You are on page 1of 92
SVE Ss Os tees eae SPIS TRESCI Preedmowa, . 2 Od autora z a 1, Krétka historia masa ‘ Zale § IL. Figjologicone pedstawy ukladu nerwowo-migniowego . IDL. Mechaniam dzialania masa IN, Teoria masazu klasycznege ac Co to jest masai? Podziat ciala ludzkiego dla patrzeb masazu Zasady i warunisi obowiazujace prey wykonyweniu mesaiu Daialanie poszezegotnyeh technik masazu na ustr6j cztowieka Giaskanie Rozeieranie : Ba Eg 3 Upniatanie ae & 3 ws Oklepywenic a 4 5 Wibraga ‘Walksowanic, Wyciskanie Wplyw masaza klasyezneg na orgenizm czlowieka ‘Wplyw masagn Klasycunego na tkanke skorna Wplyw masazu klasycmego na tkanke migSniowa i Whiyw masazu Klasveanezo na stawy i aparat wigzadlowy ‘Wolyw masazu klasycanego na ulstady krwionoény i limfatyezny Wolyw masazu Klasyeznego na uklad nerwowy ‘Wolyw masazu klasycanegy na pozostate uldady . Wekazania i przecivwskezania do wylonywania masaiu klasyer- nego V. Masai tutowia Sukiolot kregostupa, Migénie grebietu Masai grebietn Mosné keregoshupa 9 u 1a 1 17 22 2 29. a3 33 38 Al at Masai: grzbieta jako eatos Masaz karku i abreezy barkowa} Sukielet klatki piersiowe| MigSnie klathi piersiowe} i 2 Masui klatki piersiowej Masai migsni miedzyzebrowych MigSnie braucha Masai powlok brzuszayeh, VI. Masai koiezyny dolnej ‘ Sukiclet obreexy hiodrowe; i kofersny deine} Migsnie obreezy biodrowsj i kovicayny dolne} Masaz kaneryny dolngj Mas patcow stopy. : Mawai. strony podesrwowe) stopy | Masn strony przhietowe) stopy Manu ntawu skokowexo Mana podudaia — strona preedaia ¥ Manné ntawu kolanowexo Manat wud — ntrona praednia Miwnk beiggns Achillosa Masi tds Masi da — styona tylna, Masnz konezyny dolne} jako catosei Masné przednicy strony konezyny dolnoj Masai lydki w pozyei lezonia pacjenta na plocach Masai miysni postadkowyeh Masaz stawu biodrowexo VIL Masaé konczyny gorne} Sckiclet obreczy barkowe] i Koiczyny gorne} Mioénie obrezny barkowej i koficayny pornej Masai koftexyny gérne} Masaé paleéw reki BB a Masai strony gezbictowej roki | i $ 2S Masaa strony doniowej reli. wR | Masai, stawu nadgarstkowego, s Masa? przedramienia ij : 2 Masaz stawu tokclowego Masai ramienia Masaz migénia naramiennego i stawu ramiennogo Masaé konezyny gérnej jako calogei VIIL Masai glowy i szyi. 02 63 65 8 68 9 a a B 7 7% . 8 aL 82 82 - 85 86 100 101 101 104 108 Los un 112 is 16 120 -120 125 128, 129 Sckielet ezaszki, Mienie glowy . Migénie sxyi : Masa? glowy . Masaa ezeéci owlosione| Masad teary Masad malzowiny uszng Masaz sey. Masai mieSni mostkowo-obajesykowo-sutkowatych . Mased calego ciala . Mased klasyceny w jednostkach chorobowych Migrenai bile glowy Poraienie nerwow twarzowogo i tréjdziclnog Krecz styi pochodzonia migéniowogo Emisny zwyrodnioniows odeinka szyjnego kregosiupa Rwa barkowa Rwakulszowa , Rwaudowa Zesp6i bélowy israyi Choroba Bechterewa (225K) Skelioza i Reumaloidelne zapalenie stawaw Neuralgia miedzyéebrowa lata piersiowa lejowata Klatka piorsiowa kurza Astma oskraclowa Rozedma phue Stwardnionie rozsiane Choroba Parkinsona Niedawiad potowicay Zwyrednienie stawow biedrawveh . $ Wrodzona dysplazja biodra, a Zwyrodnienie stawow kolanowyeh, Ziamania koiieayn . 2 8 Amputecja koiezyn Urazy atawéw kolanowych Obrzgki kofiexyn doinyeh Zylaki podudzia Kolano kenélawe, Kolano sxpatawe Stopa ptasico-koslawa 6 Stopa ko“iske-szpotavwa Zaniki migsniowe Blizny pooperacyjne Prayleureze stawowe Oparzenia XI. Automasaé Automasaé giowy Automasas twarzy 5 Automasaz matzowin usenyeh, Automasat szyi 2 : Automasai miegni mostkowo-ohojczykowo-suthowatyeh Automasai: karku 1 barkéw. : Automasai klatki piersiowej Automasa grabietu Automosad powlols breuscaych , Automusia odcinka lgdéwiowego grebietu Autotnasaa migsni posladkowych Automnsad kontczyny dolagj Automnsu konezyny gérna} Automumurs entego cinta, Wiblionratia PRZEDMOWA Calowiak wapétezesny, prvebywajacy w duzych skupiskach mie/skich i prze- myslowych, ponaglaay tempem Zyeia tych srodowisk, narazony jest na wiele sokodliwych wplywow otoczenia. Zanieczyszczenie powietrza, wody i pozywie- nia, niewtaéciwy spossb odzywiania, nikotyna, réinego rodaju uzywki oraz naduaywanie lek6w, stwarzaja dodatkowe wjemne ezynniki wplywajqes na adro wie edlowicka. W lych warunkach dochodzi do wyczerpania rezerw samoregu lagi ustroju, co powoduje zaburzenia w jego przystosowanin sig do otoczenia zar6wno preyrodniczego, jak i spolecmego. W konsekwend)i tego powstila cho- roky okrodlane jake eywilizaryjne, aich przysladami sa: nerwice, choroba wie cowa i nadeignieniowa, choroby wraodowe narzadSw przemiany materii, no wotwory, chorohy alergicane i wiele innych. W cei sapobiegnigzia tym chorobom obserwaje sig obeonie w lovznietwie dgéenie do vykorzystania czynnikéw fizykalnych, pozwalajqeyeh ewieksyé odpornos¢ organizanu oraz usprewnié procesy adaplacyjne ustroju, Zajmuy> sig tym fizjoprofilaktyko. Jest to daiat medyeyny fizykalnej, w kktérym wyko- raystuje sig naturalne j ezluezne exynniki fizyezne. Caynnikord fizycenymi okreslamy rene pesiacic energli wystepulave w na~ turze lub wytwarzane sztnemnie przez generatory, Buergia czynnikow fizyc nyeh w posteel bodécow wykorzystywana jest de oddzialywania na orgunizin exlowiekn. Masad Jest forma terapii, ktéra wykorzyetuje wplyw energii mechanien hej i Kinetycunej aa tkanki w eclv wywolania odezynu. Dla uzyskania odevynu Ww otganizmie poprzor masad klasyezny—reezny wykorzystuje sig roane tech niki masagu, inaezej zwane rekocaynami lub ehwytami, ktore uwzgledniuia specyfikep budowy oraz funkcje masowanyeh thanek | narzydow. Techutiii le, to midzy imnymi: glaskanie, rozcieranie, ugniatanic, walkowanie, wyciskanic, oklepywanio, wstrzasanie i wibracja. Technik te bywala réznic nezywane i ato sowane w rane} koleinosci, w zaleznosci od ,sckoly” jake reprezontuja masa gy Sel. Talkie w niniejszym podegezniku do mazasu, Autor — doswiadezony ma pazysta i Swiciny technik, jest przedstuwiciclem okreélone) ,szkoty", co znaj- duje wyraz w systematyce tachnik i metodyce masam nico odmiennych od koncepaji autordw innych publikagji, Uwazam to za pazytywny aspekt kia i i tym gorgee) poleeam Czytelnikowi, aby zechcial dokonaé poréwnania wl snych doswiadezen w daiedzinie masagu ¢ propozycjami Autora. sg hl sad Klasyeony masa lecenias" canaeza, te dotyery ona mass. iy Mlsyeanogo stosowanego wv cela \srapeutyeznyeh, Opiseno mote sai 38 zeplech chorobowych, glbwnienarzebwW rach, ale ale yk, Take Cxytlaik sainteresownny wyloraystaniem manai aa payHlad woe lach kosmetyeznyeh, odnowy biologicznej cay automasaiu, moie 2 powodee niem wanaé niniejszy podrecznile za bardzo pomeeny i wiole 2 nieg>ehorsysieg Prof. dr hab. Tadleuss Kasperezh OD AUTORA Wychodzye napractiw olbrzymiemu zainteresowaniu w ostatnim czasie pro blomatyla masau klasyeznego, postanowilem praedstawic jego teorie i praktyky w najbardzia) preyscepny sposdb. Jako diugoletni masnzysta oddaiaku rehabibia tii locuniezej zéaie sobie sprawez. tego, te prawidlowo wykonany mesaz leceniczy’ polega nie tylko na umiejelnedei praktyernogo stosowanis poszezegélnych tech nik, ale rownie# na ungjomesei wekagati 3 przeciwrskazah do tego zahiewu. Po nadto preed przyetapieniem do masa/n konivezne jest zapoznanie sig 2 zasadami obowiazujgeyrai podezas jego wykonywania. Nalezy réwnies znaé dziatanie po srezagélnych technik oraz wplyw masazu klesyeanege na organizm cziov “Mam swiadomoss, Ze adresuje ksigzkg do szerckiego grona Caytelnikiw, nie jednokrotnie posiadajacych niewielkie wiadomoéei z zakresu podstaw medyeyny, dlatego poruszylem w nic) rownict gléwne zagadnienia anatomn eitla ludzkieve or a2 fizjologii ultadéw migéniowego i nerwowego. Staratem sie taki preedstawt \riadomosel w spos6b crocumialy, a techniki wykonywania masazu opisalem hat deo szezogélowo. W trakcic lektury Tiniejszego opracowania Czytelnils bedzic mop! sig zepoznaé 2, praktycunyi wekandwhani jak powinien wygladaé prawidtowy masaZ Slasycany w poszozeglnych jednostkach chorobowych, wystepujseyeh na} (eekcie), Dobre epanowania viedomaéei 2 anatomit i fizjalogil eztowicka oraz teo tii i praktyki masaiu klaayeznegp porwoli ne slkutecma pomoc nejblizszm. Kofeows oxgié ksigiki stanowi nauka automesazu calego elala, Mam ne dvigje, 22 zapomanie sig 7 teinikami masazu klasyeznego i automasaiu bedai pomoene w utrzymaniu dobre) Kondy¢jiciala oraz w polepszeniu earopocztteia Preystepulgc do masadu klasyeznego naloiy pamigtaé o aaezolng} zasadizi¢ obowiazujave| w aludbie extowickowi PRIMUM NON NOCERE Serdceznie dzigkije prof. dr hab. Tadeuszowi Kasperezykowi — Kierowni kowi Katedry earii Rekreucii i SportSw Wodnych Akademii Wychowania Fi ryeznego W Krakowie — 2 zachgcenie mnie do napisania niniejezej ksiizk! oraz za conne uwagi zawarte w receny Pragne réwnie? pedzigkowaé Krzysatofowi Elerpuli i Stanistawowi Swigto niowi za wylonanio zdjeé oraz znajomym. za pozowanie do nich. Leszek Maxiero I. KROTKA HISTORIA MASAZU ‘Masad nalezy do najstarszej dziedziny wiedzy medyeznej i byt stosowany juz w Starozytnosel, Wywodai sig on z Indii i Chin, gdzie stanowil naturalny metadg lecaniczg. W Starozytnodei mased byt uzupelaieniem obrzqdkéw reli gunych, az czasom ,wezed!” do medycyny ludowe), Piorwsze wainianki o wykorzystaniu massin w poszvegoInych jednostkarh chorohowych pojawiaja sie w ksiggach Hipokratesa, a nastepnic Celsusa i Kole} ho Galena. Wstarnzytnej Greqji masowano sportowesw bioracyen udzial wigrzy skach climpyjskich w celu natiuszezenia ciala oliwka przed zawodami sportowy mi. Wckresic Sredniowiecza nastapit zastéj w rozwoju wszelkich nauk medy x nych, a (ym samyra i masad nie byt stosowany ani jako obreqdek religiiny, ani jako Srodek lecaniczy. WXVI wielca francuski Ickarz Ambroe Paré zauwaiyl, go stesowanie ma sau u choxych po opcragjach przynosi ule. Chirurg ton przeprowadzil réw nied badania nad figjalogia masaiu i zapisal obsorwacje w swojej pracy nattke vo), w kktére) oglosit masaz jako oficjalng metode laczenia. Nastepnym le reem, interesujacym sig masazem i naturalnym) metodami leczenla, byt I'v drich Hotiman (16001672). Na podstawie wlasnych badadi i obserwacit opr cowat program stosowania masazu w licznych praypadkach chorobowych. Najwiekszy wilad w rozw6] masazu leconicaego wXIK wielsu wlozy! szwed ki lekars Per Henrik Ling (1776-1839), wapélautor tew. ,sewedzkigj gina slyki", w zakres ktérej wehodait masad leezniczy. Prawdziwa svkole masazu klasyemego powolal do Zyciaholendorslsi leks dohan Mezger (1830 1909), Uwadany jest on za autora ,masazu naulowe go”, ktéry olsrodlit na podstawie wlasnych badari zasady masazu, a Laki-0 waka ganiai przeeiwwskezania do wykonywania go. Dady udaial w rozpowszechnianin masaza mial polski lekarz Izydor Zablu owski (1851-1906), kierownik Zaltiadu Masazu Lecaniczezo w Berlinie. Deiyhi jogo publikagjom naukowym masa by! traktowany na réwnym poziomie 2 in nymi dzialami wiedzy medyceng Suybki roawéj fizjologii i neurofizjalogii prayerynil sig do stworzenia no wych metod masazu, talich jak mased sogmentaray, limfatyczny, tycenotkan kowy i okostnowy, W Polsce najwigksze zaslugi w roawoju i propagowaniu masazu maja: Jan Yaorshi, Mieszanie lecznicze (1927), krakowski lekarz Mieeryslaw Kosinski — Technika migsnienia leceniczego (192), Jévef Janlsowiak — Masaé lecaniczy (1974), Zygmunt Prochowies — Podstawy masazu leccniczego (1987), Tomasz Podgérski — Mesaz blanyeeny (1989) ovaz Adam Zborowski — Musixa leczniezy (1991), Masaz klasyezny (1994), Masac segmentarny (1905), Drenaé limfatycz- ny (1996), Masaz wybranych jednostek chorobouych (e2. 1— 1997, ez. Tl 1998), Leszek Magera — Klasycany masas leczniczy (1994), Automasas leezni czy (1998), Leszek Magicra i Tadeusr. Kasporezyk — Segmentarny masaz leco- nniegy (1995), Robert Walaszek red. — Masad z elementami rehabilitaeyi (1999), Pomimo duzego wyeilleu wlozoncyo w upowsvechnianie masaia praee wy2e) wytienionych autoréw ksiqgel oraz imych wybitnych fachowcow 2 zakresu vohabilitagji leeanieze, program ctudisw medycenych jest bardzo ubogi w cle- monty rehabilitagji i masazu. Szkoleniom zawodowym masazyatéyr rajmuja sig Medycane Studia Zawodowe oraz Szkoly Masazu dla oséh x upoélodzeniom weroku. 12 IL FIZJOLOGICZNE PODSTAWY UKLADU NERWOWO-MIESNIOWEGO Przystosowanie sig organizmu do érodowiska 2ewngtranego oraz utrayma nie stana réwnowagi érodowiska wewnetrznego, to warunck poprawnego wapél- dzistania wezystkich narzadéw. Zadaniem uktadu nerwowege oraz grucznlow wydaielania wewngtrznego jest synchronizacla czmnosei wszystkich narzadéw ve Srodowiskiem zewnetrzaym. Za posredaicewem ukladu nerwowego adbie rane sa informage ze srodowisk zewngtrenego oraz wewngtrznego i preekazy. wane do narzqdéw wykonawezych, Podstawowg skladowg ulstadu nerwowega aq komérki nerwowe, Tworza ono —wras ze sweimi wypustlami — neurony, za pomocg ktéryeh przesytane nq impulsy od receplordw do narzgdéw wykonawezych. Komérki nerwowe po: siacaja dwa roczaje wypustel —krétkic dendryty i dtugic aksony. Dendrytéw mode hyé kilka, natamiast akson jest tyiko jeden. Dendryty prienosza bodice nerwowe do kamorek nerwowych, natomiast akon przckazuje te bodace z ko- imorek nerwowych na obwed. Newrony, w zaleznosel od funkoji jake spetniaja, zielimy naz — exuciowe, — ruchowe, — pobredniczgce, Polaczenio migdzy nouronami zapewniaja synapey, ktore wystepug pomip day nourytom jodnoj koméri nerwowej, a dendrytem lub cialam drugie} ko- mérki nerwawej. Przeplyw impnls nerwewega prver synapse ndhgwa sie na unsadzie przotwarzania energti tmpulsu narwowego w energie chemicana pr70- kaznika, a nastepnie w energie impulsu nerwowego. Uklad nerwowy bazuje na odruchy, czyli ng reakejach mimowolnych, Kto. re zavhodza na drodze taw. ,luku odruchowego”. Luk odruchowy sksiada sie 4 nastepujacych exes — receptora, ktéry stanowi obwodowe zakotiezenie nerwu dosrodkewego, nerwow dostodkowych, oxyli nerwéw eauciowych, oSrodkow odruchowych w centralnym ulstadzie nerwowym, — nerwéw odérodkowyeh, tan. nerwéw ruchowych, — efektora, tj, narzadévr wykconawezych. Uklad migsniewy sktada sie z migani szkieletowych, ktére stanowig ezyn ny narzqd ruchu, miggnia sercowego oraz z migsniowki gladkic), tworzace) scia: ny naczyft uktadu pokarmowego, oddechowego i moezowo-plelowego, W sklad migsni azkicletowych wohodazi thanka migéniowa popezeczaie praz- kowana, sbudowana 2 aktyny, cayli bialke kurezliwego, oxaz z miozyny, tj. bial- ka elastyeznego, W stanis spoceynku ezaatki miozyny ulozone aa réwnologle w stosunku do aktyny, natomiast pedevas skurezu biatica te sachodva na sicbie iworzae czastki aktomiozyny. Migsnie szkieletowe kurezs sie w wynikn impul- su nerwowego, Itéry dociera z eentralnego ukladu nerwowego za pomoes ner- wown vem tych impulsow migSnic karcza sie, priemiesz- i wugledem siebie, do ktdrych sq orzyczepione. Podezas pracy mig- ia najwaaniejsze zadanie spelnia glikogen (cukier zlozony, kidry jest sub: «ja odaywezg organizinu) powstaiacy w watrobie. Pewna jego ilos?rezpada 1 wytworzona w tym ezasie encrgia jest przemieniona w pracg mechanicz nq. W wyaiku pracy migénia i rozpadu gliagenu powstaje kwas mlekewy, kts. ry jest produktem zmeezenia migsnia. Preyezyna zmeezenia migénia,est zbyt dude nagromadzenie sie w miesniu produxtéw przemieny materi przyzmmig- scone) dostawie tlenw potraebnege de rozkladu kwesu mlekowego. Duta ezese produktéw przemiany materii po otrzymaniu popracz krew Henu zostaje usunig- a zorganiziau. Nicktére 2 tych produktéw przemiany materi pozostejg w mig- {niach i dlatego po dlugotrwalym wysilia nawet najlepiej wytrenowane mig Snie ulegaja zmeczeniu. Zmgczony migsies wolniej kurezy sig, a impuls po trzebny do wywotenia nastepnegn skurezu musi byé macanie silniejezy Wera- sie odpocrynku miggni mozna praeprowadzié masa, ktory preywréei zmecz9- hym miesniom 2dolnosé do pracy. Ill. MECHANIZM DZIALANIA MASAZU Mechanizm dziakania masaéu jest bardzo skomplikowany i mozna go po (zieliéna dzialanie lokalne (miejscowe), otaz na dziatanie centralne (ogél ne), ktére pravidopodobnie odgrywa waanicjszq role ‘Deialanie lokalne (micjscowe) masaza polega na mechanicznym przeply: wie lnwi w naezyniaeh krwionoinych oraz chlonki w nacayniach chtonnych. Nalody przyjas, ze operowanie prrez masazyste poszcvegolnymi techaikami, jak staskanie, rozcteranie, ugniatanic czy oklepywanie, miejscowo zwitkera prze- tniesrczanie sie plynéw prea uklad naczyniowy. Masazysta, stosujacte technilki w crasie masaiu wywoluje tarcie, podcras ktorego wybwarza sig cicpto. Wplywa ono na rozszerzenie naczyii krwionoSnych, a co 2a tym ideie— zwicksea prae- plyw krwi przez migsnie, przyapioszaige dostarczunie substeng}i odzywezych i réwnoczeSnio wydalajge produltty przomiany materii. Dla potwierdzenia mia)- scowogo duialania masaiu przoprowadzone nestepujaee hadanta: 1. do stawéw awierzecia wsirzykmigto ,tusz chiniski", Po krétkim mace- au stawn stwierdzono, 22 tusz zeslat preetransportowany do odleglych tha- nek, natomiast wstawach nle masowanych tusa stwierdzono jeszeze po lilku godzinach; 2, prey nastepnym badaniu wszyto do duzego nocsynia ehtonnego ,kkaniu- Jeszklanng”. W normalnym stanie chlonka splywala powoli pojedynezymi kro- plami, natomiest po zastocowaniu masazu na odpowiedniej cz¢sci ciata stwier- dzono 8-krotnie szybsry przepiyw ehtonki przez kaniule Z powysazych hadafi wynika, ze masaz znaeznie zwieksza doplyw substan- jl oczywerych do migsnt oraz powodule pruyspiescenie usuwauia 2 wiyéui yeu duktow przemiany matorii, Masai wamaga doplyw tleau do komérek migénio- wych, przez co zwigksza przemiang tlenowg w migéniack. W zwigaku 2 tym saybcig) usuwane sa produkty rozpadu powstajgce w cezasic pracy migéni. Wzrost przepiywu krwi w cbwodawych ezeéciach ciala wpiywa korzystnie na prace serea, Masa’ nasila praeplyw krwi przez neaze cialo, a tym samym i przea ork, ezego dowodem jest. awieksznna ilosé moczu. Dziatanie centralne (ogélne) masazu polega na pobudzeniu ukladu aer- wowego, ktory za pomoca odruch6w i ezynnosei koordynacyjaych kory mézge- wo) jest w stanie wplyngé na wezysthie narzady i uklady naszego organiamu. Masti przeprowadzany na mie&niach azkicletowych powoduje pobudzenie ro- 1 ceptoréw, ktére sq przenoezono jako bodzice poprzez widkna nerwowe dosrod- kowe do mene. W enasie masahucoctoraja do manga miiony ioaeh bodeeos Bodice te veywoluja w odcinku kory mozgowei, do Etérej eostaly przckasane (oSrodek odbiorezy Kory mézgowes), stan pobudzenia. Jest on koraystny dla kory mézgowej, ktérej jest naceelnym narzqdem sterujacym ezynnosciami wenyatkich narzydéw, a zatem i migéni. Pobudzenie kory mozgawej powoduje saybsze i bardzioj sprawne wykonywanie caynnosel pruez narzady iegkonaw: hia povuisaie kory mézgowej trwa zbyt dlugo, draénienic komérek praekraeza depuszerals gran roapocryna sig proess odwrotny, sy ta Celem potwierdzenia odruchowego dzialanin masazu przeprowadzono na- stu adi sagen kare kt Seplonyl ie nia oporowe e@ do zmeczenia. _L, Po 10-minutowej praerwie i biernym wypoczynku rejestrowano wydal- ‘od i cons, w keérym ponowmie wiyty de éwiczeh paleculegl ponovneru zme- 2. Podezas precrwy prieprowadzono masai kofcayny gérnc; é iv emilee 3. W crasie przermy mascwano koniezyne gérna prawa i przeprowadzono muasaé prawego uda, __ Wyniki badat byly bardzo réine. Zaohserwowano, Ze po masaiu kofiezyey g6rnej lewej nie stwierdzono warentu sprawnosci w porcwnaniu s odpocayn- kiom biemym, Korzystniajsey byl wynil: po masazu koficzyny prawel, nato- miast najwigkszy wzrest sprawnogei uzyskano po meaaiu uda. Wyniki tych badan potwierdzaja ,centralne” dziatanie masazu. Stan pobadzenia kory mé- ‘“aowe} podezas masazu na drodze odruchowe) pawoduje uwalnianic taktich hormonéw jak histamina, acetylocholina ezy adrenalina, itére wplywajq na ronscerzanie nacrysi krwionosnyeh Poel prveprowavdzonych ada wydtuono czas masuz. Badania wyke- uly, ¢ najwigkszy warost sprawnoSei uzyskano po 10-minuiowym mnesazu jed- nie) expe ciala, Po macaiéu jednoj czeéei ciata trwaiacyra 50 minut obserwowano spadtole sprawnage! w pardiwnania aa sprawnedsiq po odpocaynk bieonym 16 IV. TEORIA MASAZU KLASYCZNEGO Co to jest masaz? Masai jest forma oddzialywania na ustréj, x2 pomoca Ktérej wykorzystuje sie badéce mechaniczne, glownie w postad ucisku na tkanki w colu wywolania odezynéw fizjologicanych. Masai Icluaycany to zespét technik (chwytéw, rekoozynéw) stesowanych w odpowiedniaj kolejnosci, ktore wywiergja wplyw na txanki ustroju czlowie ka, powodujqe wystapienie odezynéw w tkankach i narzadach. Colom masedu Klasycaneg jest zadzialanie na uklad ruchu (mipénie, gna, torebki stawowe, okostna, koSei) oraz na skére, tisanke tyezna, tkankg thisz- cama, zalsonezonia nerwowe wkérze, a takie na uktady krwionodny j chfonny Poérednio masué Klagyomny ézista rowniex na narzady wewngtrane, ig Podziai ciata ludzkiego dia potrzeb masaku Dla potrzeb masaiu ciato ludakio dziolimy na nastepujaceercéei, akolioe ipola 1. Glowa dzioli sig na: 986 twarz0wA, mézgowa (czes¢ owlosiona), — crest maliowiny usar). 2 Sayja daieli sig nas —olzolieg preodnia, cayli azyje wleseiwa, — okeolieg tying, ezyli okolieg karkowa; granice miedzy okolieg pracdnis. a oko- lica tying stanowia micsnie mostkowo-obojczykowc-sutkowate, 3 Tutow dziah sig na: —pole przeduiv, w sklad htrege wehodais — ckolica klatki piersiowe}, —choliea brauszna; — pole tylne (grabietowo), ktore tworzg: — okolica kregowa, — okolice grzbietowa; granice miedzy polem prednim a tylnym stenowi linia pachowa Srodkawa po obu stronach tulowia. 4, Konczyna géraa dzieli sie na: okolice stawn ramiennego i miegnia naramiennego, okolice ramionia, ktéra stanowia strony: przednia, tylna, prayérodkowa i boczne, —okolice stawu tokciowego, okoli¢g praedramienia, ktéra dzieli sie na strony: praednia, tylna, przysrodkowa i boczna, ° —okelicg stawu nadgarsticowego, —okolicg reki, ktéra tworzq strony: srabictowa i dioniowa, — okolieg paleéw, w oklnd ktérej wehodza strony: grzbietowa, dtoniowa, prayérodkowa i bocens. Kofezyna dolna drieli ie na: — okolice poéladkowa, —okolice kretarzowa, okoliog ude, ktérq stanowia strony: prednia, tylna, pr7yérodkowa i bocena, —okolice stawu kolanowogo, —okolicg podudzia, itdra daieli sig na ateony: — przednia, c7yli piszezelows, —tylna, ezyli lydkowa, — cholicg kosilt przyérodkowej i bocznej, okolieg stopy, kiéra tworza strony grzbietowa i podeszwown Zasudy i warunki obowlazujace przy wykonywaniu masaza Zasady 1. Wazystkie technild w. Zu klasyeztn Wary macazu klasyecnym wykonujemy wzdtué praebiegu naczyn limfatyemnych alho w kirunku najbliiszych wezlow chlonaych, a mia. novricie masujemy: —koticzyny gérne — od dtoni do stawu tokciowego, a nastepnie do stawu ramiennego, : — kofcayny dolne —- od stopy do stawu Kolanowego, a nastepniodo atawu biodrowegn, - pias oe ols caaicamy w kierunku pachwiny, a — od kregosiupa na boki oraz z dolu do gory w kierual aw chtonnych pachowych, ® es —kark i obrecz barkowa — w kieranku wezléw chloanych pod; licx~ nych i pachowych, ernest glowe i ae — strong wezléw chtonnych prayusznych, — s7yje — od guchwy i od ucha w dét do wezléw chtonnyel jeny ko. — €: lonnych podohajezyko- ~ klatke piersiowa —od mostk na boki do wezléw chlonnych pachowyeh oraz w gore w kierunku weztéw podebojezykowyeh, —powtoki brouszne — w kiertmkn we2téw chtonnych pachwinowyeh. 2. Wezicw ehfonnych nie masujemy, tylko ich okolice, 3, Masat nawsze wokonujemy na obnazone) czoéei ciala, 4, Uloienie pacjenta powinno byé wygodne, tak aby migSnie hyly rozlu/. nione. Pray masazu kofezyn dolnych w pozydii lezenia pacjenta na plecach rozluénienie mieéni przednich stron kofiezyn dolnych uzyakuje cig podMlada- iqe pod stawy kolanowe maly walek, natomiast w pozyeii ledenie pacjenta na brauchu rozluénionic migéni tylnych stron kofczyn dolnych osiaga sie praez podtozenie matego watka pod stawy skokewe. Podezas masazu konczyna gor hha oparta jest o stolik lub lezanke. Przy masazu grzbietu rozluénienie migsni usysisuje sie daicki ulozeniu przez pavjenta keficzyn gérnych wadlué tulowia oraz gtowy na boku. 5. Masad nie powinien sprawiaé pacjentowi bélu, winien byé wykonany na granicy hélu 2 prayjemnodciq (blitej preyjemnoéci) W praypadkach, gay nalety ze wzgledu na wskaxania preezwyel mieme napigcie migéniowe, bélu nic da sig catkowicio uniknaé Po pierwszych masazach chary moze (nie musi) odezuwaé bole migsniowe jeko tw. bile po- vaatkowe", ktore po kilku masazach astepuja, Nalezy na Lo rwréciépagjentowi uwage, aby aie wywelat miepotrzebnege nievokoju, Béle sa wynikiem naciaga- nia tkanek, rozlusnicnia zrostow, zwigksconeyo praekrwienia czesci masuwa hej, podradnienia zakoiczen nerwowych oraz wradlivresci migSai na ugniata- nic pobudeajaee thankg mnigSniowg do sleurezu. 6, Pierwoze masade wykenujery delikatnie, aby praygotowaé migénie do pofniejszych masaiy zasadniczyeh, Jest to tau. ,masai wsigpny”, ezyli przy- potowawezy. 7. Czas trwania masaiu jedne} czesei ciala wynosi ok. 10 minut, masa catkowity u zdrowego — 45 minut, a u chorego 60 minut, 8 Padstawows seriq masaiy jest 10 zabieséw wykonywanych codziennic, w przypadkach przewlcktych schorzeh mozna przedtuzyé do 20 zabicgow sto- sowanych réwnies codziennie, po ktorych naledy archié przorwg 10—14-dnio. wa. Pe przorwie motnn wykonywaé masade eo drugi drief albo dwa rary w Lyyo- dniu. Proorwy w macagach oq welearana za wegledit ns abjawy prayzwyeraie hia mie&mi na bodice meehentezne 1 mmiejsaa efcktywnost. 9, Pacjent powinien by¢ masowany 2 godziny po posilixu; nie jest wska- vane masowanie hezposrednio po positku powlols brausanych oraz keego- mlupa i grabietu. ‘Warunki 1, Pracs, jaka wykonuje masaiyste, wymaga od niego peinej sprawnosci flayezne wy 2, Masaiysta powinion byé ubrany wygodnie, aby nic niv ograniezalo jogo ruich6w. 3, Masazysta musi szezegéinie dhaé © swoje rece, paznolicie krétko ebeiete, podezas pracy nie powinien mieé na paleach bizutorii. 4. Masazyata jest obowigzany myé rece praed maxazem i po mm 5, Zmiany dermatologicane na skérze rax masazysty sq przscivwskaza- niom do wykonywania pracy. 6. Masazysta podczaa pracy powinien mieé wygodng postawe, aby jego n Snie byly rozluznione, przez co bedzic sig mnie] meczyt. 7, Wirakcie masaza rekcezyny wykonywane przez masaiyste sowinny byé spokejne, powne, skoordynowane oraz plynne. 8, Masazysta powinien 2dobye zaufanie pacjenta. 9, Masadysta winien troszezyé sie o ehorego, bye wyrazumialy i cierpliwy. 10. Masaaysta podczas pracy powinlen by¢ skapiony | mysles c wykonywa- nych caynnosciach oraz winien obserwowaé pacjenta. 11. Manaéyota musi zachowywaé sig talctownie w stosunku do pacjenta oraz podchadzié 2c zrozumieniem de jogo ehoroby. 12. Skora masowane| czgSci ciata pagjenta powinna byé caysta. 13, W zalednosel od wratliwoéei sk6ry pacjenta oraz od cbfitoéc! owlosionia masowanej czeSci clala nalety poloeté pacjentawi 2golenia wtossw, aby unilsnaé podraénienia torebek wlosowyci, 14, Podezas masazu mogna uzywat réinexo rodzaju Srodkow poslizgowyeh, takich jal: talk, olej parafinowy; oliwisa kosmetyczna, zcle do masazu, mydio (w tadniach), 15. Srodki poélizgowe wysuszajgce (talks) zaleea sig uiywad poczatkujacym masazystom, ze wzgled na zw. ,wilgotne rece” (pocanie sig doni) 16. Najzdrowszy 1 najbardziej efeklywnie wykonany masad to masa preo- prowadzony na ,sucho", bez zadnych srodkow poslizgowych (dotyery doswiad- czonych masalysiow). 17, Do masazu uzywa sig magci i preperatow, ktOre stuza jake srodsi loez- nieze w poazezegélnych jednostkach chorobowych oraz Srodkl rozgrzewalace posuerogsine odeinke eiala. 18. Masad powinien byé wykonywany w pomieazezeniu zamkniglyra. 19. Gabinet masazu powinien byé sueby, jasny, posiadaé dobea wontylacig 20. W gabinecie masaiu temperatura pomieszezenia powinna wyaocié 202°C. 21, Stétdo masadu (ledanka), na kiérym ulokony jest chory, powinien mise rogulowang wysokosé, aby masaiysta mégh dostosowaé lezanke do swojego warostu. Znajomosé powyzeaych zeand i warunkéw ora wakazati i proccivwska- xan, jak réwnies anatomii i fizjologii ezlowieka pozwoli na skutcezne i bez- pieczne koraysianie z masazu klasyeznego, 0 Dziatanie poszezeg6Inych technik masazu na ustréj czlowieka W masaiu klasyeznym stosujemy nastepujace technik: glasleanie, rozcie ranie, ugniatanie, oklepywanie, wibragje, walkowanio, wyciskunie, Giaskanie 1, Masai 2actynamy od glaskania, glaskaniem kefezymy go. 2, Glaskaniem praeplatamy poszezegélne technilki cry chwyty, cayli masa inode precbicgaé nastepujaco: glaskanie, rozeieranio, glaskanic, ugniatanie, gtaskanie, olsiepywanie, giaskehie, wallkowanie, glaskenie, wetragsanie, gta skanie, wibracja, claskanie. 2. Wszozegoinych przypadkach ealy masaz. ogranicaa sig do glaskania, 4, Najerescie glaskanie wykonujemy dloniowg strona reki. 5, Podczas glaskania dich powinna écisle praylegaé do wynioslosel ezese! ciala, Powinna takée praystosowywaé sig do wynioslogei oraz zaglebicé i wy wieraé zawsze jedaakewy, réwnumierny ucisk. : 6, W zeleznosi od powierzchni manowangj czpée! ciala glaskanio modomy wwykonywas: 7 a powierzchnig dloniowa jednej reki (lub dwéch ral), — grzbietowa strong reli, — grebictowa strona Ti II ezeregu paliezkow, veka zacigniela w pies, —klebem keiuka lub kighikiem palea malezo, —calymi powierzchniomi dloniowymi kciuksw. 7, Drialanie glaskania ma ketzystny wplyw na sleére, letéra oczy' a rogowaciojacych lusek naskérka, daicki cremu polepaza sig dzialanic graczo low dojowyeh i potowych. 8. Glaskanie zsvicksea oddychanie ekérne 9, Gtasisanie dziaia jako bodziec mechaniezny na zakoriczenia nerwow cz clowyeh Wskérze, a whlywajae ua warsiwy glebiej wuluzove pumuluje cavner wienienie, dajge odezyn pruckrwienia. 10. Glaskanie pobudza obieg krwi w naczyniach wlesowatyeh, 11. Wykomujqc ruchy glaakania uciakemy ayly polozonc pod skérai priest wamy siup krwi dying} w kierunicu dosercowym 12, Podezas glaskania w opromionych iytach powstaje ujemne eisnienie. wakaitek ezego ixrow z bocznych naczy zylnych naplywa do wickszych naczyn. 13, Glaskanie prayspiesea odplyw krwi tyluej z tkanek, @ aaa jej micisce naptywa krew tetnicaa, powodujae szybsve i lepsze odaywianie tkanek, 14, Glaskanie daiala réwnieZ na migénic oray nacrynia chionne, kiére znaj dujq sig migdzy miggniami 15, Glaskaniem oprééniamy naczynia chtonne, powodujae sryhsce Kraze nie plynéw migdaytkankowych, ulatwiajqcych absorbaje ozynnikéw chorobo. wych nagromadzonych w chorym migjseu. 16, Delikatne powierzchowne gtaskanie dziata uspokajajgcona caly eystem 17, Glaskanie podnosi temperature skéry oraz. polepsza jej ukrwienic. 18, Delikatne glaskanie wplywa kojaco na bél. 19. Glaskanie polepsza ezynnosé miesni — warasta ich kurezliwoS6, 20, Po glaskaniu skéra stajc sie gladka i clastyczna. 21, Glaskanic wykonujomy w tempic okolo 25 ruchéw na minute. Rozeieranie 1. Rozeieranie jest silnieisza technika i energicaniej wykonywana wpordw- haniu z glaskaniem, 2. Rozcieranie polega na wykonywaniu pélkolistych lub okrgénych ruchow na masowanej creéci ciate. 3, Rozeieranio najezeécioj wykenujemy: opuszkami paledw 2—5 jednaj rele (alho obu ral), — opuszka poszczegSinych paleéw z esobna, —Kigbem keruka lub nasada reks, opuszkami obu keiukow. 4, Okrezne czy potkoliste ruchy roacierania rezdai madzone zlogi stale i pétstale. 5, Rozcicranie stosuje sig jako wtagciwy masaé stawéw i Sciggien. 6, Rozeieranie ronluania i rozciqga nrooty, a take blizny sktry, Selguien i migéni. 7. Rozeieranie stawaw wykonujemy nie tylke powierschownie, leer stara- iny sig ruchy okratne wprowadzié w glebsze warster. 8, Za pomoca rozclerania uzyskuje sie elastycznwsé aparatu wigzadiowego, wzrost jego ruchomosci i wigksza zdolnosé do pracy. 9. Rozcieranie powoduje usuwanie czynnikéw chorobowych znajdajacyeh sig pod skérg, w thankach oraz w stawach. qj rocgniataia nagro- 10. Rozcieranie 2mmiejsza pobudliwoéé nerwowg i powoduje rozluznienie inigéni. 11. Rezcieranie wykonujemy w tempie 60—100 rachéw na mintte. Uxniatanic 1. Ugniatanic stanowi zasadniexg cz péé masuzu klasyeznego, 2, Upniatanie sluay praede wazystkim do masewania samyeh migini 22 8. Podezas ugniatania mazujemy pojedyneze migénie i poszezegélne ich grupy. 4, Upniatanie naleiy tak wykonywaé, aby nie sprawiato bolu 5. Ugniatanie najezoscie) wykonujemy: — oburgez chwytem Kleszczowym hub seczypeowym, —keiukiem 1 wskazicieler, — stawami miedzypaliczkowymi blizszymi jednej reki—uzmiatanie glgbo ie w formie praesuwania, — kciukiem i wskazicielem oraz opusekemi poszczegolnyeh paleéw — ugnia- tanic punktowe. 6. Pray ugnictania unosimy dang grupe migsniowa od podstawy i masuje ny w kicrunku dosereowym. 7. Najezeécie) ugmatanie wykomujemy oburaez nuprzemlennic; ruchy we nalezy wykonywaé pewnie i plynnie, z jednakowg sila, 8, Podczas ugniatania dionie powinny byé ulozene prostopadle do o2i dlu fie masowanej

You might also like