៈឈនាោះប្តូវជាឈៅ (ជនា ់
ឈ ល ៣ ោថ្វ ថ្វ
ឥមា ត្ ហរ ិត្នូោ,
ខប្ ាំ
ទងឡាយឈនោះផ្សង ទ្ទ្ឹកប្បកបឈោយកុណ្ឌល
ផ្សង ឹងទ
ា ាំ
ងឡាយខដលក ាំ ុ ងហូ ឈនោះផ្សង។
ព
ចកកវាកបកូ ជិត្;
មន្ទាេលកហិ សញ្ឆន្នា,
បទុមុបបេលកហិ ច;
េសសិមានិ មមាេិិំសុ,
ប្ ាំ
ោះឈបាកខ ណ្ីទងឡាយ ជាទ្ី ករាយ
ី មាន តវ
ាំ
ទងឡាយឈនោះថ្វជា ប ់ អញ អ ់ផ្សងទងឈនាោះ
ាំ ឈៅកាន់
ទ្ិ ណាហ៎ ន។
ត្នីធ លខត្
ត ានិ លសា ភូមោ
ិ លគា,
លតលេវ អារាមវនូបច្រា;
ាំ
ទងឡាយ ក៏ឈៅជាឧបចា ៈឈនាោះដខដល ខតថ្វកាលឈយើង
ាំ
ម្ិនឈឃើញនូវជនទងឈនាោះ ទ្ិ ប្បាកដដល់ឈយើង ហាក់ដូឆ
ជា ូ នយឈង។
ឹ
ាំ ន់ទ្ី ៧ ប
យាងឈៅកាន់ឈទ្វឈោក ែ្ុប្ាំ តូវជាឈៅជនា ់ប្ពោះ
ប្ពោះរាជាសា្នៈ
ិ ឈ លថ្វ “មានលឈៅនា ទ្ៈ ឈយង
ើ
កាលម្កកនុងទ្ីឈនោះ ម្នខម្នម្កឈដ
ិ ម្
ើ បប្បឈយាជន៍
ី ដល់ រាជ-
ម្បតរិឈទ្ ឈយើងម្កកនុងទ្ីឈនោះឈដើម្បឈ្វ
ី ើបុ ណ្យ ឈយើងនឹងឈ្វើ
បុ ណ្យប៉ាុឈណាណោះ” ដូ ឈឆនោះឈហើយ ប្ទ្ង់ឈទ្ើបឈ លោថ្វថ្វ
ិ
ទិដ្ឋា មយា វមាន្និ
,
ឱោលសន្តា ចតុទសា
ិទ ;
វមានទ
ិ ាំ
ងឡាយ ញា ាំ ិ
ុ ងទ្ ាំ ៤ ឲ្យភឺឆ
ទង ល ិខញ្ាង
ឈយងបានឈឃ
ើ ើញឈហើយ។
វុតថុំ លម ភវនុំ ទិព្យុំ,
ភុត្
ត ា កាមា អមានុសា;
សព្វ កាមសមិទិស
ធ ុ។
ាំ
ភពជាទ្ិពយឈយើងបានឈៅ ួឆឈហើយ កាម្ទងឡាយ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 57
ពួកឈទ្វតជាន់តវតិងស
រ អាឆ ឈប្ម្ឆនូវឈ ន ប្រប់
ឆកីប្បាថ្វ
រ
យា៉ាងបាន។
បុញ្
ញ ាេមិ ហ ឥធាគលត្;
ធមមលមវ ចរ ិសាមិ,
ឈយងឈនាោះបានលោះបង
ើ ់ ម្បតិទ្
រ ិពយប្បាកដដូឈចានោះ
៉ា ឈយើងម្ិនមានឈ
ខតម្ាង ឆកីប្តូ
រ វកា ឈោយរាជ ម្បតិឈទ្។
រ
អទណា
ឌ ាវចរំ មគគ,ុំ
សមាមាសមព ខទធលទសិតុំ;
ប្ពោះពុទ្ទ ាំ
ធ ងឡាយខដលមានវត ល
រ អឈ ឆ
រ យាងឈៅ
តម្ផ្សូ វណា
ល ឈយងន
ើ ឹ ងឈដើ ឈៅតម្ផ្សូ វឈនាោះ
ល ខដលប្ពោះ
មាម ម្ុ ទ្
ព ធ ខាំ ដងឈហើយ ជាផ្សូ វខដលប
ល ុ រល
គ ម្នមានអាជា
ិ ្
58 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
របបប្តឆ
ី ឈ់ ៅ។
ប្បាថ្វននឹងឲ្យទនឈោយ ៧ នងៃ”។
ប្ពោះរាជាសា្នៈឲ្យទនអ
ិ ់ ៧ នងៃ កនុងនងៃទ្ី ៧
ប្ទ្ង់ក៏ឈ្វើកាលកិ យា
ិ ឈហើយឈកតកន
ើ ុ ងភពនប្តប្តិងសឈនាោះឯង។
ជាតកាវសាន
របបប្បកបយា
ី ៉ា ងឈនោះ” ដូ ឈឆនោះឈហើយ ឈទ្ើបប្ពោះអងគប្បកា
ាំ តក កនងកាលជាទ្ីបញ្ា ប់នន
ឆាៈទ ាំងឡាយ និងប្បជុ ជា ុ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 59
ឆាៈ បណា
ដ ឧបា កទ ាំងឡាយខដលប្បកបឈោយ
បានត ាំងឈៅកុ ង
ន កទោម្ផ្សល,
ិ ពួ កែលោះបានត ាំងឈៅកុ ង
ន
អនាោម្ិផ្សល។
ប្ពោះបាទ្នា ទ្ៈកនុងកាលឈនាោះបានម្កជាប្ពោះសា បុ
ី ប្ត។
ប្ពោះអនុ ុទ្។
ធ
ឆាំខណ្កប្ពោះបាទ្សា្នរាជ
ិ រតថ្វរតឈនោះឯង។
ឺ
ឆប់ សា្នរាជជាតក
ិ ៕
(ជាតកដឋកថ្វ ុ តន
រ ប
រ ិដក ែុទ្ក
ា និកាយ ជាតក បកណ្ណ
ិ ក
៣.គ្ុត្តិលជាត្ក
ឈ ឆករី ិ ុ ទ ាំងឡាយ
ឈងខបថ្វ កនុងកាលឈនាោះ ភកខ
ប្ពោះនប្តបដក
ិ ឈ្វ្នទ
ើ ាំង ៤ ឲ្យឈកតឈ
ើ ើង កា ខដលឈ្វើ
ឈ ើយ”។
ម្ណ្ឈោតម្ជាអាចា យ ប ់ែុ ឬ
ាំ្ ប្ពោះនប្តបដកែ្
ិ ុ ឈាំ ៀន
ឈោយកមាល ាំងែួ នឯងម្
ល នខម្នឬ
ិ ្នទ ាំង ៤ ែ្ុក
ាំ ៏ឈ្វឲ្យឈក
ើ ត
ើ
ភិកខុទ ាំងឡាយអងុ យ
គ នានាោនកនុងសាោ្ម្ម ភា
ប្ពោះសាសារយាងម្កកាន់ឈរាង្ម្ម ភា ប្ទ្ង់ប្ត ់
ិ ុ ទ ាំងឈនាោះប្កាបទ្ូលថ្វ “បពិប្តប្ពោះអងគដ៏
កាលភកខ
ឆឈប្ម្ន
ើ ឈោយឈ ឿងឈនោះ”។
62 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈទ្វទ្តរម្នខម្នបដ
ិ ិឈ ្អាចា យ ជា ប្តូវឆាំឈ ោះតថ្វរត
ឈទ្ ូ ម្បកន
ី ុ ងកាលម្ុ នក៏ដល់ នូវឈ ឆករីវនា
ិ ខដ ” ឈហើយ
កនុងអតតកាល
ី ប្ពោះបាទ្ប្ពហមទ្តរឈសាយរាជ ម្បតរិ
កុមា ។
រុ តលកុ
ិរ មា ឈនាោះ លុ ោះឆឈប្ម្នវ ័
ើ យឈហើយ ឈប្ម្ឆ
ាំ ូ ល កនុង
ិលបៈខផ្សនកខាងឆឈប្ម្ៀង បានជាអនកឈប្ឆៀងដ៏កព
ឈនាោះ ម្ិនមានភ យា
ិ ឆិញ្ាឹ ម្មាតបិតខដលងងឹតខភនក។
ប ឈភារជាឈដ
ិ ម្ ាំ ន ឈៅកនងទ្ីោនកឡា
ើ យា៉ាងឈប្ឆើន” ប្បជុ ោ ី ឲ្យ
ុ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 63
នងលឈួ លឈហ
ន ើ យឈ លថ្វ “អនកទ ាំងឡាយ ឆូ នា ាំអក
ន ឆឈប្ម្ៀង
មានក់ម្កឆុ ោះ”។
រុ តលរនធ
ិរ ពវ ឈទ្ើបម្នបាន
ិ ខម្រងកា ឈពញឆិតរ ូ ម្បខតមា
ី ន ក់។
អាកា ឈពញឆតរ
ិ ូ ម្បខតមា
ី ន ក់ ក៏រតថ្វ
ិ “ប្បខហលជាអញ
កណា
រ ល ឈដញឈោយ ឈាំ ង ក់កណា
រ ល។
ឈមួញទ ាំងឈនាោះក៏ឈៅខតម្នយកឆ
ិ តរ
ិ ទ្ុកោក់នឹង
“ឈមួញទ ាំងឈនោះរង់ម្នដ
ិ ឹងអវ”ី ឈទ្ើបខកលងឈ្វើជាម្នដ
ិ ឹងឈ ឿង
64 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
អវ។
ី ម្ុ ិលៈឈនាោះក៏ឈ លនឹងឈមួញទ ាំងឈនាោះថ្វ “ខនអនក
ឬ ?”
ឈួ ញទ
ម ាំ
ងឈនាោះឈ លថ្វ “ឈតើអនកឈដញពិណ្អវី ពួ ក
ឈយើងម្នយល់
ិ ថ្វ អនកតឈម្លង
ើ ឈាំ ងពិណ្ឈដញឈទ្”។
ឈួ ញទ
ម ាំ
ងឈនាោះឈ លថ្វ “ពួ កឈយើងធាលប់សារប់
ប ់ឈោកឈៅវញឆុ
ិ ាំ ិនប្តូវកា ឈទ្ ប៉ាុខនរកាលឈោក
ោះ ែ្ុម្
ពួកឈួ ញឈ
ម ាំ ល់ ប្ពម្”។
លថ្វ “ប្បនពឈហើយ ពួ កែ្ុយ
ម្កឈដញ ។
ម្ុ ាំ
ិលៈក៏ោក់ពិណ្ឆុ ោះឈហើយថ្វវយបងគមាតបិត
ប ់ប្ពោះម្ហា តវ។
ណា?”
ម្ុ ិលៈឈឆយថ្វ
ើល ាំ កអាំពីប្កុងឧឈជជនី ឈដម្
“ែ្ុម្ ើ ប ី ូ ម្
បានទ្ទ្ួលបដិ ណា
ឋ ៈឈហើយ ក៏ប្បាប់ឈហតុ ខដលែលួនម្ក។
ឆាំខណ្កប្ពោះឈ ្ិ តវឈឆោះវជា
ិ ជ ទយលកខណ្ៈ
ម្នុ ស ដង
ឹ ថ្វ “ម្ុ ិលៈឈនោះជាអ បបុ ” ក៏បដឈិ ្ថ្វ
ប្ឆបាឆ់ងម្
ន ៗ ឲ្យអាណ្ិតែលួន ឈហើយអងវ ថ្វ “ ូ ម្ឈោក
ឈ ្ិ តវ។
ណា ឈោកអាចា យ?”
ឈនោះជាអឈនរវា ាំ
់ទ្ូលបងគ”។
ិក ប
ឈោយលាំោប់។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 67
ឈហើយ”។
ាំ
ទ្ូលបងគឆង ់ទ្ទ្ួលរាជកា បឈប្ម្ើប្ពោះអងគ ូ ម្ប្ទ្ង់ពិចា ណា
ឈបៀវតសឲ្យឈរ”។
កណា
រ លអាំពីឈបៀវតសខដលអនកបាន” ឈទ្ើបប្បាប់ឈ ឿងឈនាោះដល់
ម្ុ ិលៈ។
68 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ាំ ទ្ួលរាជកា កាលម្នបានឈ
ឈោកអាចា យ ឈទ្ើបែ្ុទ្ ិ ើ ម នឹង
ម្នទ្ទ្ួ
ិ ល”។
ទ ាំងអ ់ ម្ិនខម្នឬ ?”
អ ់”។
ម្ុ ិលៈឈនាោះឈ ាំ ឹ ង
លថ្វ “ប្បនពឈហើយែ្ុន ខម្រង” ឈទ្ើប
ប្កាបទ្ូលប្ពោះរាជា។
ឈៅ”។
អាចា យឬ ?”
ខម្ន”។
ប្ពោះ ាំ
ម្មតិឈទ្ព ទ្ុកឲ្យទ្ូលបងគប្ប ងជាម្ួ យនឹងអាចា យ
ប្ទ្ង់បញ្ញ
ជ ឲ្យវាយ គ ប្បកា ថ្វ “កនុងនងៃទ្ី ៧ អាំពីនងៃឈនោះ
ប្ពោះម្ហា តរ
វ តថ្វ
ិ “ម្ុ ិលៈឈនោះ ឈៅកាំឈោោះមាន
ិ សចាញ់ ក៏ម្នខបល
ិ កអវីឈ ើយ ខតឈបើកូ ន ិ សឈនោះវញ
ិ
(អញម្ុ ែខតវនា
ិ ) អញឆូ លឈៅសាលប់កុ ងនប្ពប្បឈ
ន ើ ជាង”។
ឈទ្ើបប្តិោះ ោះថ្វ
ិ “រុ តិលរនធ
រ ពវបានទ្ទ្ួលទ្ុក្ ាំ ុ ងនប្ពឈប្
ខ ក ន ោះ
ាំ ូ លនប្ពយា៉ាងឈនោះ ក៏ឈប្
“បពិប្តឈទ្វរាជ ែ្ុឆ ោះខាលឆចាញ់
រាមលណ្េយុំ អវាចេិិំ;
ជាទ្ី ករាយននឆ
ី ត
ិ រ (ឥ ូ វឈនោះ) ិ ស ឈ្មោះម្ុ ិលៈឈនាោះ
ាំ្ ុ ងកណា
ឈៅែុ ក ន រ ល ងម្ ល រា)ាំ
គ ណ្ឌល (កខនង ូ ម្ប្ពោះអងជា
គ ទ្ី
ាំ្
ពឹងននែុ ។
អហមាចរ ិេបូជលកា;
សិសសមាចរ ិេ លជសសសិ។
មានល មាលញ់ ែុ ន
ាំ្ ឹ ងជាទ្ីពឹង ប ់ អក ាំ្ អក
ន ែុ ជា ន បូជា
នូវអាចា យ ិ សនឹងម្នឈ
ិ ោះ
ន អក
ន បពិប្តអាចា យ អក
ន នឹង
ឈោះ
ន នូវ ិ សវញ។
ិ
ដូ ឆឈដើម្ ូ ម្បម្ុ
ី ិលៈក៏នឹងផ្ទរឆ់ខែសពិណ្ខដ ប៉ាុខនរ ឈាំ ង
កា បរាជ័យឈហើយ អនករបបផ្ទ
ី រ ឆ់ខែសទ្ី២ ខែសទ្ី៣ ខែសទ្ី៤
ខែសទ្ី៥ ខែសទ្ី៦ ខែសទ្ី៧ ឈដញខតដងពិណ្ទ្ឈទ្ ឈាំ ងនឹង
ឈឆញអាំពីកាំណ្ួឆខែសពិណ្ខដលផ្ទរឆ់ឈចាលឈនាោះ ោន់ឮ
ឈនាោះ អនករបបឈបាោះឆ
ី ិឈញ្ា ៀនទ្ី ២ ឈៅឈទ្ៀត ប្ ីឈទ្ពអបស
ាំ ី ឈនាោះ អនករបបឈបាោះឆ
បនាាប់អព ី ឈញ្ា
ិ ៀនទ្ី ៣ ឈៅឈទ្ៀត ឈពល
ឈ ើយ”។
ពួ កអនកនរ ឈ្វម្ណ្
ើ ិ ឈខាលងទវ ប្ពោះរាជវា ាំង
ឌ បឈៅជត
អងគុយឈលើអា នៈ ប្មាប់ែួ ន។
ល កកឈទ្វរាជម្កឋិតឈៅឈលើ
ប៉ាុឈណាណោះខដលអាឆឈម្ើលឈឃើញ កកឈទ្វរាជ។
ត ាំងអាំពីឈដើម្ឈ ើោ
ម ន ។ ម្ហាជនខប្ កឈហា៊ោឈប្តកអ ករាយ
ី
ម្នឮឈឆញម្កឈទ្។
ិ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 75
នរ ។ ខប្ម្កឈហា៊ោបានប្បប្ពឹតរឈៅឈហើយ។ ប្ពោះឈ ្ិ តវ
ដូ ឆឈ លឈហើយឈនាោះ។
នឹងអាចា យ ពាយាម្ឈ្វើអាកា ឈ ើន
ម ឹ ងអាចា យ អនកម្នសា
ិ គ ល់
ាំ ី ដុ ង
ប្បមាណ្ែលួន” រប់វាយឈោយដុ ដ ាំ ន ាំ ងជាឈដើម្ តម្
ម ិ ងដប
កកឈទ្វរាជប្ទ្ង់ឈ្វបដ
ើ ិ ណា
ឋ ៈនឹងប្ពោះឈ ្ិ តវ
ាំ ឹ ងឲ្យមាតលិឈទ្វសា ងយ
ថ្វ “ខនបណ្ិឌ ត ែ្ុន ី ក ងទ្ឹម្ឈោយ
76 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈ ោះអាជាឈនយយ១ ន់ ម្កទ្ទ្ួលអនកឈៅឈពលខាងឈប្កាយ
ប្ត ប់ឈៅកាន់ឈទ្វឈោកវញ។
ិ
ប្ោឈនាោះ ឈទ្ព្តទ
ី ាំងឡាយក៏ ួ កកឈទ្វរាជ
ខដលយាងម្កដល់ ឈហើយរង់ឈលើបណ្
ុ ឌ កម្ពល ិោ នៈ
ប ់ប្ពោះឈ ្ិ តវ។
ពួកឈទ្ព្តប្កាបទ្
ី ូលថ្វ “បពិប្តម្ហារាជ ូ ម្ប ី
ាំ ា
ពួ កែ្ុមា ់ ក៏ប្បាថ្វនឈឃើញអាចា យឈនាោះខដ ”។
កឈក ទ្វរាជឈៅមាតលិឈទ្វបុតម្
រ កប្ត ់ថ្វ “ខនបា
ឈ ្ិ តវ។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 77
កកឈទ្វរាជប្ទ្ង់ ករាយជាម្ួ
ី យនឹងប្ពោះឈ ្ិ តវ
កា ឈលងឈភលង ប ់ អក
ន ”។
ប្ពោះឈ ្ិ ាំ
តប្វ កាបទ្ូលថ្វ “បពិប្តម្ហារាជ ែ្ុជា
រនធពវឆិញ្ាឹ ម្ជីវតអាប្
ិ ័យ ិលបៈ កាលបាននងលឈួ ល
ន ឈទ្ើប
ខម្ដង”។
ឈនួល”។
ឈភលងឲ្យសារប់”។
ាំ
ប្ោឈនាោះ ឈទ្ព្ីតទងឈនាោះ បានឈ លនឹងប្ពោះ
ឈ ្ិ តថ្វ ាំ ឹ ងប្បាប់កលាណ្កម្ម ប
វ “ពួ កែ្ុន ់ពួកែ្ុជា
ាំ
ទ ាំងឡាយអាំពីកលាណ្កម្ម។
ឈទ្ព្តម្ួ
ី យអងគ បានប្បឈរន ាំ ត់យា៉ាងលអដល់
ព
ម្កឈកើតជាបាទ្ប ចា
ិ កា
ិ ប ់ កកឈទ្វរាជ មានប្ ីឈទ្ព-
អបស ១ ន់ជាប វា
ិ ។
ទ្ុក?”
កាលខដលប្ពោះឈ ្ិ តវ ួ នឹងឈទ្ពកញ្ញាខដល
ឈឆលើយឈនាោះ បានមានម្កឈហើយកនុងវមានវត
ិ ុ ឈនាោះឯង។
ថ
ឈ ឆករកន
ី ុ ងវមានវតថ
ិ ុ ឈនាោះ ប្ពោះឈ ្ិ តវ ួ ថ្វ
អភិកកលនតន វលណ្េ ន,
ិ
ឱសធី វេ ត្រកា។
លកន លត ឥធ មិជឈតិ;
ឧបបជជនិ ត ច លត លោគា,
ទ ាំងឈនាោះ ក៏ឈកតឈ
ើ ើងដល់ នាងផ្សង ឈតឈោយឈហតុ
ើ ដូឆ
ឈម្រឆ?
ើ ែ្ុាំ ូ ម្
មានលឈទ្វត មានអានុ ភាពឈប្ឆន ួ នាង
ឈទ្ព្ីតឈនាោះ ឈឆយថ្វ
ើល
វតថ ខតតមទាេិកា ន្រ ី,
ិ
តសា លម បសស វមានុំ ,
អចឆរាសហសសសាហុំ,
លតន លម ឥធ មិជឈតិ;
ឧបបជជនិ ត ច លម លោគា,
នា ឲ្យនូ
ី វ ាំ ត់ដ៏ឧតរម្ ជាស្ត
ព ីប្បឈ
រ ើ ជាងជនប្បុ
ប្ ីទ ាំងឡាយ នា ឈនាោះ
ី ជាស្ត ីឲ្យនូ
រ វវតថុមាន ភាពជាទ្ី
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 81
ិ យា៉ាងឈនោះ
ទ្ិពវ ជាទ្ីោប់ឆតរ ូ ម្ឈោក ម្លឈម្
ិ លនូ
ើ វវមាន
ិ
ពវទ្ិ ។
-ឈទ្ព្តម្ួ
ី យអងគឈទ្ៀត បានឲ្យនូ វផ្ទកដ៏ឧតរម្
-ឈទ្ព្តម្ួ
ី យអងគឈទ្ៀត កាលឈរប្បាប់ថ្វ ូ ម្អនក
ទ ាំងឡាយប្បឈរនឈប្រឿងប្កអូបដ៏ឧតរម្។
-ម្ួ យអងគឈទ្ៀតបានប្បឈរនខផ្សលឈឈមាន
ើ ដ៏ឧតរម្។
ប្បឈរនទ្ឹកដល់ ភកខ
ិ ុ អនកឆ្ន់ឆងាាន់ឈលើទ្ូក។
ឈោយឈ ឆករីឈប្កា្។
ម្នែជ
ិ ិលប្ឆអូ ិ កា ទ ាំងពួង ជាស្ត
កនុងកឆា ីម្
រ នមានឈ
ិ ឆករី
ឈប្កា្ ម្នឈម្
ិ លងាយឈរ
ើ ជាអនកខឆក ាំខលកនូវឆាំខណ្ក
ប ់ែួ នដល់
ល ជនអនកប្តូវកា ឈទ្ើបបានម្កឈកើតជា
បាទ្ប ចា
ិ កានន
ិ កកឈទ្វរាជ។
ឈ ី ាំងអ
ឆករទ ់ឈនោះ ឈៅកនុងរុតិលវ
រ មានវត
ិ ុ។
ថ នាង
ឈទ្ព្ត
ី ៣៦ អងគ បានឈ្វកម្ម
ើ ណាទ្ុក ឈទ្ើបបានម្កឈកើត
សា
វ ាគតុំ វត លម អជជ,
សុបបោតុំ សុហុដ្ឋិតុំ;
អចឆរាកាមវណ្េ ិលយា។
សុំេលមន ទលមន ច;
សា
វ ាហុំ តតថ គមិសាមិ,
េតថ គន្
វ ត ា ន លសាចលរ។
84 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ណា ់ឈតើ នងៃឈនោះភលលអ
ឺ ណា ់ កា ឈប្កាកឈ ើងអាំពីដឈាំ ណ្ក
ឈសាយឈសាក អាតមអញឈនាោះនឹងឈៅកនុងទ្ីឈនាោះខដ ។
ត ា អលហាសិ ម្ុ
-តទា មូសិលោ លទវទលត្ ិលៈ
កនុងកាលឈនាោះ បានម្កជាឈទ្វទ្តរ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 85
ឆាំខណ្ករុ តិលរនធ
រ ពវ រតថ្វរតឈនោះឯង។
ឺ
ឆប់ រុ តិលជាតក
រ ៕
(ជាតកដឋកថ្វ ុ តន
រ ប
រ ិដក ែុទ្ក
ា និកាយ ជាតក ទ្ុកនិបាត
ិងាគលវរគ រុ តលជាតក
ិរ បដកឈលែ
ិ ៥៨ ទ្ាំព័ ១៣២)
86 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
៤.ព្បជុំ ៣ ននពរឿងព្រះបាេពនមិោជ
៤.១.មឃពេវសូព្ត្
ាំ នសារប់ម្កយា៉ាងឈនោះ។
ែ្ុបា ម្័យម្ួ យ ប្ពោះមាន
ប្ពោះភារ ប្ទ្ង់រង់កនុងម្ឃឈទ្វម្ពវន
័ (៣) ជិតប្កុងម្ិងិោ។
ប្ពោះឱ ឲ្
ឋ យប្បាកដ កនុងប្បឈទ្ ម្ួ យ។
(៣)
. នប្ពសាវយ ប ់ប្ពោះរាជាប្ទ្ង់ប្ពោះនាម្ម្ឃឈទ្វៈ។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 87
វ ៎ បឆា័យអវីហន៎ បណា
ថ្វ “ឈហតុ អីហន រ លឲ្យប្ពោះមានប្ពោះភារ
ឡាយប្ទ្ង់ម្ិនឈ្វើអាកា ញញឹម្ប្ពោះឱ ឲ្
ឋ យប្បាកដ ឈោយ
ឆឈប្ម្ន ីវ ៎ បឆា័យអវហន
ើ ឈហតុ អហន ី ៎ បណា
រ លឲ្យប្ពោះមានប្ពោះ
ទ ាំងឡាយប្ទ្ង់ម្នឈ្វ
ិ ើអាកា ញញឹម្ប្ពោះឱ ឲ្
ឋ យប្បាកដ
កាលណាឈហើយ អនករបបប្បាប់
ី អញ កនុងកាលឈនាោះ”។
ន ាំ ឈប្ឆន
មានលអាននា លុ ោះឈប្ឆនឆ្
ើ ើ យឆ្ន ាំ និងឈប្ឆើន
ូ វឈល
ក ើប្ពោះ ិ ននប្ពោះបាទ្ម្ឃឈទ្វរាជ លុ ោះឈឃើញឈហើយ
ប្ពោះ ិ ឈហើយ”។
ណា
ឌ ឲ្យប្ ួ ល ឈហើយោក់ឈលើប្មាម្នដននអញឈម្ើល”។
ដក ក់ ូ វឈនាោះ
ក ឈោយ ណា
ឌ ឲ្យប្ ួ ល ឈហើយោក់ឈលើ
ប្មាម្ប្ពោះហ នរ នប្ពោះបាទ្ម្ឃឈទ្វរាជ។
រ បងម្ក ប្ទ្ង់មានប្ពោះបនាូល
ឈៅប្ពោះរាជកុ មា ជាបុ តឆ
ឈហើយ ក់ ូ វក៏
ក ឈកតមានឈល
ើ ើកាលឈហើយ ម្ួ យឈទ្ៀត កាម្
ឆាំខណ្កបត
ិ នឹងឈកា ក់ ពុ កមាត់ ពុ កឆងាក ឈ ៀល កដណ្រប់
ណាឈហើយ កូ នរបបឲ្យប្
ី ុក ួ យដល់ ខាមន់ប្ពោះឈក ឈហើយ
បុ (៤)
ណាមានឈហើយ កលាណ្វតរ មាន ភាពយា៉ាងឈនោះ
ឈ ើយ”។
ប្ទ្ង់ប្បឈៅប្ពោះរាជកុ មា ជាបុ តឆ
រ បង កនុងរាជ ម្បតរិឈោយ
ទ្ីឈនោះ។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 91
ឥ យាបងទ
ិ ាំង៤ ផ្សាយឈៅកាន់ទ្ិ ទ្ី២ ផ្សាយឈៅកាន់
ឈម្តរ ជាឆតរ
ិ ទ្ូោយ ដល់ នូវ ភាព្ាំ ប្បមាណ្ម្នបាន
ិ
ម្នមានឈពៀ
ិ ម្នមានពាបាទ្
ិ ផ្សាយឈៅកាន់ តវឈោក
-មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយក ុណា ។ឈប។
-មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយម្ុ ទ្ិត ។ឈប។
(៥)
.បានដល់ ទ្ិ តូ ឆទ ាំង៤រទ្
ឺ ិ ឦសាន អឈរនយ៍ និ តី យពយ។
92 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ប្បមាណ្ម្ិនបាន ម្នមានឈពៀ
ិ ម្ិនមានពាបាទ្ ផ្សាយឈៅ
ឯង កាំណ្ត់ប្បា ាំបហម
ី ឺ នបួ ន ន់ឆ្ន ាំ។ ប្ពោះបាទ្ម្ឃឈទ្វរាជ
ឈនាោះ ឆឈប្ម្នប្ពហម
ើ វហា
ិ ទ ាំង៤ លុ ោះមានរាងកាយខបកធាលយ
ាំ ី ម្ ណ្ៈ ក៏បានឈៅឈកតកន
ឈៅ ខាងម្ុ ែបនាាប់អព ើ ុ ងប្ពហម-
ឈោក។
កនុងកាលណាឈហើយ អនករបបប្បាប់
ី អញ កនុងកាលឈនាោះ”។
ណា
ឌ ឲ្យប្ ួ ល ឈហើយោក់ឈលើប្មាម្នដអញឈម្ល”។
ើ
ឈហើយបានដក ក់ ូ វឈនាោះ
ក ឈោយ ណា
ឌ ឲ្យប្ ួ ល ោក់
រ បងម្ក ប្ទ្ង់មានប្ពោះបនាូល
ឲ្យឈៅប្ពោះរាជកុ មា ជាបុ តឆ
វញ
ិ មានលកុ មា កូ ន កូ នឆូ ម្កប្រប់ប្រងរាជ ម្បតរឈនោះឆុ
ិ ោះ
ឆាំខណ្កបត
ិ នឹងឈកា ក់ ពុ កមាត់ ពុ កឆងាក ឈ ៀល កដណ្រប់
កនុងកាលណាឈហើយ កូ នរបបឲ្យប្
ី ុក ួ យ ដល់ ខាមន់ប្ពោះ
ឈក ឈហើយប្បឈៅប្ពោះរាជកុ មា ខដលជាបុ តឆ
រ បង កនុងរាជ-
កូ នរបបប្បប្ព
ី ឹ តរតម្ឆុ ោះ កូ នកុ ឈាំ ្វជាបុ
ើ ឈថ្វកងយ ជាង
បតឈ
ិ ើយ”។
ម្នមានពាបាទ្
ិ ផ្សាយឈៅកាន់ តវឈោកទ ាំងពួង ឈោយ
ឥ យាបងទ
ិ ាំង៤។
-មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយម្ុ ទ្ិត ។ឈប។
-មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយឧឈបកាខ ផ្សាយឈៅកាន់ទ្ិ ទ្ី
ទ្ទ្ឹង មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយឧឈបកាខ ជាឆតរ
ិ ទ្ូោយ ដល់ នូវ
ភាពជា្ាំ ប្បមាណ្ម្នបាន
ិ ម្នមានឈពៀ
ិ ម្នមានពាបាទ្
ិ
៤។
ឆឈប្ម្ើនប្ពហមវហា
ិ ទ ាំង៤ លុ ោះមានរាងកាយខបកធាលយឈៅ
ាំ ី ម្ ណ្ៈ ក៏បានឈៅឈកតកន
ខាងម្ុ ែបនាាប់អព ើ ុ ងប្ពហមឈោក។
ឈទ្វរាជឈនាោះតៗ ប្ពោះវងស អ ់ ឆន
ាំ ួ នប្បា ាំបហម
ី ឺ នបួ ន ាំ
ន់តណ្
យៈ ឈឆញចាកផ្សាោះ ឆូ លម្កកាន់ផ្សួ ន ័
កនុងម្ឃឈទ្វម្ពវនឈនោះ
ឥ យាបងទ
ិ ាំង៤ ផ្សាយឈៅកាន់ទ្ិ ទ្ី២ ផ្សាយឈៅកាន់
ឈម្តរ ជាឆតរ
ិ ទ្ូោយ ដល់ នូវភាពជា្ាំ ប្បមាណ្ម្នបាន
ិ
ម្នមានឈពៀ
ិ ម្នមានពាបាទ្
ិ ផ្សាយឈៅកាន់ តវឈោក
98 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
-មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយក ុណា...
-មានឆិតរប្បកបឈោយម្ុ ទ្ិត...
ភាពជា្ាំ ប្បមាណ្ម្នបាន
ិ ម្នមានឈពៀ
ិ ម្នមានពាបាទ្
ិ
័
យ្ម្៌ កនុងម្ឃឈទ្វម្ពវនឈនោះឯង កាំណ្ត់ប្បា ាំបីហមឺនបួ ន ន់
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 99
ាំ ី ម្ ណ្ៈ ក៏
មានរាងកាយ ខបកធាលយឈៅ ខាងម្ុ ែបនាាប់អព
បានឈៅឈកើតកនុងប្ពហមឈោក។
ជាឈ ឆ
រ ឈប្កាយបងអ ់ ជា្ម្មរាជ ប្បកបឈោយ្ម្៌ ជាម្ហា
មានលអាននា ឈ ឿងឈនោះធាលប់មានម្កឈហើយឈតើ កយ
ជាឆឈនាលោះឈនោះ បានឈកតឈ
ើ ើងដល់ ពួកឈទ្វតជាន់តវតរងស
ិ
ាំ ន កនងឈរាង
ខដលអងគុយប្បជុ ោ ើ ៎ ពួ កជនឈៅ
ុ ្មាមថ្វ “ឈអហន
ុ
កនុងខដនវឈទ្ហៈ
ិ ើ ៎ អតរភាពជា
ឈពញឈៅជាមានោភ ឈអហន
ម្នុ ស ពួ កជនឈៅកនុងខដនវឈទ្ហៈ
ិ ឈពញឈៅបានឈោយ
បកស”។
ឬឈទ្?”
ទ ាំងឡាយឆង់ឈឃើញប្ពោះបាទ្និម្រាជខដ
ិ ”។
ាំ ត់ែួ នអាំ
ឈទ្វតក៏បបា ល ពីពួ កឈទ្វតជាន់តវតរងស
ិ ឈហើយម្ក
ដូ ឈចានោះ។
លអ បពិប្តម្ហារាជ ដបតពួ
ិ កឈទ្វតជាន់តវតរងស
ិ បានអងគុយ
ាំ ន និយាយ
ប្បជុ ោ ឈ ើ កនុងឈរាង ុ ្មាមថ្វ ‘ឈអើហន៎ ពួ កជន
ឈៅកនុងខដនវឈទ្ហៈ
ិ ឈពញឈៅជាមានោភ ឈអើហន៎ អតរភាព
ជាម្ហារាជ ប្ទ្ង់ឋត
ិ ឈៅកនុង្ម្៌ ខតងប្បប្ពឹតរ្ម្៌ឆឈាំ ោះអនក
ឈ ោះអាជាឈនយយម្ួ យ ន់ម្កឈដើម្បប្ពោះអងគ
ី បពិប្តម្ហា-
បាំបាត់ែួ ន
ល អាំពីឆាំឈ ោះប្ពោះភស្តករននប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ិ ឈៅ
ដូ ឈចានោះ។
និម្រាជ
ិ ួឆទ្ូលយា៉ាងឈនោះថ្វ បពិប្តម្ហារាជ ងឈ ោះ
កាន់ទ្ិពវយានឆុ ោះ”។
ន់ នា ាំឆូលឈៅថ្វកន ប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ិ ឈហើយទ្ូលឈ ឆករី
ាំ ឈញើត ឆូ ឈ
ូ ម្ប្ពោះអងគកុញ ើងកាន់ទ្ិពវយានឆុ ោះ បពិប្ត
ណា”។
ុ ាំងប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ញា ិ ឲ្យឈៅដល់ ឈរាង ុ ្មាម។
ឈឃើញប្ពោះបាទ្និម្ិរាជ ឈ ឆ
រ ម្កអាំពីឆមាៃយ លុ ោះឈឃើញ
អងគឈ ឆ
រ ម្កប្បនពឈហើយ បពិប្តម្ហារាជ ពួ កឈទ្វតជាន់
ាំ ន និយាយកនងឈរាង
តវតរិងស បានប្បជុ ោ ុ ្មាមថ្វ ‘ឱហន៎ ពួ ក
ុ
ជនឈៅកនុងខដនវឈទ្ហៈ
ិ ឈពញឈៅជាមានោភ ឱហន៎ អតរ-
ភាពជាម្នុ ស ពួ កជនឈៅកនុងខដនវឈទ្ហៈ
ិ ឈពញឈៅបាន
ជាតិ និងរហបតជាត
ិ ិ ខតង កាឧឈបា ង កនុងនងៃទ្ី១៤ ទ្ី
(កាលបានឈៅកុ ងឈទ្វឈោកល
ន ម្
ម ម្រួ ឈហើយ
ប្ពោះបាទ្និម្រាជប្ត
ិ ់ថ្វ)
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 105
“បពិប្តប្ពោះអងគអក
ន និទ្៌ុកខ លមម្ឈហើយ ូ ម្ប្ពោះ
១៥ និងទ្ី៨ ននបកស”។
ឈហើយនា ាំប្ពោះបាទ្និម្ិរាជឈៅកាន់ប្កុងម្ង
ិ ិោ កនុងខដន
វឈទ្ហៈឈនាោះវ
ិ ញ”។
ិ
ន់ ឈហើយនា ាំប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ិ ឈៅកាន់ប្កុងម្ិងិោ កនុង
ខដនវឈទ្ហៈឈនាោះវ
ិ ញ។
ិ
106 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ន់ឆ្ន ាំកនង
ល ឈៅឈហើយ ឈទ្ើបប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ិ ប្ត ់ ឈៅ
អនកបានឈឃើញ ក់ ូ វក ឈកតមានឈល
ើ ើកាលននអញ កនុង
ន ាំ ឈប្ឆន
មានលអាននា លុ ោះឈប្ឆនឆ្
ើ ើ យឆ្ន ាំ និងឈប្ឆើន
ឈទ្ើបប្កាបទ្ូលប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ិ ដូ ឈឆនោះថ្វ “ឈទ្វទ្ូតប្បាកដ
ិ សឈហើយ”។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 107
ប្ពោះបាទ្និម្រាជប្ត
ិ ់ថ្វ “មានលខាមន់ប្ពោះឈក ជា
ណា
ឌ ឲ្យប្ ួ ល ឈហើយោក់ឈលើប្មាម្នដអញឈម្ល”។
ើ
ូ វឈនាោះ
ក ឈោយ ណា
ឌ ឲ្យប្ ួ ល ួឆោក់ឈលើប្មាម្ប្ពោះ
ហ រ ននប្ពោះបាទ្និម្រាជ។
ិ
ូ វក ក៏ឈកតមានឈល
ើ ើកាលឈហើយ ម្ួ យឈទ្ៀត កាម្ខដលជា
ជា ម្័យរួ ឈដើម្បខី ង
វ កនូ វកាម្ជាទ្ិពវវញ
ិ មានលកុ មា
របបប្បប្ព
ី ឹ តរតម្ឆុ ោះ កូ នកុ ឈាំ ្វើជាបុ ឈថ្វកងយ ជាងបិត
ឈ ើយ”។
រាជកុ មា ជាបុ តឆ
រ បង កនុងរាជ ម្បតរិឲ្យប្ ួ លឈហើយឈកា
ឈឆញចាកផ្សាោះ ឆូ លម្កកាន់ផ្សួ ន ័
កនុងម្ឃឈទ្វម្ពវនឈនោះឯង។
ឥ យាបងទ
ិ ាំង៤។
-មានឆិតរប្បកបឈោយក ុណា...
-មានឆិតរប្បកបឈោយម្ុ ទ្ិត...
-មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយឧឈបកាខ ផ្សាយឈៅកាន់ទ្ិ ទ្ី
ទ្ទ្ឹង មានឆតរ
ិ ប្បកបឈោយឧឈបកាខ ជាឆតរ
ិ ទ្ូោយ ដល់ នូវ
ភាពជា្ាំ ប្បមាណ្ម្នបាន
ិ ម្នមានឈពៀ
ិ ម្នមានពាបាទ្
ិ
៤។
ឆឈប្ម្ើនប្ពហមវហា
ិ ទ ាំង៤ លុ ោះមានរាងកាយខបកធាលយឈៅ
ាំ ី ម្ ណ្ៈ ក៏បានឈៅឈកើតកនុងប្ពហមឈោក។
ខាងម្ុ ែបនាាប់អព
មានលអាននា ក៏ឯប្ពោះបាទ្និម្រាជ
ិ ប្ពោះអងគមានប្ពោះ
រាជបុ តម្
រ ួ យអងគ ប្ពោះនាម្ថ្វកឡា ជនកៈ។ ប្ពោះរាជបុ តរ
ឈនាោះ ម្នឈឆញចាកផ្សា
ិ ោះ ឆូ លកាន់ផ្សួ ន ឈ ើយ។ ប្ពោះរាជបុ តរ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 111
នូ វកលាណ្វតរឈនាោះ ប្ពោះបាទ្ម្ឃឈទ្វរាជឈនាោះឯង រឺ
បុ រល
គ ដនទ្ កនុង ម្័យឈនាោះឈទ្ដឹង។
ាំ ន
តថ្វរតបានត ាំងទ្ុកនូ វកលាណ្វតរឈនាោះឈហើយ ប្បជុ ជ
ឈដម្
ើ បប្ត
ី ់ ដង
ឹ ម្នប្បប្ព
ិ ឹ តរឈៅ ឈដម្
ើ បប្ពោះន
ី ិ វ នឈ ើយ បាន
ប្តម្ខតឈក
ឹ តកន
ើ ុ ងប្ពហមឈោក ប៉ាុឈណាណោះឯង។
112 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈដម្
ើ បឈី ឆករីឈនឿយណាយ ឈោយពិត ឈដម្
ើ បប្បា
ី ចាករារៈ
ៃ ់ មាៃប់ ឈដើម្បដ
ទ្ុកខ ឈដើម្ប ី ប ី ឹងឆា ់ ឈដើម្បប្ត
ី ់ដឹង ឈដើម្ប ី
ប្ពោះនិ វ ន ឈតដូ
ើ ឆឈម្រឆ?
គ ដ៏ប្បឈ
-ម្រប្គ បកបឈោយអង៨ ើ ឈនោះឯង រឺ
១-សមាមេដ
ិ ឋិ ឈ ឆករីឈឃើញប្បនព
៣-សមាមវាចា វាចាប្បនព
៤-សមាមកម្មរនាត កា ងា ប្បនព
៥-សមាមអាឈីរវា កា ឆញ្ា
ិ ឹ ម្ជវី តប្បនព
ិ
៦-សមាមវាោរមា ឈ ឆករពាយាម្ប្បនព
ី
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 113
៨-សមាមសមាធិ កា ត ាំងឆតរ
ិ ប្បនព
ប្ត ់ ដង
ឹ ឈដម្
ើ បប្ពោះន
ី ិ វ ន។
ទ ាំងឡាយ កុ ជា
ាំ បុ ឈថ្វកងយ ជាងតថ្វរតឈ ើយ មានល
អាននា កាលឈបរូ
ើ ននបុ ណាមានឈៅ កលាណ្វតរមាន
ទ ាំងឡាយ កុ ជា
ាំ បុ ឈថ្វកងយ ជាងតថ្វរតឈ ើយ”។
(បដកឈលែ
ិ ២៤ ទ្ាំព័ ៣១១)
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 115
៤.២.ពនមិោជជាត្ក
(អភិ ម្ុ ទ្
ព ោធ ថ្វ) កនុងកាលខដលប្ពោះបាទ្ឈនម្ិ ជា
ទ ាំងឡាយប្រប់ោន។
ប្ពហមឆ យៈករ
ិ ី កុ លណាហន៎ មានផ្សលឈប្ឆនជាង”។
ើ
ឈនប្ត បានប្ជាបប្ពោះតប្ម្ោះ
ិ ប ់ប្ពោះរាជាឈនាោះ ឈហើយម្ក
កមាាត់បង់នូ វងងឹតឈោយវណ្ណៈ។
ទ ាំងម្នធា
ិ ល ប់ឮឈ ើ អនកឆូ ប្បាប់ែុ ាំ្ ឈ្វើ
ើយ បពិប្តអនកដ៏ឆឈប្ម្ន
ឈម្រឆឈយងសា
ើ គ ល់ អក
ន បាន?”
ាំ ប្ពោះឥស្តនា ជា្ាំជាងឈទ្វត
ឈោមាឈហើយ” ឈទ្ើបឈឆលើយថ្វ “ែ្ុជា
ម្កកាន់ ាំ
ណា ក់ប្ពោះអងគជា្ាំជាងម្នុ ស ប្ទ្ង់កុ ប្ាំ ពឺប្ពោះ
ណា ូ ម្ប្ទ្ង់ ួ ឆុ ោះ”។
ឆាំខណ្កឈនម្ិរាជអងគឈនាោះ លុ ោះប្ពោះឥស្តនាា្ិរាជឈ្វើ
ឈប្ឆើនជាង”។
ឈហើយ ក៏ឈឆលើយតបប្ពោះបាទ្ឈនម្វិ ញ
ិ ប្ពោះវា វៈឈនាោះ ប្បាប់
នូ វផ្សលននប្ពហមឆ យៈ
ិ បានទ្ូលប្ពោះបាទ្ឈនម្ិ ខដលម្ន
ិ
ប្ជាបថ្វ បុ រល
គ ឈកើតកនុងប្តកូ លកសប្តឈោយប្ពហមឆ យៈ
ិ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 117
កណា
រ ល, ប ិ ុ ទ្សា ង់ែព
ធ អ តឈោយប្ពហមឆ យៈែព
ិ ់។
ណាម្ួ យម្ិនងាយបានឈសាោះឈទ្។
ប្ពោះបាទ្បងុ ទ្ន
ធ ៈ ១។
ឈប្រឿងយ័ ញ្ាយា៉ាងឈប្ឆន
ើ ម្នប្បប្ព
ិ ឹ តរកនលងនូ វឈបតភាព
វឈវកឈទ្
ិ ជនទ ាំងឡាយឈនាោះ ទ្ុកជាមានឈភារៈ ឈ ើឈោយ
ម
118 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ដនទ្ឈោយពិត។
ឈ្មោះកាលបុ កខតៈ
ិ ១ និងឥ ីទ ាំងឡាយ ៤ អងគ រឺ ឥ ី
អនាោ បុ រល
គ មានតប្ម្៌ បានកនលង (កាមាវឆ ភូ ម្)ិ
ឈោយពិត។
ឈឆន ឹងឈនាោះ)
ា ាំ
មានភនមា ពណ្៌ដូ ឆឈភលងឈែៀវ
ើ ុងឈ ឿង ពវ
ៗ កាល។
(ឈទ្ៀបឈឆន នន ឹងឈនាោះ)
ា ឹងមានឈដើម្ប្កឹសាន លូ ត
ោ ាំ
់ទ្ងគទ្ឈងា
គ ល មានទ ាំង ុកជា
ខ តឈផ្សសងៗ មានរុ ម្ល
ព ូត
ិ
ោ ់ (អាំពីឈជង
ើ បព៌ត) កនុងកាលម្ុ ន មានពួ កឥ ីចា ់ៗ
ាំ បុ រល
ែ្ុជា គ ប្បឈ ើ ឈោយកា ឲ្យនិងកា ប្បប្ពឹតរវតរ
ឈប្បៀនប្បឈៅប្ពោះបាទ្ឈនម្ជា្ាំ
ិ កុ ងខដនវ
ន ឈទ្ហៈ
ិ ួឆឈហើយ
ាំ ន ឈហើយកនងទ្ី
ទ ាំងឡាយទ ាំងប៉ាុនាមនខដលបានម្កប្បជុ ោ ុ
ឈនោះ ឆូ ចា ាំសារប់នូវរុ ណ្ែព ់ និងទបមានប្បមាណ្ឈប្ឆន
ើ
ប្ពោះបាទ្ឈនម្អងគ
ិ ឈនោះ ប ់ម្នុ សទ ាំងឡាយ ជាបណ្ិឌ ត
120 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឲ្យទនដល់ អក
ន ខដនវឈទ្ហៈទ
ិ ាំងឡាយប្រប់ៗ ោន។
ឈ ឆករីប្តិោះ ោះឈក
ិ ើតឈ ើងថ្វ ទនករី ប្ពហមឆ យៈករ
ិ ី កុ ល
ណា មានផ្សលឈប្ឆើនជាង។
ក៏ឈកតឈ
ើ ើយឈហើយ កនុងឈោក ងទ្ិពវឈកតប្បាកដឈហ
ើ ើយ
ដល់ ប្ពោះបាទ្វឈទ្ហៈ
ិ មានយ ។
(អភិ ម្ុ ទ្
ព ោធ ថ្វ) មាតលិឈទ្វបុ ប្ត អនកមានឫទ្ធិឈប្ឆើន
ប្កុងម្ង
ិ ិោថ្វ បពិប្តប្ពោះរាជាដ៏ប្បឈ ើ ជាមាា ់ននទ្ិ
ូ ម្ប្ពោះអងគយាងម្ក ប្ទ្ង់ឈ ឆ
រ ឈ ើងកាន់ ងឈនោះ ដបត
ិ
ា ង់
ឈទ្វតទ ាំងឡាយឈៅសាថនតវតរិងស ប្ពម្ទ ាំងប្ពោះឥស្តនឆ
ាំ ង្ម្ម
(ប្ពោះអងគ) កាំពុងឈៅប្បជុ ក ភា ឈ្មោះ ុ ្មាម។
ុន
លាំោប់ឈនាោះ ប្ពោះបាទ្វឈទ្ហៈ
ិ អនកប្រប់ប្រងប្កុង
ម្ង
ិ ោ
ិ ប្ទ្ង់ម្នមា
ី ន ឈប្កាកចាកអា នៈ ខប ប្ពោះភស្តករកាន់ ង។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 121
ឈ ឆ
រ ឈ ើងកាន់ ងទ្ិពវឈហើយ ដូ ឈឆនោះថ្វ បពិប្តប្ពោះរាជាដ៏
មានបុ ញ្ាកម្ម។
ិ មានលមាតលិឈទ្វសា ងី អនកឆូ នា ាំ
(ប្ពោះបាទ្ឈនម្...)
ទ្ិ ាំ
ទ្ូលបងគជាែ្ ាំ ាំប្ពោះអងឈគ ៅតម្ផ្សលូវណាម្ុ ន តម្ផ្សលូវ
ុ នា
ខដល តវមានបាបកម្មម្ុនឬ ឬតម្ផ្សលូវខដល តវមានបុ ញ្ា-
កម្មម្ុន។
ាំ ង់ឈឃើញន កជាទ្ីនន
(ប្ពោះបាទ្ឈនម្ិ...) ែ្ុឆ តវអក
ន
ាំ ង់ឈឃើញសាថននន
មានបាបកម្មទ ាំងឡាយ ែ្ុឆ តវអក
ន មាន
(អភិ ម្ុ ទ្
ព ោធ ថ្វ) មាតលិឈទ្វសា ងី បងាាញប្ពោះ
រាជានូ វ ឹងឈ្
ា ម ោះឈវត ណ្ីខដល តវឆង
ល បានឈោយកប្ម្
122 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឹងឈវត
ា ណ្ី ជាទ្ីឆង
ល ឈ ើង បានឈោយកប្ម្នប្កខលង
ឈឃើញ ( ាំ ុ ងធាលក់ឈៅកនុង
តវកព ឹងឈវត
ា ណ្ី) មានលមាតលិ
ពាក ផ្សលននបាបកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយទ្ូល
ប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលប្ទ្ង់ម្ិនប្ជាបថ្វ
២-(ប្ពោះបាទ្ឈនម្...)
ិ ពួ កខឆកនប្ព ម្បុ ប្កហម្ និង
ប្ទ្ង់ប្ជាបថ្វ
ិតសា
វ វ ញ មាន្ម្៌ោម្កឈពក អនកឈជ ប្បឈទ្ឆឈបៀតឈបៀន
ឡាយឈនាោះ។
ាំ ង
ែ្ុាំ ួ អនក ពួ កជនខដលនាយនិ យបាលវាយឈោយដប
124 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ម្ិនប្ទ្ង់ប្ជាបថ្វ
ាំ ង ដួ ល
ឈហើយ ខដលនាយនិ យបាល ឈបៀតឈបៀនឈោយដប
ឈដកឈៅ។
ឈតរ ឈងើកឈភលង
ើ ឈហើយងៃូ ឈតើ តវទ ាំងឡាយឈនាោះ បានឈ្វើ
បាបដូ ឆឈម្រឆ?
ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ុ ាំងពួកជនឲ្យវនា
ឈនាោះញា ិ ឈហើយ ជនទ ាំងឡាយអក
ន មាន
ឈៅធ នាាលប្ចាលឈអអប្បាកដជាក់ខ ង
រ មានលឈទ្ពបឈប្ម្ើ
ឈម្រឆ?
ពាក នូវផ្សលននបាបកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ង
ឹ ឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
126 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈពញឈៅឈោយទ្ឹកទ្ង់ខដង។
ពាក នូវផ្សលននបាបកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ង
ឹ ឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះខដលប្ទ្ង់ម្ិនប្ជាបថ្វ
៧-(ប្ពោះរាជា...) ឹងឈនោះ
ា មានទ្ឹកឈប្ឆើន មានប្ចា ាំង
ម្នឈប្ៅ
ិ មានកាំពង់លអរាបទបហូ ឈៅ តវខដលមាន
ឈហើយ កាលយឈៅជាអងាកម្វញ
ិ ឈតពួ
ើ ក តវទ ាំងឈនោះបានឈ្ើវ
នូ វបាបអវី?
ឈនាោះខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
អងាកម្វញ។
ិ
128 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ពាក នូវផ្សលននបាបកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ា ាំ ពួ កដនទ្ឈទ្ៀតប្តូវនាយនិ យបាលឈ្វើ
និ យបាលឆិស្តញ្ញ
ឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
និងក ី មានកលនអាប្កក់
ិ ម្នសា
ិ អត ុ យផ្សាយឈៅ
អ ពួ កជន
130 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈម្រឆ?
ឈនាោះខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ខតង ុ ីអាហា ចា ់។
្ម្និងែាុោះ មានកលនអាប្កក់
ិ ម្នសា
ិ អត ុ យផ្សាយឈៅ
អ
ពួ ក តវខដលប្តូវកឈៅរឈបៀតឈបៀនឈហើយ ផ្សក
ឹ (្ម្និងែាុោះ
ឈម្រឆ?
ខដលម្នប្ជាបថ្វ
ិ
អ ហនរ រមាតឬប
ឺ ត
ិ ឈ្មោះថ្វបារាជក
ិ (កនុងភាពជា
ជនទ ាំងឈនាោះមាន្ម្និងែាុោះជាអាហា ។
អណា
រ តម្ុ តឈោយ នាូឆ បដូ
ី ឆខ បកខដលឈរខាវ ឈោយ
វ ៎ បានជា
ឈហតុ អីហន តវន កទ ាំងឈនាោះ យាំបឈងាៀ ទ្ឹកមាត់
ខដលម្នប្ជាបថ្វ
ិ
ាំ ិ ញ ញា
ជាអនកកាត់នងលទ្ន ុ ាំងទ្ាំនិញខដលមាននងល ឲ្យសាប
ូ នយចាកនងល (បឈនាថកទ្ាំនិញឈរ) ប្បកបឈោយអាំឈពើឈកាង ឈ្វើ
ឈរបទ្បា
ិ ាំង (ឈោយនុ យ) ឈដម្
ើ ប ី មាលប់ប្តី។
ទ្ីពឹង ប ់ អក
ន ឈ្វើនូ វអាំឈពើឈកាង ជាបុ រល
គ ខដលកម្ម
ប ់ែួ ន
ល ួប តឈហ
ឹ ើ យម្នមានឈទ្
ិ ពួ កជនអនកមានអាំឈពើ
ុី នាូឆឈដកឈៅ។
ី ឆឈោទ ាំង
្ម្និងែាុោះ មានែលួនោឆ់ យោះ យាយ បដូ
បាបដូ ឆឈម្រឆ?
ខដលម្ិនប្ជាបថ្វ
ពួ កស្ត ីប្តកូ
រ លកនុងជីវឈោកឈនោះ មានអាំឈពើម្ន
ិ
ស្ត រ ាំងឈនាោះកុ ងជ
ីទ ន ុ ាំងបុ
ីវឈោក លុ ោះញា ដនទ្ឲ្យឈប្តក
ប្តអាល ឈទ្ើបមានឈភលងឈឆោះ
ើ ឈនាធ ឈៅធ មានភនាំ ឈម្ៀលកិន
ដូ ឈឆនោះ។
ខដលម្ិនប្ជាបថ្វ
ឡាយ ប ់បុរល
គ អនកឈ្វើបាប ជាបុ រល
គ ខដលកម្ម ប ់ែួ ន
ល
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 135
ួប តឈហ
ឹ ើ យ ម្ិនមានឈទ្ ពួ ក តវអក
ន មានអាំឈពើោម្កឈនាោះ
ឈម្រឆ?
ខដលម្ិនប្ជាបថ្វ
ិ ាំងឡាយឈនាោះផ្សង ជន
បបួ លអនកដនទ្ (ឲ្យយល់ ) កនុងទ្ិដឋទ
ប្កហាយនប្កខលង។
ប្ទ្ង់ឈ ឆ
រ ឈៅ កនុង ាំ
ណា ក់ឈទ្វរាជ ឥ ូ វឈនោះ ៗ
១-(ប្ពោះបាទ្ឈនម្...)
ិ វមានឈនោះ
ិ មានកាំពូលប្បា ាំ ខដល
ករាយមានប្បាកដដល់
ី ែុ ាំ្ កនុងវមានឈនាោះ។
ិ
ពាក នូវផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
(ឈហើយក៏អងាគ ឆងាាន់ប្បឈរនភកខ
ិ ុ ឈនាោះ) ហាក់ដូឆជាមាត
២-(ប្ពោះបាទ្ឈនម្ិ...) វមានមា
ិ ទ ាំង ៧ ខដលបុ ញ្ា-
ឈទ្វបុ ប្តមានឫទ្ធិឈប្ឆន
ើ ប្បោប់ឈហើយឈោយអាភ ណ្ៈប្រប់
ប្បទ្កសណ្ឈោយជុ
ិ វាំ ញ
ិ កនុងវមានទ
ិ ាំង ៧ ឈនាោះ។
ាំ នឈ
មានលឈទ្ពបឈប្ម្ើ ែ្ុមា ឆករីឈប្តកអ ឈប្ ោះឈឃើញ
ពាក នូផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ថ្វល។
កនុងវមាន។
ិ
៣-(ប្ពោះរាជា...) វមានឈនោះខដលបុ
ិ ញ្ក
ា ម្មនិម្មត
ិ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 139
ជ ាំង ជាវកា
ឈហើយ ដ៏ ុងឈ ឿងឈោយជញ្ញ ិ ៈននខកវផ្សលិក
ឈពញឈោយពួ កនា ដ៏
ី ប្បឈ ើ ុងឈ ឿងឈោយផ្សាោះកាំពូល
ពី ។
ាំ នឈ
មានលឈទ្ពបឈប្ម្ើ ែ្ុមា ឆករីឈប្តកអ ឈប្ ោះឈឃើញ
ពាក នូវផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ពួ កនា ណាន
ី ី ម្ួ យកនុងជវី ឈោកឈនោះមាន ីល ជា
ី ាំងឈនាោះ ករាយកន
ជាអនកខឆកទន ឈទ្ើបនា ទ ី ុ ងវមាន។
ិ
៤-(ប្ពោះរាជា...) វមានខដលបុ
ិ ញ្ាកម្មនិម្មតឈហ
ិ ើ យ ដ៏
ជ ាំងជាវកា
ុងឈ ឿងឈោយជញ្ញ ិ ៈននខកវនពទ្ូ យ ប្បកបឈោយ
140 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ាំ ិនខដលឈឃើញ ទ ាំងម្ិនខដលឮឈ
ពីម្ុ នម្ក ែ្ុម្ ើយ ឈទ្ើបខត
បានដឹង។
មានលឈទ្ពបឈប្ម្ើ ឈ ឆករឈប្តកអ
ី មានដល់ ែុ ាំ្ ឈប្ ោះ
ឈហើយ ករាយកន
ី ុ ងវមាន?
ិ
ពាក នូវផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ង
ឹ ឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្ិនប្ទ្ង់ប្ជាបថ្វ
ប្តង់ឈោយឆិតរប្ជោះថ្វល។
ទ ាំងឡាយឈនាោះ ករាយកន
ី ុ ងវមាន។
ិ
៥-(ប្ពោះរាជា...) វមានឈនោះខដលបុ
ិ ញ្ក
ា ម្មនិម្ត
ិម លអ
ជ ាំង ជាវកា
ឈហើយ ុងឈ ឿងឈោយជញ្ញ ិ ៈននខកវផ្សលិក
ឈដ ោ ពួ កនាងនា ដ៏
ី ប្បឈ ើ ឆឈប្ម្នឈោយផ្សា
ើ ោះកាំពូល
ធ ុ វាំ ញ។
ព័ទ្ជ ិ
ឈហើយ ករាយកន
ី ុ ងវមាន?
ិ
142 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ពាក នូវផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
័យ) ឆាំឈ
(រោនបបឆា
ិ ន មានឆិតរប្តង់
ោះពួ កប្ពោះអ ហនរអក
ឈោយប្ជោះថ្វល។
១៤ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី១៥ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី៨ ននបកខផ្សង អ ់បាដិហា យ-
ិ
ករាយកន
ី ុ ងវមាន។
ិ
៦-(ប្ពោះរាជា...) វមានឈនោះខដលបុ
ិ ញ្ាកម្មនិម្ត
ិម លអ
ជ ាំងជាវកា
ឈហើយ ដ៏ ុងឈ ឿងឈោយជញ្ញ ិ ៈននខកវផ្សលិក
ឈដ ោ ឈោយពួ កនា ដ៏
ី ប្បឈ ើ ឆឈប្ម្ើនឈោយផ្សាោះកាំពូល
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 143
ជុ វាំ ញ ើ ាំងឡាយជាឈប្ឆនរ
ិ មានឈឈទ ើ ឺ ឈដម្
ើ ឈក ែវិត សាវយ
ករាយកន
ី ុ ងវមាន?
ិ
ពាក ននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ ទ្ូលប្ពោះ
រាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
(រោនបបឆ័
ិ យ
ា ) ឆាំឈ ោះប្ពោះអ ហនរទ ាំងឡាយ អនកមានឆតរ
ិ
ប្តង់ ឈោយឆតរ
ិ ប្ជោះថ្វល។
144 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
អងគ ៨ អ ់ តង
ិ ីទ្ី១៤ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី១៥ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី៨ ននបកខផ្សង
អ ់បាដហា
ិ យបកខ
ិ ផ្សង ប្ងួម្កនុង ីលទ ាំងឡាយ ពវៗ
រហបតីឈនាោះ ករាយកន
ី ុ ងវមាន។
ិ
៧-(ប្ពោះរាជា...) វមានឈនោះខដលបុ
ិ ញ្ាកម្មនិម្មត
ិ
ជ ាំងជាវកា
ឈហើយ ដ៏ ុងឈ ឿងឈហើយ ឈោយជញ្ញ ិ ៈននខកវនពទ្ូ យ
ប្បកបឈោយភូ ម្ភារខឆក
ិ វា ់ឈោយឆាំខណ្ក (កនុងវមាន
ិ
ាំ នខដលឈឃ
ពីម្ុ នម្ក ែ្ុម្ ិ ើញ ទ ាំងម្នខដលឮឈ
ិ ើយ ឈទ្ើបខត
នឹងបានដឹង។
ករាយកន
ី ុ ងវមាន?
ិ
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 145
ពាក នូវផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយ ខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ឆតរ
ិ ប្តជាក់ បានថ្វវយឆវី បណ្
ិ ឌ បាត ឈ នា នៈ និង
័យ) ឆាំឈ
(រោនបបឆា
ិ ោះប្ពោះអ ហនរទ ាំងឡាយ អនកមានឆតរ
ិ
ប្តង់ឈោយឆិតរប្ជោះថ្វល។
៨អ ់ តង
ិ ីទ្ី១៤ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី១៥ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី៨ ននបកខផ្សង អ ់
បាដហា
ិ យបកខ
ិ ផ្សង ប្ងួម្កនុង ីលទ ាំងឡាយ ពវៗ
បុ ប្តឈនាោះ ករាយកន
ី ុ ងវមាន។
ិ
៨-(ប្ពោះរាជា...) វមានឈនោះ
ិ ជាវកា
ិ ននមា ខដល
បុ ញ្ាកម្មនិម្ិត
ម ឈហើយ ដូ ឆប្ពោះអាទ្ិតយឈទ្ើប ោះឈ ើង មាន
ពណ្៌ប្កហម្ មានម្ណ្ឌល្ាំ។
146 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈហើយ ករាយកន
ី ុ ងវមាន?
ិ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ឆតរ
ិ ប្តជាក់ បានថ្វវយឆវី បណ្
ិ ឌ បាត ឈ នា នៈ និង
័យ) ឆាំឈ
(រោនបបឆា
ិ ោះប្ពោះអ ហនរទ ាំងឡាយ អនកមានឆតរ
ិ
ប្តង់ឈោយឆិតរប្ជោះថ្វល។
៨អ ់ តង
ិ ីទ្ី១៤ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី១៥ ផ្សង តង
ិ ីទ្ី៨ ននបកខផ្សង អ ់
បាដហា
ិ យបកខ
ិ ផ្សង ប្ងួម្កនុង ីលទ ាំងឡាយ ពវៗ
រហបតីឈនាោះ ករាយកន
ី ុ ងវមាន។
ិ
៩-(ប្ពោះរាជា...) វមានទ
ិ ាំងឡាយឈនោះ ជាវកា
ិ នន
ឆឈនាលោះននឈម្ឃ កនុងវមានទ
ិ ាំងឡាយឈនាោះ មានពួ កឈទ្វត
ឈហើយ ករាយកន
ី ុ ងវមាន?
ិ
ពាក នូវផ្សលននបុញ្ាកម្ទ ាំ
ម ងឡាយខដលែួ នដ
ល ឹងឈហើយ
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
័ ប
ពួ កឈទ្វបុ ប្តទ ាំងឈនាោះ ជាសាវក ់ប្ពោះ
ទ ាំងឡាយឈនាោះ។
ប្ជាបឈហើយ បពិប្តប្ពោះរាជាប្ទ្ង់ខ ង
វ កកុ ល្ម្៌ ឥ ូ វ
ឈនោះ ូ ម្ប្ទ្ង់យាងឈៅកនុង ាំ
ណា ក់ននឈទ្វរាជ។
(អភិ ម្ុ ទ្
ព ោធ ថ្វ) ប្ពោះបាទ្ឈនម្ម្ហារាជ
ិ ប្ទ្ង់ឋិត
ាំ ាំងឡាយ កនុងឆឈនាលោះ
ឈឃើញភនទ ីទ្នរ ម្ុ ទ្ ា លុ ោះប្ទ្ង់ទ្ត
ឈតឈ្
ើ ម ោះអវ?
ី
ាំ ៗ
(មាតលិ...) ភន្ ាំ ទ ាំងឡាយឈនោះ កនុង ម្ុ ទ្ ា ីទ្នរ
ឺ ាំ ុ ទ្
រភន សនៈ ១ ក វក
ិ ១ឥ ិនធ ១ យុ រនធ ១ ឈនម្នធ
ិ ១
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 149
វនតក
ិ ១អ ាំ នកាំពូលែព
សកណ្ណ ១ ជាភនមា ់ឈ ើងតម្
(៦).
ែ្ុប្ាំ ពោះក ុណាឈ្មោះថ្វ ប្ពោះពុ ទ្ធ កខតចា
ិ យ នឹង ូ ម្ឈ្វប្ពោះ
ើ
ប្ទ្ង់ប្តោះ
ិ ោះថ្វ
ិ ឈហតុ អីវ បានជាមាតលីយតយូ
ឺ ឈទ្ើបប្ទ្ង់បញ្ជូ ន
ប្ោឈនាោះ មាតលីឈទ្វសា ងប
ី ង ឈហាោះឈឆ្ពោះឈៅឈទ្វ-
ឈៅថ្វ “ឈនម្នធ
ិ , វនតកៈ,
ិ អ សកណ្ណៈ” ។
150 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
វឆ
ិ ប្តឈោយ
ិ តនវតថុឈផ្សសង ៗ ដ៏ឈដ ោ ឈោយ ូបទ ាំងឡាយ
ប្ពោះបាលីកនុងឈនម្រាជជាតក
ិ និងវ ិ ុ ទ្ិម្រគ
ធ អដឋកថ្វ ខម្ង
ឆុ ោះ ប្ម្ុងោនឈ ើោ
ម ន ឈោយពិត ឈប្ ោះឈហតុ ឈនោះ ដូ ឆខដលឈ ល
ឈនម្រាជជាតកថ្វ
ិ “សុ ទសសនោតិ អយំ មហារាជ ឯនតសំ
ឈ លទ្ុកឈោយភាលត់មាត់។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 151
ឈហើយ។
មានលឈទ្ពបឈប្ម្ើ ឈ ឆករឈប្តកអ
ី ឈកតមានដល់
ើ ែុ ាំ្
ឆមាៃយ?
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
អឈនក ដ៏ ុងឈ ឿង វឆ
ិ ប្តឈោយ
ិ តនវតថុឈផ្សសងៗ ប្បាកដជាទវ
ខ ង
វ ករុ ណ្្ម្៌ ូ ម្ប្ទ្ង់ឆូ លឈៅតម្ទវ នុ ៎ោះ ូ ម្ប្ទ្ង់
ី ិពវដ៏រាបឈ
ជាន់នូវខផ្សនដទ្ ើ។
ម
(អភិ ម្ុ ទ្
ព ោធ ថ្វ) ប្ពោះបាទ្ឈនម្ម្ហារាជ
ិ ប្ទ្ង់ឋត
ិ
152 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ជ ាំងជាវកា
ជញ្ញ ិ ននខកវនពទ្ូ យ ឈឃើញឆា ់ ដូ ឆអាកា មាន
ឈៅវមាននុ
ិ ៎ោះឈ្មោះអវ?
ី
ទ្ូលប្ពោះរាជាឈនាោះ ខដលម្នប្ទ្ង
ិ ់ប្ជាបថ្វ
ទ ាំងអ ់ ពួ កឈទ្វតឈៅជាន់តវតរងសប្រប់
ិ អងគ ឹងមានប្ពោះ
ាំ ន រតរូ
ឥស្តនាជាប្បម្ុ ែ ខតងប្បជុ ោ ិ ឈ ឆករឆឈប្ម្
ី ន
ើ ប ់ឈទ្វត
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 153
(អភិ ម្ុ ទ្
ព ោធ ថ្វ) ពួ កឈទ្ពនិក បានឈឃើញប្ពោះរាជា
ឈនាោះ ឈ ឆ
រ យាងម្កដល់ ឈហើយ ឈប្តកអ ទ្ទ្ួលថ្វ
ប្បនពឈហើយ ម្នខម្នប្ទ្ង
ិ ់យាងម្កអាប្កក់ឈទ្ បពិប្តប្ពោះ
អងគរង់កនុងទ្ីជិតននឈទ្វរាជឆុ ោះ។
ប្រប់ប្រងប្កុងម្ង
ិ ិោឈនាោះ ប្ពោះបាទ្វា វៈអឈញ្ជើ ញប្ពោះអងគ
ទ ាំងឡាយ ខដលម្នខម្នជា
ិ ប ់ម្នុ ស កនុងតវតរងសឈទ្វ-
ិ
154 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈោកឆុ ោះ។
(ប្ពោះបាទ្ឈនម្...)
ិ វតថុណាខដលបានឈោយអនកដនទ្
ាំ តឆង់បានវតថុ ខដលបានម្កឈោយអនកដនទ្ឲ្យជា
ែ្ុឥ
ាំ ឹ ងប្ត
ែ្ុន ប់ឈៅឈ្វើ ជាកុ លខដលបុ រល
គ ឈ្វឈហ
ើ ើយ
កនុងពួ កម្នុ ស។
ឈប្ឆនដល់
ើ ឈយង
ើ ឈប្ ោះបានបងាាញនូ វឋាននន តវអក
ន មាន
ិ ិោ ប្ទ្ង់បានឈ
ប្រប់ប្រងប្កុងម្ង លដូ ឈឆនោះឈហើយ (ឈទ្ើប
ឆប់ ឈនម្ិរាជជាតក។
៤.៣.ពនមិោជចរ ិយា
ឆ យាដនទ្ឈទ្ៀត
ិ កាលខដលតថ្វរតឈកើតជាឈ ឆ
រ ្ាំ
ប្កុងដ៏ប្បឈ ើ ឈ្មោះម្ិងិោ។
កាលឈនាោះ តថ្វរត បានឱយឈរសាថបនាសាោបួ ន
ប្ម្រ
ឹ បកស ី និងម្នុ សជាឈដម្
ើ កនុងសាោឈនាោះ។
តថ្វរតបាន ឈ្វនូ
ើ វ ាំ ត់
ព ប្មាប់ឈ ៀល កដណ្រប់ ទ្ី
ុ ាំងម្ហាទន ឱយប្បប្ពឹតរឈៅ។
ឈហើយញា
យា៉ាងណា។ តថ្វរតនឹងខ ង
វ កនូ វពូ ជននឈ ្ិញ្ញាណ្
កនុងភពទ ាំងពួង ញា
ុ ាំង តវឱយ ក ់
ប ក ់ ឈោយទន ឈហើយ
ល
ឆប់ ឈនម្ិរាជឆ យា
ិ ៕
(បដកឈលែ
ិ ៧៧ ទ្ាំព័ ២៤៨)
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 157
៥.ធម្មសសាណ្ឌកម្ហារាជវតថុ
ខម្ដងឈ ឿងប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហារាជកនុងវរគ
ាំ ន់បានប្ត
ឈយើង ពុ ទ ់ដឹងឈៅឈ ើយ ប្ោឈនាោះ ប្ពោះ
ឆូ លប ន
ិ ិ វ នឈៅ។
លុ ោះដល់ សា នា ប ់ប្ពោះមានប្ពោះភារអងគឈនាោះ
វនា
ិ សាប ់
ូ នយបាត់បងឈៅម្ ិនយូ ប៉ាុនាមន កាលឈនាោះ ប្ពោះ
នស ាំបនាុាំបា ម្ឈៅឈ
ី ើយ ប្ពោះអងគបានឆយុតឆុ ោះចាកឈទ្វ-
កនុងជម្ពូទ្វីប។
ិ ណ្៌ឈហើយ ក៏ប្ប
មាត ប្រប់ ១០ ខែប បូ ូ តឈឆញចាកនផ្សា
កនុង្ម្៌ បណា
ដ លឲ្យឈកើតឈ ើងកនុងឆិតរនន តវរាល់ ូប តវ
ឈនាោះខដ ។
បានឆឈប្ម្នឈោយយ
ើ ប វា
ិ ជាឈប្ឆន ័
ើ លុ ោះដល់ វយ្ាំ
ឈ ើង
ឧបរាជជាប្ពោះប ម្កសប្តិយ៍ ង
ន ឈម្ដឆប្ពោះវ រាជបិត កនុង
កាលឈនាោះ។
រាជ ម្បតរិជាឈ ឆ
ដ ដ៏ប្បឈ ើ ប្ទ្ង់ប្ពោះនាម្ប្ពោះបាទ្ ្ម្-ម
រាជ ម្បតរកនល
ិ ងឈៅបានកនលោះខែឈហើយ ឈ ដ រង់ឈៅឈលើទ្ី
ឆ
សមិទេិបវត្ត្សមិ មហិទេិវោហំ,
វនវវតតវកវនវ បម្ទភាវ,
ម្ បជជិតុំ យុតតរូបនតិ ញត្វ្។
៤. ទស្ាមិ អង្គអបិ ជីវិតញច,
ធញេំ ធនំ ចាបិ បសននចិវត្ត,្
វសាស្ាមិ ធមមំ សិវម្ទធានំ,
ជិវនរិតំ ជាតិជរាបហាណំ។
៥. ន វសាភតិ យថាោសំ, ជលំ ធាមបតិិំវិនា,
រជជករណំ តថា មយហំ, វិនា ធម្ម្ ន វសាភតិ។
៦. ន វសាភតិ ហថា រតតិ, និសានាថំ វិនា សទា,
រជជករណំ តថា មយហំ, វិនា ធម្ម្ ន វសាភតិ។
៧. អលង្កវត្បិ វច ហតថី, វិនា ទាឋា ន វសាភតិ,
រជជករណំ តថា មយហំ, វិនា ធម្ម្ ន វសាភតិ។
៨. យថា កវលាល្លម្លីយំ,
វិនា វវលា ន វសាភតិ,
រជជករណំ តថា មយហ,ំ
វិនា ធម្ម្ ន វសាភតិ។
៩. យថា សុមណឌិវត្ រាជា,
កុបវោ វនវ វសាភតិ,
រជជករណំ តថា មយហ,ំ
វិនា ធម្ម្ ន វសាភតិ។
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 161
កិ យាខដលអាត
ិ ម អញបានឈសាយរាជ ម្បតរិ ដ៏
អាទ្ិតយពុ ាំមានវតថុអវអាឆបាំ
ី ភឺឈោក
ល ដូ ឈចានោះខដ ។
ាំ នែជិលប្ឆអូ
ខតបុ ណ្យ ខដលពុ បា ែាំឧ ាហ៍ ែវល់ខាវយ
ឈោយរាជឫទ្ធិដ៏ ុក
ដ ម្
ដ ដភ ូ ឆជាឈទ្វរាជ ខដលបានឈសាយ
ម្បតរទ្
ិ ិពវកុ ងឈទ្វនរ
ន ឈោយពិត។
ប្ ូ បយកកលិនជាទ្ីឈពញឆតរ
ិ អាហា ឆ្ៃញ់ ពិសារួ
ជញ្ជ ប់ប្ជួតប្ជាបឈោយអណា
ដ ត ម្ផ សដ៏ទ្ន់ប្តជាក់ប្ ួល
162 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈ ់
ើយ រួ ខតលោះបងឲ្យទនែល
ួ ន ឬនឹងឲ្យទនជវី ត
ិ ឲ្យទន
ប្បនព។
័ ប្ជោះថ្វលប្បាថ្វនឆង់
តម្ក ប្ពោះអងគមានប្ពោះរាជហឫទ្យ
សាដប់ប្ពោះ្ម្៌ឈទ្ នាខដលប្ពោះជន
ិ ប្ ីប្ទ្ង់ ខម្ដងខតងត ាំង
ឈោយពិត។
ម្ា៉ាងឈទ្ៀត អណ្
ូ ដ ងប្ ោះប្បា ចាកទ្ឹកឈភលៀង ម្ន
ិ
ិ ុងឈ ឿងលអមានឧបមាយា៉ាងណា កិ យា
មានទ្ឹកដក់ឈៅ ម្ន ិ
ខដលអាតមអញឈសាយរាជយជាឈ ឆ
ដ ឈហើយប្បា ចាកប្ពោះ
យា៉ាងឈនាោះខដ ។
រាប្តប្បា
ី ចាកប្ពោះឆនាជាទ្ីពឹង ទ្ិ ម្ន
ិ ុងឈ ឿងលអ
មានឧបមាយា៉ាងណា កិ យាខដលអាត
ិ ម អញឈសាយរាជយជា
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 163
ឈ ឆ
ដ ឈហើយប្បា ចាកប្ពោះ្ម្៌ ពុ ាំបានសាដប់្ម្៌ឈទ្ នា ក៏
ិ ុងឈ ឿងលអមានឧបឈម្យយយា៉ាងឈនាោះខដ ។
ម្ន
ដ ាំ អាជាឈនយយដ៏
ី ប្បឈ ើ ខដលឆងឈប្រឿងប្បោប់
កិ យាខដលអាត
ិ ម អញឈសាយរាជយជាឈ ឆ
ដ ឈហើយប្បា
ឧបឈម្យយយា៉ាងឈនាោះខដ ។
ឧបមាយា៉ាងណា កិ យាខដលអាត
ិ ម អញឈសាយរាជយជា
ឈ ឆ
ដ ឈហើយប្បា ាំ នសាដប់ប្ពោះ្ម្៌ឈទ្
ចាកប្ពោះ្ម្៌ ពុ បា នា
ិ ុងឈ ឿងលអមានឧបឈម្យយយា៉ាងឈនាោះខដ ។
ក៏ម្ន
ិ មានឈប្រឿងប្បោប់ដ៏លឈអ ហើយប្ទ្ង់
ប្ពោះប ម្កសប្តយ៍
កិ យាខដលអាត
ិ ម អញឈសាយរាជយជាឈ ឆ
ដ ឈហើយប្បា
ឧបឈម្យយយា៉ាងឈនាោះខដ ។
ឈបដូ
ើ ឈឆនោះ រួ ខតអញខ ង
វ កសាដប់ប្ពោះ្ម្៌ឈទ្ នា
164 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
័ ឆង់សាដប់ប្ពោះ្ម្៌ខដលជា្ម្៌បណ្
ហឫទ្យ ុ ដ ោះបណា
ដ លឲ្យ
ឈ ្ិ តវ ប្ពោះអងគប្ទ្ង់ពិចា ណាយា៉ាងឈនោះឈហើយ លុ ោះ
ឈវោប្ពឹកប្ ងសាវងប្ពោះ ុ យា
ិ ប្ពោះអ ុណ្ភលឺឆា ់
ក ៏ប្បឈ
ឈលើរាជបលល័ ងដ ើ ខដលមានឈ ត
វ ឆេប្ត រឺបុ រល
គ ឈលើក
ឈ ើងឈបកបា
ើ ាំងពីឈលើ ដ៏ប្បោប់ឈោយខកវទ ាំង ៧ ប្បកា ដ៏
មានលអនកទ ាំងឡាយដ៏ឆឈប្ម្នឈអ
ើ ើយ បណា
ដ ្ម្៌ ខដលប្ពោះ
្ម្៌ឈនាោះម្កឲ្យឈយើងបានសាដប់ផ្សង ដបតឈយ
ិ ើងមានឈ ឆកដី
ប្បាថ្វនឆង់សាដប់ប្ពោះ្ម្៌ឈទ្ នាពន់ឈពកណា ់។
ខដលអញបានសាដប់ប្ពោះ្ម្៌ឈនាោះនឹងមានឈ ឆកដី ុែ
ឈ ឆកដឆឈប្ម្
ី ើនអ ់កាលជាយូ អខងវងឈៅអនារតឈោយ
ពិត។
កាមាតយទ ាំងឡាយឈ្ដូ
ើវ ឆប្ពោះតប្ម្ិោះឈនាោះ លុ ោះបានឈ្វើឈៅ
ឈហើយ ក៏ពុាំមានបុ រល
គ ណាម្ួ យអាឆនឹង ខម្ដង្ម្៌បាន
ឈ ើយ ឈទ្ើបប្ពោះអងគប្ត ់បងាគប់ឲ្យបឈងកើនកហាបណ្ៈឈប្ឆន
ើ
ជា្ាំកុ ងប្
ន ុ កនិរម្និងជនបទ្ ពុ ាំឈនាោះឈសាតឈយងន
ើ ឹ ងឲ្យឈ្វើ
ជាឈ ឆ
ដ ឈហើយឈ្វែល ាំ ឈប្ម្ើអនកឈនាោះឈហាង។ ឈទោះបី
ើ ួ នឲ្យជាែ្ុប
ម្បជញ្ាៈភា្ក់ែួ នថ្វ
ល កា ខដលបានជួ បប្បទ្ោះនឹង្ម្៌
បុ រល
គ អនក ខម្ដង្ម្៌ឈទ្ នាពុ ាំបានឈហើយ ក៏ដល់ នូវ ឈងវរ
ួត
ៃ ៃ ់កុ ងប្ពោះរាជហឫ
ប ន ័ ថ្វ អញប្បា
ទ្យ ចាក្ម្៌ឈទ្ នា
ឈហើយ ប្បឈយាជន៍អីន
វ ឹ ងឈសាយរាជ ម្បតរិតឈៅឈទ្ៀត លុ ោះ
នរ ឈៅកនុងកាលឈនាោះឯង។ ប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហា-
រាជ កាលខដលប្ពោះអងគឈឆញខ ង
វ កប្ពោះ ទ្ធម្ម តម្
និទនឈនោះយកម្កខ ង
ដ ទ្ុកកនុងរម្ពី ម្្ុ វាហិណ្ីឈនោះ
168 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈោកឈ លជាបទ្ប្ពោះោថ្វថ្វ
ធមមវសាវណាឌ្ នរាធិវបា;
សទេមមវជ្េសកំ សតថ,ុ
អលទាធ្ ធនវោដិហិ។
១២. ទាវសា វហាមិ បហាយាហំ,
រាជតតំ វទសកស្ស វម;
ឥចាច្ហ វសា មហីបាវលា,
អវហា ធវមមសុ វលាលត្.
១៣. រជជំ នីយ្ាតយិត្វ្ន, អមចាច្នំ មវនារមំ,
វនំ បាវិសិ វសា រាជា, គ្វវសំ ធមមមុតតមនតិ។
ប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកឈ ្ិ តវ ជាទ្ីពឹងននជន
កនុងនរ ខ ង
វ កអនកប្បាជ្ឈឆោះ ខម្ដង្ម្៌ឈទ្ ់ ឹង
នា ប្ទ្ងន
ឈកាដិ ក៏ពុាំមានបុ រល
គ ណាម្ួ យអាឆហា៊ោនទ្ទ្ួលយកឈ ើយ
ិ ក៏ពុាំមានបុ រល
បឈប្ម្ើវញ គ ណាម្ួ យ អាឆទ្ទ្ួល ខម្ដង្ម្៌
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 169
ប្ពោះប ម្កសប្តយ៍
ិ ឈនាោះ កាលឈបប្ពោះអងគ
ើ កបុ រល
គ
ពុ ាំមានប្ពោះហឫទ្យ
័ អាល័ យឈ ើយ ឈហើយឈ ឆ
ដ ឈឆញឈៅកាន់
នប្ពហិម្ នរ កនុងកាលឈនាោះឈហាង។
អប្ម្ស្តនា
ិ ា ្ិរាជ ក៏បណា
ដ លឈ ើងឲ្យឈៅដប្កហាយរួ ជាទ្ី
័
ែណ្ៈខដលប្ពោះអងគឆូលឈៅដល់ នប្ពម្ហាវនឈនាោះឯង។
ិោ នៈ ប ់អញឈកើតជាឈៅដប្កហាយ(១) នឹងអងគុយពុ ាំ
(១)-បណ្
ុ ឌ កម្ពល ិោ នៈមាន ភាពឈៅដឈោយឈហតុ ៤យា៉ាង
ដនទ្ខដលមានអានុ ភាព្ាំប្បាថ្វនបណ្
ុ ឌ កម្ពល ិោ នៈឈនាោះ។
170 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈសាណ្ឌកម្ហារាជ ឈ ឆ
ដ ខ ង
វ កបុ រល
គ អនកឈឆោះ ខម្ដង្ម្៌
ឈ ឆ
ដ ឆូ លម្កកាន់នប្ពហិម្ នរ។
លុ ោះប្ពោះឥស្តនាា្រាជប្ទ្ង
ិ ់បានឈឃើញដូ ឈឆនោះឈហើយ ក៏
រតព
ិ ិ ចា ណាតឈៅឈទ្ៀតថ្វ ប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហា-
ញាតវងសទ
ិ ាំងជីវតននែល
ិ ួ នឈដើម្បខី ង
វ កសាដប់ប្ពោះ ទ្ធម្ក
ម ុង
ន
ប្ោឈនោះ ប្ពោះបាទ្្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហារាជអងគឈនាោះម្ិនខម្ន
័ ឆង់សាដប់្ម្៌
ឈនោះឈោយពិត ប្ពោះអងគមានប្ពោះហឫទ្យ
្ម្៌។
ឈទ្ នា ប៉ាុខនរខ ង
វ កអនកប្បាជ្ឈឆោះ ខម្ដង្ម្៌ពុាំបាន
ខតអញឈៅកនុងទ្ីឈនាោះឈៅនងៃឈនោះ ឈដើម្បឈប្សាឆប្
ី ង់ប្ពោះ
ឈ ្ិ តវឈនាោះ ឈោយទ្ឹកអប្ម្ត
ឹ រប្ពោះ្ម្៌
ឺ ឈហើយនា ាំ
យកឈៅតម្កល់ទ្ុកកនុងរាជ ម្បតរិដខដលវញឈទ្
ិ ើបរួ ។
ឈម្ដឆប្ពោះ ហ សឈនប្តប្ទ្ង់រតយា
ិ ៉ា ងឈនោះឈហើយ
ក៏ឈហាោះឆុ ោះម្កពីសាថនតវតរងសឈទ្វឈោកនាយម្កកាន់
ិ
នរានមិវនាទ្ បវិសិតោ
េ ននំ,
ឥវត្ចិវត្ វិវភមិ ធមមោវម្។
១៥. តស្ានុភាវវន បុរិនទ
ទ ស្ស,
សិលាសនំ ឧណហមវហាសិ ោមំ;
វតវនវ វសា វលាកមុទក
ិ ខម្វនា,
អទទកខិ ធីរំ វិបិវន ចរនតំ។
១៦. មយជជ តំ ធមមរវសន សម្ម,្
សនតប្បយិត្វ្ គ្មនំ វរនតិ;
មនតវា សុភម
ី ញជនកូដវណណំ,
មហាមុខំ និគ្គត ភីមទាឋំ។
១៧. ទិតគ្
ត គិសង្កស
្ វិសាលវនតតំ,
មវជ្េន ភគ្គំ ចិបដ
ិ គ្គនាសំ;
ខរតមពទាឋិិំ ឃនមស្សុវនត,ំ
នីវលាទរំ គ្ជជិតភីមវឃាសំ។
១៨. កវរារុហំ តិកខសវលាហិត្យតំ,
វិសាលវធាត្យតខគ្គហតថំ;
គ្ទាយុវធនង្កិតមញេពាហុំ,
ទវោឋ្ដភ
ឋ ីមំ សវលីលលាដំ។
១៩. មនុស្សមំសាទនរតតបានំ,
ភយានកំ កកខលយកខវណណំ;
សុម្បយិត្វ្ន វននតរសម,ិិំ
ទវស្សសិ អតតំ ស នរាធិបស្ាតិ។
ប្ពោះន ស្តនា
ិ ា ្ិបត្ម្ម
ី ឈសាណ្ឌក ប្ពោះអងគមានឈ ឆកដី
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 173
ឈោយញាត ាតដ៏ជត
ិ ុ ទ្ខធ តបនាលដ៏ប្ឆ វាំ កវ
ឹ ឈោយ តវ
ដ ាំ ី ខាលដប
ាំ ងជាឈដើម្, ឈៅអាប្ ័យកនុងនប្ពឈនាោះឯង ឈោយ
ខកវដ៏មានពណ្៌លអដូឆ ាំ ត់កម្ពលប្កហម្ឈលឿង ប
ព ់ប្ពោះ
ាំខានកុ ងប្ពោះទ្័
ន យ ឈទ្ើបឈបើកទ្ិពវឆកខុ ម្ិលឈម្ើលសាថនម្នុ ស
និម្មតអាត
ិ ម ជាយកសកាឆ បង
ឹ ង
ឹ ូ រួ ខាលឆពន់ឈពក មាន
ប្ទ្ូងែូងកណា
ដ ល មានឆុ ងប្ឆម្ុ ោះប្កហម្ មាន ក់ និង
ឹ មានពណ្៌ប្កហម្ដូ ឆអណា
ពុ កមាត់ជាតប្ម្ម្ ដ តឈភលើង មាន
174 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
ឈ បម្
ើ មានប្កឆក ងប្បឡាក់
ឹ ឈោយ្ម្ជាប់ជានិឆា មាន
ាំ ង និងឈប្រឿងអាវុ្
បាតនដ្ាំពុាំខដលោងទ្ឹកម្ដង មានដប
ប្បាកដដល់ ប្ពោះនរា្បត
ិ ី្ម្មឈសាណ្ឌកម្ហារាជឈនាោះឯង។
តក់ ុ តឆ
ល ិតរ និងប្ពឺប្ពួឆឈរាម្ឈ ើយ ឈប្ ោះប្ពោះអងគបាន ាំពឹង
រតថ្វ
ិ យកសខដលមាន ភាពយា៉ាងឈនោះ ម្ុ ែជាឈឆោះ ខម្ដង
កនុង ាំ
ណា ក់អា កសទ្ឹកឈនាោះឈហើយនឹងសាដប់្ម្៌ឈទ្ នា
ដបតក
ិ ិ យាខដលបានសា
ិ ដ ប់្ម្៌ឈទ្ នាឈនាោះជាទ្ីនា ាំម្កនូវ
យាងឆូ លឈៅជត
ិ និយាយ នានាជាម្ួ យនឹងយកសឈនាោះ
ឈ លជាបទ្ប្ពោះោថ្វដូ ឈឆនោះថ្វ
បពិប្តម្ហាយកស ! ដ៏មានែលួនប្បោប់ឈោយ
ប្ទ្ង់ប្ទយឈពញជទ្
ាំ ង់ តួ អក
ន មានអានុ ភាពឈប្ឆន
ើ ឹង
ខាងឈយងបានលោះបង
ើ ់រាជ ម្បតរិ និងពួ កញាតិទ ាំងឡាយ
ឈដើ ខ ង
វ កបុ រល
គ អនក ខម្ដង្ម្៌ឈទ្ នា បានឆូ លម្កកាន់
ឈយើងឥ ូ វឈនោះផ្សង។
លាំោប់ឈនាោះ ឥនាយកសតបវញថ្វ
ិ
២២. ធមមំ បជានាមហវមកវទសំ,
ជិវនរិតំ សាធុតរំ រសានំ,
វទវសមិ វចហំ តវ ធមម មគ្គ,ំ
តុវញហិ កិិំ ោហសិ វទសកស្ាតិ។
បពិប្តម្ហារាជ ! ឈយងបានឈឆោះប្ពោះ្ម្៌
ើ ខដលប្ពោះ
ជន
ិ ប្ ីប្ទ្ង់ ខម្ដងទ្ុកម្កឈោយឆាំខណ្កម្ួ យ ជា្ម្៌ដ៏
ជាអនក ខម្ដង្ម្៌វញ។
ិ
បពិប្តម្ហាយកសដ៏ឆឈប្ម្ើន ! ឈបឈយ
ើ ង
ើ ិតឈៅកន
ថ ុង
រាជ ម្បតរឈៅរា៉ា
ិ ឈយងន
ើ ឹ ងបូ ជាដល់ អក
ន ឲ្យវឈិ ឈប្ឆនឈៅ
ើ
សាឆ់្ម្ ប ់ឈយង
ើ ៗ នឹងលោះរាងកាយឈនោះបូ ជាប្ពោះ្ម្៌
ឲ្យអនកប ឈភារជាអាហា
ិ កនុងនងៃឈនោះឯង ដបតឈ
ិ បៀងអាហា
ដនទ្ ប ់ អក
ន ក៏ពុាំមានខដ អនកប្តូវ ខាំ ដង្ម្៌ឈទ្ នាឲ្យ
ដល់ អក
ន ប ឈភារកន
ិ ុ ងកាលជាខាងឈប្កាយឈោយពិត។
ឥនាយកសបានសាដប់ឈហើយឈ លតបថ្វ
ណា ់ ដរាបណាឈយើងបានប ឈភារសាឆ់
ិ និងផ្សឹក្ម្ឲ្យ
ប្ពោះអងគសាដប់បាន ដបតឈយ
ិ ើងអត់អាហា យូ នងៃណា ់
ឈហើយ ឈ ឆកដឈប្
ី កឃ្លលនខតងឈបៀតឈបៀនញាប់ញ័ ពវ
ឈ លថ្វ
ខម្ដង្ម្៌ឲ្យអនកណាសាដប់ ឈបើឈយើងសាលប់ឈៅឈហើយ
បាន ខម្ដង្ម្៌ឲ្យឈយងសា
ើ ដ ប់បុ ឈ៉ា ណាណោះឯង ដូ ឈឆនោះប្តូវអនក
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 179
ឥនាយកសក៏ទ្ទ្ួលតបវញថ្វ
ិ
ប្តូវប្ពោះអងគឈ ឆ
ដ ឈ ើងឈៅឈលើភនឈាំ នោះឈហើយ ិតឈៅឈល
ថ ើ
ាំ មាលក់ប្ពោះកាយឆុ ោះម្ក
កាំពូលភនទ្ ឈាំ ៅមាត់ែុ ាំ្ កាលឈបើប្ពោះ
ាំ ឹ ង
អងគទ្មាលក់ប្ពោះកាយឆុ ោះម្កឈហើយ ែ្ុន ខម្ដង្ម្៌ឈទ្ នា
្ម្៌ឈទ្ ាំ នប ឈភារសាឆ់
នាកដី ោភខដលែ្ុបា ិ ្ម្កដី នឹង
បានឈ ើោ ាំ ឈភារនូ
ម ន តម្ពិត កាលខដលែ្ុប ិ វសាឆ់ និង
កាំឈណ្ើតទ ាំងឈនាោះនឹងរាប់ពុបា
ាំ នឈ ើយ នងៃឈនោះ ប្តូវអាតម
អញលោះបង់ជីវតែល
ិ ួ ន ឈដើម្បប្បឈយាជន៍
ី បូជាប្ពោះ្ម្៌ឈទ្ នា
ងា វដដខដលវនា
ិ អនររាយ ដល់ នូវឈ ឆកដទ្ុ
ី កឈខ វទ្នាជា
ទ្ម្ៃន់ឈប្ឆនឈពកណា
ើ ់ឈ ឆកដីពិតថ្វ បុ រល
គ ប្បប្ពឹតរ មាលប់
បឈញ្ញ
េ តឲ្យឈរវនា
ិ ចាកប្បឈយាជន៍ ផ្សក
ឹ ទ្ឹកប្ វង
ឹ រឺ ុ រា
ម្នជាប្បឈយាជន៍
ិ ដល់ ែួ ន
ល និងបុ រល
គ ដនទ្ឈ ើយ អាំឈពើ
182 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
វឈងវងទ្មាលក់ែួ នឆុ
ល ោះពីឈដើម្ឈឈឲ្យសា
ើ ល ប់កីដ ឆងក មាលប់ែួ ន
ល
ែលួន និងបុ រល
គ ដនទ្ឈ ើយ បពិប្តម្ហាយកស ! ឈយងខដល
ើ
ជាប្បឈយាជន៍ដល់ ែួ ន
ល និងបុ រល
គ ដនទ្ឈ ើយ ឈទ្ើបខតនងៃឈនោះ
ទន រឺបុ រល
គ ដនទ្ឲ្យបានឈោយកប្ម្ឈនោះ បានឈ្មោះថ្វ
សាលប់មានផ្សលប្បឈយាជន៍យា៉ាង្ាំបផ្ស
ាំ ុ ត ម្ុ ែជាែ្ុន
ាំ ឹ ងបាន
ជាបុ រល
គ មានរុ ណ្ឧបកា ៈឈប្ឆើនដល់ ឈយើង ឈប្ ោះឈហតុ
ាំ ឹ ងអាឆឈ្វតម្
ឈនាោះែ្ុន ើ កយ ប ់ អក
ន ឥ ូ វឈនោះឯង ូ ម្អនក
ាំ នឈ
កុ មា ឆកដី ឈងកៀ ងស ័យឈ ើយ ប្តូវខត ខម្ដង្ម្៌
លុ ោះប្ពោះម្ហា តវប្ទ្ង់ទ្ទ្ួលឈបដជា្យា៉ាងឈនោះឈប្ ឆ
ឈហើយ ក៏ឈ ឆ
ដ ឈ ើងឈៅឈលើកាំពូលភនឈាំ ហើយប្ទ្ង់ប្ត ់ថ្វ នងៃ
ឈនោះអាតមអញបានឲ្យទនជវី តផ្សង
ិ ឲ្យទនសាឆ់ទ ាំងអ ់
សាដប់ឈហើយទ្មាលក់ែួ នឆុ
ល ោះឥ ូ វឈនោះឯង។
ឥនាយកសឈនាោះ ិតឈៅពធ
ថ ដ៏ខាងឈប្កាម្ ឈបើកមាត់ហា
ឈហើយឈោតទ្មាលក់ប្ពោះកាយឆុ ោះម្កកនុងឈវោឈនាោះខដ ។
184 ព្ពះដោធិស្ត្វយាងដៅកាន់ដេវដោក
័ ឈសាម្ន
ប្ពោះហឫទ្យ សប្ជោះថ្វលដល់ នូវឈ ឆកដឈី ើឆរួ
ៃ ជាទ្ី
និម្មតអតរ
ិ ភាពជាទ្ិពវវញ
ិ ឹងមានឈប្រឿងប្បោប់ ុ ទ្ខធ តខកវ
ឈហាោះឈ ើងឈៅកាន់សាថនតវតរងស
ិ ួ រ៌ឈទ្វឈោកនាយ ឈទ្ើប
ោក់ប្ពោះអងគឲ្យរង់ឈលើងមបណ្
ុ ឌ កម្ពល ិោ នៈដ៏ប្បឈ ើ
ឈប្ ឆឈហើយបូ ជាប្ពោះម្ហា តវឈោយឈប្រឿង កាក ៈ
ាំ ី ឈនាោះ
បនាាប់អព ឈម្ដឆប្ពោះអប្ម្ស្តនា
ិ ា ្រាជប្ទ្ង
ិ ់
ថ្វ ៖
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 185
ឈហើយវនា
ិ ឈៅវញជា្ម្ម
ិ ត ប្ោន់ខតឈកើតឈ ើងឈហើយខតង
លត់ ូ នយឈៅវញ
ិ ឥតមានវតថុអវីឃ្លត់បាន លុ ោះខត មាៃប់នូវ
ឈកសម្កានរ។
ឈម្ដឆប្ពោះឆម្នប្តប្តងសភព
ិ ប្ទ្ង់បាន ខម្ដង្ម្៌
ឈទ្ ុ ាំងឈ
នាឈនោះឆប់ឈហើយ ប្ពោះអងគញា ឆកដីប្បាថ្វនននប្ពោះ
ឲ្យ ិតឈៅកន
ថ ុ ងរាជ ម្បតរិ ប ់ប្ពោះអងគដខដលវញ
ិ ប្ពម្
ទ ាំងថ្វវយឱវាទ្ ម្នឲ្យប្ពោះអងគ
ិ ប្បមាទ្ប្បខហ ឈ្វ កនុង
ឈោកឈ ើយ អាឆលោះបង់ឈហើយឈឆញឈៅខ ង
វ កប្ពោះ្ម្៌
ខដលប្ពោះអ យៈទ
ិ ាំងឡាយខតង ឈ ើ ឈោយពិត តវ
ទ ាំងឡាយកុ ងឈោកឈនោះ
ន ខដលមានប្ទ្ពយ ម្បតរត
ិ ិឆ មាន
ាំ ឺឈឺចាប់ក៏ឈប្ឆើន ឈប្
អាយុ ែី ល មានជង ោះខតែលួនកាន់ឈ ឆកដី
ក៏ឆប់ឈោយ ឈងខបខតប៉ាុឈណ្ណោះឯង។
*****
ឆប់
ដោយអត្ត ភាពជាមនុស្ស ៥ ជាត្ិ 187
ឯកសារពយាង
៤. ជាតកដឋកថ្វ ុ តន
រ ប
រ ិដក ែុទ្ក
ា និកាយ ជាតក
បកណ្ណ
ិ កនិបាត អ្បាយប
ិ ដកឈលែ
ិ ៦០ ទ្ាំព័ ៤៤
៥. ជាតកដឋកថ្វ ុ តន
រ ប
រ ដក
ិ ែុទ្ក
ា និកាយ ជាតក ទ្ុក
៧. បដកឈលែ
ិ ៦២ ទ្ាំព័ ៦៨
៨. បដកឈលែ
ិ ៧៧ ទ្ាំព័ ២៤៨