You are on page 1of 15
om pentru) ain tudo em en amb opener ler xine pane pe, (©) 2g sn esi, Ly Peng hn ang te op a ann lt “Propane | a tak en Li end! bs 2hangan tune yg ge na pea “hans deter lg Lb "Phone ee gut Ls en ie? 6 Osseo (051 (2) (3) ams a args 208 1. Mem der eon ao eave’ ai cm ep, ove esa? ‘ein pe nr oer conn mmr emporio de {pele eco vient sn 3 pon eter rete (> vt a PB jc ar ssa ot Moen My, Reda (206 wna snr oxen em (5) de quo angen cai ses techs fm vetlel en compan og, ciment, ‘Scere reece pa tercangromcs Vous S3aMAD pulposus serena medals pena a So gn ‘medina apes Mode (00) ondese ae ge ‘thn emer amkimpades terrane pr roa er ee sp geno mneon nd a 5: Ont ore deri bene tem ide namo fenipevoen & deo pars aa eto xen (Hs 198, Html 985, ns ef ps al dean cong esl spiacin ma iglsoupemapteiainase enc frre ‘ind geal dinar Agee dos me mane ‘ema eg pn oem deepal ma so peso we | ip "odode" 09s eninge nines pr gedae jsp dela tan vara depos non on ape, ‘cage nen rth on mcoloem ended et SOBRE 0 PAPEL DO GENERO SEMANTICO NA ALTERNANCIA ENTRE OBJETOS NULOS F PRONOMES PLENOS EM PORTUGUES BRASILEIRO RESUMD (hw Dt (87 Gi 86197) anja mon arpa i sn ct a Ser er oes oe ‘Sd mi ir Cn (8199) moa pn epi le minh an «i ee mat a eg do, i tat psig nplib pe ‘se ey on prea ge a Oa (Proton ak an a ce ap ae. ABSTRACT ‘Dat 589) Ci 937127) ad ah ray fe nine srs eh at dr Pgs Ga ‘pei aso sage ff ner Rome Se pm mpm a ef mpm sg a ne ow = Seen ni he et al mg th ‘potas Tee asp al ne pn Bs PALAVRAS CHAVE bs as mn pric pale fre mmr pr ai KEYWORDS ale pres ina ein: nated: Bg Pe 1. Introdugio Como ¢ bem sabe da licraama solve a sinaxe do portugaés falado a0 Best [PB] (ve Galves 1967, 1982, Duarte 1989, Farell 1990, Kato 1995, Cjino 1993, 1994/1997), o sistema de anifore desta ingen permite dune oppies eocespoadentes um. pronome Gqonedo se tata da retorad, a4 porgio de objeto verb, de wan ‘Rlereate de 3a. peson pore uslzar om “promote pleno” P=?) ‘st €, uma das formas ees (le cc), como ea (a) abso: 0 poses uzar om “objeto nulo” (ON) ito &,conserea a posi de objeto zis, como em (1: (2): Sabe 4 Mara? Eu enconts el oat no enema, 1 Noot joni fala do iio Sle do Almodtvat? Ba fu ec ee © achei — melo chara Como Duarte (1988) « Cysiao (1994/1997) originalmente mos ‘asa, ut dos Stores gue parece condckonar fortemente a escola caure ONS PiPls no PD é a especificaso do antecedent pars © tng de anima Dodemoa ver este efits stad nos exemplos tn (sem (ld) em que o antecadeate do elemento anata € Mars “cj referent € [ania] - a forma prefeencal & um Pe li, ‘eapeto por ON de ato tna afm pouco natura en (1), POE ‘ure lad, o antecedents & -animado}, €» opeo mula 6 iiden- te, ¢ as oatual, ‘Alm do rago de snimacidads, Cysao (1994/1997) stent que fo ago de eid do anrecedease tab Sein elevate, Como Yeremos ea soy3o 3, encom, o efit deste raga & menos claro [Em fanglo dis, neste tbalbo peocussmos explora uma hpétese alterativa, a4 goal os efios cars do tag de animarsae poem Ser pevistos e 40 mesmo trp, tame certs estos do aso de Caprciliidade ~ ponsivelmente cobiado os cass iensicalos por {Gyno A hipstese que explortemos a de que os cfets dos tragos ‘de aimacidade e especiclae mencoaados podem sx press por ‘uma oponigio nies sopossio entre amcadentes que posuemn ¢ oF |qie no paauc gin aden (sto 6 qe denote ow no a ‘hoy com sexo natural especie)” Ax coetelagBes que eepersmot io a soguinte: se antecedente no posi gnero semiain, 0 objew aulo € usado; seo antecedentepossuigéneco somitio, 0 ‘prance ple & wad, Pass vecfcar exnénce detar enrlayies, aplicanes um teste de julgemena a um conjunts de 13 sets, todo lanes naivos do ports bras (valante glu), Ctzo weemos, 08 resax dos que abtiemo so favortvels de conelgdes que poslamon €, portant, dein de que ogénetosemnico text un papel importante Ii aerincia entre ON PePs eterna es no podem se > tnadlos como conchaivos pata a hipéese de que este cea © fie fence determinanve a aherdacia. 2. Género gramatical versus género seméntico Antes de dectenor adie de ONs © PAP cn PB goes ston de asc eee a bate de ones hips em pact clr, cueeton cine o ue enteeros poe “ptr ec co", poe oposite a “pfcto grams’ Contorme Mao Canara Je (64/199), “neo ta” & cups nea de uieaso do aomes (branes, ae to ute ples comin. Net gas dopa oer {eta er da a ches ites ria 20 pe pide fees de “rear tc porn, = cel gett cle non comprare tion de "eos amas teropeus cm 2 ino ina csetin/ ening, eh seas com wma dopo emo netro/ merlin ein, Maton Clear eplen gue dio tipata € a dis ange Angus class, etree quia tin, eae selene de ua [plein rats casper maid" Coe « pee inanmac® Caer leet) Ab ttn comaponte och raado géner gramatiel neuro. Quanto 20 gro ama”, ein sido postesormente sbuviido em feminino e msscaino,resskaa- dona citing gramateal correspondent. divisio formal tipti- (hain encontraa nas aguas ease gets, ensuano vido bipanida comprcende as Vngans rominicas decades do a- tim, ente eis o poets, [No ports or nomes que corespondem a uni case de snes snmados que eve see dvidides aoe dois sexo natal costanam fazer deato de géacto por meio das desinéncis -# © - (meine, {ite scaling, mri, got, feinno). Mas hd somes eta ae {fod emirsea que s6 tm um gener gramatel, independensemen teddo sexo amar de you roleente expel (ia, masclinns le a, Feminine; doi evining). Dara fer 8 eatnges neces sem portgués, Mato Cimaca prope a seginte chicago ‘los nomes de aordo como gine aomial (uj entre dent- ‘asto 60 ang que acompanta 0 nome): (9) omer de Ener Unc: “for: amor: (9) somes de dois gintoe sem Hex: 6/ artis of lire: (2) somes de dais pneros com Hexic: mela m6 meio #menina Como se 8, x cascade Matias: Clare na verdad € ua desctcio das elas entre neo Semico e mde. flea. (Ver ramibém Maroso Cimacs 1959/1980, cap. VTL) Com base ao espora ~¢ sem pretender entar ena dead ‘nai detahada da vast clveradde de foemas de maculae © fem sin, om suas rexpecivasdexinénchs © wax less que Kagan Doraiguess apresent, bem coma aust cespectrasdtnges de sg sifcado — inxlucinor as septs deinigbes operat: @ O canceitn de “ginem gman” xfer A cise aor _fsintis dos sulstaivos, ft 6 aquda que determin su relages de concordincia geamatcal Em potas, hi dass cases moron titeas de substansvos, 08 de “giro maselina” 08 de “gocen feninns. Pats deses podem ser marcas pela desnénia mérfica lo prio woe, ou seme 98 manera pelo site de condincia (om ox argos defies, por exemple: 0 mano fara: neil mao pas pon: a pac ma). Nokes gue posrsem “giner gamareal” mos subsaativos do poragiés —nio spenas «ge denotam refercates ania (mois, pi, ec) camo arc 0s que denotam cefrentes ianiados (ss, fro, et). © O conesito de "giner semsnico" ez respite & clastifiag30 sendnca dos subsanivos: possiem “ginero seminticn” somente agueles substiadvos que denotam indviduos oa esses de individ ot animador cojotexo natural poe ser identified (ex: malo, be es mei, ming la, gat; vs, ex); ubstaatvos que deno- am coisas, enalesabetratg f-— isto 6 referents inaiznadon — fio possuem “ginteo semnrico”.Além dito &insportante observa {que hi substantivos anmmados caja denotag inca referents de mbar 05 sexos; nests casos, aoe pode dzce que © subantivo oss neeessaamente um “uem seminnieo expec: por exam- lo 08 substntos eas, gs dale possuem gineco gramati, ras nfo género Semin Snereat ‘io esas a cago de anise gic findamcanen nossa hipsesie de que, no pomugués do Bra, cuggana de “giaer xeméatco” do anreostent & que detain a exca ene ONs © xP, Mai epee cament, a hipGtee G4 segucne: seo snrcedente alo post neo Seeniaico iden] um ON deve er wad se antecente oss fer seminsen efi um PrP deve ee wade, A lo dedi ‘map, seem abo alguns cxzmplos de NPs cide de aco fom os tacos de imac, epee e de gato seiaticn ya. Meri, we eo, et mater Les tos te ‘armen, sade grt, gale maer (4, +95) i ene, ade as, a proficient (48, —c—] hepa et care, 0 Rio de anira a, te, -3) © gioluer eor, ma tal ur pone a, 0-43) emu [42] = [lanimcidadeh lee] = (Serpecietade «| [El = [gene semi] 19 Coma veremos pia sso, i um tipo de antecedente xjo pel ma dscosriosobte s altrnincia entre ONS ¢ PPIs € crucial oF NPs [+aaimador, ~espeifco. Observete, de medias, que, do Ponto de vista da cassicagio lusteada em (2), NPs [+animados, — ‘cepecticos] poder ter ou alo genlzo semaicoidentificive, f (Qh) im partic, poder ser Fg apenr de seu pact grama ‘al os NPs exa 2s) so Fg] porque embora possum gaara gama tical Gout fstma wc Feminitos, froixinalé masculine), seman uty efrean-se 4 gros de ndviaos qu ineluen camo sees do exo mascalino quando do sexo feminino ~ porta, abo € posse ‘letfiet um “gine Semitic” fnco na deneragio deses NPS Tae fio ser fundamental para nossa dscusco, 43. A distribuigio de PrPls ¢ de ONs: alguns resultados precedentes ‘Coto mencionamas ate, deis trabrlhos importntrzwo ma B- terautslingisica beaseiea, Duar (1989) © Cprino (1994/1997), ‘rabelesram que tago de aimacidad tem une papel fundamen ‘ana dxnbuigho de PrPs © ONS ca PE Dus (1989), ulizndo ténicas de colets e ave da socoln ‘iem, proeuton levitic&8 visas possbdades de reabracio dot bjews ects anaficos (sto é, que fetonmam out NP preven: te mencionado ao discuss) de 3, pessos. Para iss, seeciamo ur corpus constivido da fala expontioea de 50 paulistanos, bem como de fal sicalada pela tlvislo (aovlase enrvistas). Aandi das ‘corténcas encontnidas neste compas tevelou as sepintes vaiantes ‘bt andfoea de 3a, pesos ex PB (3) 08 pronoses “ccs ceust- "708" nto & 0s pronomes itonos de objeto dco (a mar © seas slomorfas ) © que cha de “pronoaes lesen", que eorrespon- ‘dem aos nore “pronomespleaos", Pls — ist a “formas res” th tet, () 9 que eam de "NPs anaiicos”, que inclu [NPs com N lexical (Dandi, ae sparen) ca demoastraivo "nev ‘0 a ¢() a “catenin vaca objets sto &,o qu aul ehamamos «de “objetosnolos”, ON Na abel aban apaesetamos on rena dos obs por Duarte (cf sua tac 1, 21) ‘ics Dish gen i fan en aie ne 1) (Os reululos de Duarte spoatam par os dois ftos que consti: ma base empiica mais demenar do pretnte trabalho e que sm Sido objeto ce ampla discussion teria sobre a sae do PB: 0 fxn de que os pronomes acustios oxo si formas anaficas em ssapareciment,¢ 0 fo de que a aeration sncraicasinowado 13 sho o8 ONS os PrP6* (endo que pose de use "NP aac” an posi de objeto no dsting,cbviamente, © PB de ‘otras varsdades do porta. Mais importantes, entsetnity, port poses Sina neat teal so (0 resleados obtdos por Duarte com sisi aos ees do tage de ‘simacidade do antecedente na eco de op anata pan ob jot (CE soa tabla 3, p20 ‘A tabela mosta claramente que tos as opgies enifrics so fonerente condicionadas pela snimackile do antecedent, Hi, mt venlad, ema bfurcasio mt case dos NPs anreeedenes: 08 “proan- ses pessoas, eliécos ou plenos (PPI), so fortemente favoritos pel presenga de um antecedene [rsimado},¢ a demsis opie, “NPs ansficos” € ONS, so forementefavorecidos por anteceden- ‘es [animals Esta bifuressio nos dos de Duate sess, evide- ‘emenig,o connate que queemos aui discus como diesem an- tes (CF: exemplos em (1), PrP e ONs se opSem cot aga 10 tmign de animscidade do aneccedene. Esse contaste oi confrmad, posteroumente, pa tee de Sénia Cyrina (Cyino 1994/1997, lee 0 oneal ext sabre a queda dos cites aeusavos no PR Além de confirmar of tesutdos de Duane giantm 20 papel da animacide do antecedent, os else hs de Crino moat que » especie do antecedents tabs um for importante para o cones cate objetor alo peo ‘mes lesealmene prcenchidos A tabelaabaino mantra apo ela sic dos dois wags evolugio deste contrast rm PB (CE. abela 3 172, © 4, p. 174, de Cysino 1954/1997; “pronomes plese”, aa tubeh ait, inlvem ambi os eioos Obrervse se, pelos dala do comps de Cin, poder-te a rctedza 0 proceso de ncorporaci do ONs em PE em cis por- tos principals de madanes dace: re (9 Na psec ilo XVII a seo XIR, hum aumento cxremament iia (de BY pn 49%) no uso de ONS orto ds queda nosis de protons lexis) wm enero rimados especie ete pase seo “conte de ent” dob (ON er pe com on dom ateiene se howre aang, siieatve nse peo, {0A peg do shu XIK so co XX pve er oso © pomo de rie do stern como um nda quem eas Atm pcan ros oF tps de aes excrto om Fa tmados taper) eo de ON git, om ace [ar tmados, tees, em dteo ao wo ceprco (le 4% para 8637};0. de ON chs rent caste Gusta ts [tank pectic (de O% pun $s fiona oa mis sia, de die real mun cur po ds topes ON pass deers craton a peters cargos com ances Farid, pesto le 60 9379) ore mossos fs no presente aig, 0 que paca apne é qe, elo cos Cyn rion aa bea 3 ca, © plo condi ‘ee de dndaca Pw ONS i conden Simtine pon gon de site epic ra con tented comeg da engine do tana deaf pone tinal de obj em PB Heo present o gn nial 6 passage do scl NVI 39 XIX, gun +d alta poe Ser cmetraas pe epeiicgn simaines dos dis go trade, tepecieos. tne pretense ao seam eae nib a puiage do so XIX a0 XK te caret, aa sxe por eabelecera ois tain vm Cannan tie, admin que ot rslaos de Cyinn sign = ca dr caer rkrmes de amc pode er exceed pelt epecteain sinnisnes doe don saga case don ance denies [+i pet 7 oono ver, ct lag inna do dls gon no condoms ment dsr ce Ds ¢ ON ues apo do St tmigos mio & atnom, mas 0 esulado de genetloaies mis bist as, que ainda estio por see reveladas, Aq, pretendemos oferecer uo hipSuse sobre a goneralzgio que extaia por tis da sagio ‘ortente do PB ou si, agua qu se aprcsenc a aca 3, pn coh 1a do séeulo XX Admindo gue os resultados de Cying sto gai feavos (€ ota 8) ¢ idealeando-oF ligament, propomos ue, do poato de vista sincrnioo, 0 risen de anifors peoacminal de objeto do PB & ccterizado pelo seginteqoadio spucimado. (Oks G2 Guam OND De acon com ee quad, quando ensiderdos ow tag da snuckade « especie ds antecalenes, © i eurniespscin st seguines genealzagtes desesiasbisca” 9) anzccnesanalos espelicos ozaem em mga com proaames pos, como instea> com (aban () agus anrecedenes ane © no especie cot sem com proses plenos, abo en (4) oso, com objets aon, como ex (i (@ smmcedenes ina - seen expec, como

You might also like