เฉลยข&อสอบชุดวิชา ๔๑๔๕๑กฎหมายระหว:างประเทศ ซ:อม ๑/๖๕

โจทยDข&อ๑
รัฐเอ กับ รัฐบี มีข,อพิพาททางเขตแดนเกี่ยวกับเกาะกลางแม;น้ำ รัฐทั้งสองเป@นภาคีองคCการสหประชาชาติ
จึงนำคดีไปสู;ศาลยุติธรรมระหว;างประเทศ (หรือ ICJ) เพื่อระงับข,อพิพาท ต;อมา ICJ ได,มีคำพิพากษาว;าเกาะพิพาท
อยู;ในอธิปไตยของรัฐบี แต;รัฐเอไม;ยอมรับคำพิพากษาและส;งกองกำลังทหารเข,าครอบครองเกาะทั้งหมด รัฐบีได,
ระดมพลเพื่อจะทำสงครามยึดดินแดนดังกล;าวและผลักดันกองทัพของรัฐเอ ออกจากพื้นที่แต;เนื่องจากรัฐบีมี
ศักยภาพทางทหารน,อยกว;ารัฐเอ ดังนั้นจึงต,องการจะหาทางออกทางการเมืองและทางกฎหมาย เพื่อบังคับให,รัฐเอ
ถอนทหารออกจากพื้นที่นั้น
จากข,อเท็จจริงดังกล;าว หากท;านเป@นที่ปรึกษากฎหมายของกรรมาธิการการต;างประเทศของรัฐบี ขอให,
ตอบคำถามต;อไปนี้
ก) ถ,ารัฐบี ใช,กองกำลังทหารผลักดันรัฐเอ ซึ่งอาจมีการสู,รบถึงขั้นขยายไปเป@นสงคราม ระหว;างประเทศ
นั้น เป@นการกระทำที่ขัดต;อกฎหมายระหว;างประเทศหรือไม; (๑๔ คะแนน)
ข) กรณีนี้ เมื่อ ICJ ได,มีคำวินิจฉัยว;าเกาะพิพาทเป@นดินแดนของรัฐบี แต;รับเอไม;ยอมรับผลตามคำวินิจฉัย
ภายใต,กฎหมายของ ICJ หรือสหประชาชาติ มีองคCกรใดหรือไม;ที่มีอำนาจบังคับรัฐเอให,ปฏิบัติตามคำวินิจฉัยขอ
ICJ
(๒๐ คะแนน)

แนวทางการให&คะแนน
ก) ไม;ขัดกับกฎหมายระหว;างประเทศเนื่องจากเป@นการปaองกันตนเอง (self-defense) จากการรุกราน
อธิบายหลักกฎหมาย (๖ คะแนน)
การห,ามรุกราน (หรือหลักอธิปไตยเหนือดินแดน) ๒-๔ คะแนน (ถ,านศ อธิบายหลักห,ามแทรกแซงก็ให,
คะแนนได,)
การห,ามใช,กำลังในความสัมพันธCระหว;างประเทศ และข,อยกเว,นกรณีที่ปaองกันตนเอง น๒ -๔ คะแนน
ปรับข,อเท็จจริง ( ๘ คะแนน)
-วิเคราะหCว;าการรัฐเอยังคงครองครองดินแดนหลังมีคำพิพากษาถือเป@นการรุกราน และถ,ารัฐบีใช,กำลังใช,กำลัง
ทหารขับไล;แม,เป@นการทำสงครามไม;ขัดต;อหลักการห,ามใช,กำลังเพราะเป@นการรุกราน เป@นการปaองกันตนเอง
ข) กฎบัตรสหประชาชาติกำหนดให,คณะมนตรีเป@นองคCกรที่บังคับให,เป@นไปตามคำพิพากษาของ ICJ
 หลักกฎหมาย กฎบัตรสหประชาชาติกำหนดให, คณะมนตีความมั่นคงเป@นองคCกรที่บังคับตามคำวินิจฉัย
กรณีนี้เมือศาลICJ ตัดสินแล,ว รัฐเอไม;ปฏิบัติตามรัฐบีร,องขอต;อคณะมนตรีเพื่อให,ใช,มาตรการบังคับตาม
คำวินิจฉัยของศาลได, (๖ คะแนน)

โจทยDข&อ๒
ข&อเท็จจริง เรือสินสมุทร สัญชาติรัฐจันทรา ลอยลำขายน้ำมันเถื่อน อยู;ในทะเลห;างจากชายฝmnงของรัฐ
อาทิตยC ออกไป 20 ไมลCทะเลจากเส,นฐาน รัฐอาทิตยCจึงใช,กองเรือยามฝmnงเข,าจับกุม ในการปฏิบัติดังกล;าว เรือสิน
สมุทรถูกเรือยามฝmnงชนได,รับความเสียหาย ลูกเรือซึ่งเป@นคนชาติ รัฐจันทราทั้ง 20 คนถูกจับควบคุมตัวโดยรัฐ
อาทิตยCเพื่อพิจารณาคดีอาญาฐานลักลอบนำสินค,าเข,าประเทศโดยหลีกเลี่ยงภาษีศุลกากร
ประเด็นข&อโต&แย&ง รัฐบาลของรัฐจันทรา ได,ยื่นหนังสือแจ,งให,รัฐอาทิตยC ปล;อยลูกเรือทั้งหมดทันทีพร,อม
เรียกร,องค;าเสียหายของเรือที่เกิดจากการจับกุมของรัฐอาทิ รัฐอาทิตยCปฏิเสธข,อเรียกร,องดังกล;าว โดยอ,างว;าเรือสิน
สมุทรละเมิดกฎหมายศุลกากรของรัฐอาทิตยC ซึ่งเป@นความผิดอาญา เป@นสิทธิของรัฐอาทิตยCภายใต,กฎหมายระหว;าง
ประเทศในการจับกุมผู,กระทำความผิดและการที่เรือยามฝmnงชนเรือสินสมุทรนั้น เป@นการปaองกันการหลบหนี ซึ่งเป@น
หนทางที่ให,เกิดความเสียหายแก;ชีวิตและทรัพยCสินน,อยที่สุดแล,ว รัฐจันทราโต,แย,งว;า จากข,อเท็จจริงเรือสินสมุทร
แล;นอยู;นอกเขตอำนาจรัฐอาทิตยC ดังนั้นเรือสินสมุทรของรัฐจันทราหรือเรือของรัฐใดๆ ย;อมมีสิทธิเดินเรือโดยเสรีใน
เขตนี้ได,ตามหลักเสรีภาพในการเดินเรือ และรัฐอาทิตยCไม;สารถใช,อำนาจออกกฎหมายหรือใช,อำนาจบริหารจัดการ
ใดๆ นอกทะเลอาณาเขตได, การกระทำของรัฐอาทิตยCจึงขัดกับหลักกฎหมายระหว;างประเทศ
คำถาม จากข,อเท็จจริง ข,างต,น ขอให,วินิจฉัยว;า หลักกฎหมายระหว;างประเทศที่เกี่ยวข,องกับประเด็นที่
พิพาทของรัฐข,างต,นมีอยู;อย;างไร และรัฐอาทิตยCจะต,องรับผิดชอบระหว;างประเทศชดใช,ค;าเสียหาย ตามข,อ
เรียกร,องของรัฐจันทราหรือไม; (๒๐ คะแนน)

แนวทางการให&คะแนน
-ธงคำตอบรัฐอาทิตยCมีสิทธิจับกุมลูกเรือ มีสิทธิใช,อำนาจบังคับกฎหมายศุลกากร การใช,เรือยามฝmnงเข,าขัดขวาง
ปaองกันการหลบหนีสามารถทำได,ตามกฎหมายระหว;างประเทศ ไม;ต,องชดใช,ค;าเสียหาย
การให,คะแนน
๑ อธิบายหลักกฎหมายทะเล ระยะความกว,างของเขตต;อเนื่อง ไม;เกิน ๒๔ ไมลCทะเลจากเส,นฐานสิทธิของรัฐชายฝmnง
ในเขตต;อเนื่อง เขตต;อเนื่องไม;เป@นดินแดน (territory) ของรัฐชายฝmnงการเดินเรือในเขตนี้จึงใช,หลักเสรีภาพในการ
เดินเรือ แต;รัฐชายฝmnงมีสิทธิในการออกกฎระเบียบและการบังคับใช,กฎหมายที่เกี่ยวกับสุขอนามัย การเข,าเมืองและ
ศุลกากรได, สถานะของกฎหมายของเขตต;อเนื่องภายใต,กฎหมายระหว;างประเทศ เป@นจารีตประเพณีระหว;าง
ประเทศ (๑๐ คะแนน)
๒ วิเคราะหCข,อเท็จจริง และการปรับข,อเท็จจริงกับหลักกฎหมายรัฐอาทิตยCมีสิทธิอธิปไตยในการออกกฎระเบียบ
และบังคับใช,กฎหมายภายใน เกี่ยวกับศุลกากร (การค,าน้ำมันเถื่อน)
(กรณีนี้สิทธิ/หน,าที่รัฐชายฝmnงและรัฐที่สามเกิดขึ้นตามจารีตประเพณีระหว;างประเทศ เมื่อเรือของรัฐจันทราละเมิด
ต;อกฎหมายภายในเกี่ยวกับศุลกากรของรัฐอาทิตยCๆ ย;อมมีอธิปไตยในการบังคับใช,กฎหมาย (๘ คะแนน) การใช,เรือ
ยามฝmnงเข,าขัดขวางแม,จะชนเรือสินสมุทร ถือว;าใช,มาตรการที่เหมาะ ดังนั้นจึงไม;ต,องรับผิดชอบชดใช,ค;าเสียหาย (๒
คะแนน)

โจทยDข&อ๓
นางอำพอนคนสัญชาติลาว สมรสกับนายปyแอรCคนสัญชาติฝรั่งเศส และทั้งคู;ได,ประกอบธุรกิจอยู;ในจังหวัด
หนองคาย มีภูมิลำเนาในประเทศไทย นางอำพอนได,ทำสัญญาซื้อขายรถจักรยานยนตCมือสอง จากนายชัยคนไทยที่
ไปเปy ด ธุ ร กิ จ ขายรถจั ก รยานยนตC ท ี ่ ห ลวงพระบางประเทศลาว สั ญ ญานี ้ ท ำขึ ้ น ที ่ จ ั ง หวั ด หนองคาย ส; ว น
รถจักรยานยนตC ขณะที่ซื้อขายอยู;ที่หลวงพระบาง โดยนางอำพอนวางมัดจำไว, 5,000 บาท ต;อมานายชัยไม;
สามารถส;งมอบรถจักรยานยนตC ให,นางอำพอนได, เนื่องจากร,านขายรถจักรยานยนตCถูกไฟไหม,นางอำพอนจึงมา
ฟaองต;อศาลจังหวัดหนองคายเรียกให,นายชัยชดใช,ค;าเสียหายจากการผิดสัญญาตามกฎหมายลาว นายชัยอ,างว;า
เป@นเหตุสุดวิสัยไม;ต,องชดใช,ค;าเสียหายต,องใช,กฎหมายไทยบังคับ
ตามกรณีปmญหาข,างต,นท;านเห็นว;าศาลไทยจะต,องใช,กฎหมายใดมาปรับใช,แก;คดี จงอธิบายให,เหตุผลและ
อ,างหลักกฎหมาย โดยอ,างอิงให,ชัดเจน (๒๐ คะแนน)
(นักศึกษาไม;ต,องวินิจฉัยเรื่องเขตอำนาจศาลในการรับคดีไว,พิจารณาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา
ความแพ;ง)
แนวการให&คะแนน

๑-อธิบายการนำกฎหมายขัดกันมาใช, เนื่องจากเป@นคดีแพ;งที่มีองคCประกอบต;างชาติที่ฟaองยังศาลไทย ศาลไทยต,อง

นำ พรบ ว;าด,วยการขัดกันแห;งกฎหมาย พ.ศ. ๒๔๘๑ มาบังคับใช,เพื่อพิจารณาว;าจะต,องใช,กฎหมายของประเทศใด
ปรับใช,แก;คดี (๘ คะแนน)
๒-วินิจฉัยประเด็นข,อพิพาทแห;งคดี หรือการให,ข,อเท็จจริงกับคดีว;าเป@นการขัดกันเรื่องใด กรณีนี้เป@นประเด็นข,อ
พิพาทเกี่ยวกับมูลหนี้ที่เกิดจากสัญญา จึงต,องใช, พรบฯ มาตรา ๑๓ มาปรับใช, (๔ คะแนน)
๓-วิเคราะหCการปรับใช, พรบ กฎหมายขัดกัน วิเคราะหCว;าต,องใช,กฎหมายประเทศใดมาบังคับตามข,อเท็จจริงไม;มี
เจตนาของคู;กรณีว;าจะใช,กฎหมายใดบังคับ และคู;กรณีเป@นคนละสัญชาติ ดังนั้นจึงต,องใช,กฎหมายท,องถิ่นที่สัญญา
เกิดขึน้ คือต,องใช, ปพพ ของไทยบังคับใช,แก;คดี นศ ต,องพิจารณาตามลำดับ ตาม ม ๑๓ (๘ คะแนน)