Γ΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Θέματα Πανελλαδικών Εξετάσεων

2000-2017

Κεφ. Δ. Το κρητικό ζήτημα

ΙΙ. Ορισμοί - Ιστορικοί όροι
1) Κρητική Πολιτεία εσπερ 2014
2) Σύνταγμα της Κρητικής Πολιτείας (1899): επαν ημερ - εσπερ 2014
3) Οργανικός Νόμος (1900) επαν ημερ –εσπερ 2012, ημερ 2017
4) Προσωρινή Κυβέρνησις της Κρήτης»: εσπερ 2007, 2016
5) «Ροπαλοφόροι»: εσπερ 2008 / ημερ επαν 2009 / εσπερ επαν 2011 / επαν ημερ –
εσπερ 2013
6) «Ηνωμένη Αντιπολίτευσις» (Κρήτη): ορισμός (μον. 5) ημερ 2007, εσπερ επαν
2008 / ημερ – εσπερ επαν 2011 / εσπερ 2015
7) Πολιτοφυλακή της Κρήτης (1907): ορισμός (μον. 5) εσπερ επαν 2007 / εσπερ επαν
2009 / ημερ – εσπερ 2013
8) Συμφωνία Μουρνιών Κυδωνίας ημερ 2017

ΙΙΙ. Κλειστού τύπου

(ΣΩΣΤΟ-ΛΑΘΟΣ)
1. Ο Οργανικός Νόμος του 1900 έδωσε λύση σε ακανθώδη εκκλησιαστικά ζητήματα.
(σωστό ή λάθος) (μον. 2) εσπερ επαν 2008
2. Η πρώτη κυβέρνηση της Κρητικής Πολιτείας απέδωσε σημαντικό έργο (σωστό ή
λάθος) (μον. 2) εσπ 2009
3. Η πρώτη κυβέρνηση της Κρητικής πολιτείας εργάστηκε με ζήλο αλλά δεν απέδωσε
σε σύντομο χρονικό διάστημα σημαντικό έργο. (σωστό ή λάθος) (μον. 2) εσπερ 2011
4. Με τον Οργανικό Νόμο του 1900 δόθηκε οριστική λύση στο Κρητικό ζήτημα.
(σωστό ή λάθος) (μον. 2) ημερ – εσπερ 2015
5. Ο πρωθυπουργός Δηλιγιάννης στις 12 Μαρτίου 1905 προέβη σε σκληρές δηλώσεις
κατά του πρίγκιπα Γεωργίου και των συνεργατών του. (σωστό ή λάθος) (μον.2) ημερ
επαν 2007
6. Με τη συμφωνία των Μουρνιών Κυδωνίας (2 Νοεμβρίου 1905) οι Μεγάλες Δυνάμεις
επέτρεψαν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. (σωστό ή λάθος) (μον. 2) εσπερ
επαν 2007
7. Ο παλαίμαχος πολιτικός Ιωάννης Σφακιανάκης, κατά την επανάσταση του Θερίσου,
κάλεσε τον λαό σε καθολική συμπαράσταση προς τις Μεγάλες Δυνάμεις. (σωστό ή
λάθος) (μον. 2) ημερ επαν 2009
8. Ο παλαίμαχος κρητικός πολιτικός Ι. Σφακιανάκης κάλεσε τον λαό σε καθολική
συμπαράσταση προς τους επαναστάτες του Θερίσου (21 Μαρτίου 1905). (σωστό ή
λάθος) (μον. 2) ημερ – εσπερ 2012
9. Ο Πρίγκιπας Γεώργιος με αυστηρή προειδοποίηση έδινε στους επαναστάτες του
Θέρισου προθεσμία 36 ωρών, για να καταθέσουν τα όπλα. (σωστό ή λάθος) (μον. 2)
επαν ημερ – εσπερ 2013
10. Στο τέλος του 1904 έληξε η περίοδος της Γενικής Συνέλευσης (στην Κρήτη) και
προκηρύχθηκαν εκλογές για την ανάδειξη 64 βουλευτών. (σωστό ή λάθος) (μον. 2)
επαν ημερ – εσπερ 2014
11. Η πολιτοφυλακή της Κρήτης οργανώθηκε για πρώτη φορά επί αρμοστείας
Αλέξανδρου Ζαΐμη. (σωστό ή λάθος) (μον. 2) εσπερ επαν 2008
12. Στις 14 Φεβρουαρίου 1913 αφαιρέθηκαν από το φρούριο της Σούδας οι σημαίες των
Μεγάλων Δυνάμεων και της Τουρκίας. (σωστό ή λάθος) (μον. 2) ημερ επαν 2009
13.  Η ευτυχής για την Ελλάδα έκβαση των Βαλκανικών πολέμων έδωσε και στο
Κρητικό ζήτημα την οριστική λύση. (σωστό ή λάθος) (μον. 2) εσπερ 2011
14. Η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το 1897. (σωστό ή λάθος)
(μον. 2) επαν ημερ – εσπερ 2015

Ι. Ερωτήσεις ανάπτυξης
1) Ποιες ενέργειες έγιναν μετά την αναχώρηση των ξένων Ναυάρχων για την
οργάνωση της Κρητικής Πολιτείας μέχρι και τη συγκρότηση της πρώτης
κυβέρνησής της; ημερ 2007
2) Ποιες ενέργειες έγιναν για την οργάνωση της Κρητικής Πολιτείας μετά την
αναχώρηση των ξένων Ναυάρχων (10 Δεκεμβρίου 1898) και μέχρι την
ορκωμοσία της πρώτης κυβέρνησης της Κρήτης; ημερ – εσπερ επαν 2011
3) Ποιο σημαντικό έργο απέδωσε η πρώτη κυβέρνηση της Κρητικής Πολιτείας;
Μονάδες 12 ημερ επαν 2008
4) Ποιο είναι το έργο της πρώτης κυβέρνησης της Κρητικής Πολιτείας; (μον 12)
εσπερ επαν 2009
5) Να αναφερθείτε στο έργο της κυβέρνησης της Κρητικής Πολιτείας, κατά τα δύο
πρώτα χρόνια της λειτουργίας της. επαν ημερ – εσπερ 2013
6) Ποιοι συνασπίστηκαν γύρω από τον Βενιζέλο στην αντιπαράθεσή του με τον
πρίγκιπα Γεώργιο (μον. 5) και ποια ήταν η αντίδρασή τους στην προκήρυξη των
εκλογών στο τέλος του 1904; (μον. 5) ημερήσια 2010.
7) Ποιες ήταν οι αντιδράσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης και των Μεγάλων
Δυνάμεων στο κίνημα του Θερίσου, πριν oργανωθεί στο Θέρισο η «Προσωρινή
Κυβέρνησις της Κρήτης»; Μονάδες 15 ημερ 2009
8) Πώς αντέδρασε ο πρίγκιπας Γεώργιος και η ελληνική κυβέρνηση στην έκρηξη και
την επέκταση της επανάστασης του Θερίσου (1905); (μον. 13) εσπερινά 2010 ,
επαν εσπερ 2015
9) Πώς αντέδρασε ο πρίγκιπας Γεώργιος στην εκδήλωση της επανάστασης του
Θερίσου; Επαν. 2015
10) Ποιες ήταν οι πολιτικές εξελίξεις στο Κρητικό Ζήτημα μετά τη συμφωνία στις
Μουρνιές (2 Νοεμβρίου 1905) και έως την ανάληψη της Ύπατης Αρμοστείας της
Κρήτης από τον Αλέξανδρο Ζαΐμη; Μονάδες 13 ημερ – εσπερ 2012
11) Να αναφερθείτε στον τρόπο επιλογής του Αλέξανδρου Ζαΐμη ως αρμοστή της
Κρήτης και στο έργο που αυτός επιτέλεσε (Σεπτέμβριος 1906 – Μάιος 1908).
Μονάδες 14
12) Ποια κατάσταση διαμορφώθηκε στην Κρήτη κατά τη διάρκεια της αρμοστείας
του Αλέξανδρου Ζαΐμη; Μονάδες 13 εσπερ 2009, ημερ – εσπερ 2013
13) Ποια ήταν η στάση της Ελληνικής Κυβέρνησης (μονάδες 5) και ποια ήταν η
αντίδραση των Μεγάλων Δυνάμεων (μονάδες 5) αμέσως μετά την επίσημη
έκδοση του πρώτου ενωτικού Ψηφίσματος των Κρητών (24 Σεπτεμβρίου 1908)
και μέχρι το 1910; (μον. 10) ημερ 2008
14) Να αναφερθείτε στις εξελίξεις που σημειώθηκαν στο Κρητικό Ζήτημα από τις
εκλογές του Μαρτίου του 1910 μέχρι και τη συγκρότηση Επαναστατικής
Συνέλευσης στην Κρήτη (3 Ιανουαρίου 1912). Μον. 13 επαν ημερ –εσπερ 2012
15) Να αναφερθείτε στις εξελίξεις που σημειώθηκαν στο Κρητικό Ζήτημα από τις
εκλογές του Μαρτίου του 1910 μέχρι και τη συγκρότηση Επαναστατικής
Συνέλευσης στην Κρήτη (3 Ιανουαρίου 1912). Μον. 13 επαν ημερ –εσπερ 2012
16) Ποιες συνέπειες είχε για το Κρητικό Ζήτημα η ευτυχής, για την Ελλάδα, έκβαση
των Βαλκανικών πολέμων; (μον. 13) εσπερ 2008
17) Πώς εξελίχθηκε το Κρητικό Ζήτημα από την έκρηξη των Βαλκανικών Πολέμων
μέχρι τον Φεβρουάριο του 1913; Μονάδες 15 ημερ – εσπερ 2011
18) Ποια ήταν η εξέλιξη του Κρητικού Ζητήματος από τη 14η Φεβρουαρίου 1913
μέχρι και την 1η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους; Μονάδες 12 επαν ημερ - εσπερ
2014
 ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

ο Πρίγκιπας Γεώργιος αναλαμβάνει καθήκοντα Ύπατου

9 Δεκεμβρίου
1898 Αρμοστή της Κρήτης
10 Δεκεμβρίου Αναχώρηση ξένων ναυάρχων από την Κρήτη
9 Ιανουαρίου Διάταγμα «Περί συγκροτήσεως της Κρητικής Συνελεύσεως»
1899
8 Φεβρουαρίου Η Κρητική Βουλή αρχίζει τις εργασίες της
1900 Οργανικός Νόμος για το καθεστώς της Κρητικής Εκκλησίας
ο Γεώργιος απολύει το Βενιζέλο από το αξίωμα του
1901 18 Μαρτίου
υπουργού.
1903 Λεπροκομείο Σπιναλόγκας
προκήρυξη εκλογών για ανάδειξη 64 βουλευτών- άλλοι 10 θα
1904 τέλος
διορίζονταν από Πρίγκηπα.
προκήρυξη της αντιπολίτευσης για μεταβολή Συντάγματος (το
26 Φεβρουαρίου
πρώτο επίσημο επαναστατικό κείμενο)
14 Μαρτίου πιθανή ημέρα εξέγερσης
10 Μαρτίου Κήρυξη της επανάστασης στο Θέρισο
1905
Τελεσίγραφο των Δυνάμεων προς του επαναστάτες του
2 Ιουλίου
Θερίσου
όλο το καλοκαίρι σκληρές διαπραγματεύσεις Βενιζέλου – Δυνάμεων
2 Νοεμβρίου Συμφωνία Μουρνιών Κυδωνίας
άφιξη στην Κρήτη της Διεθνούς Επιτροπής για εξέταση της
Φεβρουάριος κατάστασης και των όρων λειτουργίας του αρμοστειακού
καθεστώτος και για υποβολή έκθεσης
Οι Μεγ. Δυνάμεις παραχωρούν στο βασιλιά Γεώργιο Α΄ το
14 Αυγούστου
1906 δικαίωμα διορισμού του Ύπατου Αρμοστή της Κρήτης
παρά τις παρακλήσεις των αντιβενιζελικών ο Γεώργιος
12 Σεπτεμβρίου
παραιτείται
ο Αλ. Ζαΐμης αναλαμβάνει καθήκοντα Ύπατου Αρμοστή της
18 Σεπτεμβρίου
Κρήτης
1907 οργάνωση της Κρητικής Πολιτοφυλακής
ευχαριστήριο Ψήφισμα της Κρητικής Βουλής προς τις Μεγ.
21 Μαΐου
1908 Δυνάμεις για την απόφαση εκκένωσης του νησιού
24 Σεπτεμβρίου επίσημο Ψήφισμα της Κρητικής Κυβέρνησης για την Ένωση
ύψωση ελληνικής σημαίας στα Φιρκά –παραίτηση Κρητικής
1909 Κυβέρνησης –προσωρινά κυβερνητικά σχήματα
15 Αυγούστου Κίνημα Στρατιωτικού Συνδέσμου στο Γουδί
Μάρτιος εκλογές – πλειοψηφεί το κόμμα του Βενιζέλου
17 Μαΐου σχηματισμός κυβέρνησης Βενιζέλου στην Κρήτη
1910
ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος καλεί τον Ελ. Βενιζέλο να αναλάβει
Σεπτέμβριος
την πρωθυπουργία της Ελλάδας
αντιδράσεις και αναταραχή στην Κρήτη για τη στάση του
1911 τέλη
Βενιζέλου
3 Ιανουαρίου συγκρότηση Επαναστατικής Συνέλευσης στην Κρήτη
1912 Οκτώβριος κήρυξη των Βαλκανικών πολέμων
12 Οκτωβρίου 1912 Ο Στέφανος Δραγούμης Γενικός Διοικητής Κρήτης
αφαίρεση σημαιών Μεγάλων Δυνάμεων και Τουρκίας από τη
14 Φεβρουαρίου
Σούδα
1913 30 Μαΐου Συνθήκη του Λονδίνου
14 Νοεμβρίου Ιδιαίτερη Συνθήκη ειρήνης Ελλάδας –Τουρκίας
1 Δεκεμβρίου επίσημη κήρυξη Ένωσης (παρουσία Κωνσταντίνου- Βενιζέλου)