CLP Przepisy

Wstpne wytyczne dotyczce rozporzdzenia CLP
CLP rozporzdzenie (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania (CLP) substancji i mieszanin
INFORMACJA PRAWNA
Niniejszy dokument zawiera wytyczne dotyczce rozporzdzenia (WE) nr 1272/2008 (rozporzdzenie CLP). Uytkownicy powinni jednak pamita, e jedyn autentyczn podstaw prawn stanowi tekst rozporzdzenia CLP oraz e informacje zamieszczone w niniejszym dokumencie nie s poradami prawnymi. Europejska Agencja Chemikaliw nie ponosi adnej odpowiedzialnoci w zwizku z zawartoci niniejszego dokumentu.
KLAUZULA O WYCZENIU ODPOWIEDZIALNOCI Poniszy tekst jest tumaczeniem roboczym dokumentu pierwotnie sporzdzonego w jzyku angielskim. Tekst zosta przetumaczony i sprawdzony pod ktem kompletnoci przez Centrum Tumacze dla Organw Unii Europejskiej. Sformuowania naukowe/techniczne zostay zweryfikowane przez waciwy organ w Polsce. Zwracamy uwag, e wersja angielska, ktra jest rwnie dostpna na tej stronie internetowej, jest wersj oryginaln.
ISBN: jeszcze niedostpny ISBN: jeszcze niedostpny Nr ref. ECHA: ECHA-09-G-01-PL Data: Jzyk: PL
Europejska Agencja Chemikaliw, 2009 r. Powielanie dozwolone pod warunkiem podania rda. 2
PRZEDMOWA
Niniejszy poradnik zawiera wytyczne dotyczce podstawowych elementw i procedur okrelonych w nowym rozporzdzeniu (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (rozporzdzenie CLP lub po prostu CLP), ktre weszo w ycie w dniu 20 stycznia 2009 r. w krajach UE i w najbliszej przyszoci ma wej w ycie take w Norwegii, Islandii i Liechtensteinie. Dokument stanowi Modu 1 oglnych wytycznych dotyczcych rozporzdzenia CLP. Niniejszy Modu 1 wytycznych skierowany jest przede wszystkim do dostawcw, tj. do producentw substancji, importerw substancji i mieszanin, dalszych uytkownikw, dystrybutorw substancji i mieszanin oraz producentw i importerw pewnych szczeglnych wyrobw. Nie przewiduje si wprawdzie, e czytelnicy niniejszego poradnika bd posiadali praktyczne dowiadczenie w zakresie klasyfikowania substancji i mieszanin, zakada si jednak, e posiadaj oni podstawow wiedz w dziedzinie obecnego systemu klasyfikacji i oznakowania, przedstawionego w dyrektywie w sprawie substancji niebezpiecznych 67/548/EWG oraz w dyrektywie w sprawie preparatw niebezpiecznych 1999/45/WE. Celem autorw niniejszego poradnika byo przedstawienie zawartych w nim treci prawnych i technicznych w sposb atwy do przyswojenia, pozwalajcy szybko i skutecznie zorientowa si w obowizkach wynikajcych z CLP. Aby osign cele w zakresie klasyfikacji i oznakowania zgodnie z kryteriami, a take aby zdoby informacje na temat oglnych aspektw wszystkich klas zagroenia, zalecamy zapoznanie si bezporednio z tekstem prawnym wraz z zacznikami, a take z bardziej szczegowymi wytycznymi zawartymi w Module 2 oglnych wytycznych dotyczcych rozporzdzenia CLP. Mamy wiadomo, e mog Pastwo mie rwnie obowizek stosowania si do zasad okrelonych w rozporzdzeniu REACH. Dlatego te w niniejszym poradniku zwracamy szczegln uwag czytelnika na wszelkie stosowne obowizki wynikajce z REACH, ktre maj znaczenie w kontekcie CLP. Ponadto wskazujemy rwnie poradniki zwizane z rozporzdzeniem REACH, ktre mog pomc przy stosowaniu rozporzdzenia CLP. Przy opracowywaniu niniejszego poradnika korzystano w znacznym stopniu z dowiadczenia i specjalistycznej wiedzy ekspertw pastw czonkowskich i zainteresowanych stron, ktrzy wykazali si ogromnym zaangaowaniem w realizacj projektu zwizanego z Moduem 1. Komisja wraz z Europejsk Agencj Chemikaliw pragn wyrazi swoj wdziczno za liczne i jake cenne sugestie i uwagi. Mamy nadziej, e niniejszy poradnik pomoe Pastwu stosowa si do wymogw nowego rozporzdzenia.
Podstawowe wytyczne dotyczce rozporzdzenia (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin
Spis treci
Aby uatwi czytelnikowi orientacj w niniejszym poradniku, poniej zamieszczono spis treci w postaci tabeli, ktrej uproszczone wersje znajduj si take na marginesie pocztkowych stron kadej sekcji.
Rys. 1: Orientacja w poradniku. Obszar tematyczny Sekcja

(Aby przej do danej sekcji, naley klikn lewym przyciskiem myszy na tytu wybranej sekcji)
Strona
1. Wprowadzenie Pierwsze kroki 2. Role i obowizki wynikajce z CLP 3. Przygotowania do stosowania CLP 4. Wdraanie CLP 5. Podobiestwa i rnice w stosunku do DSD / DPD 6. DSD / DPD a CLP - porwnanie najwaniejszych poj 7. Oglne elementy klasyfikacji Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia 8. Korzystanie ze zharmonizowanej klasyfikacji 9. Korzystanie z tabel przeoenia 10. rda informacji 11. Znaczenie bada w kontekcie CLP 12. Klasyfikacja substancji 13. Klasyfikacja mieszanin
6 10 17 20 24 30 36 40 44 46 49 52 57
Rys. 1: Orientacja w poradniku (cd.) Obszar tematyczny Sekcja

(Aby przej do danej sekcji, naley klikn lewym przyciskiem myszy na tytu wybranej sekcji)
Strona
14. Oznakowanie Przekazywanie informacji o zagroeniach 15. Stosowanie zasad pierwszestwa w odniesieniu do oznakowania 16. Szczeglne rozwizania w zakresie oznakowania i pakowania 17. Karty charakterystyki Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji 18. Wykaz klasyfikacji i oznakowania zgaszanie substancji 19. Informacje o nowych rodzajach zagroe 20. Wniosek w sprawie stosowania alternatywnej nazwy rodzajowej 21. Rejestry informacji i wnioski o udostpnienie informacji 22. Wnioski dotyczce zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania 23. Prawodawstwo powizane - omwienie REACH i prawodawstwo powizane UE 24. Produkty biobjcze i rodki ochrony rolin 25. Obowizki wynikajce z REACH zwizane z klasyfikacj 26. Fora wymiany informacji o substancjach (SIEF) 27. Poradniki dotyczce REACH istotne z punktu widzenia CLP Zaczniki
60 71 74 78 80 86 89 92 94 100 103 105 107 110
Zacznik 1. Przykady zaczerpnite z bada pilotaowych w ramach Globalnego Zharmonizowanego Systemu Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliw opracowanego przez Organizacj Narodw Zjednoczonych (GHS ONZ) Zacznik 2. Glosariusz Zacznik 3. Dodatkowe rda informacji Zacznik 4. GHS ONZ a CLP
1. Wprowadzenie
Oglne informacje o poradniku
Niniejszy poradnik zosta opracowany, aby pomc Pastwu zorientowa si w Pierwsze kroki
1. Wprowadzenie 2. Role i obowizki wynikajce z CLP 3. Przygotowania do stosowania CLP 4. Wdraanie CLP 5. Podobiestwa i rnice w stosunku do DSD / DPD 6. DSD / DPD a CLP porwnanie najwaniejszych poj
wymogach wynikajcych z rozporzdzenia (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (rozporzdzenie CLP lub po prostu CLP), ktre weszo w ycie w dniu 20 stycznia 2009 r.; zob.: http://eurlex.europa.eu/JOHtml.do?uri=OJ%3AL%3A2008%3A353%3ASOM%3APL%3AHTML. Poradnik umoliwi Pastwu zaznajomienie si z najwaniejszymi elementami i procedurami CLP, radzimy jednak zapozna si rwnie z tekstem prawnym w celu zdobycia dodatkowych informacji i wyjanienia ewentualnych wtpliwoci. Co do samych kryteriw klasyfikacji, zalecamy zapoznanie si z poradnikiem w sprawie stosowania przepisw CLP w zakresie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Modu 2). Dokument ten zawiera rwnie wytyczne odnoszce si do poszczeglnych substancji, jeeli jest to istotne z punktu widzenia szczeglnej klasyfikacji, np. w przypadku klasyfikacji metali pod wzgldem zagroe dla rodowiska wodnego. Wiele przepisw CLP jest cile powizanych z przepisami wynikajcymi z rozporzdzenia 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwole i stosowanych ogranicze w zakresie chemikaliw (REACH), a take z innymi przepisami prawa wsplnotowego. Najistotniejsze powizania z rozporzdzeniem REACH, z dyrektyw 98/8/WE dotyczc produktw biobjczych oraz z dyrektyw 91/414/EWG dotyczc rodkw ochrony rolin zostay pokrtce wyjanione w poszczeglnych sekcjach niniejszego poradnika. Co wicej, powizania z REACH przedstawiono pokrtce w poszczeglnych sekcjach niniejszego poradnika, tam gdzie ma to zastosowanie.
Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji REACH i prawodawstwo powizane UE
Dla kogo przeznaczony jest niniejszy poradnik?

Niniejszy poradnik opracowano z myl o dostawcach substancji i mieszanin (preparatw), a take
1
tych
producentach
lub
importerach
pewnych
szczeglnych wyrobw , ktrzy musz stosowa si do nowych przepisw dotyczcych klasyfikacji, oznakowania i pakowania, wynikajcych z CLP. Dostawcy s to producenci substancji, w importerzy tym osoby substancji lub mieszanin, handel dalsi uytkownicy, w tym formulatorzy (producenci mieszanin) i reimporterzy, jak rwnie
1
dystrybutorzy,
prowadzce
detaliczny,
Bdc wytwrc lub importerem wyrobu, jest si objtym wpywem CLP jedynie wwczas, gdy wytwarza si lub importuje materia wybuchowy opisany w sekcji 2.1 zacznika I do CLP lub w przypadku gdy art. 7 lub art. 9 REACH przewiduje rejestracj lub zgoszenie substancji obecnej w wyrobie.
wprowadzajcy do obrotu substancje lub mieszaniny (zob. sekcja 2 niniejszego poradnika). Jest on przeznaczony dla tych, ktrzy orientuj si ju w podstawach klasyfikacji i oznakowania albo z racji przestrzegania dyrektywy w sprawie substancji niebezpiecznych 67/548/EWG (DSD) i dyrektywy w sprawie preparatw niebezpiecznych 1999/45/WE (DPD), albo ze wzgldu na znajomo samego Globalnego Zharmonizowanego Systemu Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliw opracowanego przez Organizacj Narodw Zjednoczonych (GHS ONZ) (zob. poniej). Autorzy poradnika nie wyjaniaj wszystkiego od podstaw, ale prbuj przedstawi rzetelny przegld elementw nowego rozporzdzenia CLP.
Co to jest CLP i w jakim celu zostao opracowane?

Obrt substancjami i mieszaninami nie dotyczy jedynie rynku wewntrznego, lecz rwnie rynku globalnego. Aby uatwi wiatow wymian handlow i jednoczenie zapewni ochron zdrowia ludzkiego oraz rodowiska naturalnego, w ramach struktury Organizacji Narodw Zjednoczonych (ONZ) przez 12 lat starannie opracowywano zharmonizowane kryteria klasyfikacji i oznakowania wraz z oglnymi zasadami ich stosowania. W wyniku tych prac powsta tzw. Globalny Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliw (GHS ONZ: http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/ghs_welcome_e.html). Rozporzdzenie CLP jest nastpstwem szeregu deklaracji, w ktrych Wsplnota potwierdzia zamiar wniesienia wkadu w globaln harmonizacj kryteriw klasyfikacji i oznakowania poprzez wczenie uzgodnionych na poziomie midzynarodowym kryteriw GHS do prawa wsplnotowego. Oczekuje si, e przedsibiorstwa odnios korzyci z globalnej harmonizacji przepisw dotyczcych klasyfikacji i oznakowania oraz ze spjnoci midzy przepisami dotyczcymi klasyfikacji i oznakowania w zakresie dostaw i zastosowa z jednej strony, a przepisami odnoszcymi si do transportu z drugiej. CLP bazuje obecnie na drugiej poprawionej wersji GHS ONZ, korzysta rwnie z podstawowych elementw i procedur wystpujcych w DSD i DPD. Z tego wzgldu CLP bdzie wykazywao podobiestwa (cho moe nie by identyczne) do sposobu, w jaki GHS jest wprowadzany do ram prawnych krajw nienalecych do UE. Rozporzdzenie CLP jest prawnie wice we wszystkich pastwach czonkowskich i odnosi si bezporednio do przemysu. Z czasem CLP zastpi DSD i DPD. Dyrektywy te zostan ostatecznie uchylone po zakoczeniu okresu przejciowego, tj. w dniu 1 czerwca 2015 r. (zob. sekcja 4 niniejszego poradnika).
Co
oznaczaj
pojcia
klasyfikacja
ze
wzgldu
na
zagroenia,
oznakowanie i pakowanie?
Podobnie jak w przypadku DSD, jednym z najwaniejszych celw CLP jest ustalenie, czy dana substancja lub mieszanina wykazuje waciwoci pozwalajce zaklasyfikowa j jako stwarzajc zagroenie. Prosimy zwrci uwag, e ilekro w niniejszym poradniku jest mowa o substancjach i mieszaninach", pojcie to obejmuje rwnie pewne szczeglne wyroby, ktre podlegaj klasyfikacji zgodnie z czci 2 zacznika I do CLP. Po stwierdzeniu tego rodzaju waciwoci i stosownym zaklasyfikowaniu substancji lub mieszaniny, producenci, importerzy, dalsi uytkownicy i dystrybutorzy substancji i mieszanin, jak rwnie producenci i importerzy pewnych szczeglnych wyrobw, powinni poinformowa o zidentyfikowanych zagroeniach stwarzanych przez te substancje innych uczestnikw acucha dostaw, w tym rwnie konsumentw. Zagroenie stwarzane przez substancj lub mieszanin przekada si na potencjalne szkodliwe dziaanie tej substancji lub mieszaniny. Zaley to od swoistych waciwoci substancji lub mieszaniny. W zwizku z powyszym, ocena zagroe jest procesem, w ramach ktrego dokonuje si oceny informacji dotyczcych swoistych waciwoci danej substancji lub mieszaniny w celu okrelenia ich potencjalnego szkodliwego dziaania. W przypadku gdy charakter i nasilenie zidentyfikowanego zagroenia speniaj kryteria klasyfikacji, klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia oznacza przypisanie znormalizowanego opisu tego zagroenia stwarzanego przez dan substancj lub mieszanin dziaajc szkodliwie na zdrowie ludzkie lub rodowisko. Oznakowanie ze wzgldu na zagroenia umoliwia informowanie uytkownika danej substancji lub mieszaniny o jej zaklasyfikowaniu jako stwarzajcej zagroenie, tak by zwrci uwag uytkownika na wystpowanie zagroenia oraz na konieczno unikania naraenia i bdcego jego nastpstwem ryzyka. CLP okrela oglne normy w zakresie pakowania, tak by zapewni bezpieczne dostawy substancji i mieszanin stwarzajcych zagroenie (motyw 49 CLP i tytu IV CLP).
Co z ocen ryzyka?
Klasyfikacja chemikaliw ma na celu odzwierciedlenie rodzaju i nasilenia swoistych waciwoci danej substancji lub mieszaniny i nie naley myli jej z ocen ryzyka, ktra wykazuje zwizek pomidzy danym rodzajem zagroenia i rzeczywistym naraeniem ludzi lub rodowiska na substancj lub mieszanin stwarzajc owe zagroenie. Jednake wsplnym mianownikiem zarwno klasyfikacji, jak i oceny ryzyka, jest identyfikowanie oraz ocena zagroe.
Jak rol peni Europejska Agencja Chemikaliw (ECHA lub Agencja)?

Europejska Agencja Chemikaliw (Agencja) jest organem Wsplnoty ustanowionym w celu zarzdzania zadaniami wynikajcymi z REACH. Ma ona kluczowe znaczenie dla wdraania zarwno REACH, jak i CLP, w celu zapewnienia spjnoci na caym terenie UE. Agencja, za porednictwem swojego Sekretariatu i wyspecjalizowanych komitetw, doradza pastwom czonkowskim i instytucjom Wsplnoty w kwestiach naukowych i technicznych zwizanych z chemikaliami, ktre le w jej kompetencjach. Zasadniczo, szczeglne zadania Agencji obejmuj: udzielanie przemysowi technicznych i naukowych wytycznych dotyczcych sposobw realizacji obowizkw okrelonych w CLP oraz udostpnianie sucych do tego narzdzi (art. 50 CLP); dostarczanie waciwym organom pastw czonkowskich technicznych i naukowych wytycznych w zakresie funkcjonowania CLP (art. 50 CLP); zapewnienie wsparcia centrom informacyjnym utworzonym na mocy CLP (art. 44 i art. 50 CLP); tworzenie i prowadzenie wykazu klasyfikacji i oznakowania w formie bazy danych oraz przyjmowanie i wprowadzanie informacji do wykazu klasyfikacji i oznakowania (art. 42 CLP); przyjmowanie wnioskw dotyczcych zharmonizowanej klasyfikacji substancji, przedkadanych przez waciwe organy pastw czonkowskich oraz dostawcw, jak rwnie przedkadanie Komisji opinii odnonie do tych wnioskw dotyczcych klasyfikacji (art. 37 CLP); przyjmowanie i ocena wnioskw w sprawie stosowania alternatywnej nazwy rodzajowej oraz podejmowanie decyzji w sprawie ich dopuszczalnoci (art. 24 CLP); oraz przygotowywanie i przedkadanie Komisji projektw zwolnie z wymaga dotyczcych oznakowania i pakowania (art. 29 ust. 5 CLP).
2. Role i obowizki wynikajce z CLP

Role wynikajce z CLP
Obowizki naoone na dostawc substancji lub mieszanin w ramach CLP zale Pierwsze kroki
1. Wprowadzenie 2. Role i obowizki wynikajce z CLP
w wikszoci przypadkw od jego roli w odniesieniu do danej substancji lub mieszaniny w acuchu dostaw, najistotniejsze jest zatem ustalenie swojej roli wedug CLP. Aby okreli swoj rol, naley przeczyta pi rnych opisw zamieszczonych
3. Przygotowania do stosowania CLP 4. Wdraanie CLP 5. Podobiestwa i rnice w stosunku do DSD / DPD 6. DSD / DPD a CLP porwnanie najwaniejszych poj
w tabeli 2.1 i sporzdzonych w oparciu o art. 2 CLP. W celu uzyskania dalszych wyjanie co do rl dalszego uytkownika lub dystrybutora, mona zapozna si z Poradnikiem dla dalszych uytkownikw, dostpnym na stronie internetowej ECHA (http://guidance.echa.europa.eu/guidance_pl.htm). Jeli opis odpowiada prowadzonej dziaalnoci, waciwa rola wedug CLP jest okrelona w komrce po prawej stronie opisu. Prosimy o dokadne przeczytanie kadego z opisw, gdy moliwe jest posiadanie wicej ni jednej roli wedug CLP. Prosz zwrci uwag, e wynikajce z CLP obowizki dotyczce klasyfikacji, oznakowania i pakowania s zazwyczaj powizane z dostawami substancji lub mieszanin. Niezalenie jednak od wszelkiego rodzaju dostaw, klasyfikacja jest istotna rwnie z punktu widzenia prawidowego przygotowania rejestracji lub zgoszenia wynikajcych z przepisw REACH. Niniejszy podrcznik powinien zatem przyda si rwnie wszystkim przygotowujcym tego rodzaju przedoenia w ramach REACH. Obowizki w zakresie oznakowania i pakowania s na og nieistotne, jeli przygotowywana jest rejestracja lub zgoszenie do celw REACH, ale nie ma miejsca dostawa.
Tabela 2.1: Okrelanie swojej roli wedug CLP

Opisy Rola wedug CLP 1 Osoba fizyczna lub prawna majca siedzib na terytorium Wsplnoty, wytwarzajca lub wydobywajca substancj w stanie, w jakim wystpuje w przyrodzie, na terytorium Wsplnoty. 2 Osoba fizyczna lub prawna majca siedzib na terytorium Wsplnoty, odpowiedzialna za fizyczne wprowadzenie na obszar celny Wsplnoty. Importer Producent
(1)
10
Tabela 2.1: Okrelanie swojej roli wedug CLP (cd.) Opisy

Rola wedug CLP 3 Osoba fizyczna lub prawna majca siedzib na terytorium Wsplnoty, niebdca producentem ani importerem, ktra uywa substancji w jej postaci wasnej lub jako skadnika mieszaniny podczas prowadzonej przez siebie dziaalnoci przemysowej lub innej dziaalnoci zawodowej. 4 Osoba fizyczna lub prawna majca siedzib na terytorium Wsplnoty, w tym osoba prowadzca handel detaliczny, ktra wycznie magazynuje oraz wprowadza do obrotu substancj w jej postaci wasnej lub jako skadnik mieszaniny, udostpniajc j osobom trzecim. 5 Osoba fizyczna lub prawna wytwarzajca lub skadajca wyrb na terytorium Wsplnoty, gdzie wyrb oznacza przedmiot, ktry podczas produkcji otrzymuje okrelony ksztat, powierzchni konstrukcj lub wygld zewntrzny, co decyduje o jego funkcji w stopniu wikszym ni jego skad chemiczny. Uwagi: (1) W jzyku potocznym pojcie producent moe odnosi si zarwno do osoby (fizycznej/prawnej) wytwarzajcej substancje, jak i do osoby (fizycznej/prawnej) wytwarzajcej mieszaniny (formulator). W odrnieniu od jzyka potocznego, pojcie producent w kontekcie REACH i CLP odnosi si wycznie do osoby produkujcej substancje. W ramach REACH i CLP formulator jest dalszym uytkownikiem. (2) Dystrybutor ani konsument nie s dalszymi uytkownikami. (3) Bdc producentem lub importerem wyrobu, jest si objtym wpywem rozporzdzenia CLP jedynie wwczas, gdy wytwarza si lub importuje materiay wybuchowe opisane w sekcji 2.1 zacznika I do CLP lub w przypadku gdy art. 7 lub 9 REACH przewiduje rejestracj lub zgoszenie substancji obecnej w wyrobie. Dalszy uytkownik (2) (w tym formulator/ reimporter) Dystrybutor (w tym osoba prowadzca handel detaliczny) Producent wyrobw (3)
Obowizki wynikajce z CLP

CLP nakada na wszystkich dostawcw w acuchu dostaw oglny obowizek utrzymywania wsppracy w celu spenienia wymogw w zakresie klasyfikacji, oznakowania i pakowania, o ktrych mowa w przedmiotowym rozporzdzeniu (art. 4 ust. 9 CLP). Szczegowe obowizki wynikajce z CLP zale natomiast od roli
11
w acuchu dostaw, okrelonej w tabeli 2.1. W tabelach 2.2 do 2.5 wyszczeglniono obowizki przypisane kadej z rl, jak rwnie wskazano w kadym poszczeglnym przypadku najwaniejsze sekcje niniejszego poradnika.
Tabela 2.2: Obowizki producenta lub importera

Najwaniejsze sekcje 7
Naley klasyfikowa, oznakowa i pakowa substancje i mieszaniny zgodnie z przepisami CLP przed wprowadzeniem ich do obrotu. Naley rwnie klasyfikowa substancje, ktre nie s wprowadzane do obrotu i ktre podlegaj obowizkowi rejestracji lub zgoszenia zgodnie z art. 6, 9, 17 lub 18 rozporzdzenia REACH (art. 4 CLP).
Naley dokona klasyfikacji zgodnie z tytuem II CLP (art. 514 CLP).
8-13
3 4 5
Naley oznakowa zgodnie z tytuem III CLP (art. 17-33 CLP). Naley pakowa zgodnie z tytuem IV CLP (art. 35 CLP). Naley dokona zgoszenia elementw klasyfikacji i oznakowania do wykazu klasyfikacji i oznakowania utworzonego w Agencji w przypadku wprowadzania substancji do obrotu (art. 40 CLP).
14-16 14 i 16 18
Naley podejmowa wszelkie moliwe stosowne dziaania, aby uzyska nowe informacje naukowe lub techniczne, ktre mog mie wpyw na klasyfikacj substancji lub mieszanin wprowadzanych do obrotu. W przypadku uzyskania informacji, ktre mona uzna za waciwe i wiarygodne, naley bez nieuzasadnionej zwoki dokona nowej oceny stosownej klasyfikacji (art. 15 CLP).
19
Naley dokona aktualizacji etykiety po kadej zmianie klasyfikacji i oznakowania danej substancji lub mieszaniny, w pewnych przypadkach bez nieuzasadnionej zwoki (art. 30 CLP).
14 i 19
12
Tabela 2.2: Obowizki producenta lub importera (cd.)

Najwaniejsze sekcje 22
W przypadku dysponowania nowymi informacjami, ktre mog prowadzi do zmiany elementw zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji (cz 3 zacznika VI do CLP), naley przedoy wniosek waciwemu organowi w jednym z pastw czonkowskich, w ktrych substancja ta znajduje si w obrocie (art. 37 ust. 6 CLP).
Naley gromadzi i przechowywa do wgldu wszelkie informacje wymagane do celw klasyfikacji i oznakowania w ramach CLP przez okres co najmniej 10 lat po ostatniej dokonanej dostawie substancji lub mieszaniny. Informacje te naley przechowywa razem z informacjami wymaganymi na mocy art. 36 rozporzdzenia REACH (art. 49 CLP).
21
Uwaga: Importerzy i dalsi uytkownicy wprowadzajcy mieszaniny do obrotu powinni by gotowi przekazywa pewne informacje dotyczce mieszanin organom pastw czonkowskich, ktre s odpowiedzialne za przyjmowanie tego rodzaju informacji w celu okrelenia rodkw profilaktycznych i leczniczych, zwaszcza w nagych przypadkach zagroenia zdrowia (art. 45 CLP).
Tabela 2.3: Obowizki dalszego uytkownika (w tym formulatora/reimportera)

Obowizki wynikajce z CLP Najwaniejsze sekcje 1 Naley klasyfikowa, oznakowa i pakowa substancje i mieszaniny zgodnie z przepisami CLP przed wprowadzeniem ich do obrotu (art. 4 CLP). Istnieje jednak rwnie moliwo posuenia si klasyfikacj dla danej substancji lub mieszaniny ustalon ju, zgodnie z tytuem II CLP, przez innego uczestnika acucha dostaw, pod warunkiem e nie zmienia si skadu chemicznego tej substancji lub mieszaniny. 7
13
Tabela 2.3: Obowizki dalszego uytkownika (w tym formulatora/reimportera) (cd.)

Obowizki wynikajce z CLP Najwaniejsze sekcje 2 W przypadku dokonania zmiany skadu chemicznego substancji lub mieszaniny wprowadzanej przez siebie do obrotu, naley dokona klasyfikacji zgodnie z tytuem II CLP (art. 5-14 CLP). 3 4 5 Naley oznakowa zgodnie z tytuem III CLP (art. 17-33 CLP). Naley pakowa zgodnie z tytuem IV CLP (art. 35 CLP). Naley podejmowa wszelkie moliwe stosowne dziaania, aby uzyska nowe informacje naukowe lub techniczne, ktre mog mie wpyw na klasyfikacj substancji lub mieszanin wprowadzanych do obrotu. W przypadku uzyskania informacji, ktre mona uzna za waciwe i wiarygodne, naley bez nieuzasadnionej zwoki dokona nowej oceny stosownej klasyfikacji (art. 15 CLP). 6 Naley dokona aktualizacji etykiety po kadej zmianie klasyfikacji i oznakowania danej substancji lub mieszaniny, w pewnych przypadkach bez nieuzasadnionej zwoki (art. 30 CLP). 7 W przypadku dysponowania nowymi informacjami, ktre mog prowadzi do zmiany elementw zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji, naley przedoy wniosek waciwemu organowi w jednym z pastw czonkowskich, w ktrych substancja ta znajduje si w obrocie (art. 37 ust. 6 CLP). 22 14 i 19 14-16 14 i 16 19 8-13
14
Tabela 2.3:
Obowizki
dalszego
uytkownika
(w
tym
formulatora/ reimportera) (cd.)

Obowizki wynikajce z CLP Najwaniejsze sekcje 8 Naley gromadzi i przechowywa do wgldu wszelkie informacje wymagane do celw klasyfikacji i oznakowania w ramach CLP przez okres co najmniej 10 lat po ostatniej dokonanej dostawie substancji lub mieszaniny. Informacje te naley przechowywa razem z informacjami wymaganymi na mocy art. 36 rozporzdzenia REACH (art. 49 CLP). Uwaga: Importerzy i dalsi uytkownicy wprowadzajcy mieszaniny do obrotu powinni by gotowi przekazywa pewne informacje dotyczce mieszanin tym organom pastw czonkowskich, ktre s odpowiedzialne za przyjmowanie tego rodzaju informacji w celu okrelenia rodkw profilaktycznych i leczniczych, zwaszcza w nagych przypadkach zagroenia zdrowia (art. 45 CLP). 21
Tabela 2.4: Obowizki dystrybutora (w tym osoby prowadzcej handel detaliczny)

Obowizki wynikajce z CLP Najwaniejsze sekcje 1 Naley oznakowa i pakowa substancje i mieszaniny wprowadzane do obrotu (art. 4 CLP). 2 Istnieje moliwo posuenia si klasyfikacj dla danej substancji lub mieszaniny ustalon ju, zgodnie z tytuem II CLP, przez innego uczestnika acucha dostaw, na przykad zawart w otrzymanej karcie charakterystyki (art. 4 CLP). 3 4 Naley oznakowa zgodnie z tytuem III CLP (art. 17-33 CLP). Naley pakowa zgodnie z tytuem IV CLP (art. 35 CLP). 14-16 14 i 16 7 i 14 14-16
15
Tabela 2.4: Obowizki dystrybutora (w tym osoby prowadzcej handel detaliczny)

Obowizki wynikajce z CLP Najwaniejsze sekcje 5 Naley gromadzi i przechowywa do wgldu wszelkie informacje wymagane do celw klasyfikacji i oznakowania w ramach CLP przez okres co najmniej 10 lat po ostatniej dokonanej dostawie substancji lub mieszaniny. Informacje te naley przechowywa razem z informacjami wymaganymi na mocy art. 36 rozporzdzenia REACH (art. 49 CLP). W przypadku posuenia si klasyfikacj dla substancji lub mieszaniny ustalon przez innego uczestnika acucha dostaw, naley dopilnowa, aby wszelkie informacje wymagane do celw klasyfikacji i oznakowania (np. karta charakterystyki) byy przechowywane do wgldu przez okres co najmniej 10 lat po ostatniej dokonanej dostawie substancji lub mieszaniny. 21
Tabela 2.5: Obowizki producenta pewnych szczeglnych wyrobw

Obowizki wynikajce z CLP Najwaniejsze sekcje 1 W przypadku produkowania i wprowadzania do obrotu materiau wybuchowego opisanego w sekcji 2.1 zacznika I do CLP, naley zaklasyfikowa, oznakowa i pakowa ten wyrb zgodnie z przepisami CLP przed wprowadzeniem go do obrotu (art. 4 CLP). Zastosowanie maj te same obowizki, ktre dotycz importerw, zob. tabela 2.2 powyej, z wyjtkiem obowizku powiadamiania Agencji. 2 Bdc producentem lub importerem wyrobw, naley klasyfikowa take te substancje, ktre nie s wprowadzane do obrotu i ktre podlegaj obowizkowi rejestracji lub zgoszenia zgodnie z art. 7 ust. 1, art. 7 ust. 2, art. 7 ust. 5 lub art. 9 rozporzdzenia REACH (art. 4 CLP). Naley klasyfikowa zgodnie z tytuem II CLP (art. 5-14 CLP). 7-12 19, 21, 22 7-16
16
3. Przygotowania do stosowania CLP

Od czego zacz?
Pierwszym etapem jest zrozumienie CLP oraz konsekwencji tego rozporzdzenia dla Pierwsze kroki
prowadzonej dziaalnoci. W zwizku z tym naley: opracowa wykaz swoich substancji i mieszanin (w tym substancji wchodzcych w skad mieszanin) oraz substancji wchodzcych w skad wyrobw, jak rwnie swoich dostawcw i klientw oraz sposobw, w jaki te substancje i mieszaniny s przez nich stosowane. Prawdopodobnie du cz tych informacji zebrali ju Pastwo w zwizku z rozporzdzeniem REACH; ustali, czy konieczne s szkolenia dla odpowiedniego personelu technicznego i pracownikw dziau rejestracji w swojej instytucji; regularnie odwiedza stron internetow waciwego organu oraz Agencji, aby ledzi na bieco zmiany przepisw i powizanych wytycznych; oraz zasiga porady waciwych stowarzysze branowych w sprawie pomocy, jak mog one zaoferowa. Poniewa rozporzdzenie REACH, dyrektywa 98/8/WE dotyczca produktw biobjczych, dyrektywa Rady 91/414/EWG dotyczca rodkw ochrony rolin oraz rozporzdzenie CLP s ze sob cile powizane, zaleca si planowanie procesw zwizanych z CLP w poczeniu z procesami dotyczcymi REACH oraz z prawodawstwem w dziedzinie produktw biobjczych oraz rodkw ochrony rolin, jeli maj one zastosowanie.
Co naley zrobi?
Bdc producentem, importerem lub dalszym uytkownikiem, naley dokona klasyfikacji swoich substancji i mieszanin, ktre mog by ju zaklasyfikowane zgodnie z przepisami DSD lub DPD, zgodnie z kryteriami CLP, a take zmieni ich etykiety, karty charakterystyki oraz, w niektrych przypadkach, take opakowanie (art. 4 CLP). Terminy wprowadzenia tych zmian zamieszczono w sekcji 4 niniejszego poradnika. W zwizku z klasyfikacj niezbdne bdzie rwnie podjcie decyzji, w jakim zakresie ma si zamiar korzysta z tabel przeoenia zamieszczonych w zaczniku VII do CLP, przekadajc biece klasyfikacje przyjte na mocy DSD i DPD na cile odpowiadajce klasyfikacje lub minimum klasyfikacji w ramach CLP (zob. sekcja 8 i sekcja 9 niniejszego poradnika).
17
Bdc dystrybutorem, przed wprowadzeniem substancji i mieszanin do obrotu naley zapewni, e s one oznakowane i pakowane zgodnie z tytuami III i IV CLP. Aby dopeni tego obowizku, mona korzysta z otrzymanych informacji, np. zawartych w kartach charakterystyki doczonych do substancji i mieszanin (art. 4 ust. 5 CLP). Ostateczne terminy dokonania wszelkich zmian podano w sekcji 4 niniejszego poradnika. Aby zrozumie zakres niezbdnych prac, naley mie na uwadze: stosowanie kryteriw CLP w odniesieniu do swoich substancji i mieszanin 2 lub do korzystania z przypisanych im istniejcych klasyfikacji oraz tabel przeoenia zamieszczonych w zaczniku VII, jeeli nie dysponuje si danymi dotyczcymi stosowanych substancji lub mieszanin. W takiej sytuacji naley wzi pod uwag wytyczne dotyczce korzystania z tych tabel, dostpne w czci 1.8 Moduu 2. Nie naley zapomina o wziciu pod uwag wszelkich substancji lub mieszanin, ktre obecnie nie s niebezpieczne z punktu widzenia DSD i DPD, gdy w ramach CLP niektre substancje lub mieszaniny nieuznawane uprzednio za substancje zagroenie; uwzgldnienie terminw rejestracji w ramach REACH w odniesieniu do swoich substancji oraz iloci dostpnych informacji dotyczcych tych substancji. Niezbdne moe by skontaktowanie si ze swoimi dostawcami w celu uzyskania dalszych informacji; oraz skontaktowanie si ze swoimi dostawcami w celu zorientowania si, jakie s ich przewidywania w zwizku z rozporzdzeniem CLP oraz jaki bdzie miao ono wpyw na stosowane substancje lub mieszaniny. W przypadku przygotowywania nowych mieszanin przy uyciu innych mieszanin jako skadnika (mieszaniny w mieszaninach), niezbdne bdzie skontaktowanie si z dostawcami w celu omwienia, jakie informacje dotyczce mieszaniny i jej skadnikw bd dla Pastwa dostpne, uwzgldniajc te zawarte w kartach charakterystyki. Podobnie w przypadku dostarczania mieszanin odbiorcom, ktrzy przygotowuj z nich inne mieszaniny, niezbdne bdzie rozwaenie sposobu dzielenia si z nimi informacjami dotyczcymi danej mieszaniny i jej skadnikw. niebezpieczne mog by zaklasyfikowane jako stwarzajce
Bdc wytwrc lub importerem wyrobu, jest si objtym wpywem CLP jedynie wwczas, gdy wytwarza si lub importuje materia wybuchowy opisany w sekcji 2.1 zacznika I do CLP lub w przypadku gdy art. 7 lub art. 9 REACH przewiduje rejestracj lub zgoszenie substancji obecnej w wyrobie.
18
Naley rwnie rozway zasoby, jakie mog okaza si potrzebne w tym celu trzeba zada sobie nastpujce pytania: czy mam do dyspozycji odpowiedni personel techniczny i pracownikw dziau rejestracji w wystarczajcej liczbie, czy te bd potrzebowa dodatkowych zasobw lub specjalistycznej wiedzy zewntrznej? oprogramowanie do sporzdzania kart charakterystyki czy musz dokona aktualizacji swojego systemu? w jaki sposb wytworz nowe etykiety?, oraz pakowanie czy ktrekolwiek z moich opakowa, stosowanych dotychczas przeze mnie zgodnie z przepisami DSD, DPD lub prawodawstwa w dziedzinie transportu, musz zosta zmienione ze wzgldu na wdraanie CLP? Po przeprowadzeniu powyszego testu bdziecie Pastwo musieli dokona oceny konsekwencji nowej klasyfikacji swoich substancji lub mieszanin. W nastpnej kolejnoci mona opracowa wykaz dziaa priorytetowych, uwzgldniajc, co nastpuje:

okresy przejciowe dla substancji i mieszanin; koszty i zasoby, ktre bd prawdopodobnie wizay si z klasyfikowaniem i oznakowaniem stosowanych substancji i mieszanin; oraz konsekwencje dla kwestii wynikajcych z prawodawstwa powizanego, na przykad: 1. ilo materiaw niebezpiecznych, ktre mona skadowa na swoim terenie (dyrektywa Seveso II); 2. w jaki sposb usuwa odpady niebezpieczne; oraz 3. bezpieczestwo i higiena pracy oraz ubrania ochronne dla pracownikw.
19
4. Wdraanie CLP
Wprowadzenie
Pierwsze kroki
Rozporzdzenie CLP weszo w ycie w dniu 20 stycznia 2009 r., jednak nie wszystkie jego przepisy bd obowizywa natychmiast. Istniej przepisy przejciowe, okrelone w art. 61 CLP, ktre wyznaczaj dwie daty docelowe odnoszce si do klasyfikacji, przekazywania informacji o zagroeniach oraz pakowania substancji i mieszanin stwarzajcych zagroenie, mianowicie 1 grudnia 2010 r. i 1 czerwca 2015 r. Zastosowanie nowych przepisw w okresie poprzedzajcym trzy wymienione powyej daty opisano poniej. Zwizki pomidzy tymi trzema datami a terminami ustanowionymi przez REACH przedstawiono na rys. 4.1.
1) CLP weszo w ycie w dniu 20 stycznia 2009 r.

Od dnia 20 stycznia 2009 r. stosuje si nastpujce przepisy: do dnia 1 grudnia 2010 r. substancje musz by w dalszym cigu klasyfikowane, oznakowane i pakowane zgodnie z DSD. Substancja moe by jednak rwnie klasyfikowana, oznakowana i pakowana zgodnie z CLP przed tym terminem. W takim przypadku przepisy DSD w zakresie oznakowania i pakowania przestaj obowizywa w odniesieniu do tej substancji. Oznacza to, e przy oznakowaniu i pakowaniu konieczne jest postpowanie zgodnie z przepisami CLP; do dnia 1 czerwca 2015 r. mieszaniny musz by w dalszym cigu klasyfikowane, oznakowane i pakowane zgodnie z DPD. Mieszanina moe by jednak rwnie klasyfikowana, oznakowana i pakowana zgodnie z CLP przed tym terminem. W takim przypadku przepisy DPD w zakresie oznakowania i pakowania przestaj obowizywa w odniesieniu do tej mieszaniny. Oznacza to, e przy oznakowaniu i pakowaniu konieczne jest postpowanie zgodnie z CLP; do dnia 1 czerwca 2015 r. klasyfikacja substancji zgodnie z DSD musi by zamieszczona w karcie charakterystyki. Ma to zastosowanie zarwno do kart charakterystyki substancji w ich postaci wasnej, jak i do kart charakterystyki mieszanin zawierajcych owe substancje; do dnia 1 grudnia 2010 r., w przypadku gdy substancja jest zaklasyfikowana, oznakowana i opakowana zgodnie z CLP, klasyfikacja zgodnie z CLP musi by podana w karcie charakterystyki obok klasyfikacji dokonanej w oparciu o DSD. Dostawca moe jednak zdecydowa si na okrelenie klasyfikacji zgodnie z CLP
20
dla danej substancji jeszcze przed penym zastosowaniem w stosunku do niej przepisw CLP. Wwczas dostawca moe zamieci t informacj w doczonej karcie charakterystyki w pozycji Inne informacje; do dnia 1 czerwca 2015 r. klasyfikacja mieszaniny zgodnie z DPD musi by podana w karcie charakterystyki; do dnia 1 czerwca 2015 r., w przypadku gdy mieszanina jest zaklasyfikowana, oznakowana i opakowana zgodnie z CLP, klasyfikacja CLP musi by podana w karcie charakterystyki obok klasyfikacji dokonanej w oparciu o DPD. Dostawca moe jednak zdecydowa si na okrelenie klasyfikacji zgodnie z CLP dla danej mieszaniny jeszcze przed penym zastosowaniem w stosunku do niej przepisw CLP. Wwczas dostawca moe zamieci t informacj w doczonej karcie charakterystyki w pozycji Inne informacje; od dnia 20 stycznia 2009 r. zaczyna obowizywa tytu V, dlatego te producenci, importerzy i dalsi uytkownicy mog przedkada w Agencji wnioski o zharmonizowan klasyfikacj (art. 37 ust. 2 CLP), a take przedkadaj wniosek waciwemu organowi pastwa czonkowskiego w przypadku gdy dysponuj nowymi informacjami mogcymi prowadzi do zmiany w zakresie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania (art. 37 ust. 6 CLP, zob. rwnie sekcja 22 niniejszego poradnika).
2) 1 grudnia 2010 r.: CLP zastpuje DSD w zakresie` klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji
Od dnia 1 grudnia 2010 r. bdzie si stosowa nastpujce przepisy:
substancje musz by klasyfikowane zgodnie z przepisami zarwno DSD, jak i CLP; substancje musz by oznakowane i pakowane wycznie zgodnie z przepisami CLP, natomiast substancje ju zaklasyfikowane, oznakowane i opakowane zgodnie z DSD oraz wprowadzone do obrotu (tj. na pkach) przed dniem 1 grudnia 2010 r. bd musiay by jedynie ponownie oznakowane i opakowane w terminie do 1 grudnia 2012 r.;
do dnia 1 czerwca 2015 r. mieszaniny w dalszym cigu musz by klasyfikowane, oznakowane i pakowane zgodnie z DPD. Mieszanina moe by jednak rwnie klasyfikowana, oznakowana i pakowana zgodnie z CLP przed tym terminem. W takim przypadku przepisy DPD w zakresie oznakowania i pakowania przestaj obowizywa w odniesieniu do tej mieszaniny. Oznacza to, e przy oznakowaniu i pakowaniu konieczne jest postpowanie zgodnie z przepisami CLP;
do dnia 1 czerwca 2015 r. klasyfikacja substancji zgodnie z DSD musi by podana w karcie charakterystyki oprcz klasyfikacji dokonanej zgodnie z CLP. Ma to
21
zastosowanie zarwno do kart charakterystyki substancji w ich postaci wasnej, jak i do kart charakterystyki mieszanin zawierajcych owe substancje;
do dnia 1 czerwca 2015 r. klasyfikacja mieszaniny zgodnie z DPD musi by podana w karcie charakterystyki; do dnia 1 czerwca 2015 r., w przypadku gdy mieszanina jest zaklasyfikowana, oznakowana i opakowana zgodnie z CLP, klasyfikacja dokonana zgodnie z CLP musi by podana w karcie charakterystyki obok klasyfikacji dokonanej w oparciu o DPD. Dostawca moe jednak zdecydowa si na okrelenie klasyfikacji zgodnie z CLP dla danej mieszaniny jeszcze zanim bdzie obowizek stosowania wszystkich przepisw CLP do mieszanin. Wwczas dostawca moe zamieci t informacj w doczonej karcie charakterystyki w pozycji Inne informacje.
3) 1 czerwca 2015 r.: CLP zastpuje DPD w zakresie klasyfikacji, oznakowania i pakowania mieszanin
Od dnia 1 czerwca 2015 r. bdzie si stosowa nastpujce przepisy:

substancje musz by klasyfikowane wycznie zgodnie z przepisami CLP; mieszaniny musz by klasyfikowane, oznakowane i pakowane wycznie zgodnie z przepisami CLP, natomiast mieszaniny ju zaklasyfikowane, oznakowane i opakowane zgodnie z DPD oraz wprowadzone do obrotu (tj. na pkach") przed dniem 1 czerwca 2015 r., bd musiay by jedynie ponownie oznakowane i opakowane w terminie do 1 czerwca 2017 r.; oraz
klasyfikacje substancji i mieszanin zgodnie z CLP musz by podane w karcie charakterystyki.
Dokumenty rejestracyjne przedoone przed dniem 1 grudnia 2010 r. zawieraj klasyfikacj i oznakowanie zgodnie z DSD. Zaleca si rwnie zamieszczanie w dokumentacji rejestracyjnej klasyfikacji i oznakowania zgodnie z CLP. W takim przypadku nie jest konieczne dokonywanie zgoszenia. Dokumenty rejestracyjne przedoone w okresie pomidzy 1 grudnia 2010 r. a 1 czerwca 2015 r. bd zawiera klasyfikacj zgodn z CLP. W dokumentacji rejestracyjnej mona rwnie zamieszcza klasyfikacj zgodn z DSD. Dokumenty rejestracyjne przedoone po 1 czerwca 2015 r. zawieraj wycznie klasyfikacj zgodn z CLP.
22
1 stycznia 2011: termin zgoszenia do wykazu klasyfikacji i oznakowania
REACH wejcie w ycie 1 czerwca 2007 Rejestracja wstpna 1 czerwca do 1 grudnia 2008 Pierwszy termin 1 grudnia 2010 Drugi termin 1 czerwca 2013
Trzeci termin 1 czerwca 2018
Terminy w REACH
Wszystkie nowe substancje i mieszaniny Substancje i mieszaniny 1000 t / rok lub VHC Substancje i mieszaniny 100 t / rok
Substancje i mieszaniny 1 t / rok
Rys. 4.1: Terminy dotyczce CLP i REACH
ROK Klasyfikowane, oznakowane i pakowane zg. z DSD. Jeli zastosowano CLP w caoci, nie stosuje si DSD
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019 i kolejne
Substancje
Klasyfikowane zarwno z DSD i CLP; oznakowane i pakowane zg. z CLP
Terminy w CLP
Klasyfikowane, oznakowane i pakowane zg. z CLP
Mieszaniny
Klasyfikowane oznakowane i pakowane zg. z DPD. Jeli zastosowano CLP w caoci, nie stosuje si DPD
CLP wejcie w ycie; Zastpienie za. I do DSD 20 czerwca 2009
CLP obowizek dla substancji 1 grudnia 2010
CLP obowizek dla mieszanin. Ponadto dla pewnych substancji/mieszanin terminy do ponownego oznakowania i ponownego pakowania 2012/2017 1 czerwca 2015
23
5. Podobiestwa i rnice w stosunku do DSD / DPD

Podobiestwa i rnice
Dyrektywa w sprawie substancji niebezpiecznych 67/548/EWG (DSD), dyrektywa Pierwsze kroki
w sprawie preparatw niebezpiecznych 1999/45/WE (DPD) oraz CLP s w sposb zamierzony podobne z racji tego, e wszystkie odnosz si do: klasyfikacji; przekazywania informacji o zagroeniach poprzez oznakowanie; oraz pakowania.
CLP skierowane jest do pracownikw i konsumentw oraz dotyczy dostaw i stosowania chemikaliw. Rozporzdzenie nie dotyczy natomiast transportu chemikaliw, z tym e badanie pod ktem zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych zostao w znacznej mierze zainspirowane zaleceniami ONZ dotyczcymi transportu towarw niebezpiecznych. Klasyfikacja w odniesieniu do transportu objta jest dyrektyw ramow (2008/68/WE) wdraajc europejsk umow dotyczc midzynarodowego przewozu drogowego towarw niebezpiecznych (ADR), regulamin dla midzynarodowego przewozu kolejami towarw niebezpiecznych (RID) oraz europejsk umow w sprawie midzynarodowych przewozw materiaw niebezpiecznych rdldowymi drogami wodnymi (ADN). Prosz zwrci uwag, e rozporzdzenie CLP jest horyzontalnym aktem prawnym, ktry dotyczy oglnie substancji i mieszanin. W przypadku niektrych chemikaliw, np. rodkw ochrony rolin lub rodkw aromatyzujcych, elementy oznakowania wprowadzone za porednictwem CLP mog by uzupenione kolejnymi elementami, ktre s wymagane na mocy stosownego prawodawstwa dotyczcego okrelonych produktw.
Klasyfikacja substancji
UE uwzgldnia w CLP te klasy zagroenia zaczerpnite z GHS ONZ, ktre w najwikszym stopniu odpowiadaj kategoriom niebezpieczestwa wyszczeglnionym w DSD; zob. take wyjanienie dotyczce podejcia moduowego w zaczniku 4 do niniejszego poradnika. Klasy zagroenia dziel si nastpnie na kategorie zagroenia lub dalsze zrnicowania, ktre uwzgldniaj okrelone zmiany w obrbie poszczeglnych zagroe.
24
Podczas gdy oglny zakres klasyfikacji w ramach CLP jest porwnywalny z DSD, czna liczba klas zagroenia ulega zwikszeniu, zwaszcza w przypadku zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych (od 5 do 16), co prowadzi do wyraniejszego zrnicowania kryteriw tych waciwoci. w Oglnie DSD, rzecz biorc, kryteria klasyfikacji waciwoci w odniesieniu do substancji ulegy w niektrych przypadkach zmianie w stosunku do wyszczeglnionych np. kryteria dotyczce wybuchowych i toksycznoci ostrej. Mimo e CLP przyjo przewaajc wikszo kategorii zagroenia
wyszczeglnionych w GHS ONZ, nie uwzgldnia ono kilku kategorii, ktre wykraczaj poza obecny zakres DSD (zob. zacznik 4 do niniejszego poradnika). Jednak w przypadku prowadzenia eksportu do innych regionw poza terytorium UE moe zaistnie potrzeba wzicia ich pod uwag. Wicej informacji na ten temat mona znale na stronie internetowej GHS EKG ONZ (http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/ghs_welcome_e.html). Istniej ponadto elementy wchodzce w skad DSD lub DPD, ktre nie zostay (jak dotd) zamieszczone w GHS ONZ, na przykad dodatkowa klasa zagroenia UE Stwarza zagroenie dla warstwy ozonowej (DSD: R 59), jak rwnie niektre zagroenia, ktre doprowadziy do dodatkowego oznakowania w ramach DSD, np. R1 Produkt wybuchowy w stanie suchym. Wspomniane elementy zostay zachowane jako dodatkowe informacje zamieszczane na etykiecie i znajduj si w czci 5 zacznika I oraz w zaczniku II do CLP. Dla uwidocznienia faktu, e owe dodatkowe elementy oznakowania nie zostay zaczerpnite z klasyfikacji ONZ, s one zakodowane w odmienny sposb ni zwroty okrelajce zagroenie wyszczeglnione w CLP. Na przykad kod EUH001 jest stosowany, ale H001 ju nie, tak by odzwierciedli kod R1 uwzgldniony w DSD. Wspomniane dodatkowe elementy oznakowania (zwroty), ktre odnosz si do waciwoci fizycznych i zdrowotnych okrelonych w sekcjach 1.1 i 1.2 zacznika II do CLP, s stosowane jedynie w sytuacji, gdy substancja lub mieszanina jest ju zaklasyfikowana zgodnie z jednym lub wiksz liczb kryteriw uwzgldnionych w CLP. Opakowanie zawierajce substancje lub mieszaniny, ktre speniaj kryteria klasyfikacji w ramach klasy zagroenia UE Stwarza zagroenie dla warstwy ozonowej (cz 5 zacznika I do CLP), powinno mie zawsze umieszczone na etykiecie dodatkowe elementy oznakowania odzwierciedlajce t klasyfikacj. W tabeli 5.1 przedstawiono klasy zagroenia uwzgldnione w CLP. Kada klasa obejmuje jedn lub wicej kategorii zagroenia. Aby uzyska szczegowe informacje
25
na temat stopnia, w jakim owe klasy zagroenia odpowiadaj obecnym kategoriom niebezpieczestwa w ramach DSD, mona zapozna si z czci 1.8 Moduu 2.
Tabela 5.1: Klasy i kategorie zagroenia w ramach CLP

Zagroenia fizyczne Materiay wybuchowe (niestabilne materiay wybuchowe, podklasy 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5 i 1.6) D Gazy atwopalne (kategoria 1 i 2) D Wyroby aerozolowe atwopalne (kategoria 1 i 2) D Gazy utleniajce (kategoria 1) D Gazy pod cinieniem (gaz sprony, gaz skroplony, gaz skroplony schodzony, gaz rozpuszczony) Ciecze atwopalne (kategoria 1, 2 i 3) D Ciaa stae atwopalne (kategoria 1 i 2) D Substancje i mieszaniny samoreaktywne (typ A, B, C, D, E, F i G) (typ A i B) D Ciecze piroforyczne (kategoria 1) D Ciaa stae piroforyczne (kategoria 1) D Substancje i mieszaniny samonagrzewajce si (kategoria 1 i 2) Substancje i mieszaniny, ktre w kontakcie z wod wydzielaj gazy atwopalne (kategoria 1, 2 i 3) D Ciecze utleniajce (kategoria 1, 2 i 3) (kat. 1 i 2) D Ciaa stae utleniajce (kategoria 1, 2 i 3) (kat. 1 i 2) D Nadtlenki organiczne (typ A, B, C, D, E, F i G) (typ A do F) D Substancje/mieszaniny powodujce korozj metali (kategoria 1)
26
Zagroenia dla zdrowia Toksyczno ostra (kategoria 1, 2, 3 i 4) D Dziaanie rce/dranice na skr (kategoria 1A, 1B, 1C i 2) D Powane uszkodzenie oczu/dziaanie dranice na oczy (kategoria 1 i 2) D Dziaanie uczulajce na drogi oddechowe lub skr (kategoria 1) D Dziaanie mutagenne na komrki rozrodcze (kategoria 1A, 1B i 2) D Rakotwrczo (kategoria 1A, 1B i 2) D Dziaanie toksyczne na rozrodczo (kategoria 1A, 1B i 2) D oraz dodatkowa kategoria w odniesieniu do wpywu na laktacj lub szkodliwego oddziaywania na dzieci karmione piersi Dziaanie toksyczne na narzdy docelowe (STOT) naraenie jednorazowe ((kategoria 1,2) D i kategoria 3 jedynie dla dziaania narkotycznego i dziaania dranicego na drogi oddechowe) Dziaanie toksyczne na narzdy docelowe (STOT) naraenie powtarzane (kategoria 1 i 2) D Zagroenie spowodowane aspiracj (kategoria 1) D Zagroenia dla rodowiska Stwarzajca zagroenie dla rodowiska wodnego (naraenie ostre kategoria 1, naraenie przewleke kategoria 1, 2, 3 i 4) D Stwarzajca zagroenie dla warstwy ozonowej D
D
Klasyfikacje zagroenia zgodne z CLP (pena klasa zagroenia lub wyrnione
kategorie), ktre odzwierciedlaj klasyfikacj sklasyfikowane jako niebezpieczne wedug DSD/DPD.
27
Stwarzajce zagroenie a niebezpieczne

WSZYSTKIE substancje i mieszaniny, speniajce kryteria jednej lub wicej klas zagroenia wedug CLP, uznaje si za stwarzajce zagroenie. Jednake wiele innych aktw prawnych Wsplnoty, zawierajcych odniesienia do klasyfikacji substancji lub mieszanin, na przykad dyrektywa w sprawie rodkw chemicznych 98/24/WE, odnosi si do substancji lub mieszanin zaklasyfikowanych jako niebezpieczne w znaczeniu zdefiniowanym w DSD / DPD. Wicej informacji na ten temat mona znale w sekcji 23 niniejszego poradnika.
Od dnia 1 grudnia 2010 r. pojcie niebezpieczna w ramach REACH bdzie wyranie przekadane na odpowiednie klasyfikacje zgodne z CLP, z wyjtkiem obowizkw zwizanych z kartami charakterystyki, ktre maj zastosowanie do substancji speniajcych kryteria klasyfikacji jako stwarzajce zagroenie. Od dnia 1 czerwca 2015 r. SDS bdzie ostatecznie dotyczy rwnie mieszanin zaklasyfikowanych jako stwarzajce zagroenie.
Klasyfikacja mieszanin
Podobnie jak w DPD, klasyfikacja mieszanin wedug CLP odnosi si do takich samych zagroe, jak te dotyczce substancji. Tak jak w przypadku substancji, dostpne dane dotyczce danej mieszaniny jako caoci powinny by wykorzystywane przede wszystkim do okrelenia klasyfikacji. W przypadku gdy nie jest to moliwe, mona stosowa inne podejcia do klasyfikacji mieszanin, ktre mog rni si czciowo od tych obowizujcych w ramach DPD w odrnieniu od DPD, mona obecnie stosowa tak zwane zasady pomostowe w odniesieniu do niektrych zagroe dla zdrowia i rodowiska, korzystajc z danych dotyczcych podobnych przebadanych mieszanin oraz informacji dotyczcych poszczeglnych stwarzajcych zagroenie skadnikw mieszaniny. W przypadku oblicze, wzory rni si czsto od tych stosowanych w ramach DPD. Jeeli chodzi o stosowanie oceny eksperta i metody ciaru dowodw, wspomniane zasady s obecnie wyraniej wyraone w tekcie prawnym ni miao to miejsce w ramach DSD i DPD (art. 9 ust. 3 i art. 9 ust. 4 CLP).
Oznakowanie
CLP zastpuje obowizujce w ramach DSD zwroty wskazujce rodzaj zagroenia, zwroty okrelajce warunki bezpiecznego stosowania oraz znaki ostrzegawcze zwrotami okrelajcymi zagroenie, zwrotami okrelajcymi rodki ostronoci i piktogramami stosowanymi w ramach GHS ONZ i w najwikszym stopniu
28
rwnowanymi. W zasadzie zwroty te s bardzo podobne, aczkolwiek mog by nieco inaczej sformuowane. Ponadto CLP wprowadza dwa hasa ostrzegawcze stosowane w ramach GHS ONZ: Niebezpieczestwo i Uwaga, wskazujce nasilenie zagroenia, jako nowy element prawodawstwa UE (zob. sekcja 14 niniejszego poradnika). W CLP nie ma jednak elementw oznakowania odpowiadajcych wskazaniom o zagroeniu stosowanym w ramach DSD.
Zharmonizowane klasyfikacje
Oprcz samodzielnej klasyfikacji, w przypadku ktrej producenci, importerzy i dalsi uytkownicy bd zobowizani do zidentyfikowania zagroe i zaklasyfikowania substancji i mieszanin samodzielnie, CLP zawiera rwnie przepisy dotyczce zharmonizowanej klasyfikacji substancji, ktre naley stosowa bezporednio (zob. sekcja 7, sekcja 8 i sekcja 27 niniejszego poradnika). Wnioski dotyczce takiej zharmonizowanej klasyfikacji mog by przedkadane albo przez waciwe organy pastw czonkowskich, albo i jest to nowy zapis, ktry pojawia si w CLP przez samych producentw, importerw lub dalszych uytkownikw (zob. sekcja 22 niniejszego poradnika). Wnioski takie odnosz si do substancji, ktre s rakotwrcze, mutagenne lub dziaajce szkodliwie na rozrodczo (substancje CMR), oraz do substancji kategorii 1 dziaajcych uczulajco na drogi oddechowe. Ponadto pastwa czonkowskie, producenci, importerzy i dalsi uytkownicy mog take przedkada Agencji wnioski dotyczce zharmonizowanej klasyfikacji, ktre odnosz si do innych waciwoci substancji, jeeli przedstawione zostanie uzasadnienie dowodzce, e istnieje potrzeba zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania na szczeblu wsplnotowym (art. 37 ust. 2 CLP). Zharmonizowane klasyfikacje dla substancji ujtych obecnie w wykazie w zaczniku I do DSD zostay przeoone na nowe klasyfikacje zgodne z CLP; znajduj si one w tabeli 3.1 zacznika VI do CLP. Klasyfikacje dokonane w oparciu o kryteria okrelone w DSD znajduj si w tabeli 3.2 zacznika VI.
29
6. DSD / DPD a CLP porwnanie najwaniejszych poj

Pojcia uywane w odniesieniu do klasyfikacji i oznakowania
Jak wynika z poniszej tabeli, pojcia uywane w CLP s bardzo podobne do tych Pierwsze kroki
uywanych w DSD i DPD, cho nie identyczne. Aby uatwi zrozumienie CLP, w tabeli 6.1 przedstawiono najwaniejsze pojcia wystpujce w DSD i DPD, a obok rwnowane pojcia wystpujce w CLP (zob. glosariusz w zaczniku 2 do niniejszego podrcznika).
Tabela 6.1: Najwaniejsze pojcia porwnanie midzy DSD i DPD a CLP

Uywane pojcia Mieszanina(-y) Pojcie nieuywane w DPD; identyczne z definicj preparatu w DPD (art. 2 DPD). Pojcie to oznacza to samo, co preparat w ramach DPD; Definicja: mieszanina lub roztwr skadajcy si z dwch lub wikszej liczby substancji (art. 2 ust. 8 CLP). Zawarta w CLP definicja mieszaniny rni si nieznacznie od tej podanej w GHS ONZ, ktra moe by rwnie stosowana poza terytorium UE. Preparat(y) Definicja: Mieszaniny lub roztwory skadajce si z dwch lub wicej substancji chemicznych (art. 2 DPD). Stwarzajca zagroenie Pojcie nieuywane w DSD ani DPD. Substancja lub mieszania speniajca kryteria dotyczce zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych, zagroe dla zdrowia lub rodowiska, okrelona w zaczniku I do CLP, jest substancj stwarzajc zagroenie (art. 3 CLP). Pojcie nieuywane w CLP; identyczne z definicj mieszanin w CLP. DSD / DPD CLP
30
Tabela 6.1: Najwaniejsze pojcia porwnanie midzy DSD i DPD a CLP (cd.)
Uywane pojcia Niebezpieczne DSD / DPD Substancje lub mieszaniny speniajce kryteria dotyczce kategorii niebezpieczestwa, okrelone w DSD, art. 2 ust. 2. CLP Pojcie nieuywane w CLP; REACH i inne akty prawne Wsplnoty bd odnosi si do wyranych klasyfikacji zgodnych z CLP, ktre odzwierciedlaj zakres objty uprzednio definicj terminu niebezpieczne. Kategoria niebezpieczestwa Charakter zagroe (niebezpieczestwa) substancji lub preparatu. Pojcie nieuywane w CLP; REACH i inne akty prawne Wsplnoty bd odnosi si do wyranych klasyfikacji zgodnych z CLP, ktre odzwierciedlaj zakres objty uprzednio definicj terminu niebezpieczne. Klasa zagroenia / kategoria zagroenia (CLP) Pojcie nieuywane w DSD / DPD. Charakter / stopie zagroenia wynikajcego z waciwoci fizycznych, zagroenia dla zdrowia ludzkiego lub dla rodowiska (art. 2 ust. 1 i art. 2 ust. 2 CLP). Napisy okrelajce znaczenie znakw ostrzegawczych Na przykad Wybuchowa lub rca. Krtki opis zagroenia (niebezpieczestwa) stwarzanego przez substancj. Brak rwnowanego pojcia w ramach CLP.
31
Tabela 6.1: Najwaniejsze pojcia porwnanie midzy DSD i DPD a CLP (cd.)
Uywane pojcia Znak ostrzegawczy
DSD / DPD
CLP
Graficzne przedstawienie niebezpieczestwa stwarzanego przez niebezpieczne substancje lub mieszaniny (zacznik II do DSD). Na przykad poniszy symbol wskazuje substancj lub preparat o waciwociach utleniajcych.
Pojcie nieuywane w takim samym znaczeniu w CLP; zamiast tego uywa si pojcia piktogram. Rwnowany, cho nie zawsze identyczny z piktogramami uywanymi w ramach CLP. Na przykad poniszy piktogram wskazuje substancj lub mieszanin utleniajc.
Wiele piktogramw zawartych w CLP jest podobnych, cho nie identycznych, do symboli odnoszcych si do niektrych kategorii niebezpieczestwa w ramach DSD i DPD. Piktogram (Zob. znak ostrzegawczy) Pojcie nieuywane w DSD; zamiast tego uywa si pojcia znak ostrzegawczy. Rwnowany, cho nie zawsze identyczny z symbolami zagroenia uywanymi w ramach DSD i DPD. Haso ostrzegawcze Brak rwnowanego pojcia w DSD lub DPD. Ukad graficzny zawierajcy znak i inne elementy graficzne, takie jak: obramowanie, wzr lub kolor ta, ktrych zadaniem jest przekazywanie konkretnych informacji o danym zagroeniu (art. 2 ust. 3 CLP). Hasa Niebezpieczestwo lub Uwaga s uywane w celu wskazania stopnia zagroenia (art. 2 ust. 4 CLP).
32
Tabela 6.1: DSD / DPD porwnanie najwaniejszych poj (cd.)

Uywane pojcia Zwrot wskazujcy rodzaj zagroenia (zwrot R)
DSD / DPD
CLP
Wskazanie swoistych zagroe (art. 23 DSD, okrelony w zaczniku III do DSD).
Pojcie nieuywane w CLP; zamiast tego uywa si pojcia zwrot okrelajcy zagroenie. Rwnowany, cho nie zawsze identyczny ze zwrotami okrelajcymi zagroenie uywanymi w ramach CLP.
Na przykad R38: Dziaa dranico na skr. Zwrot okrelajcy zagroenie Pojcie nieuywane w DSD / DPD; zamiast tego uywa si pojcia zwrot wskazujcy rodzaj zagroenia. Rwnowany, cho nie zawsze identyczny ze zwrotami dotyczcymi zagroenia uywanymi w ramach DSD (art. 23 DSD, okrelony w zaczniku III do DSD). Na przykad R38: Dziaa dranico na skr. Zwrot okrelajcy warunki bezpiecznego stosowania (zwrot S) Zwrot okrelajcy warunki bezpiecznego stosowania danej substancji (art. 23 DSD, okrelone w zaczniku IV do DSD).
Na przykad H315: Dziaa dranico na skr. Zwroty okrelajce zagroenie opisuj rodzaj zagroe wywoywanych przez dan substancj lub mieszanin, w tym, w odpowiednich przypadkach, stopie zagroenia (art. 2 ust. 5 CLP).
Na przykad H315: Dziaa dranico na skr. Pojcie nieuywane w CLP; zamiast tego uywa si pojcia zwrot wskazujcy rodki ostronoci. Rwnowane, cho nie zawsze identyczne ze zwrotami wskazujcymi rodki ostronoci uywanymi w ramach CLP.
Na przykad S2: Chroni przed dziemi.
Na przykad P102: Chroni przed dziemi.
33

Uywane pojcia Zwrot wskazujcy rodki ostronoci
DSD / DPD
CLP
Pojcie nieuywane w DSD ani DPD; zamiast tego uywa si pojcia zwrot okrelajcy warunki bezpiecznego stosowania. Rwnowany, cho nie zawsze identyczny ze sformuowaniami dotyczcymi bezpieczestwa uywanymi w ramach DSD (art. 10 DSD). Na przykad S2: Chroni przed dziemi.
Opis zalecanego rodka lub rodkw sucych zmniejszeniu lub zapobieganiu szkodliwym skutkom, ktre wynikaj z naraenia na substancj lub mieszanin stwarzajc zagroenie podczas jej stosowania (art. 2 ust. 6 CLP).
Na przykad P102: Chroni przed dziemi. Kady producent, importer, dalszy uytkownik lub dystrybutor wprowadzajcy do obrotu substancj w jej postaci wasnej lub jako skadnik mieszaniny, lub te mieszanin (art. 2 ust. 26 CLP), zob. take sekcja 2 niniejszego poradnika.
Dostawca
Pojcie nieuywane w DSD ani DPD.
34

Substancja(-e) Pierwiastki chemiczne i ich zwizki wystpujce w stanie naturalnym lub otrzymane za pomoc procesu produkcyjnego, wczajc dodatki konieczne dla zachowania stabilnoci produktw i zanieczyszczenia wynikajce z zastosowanych procesw, lecz z wyczeniem dowolnego rozpuszczalnika, ktry moe zosta oddzielony bez wpywu na stabilno substancji i bez zmiany jej skadu (art. 2 DSD). Pierwiastek chemiczny i jego zwizki w stanie, w jakim wystpuj w przyrodzie lub zostaj uzyskane za pomoc procesu produkcyjnego, ze wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwaoci oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstaymi w wyniku zastosowanego procesu, wyczajc rozpuszczalniki, ktre mona oddzieli bez wpywu na stabilno i skad substancji (art. 2 ust. 7 CLP).
35
7. Oglne elementy klasyfikacji

Klasyfikacja
Obowizek dokonywania klasyfikacji wynika z dwch aktw prawnych, mianowicie Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
7. Oglne elementy klasyfikacji 8. Korzystanie ze zharmonizowanej klasyfikacji 9. Korzystanie z tabel przeoenia 10. rda informacji 11. Znaczenie bada w kontekcie CLP 12. Klasyfikacja substancji 13. Klasyfikacja mieszanin
z samego rozporzdzenia CLP oraz rozporzdzenia REACH: Klasyfikacja wynikajca z rozporzdzenia CLP (art. 4 ust. 1 CLP). Bdc producentem, importerem lub dalszym uytkownikiem substancji chemicznych lub mieszanin, ktre maj zosta wprowadzone do obrotu, naley klasyfikowa te substancje lub mieszaniny przed wprowadzeniem ich do obrotu, niezalenie od iloci wyprodukowanej, importowanej lub wprowadzonej do obrotu. Naley zwrci uwag, e obowizek ten dotyczy take niektrych materiaw wybuchowych (zob. sekcja 2.1 do zacznika I do CLP); oraz Klasyfikacja wynikajca z rozporzdzenia REACH (art. 4 ust. 2 CLP). Bdc producentem lub importerem, naley rwnie klasyfikowa substancje, ktrych nie wprowadza si do obrotu, jeeli podlegaj one obowizkowi rejestracji lub zgoszenia zgodnie z art. 6, 9, 17 lub 18 rozporzdzenia REACH. Powysze obejmuje klasyfikacj monomerw, pproduktw wyodrbnianych w miejscu wytwarzania, transportowanych pproduktw oraz substancji stosowanych w ramach dziaalnoci badawczo-rozwojowej ukierunkowanej na produkt i proces produkcji (PPORD). Ponadto producent lub importer wyrobu jest w dalszym cigu zobowizany do klasyfikowania substancji wchodzcej w jego skad w przypadku, gdy art. 7 i 9 REACH przewiduj ich rejestracj lub zgoszenie, i gdy substancje te nie zostay jeszcze zarejestrowane dla tego zastosowania. Powysze obejmuje klasyfikacj tych substancji wchodzcych w skad wyrobw, ktre s stosowane w ramach dziaalnoci badawczo-rozwojowej ukierunkowanej na produkt i proces produkcji. Klasy zagroenia do celw klasyfikacji zostay wyszczeglnione w czciach 2 do 5 zacznika I do CLP. Prosz zwrci uwag, e: producent wyrobu, ktry spenia wymogi definicji materiau wybuchowego okrelonej w sekcji 2.1 zacznika I do CLP, jest zobowizany do klasyfikowania, oznakowania i pakowania tych wyrobw zgodnie z CLP przed wprowadzeniem ich do obrotu (art. 4 ust. 8 CLP); dystrybutor (w tym osoba prowadzca handel detaliczny) moe posuy si klasyfikacj substancji lub mieszaniny, ustalon zgodnie z tytuem II CLP przez innego uczestnika acucha dostaw, na przykad zawart w karcie
Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji REACH i prawodawstwo powizane UE
36
charakterystyki (art. 4 ust. 5 CLP). Dystrybutor musi jednak zapewni, e wszelkiego rodzaju (ponowne) oznakowanie i (ponowne) pakowanie substancji lub mieszaniny przeprowadza si zgodnie z tytuami III i IV CLP (art. 4 ust. 4 CLP); oraz dalszy uytkownik (w tym formulator mieszanin lub reimporter substancji lub mieszanin) moe posuy si klasyfikacj substancji lub mieszaniny, ustalon zgodnie z tytuem II CLP przez uczestnika acucha dostaw, na przykad zawart w karcie charakterystyki, pod warunkiem e nie zmienia skadu chemicznego tej substancji lub mieszaniny (art. 4 ust. 6 CLP). Ponadto dalszy uytkownik musi zapewni, e wszelkiego rodzaju (ponowne) oznakowanie i (ponowne) pakowanie substancji przeprowadza si zgodnie z tytuami III i IV CLP (art. 4 ust. 4 CLP).
Klasyfikacje wszystkich substancji zgaszanych lub rejestrowanych w ramach REACH lub CLP zostan wczone do wykazu klasyfikacji i oznakowania, utworzonego w Agencji (art. 42 CLP). Wykaz bdzie wskazywa, czy klasyfikacja jest zharmonizowana, czy te zostaa ona uzgodniona pomidzy dwoma albo wiksz liczb zgaszajcych i rejestrujcych. Producenci wyrobw musz przekazywa Agencji informacje dotyczce substancji wchodzcych w skad wyrobw, o ile s to substancje stanowice bardzo due zagroenie (SVHC), s obecne w tych wyrobach w iloci powyej 1 tony przypadajcej na producenta lub importera rocznie i s zawarte w wyrobach w steniach powyej 0,1% wag. (art. 7 ust. 2 REACH). Informacje, ktre naley przekaza, obejmuj rwnie zastosowanie(-a) substancji w wyrobach oraz zastosowanie(-a) wyrobw (art. 7 ust. 4 REACH).
Samodzielna klasyfikacja i zharmonizowana klasyfikacja

CLP zawiera przepisy dotyczce dwch rodzajw klasyfikacji: samodzielnej klasyfikacji i zharmonizowanej klasyfikacji. Jeeli te pojcia nie s Pastwu znane, prosimy o zapoznanie si z przedstawionymi poniej zwizymi opisami zharmonizowanej klasyfikacji i samodzielnej klasyfikacji.
Samodzielna klasyfikacja: decyzj w sprawie szczeglnej klasyfikacji

zagroenia oraz oznakowania substancji lub mieszaniny podejmuje
37
producent, importer albo dalszy uytkownik tej substancji lub mieszaniny lub, w odpowiednim przypadku, ci producenci wyrobw, ktrzy s zobowizani do klasyfikowania, zob. tabela 2.5 w sekcji 2 niniejszego poradnika. Obowizek dokonywania samodzielnej klasyfikacji jest okrelony zarwno w ramach DSD (i DPD), jak i CLP. W ramach CLP producenci substancji, importerzy substancji lub mieszanin, producenci lub importerzy materiaw wybuchowych lub wyrobw, w odniesieniu do ktrych REACH przewiduje rejestracj lub zgoszenie, dalsi uytkownicy, w tym formulatorzy (produkujcy mieszaniny) oraz dystrybutorzy, s zobowizani do dokonywania samodzielnej klasyfikacji tych substancji, ktrym nie przypisano zharmonizowanej klasyfikacji zagroenia (zob. poniej), lub w przypadku gdy zharmonizowana klasyfikacja jest dostpna jedynie w odniesieniu do wybranych zagroe. Mieszaniny musz by zawsze poddawane samodzielnej klasyfikacji przez dalszych uytkownikw lub importerw mieszanin.
Jednym z celw forum wymiany informacji o substancjach (SIEF) jest uzgodnienie klasyfikacji i oznakowania tej samej substancji, w przypadku gdy istnieje rnica zda co do klasyfikacji i oznakowania danej substancji pomidzy potencjalnymi rejestrujcymi (art. 29 REACH).
Zharmonizowana klasyfikacja: decyzja w sprawie klasyfikacji w

odniesieniu do szczeglnego zagroenia stwarzanego przez dan substancj podejmowana jest na szczeblu wsplnotowym (zob. rwnie sekcja 22 niniejszego poradnika). Zharmonizowane klasyfikacje substancji zamieszczono w tabelach w czci 3 zacznika VI do CLP. Stosowanie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji jest
obowizkowe. Zobowizani s do niego wszyscy dostawcy tej samej substancji, tj. producenci substancji, importerzy substancji lub mieszanin, producenci lub importerzy materiaw wybuchowych lub wyrobw, w odniesieniu do ktrych REACH przewiduje rejestracj lub zgoszenie, dalsi uytkownicy, w tym formulatorzy (produkujcy mieszaniny) oraz dystrybutorzy. Zharmonizowana klasyfikacja i zharmonizowane oznakowanie dla okoo 8000 substancji zostay wyszczeglnione w zaczniku I do DSD. Z chwil wejcia w ycie CLP zacznik I do DSD zosta uchylony. Aby w peni uwzgldni wykonane prace oraz dowiadczenia zgromadzone w ramach DSD, wszystkie zharmonizowane klasyfikacje, jak rwnie wikszo specyficznych ste
38
granicznych substancji wyszczeglnionych w zaczniku I do DSD, zostay przeniesione do czci 3 zacznika VI do CLP: w tabeli 3.1 substancje s zaklasyfikowane zgodnie z CLP, natomiast tabela 3.2 zawiera oryginalne klasyfikacje dokonane w oparciu o kryteria okrelone w DSD. Zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie w ramach DSD obejmoway zazwyczaj wszystkie kategorie niebezpieczestwa. W przyszoci harmonizacja klasyfikacji bdzie miaa zastosowanie w odniesieniu do waciwoci CMR oraz do dziaania uczulajcego na drogi oddechowe. Co wicej, harmonizacja klasyfikacji w odniesieniu do innych waciwoci bdzie dokonywana na podstawie indywidualnej analizy kadego przypadku. Substancje objte regulacj na mocy dyrektywy 98/8/WE (BPD) dotyczcej produktw biobjczych lub na mocy dyrektywy Rady 91/414/EWG (PPPD) dotyczcej rodkw ochrony rolin, podlegaj w normalnych okolicznociach zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowaniu w odniesieniu do wszystkich waciwoci stwarzajcych zagroenie (art. 36 ust. 2 CLP). Aby uzyska dalsze informacje, naley zapozna si z sekcj 22 oraz sekcj 24 niniejszego poradnika.
39
8. Korzystanie ze zharmonizowanych klasyfikacji

Informacje oglne
Aby w peni uwzgldni wykonane prace oraz dowiadczenia zgromadzone w ramach Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
DSD, wszystkie klasyfikacje substancji zharmonizowane uprzednio w zwizku z DSD zostay przeoone na zharmonizowane klasyfikacje zgodne z CLP. Wynik owych przeoe przedstawiono w tabeli 3.1 w zaczniku VI do CLP, natomiast tabela 3.2 w zaczniku VI do CLP zawiera oryginalny i nieprzeoony zacznik I do DSD, a do 29. dostosowania do postpu naukowo-technicznego wcznie (29 ATP). Zamiarem Komisji jest wczenie zarwno 30., jak i 31. dostosowania do postpu naukowotechnicznego do zacznika VI do rozporzdzenia CLP, za porednictwem dostosowania do postpu naukowo-technicznego rozporzdzenia CLP. Podczas przygotowywania tabeli 3.1 w zaczniku VI do CLP, klasyfikacja zgodna z kryteriami okrelonymi w DSD nie odpowiadaa czasami w peni klasyfikacji zgodnej z kryteriami okrelonymi w CLP, zwaszcza w odniesieniu do zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych, toksycznoci ostrej oraz dziaania toksycznego na narzdy docelowe (STOT) powtarzane naraenie. W przypadku zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych, przeoenia przedstawione w tabeli zostay oparte na ponownej ocenie dostpnych danych. W przypadku stosownych zagroe dla zdrowia, substancjom przydzielono minimum klasyfikacji w ramach CLP. Producenci lub importerzy powinni stosowa t klasyfikacj, musz jednak dokona klasyfikacji w kategorii wyszego zagroenia w przypadku, gdy dysponuj informacjami wskazujcymi, e jest to bardziej waciwe. Sytuacje, w ktrych naley stosowa klasyfikacje inne ni minimum klasyfikacji, przedstawiono w pkt 1.2.1 zacznika VI do CLP. W przyszoci tabela 3.1 zostanie zaktualizowana, gdy Komisja podejmie decyzj w sprawie dalszych zharmonizowanych klasyfikacji. Do dnia 31 maja 2015 r. zostanie rwnoczenie dodana odpowiednia pozycja do tabeli 3.2.
Jak korzysta ze zharmonizowanych klasyfikacji

Wskazwki dotyczce korzystania ze zharmonizowanych klasyfikacji w ramach CLP mona znale na rys. 8.1 zamieszczonym poniej. Prosz zwrci uwag, e minimalna klasyfikacja dla danej kategorii zostaa oznaczona odnonikiem * w tabeli 3.1 w zaczniku VI do CLP. Specyficzne stenia graniczne (SSG), ktre s nisze lub wysze od oglnych ste granicznych okrelonych w zaczniku I do CLP, zostay zamieszczone
40
w tabelach w czci 3 zacznika VI do CLP. Ma to rwnie zastosowanie w odniesieniu do wikszoci SSG, ktre zostay uprzednio przypisane w ramach DSD. Substancjom, ktrym przypisano zharmonizowan klasyfikacj w odniesieniu do rodowiska wodnego, mg zosta nadany wspczynnik M (wspczynnik mnonikowy), ktry jest rwnowany z SSG ustalonym dla innych klas zagroenia; zob. rwnie cz 1.5 Moduu 2. Wspczynniki M i SSG zamieszczono w tabeli 3.1 w zaczniku VI w tej samej kolumnie. W przypadku gdy w tej kolumnie pojawia si gwiazdka (*), dane stenie graniczne nie moe by przeniesione z zacznika I do DSD do zacznika VI do CLP, np. w przypadkach zastosowania minimum klasyfikacji w ramach CLP. Po raz kolejny moe to szczeglnie dotyczy klasyfikacji w odniesieniu do toksycznoci ostrej oraz do dziaania toksycznego na narzdy docelowe (STOT) naraenie powtarzane. Jeeli stosuj Pastwo substancj w mieszaninie, podczas dokonywania klasyfikacji tej mieszaniny naley uwzgldni wszelkie SSG i/lub wspczynniki M przypisane do pozycji dotyczcej tej substancji. W przypadku gdy wspczynnik M nie zosta podany w czci 3 zacznika VI dla substancji zaklasyfikowanych jako stwarzajce zagroenie dla rodowiska wodnego w kategoriach toksyczno ostra kategorii 1 lub toksyczno przewleka kategorii 1, naley ustali wspczynnik M. Ten wspczynnik M stosuje si, jeeli mieszanina zawierajca substancj zostaa zaklasyfikowana przy uyciu metody sumowania. W odrnieniu od zacznika I do DSD, tabela 3.2 w zaczniku VI do CLP nie zawiera ju oglnych ste granicznych. Zostay one usunite w celu poprawy czytelnoci oraz spjnoci z drugim dostosowaniem do postpu naukowo-technicznego dyrektywy 1999/45/WE (DPD). Tabela 3.2 ma zastosowanie wraz z wejciem w ycie CLP. Naley rwnie upewni si, czy w peni uwzgldniaj Pastwo wpyw wszelkiego rodzaju specjalnych rodkw ostronoci, ktre pojawiaj si w kolumnie Noty w tabeli 3.1 w zaczniku VI do CLP. Noty te mog doprowadzi do korekty ostatecznej klasyfikacji, poniewa: substancja (kwasy, zasady itd.) jest wprowadzana do obrotu w postaci wodnego roztworu o rnych steniach; droga naraenia lub charakter skutkw prowadz do rozrnienia klasyfikacji w klasie zagroe; substancja jest wprowadzana do obrotu w postaci, ktra nie wykazuje zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych okrelonych w klasyfikacji; substancja zawiera stabilizator lub inhibitor, ktry moe mie wpyw na klasyfikacj;
41
niektre zoone substancje ropopochodne i pochodne wgla zawieraj szczegln substancj znacznikow w iloci mniejszej ni okrelony poziom; lub substancja zostaa zakwalifikowana jedynie w odniesieniu do niektrych waciwoci stwarzajcych zagroenie.
42
Rys. 8.1:
Aspekty,
ktre
naley
rozway
przy
korzystaniu
ze zharmonizowanej klasyfikacji
Wykaz zharmonizowanej klasyfikacji znajduje si w tabeli 3.1 w zaczniku VI
Tak Czy w pozycji dotyczcej substancji przypisane s noty w kolumnie Noty?
Do celw zharmonizowanej klasyfikacji naley zastosowa zasady okrelone w kolumnie Noty dla danej substancji*
Nie
Nie Czy niektre z klas zagroenia objte s minimum klasyfikacji?
Naley zastosowa zharmonizowan klasyfikacj zgodnie z tabel 3.1 z zacznika VI*
Tak
Czy dostpne s dane lub informacje sugerujce klasyfikacj bardziej restrykcyjn od minimum klasyfikacji w odniesieniu do danej klasy zagroenia?
Tak
Zamiast minimum klasyfikacji w odniesieniu do danej klasy zagroenia naley zastosowa bardziej restrykcyjn klasyfikacj*
Nie
Czy klasyfikacja dokonana w oparciu o stan fizyczny substancji i tabel przeoenia jest bardziej uszczegowiona od minimum klasyfikacji?
Tak
Zamiast minimum klasyfikacji w odniesieniu do danej klasy zagroenia naley zastosowa bardziej uszczegowion klasyfikacj*
Nie
W odniesieniu do danej klasy zagroenia naley zastosowa minimum klasyfikacji*
Uwaga * W przypadku substancji wchodzcej w skad mieszaniny naley uwzgldni wszelkie stenia graniczne i/lub wspczynniki M przypisane do tej substancji w ramach klasyfikacji mieszaniny
43
9. Korzystanie z tabel przeoenia
Przekadanie istniejcych klasyfikacji

W zaczniku VII do CLP zamieszczono tabel przeoenia, za pomoc ktrej Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
7. Oglne elementy klasyfikacji 8. Korzystanie ze zharmonizowanej klasyfikacji 9. Korzystanie z tabel przeoenia 10. rda informacji 11. Znaczenie bada w kontekcie CLP
producenci, importerzy i dalsi uytkownicy mog przekada istniejce klasyfikacje dokonane w ramach DSD lub DPD na klasyfikacje zgodne z CLP. Z tych tabel przeoenia mona korzysta w przypadku, gdy Pastwo lub Pastwa dostawca dokonali ju klasyfikacji substancji zgodnie z DSD przed dniem 1 grudnia 2010 r., lub mieszaniny zgodnie z DPD przed dniem 1 czerwca 2015 r., oraz gdy nie s dostpne dalsze dane dotyczce substancji lub mieszaniny i rozpatrywanej klasy zagroenia; zob. rwnie wytyczne zamieszczone w czci 1.8 Moduu 2. Innymi sowy, wykorzystanie tabeli przeoenia umoliwia przypisanie klasyfikacji zgodnych z CLP do substancji lub mieszanin, zamiast dokonywania ich klasyfikacji od samego pocztku zgodnie z tytuem II CLP oraz kryteriami okrelonymi w zaczniku I do CLP (art. 61 ust. 5 CLP). Tabela przeoenia dotyczy tych zagroe, w przypadku ktrych istnieje odpowiednia
12. Klasyfikacja substancji 13. Klasyfikacja mieszanin
korelacja pomidzy DSD/DPD i CLP. W przypadku braku stosownej klasyfikacji w ramach CLP, niezbdne bdzie samodzielne dokonanie oceny tych waciwoci przy zastosowaniu kryteriw okrelonych w zaczniku I do CLP. Poniej zamieszczono przykady niedostatecznej korelacji: w przypadku substancji staych atwopalnych nie ma moliwoci dokonania przeoenia pomidzy kryteriami DSD i CLP. W zwizku z tym przeoenie nie jest moliwe; w przypadku toksycznoci ostrej, przedziay klasyfikacji obu systemw nakadaj si na siebie, i dopki dane nie bd dostpne, mona stosowa minimum klasyfikacji przy wykorzystaniu tabeli przeoenia. Naley jednak dokadnie to zweryfikowa, jeli dysponuj Pastwo danymi pozwalajcymi na dokonanie dokadniejszej klasyfikacji substancji lub mieszaniny. Szczegln ostrono naley zachowa przy korzystaniu z tabeli przeoenia w odniesieniu do mieszanin, gdy istnieje wiele ogranicze dotyczcych jej stosowania. W przypadku mieszanin zaklasyfikowanych wczeniej na podstawie wynikw bada, tabela moe by wykorzystana w taki sam sposb, jak w odniesieniu do substancji. Jednake w przypadku tych mieszanin, ktre zostay wczeniej zaklasyfikowane na podstawie ste granicznych okrelonych w DPD lub standardowej metody oblicze w ramach DPD, proponowany rezultat przeoenia w ramach CLP naley dokadnie rozway ze wzgldu na rnice w zakresie ste
44
granicznych i metod oblicze w ramach CLP. W szczeglnym przypadku braku klasyfikacji w ramach DPD, nie naley korzysta z tabeli, gdy brak jest uzasadnionych wskaza co do potencjalnego rezultatu przeoenia. Tabel przeoenia mona si rwnie posuy w odniesieniu do substancji, ktrym przypisano zharmonizowane klasyfikacje zamieszczone w tabeli 3.1 w zaczniku VI do CLP, w przypadku gdy pozycja dotyczca tej substancji nie obejmuje klasy zagroenia lub dalszego zrnicowania, ktre naley przeoy. Aby sprawdzi, czy nie zachodzi taka sytuacja, naley odwoa si do kolumny Noty w tabeli 3.1 (Nota H). Prosz zwrci uwag, e ilekro dysponuj Pastwo danymi dotyczcymi substancji lub mieszaniny, na przykad zawartymi w otrzymanych kartach charakterystyki, ocena i klasyfikacja odbywa si zgodnie z art. 9 do 13 CLP (wprowadzenie do zacznika VII do CLP). Bardziej szczegowe wytyczne dotyczce korzystania z tabeli przeoenia
zamieszczono w czci 1.8 Moduu 2.
45
10. rda informacji

Gdzie mona znale informacje?
Konieczne bdzie zbieranie informacji dotyczcych waciwoci substancji lub Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
mieszaniny w celu dokonania jej klasyfikacji i oznakowania. W niniejszej sekcji zamieszczono wskazwki, ktre uatwi znalezienie tego rodzaju informacji (aby zapozna si z dodatkowymi rdami uytecznych informacji, zob. zacznik 3 do niniejszego poradnika).
Poszukiwania we wasnym przedsibiorstwie

Jeli musz Pastwo zaklasyfikowa substancj lub mieszanin stosownie do jednej z rl wyszczeglnionych w sekcji 2 niniejszego poradnika, by moe dokonalicie ju jej klasyfikacji w ramach DSD lub DPD. W takim wypadku bdzie mona sprawdzi, jakiego rodzaju informacje lub dane s ju dostpne w Pastwa wasnym przedsibiorstwie.
REACH (substancje)
Mona wykorzysta informacje przygotowywane w celu zachowania zgodnoci z REACH lub otrzymywane w wyniku wymiany informacji w ramach SIEF (zob. rwnie sekcja 26 niniejszego poradnika). W takiej sytuacji mona rwnie zapozna si z Poradnikiem na temat wymaga informacyjnych i oceny bezpieczestwa chemicznego, a zwaszcza z sekcj R.3, w ktrej szczegowo opisano zbieranie informacji (zob. rwnie sekcja 27 niniejszego poradnika). Mog Pastwo rwnie mie moliwo zdobycia i wykorzystania informacji dotyczcych substancji i mieszanin ocenionych na mocy innych aktw prawnych Wsplnoty, na przykad regulujcych produkty biobjcze i rodki ochrony rolin. Poniewa REACH nakada rwnie obowizek przekazywania informacji na temat substancji i mieszanin wszystkim uczestnikom acucha dostaw, naley korzysta z informacji podanych w kartach charakterystyki lub zasign opinii dostawcy(-w) substancji. Na stronie internetowej Agencji mona take znale stosowne, nieobjte klauzul poufnoci informacje dotyczce substancji wytwarzanych w UE lub importowanych do UE.
46
Dyrektywy w sprawie transportu (substancje)

Wiele spord kryteriw stosowanych w ramach GHS ONZ (w podziale na klasy zagroenia), zwaszcza te dotyczce zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych, zostao ju wczonych do przepisw modelowych ONZ oraz powizanych instrumentw prawnych (ADR, RID, ADN, kod IMDG i ICAO [zob. zacznik 2 do niniejszego poradnika]), regulujcych transport towarw niebezpiecznych. Mona wykorzysta klasyfikacj transportow w charakterze jednego ze rde informacji do celw klasyfikacji i oznakowania substancji, o ile nie jest ona wymieniona w zaczniku VI do CLP. Przed wykorzystaniem klasyfikacji transportowej naley zda sobie spraw z nastpujcych faktw:
klasyfikacje transportowe nie obejmuj wszystkich zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych oraz zagroe dla zdrowia i rodowiska zamieszczonych w GHS, dlatego te brak klasyfikacji transportowej dla danej substancji nie oznacza, e nie naley dokonywa jej klasyfikacji w ramach CLP. W odniesieniu do zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych oznacza to, e by moe bdzie naleao przeprowadzi badania w celu uzyskania danych niezbdnych do jednoznacznej klasyfikacji zgodnej z CLP;
zgodnie z aktami prawnymi dotyczcymi transportu, z pozycjami w Wykazie Towarw Niebezpiecznych (ADR, cz 3) powizane s czasami specjalnie przepisy, ktre musz by spenione, by mogo doj do zaklasyfikowania w odpowiedniej klasie transportowej. W takich przypadkach klasyfikacja do celw dostaw i stosowania moe si rni. Co wicej, do jednej substancji mog by przypisane nawet dwie rne pozycje, obejmujce dwie rne klasyfikacje, z ktrych jedna jest powizana z jednym lub wiksz liczb specjalnych przepisw; oraz
klasyfikacja transportowa moe by oparta na innym zestawie informacji ni ten, ktry jest obecnie wymagany w celu uzyskania klasyfikacji zgodnej z CLP.
Inne rda informacji

Informacje dotyczce stwarzajcych zagroenie waciwoci substancji mona pozyskiwa w bazach danych dostpnych w Internecie oraz w periodykach naukowych. Na przykad sekcja R.3.4 Poradnika na temat wymaga informacyjnych i oceny bezpieczestwa chemicznego na stronie internetowej ECHA wymienia szereg najwaniejszych dostpnych baz i bankw danych (niektre s udostpniane nieodpatnie, z innych mona korzysta po uiszczeniu opaty); ponadto poniej zamieszczono kilka wybranych rde informacji. Prosz zwrci uwag, e mog one
47
nie przedstawia wszystkich dostpnych rde; sama wzmianka o rdle danych nie oznacza zatwierdzenia jego zawartoci. Jeeli chodzi o informacje i rda danych w krajach UE, warto wymieni nastpujce: ESIS (Europejski System Informacji o Substancjach Chemicznych) na stronie internetowej Jednostki ds. Bezpieczestwa i Jakoci Produktw Konsumenckich WCB: http://ecb.jrc.it/esis/; oraz EFSA (Europejski Urzd ds. Bezpieczestwa ywnoci, w zakresie substancji czynnych w rodkach ochrony rolin): http://www.efsa.europa.eu/EFSA/efsa_locale-1178620753812_home.htm Poniej zamieszczono rwnie wykaz rde spoza UE. Prosz zwrci uwag, e wykaz ten podano jedynie do celw informacyjnych; sama wzmianka o rdle danych nie oznacza zatwierdzenia jego zawartoci: ECHEM Portal OECD: http://webnet3.oecd.org/echemportal/; RTECS (Rejestr Toksycznych Skutkw Substancji Chemicznych) dostpny na stronie internetowej NIOSH (Narodowego Instytutu Bezpieczestwa i Higieny Pracy USA): http://www.cdc.gov/niosh/rtecs/; strona internetowa USEPA (Agencji Ochrony rodowiska Stanw Zjednoczonych): http://www.epa.gov/; IRIS (Zintegrowany System Informacji o Zagroeniach) dostpny na stronie internetowej USEPA: http://cfpub.epa.gov/ncea/iris/index.cfm; strona internetowa OSHA (Agencji Bezpieczestwa i Zdrowia w Pracy USA): http://www.osha.gov/; strona internetowa NICNAS (Narodowego Systemu Zgaszania i Oceny Chemikaliw Przemysowych Australia): http://www.nicnas.gov.au/; strona internetowa TOXNET zawierajca bazy danych, np. Toxline i HSDB: http://toxnet.nlm.nih.gov/; strona internetowa IPCS INCHEM (Midzynarodowego Programu Bezpieczestwa Chemicznego): http://www.inchem.org/; oraz literatura naukowa: portal PubMed Narodowej Biblioteki Medycznej USA, umoliwiajcy wyszukanie setek periodykw w obrbie tej tematyki, z ktrych wiele udostpnianych jest nieodpatnie. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/.
Przeprowadzenie bada
Po dokonaniu przegldu innych rde informacji powinno si by moe rozway przeprowadzenie bada (zob. sekcja 11 niniejszego poradnika).
48
11. Znaczenie bada w kontekcie CLP

Znaczenie bada
CLP zobowizuje producenta, importera lub dalszego uytkownika do zbierania Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
stosownych i dostpnych informacji dotyczcych wszelkich stwarzajcych zagroenie waciwoci substancji lub mieszaniny. Informacje te naley podda rygorystycznej ocenie w celu ustalenia, czy dana substancja lub mieszania powinna zosta zaklasyfikowana. W przypadku zagroe wynikajcych z waciwoci fizycznych, s Pastwo zobowizani do generowania nowych informacji do celw klasyfikacji i oznakowania, chyba e stosowne i wiarygodne informacje s ju dostpne. Obowizek przeprowadzania bada nie ma jednak zastosowania do zagroe dla zdrowia i dla rodowiska; zob. take poniej. Zasadniczo, jeeli generowane s nowe dane, powinny by spenione niektre kryteria jakoci w celu zapewnienia, e oparta na nich klasyfikacja jest prawidowa. Badania naley przeprowadza na substancji lub mieszaninie w postaci(ach) lub stanie(-ach) fizycznym(-ych), w jakich jest ona wprowadzana do obrotu i w jakich moe by odpowiednio stosowana; zob. take cz 1.2 Moduu 2.
Przeprowadzanie
bada
dotyczcych
zagroe
wynikajcych
z waciwoci fizycznych
Zagroenia wynikajce z waciwoci fizycznych, stwarzane przez substancje i mieszaniny, powinny zosta okrelone w drodze bada przeprowadzanych w oparciu o metody lub normy, o ktrych mowa w czci 2 zacznika I do CLP. Mona je znale na przykad w Podrczniku bada i kryteriw ONZ na stronie internetowej http://www.unece.org/trans/danger/publi/manual/manual_e.html, ktry zwykle stosuje si przy klasyfikacji substancji i mieszanin do celw transportu. W przypadku gdy dostpne s wyniki bada przeprowadzonych w oparciu o inne metody lub normy, dane te mog by wykorzystywane pod warunkiem, e s one odpowiednie do celw ustalenia zagroe. Aby podj decyzj co do adekwatnoci, naley samodzielnie lub z pomoc zaangaowanego eksperta sprawdzi, czy istnieje dokumentacja wystarczajca do dokonania oceny przydatnoci zastosowanego badania oraz czy badanie zostao przeprowadzone przy dopuszczalnym poziomie zapewnienia jakoci. W razie koniecznoci przeprowadzenia nowych bada prosz zwrci uwag, e najpniej od dnia 1 stycznia 2014 r. powinno si przeprowadza nowe badania, zgodnie z uznanym systemem jakoci lub przez laboratoria zachowujce zgodno
49
ze stosownymi uznanymi normami, np. EN ISO/IEC 17025 3 . Dalsze wskazwki dotyczce tego zagadnienia mona znale w czci 2 Moduu 2.
Przeprowadzanie bada dotyczcych zagroe dla zdrowia i dla rodowiska

CLP nie nakada na Pastwa obowizku przeprowadzania nowych bada. Mona jednak przeprowadzi nowe badania, pod warunkiem e wyczerpane ju zostay wszelkie inne moliwoci Przepisy te wygenerowania dotycz informacji, w tym rwnie przez danych, zastosowanie przepisw przewidzianych w sekcji 1 zacznika XI do REACH (art. 8 CLP). wykorzystywania istniejcych wykorzystywania danych pochodzcych z bada nieprzeprowadzonych zgodnie z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej, wykorzystywania istniejcych danych uzyskanych w wyniku bada na ludziach, zastosowania metody analizy ciaru dowodw oraz stosowania Q(SAR) 4 , metod in vitro oraz podejcia przekrojowego. W celu zastosowania kryteriw naley wykorzysta ocen eksperta, na przykad aby dokona oceny dostpnych danych pochodzcych z bada, ktrych nie mona wykorzysta bezporednio do kryteriw, lub aby wykorzysta dostpne dane dotyczce mieszanin, ktre s podobne do tej, ktra ma zosta zaklasyfikowana (art. 9 CLP). Badania na zwierztach naley przeprowadza jedynie w sytuacji, gdy nie s dostpne adne inne moliwoci, ktre zagwarantowayby odpowiedni wiarygodno i jako danych. Nowe badania bez udziau zwierzt mog by przeprowadzane w sytuacji, gdy gwarantuje to bardziej odpowiedni klasyfikacj, np. w przypadku bada przeksztacenia/rozpuszczalnoci do celw klasyfikacji metali i trudno rozpuszczalnych zwizkw metali pod wzgldem zagroe dla rodowiska wodnego. Nie jest dozwolone przeprowadzanie do celw rozporzdzenia CLP bada na ludziach. Istnieje natomiast moliwo wykorzystywania danych pochodzcych z bada klinicznych lub epidemiologicznych, albo sprawdzonych naukowo bada przypadkw. Zabrania si przeprowadzania bada na naczelnych innych ni ludzie (art. 7 CLP). Zasadniczo wszelkiego rodzaju nowe badania prowadzone s zgodnie z metodami bada okrelonymi w rozporzdzeniu (WE) nr 440/2008; ewentualnie mog by one przeprowadzone w oparciu o solidne, uznane w skali midzynarodowej zasady naukowe lub zgodnie z metodami zatwierdzonymi zgodnie z procedurami midzynarodowymi. Badania przeprowadzane s na substancji lub mieszaninie w postaci(ach) lub stanie(ach) fizycznym(-ych), w ktrym(-ych) s one wprowadzane do obrotu i w ktrych
3 4
EN ISO/IEC 17025 Oglne wymagania dotyczce kompetencji laboratoriw badawczych i wzorcujcych. (Q)SAR oznacza jakociowe lub ilociowe modele zalenoci struktura-aktywno.
50
mog by stosowane zgodnie z racjonalnymi oczekiwaniami (w celu uzyskania dalszych wytycznych oraz w zob. cz 1.2 poszanowaniu Moduu 2). przepisw Ponadto dyrektywy nowe badania z W wykorzystaniem zwierzt musz by prowadzone zgodnie z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej 86/609/EWG. normalnych okolicznociach niezbdne bdzie zlecenie tego rodzaju bada jednostkom zewntrznym. W przypadku mieszanin stosuje si takie same zasady jak w przypadku substancji jeeli dostpne s dane dotyczce mieszaniny jako caoci, naley je uwzgldni w pierwszej kolejnoci. Jednake w odniesieniu do rakotwrczych, mutagennych lub dziaajcych szkodliwie na rozrodczo (CMR) waciwoci danej mieszaniny, klasyfikacja jest zazwyczaj oparta na klasyfikacji skadnikw przy zastosowaniu odpowiednich wartoci ste granicznych. Jedynie w wyjtkowych przypadkach mona wykorzysta dostpne dane z bada samej mieszaniny, tj. gdy wskazuj one na wystpowanie waciwoci CMR, ktrych nie stwierdzono na podstawie informacji dotyczcych poszczeglnych substancji (art. 6 ust. 3 CLP). Klasyfikacja mieszanin pod wzgldem zagroe dla rodowiska wodnego, przy uwzgldnieniu waciwoci biodegradacyjnych i bioakumulacyjnych, powinna opiera si na waciwociach skadnikw (art. 6 ust. 4 CLP). W przypadku stopw moliwe s jednak wyjtki od tej zasady, zob. cz 4.1 Moduu 2. Aby uzyska dalsze informacje dotyczce poszczeglnych zagroe naley zapozna si z czciami 24 Moduu 2.
51
12. Klasyfikacja substancji

Podstawowe etapy klasyfikacji substancji
Istniej cztery podstawowe etapy klasyfikacji substancji, ktre przedstawiono na Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
7. Oglne waciwoci klasyfikacji 8. Korzystanie ze zharmonizowanej klasyfikacji 9. Korzystanie z tabel przeoenia
rysunku 12.1:
Rysunek 12.1: Cztery podstawowe etapy klasyfikacji substancji
Etap 1: Zbierz wszystkie dostpne informacje
Etap 2:
10. rda informacji 11. Znaczenie bada w kontekcie CLP 12. Klasyfikacja substancji 13. Klasyfikacja mieszanin
Przeanalizuj informacje w celu zapewnienia, e s odpowiednie i wiarygodne
Etap 3: Oce dostpne informacje w oparciu o kryteria klasyfikacji
Etap 4: Podejmij decyzj w sprawie odpowiedniej klasyfikacji
Zbieranie dostpnych informacji

Naley zbiera stosowne i wiarygodne informacje, ktre mog pomc w ustaleniu klasyfikacji kadej z substancji. Informacje te mog obejmowa: wyniki bada przeprowadzonych zgodnie z rozporzdzeniem w sprawie metod bada (WE) nr 440/2008 (art. 5 ust. 1 lit. a) CLP); wyniki bada przeprowadzonych zgodnie z solidnymi, uznanymi w skali midzynarodowej zasadami naukowymi lub z metodami zatwierdzonymi zgodnie z procedurami midzynarodowymi (art. 5 ust. 1 lit. a) i art. 8 ust. 3 CLP). Zaliczaj si do nich wyniki bada przeprowadzonych w oparciu o metody lub normy okrelone w Podrczniku bada i kryteriw ONZ, o ktrych mowa w czci 2 zacznika I;
52
wyniki zastosowanych metod nieobejmujcych bada, takich jak (Q)SAR, podejcie przekrojowe, podejcie kategoryzacyjne (art. 5 ust. 1 lit. c) CLP i sekcja 1 zacznika XI do REACH), oraz
dane z dowiadcze przeprowadzanych na ludziach w odniesieniu do wszelkiego rodzaju zagroe, w tym dane epidemiologiczne, dane z baz danych z informacjami o wypadkach oraz dane z zakadw pracy (art. 5 ust. 1 lit. b) CLP);
wszelkie nowe informacje naukowe (art. 5 ust. 1 lit. d) CLP); oraz wszelkie pozostae informacje, ktre wygenerowano w ramach uznanych na poziomie midzynarodowym programw dotyczcych chemikaliw (art. 5 ust. 1 lit. e) CLP).
Aby zapozna si z wykazem rde informacji, zob. sekcja 10 oraz zacznik 3 do niniejszego poradnika. Prosz zwrci uwag, e w przypadku gdy substancja posiada zharmonizowan klasyfikacj oraz odpowiedni wpis w tabelach w zaczniku VI do CLP, nie ma obowizku do zbierania informacji dotyczcych tego okrelonego rodzaju zagroenia. Innymi sowy, przed rozpoczciem zbierania informacji naley w pierwszej kolejnoci sprawdzi informacje w zaczniku VI.
Niezbdne bdzie utworzenie jednego lub kilku forw SIEF dla kadej substancji poddanej rejestracji wstpnej (substancji wprowadzonej), posiadajcej tak sam tosamo chemiczn. Jednym z podstawowych celw SIEF jest dokonanie uzgodnie dotyczcych klasyfikacji i oznakowania substancji w sytuacji wystpienia rnic pomidzy potencjalnymi rejestrujcymi. Gdyby zechcieli Pastwo dokona rejestracji substancji niewprowadzonej, mona uzyska dostp do danych z bada w ramach procedury zwracania si z zapytaniem (art. 26 i 27 REACH). Jeeli inny czonek forum SIEF lub poprzedni rejestrujcy dysponuje danymi z bada z udziaem zwierzt krgowych, jest zobowizany do udostpnienia tych informacji, po uiszczeniu odpowiedniej czci kosztw (art. 30 REACH). Mona rwnie zwrci si o przekazanie Wam danych z bada bez udziau zwierzt krgowych, o ile dane takie s dostpne. Nie ma jednak obowizku udostpniania danych z bada bez udziau zwierzt (art. 27 REACH).
53
Analiza informacji w celu zapewnienia, e s odpowiednie i wiarygodne

Naley rozway, czy dysponuje si odpowiedni wiedz specjalistyczn, aby przesdza o adekwatnoci i prawdziwoci otrzymanych informacji dotyczcych zagroe. Jeeli nie, by moe konieczne bdzie zasignicie opinii eksperta. Naley na wasn rk lub przy pomocy zaangaowanego eksperta przeanalizowa zebrane informacje w celu ustalenia, czy s one odpowiednie i wiarygodne do celw klasyfikacji. Informacje powinny odnosi si do postaci lub stanu(-w) fizycznego(-ych), w jakich substancja jest stosowana lub wprowadzana do obrotu i w jakich moe by stosowana zgodnie z racjonalnymi oczekiwaniami (art. 5 ust. 1 i art. 9 ust. 5 CLP). Aby zapozna si z dalszymi wytycznymi, zob. cz 1.2 Moduu 2.
Ocena informacji w oparciu o kryteria klasyfikacji

W pierwszej kolejnoci naley na wasn rk lub przy pomocy zaangaowanego eksperta sprawdzi, czy zebrane informacje ujawniaj waciwoci stwarzajce zagroenie.
Prosz zwrci uwag, e w praktyce zagroenia wynikajce z waciwoci fizycznych, stwarzane przez dan substancj, mog by odmienne od tych wykazanych w nastpstwie bada, np. w przypadku niektrych zwizkw na bazie azotanu amonu (waciwoci utleniajce / wybuchowe) oraz niektrych chlorowcowanych wglowodorw (waciwoci palne). Tego rodzaju dowiadczenie naley uwzgldni do celw klasyfikacji (art. 12 lit. a) CLP).
Nastpnie trzeba sprawdzi, czy informacje mona odnie bezporednio do odpowiednich kryteriw dotyczcych zagroe. Ocen t naley powtrzy dla klasyfikacji kadego zagroenia zdefiniowanego zgodnie z CLP, w odniesieniu do ktrej dysponuj Pastwo informacjami. Jeeli kryteriw klasyfikacji dla dowolnej rozwaanej klasy zagroenia nie mona zastosowa bezporednio w odniesieniu do posiadanych informacji, np. w przypadku, gdy informacje te odpowiadaj innym elementom i jednostkom ni te okrelone w kryteriach zgodnych z CLP, lub do celw zaklasyfikowania danej substancji pod ktem waciwoci CMR, niezbdne bdzie dokonanie klasyfikacji na podstawie metody analizy ciaru dowodw przy uwzgldnieniu oceny eksperta, zob. sekcja 1.1.1 zacznika I do CLP oraz sekcja 1.2 zacznika XI do REACH. Ma to na celu rozstrzygnicie, czy substancja posiada okrelon waciwo stwarzajc zagroenie (art. 9 ust. 3 CLP).
54
Klasyfikacja na podstawie metody analizy ciaru dowodw jest oparta na wszystkich dostpnych informacjach, takich jak wyniki odpowiednich bada in vitro i stosownych bada na zwierztach, podobiestwa z innymi substancjami (grupowanie, podejcie przekrojowe), ilociowe zalenoci struktura-aktywno ((Q)SAR) oraz dane z dowiadcze przeprowadzanych na ludziach, na przykad dane z praktyki zawodowej oraz dane z baz danych z informacjami o wypadkach, badania epidemiologiczne i kliniczne oraz odpowiednio udokumentowane opisy przypadkw i obserwacje. Szczegln uwag naley zwrci na spjno informacji pochodzcych z kadego ze rde, zob. take sekcja 1.1.1 czci 1 zacznika I do CLP. Bdzie to wymagao przeprowadzenia konsultacji z ekspertem. Jeeli dostpne informacje nie s wystarczajce, aby podj decyzj co do zagroe fizycznych stwarzanych przez dan substancj, niezbdne bdzie przeprowadzenie nowych bada w celu ustalenia zagroe fizycznych, jeeli okrelono taki wymg w czci 2 zacznika I do CLP. Aby okreli zagroenia dla zdrowia i dla rodowiska stwarzane przez substancj, mona podj decyzj o przeprowadzeniu nowych bada, pod warunkiem, e wyczerpane ju zostay wszystkie inne moliwoci wygenerowania informacji (zob. rwnie sekcja 11 niniejszego poradnika).
Podjcie decyzji w sprawie odpowiedniej klasyfikacji

Jeeli z oceny informacji dotyczcych zagroe wynika, e substancja spenia kryteria klasyfikacji dla szczeglnego rodzaju zagroenia, w takiej sytuacji naley przypisa stosown klasyfikacj (klasa i kategoria zagroenia) oraz odpowiednie elementy oznakowania do umieszczenia na etykiecie i/lub w karcie charakterystyki, tj. hasa ostrzegawcze, zwroty okrelajce zagroenie, piktogramy okrelajce rodzaj zagroenia oraz zwroty wskazujce rodki ostronoci (zob. rwnie sekcje 14 i 17 niniejszego poradnika). Ocen t naley powtrzy dla kadej klasy zagroenia okrelonej zgodnie z CLP, w odniesieniu do ktrej dysponuj Pastwo informacjami.
W przypadku gdy substancja zostaa zaklasyfikowana zgodnie z DSD przed dniem 1 grudnia 2010 r., producenci, importerzy i dalsi uytkownicy mog, o ile nie dysponuj dodatkowymi danymi, przeoy klasyfikacje substancji na klasyfikacje zgodne z nowym systemem, korzystajc z tabel przeoenia (konwersji) zamieszczonych w zaczniku VII do CLP (zob. rwnie sekcja 9 niniejszego poradnika oraz cz 1.8 Moduu 2).
55
W przypadku gdy substancja podlega rejestracji zgodnie z REACH w iloci co najmniej 10 ton rocznie, naley przeprowadzi ocen bezpieczestwa chemicznego, ktra obejmuje rwnie etapy oceny naraenia i charakterystyki ryzyka (art. 14 ust. 4 REACH), o ile substancja jest zaklasyfikowana w jednej z poniszych klas zagroenia okrelonych w zaczniku I (art. 58 ust. 1 CLP): zagroenia fizyczne: 2.1 do 2.4, 2.6 i 2.7, 2.8 typy A i B, 2.9, 2.10, 2.12, 2.13 kategorie 1 i 2, 2.14 kategorie 1 i 2, 2.15 typy A do F; zagroenia dla zdrowia: 3.1 do 3.6, 3.7 niekorzystny wpyw na funkcje rozrodcze i podno lub na rozwj, 3.8 dziaanie inne ni narkotyczne, 3.9 i 3.10; zagroenia dla rodowiska: 4.1; dodatkowe klasy zagroenia: 5.1.
Wraz z przypisaniem klasyfikacji naley ustali tzw. specyficzne stenia graniczne (SSG), w przypadku gdy z odpowiednich i wiarygodnych informacji naukowych wynika, e zagroenie stwarzane przez substancj wchodzc w skad innej substancji lub mieszaniny jest widoczne ju wtedy, gdy substancja ta wystpuje w steniu niszym od ste okrelonych dla jakiejkolwiek klasy zagroenia wymienionej w czci 2 zacznika I lub od oglnych ste granicznych okrelonych dla jakiejkolwiek klasy zagroenia wymienionej w czci 3, 4 i 5 zacznika I. W wyjtkowych okolicznociach, jeeli zagroenie stwarzane przez substancj nie jest widoczne, gdy substancja ta wystpuje w steniu wyszym od wspomnianych wartoci granicznych, mona rwnie ustali wysze specyficzne stenia graniczne (art. 10 CLP). Zamiast SSG naley ustali tzw. wspczynniki M (wspczynniki mnonikowe) dla substancji zaklasyfikowanych jako stwarzajce zagroenie dla rodowiska wodnego w kategoriach toksyczno ostra kategorii 1 oraz toksyczno przewleka kategorii 1. Specyficznych ste granicznych nie ustala si dla zharmonizowanych klasyfikacji. Wspczynniki M dla zharmonizowanych klasyfikacji ustala si jedynie w przypadku, gdy wspczynnik M nie zosta podany w czci 3 zacznika VI do CLP. Dalsze szczegowe informacje dotyczce ustalania specyficznych ste granicznych i wspczynnikw M zostan zamieszczone w czci 1.5 Moduu 2.
56
13. Klasyfikacja mieszanin

Nowe waciwoci w ramach CLP
Podobnie jak w przypadku DPD, klasyfikacja mieszanin w ramach CLP odnosi si do Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia
7. Oglne waciwoci klasyfikacji 8. Korzystanie ze zharmonizowanej klasyfikacji 9. Korzystanie z tabel przeoenia 10. rda informacji 11. Znaczenie bada w kontekcie CLP 12. Klasyfikacja substancji 13. Klasyfikacja mieszanin
takich samych zagroe jak te dotyczce substancji. Zasadniczo, i tak jak w przypadku substancji, dostpne dane dotyczce danej mieszaniny jako caoci powinny by uywane przede wszystkim do okrelenia klasyfikacji. W przypadku, gdy nie jest to moliwe, mona stosowa kolejne sposoby podejcia do klasyfikacji mieszanin, ktre mog rni si czciowo od tych obowizujcych w ramach DPD w odrnieniu od DPD mona obecnie stosowa tak zwane zasady pomostowe w odniesieniu do niektrych zagroe dla zdrowia i rodowiska, korzystajc z danych dotyczcych podobnych przebadanych mieszanin oraz informacji dotyczcych poszczeglnych stwarzajcych zagroenie skadnikw w mieszaninie. Co do oblicze wzory rni si czsto od tych stosowanych w ramach DPD. Jeeli chodzi o wykorzystanie oceny eksperta i zastosowanie metody ciaru dowodw, wspomniane zasady s obecnie wyraone w tekcie prawnym w sposb bardziej wyrany ni miao to miejsce w ramach DSD i DPD (art. 9 ust. 3 i art. 9 ust. 4 CLP). W przypadku gdy nie ma moliwoci wykorzystania dostpnych danych z bada mieszaniny jako caoci, kluczem do jej klasyfikacji bd wystarczajce informacje dotyczce skadnikw mieszaniny.
Elastyczne informacji
sposoby
podejcia
przypadku
rnych
zestaww
Klasyfikacja mieszanin obejmuje te same podstawowe etapy co klasyfikacja substancji, zob. rysunek 12.1. Zasadniczo CLP przewiduje szereg rnych sposobw podejcia, ktre mona zastosowa w celu zaklasyfikowania mieszaniny. Wane jest, aby wybra metod najbardziej odpowiedni w odniesieniu do swojej mieszaniny dla kadej klasy lub kategorii zagroenia. Bdzie to zalee od tego, czy dokonywana jest ocena mieszaniny pod ktem zagroe fizycznych, zagroe dla zdrowia lub dla rodowiska, a take od rodzaju dostpnych informacji. Aby uzyska wicej szczegowych informacji, prosz zapozna si z czci 1.7 Moduu 2. Oglna rada jest nastpujca: naley sprbowa uzyska pewno co do tego, jakie substancje i mieszaniny s dostarczane, zwaszcza w przypadku, gdy sami sporzdzacie mieszaniny. Podstawowe informacje dotyczce substancji obejmuj tosamo substancji, jej klasyfikacj i stenie w mieszaninie oraz, w stosownych
57
przypadkach, szczegowe dane dotyczce wszelkich zanieczyszcze i dodatkw (w tym ich tosamo, klasyfikacja oraz stenie). Przydatnym rdem tego rodzaju informacji jest karta charakterystyki dostarczona przez dostawc substancji. W przypadku gdy stosuj Pastwo skadnik dostarczany w postaci mieszaniny, naley dowiedzie si w moliwie najszerszym zakresie, jakie substancje wchodz w skad tej mieszaniny, wraz z ich steniami i klasyfikacjami; zob. rwnie cz 1.7 Moduu 2. Tego rodzaju dane dotyczce skadu mog by dostpne w karcie charakterystyki mieszaniny, jednak dla uzyskania dodatkowych informacji niezbdne mog si okaza dalsze konsultacje z dostawc. Jedynie w przypadku gdy Pastwo lub Pastwa dostawca zakwalifikowali ju mieszanin zgodnie z DPD przed dniem 1 czerwca 2015 r., oraz gdy nie dysponuj Pastwo dodatkowymi danymi, mona skorzysta z tabeli przeoenia zamiast dokonywa klasyfikacji swojej mieszaniny zgodnie z tytuem II CLP (wprowadzenie do zacznika VII do CLP). Ze wspomnianej tabeli przeoenia naley jednak korzysta dopiero po zapoznaniu si ze stosownymi wytycznymi zawartymi w czci 1.8 Moduu 2: dziki podanym wytycznym mona dowiedzie si, kiedy naley zachowa szczegln ostrono przy korzystaniu z tabeli przeoenia i w jakich sytuacjach korzystanie z niej moe nie by waciwe (zob. rwnie sekcja 9 niniejszego poradnika). W szczeglnym przypadku braku klasyfikacji w ramach DPD z tabeli nie mona korzysta, gdy brak jest uzasadnionych wskaza co do potencjalnego rezultatu przeoenia. Jeeli mieszanina nie zostaa uprzednio zaklasyfikowana lub gdy decyduj si Pastwo na dokonanie klasyfikacji zgodnie z tytuem II CLP: w zalenoci od posiadanych informacji oraz od rozpatrywanego rodzaju zagroenia, naley dokona klasyfikacji wykorzystujc podane poniej sposoby podejcia w nastpujcej kolejnoci (art. 9 CLP): klasyfikacja ustalona przy wykorzystaniu danych dotyczcych caej mieszaniny, poprzez zastosowanie kryteriw dotyczcych substancji okrelonych w zaczniku I do CLP. Prosz zwrci uwag, e istniej odstpstwa od tej zasady w odniesieniu do zagroe CMR oraz waciwoci bioakumulacyjnych i biodegradacyjnych, o ile przyczynia si to do klasyfikacji jako stwarzajcej zagroenie dla rodowiska wodnego (art. 6 ust. 3 i art. 6 ust. 4 CLP). W przypadku gdy nie ma moliwoci bezporedniego zastosowania kryteriw do dostpnych danych, naley skorzysta z oceny eksperta w celu oszacowania dostpnych informacji przy zastosowaniu
58
metody analizy ciaru dowodw 5 (art. 9 ust. 3 CLP oraz sekcja 1.1.1 zacznika I do CLP); dotyczy jedynie zagroe dla zdrowia i dla rodowiska: klasyfikacja oparta na zastosowaniu tak zwanych zasad pomostowych, ktre umoliwiaj wykorzystanie danych dotyczcych podobnych przebadanych mieszanin oraz informacji dotyczcych poszczeglnych skadnikw stwarzajcych zagroenie. Naley wykorzysta ocen eksperta w celu zapewnienia, e istniejce dane dotyczce podobnych mieszanin mog by wykorzystywane w odniesieniu do moliwie duej liczby mieszanin; oraz dotyczy jedynie zagroe dla zdrowia i dla rodowiska: klasyfikacja oparta na obliczeniach lub na wartociach progowych ste, w tym na specyficznych steniach granicznych i wspczynnikach M, w przypadku gdy substancje s obecne w mieszaninach W takim zaklasyfikowanych naley pod ktem przedmiotowego rwnie wszelkie zagroenia. przypadku zastosowa
zharmonizowane klasyfikacje w odniesieniu do substancji obecnych w mieszaninie, w tym wszelkie specyficzne stenia graniczne i wspczynniki M, ktre przedstawiono w zaczniku VI do CLP lub w wykazie klasyfikacji i oznakowania.
Prosz zapozna si z dalszymi wytycznymi w sprawie stosowania: metody okrelania ciaru dowodw w Poradniku na temat wymaga informacyjnych i oceny bezpieczestwa chemicznego na stronie internetowej Agencji (http://guidance.echa.europa.eu/); zasad pomostowych w czci 1.7 Moduu 2; metod obliczeniowych w czci 1.7 Moduu 2; oraz ste granicznych, w tym specyficznych ste granicznych i wspczynnikw M, w czciach 1.5, 1.6 i 1.7 Moduu 2.
Prosz zwrci uwag, e stwierdzone zagroenia stwarzane przez skadniki nie zawsze musz wskazywa na zagroenie stwarzane przez mieszanin (np. w przypadku stopw). W takim wypadku zaleca si przeprowadzenie rozwanej oceny mieszaniny w oparciu o szczegowe wytyczne podane w Module 2.
59
14. Oznakowanie
Co naley oznakowa?
Substancj lub mieszanin zawart w opakowaniu naley oznakowa zgodnie z Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach
14. Oznakowanie 15. Stosowanie zasad pierwszestwa w odniesieniu do oznakowania 16. Szczeglne sytuacje zwizane z oznakowaniem i pakowaniem 17. Karty charakterystyki
przepisami CLP: jeeli substancja lub sama mieszanina jest zaklasyfikowana jako stwarzajca zagroenie 6 ; lub jeeli jest to mieszanina zawierajca jedn lub wicej substancji zaklasyfikowanych jako stwarzajce zagroenie w steniu wyszym ni to okrelone w czci 2 zacznika II do CLP, nawet jeeli sama mieszanina nie jest oglnie zaklasyfikowana jako stwarzajca zagroenie. W takim przypadku stosuje si oznakowanie uzupeniajce, o ktrym mowa w czci 2 zacznika II do CLP (art. 25 ust. 6 CLP); oraz jeeli jest to wyrb wybuchowy okrelony w czci 2.1 zacznika I do CLP.
Harmonogram stosowania si do wymaga w zakresie oznakowania zgodnie z przepisami CLP okrelono szczegowo w sekcji 4 niniejszego poradnika.
Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji REACH i prawodawstwo powizane UE
Kto powinien oznakowa?

Bdc producentem, importerem, dalszym uytkownikiem (w tym formulatorem) lub dystrybutorem (w tym osob prowadzc handel detaliczny), naley oznakowywa jakkolwiek substancj lub mieszanin wymagajc oznakowania i zawart w opakowaniu, zob. powyej, przed wprowadzeniem jej do obrotu (art. 4 ust. 4 CLP). Odnosi si to rwnie do producentw i importerw wyrobw, ktre s wybuchowe zgodnie z kryteriami wyszczeglnionymi w czci 2 zacznika I do CLP. Bdc dystrybutorem, nie jest si zobowizanym do dokonywania klasyfikacji do celw oznakowania od samego pocztku, mona natomiast posuy si klasyfikacj substancji lub mieszaniny okrelon przez swojego dostawc, o ile zostaa ona ustalona zgodnie z tytuem II CLP (art. 4 ust. 5 oraz art. 5-16 CLP). T sam zasad stosuje si, jeeli s Pastwo dalszym uytkownikiem, pod warunkiem e nie zmieniacie skadu chemicznego dostarczonej Wam substancji lub mieszaniny (zob. sekcja 2 niniejszego poradnika).
Niektre postacie s zwolnione z wymaga dotyczcych oznakowania, zob. sekcja 1.3 zacznika I do CLP.
60
W jaki sposb naley oznakowywa?

Etykiety powinny by trwale przytwierdzone do co najmniej jednej powierzchni opakowania bezporednio zawierajcego substancj lub mieszanin (art. 31 CLP). Powinny one umoliwia odczytanie ich treci w poziomie, gdy pakunek jest ustawiony w typowy sposb. Rozmiar etykiet powinien by jak najmniejszy w stosunku do pojemnoci opakowania, zob. tabela 14.1 poniej.
Tabela 14.1: Rozmiary etykiet okrelone w sekcji 1.2.1 zacznika I do CLP

Pojemno opakowania Nieprzekraczajca 3 litry Wiksza ni 3 litry, ale nieprzekraczajca 50 litrw Wiksza ni 50 litrw, ale nieprzekraczajca 500 litrw Wiksza ni 500 litrw Co najmniej 148 x 210 Co najmniej 105 x 148 Wymiary etykiety (w milimetrach) W miar moliwoci co najmniej 52 x 74 Co najmniej 74 x 105
Informacje, ktre powinny znale si na etykiecie, mona zamieci na samym opakowaniu zamiast na etykiecie. Oznacza to, e mona drukowa informacje, ktre powinny znale si na etykiecie, bezporednio na opakowaniu, zamiast nalepia na opakowaniu etykiet zawierajc wymagane informacje. Naley jednak speni wszelkie wymogi w zakresie oznakowania, opisane w poniszych sekcjach. Jeeli etykieta ma speni wymogi wynikajce zarwno z CLP, jak i z przepisw w zakresie transportu towarw niebezpiecznych (ADR, RID, ICAO, IMDG) chodzi o tzw. oznakowanie skojarzone bd Pastwo musieli sprawdzi, w zalenoci od liczby warstw opakowania, w jakich sytuacjach niezbdne jest oznakowanie zgodne z CLP, oznakowanie (lub oznaczenie) zgodne z przepisami w zakresie transportu, albo oba rodzaje oznakowania (art. 33 CLP).
W jakich jzykach naley zamieci informacje na etykiecie?

Etykiety naley sporzdzi w jzyku(-ach) urzdowym(-ych) pastw(a) czonkowskiego(-ich), w ktrym substancja lub mieszanina wprowadzana jest do
61
obrotu, chyba e dane pastwo(-a) czonkowskie postanowi() inaczej. W zwizku z tym zalecane jest zapoznanie si ze stosownymi aktami prawnymi ustawodawstwa krajowego, w ktrych okrelono tego rodzaju przepisy. W zasadzie mona uy na etykietach wikszej liczby jzykw, ni jest to wymagane przez dane pastwo czonkowskie, pod warunkiem e we wszystkich uytych jzykach zostan podane te same informacje (art. 17 ust. 2 CLP) oraz e etykieta w dalszym cigu spenia wymogi dotyczce moliwoci atwego ich odczytania (art. 31 CLP).
Jakie informacje s wymagane?

Jeeli substancja lub mieszanina wymaga oznakowania i jest zawarta w opakowaniu, naley j oznakowa, uwzgldniajc przedstawione poniej informacje (tzw. elementy oznakowania) (art. 17 CLP): nazwa, adres i numer telefonu dostawcy(-w) substancji lub mieszaniny; nominalna ilo tej substancji lub mieszaniny w pakunkach udostpnianych ogowi spoeczestwa, chyba e ilo ta jest okrelona w innym miejscu na opakowaniu; identyfikatory produktu; oraz, w stosownych przypadkach: piktogramy okrelajce rodzaj zagroenia; haso ostrzegawcze; zwroty okrelajce zagroenie; odpowiednie zwroty wskazujce rodki ostronoci; oraz informacje uzupeniajce.
Opisane powyej elementy oznakowania naley nanie na swoj etykiet w sposb wyrany i nieusuwalny. Naley rwnie zapewni, e wyranie odrniaj si one od ta, a ich wielko i odstpy midzy znakami umoliwiaj atwe ich odczytanie. By moe bd Pastwo musieli uwzgldni na swojej etykiecie informacje wymagane przez inne prawodawstwo, na przykad informacje wymagane przez prawodawstwo w zakresie produktw biobjczych, rodkw ochrony rolin, detergentw i dozownikw aerozolu, zob. rwnie poniej. Naley zwrci uwag, e szczegowe wymogi dotyczce oznakowania okrelono w sekcji 1.3 zacznika I do CLP. Maj one zastosowanie do (art. 23 CLP): 1. przenonych butli gazowych;
62
2. pojemnikw na gaz przeznaczonych na propan, butan lub skroplony gaz pynny (LPG); 3. wyrobw aerozolowych i szczelnych pojemnikw z rozpylaczem, zawierajcych substancje lub mieszaniny zaklasyfikowane jako stwarzajce zagroenie przy aspiracji; 4. metali w postaci bryy, stopw, mieszanin zawierajcych polimery i mieszanin zawierajcych elastomery; oraz 5. materiaw wybuchowych, okrelonych w sekcji 2.1 zacznika I do CLP, wprowadzonych pirotechnicznych. do obrotu w celu uzyskania wybuchu lub efektw
Identyfikatory produktu
S Pastwo zobowizani do stosowania na etykietach tych samych identyfikatorw produktu, ktre s stosowane w kartach charakterystyki. Uwzgldniajc (art. 18 CLP): 1. nazwy i numeru identyfikacyjnego, podanych w czci 3 zacznika VI do CLP; albo z 2. nazwy i numeru identyfikacyjnego wystpujcego w wykazie klasyfikacji i oznakowania, o ile substancja nie jest wymieniona w czci 3 zacznika VI do CLP; albo z 3. numeru CAS wraz z nazw zgodn z nomenklatur IUPAC lub numeru CAS wraz
7 z inn uznan w skali midzynarodowej nazw , o ile substancja nie jest
okrelone
powyej
przepisy
dotyczce
uywania
jzykw,
identyfikatory produktu w odniesieniu do substancji musz skada si albo z
wymieniona w czci 3 zacznika VI do CLP ani w wykazie klasyfikacji i oznakowania prowadzonym przez Agencj; albo 4. w przypadku gdy numer CAS nie jest dostpny i gdy nie ma zastosowania aden z powyszych punktw, z nazwy zgodnej z nomenklatur IUPAC lub innej uznanej w skali midzynarodowej nazwy.
Uwzgldniajc
okrelone
powyej
przepisy
dotyczce
uywania
jzykw,
identyfikatory produktu w odniesieniu do mieszanin musz skada si z obu nastpujcych elementw:

7
W przypadku gdy nazwa zgodna z nomenklatur IUPAC przekracza 100 znakw, mona zastosowa jedn z innych nazw (nazw zwyczajow, handlow, skrt), o ktrych mowa w pkt 2.1.2 zacznika VI do REACH, pod warunkiem e zgoszenie do Agencji, zgodnie z art. 40 CLP, obejmuje zarwno nazw zgodn z nomenklatur IUPAC, jak i t drug nazw, ktr zamierzaj Pastwo uy.
63
nazwy handlowej lub informacji o przeznaczeniu mieszaniny; oraz danych identyfikujcych wszystkie substancje w mieszaninie, ktre decyduj o jej zaklasyfikowaniu w kategoriach dotyczcych ostrej toksycznoci, dziaania rcego na skr lub powanych uszkodze oczu, dziaania mutagennego na komrki rozrodcze, rakotwrczoci, dziaania szkodliwego na rozrodczo, dziaania uczulajcego na skr lub drogi oddechowe, dziaania toksycznego na narzdy docelowe (STOT) lub zagroenia spowodowanego aspiracj.
Majc na wzgldzie ograniczenie liczby nazw chemicznych wystpujcych na etykiecie, nie jest konieczne uywanie wicej ni czterech nazw chemicznych, chyba e jest to niezbdne w zwizku z charakterem i nasileniem zagroe. Wybrane przez Pastwa nazwy chemiczne powinny umoliwia identyfikacj substancji, ktre w najwikszym stopniu wpywaj na gwne zagroenia dla zdrowia, bdce podstaw dokonanej przez Was klasyfikacji i wyboru odpowiadajcych im zwrotw okrelajcych zagroenie. Jeeli Pastwa zdaniem zidentyfikowanie substancji wchodzcej w skad mieszaniny w jeden z opisanych powyej sposobw zagraa poufnoci Pastwa dziaalnoci gospodarczej lub prawom wasnoci intelektualnej, mona przedoy Agencji wniosek o umoliwienie stosowania bardziej lub opisowej nazwy oglnej, okrelajcej (art. 24 CLP) najwaniejsze grupy funkcyjne, alternatywnego oznaczenia
(zob. sekcja 20 niniejszego poradnika).
Piktogramy okrelajce rodzaj zagroenia

Piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia jest graficznym przedstawieniem szczeglnego rodzaju zagroenia. W zwizku z tym klasyfikacja substancji lub mieszaniny stanowi o piktogramach okrelajcych rodzaj zagroenia, jakie naley zamieci na etykiecie, zgodnie z czci 2 (zagroenia fizyczne), czci 3 (zagroenia dla zdrowia) i czci 4 (zagroenia dla rodowiska) zacznika I do CLP (art. 19 CLP). Warunki stosowania piktogramw okrelajcych rodzaj zagroenia odpowiednio do poszczeglnych klas i kategorii zagroenia zamieszczono take w zaczniku V do CLP. Kolor i ukad etykiet naley dobra w taki sposb, aby piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia oraz jego to byy wyranie widoczne. Piktogramy okrelajce rodzaj zagroenia powinny mie ksztat kwadratu ustawionego na wierzchoku (ksztat karo), jak rwnie posiada czarny symbol na biaym tle z czerwonym
64
obramowaniem (sekcja 1.2.1 zacznika I do CLP). Kady piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia powinien zajmowa co najmniej jedn pitnast powierzchni ujednoliconej etykiety, jednak minimalna powierzchnia nie moe by mniejsza ni 1 cm2.
Hasa ostrzegawcze
Haso ostrzegawcze wskazuje czytajcemu, czy dane zagroenie jest, oglnie rzecz biorc, wyszego czy niszego stopnia. Etykieta powinna zawiera odpowiednie haso ostrzegawcze zgodne z klasyfikacj danej substancji lub mieszaniny stwarzajcej zagroenie. W przypadku gdy substancja lub mieszanina wskazuje zagroenie wyszego stopnia, na etykiecie powinno widnie haso ostrzegawcze Niebezpieczestwo, a w przypadku zagroe niszego stopnia powinno na niej widnie haso ostrzegawcze Uwaga (art. 20 CLP). Haso ostrzegawcze odpowiednie dla kadej szczeglnej klasyfikacji przedstawiono w tabelach przedstawiajcych elementy etykiety wymagane dla kadej klasy zagroenia okrelonej w czciach 25 zacznika I do CLP. Do niektrych kategorii zagroenia (na przykad materiay wybuchowe, podklasa 1.6) nie przypisano hasa ostrzegawczego.
Zwroty okrelajce zagroenie

Na etykietach naley take zamieci odpowiednie zwroty okrelajce zagroenie, opisujce charakter i nasilenie zagroe stwarzanych przez substancj lub mieszanin (art. 21 CLP). Zwroty okrelajce zagroenie, odpowiednie dla kadej szczeglnej klasyfikacji ze wzgldu na zagroenie, przedstawiono w tabelach zamieszczonych w czciach 25 zacznika I do CLP. Jeeli klasyfikacja danej substancji jest zharmonizowana i wymieniona w czci 3 zacznika VI do CLP, na etykiecie naley zamieci odpowiadajcy jej zwrot okrelajcy zagroenie, odpowiedni dla tej klasyfikacji, wraz z jakimkolwiek innym zwrotem okrelajcym zagroenie w odniesieniu do klasyfikacji niezharmonizowanej. W zaczniku III do CLP wyszczeglniono prawidowo sformuowane zwroty okrelajce zagroenie, jakie naley zamieci na etykietach. Zwroty okrelajce zagroenie w jednym jzyku powinny by zgrupowane na etykiecie ze zwrotami wskazujcymi rodki ostronoci w tym samym jzyku, zob. poniej.
65
Zwroty wskazujce rodki ostronoci

Na etykietach naley zamieci odpowiednie zwroty wskazujce rodki ostronoci (art. 22 CLP), przekazujce informacje na temat rodkw sucych zapobieganiu lub zmniejszeniu do minimum szkodliwych skutkw dla zdrowia ludzkiego lub dla rodowiska, ktre wynikaj z zagroe stwarzanych przez substancj lub mieszanin. Peen zestaw zwrotw wskazujcych rodki ostronoci, odpowiednich dla kadej szczeglnej klasyfikacji, przedstawiono w tabelach wskazujcych elementy etykiety wymagane dla kadej klasy zagroenia zamieszczonych w czciach 25 zacznika I do CLP. Zwroty wskazujce rodki ostronoci naley wybra zgodnie z art. 28 oraz czci 1 zacznika IV do CLP. Przy dokonywaniu wyboru naley rwnie uwzgldni uyte zwroty okrelajce zagroenie, a take przewidywane lub stwierdzone zastosowania substancji lub mieszaniny. W normalnych okolicznociach na etykiecie nie powinno znajdowa si wicej ni sze zwrotw wskazujcych rodki ostronoci, chyba e umieszczenie wikszej liczby jest konieczne, aby odda charakter i nasilenie zagroenia. Aby pomc przy dokonywaniu wyboru najbardziej odpowiednich zwrotw wskazujcych rodki ostronoci, wkrtce zostan podane dalsze wytyczne. W czci 2 zacznika IV do CLP wyszczeglniono prawidowo sformuowane zwroty wskazujce rodki ostronoci, jakie naley zamieci na etykietach. Zwroty wskazujce rodki ostronoci w jednym jzyku powinny by zgrupowane na etykiecie ze zwrotami okrelajcymi zagroenie w tym samym jzyku, zob. poniej.
Kody zwrotw okrelajcych zagroenie i zwrotw wskazujcych rodki ostronoci

Zwroty okrelajce zagroenie i zwroty wskazujce rodki ostronoci s zakodowane przy uyciu unikalnego kodu alfanumerycznego, skadajcego si z jednej litery i trzech cyfr, jak przedstawiono poniej:
litera H (ang. hazard statement zwrot okrelajcy zagroenie) lub P (ang. precautionary statement zwrot wskazujcy rodki ostronoci). Prosz zwrci uwag, e zwroty okrelajce zagroenie przeniesione z DSD i DPD, ale dotychczas nieuwzgldnione w ramach GHS, s zakodowane jako EUH;
cyfra okrelajca rodzaj zagroenia, np. 2 oznacza zagroenia fizyczne; oraz dwie cyfry odpowiadajce kolejnemu numerowi zagroe, na przykad waciwoci wybuchowe (kody od 200 do 210), palno (kody od 220 do 230), itd.
66
Zakresy kodw w przypadku zwrotw okrelajcych zagroenie i zwrotw wskazujcych rodki ostronoci w ramach CLP zamieszczono w tabeli 14.2.
Tabela 14.2. Zakresy kodw zwrotw okrelajcych zagroenie i zwrotw wskazujcych rodki ostronoci w ramach CLP
Zwroty okrelajce zagroenie: H Zwroty wskazujce rodki ostronoci: P 200 299 Zagroenie fizyczne 300 399 Zagroenie dla zdrowia 400 499 Zagroenie dla rodowiska 1 00 Oglne 2 00 Zapobieganie 3 00 Reagowanie 4 00 Przechowywanie 5 00 Usuwanie
Informacje uzupeniajce
Na etykiecie naley zamieci stosowne informacje uzupeniajce, jeeli substancja lub mieszanina, ktra zostaa zaklasyfikowana jako stwarzajca zagroenie, posiada waciwoci fizyczne lub wpyw na zdrowie opisane w sekcjach 1.1 i 1.2 zacznika II. Kady zwrot musi by sformuowany w sposb opisany we wspomnianych sekcjach oraz w czci 2 zacznika III (art. 25 CLP). Podobnie w przypadku, gdy mieszanina zawiera jakkolwiek substancj
zaklasyfikowan jako stwarzajca zagroenie, oznakowuje si j zgodnie z czci 2 zacznika II, przy czym zwroty zamieszcza si take w sekcji przeznaczonej na informacje uzupeniajce. rodzaj Elementy oznakowania, z wyjtkiem klasyfikacj piktogramu Stwarza okrelajcego zagroenia, ktre odzwierciedlaj
zagroenie dla warstwy ozonowej, rwnie musz by zamieszczone w sekcji przeznaczonej na uzupeniajce informacje, ktre powinny znale si na etykiecie. W sekcji przeznaczonej na uzupeniajce informacje, ktre powinny znale si na etykiecie, mona dodatkowo zamieszcza wasne informacje. Informacje te powinny jednak: zawiera dodatkowe uyteczne informacje szczegowe; by wystarczajco zrozumiae, aby nie utrudnia zidentyfikowania wymaganych elementw etykiety;
67
by spjne z klasyfikacj substancji lub mieszaniny. Oznacza to rwnie konieczno unikania niespjnych zwrotw, takich jak nietoksyczny, "nieszkodliwy lub ekologiczny; natomiast
nie powinny zaprzecza ani poddawa w wtpliwo prawdziwoci informacji okrelonych przez elementy oznakowania, ktre odzwierciedlaj klasyfikacj zgodn z czciami 25 zacznika I do CLP.
Wszelkiego rodzaju elementy oznakowania, wynikajce z innych aktw prawnych Wsplnoty, rwnie naley zamieci we wspomnianej sekcji (art. 32 ust. 6 CLP). Na przykad dodatkowe elementy oznakowania wymagane w przypadku produktw biobjczych dopuszczonych do obrotu na mocy dyrektywy 98/8/WE, rodkw ochrony rolin dopuszczonych do obrotu na mocy dyrektywy Rady 91/414/EWG, zawartoci VOC (lotnych zwizkw organicznych) w farbach zgodnie z dyrektyw 2004/42/WE, lub wszelkiego rodzaju oznakowanie wymagane zgodnie z zacznikiem XVII do rozporzdzenia REACH naley uwzgldni w sekcji przeznaczonej na informacje uzupeniajce.
Art. 65 REACH przewiduje, e posiadacze zezwole oraz dalsi uytkownicy, w tym substancji jako skadnikw mieszaniny, umieszczaj numer zezwolenia na etykiecie przed wprowadzeniem substancji lub mieszaniny do obrotu dla zastosowania objtego zezwoleniem.
W jaki sposb naley organizowa swoje etykiety?

Swoje etykiety mona organizowa w taki sposb, jaki uzna si za stosowny. Jednake piktogramy okrelajce rodzaj zagroenia, haso ostrzegawcze, zwroty okrelajce zagroenie oraz zwroty wskazujce rodki ostronoci naley na etykietach umieci razem. Kolejno zwrotw okrelajcych zagroenie oraz zwrotw wskazujcych rodki ostronoci jest dowolna. Naley jednak pogrupowa je na etykiecie wedug jzykw (art. 32 CLP). W przypadku gdy na etykiecie uywany jest wicej ni jeden jzyk, zwroty okrelajce zagroenie oraz zwroty wskazujce rodki ostronoci w tym samym jzyku naley traktowa jako pakiet i pogrupowa na etykiecie, zob. rwnie cz 5.1 Moduu 2. Umoliwi to czytajcemu odnalezienie wszystkich stosownych informacji dotyczcych zagroe oraz bezpieczestwa w jednym miejscu!
68
Na nastpnej stronie przedstawiono przykadow etykiet. Przykad ten przedstawia, w jaki sposb na etykiecie zgodnej z CLP mona umieci uzupeniajce informacje wymagane na mocy innych aktw prawnych. Informacje uzupeniajce w podanym przykadzie to informacje, ktre umieszczane s zazwyczaj na etykiecie rodkw ochrony rolin. Kolejne przykady oznakowania na etykietach przedstawiono w czci 5.1 Moduu 2.
Kiedy naley aktualizowa swoje etykiety?

Naley aktualizowa swoje etykiety bez nieuzasadnionej zwoki po kadej zmianie klasyfikacji i oznakowania swojej substancji lub mieszaniny, w przypadku gdy nowy rodzaj zagroenia jest wyszego stopnia lub gdy na mocy art. 25 wymagane jest wprowadzenie nowych uzupeniajcych elementw oznakowania (art. 30 CLP). Dotyczy to rwnie niezaklasyfikowanych mieszanin zawierajcych co najmniej jedn substancj zaklasyfikowan jako stwarzajca zagroenie. Jeeli wymagane jest wprowadzenie innych elementw oznakowania, np. w przypadku gdy zmieniona klasyfikacja bdzie odzwierciedlaa zagroenie wyszego stopnia lub gdy nastpia zmiana numeru telefonu, dostawca substancji lub mieszaniny zapewnia aktualizacj etykiety w terminie 18 miesicy. W przypadku substancji lub mieszanin objtych zakresem dyrektywy 98/8/WE (dyrektywa dotyczca produktw biobjczych) lub 91/414/EWG (dyrektywa dotyczca rodkw ochrony rolin), etykiety naley aktualizowa zgodnie z tymi dyrektywami.
69
Rysunek 14.1:
Przykadowa
etykieta
uwzgldniajca
informacje
wymagane na mocy innych aktw prawnych
Wymiary etykiety co najmniej 74 x 105 mm
Szczegowa instrukcja stosowania, wymagana zazwyczaj na mocy prawodawstwa dotyczcego ochrony rolin
W przypadku rodkw ochrony rolin substancje aktywne s zawsze wyszczeglnione. Mog to by rwnie identyfikatory produktu wymagane zgodnie z art. 18 ust. 3 CLP
Piktogramy 88x88 mm
Dane kontaktowe
Piktogramy, zwroty okrelajce zagr oenie i zwroty wskazujce rod ki ostronoci wymagane zgodnie z CLP
Piktogramy okrelajce bezpieczne stosowanie oraz kolorowy pasek, okrelone zazwyczaj w wytycznych FAO
Nieopakowane substancje i mieszaniny

Zasadniczo substancje i mieszaniny, zwaszcza te dostarczane ogowi spoeczestwa, naley dostarcza w opakowaniu wraz z niezbdnymi informacjami zamieszczonymi na etykiecie. W przypadku gdy nieopakowane materiay dostarczane s uytkownikom profesjonalnym, informacje podawane zazwyczaj na etykiecie oraz inne stosowne informacje dotyczce zagroe przekazywane s w inny sposb ni na etykiecie, zazwyczaj w karcie charakterystyki. W wyjtkowych okolicznociach substancje i mieszaniny mog by rwnie dostarczane ogowi spoeczestwa w postaci nieopakowanej. W przypadku gdy substancja lub mieszanina jest wymieniona w czci 5 zacznika II (obecnie jedynie gotowa mieszanka cementowa i mokry beton), wymagana jest zawsze kopia elementw oznakowania, na przykad na fakturze lub rachunku (art. 29 ust. 3 CLP, cz 5 zacznika II do CLP).
70
15.
Stosowanie
zasad
pierwszestwa
odniesieniu
do
oznakowania
Stosowanie zasad pierwszestwa
Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach
Jeeli substancja lub mieszanina posiada kilka waciwoci stwarzajcych zagroenie, korzysta si z systemu opartego na zasadach pierwszestwa w celu okrelenia najbardziej odpowiednich elementw etykiety, tak by ograniczy ilo informacji zamieszczonych na etykiecie do tych najwaniejszych oraz aby nie przecia lub dezorientowa uytkownika.
Hasa ostrzegawcze Jeeli musz Pastwo uy hasa ostrzegawczego Niebezpieczestwo, nie umieszcza si dodatkowo na etykiecie hasa ostrzegawczego Uwaga.
Piktogramy okrelajce rodzaj zagroenia Jeeli klasyfikacja substancji lub mieszaniny powodowaaby konieczno umieszczenia na etykiecie wicej ni jednego piktogramu okrelajcego rodzaj zagroenia, zastosowanie maj streszczone poniej zasady pierwszestwa, ktrych celem jest ograniczenie liczby wymaganych piktogramw okrelajcych rodzaj zagroenia (art. 26 CLP). Jako zasad ogln przyjmuje si, e na etykiecie naley umieci piktogramy wskazujce najwysz kategori zagroenia w kadej z odnonych klas zagroenia. Ma to rwnie zastosowanie w przypadku substancji posiadajcej zarwno zharmonizowan, jak i niezharmonizowan klasyfikacj (art. 26 ust. 2 CLP). Zasady pierwszestwa odnoszce si do piktogramw okrelajcych rodzaj zagroenia s nastpujce: W przypadku zagroe fizycznych, jeeli substancja jest zaklasyfikowana przy uyciu piktogramu GHS01 (wybuchajca bomba), wtedy zamieszczenie piktogramw GHS02 (pomie) oraz GHS03 (pomie nad okrgiem) nie jest obowizkowe, zagroenia z wyjtkiem do przypadkw, CLP, w ktrych obowizkowe i jest zamieszczenie wicej ni jednego z tych piktogramw okrelajcych rodzaj (Zacznik I sekcja 2.8. Substancje mieszaniny samoreaktywne typu B, oraz sekcja 2.15. Nadtlenki organiczne typu B)...
71
Nieobowizkowo
Nieobowizkowo
W przypadku zagroe dla zdrowia, jeeli zastosowanie ma piktogram GHS06 (czaszka i skrzyowane piszczele), wtedy nie zamieszcza si piktogramu GHS07 (wykrzyknik)...
Jeeli zastosowanie ma piktogram GHS05 (dziaanie rce), nie zamieszcza si piktogramu GHS07 (wykrzyknik) w przypadku, gdy dotyczy on dziaania dranicego na skr lub oczy ...
... mone by jednak wymagane zamieszczenie go w odniesieniu do innych rodzajw zagroenia
Jeeli wystpuje piktogram GHS08 (zagroenie dla zdrowia) dotyczcy dziaania uczulajcego na drogi oddechowe, nie zamieszcza si piktogramu GHS07 (wykrzyknik) w przypadku, gdy dotyczy on dziaania uczulajcego na skr lub dziaania dranicego na skr i oczy ...
... moe by jednak wymagane zamieszczenie go w odniesieniu do innych rodzajw zagroenia
Prosz zwrci uwag, e zamieszczone na etykiecie reguy dotyczce transportu mog dotyczy substancji, ale take mieszaniny. W niektrych przypadkach mona pomin szczeglny piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia w ramach CLP, jak to okrelono w art. 33 CLP.
72
Zwroty okrelajce zagroenie Na etykiecie naley zamieci wszystkie zwroty okrelajce zagroenie, chyba e wyranie si powielaj lub wystpuj w nadmiarze.
Zwroty wskazujce rodki ostronoci Naley dokona przegldu caego zestawu zwrotw wskazujcych rodki ostronoci, ktre mona przypisa w zwizku z klasyfikacj substancji lub mieszaniny ze wzgldu na zagroenie, i usun wszystkie, ktre s wyranie niepotrzebne lub wystpuj w nadmiarze. Naley dy do tego, aby na etykiecie znajdowao si nie wicej ni sze zwrotw wskazujcych rodki ostronoci, chyba e umieszczenie wikszej liczby jest konieczne, aby przedstawi nasilenie zagroenia. Aby ograniczy liczb zwrotw wskazujcych rodki ostronoci, mona je poczy w celu utworzenia tylko jednego zwrotu (zacznik IV do CLP). Jeeli substancja lub mieszanina wymaga oznakowania i ma by sprzedawana ogowi spoeczestwa, s Pastwo zobowizani do zamieszczenia jednego zwrotu wskazujcego rodki ostronoci dotyczcego jej usuwania oraz usuwania jej opakowania. Dalsze wytyczne oraz przykady dotyczce wyboru zwrotw wskazujcych rodki ostronoci zostan we waciwym czasie udostpnione przez Agencj. Wstpne informacje dotyczce dalszych wytycznych zamieszczono w zaczniku V do Moduu 2.
73
16. Szczeglne sytuacje zwizane z oznakowaniem i pakowaniem

Ta sama substancja rne sytuacje zwizane z oznakowaniem i pakowaniem
Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach
Wymogi CLP w zakresie oznakowania i pakowania maj na celu zabezpieczenie uytkownikw przed zagroeniami stwarzanymi przez substancje lub mieszaniny. Niektre rodzaje opakowa mog si jednak nie nadawa do oznakowania. Ponadto, substancje i mieszaniny stwarzajce zagroenie mog by zawarte w rnych warstwach opakowania. Co wicej, mog by one objte wymogami wynikajcymi zarwno z CLP, jaki i z przepisw dotyczcych oznakowania do celw transportu. Poza tym konieczne mog by szczeglne wymagania, aby uchroni og spoeczestwa przed powanymi szkodami. W niniejszej sekcji przedstawiono, w jaki sposb CLP radzi sobie z tego rodzaju sytuacjami.
Zwolnienia z wymaga dotyczcych oznakowania w przypadku maych lub trudnych do oznakowania opakowa
W odniesieniu do producenta, importera, dalszego uytkownika lub dystrybutora, ktry dostarcza substancje lub mieszaniny w opakowaniu zbyt maym 8 lub posiadajcym taki ksztat albo form, e niemoliwe jest spenienie wymogw art. 31 CLP, rozporzdzenie CLP przewiduje zwolnienia z wymogw dotyczcych oznakowania i pakowania (art. 29 CLP). Zwolnienia te zamieszczono w sekcji 1.5 zacznika I do CLP. Aby uzyska dalsze wytyczne dotyczce tego, w jakim stopniu zwolnienia te mog mie zastosowanie w odniesieniu do opakowanych substancji lub mieszanin, naley zapozna si z czci 5.1 Moduu 2.
Chemikalia dostarczane ogowi spoeczestwa: Zasady dotyczce pakowania w odniesieniu do przepisu dotyczcego zamkni utrudniajcych otwarcie przez dzieci oraz wyczuwalnych dotykiem ostrzee o niebezpieczestwie
Jeeli dostarczaj Pastwo substancje i mieszaniny ogowi spoeczestwa, mog Pastwo by zobowizani do wyposaenia swojego opakowania w zamknicia utrudniajce otwarcie przez dzieci i/lub wyczuwalne dotykiem ostrzeenia o niebezpieczestwie (cz 3 zacznika II do CLP). Przepisy te wynikaj albo ze szczeglnej klasy/kategorii zagroenia lub ze stenia okrelonych substancji,
Naley zaznaczy, e opakowania o objtoci wynoszcej co najmniej 125 ml nie mona uzna za zbyt mae.
74
zamieszczonych odpowiednio w tabeli 16.1 i 16.2. Przepisy te stosuje si bez wzgldu na pojemno opakowania.
Tabela 16.1: Klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia, z ktrych wynikaj przepisy CLP dotyczce zamkni utrudniajcych otwarcie przez dzieci i/lub wyczuwalnych dotykiem ostrzee o niebezpieczestwie
Klasa (kategoria) zagroenia Zamknicia utrudniajce otwarcie przez dzieci Toksyczno ostra (kategoria 1 do 3) Toksyczno ostra (kategoria 4) STOT naraenie jednorazowe (kategoria 1) STOT naraenie jednorazowe (kategoria 2) STOT powtarzane naraenie (kategoria 1) STOT powtarzane naraenie (kategoria 2) Dziaanie rce na skr (kategoria 1A, 1B i 1C) Dziaanie uczulajce na drogi oddechowe (kategoria 1) Zagroenie przy aspiracji (kategoria 1)* Nie dotyczy wyrobw aerozolowych ani zawartoci pojemnikw ze szczelnym rozpylaczem Zagroenie przy aspiracji (kategoria 1) Dziaanie mutagenne na komrki rozrodcze (kategoria 2) Rakotwrczo (kategoria 2) Wyczuwalne dotykiem ostrzeenia o niebezpieczestwie
75
Tabela 16.1: Klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia, z ktrych wynikaj przepisy CLP dotyczce zamkni utrudniajcych otwarcie przez dzieci i/lub wyczuwalnych dotykiem ostrzee o niebezpieczestwie
Klasa (kategoria) zagroenia Zamknicia utrudniajce otwarcie przez dzieci Dziaanie szkodliwe na rozrodczo (kategoria 2) Gazy atwopalne (kategoria 1 i 2) Ciecze atwopalne (kategoria 1 i 2) Substancje stae atwopalne (kategoria 1 i 2) Wyczuwalne dotykiem ostrzeenia o niebezpieczestwie
Tabela 16.2: Substancje, ktre wymagaj stosowania przepisw CLP dotyczcych zamkni utrudniajcych otwarcie przez dzieci i/lub wyczuwalnych dotykiem ostrzee o niebezpieczestwie
Identyfikacja substancji Stenie graniczne Zamknicia utrudniajce otwarcie przez dzieci Metanol Dichlorometan 3% 1% Wyczuwalne dotykiem ostrzeenia o niebezpieczestwie
Szczegowe opakowania
przepisy
dotyczce
oznakowania
rnych
warstw
Artyku 33 CLP ustanawia nowe przepisy odnoszce si do sytuacji, w ktrych opakowanie substancji lub mieszanin stwarzajcych zagroenie skada si z opakowania zewntrznego, opakowania wewntrznego oraz ewentualnie take z opakowania poredniego. Oglnie rzecz biorc, w przypadku gdy oznakowanie opakowania zewntrznego jest zasadniczo objte zarwno przepisami dotyczcymi transportu, jak i przepisami CLP, oznakowanie lub oznaczenie zgodne z
76
prawodawstwem w zakresie transportu jest wystarczajce, nie jest natomiast konieczne zamieszczanie oznakowania zgodnego z CLP. Podobnie jeeli piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia wymagany zgodnie z CLP odnosi si do tego samego rodzaju zagroenia jak w przepisach dotyczcych transportu towarw niebezpiecznych, nie jest konieczne zamieszczanie na opakowaniu zewntrznym piktogramu okrelajcego rodzaj zagroenia wymaganego na mocy niniejszego rozporzdzenia. Aby pozna dalsze zrnicowania w odniesieniu do rnych warstw opakowania, naley zapozna si z art. 33 CLP.
77
17. Karty charakterystyki

Karty charakterystyki stanowi gwne narzdzie informacji w acuchu dostaw, ktre pomaga wszystkim uczestnikom acucha wywiza si ze swoich obowizkw w Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach
zakresie zarzdzania ryzykiem wynikajcym ze stosowania substancji i mieszanin.
Wymg dostarczania karty charakterystyki przedstawiono w art. 31 REACH. Dalsze szczegy dotyczce ich treci zamieszczono w zaczniku II do REACH Wytyczne dotyczce sporzdzania kart charakterystyki.
Informacje podane w karcie charakterystyki powinny by spjne z informacjami podanymi w raporcie bezpieczestwa chemicznego (CSR), jeeli CSR jest wymagany na mocy art. 14 lub art. 37 REACH. Scenariusze naraenia udokumentowane w CSR musz by zaczone do karty charakterystyki dla substancji produkowanych lub importowanych w iloci co najmniej 10 ton rocznie.
Kiedy naley dokonywa aktualizacji?

W odniesieniu do klasyfikacji i oznakowania oraz w kontekcie CLP, istniejca karta charakterystyki bdzie wymaga aktualizacji, gdy: zaklasyfikowali, oznakowali i opakowali Pastwo zgodnie z CLP swoj substancj lub mieszanin, ktre zostaa ju zaklasyfikowana zgodnie z DSD / DPD. W przypadku, gdyby zechcieli Pastwo wyda przed dniem 1 czerwca 2015 r. kart charakterystyki dla substancji lub mieszaniny, naleaoby uwzgldni w karcie charakterystyki zarwno klasyfikacje zgodne z DSD / DPD, jak i nowe klasyfikacje zgodne z CLP, w tym wszelkie specyficzne stenia graniczne lub wspczynniki M dla substancji. Aby uzyska szczegowe informacje, naley zapozna si rwnie z sekcj 4 niniejszego poradnika; oraz
dostpne staj si nowe informacje na temat zagroe .
Co trzeba aktualizowa?
Wszelkie nowe lub zmienione klasyfikacje, w tym wszelkie zmiany specyficznych ste granicznych lub wspczynnikw M dla substancji naley zamieci w pkt 2 (Identyfikacja zagroe) i pkt 3 (skad / informacja o skadnikach), a take swoje nowe oznakowanie w pkt 15 (Informacje dotyczce przepisw prawnych) swojej karty
78
charakterystyki. Peen tekst nowego zwrotu okrelajcego zagroenie zamieszcza si w pkt 16 (Inne informacje) karty charakterystyki. Konieczny bdzie rwnie przegld pozostaych punktw karty charakterystyki w celu zapewnienia, e s one spjne z informacjami, na ktrych opiera si nowa lub zmieniona klasyfikacja. Na przykad by moe wygenerowali lub zidentyfikowali Pastwo nowe informacje na temat zagroe fizycznych, zagroe dla zdrowia lub dla rodowiska, stwarzanych przez substancj lub mieszanin, w ramach procesu klasyfikacji. Powinni Pastwo zatem dokona przegldu informacji podanych w pkt 9 (Waciwoci fizyczne i chemiczne), pkt 11 (Informacje toksykologiczne) i pkt 12 (Informacje ekologiczne) kart charakterystyki, a take zamieci w nich wszelkie stosowne nowe lub uaktualnione informacje. W przypadku gdy klasyfikacje substancji lub mieszaniny ulegy zmianie (nasilenie zagroenia ulego zwikszeniu lub zmniejszeniu), naley rozway wszelkiego rodzaju skutki tych zmian na perspektywy bezpiecznego zarzdzania substancj lub mieszanin, przy uwzgldnieniu wszelkiego rodzaju oddziaywa wynikajcych z prawodawstwa powizanego (zob. sekcja 23 niniejszego poradnika). Jeeli chodzi o REACH, naley sprawdzi, czy powinno si aktualizowa informacje zamieszczone w raporcie bezpieczestwa chemicznego (CSR) zgodnie z jakkolwiek aktualizacj karty charakterystyki (pkt 7 (Postpowanie z substancj/mieszanin i jej magazynowanie), pkt 8 (Kontrola naraenia / rodki ochrony indywidualnej) lub pkt 13 (Postpowanie z odpadami)). Konieczne moe by rwnie sporzdzenie nowych kart charakterystyki dla substancji lub mieszanin, ktre nie byy zaklasyfikowane jako stwarzajce zagroenie w ramach DSD i DPD, natomiast obecnie s zaklasyfikowane jako stwarzajce zagroenie lub zawieraj co najmniej jeden skadnik zaklasyfikowany jako stwarzajcy zagroenie dla zdrowia lub dla rodowiska w steniu przekraczajcym okrelony prg wynoszcy co najmniej 1% wag. w przypadku mieszanin niewystpujcych w postaci gazu oraz co najmniej 0,2% w przypadku mieszanin wystpujcych w postaci gazu (art. 31 ust. 3 REACH).
79
18. Wykaz klasyfikacji i oznakowania zgaszanie substancji

Wykaz klasyfikacji i oznakowania
Informacje dotyczce tosamoci substancji oraz klasyfikacji i oznakowania substancji Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji
18 Wykaz klasyfikacji i oznakowania zgaszanie substancji 19. Nowe informacje o zagroeniach 20. Wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej 21. Rejestry informacji i wnioski o udostpnienie informacji 22. Wnioski o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie
naley zgasza Agencji. Agencja umieci te informacje w specjalnej bazie danych noszcej nazw: wykaz klasyfikacji i oznakowania.
Kto musi zgasza?

Czy s Pastwo producentem lub importerem (albo czonkiem grupy producentw lub importerw), ktry wprowadza substancj do obrotu? Jeeli tak, bd Pastwo zobowizani substancja: podlega rejestracji w ramach REACH (co najmniej 1 tona rocznie) i jest wprowadzona do obrotu (art. 39 lit. a) CLP). Prosz zwrci uwag, e substancja zarejestrowana ju w ramach REACH nie moe by zgaszana dalej w przypadku, gdy informacje, jakie naley zgosi, zostay ju przekazane w dokumentacji rejestracyjnej. Bdzie to miao rwnie zastosowanie do niektrych substancji zawartych w wyrobach, w przypadku ktrych art. 7 REACH przewiduje rejestracj; jest zaklasyfikowana jako stwarzajca zagroenie zgodnie z CLP i jest wprowadzona do obrotu, bez wzgldu na ilo (art. 39 lit. b) CLP); lub jest zaklasyfikowana jako stwarzajca zagroenie zgodnie z CLP oraz jest obecna w mieszaninie w iloci powyej wartoci granicznych stenia okrelonych w zaczniku I do CLP lub okrelonych w dyrektywie 1999/45/WE, co prowadzi do zaklasyfikowania mieszaniny jako stwarzajcej zagroenie, przy czym mieszanina jest wprowadzona do obrotu (art. 39 lit. b) CLP). do zgaszania Agencji pewnych informacji (art. 40 CLP), jeeli
REACH i prawodawstwo powizane UE
Prosz zwrci uwag, e s Pastwo zobowizani do aktualizowania informacji przesyanych w celu zgoszenia w przypadku zdobycia nowych informacji, ktre prowadz do zmiany klasyfikacji oraz elementw oznakowania substancji (art. 40 ust. 2 CLP). Jeli zarejestrowali Pastwo substancj, ale jej nie zgosili, a dysponuj nowymi informacjami dotyczcymi zagroenia, s Pastwo zobowizani dokona aktualizacji odpowiedniej dokumentacji rejestracyjnej. Jeeli s Pastwo dalszym uytkownikiem, ktry sporzdza mieszanin,
dystrybutorem lub producentem wyrobw w rozumieniu art. 7 REACH, nie trzeba dokonywa zgoszenia do Agencji (zob. sekcja 2 niniejszego poradnika). Wynika to z
80
tego, e zgoszenie substancji miao ju miejsce na wczeniejszym etapie acucha dostaw.
Jeeli chodzi o termin zgoszenia: W przypadku substancji, ktre s wprowadzane do obrotu przed dniem 1 grudnia 2010 r. i znajduj si w obrocie w dniu 1 grudnia 2010 r. po tym lub ponownym wprowadzeniu, termin zgoszenia do wykazu mija po upywie jednego miesica od podanej daty, tj. w dniu 1 stycznia 2011 r. Biorc jednak pod uwag, e 1 stycznia wypada w sobot, a 2 stycznia w niedziel, termin zgoszenia upywa w praktyce w dniu 3 stycznia 2011 r. Powysze odnosi si do substancji, ktre s wprowadzane do obrotu w dniu 1 grudnia 2010 r. po raz pierwszy.
Na przykad jako producent lub importer dostarczaj Pastwo substancj w dniu 30 listopada 2010 r. i 1 grudnia 2010 r. Obowizkowy, jednomiesiczny termin zgoszenia naley obliczy poczwszy od dnia 1 grudnia 2010 r. Biorc pod uwag, e 1 stycznia 2011 r. wypadnie w sobot, zgoszenie musi w praktyce wpyn najpniej w dniu 3 stycznia 2011 r. Oczywicie mona dobrowolnie dokona zgoszenia ju przed dniem 1 grudnia 2010 r.
Potencjalni zgaszajcy powinni mie na uwadze, e okres od dnia 24 grudnia 2010 r. do 2 stycznia 2011 r. bdzie w ECHA urzdowym okresem witecznym. W zwizku z tym zaleca si, w miar moliwoci, przedoenie zgoszenia przed dniem 24 grudnia 2010 r., co umoliwioby rozwizanie z odpowiednim wyprzedzeniem wszelkich problemw technicznych zwizanych z narzdziem przedkadania dokumentacji, zmniejszajc tym samym ryzyko wystpienia trudnoci zakcajcych dokonanie pomylnego zgoszenia.
W przypadku substancji wprowadzanych do obrotu po dniu 1 grudnia 2010 r., jednomiesiczny okres naley obliczy poczwszy od dnia, w ktrym s one po raz pierwszy wprowadzane do obrotu po dniu 1 grudnia 2010 r. Powysze bdzie si rwnie odnosi do substancji, ktre zostay wprowadzone do obrotu przed dniem 1 grudnia 2010 r., ale ktre nie s wprowadzane do obrotu dokadnie w dniu 1 grudnia 2010 r., lecz jedynie ponownie po tym terminie.
Na przykad jako producent lub importer dostarczaj Pastwo substancj w dniu 8 listopada 2010 r., nastpnie wstrzymuj dostawy na pewien okres, po czym ponownie dostarczaj Pastwo t substancj w dniu 1 lutego 2011 r. Obowizkowy, jednomiesiczny termin zgoszenia naley obliczy poczwszy od dnia 1 lutego 2011 r., i tym samym zgoszenie musi wpyn najpniej w dniu 1 marca. Oczywicie mona dobrowolnie dokona zgoszenia ju przed dniem 1 grudnia 2010 r.
81
Jeeli przekazali ju Pastwo informacje, jakie naley zgosi Agencji, w postaci rejestracji w ramach REACH, nie przedkadaj Pastwo Agencji dodatkowego zgoszenia w terminie pniejszym (art. 40 ust. 1 CLP). Jeeli produkuj lub importuj Pastwo substancje w ilociach mniejszych ni 1000 ton rocznie, i nie jest to substancja niewprowadzona, ktra jest zaklasyfikowana jako CMR kategorii 1 lub 2 zgodnie z DSD w ilociach wynoszcych co najmniej jedn ton rocznie lub jako N; R50/53 w ilociach co najmniej 100 ton rocznie, by moe nie zostaa ona zarejestrowana w ramach REACH w terminie do dnia 1 grudnia 2010 r., i w zwizku z tym naley zgosi j w terminie do dnia 1 stycznia 2011 r., pod warunkiem wprowadzenia jej do obrotu w dniu 1 grudnia 2010 r. Oprcz obowizkw wynikajcych z CLP i dotyczcych zgaszajcych, rejestrujcy maj rwnie obowizki wynikajce z REACH.
Co naley zgasza?
Jeeli musz Pastwo dokona zgaszania swojej substancji, zgoszenie do Agencji powinno obejmowa (art. 40 ust. 1 CLP): Pastwa dane identyfikacyjne, okrelone w sekcji 1 zacznika VI do
rozporzdzenia REACH; dane identyfikujce substancj, okrelone w sekcjach 2.1 do 2.3.4 zacznika VI do REACH; klasyfikacje substancji zgodne z CLP; w przypadku substancji, ktra zostaa zaklasyfikowana w niektrych, lecz nie wszystkich klasach lub dalszych zrnicowaniach zagroenia w ramach CLP informacj, czy jest to spowodowane brakiem danych, brakiem jednoznacznych danych, czy te posiadaniem danych, ktre s jednoznaczne, lecz niewystarczajce do zaklasyfikowania; w stosownych przypadkach, specyficzne stenia graniczne lub wspczynniki M zwizane z klasyfikacj jako stwarzajca zagroenie dla rodowiska wodnego, tj. kategoria ostra 1 i kategoria przewleka 1, wraz z uzasadnieniem dotyczcym ich stosowania; oraz elementy oznakowania substancji, w tym uzupeniajce zwroty okrelajce zagroenie okrelone w art. 25 ust. 1 CLP. Rozporzdzenie CLP zawiera wymg, aby w przypadku gdy w wyniku zgoszenia w wykazie znajduje si wpis rnicy si od innego wpisu dotyczcego tej samej
82
substancji, zarwno Pastwo, jak i inny zgaszajcy lub rejestrujcy dooyli wszelkich stara, aby uzgodni jednolity wpis w celu umieszczenia go w wykazie (art. 41 CLP). Mona jednak zaklasyfikowa substancj odmiennie w stosunku do kolejnego wpisu, pod warunkiem e w zgoszeniu przedstawi Pastwo przyczyny. Natomiast w przypadku gdy substancja posiada zharmonizowan klasyfikacj, naley dokona klasyfikacji zgodnie ze zharmonizowan klasyfikacj wyszczeglnion w czci 3 zacznika VI do CLP, a take wczy t klasyfikacj do swojego zgoszenia (zob. sekcja 8 niniejszego poradnika). Naley zwrci uwag, e w przypadku gdy wspczynnik M nie jest podany w czci 3 zacznika VI dla substancji zaklasyfikowanych jako stwarzajce zagroenie dla rodowiska wodnego (kategoria ostra 1 lub kategoria przewleka 1), naley ustali wspczynnik M dla tej substancji w oparciu o dostpne dane. Aby uzyska dalsze informacje, naley zapozna si z czciami 1.6 i 1.7 Moduu 2.
Z jakiego formatu naley korzysta przy dokonywaniu zgoszenia?

Zgoszenie przedkada si w formacie okrelonym przez Agencj. Dokumentacj zgoszeniow mona sporzdzi korzystajc z internetowego narzdzia REACH-IT, albo te mona j sporzdzi w IUCLID 5 (midzynarodowa ujednolicona baza danych chemikaliw) i przedoy za porednictwem REACH-IT (art. 40 ust. 1 CLP). Narzdzie informatyczne IUCLID 5 oraz instrukcje dla uytkownika mona pobra na stronie internetowej ECB http://iuclid.echa.europa.eu/. Narzdzie REACH-IT dostpne jest na stronie internetowej http://echa.europa.eu/reachit_en.asp. Na rysunku 18.1 przedstawiono zrzut ekranu IUCLID 5.
83
Rysunek 18.1: Zrzut ekranu IUCLID 5
Co dzieje si pniej?
Agencja uzupeni zgoszone informacje o nastpujce elementy: czy istnieje dla substancji zharmonizowana klasyfikacja oraz zharmonizowane oznakowanie na poziomie wsplnotowym w zwizku z umieszczeniem jej w zaczniku VI; czy jest to wpis wsplny rejestrujcych t sam substancj; czy wpis jest uzgodniony przez dwch lub wiksz liczb zgaszajcych lub rejestrujcych; lub czy wpis ten rni si od innego wpisu dla tej samej substancji w wykazie.
Naley tzn.:
zwrci
uwag,
elementy
zgaszanych
informacji
odpowiadajce
informacjom, o ktrych mowa w art. 119 ust. 1 REACH, s udostpniane publicznie,
nazwa zgodna z nomenklatur IUPAC dla substancji stwarzajcych zagroenie; w stosownych przypadkach, nazwa substancji zgodna z wykazem EINECS; oraz klasyfikacja i oznakowanie substancji.
84
Jeeli chodzi o nazw zgodn z nomenklatur IUPAC w odniesieniu do niektrych substancji oraz substancji niewprowadzonych, ktre stwarzaj zagroenie, zob. art. 119 ust. 2 lit. f) i g), mona przesa do Agencji uzasadnienie dotyczce przyczyn ewentualnej szkodliwoci opublikowania takiej nazwy dla Pastwa interesw handlowych (przedoenie zgodnie z art. 10 lit. a) (xi) REACH). Jeeli Agencja uzna wspomniane uzasadnienie za suszne, nazwa ta nie bdzie udostpniana publicznie.
85
19. Nowe informacje o zagroeniach

Konieczne jest aktualizowanie informacji o zagroeniach!
W ramach CLP maj Pastwo obowizek, jako producent, importer lub dalszy Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji
18. Wykaz klasyfikacji i oznakowania zgaszanie substancji 19. Nowe informacje o zagroeniach 20. Wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej 21. Rejestry informacji i wnioski o udostpnienie informacji 22. Wnioski o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie
uytkownik, ledzi pojawiajce si informacje naukowe i techniczne, mogce mie wpyw na zmian klasyfikacji i oznakowania jakichkolwiek dostarczanych przez Pastwa substancji lub mieszanin, jak okrelono w art. 15 CLP: producenci, importerzy i dalsi uytkownicy podejmuj wszelkie racjonalne dziaania bdce w ich mocy, aby dowiadywa si o nowych informacjach naukowych lub technicznych, ktre mog mie wpyw na klasyfikacj substancji i mieszanin, ktre wprowadzaj do obrotu.
Co trzeba zrobi?
Naley analizowa nowe informacje o zagroeniach w celu ustalenia, czy s one odpowiednie i wystarczajco wiarygodne, aby dokona nowej oceny klasyfikacji swojej substancji lub mieszaniny. Jeeli tak, w nastpnej kolejnoci naley bez nieuzasadnionej zwoki dokona nowej oceny (art. 15 ust. 1 CLP). W przypadku gdy zmiana klasyfikacji substancji lub mieszaniny jest uzasadniona, naley dokona stosownej aktualizacji etykiet. Aktualizacj t naley przeprowadzi bez nieuzasadnionej zwoki, w przypadku gdy nowe zagroenie jest wyszego stopnia lub gdy wymagane s nowe uzupeniajce elementy oznakowania (art. 30 ust. 1 CLP). W przypadku innych zmian w zakresie oznakowania naley dokona aktualizacji odpowiedniej etykiety w terminie 18 miesicy (art. 30 ust. 2 CLP). Prosz zwrci uwag, e w przypadku zmiany klasyfikacji i oznakowania substancji naley zgosi Agencji wszelkie tego rodzaju zmiany (art. 40 ust. 2 CLP).
Niezbdne bdzie dokonanie aktualizacji ocen bezpieczestwa REACH i prawodawstwo powizane UE chemicznego i raportw bezpieczestwa chemicznego oraz kart charakterystyki w przypadku, gdy dostpne stan si nowe informacje dotyczce zagroe lub gdy dojdzie do zmian klasyfikacji i oznakowania (art. 14 i art. 31 REACH). Naley przekaza uczestnikowi lub dystrybutorowi, stanowicemu poprzednie i nastpne ogniwo acucha dostaw, nowe informacje o zagroeniach oraz o wszelkiego rodzaju dokonanych zmianach w zakresie klasyfikacji i oznakowania (art. 31, art. 32 i art. 34 REACH).
86
Kroki, jakie naley poczyni po zdobyciu wiadomoci o nowych informacjach dotyczcych zagroe w odniesieniu do swojej substancji lub mieszaniny, przedstawiono na rysunku 19.1.
87
Rysunek 19.1: Co naley zrobi z nowymi informacjami dotyczcymi zagroe
Nowe informacje o zagroeniu
Ocena jakoci informacji
Czy informacje s adekwatne i rzetelne Tak Nowa ocena
Nie Informacji nie naley uwzgldnia
Uzasadniona zmiana klasyfikacji i oznakowania?
Tak
Naley dokona ponownej klasyfikacji i uaktualni etykiety. Naley powiadomi Agencj o uaktualnionej klasyfikacji i oznakowaniu substancji. Naley stosownie uaktualni kart charakterystyki i CSR. Przekaza informacje wszystkim uczestnikom acucha dostaw
Nie Tak
Naley stosownie uaktualni kart charakterystyki i CSR. Przekaza informacje wszystkim uczestnikom acucha dostaw
Uzasadniona zmiana zagroenia() poniej granicy klasyfikacji?
Nie nic nie robi
88
20. Wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej

Wprowadzenie
W ramach CLP substancje i mieszaniny wprowadzane na rynek naley odpowiednio Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji
zidentyfikowa (zob. ustp dotyczcy identyfikatorw produktu w sekcji 14 niniejszego poradnika). Jednake bdc producentem, importerem lub dalszym uytkownikiem, mona si obawia, e ujawnienie na etykiecie lub w karcie charakterystyki tosamoci chemicznej jednej lub wikszej iloci substancji zawartych w mieszaninie(-ach) zagraa poufnoci Pastwa dziaalnoci gospodarczej, a zwaszcza prawom wasnoci intelektualnej (art. 24 CLP). W takich przypadkach CLP zezwala na przedoenie Agencji wniosku o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej w odniesieniu do substancji wchodzcej(-ych) w skad mieszaniny, w postaci nazwy okrelajcej najwaniejsze chemiczne grupy funkcyjne lub oznaczenia alternatywnego. Wnioski takie okrelone s w niniejszym poradniku jako wnioski o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej. W ramach CLP proces oraz wymagania w zakresie sporzdzania wniosku dotyczcego alternatywnej nazwy rodzajowej s rne w zalenoci od tego, czy Pastwa wniosek jest przedkadany przed dniem czy po dniu 1 czerwca 2015 r.
Przed dniem 1 czerwca 2015 r.

Jeeli zaklasyfikowali, oznakowali i opakowali ju Pastwo swoj mieszanin zgodnie z CLP przed dniem 1 czerwca 2015 r., naley skierowa do Agencji wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej, stosownie do przepisw okrelonych w CLP. W przypadku gdy jeszcze nie zaklasyfikowali, nie oznakowali i nie opakowali Pastwo swojej mieszaniny zgodnie z CLP, nadal naley skierowa wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej do waciwego organu pastwa czonkowskiego na podstawie przepisw poprzedniego systemu klasyfikacji i oznakowania okrelonego w art. 15 dyrektywy w sprawie preparatw niebezpiecznych 1999/45/WE (DPD). We wniosku naley wykaza, e ujawnienie na etykiecie lub w karcie charakterystyki tosamoci chemicznej przedmiotowej substancji zawartej w mieszaninie zagraa poufnoci Pastwa wasnoci intelektualnej.
89
Jakich substancji to dotyczy? Dozwolone jest przedkadanie wnioskw o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej jedynie w odniesieniu do tych substancji zawartych w mieszaninie, ktre zostay zaklasyfikowane w ramach DSD, na przykad jako dranice (z wyjtkiem chemikaliw powodujcych powane uszkodzenia oczu) lub ze wzgldu na toksyczno ostr jako szkodliwe, i ktrym nie przypisano we Wsplnocie najwyszych dopuszczalnych ste w rodowisku pracy. W jaki sposb przedkada si wniosek? Wniosek naley przedoy waciwemu organowi w pastwie czonkowskim zgodnie z przepisami zacznika VI do DPD; ponadto we wniosku naley zamieci informacje wymagane w formularzu w czci A tego zacznika. Niezalenie od tego, waciwy organ moe zada od Pastwa dalszych informacji, o ile takie informacje wydaj si niezbdne do celw dokonania oceny wanoci wniosku. Waciwy organ powiadomi Pastwa o swojej decyzji, Pastwo natomiast powinni przekaza kopi tej decyzji do kadego z pastw czonkowskich, w ktrych zamierzacie wprowadza do obrotu swoj substancj lub mieszanin. Co stanie si po dniu 1 czerwca 2015 r.? Jeli Pastwa wniosek zostanie zatwierdzony przed dniem 1 czerwca 2015 r. w ramach DPD, mona nadal stosowa alternatywn nazw rodzajow w ramach CLP (art. 24 CLP).
Po dniu 1 czerwca 2015 r.

Po dniu 1 czerwca 2015 r. naley skierowa wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej do Agencji, jak okrelono w art. 24 CLP. We wniosku naley wykaza, e ujawnienie na etykiecie tosamoci chemicznej substancji lub mieszaniny zagraa poufnoci Pastwa dziaalnoci gospodarczej, a zwaszcza praw wasnoci intelektualnej. Jakich substancji to dotyczy? Dozwolone jest przedkadanie wniosku o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej w odniesieniu do jakiejkolwiek substancji zawartej w mieszaninie, ktrej nie przypisano we Wsplnocie najwyszych dopuszczalnych ste w rodowisku pracy, i o ile substancja ta jest zaklasyfikowana wycznie w jednej lub kilku kategoriach zagroenia okrelonych w pkt 1.4.1 czci 1 zacznika I do CLP, mianowicie:
90
dowolna kategoria zagroenia odnoszca si do zagroe fizycznych (cz 2 zacznika I do CLP); toksyczno ostra, kategoria 4; dziaanie rce / dranice na skr, kategoria 2; powane uszkodzenie oczu / dziaanie dranice na oczy, kategoria 2; dziaanie toksyczne na narzdy docelowe naraenie jednorazowe, kategoria 2 lub 3; dziaanie toksyczne na narzdy docelowe kategoria 2; oraz stwarzajca zagroenie dla rodowiska wodnego, naraenie przewleke kategoria 3 lub 4. naraenie powtarzane,
Ponadto, stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej powinno zaspokaja wymg przekazywania wystarczajcych informacji do podjcia niezbdnych rodkw ostronoci w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy, w celu zapewnienia, e ryzyko wynikajce z uytkowania danej mieszaniny moe by kontrolowane. Wykazanie, e tak jest w danym przypadku, naley do wnioskodawcy. W jaki sposb przedkada si wniosek? Wniosek naley przedoy Agencji w formacie okrelonym przez Agencj i za pomoc wszelkiego rodzaju narzdzi udostpnionych przez Agencj (art. 24 ust. 2 CLP, nawizujcy do art. 111 REACH). Do wniosku docza si opat okrelon przez Komisj. Agencja moe zada od Pastwa dalszych informacji, jeeli takie informacje s niezbdne do podjcia decyzji. Agencja powiadomi Pastwa o swojej decyzji w terminie szeciu tygodni od dnia przedoenia wniosku lub otrzymania dalszych wymaganych informacji. Jeeli Agencja nie wniesie sprzeciwu w terminie szeciu tygodni od dnia przedoenia wniosku lub otrzymania dalszych wymaganych informacji, uznaje si, e stosowanie nazwy, ktrej dotyczy wniosek, jest dozwolone.
91
21. Rejestry informacji i wnioski o udostpnienie informacji

Jakiego rodzaju prowadzenie ewidencji jest wymagane w ramach CLP?
Bdc producentem substancji, importerem substancji lub mieszanin albo dalszym Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji
uytkownikiem, naley gromadzi i przechowywa do wgldu wszelkie informacje, ktre wykorzystali Pastwo do celw klasyfikacji i oznakowania swojej substancji lub mieszaniny. Informacje te naley przechowywa przez co najmniej 10 lat po ostatniej dokonanej przez siebie dostawie substancji lub mieszaniny (art. 49 CLP). W taki sam sposb bdc dystrybutorem, naley gromadzi i przechowywa do wgldu wszelkie informacje, ktre wykorzystali Pastwo do celw oznakowania, zob. rwnie tabela 2.4 w sekcji 2.
REACH nakada na Pastwa wymg gromadzenia i przechowywania wszelkich informacji koniecznych do wypenienia obowizkw wynikajcych z przepisw REACH, przez okres co najmniej 10 lat od ostatniej daty produkcji, importu, dostawy lub zastosowania substancji lub mieszaniny. Na danie naley niezwocznie przedoy lub udostpni te informacje waciwemu(-ym) organowi(-om) pastwa czonkowskiego, na terytorium ktrego maj Pastwo swoj siedzib, lub Agencji (art. 36 REACH). Jeeli substancja zostaa zarejestrowana w ramach REACH lub podlega innym obowizkom wynikajcym z REACH, wtedy informacje, ktre naley przechowywa zgodnie z CLP, powinny by przechowywane razem z tymi, ktre s wymagane w celu wypenienia obowizkw wynikajcych z REACH (art. 49 CLP).
Komu naley okazywa te informacje?

Waciwy(-e) organ(y) lub organ odpowiedzialny za egzekwowanie przepisw pastwa czonkowskiego, na terytorium ktrego maj Pastwo swoj siedzib, albo Agencja, mog zada wszelkich informacji, ktre wykorzystali Pastwo do celw klasyfikacji i oznakowania w ramach CLP. Po otrzymaniu takiego dania naley przedoy wspomniane informacje. Jeeli jednak informacje, ktrych zada waciwy organ, zostay uwzgldnione w Pastwa zgoszeniu w ramach CLP lub w Pastwa zgoszeniu w ramach REACH, informacje te bd dostpne dla Agencji, za waciwy organ powinien zwrci si z daniem do Agencji (art. 49 ust. 3 CLP). Wszystkie pastwa czonkowskie s zobowizane do powoania organu (lub organw) odpowiedzialnego(-ych), jak np. orodki zatru, za przyjmowanie informacji istotnych
92
przy okrelaniu rodkw profilaktycznych i leczniczych, zwaszcza w nagych przypadkach zagroenia zdrowia. Jeeli s Pastwo importerem lub dalszym uytkownikiem, organy te musz przyjmowa od Pastwa niezbdne informacje, dotyczce midzy innymi skadu chemicznego mieszanin wprowadzanych do obrotu oraz zaklasyfikowanych jako stwarzajce zagroenie w oparciu o wywierane skutki fizyczne lub dziaanie na zdrowie. Dostarczane przez Pastwa informacje musz obejmowa tosamo chemiczn substancji zawartych w mieszaninach, w odniesieniu do ktrych Agencja przyja wniosek o stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej (art. 45 CLP).
93
22. Wnioski o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie

Kiedy mona wystpi z wnioskiem?
Wnioski o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie substancji powinny obejmowa Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dziaania podejmowane po dokonaniu klasyfikacji
wnioski o wczenie do zacznika VI do CLP, jak rwnie o aktualizacj tego zacznika, i powinny w typowych okolicznociach by przedkadane w przypadku, gdy substancja ta spenia kryteria klasyfikacji dla (art. 36 CLP): dziaania uczulajcego na drogi oddechowe, kategoria 1; dziaania mutagennego na komrki rozrodcze, kategorie 1A, 1B lub 2; rakotwrczoci, kategorie 1A, 1B lub 2; albo szkodliwego dziaania na rozrodczo, kategorie 1A, 1B lub 2.
Ponadto istnieje moliwo wystpienia z wnioskami odnoszcymi si do innych klas zagroenia lub ich dalszych zrnicowa, pod warunkiem e uzasadniona jest potrzeba dziaania na terenie caej Wsplnoty, zob. poniej. W odrnieniu od innych substancji, substancje czynne w rozumieniu dyrektywy 91/414/EWG (rodki ochrony rolin) lub dyrektywy 98/8/WE (produkty biobjcze) podlegaj w normalnych okolicznociach zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowaniu dla wszystkich klas zagroenia i elementw oznakowania (zob. sekcja 24 niniejszego poradnika). Wnioski mog odnosi si do wczenia klasyfikacji substancji do czci 3 zacznika VI do CLP lub do aktualizacji istniejcego wpisu w zaczniku VI (zob. sekcja 8 niniejszego poradnika). Naley je przedkada Agencji.
Kto moe wystpi z wnioskiem?

Wniosek o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie substancji (art. 37 CLP 9 ) mog przedoy Agencji waciwy organ pastwa czonkowskiego, jak rwnie producent, importer i dalszy uytkownik substancji. Waciwy organ moe wystpi z takim wnioskiem nawet w odniesieniu do zagroenia, w przypadku ktrego istnieje ju dla tej substancji zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie. Natomiast producent, importer lub dalszy uytkownik nie moe wystpi z takim wnioskiem w odniesieniu do zagroenia, w przypadku ktrego istnieje ju dla tej substancji
Prosz zwrci uwag, e w przypadku substancji czynnych uywanych w rodkach ochrony rolin lub produktach biobjczych jedynie waciwe organy pastwa czonkowskiego mog przedkada wnioski, natomiast przedsibiorstwa nie maj takiej moliwoci.
94
zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie; z drugiej strony, jeeli dysponuje on nowymi informacjami, ktre mog prowadzi do zmiany w zakresie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji, musi skontaktowa si z waciwym organem w jednym z pastw czonkowskich, w ktrym substancja ta znajduje si w obrocie, i przedoy mu wniosek (art. 37 ust. 6 CLP). Jeeli wniosek waciwego organu lub producenta, importera albo dalszego uytkownika dotyczy innych klas zagroenia ni CMR lub substancje dziaajce uczulajco na drogi oddechowe, wymagane jest uzasadnienie wykazujce potrzeb podjcia dziaa na poziomie Wsplnoty. W przypadku gdy Agencja dowiaduje si, e nowe informacje nie potwierdzaj istniejcej zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania, Agencja moe powiadomi waciwy organ.
W jaki sposb przedsibiorstwo przedkada wniosek?

Procedura przedkadania do Agencji wniosku o zharmonizowan klasyfikacj substancji zostaa przedstawiona w art. 37 CLP. Wniosek naley sporzdzi zgodnie ze stosownymi czciami sekcji 1, 2 i 3 zacznika I do rozporzdzenia REACH, i powinien on zawiera szczegowe podsumowanie przebiegu badania w odniesieniu do zagroenia(-), ktrego(-ych) dotyczy przedkadany wniosek o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie. Ponadto wniosek powinien zawiera odpowiednie informacje niezbdne do wczenia do wykazu klasyfikacji i oznakowania okrelonego w czci 1 zacznika VI do CLP. Wniosek naley zoy w formacie okrelonym w czci B raportu bezpieczestwa chemicznego w sekcji 7 zacznika I do rozporzdzenia REACH. Naley take posuy si formatami elektronicznymi oraz pakietami w rodzaju IUCLID 5, opracowanymi przez Agencj do celw przedkadania informacji w ramach REACH, okrelonymi w art. 111 REACH, zob.: http://echa.europa.eu/reachit/portal_en.asp oraz http://iuclid.echa.europa.eu/ W przypadku jakiegokolwiek wniosku, ktry nie odnosi si do klasyfikacji w zakresie rakotwrczoci, dziaania mutagennego na komrki rozrodcze, szkodliwego dziaania na rozrodczo (CMR) lub dziaania uczulajcego na drogi oddechowe, naley przedstawi argumenty przemawiajce za potrzeb harmonizacji klasyfikacji i oznakowania na terenie caej Wsplnoty w odniesieniu do zagroenia lub zagroe ujtych w Pastwa wniosku. Do wniosku takiego naley doczy odpowiedni opat ustalon przez Komisj w rozporzdzeniu Komisji, ktre zostanie przyjte zgodnie z art. 37 ust. 3 CLP. Kroki, ktre naley podj Prosz zwrci przy przedkadaniu uwag, e wniosku, podsumowano wytyczne na
rysunku 22.1.
szczegowe
dotyczce
95
przedkadania wniosku o wczenie substancji (klasyfikacji) do zacznika VI do CLP s obecnie przygotowywane w Agencji. Agencja opracowuje wytyczne dotyczce sporzdzania i przedkadania wnioskw o zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie.
96
Rysunek 22.1: Kroki wymagane przy przedkadaniu wniosku
Zebranie informacji dotyczcych oceny ryzyka sucych do przypisania klasyfikacji i oznakowania Pastwa substancji
Fizyczne, zdrowie ludzkie, i zagroenie dla rodowiska
Jeli nie opiera si na klasyfikacji jako CMR lub dziaaniu uczulajcym na drogi oddechowe - naley przygotowa argumenty przemawiajce za potrzeb harmonizacji klasyfikacji i oznakowania Pastwa substancji
Upewnienie si, e zostay zawarte wszystkie niezbdne informacje dotyczce Pastwa substancji do wczenia do wykazu klasyfikacji i oznakowania przedstawione w tabeli 3.1 zacznika VI do CLP
Zastosowanie IUCLID 5 lub innego narzdzia udostpnionego przez Agencje, w celu zoenia wniosku (wraz z odpowiedni opat, jeli nie opiera si na klasyfikacji jako CMR lub dziaaniu uczulajcym na drogi oddechowe)
odpowiednie numery i dane identyfikacyjne dla Pastwa substancji, w tym w stosownych przypadkach: numer indeksowy, numer EINECS, numer ELINCS, "No-longer-polymer" numer, numer CAS i International Substance Identyfication informacje odnoszcych si do klasyfikacji Pastwa substancji, w tym wszystkie elementy C&L, np. piktogramy wskazujce rodzaj zagroenia, hasa ostrzegawcze, kody zwroty wskazujcych rodzaj zagroenia, zwroty wskazujce rodki ostronoci, okrelone stenia graniczne lub wspczynniki M, wszelkie wartoci graniczne i dodatkowe informacje umieszczane na etykietach Noty przypisywane do danej pozycji z listy not przewidzianych w czci 1 zacznika VI
97
Wniosek zosta przedoony: Co dzieje si pniej?

Po przedoeniu wniosku wszystkie zainteresowane strony bd miay moliwo wyraenia uwag w sprawie wniosku. Wyraenie uwag moliwe bdzie za porednictwem strony internetowej na ECHA okrelonym
(http://echa.europa.eu/consultations/harmonised_cl_en.asp),
terminie. Komitet ds. oceny ryzyka Agencji sformuuje opini na
formularzu, dziki ktremu mona bdzie wprowadzi swoje uwagi w okrelonym
temat
wniosku
zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie substancji w terminie osiemnastu miesicy (art. 37 ust. 4 CLP), Agencja za przekae t opini Komisji. Jeli Komisja uzna, e Pastwa wniosek i uzasadnienie s odpowiednie, zaproponuje wczenie substancji do tabeli 3.1 10 zacznika VI do CLP, zawierajcej wykaz substancji posiadajcych zharmonizowan klasyfikacj i oznakowanie, wraz z odpowiednimi elementami klasyfikacji i oznakowania oraz, w stosownych przypadkach, ze specyficznymi steniami granicznymi i wspczynnikami M. Procedura wczenia substancji do zacznika VI nosi nazw procedury komitologii poczonej z kontrol, ktra skutkuje decyzj Komisji. Proces, zgodnie z ktrym postpuje Agencja i Komisja po przedoeniu wniosku, podsumowano na rysunku 22.2 (art. 37 CLP).
10
Do dnia 31 maja 2015 r. odpowiedni wpis zostanie take wprowadzony do tabeli 3.2 w zaczniku VI do CLP.
98
Rysunek 22.2: Proces, zgodnie z ktrym postpuje Agencja i Komisja po przedoeniu wniosku
Wniosek przedoono Agencji
W terminie do 18 miesicy
Komitet Agencji ds. oceny ryzyka formuuje opini na temat wniosku
Wniosek i opinia przedoone Komisji przez Agencj
Bez zbdnej zwoki
Decyzja dotyczca wczenia do zacznika VI w procedurze komitologii poczonej z kontrol
99
23. Prawodawstwo powizane omwienie

Prawodawstwo powizane
W zwizku z klasyfikacj substancji lub mieszaniny mog zosta uruchomione Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dalsze wytyczne REACH i prawodawstwo powizane UE
23. Prawodawstwo powizane omwienie 24. Produkty biobjcze i rodki ochrony rolin 25. Obowizki wynikajce z REACH zwizane z klasyfikacj 26. Fora wymiany informacji o substancjach (SIEF) 27. Poradniki REACH odnoszce si do CLP
przepisy prawodawstwa wsplnotowego inne ni CLP (prawodawstwo powizane). Poniej wyszczeglniono odnone akty prawne:
Rejestracja, ocena, udzielanie zezwole i stosowane ograniczenia w zakresie chemikaliw (REACH): rozporzdzenie (WE) nr 1907/2006 z dnia 18 grudnia 2006 r. (zob. sekcja 25 niniejszego poradnika);
Kontrola niebezpieczestwa powanych awarii zwizanych z substancjami niebezpiecznymi (Seveso II): dyrektywa Rady 96/82/WE z dnia 9 grudnia 1996 r.; rodki ochrony rolin: dyrektywa Rady 91/414/EWG (PPPD) z dnia 15 lipca 1991 r. (zob. sekcja 24 niniejszego poradnika); Produkty biobjcze: dyrektywa 98/8/WE (BPD) z dnia 16 lutego 1998 r. (zob. sekcja 24 niniejszego poradnika); rodki chemiczne w miejscu pracy: dyrektywa Rady 98/24/WE z dnia 7 kwietnia 1998 r.; Czynniki rakotwrcze i mutageny w miejscu pracy: dyrektywa 2004/37/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r.; Praca osb modych: dyrektywa Rady 94/33/WE z dnia 22 czerwca 1994 r.; Pracownice w ciy i karmice piersi: dyrektywa Rady 92/85/EWG z dnia 19 padziernika 1992 r.; Znaki bezpieczestwa i zdrowia w pracy: dyrektywa Rady 92/58/EWG z dnia 24 czerwca 1992 r.; Produkty kosmetyczne: dyrektywa Rady 76/768/EWG z dnia 27 lipca 1976 r.; Bezpieczestwo zabawek: dyrektywa Rady 88/378/EWG z dnia 3 maja 1988 r. zmieniona dyrektyw 93/68/EWG; Detergenty: rozporzdzenie (WE) nr 648/2004 z dnia 31 marca 2004 r. Program przyznawania wsplnotowego oznakowania ekologicznego: rozporzdzenie (WE) nr 1980/2000 z dnia 17 lipca 2000 r.; Dozowniki aerozoli: dyrektywa Rady 75/324/EWG z dnia 20 maja 1975 r. Artyku 14 (2c) CLP uwzgldnia art. 8 (1a) dyrektywy w sprawie aerozoli; Ograniczenie emisji lotnych zwizkw organicznych: dyrektywa Rady 1999/13/WE (VOCD) z dnia 11 marca 1999 r. oraz dyrektywa 2004/42/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r.;
Ocena
i zarzdzanie
jakoci
otaczajcego
powietrza: dyrektywa Rady
1996/62/WE z dnia 27 wrzenia 1996 r.;
100
Wywz
przywz
niebezpiecznych
chemikaliw:
rozporzdzenie
(WE)
nr 689/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r.; Odpady niebezpieczne: dyrektywa Rady 91/689/WE z dnia 12 grudnia 1991 r. oraz decyzja Komisji 2000/532/WE z dnia 3 maja 2000 r.; Baterie i akumulatory: dyrektywa Rady 91/157/EWG z dnia 18 marca 1991 r.; Pojazdy wycofane z eksploatacji: dyrektywa Rady 2000/53/WE z dnia 18 wrzenia 2000 r.; Zuyty sprzt elektrotechniczny i elektroniczny (WEEE): dyrektywa 2002/96/WE z dnia 27 stycznia 2002 r. Niektre z wymienionych aktw prawnych Wsplnoty nadal nawizuj do obecnych dyrektyw w sprawie klasyfikacji i oznakowania; z czasem zostan w nich wprowadzone poprawki w celu uwzgldnienia nowego rozporzdzenia CLP. Aby zapozna si z podsumowaniem niektrych wzajemnych zalenoci pomidzy CLP i REACH, BPD i PPPD, zob. sekcje 1922 niniejszego poradnika. CLP zostao przyjte w ramach pakietu legislacyjnego, w skad ktrego wchodz rwnie: rozporzdzenie (WE) nr 1336/2008 zmieniajce rozporzdzenie (WE) nr 648/2004 z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentw. Wprowadzono nastpujce zmiany: preparat zastpiono mieszanin, natomiast odniesienia do DSD i DPD zastpiono odniesieniami do CLP; oraz dyrektywa 2008/112/WE zmieniajca sze dyrektyw wsplnotowych: dyrektyw Rady 76/768/EWG z dnia 27 lipca 1976 r. w sprawie zblienia ustawodawstw pastw czonkowskich dotyczcych produktw kosmetycznych: preparat zastpiono mieszanin, natomiast odniesienia do DSD zastpiono odniesieniami do CLP. Wczenie oglnego odniesienia do rozporzdzenia ustalajcego metody bada (WE) nr 440/2008, odniesienie do kryteriw dla substancji i mieszanin CMR zgodnych z CLP oraz pojcie niebezpieczna przeoone na klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia zgodne z CLP; dyrektyw Rady 88/378/EWG z dnia 3 maja 1988 r. w sprawie zbliania ustawodawstw pastw czonkowskich dotyczcych bezpieczestwa zabawek: preparat zastpiono "mieszanin, a pojcie niebezpieczna przeoono na klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia zgodne z CLP; dyrektyw Rady 1999/13/WE (VOCD) z dnia 11 marca 1999 r. oraz dyrektyw 2004/42/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie ograniczenia emisji lotnych zwizkw organicznych: preparat zastpiono mieszanin (w obu dyrektywach), wczono odniesienie do CLP w art. 5 ust. 6 VOCD dla substancji (od dnia 1 grudnia 2010 r.) i dla mieszanin (od dnia 1 lipca 2015 r.).
101
Ponadto wczono odniesienie do kryteriw dla substancji i mieszanin zgodnych z CMR oraz zwrotw okrelajcych zagroenie w ramach CLP w art. 5 ust. 6, ust. 8, ust. 9 i ust. 13 dla substancji (od dnia 1 grudnia 2010 r.) i dla mieszanin (od dnia 1 lipca 2015 r.). dyrektyw 2000/53/WE z dnia 18 wrzenia 2000 r. w sprawie pojazdw wycofanych z eksploatacji: pojcie niebezpieczna przeoono na klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia zgodne z CLP; oraz dyrektyw 2002/96/WE z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie ograniczenia stosowania odniesienia z CLP. Zmiany wynikajce z rozporzdzenia (WE) nr 1336/2008 oraz z dyrektywy 2008/112/WE maj wej w ycie zgodnie z datami wdroenia CLP, tj. z chwil wejcia CLP w ycie, odpowiednio w dniu 1 grudnia 2010 r. oraz w dniu 1 czerwca 2015 r. niektrych do DSD substancji zastpiono niebezpiecznych odniesieniami do w CLP; sprzcie pojcie elektrotechnicznym i elektronicznym: preparat zastpiono mieszanin, niebezpieczna przeoono na klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia zgodne
Substancje i preparaty niebezpieczne w prawodawstwie powizanym UE

Wiele aktw prawnych Wsplnoty czyni odniesienia do substancji lub preparatw niebezpiecznych w celu uwzgldnienia substancji lub preparatw speniajcych kategorie niebezpieczestwa w ramach DSD lub DPD. Typowym przykadem jest dyrektywa w sprawie rodkw chemicznych 98/24/WE. CLP nie korzysta z tego pojcia, natomiast okrela substancje lub mieszaniny, ktre speniaj kryteria klasyfikacji zgodnej z CLP, jako stwarzajce zagroenie. Z racji tego, i przepisy CLP w zakresie klasyfikacji substancji bd skuteczne do 2010 r., a dla mieszanin do 2015 r., niezbdne bdzie wprowadzenie poprawek w stosownych aktach prawnych UE. Aby mg by zachowany ich zakres, musiayby one odnosi si jednoznacznie do tych klas i kategorii zagroenia w ramach CLP, ktre odzwierciedlaj poprzedni zakres zaklasyfikowana jako niebezpieczna w przypadkach, gdy uprzednio istniao odniesienie do zaklasyfikowanych jako niebezpieczne w ramach DSD/DPD. Rozporzdzenie REACH zostao zmienione w powyszy sposb za porednictwem art. 58 CLP, z wyjtkiem przepisw dotyczcych kart charakterystyki, w przypadku ktrych wprowadzono pojcie niebezpieczna.
102
24. Produkty biobjcze i rodki ochrony rolin

Dyrektywy dotyczce produktw biobjczych i rodkw ochrony rolin regulowane rozporzdzeniem CLP
Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dalsze wytyczne REACH i prawodawstwo powizane UE
Przepisy CLP stosuje si w caoci do jakiejkolwiek substancji lub mieszaniny, ktrych wprowadzanie do obrotu i stosowanie jest kontrolowane na mocy dyrektywy 98/8/WE (BPD) dotyczcej produktw biobjczych (art. 9 i art. 20 BPD) lub dyrektywy Rady 91/414/EWG dotyczcej rodkw ochrony rolin (PPPD) (art. 1 PPPD). CLP w aden sposb nie zastpuje jednak przepisw BPD ani przepisw PPPD. W praktyce oznacza to, e substancje czynne oraz produkty biobjcze i rodki ochrony rolin (mieszaniny) naley zaklasyfikowa i oznakowa zgodnie z CLP. Naley rozway wszelkie dodatkowe informacje wymagane na mocy BPD lub PPPD, ktre maj stanowi uzupeniajce informacje w zakresie oznakowania do celw rozporzdzenia CLP (art. 25 CLP) (zob. sekcja 14 niniejszego poradnika). Substancje bdce substancjami czynnymi w rozumieniu PPPD lub BPD w normalnych okolicznociach podlegaj zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowaniu (zob. sekcje 8 i 22 niniejszego poradnika), czyli wszystkie klasyfikacje dotyczce zagroe oraz elementy oznakowania zostan zharmonizowane. Jest to rnica w porwnaniu z innymi substancjami, w przypadku ktrych jedynie elementy klasyfikacji i oznakowania w odniesieniu do takich waciwoci jak CMR oraz dziaanie uczulajce na drogi oddechowe bd w normalnych okolicznociach zharmonizowane, podczas gdy inne klasyfikacje oraz powizane elementy oznakowania zostan zharmonizowane jedynie na podstawie indywidualnej analizy kadego przypadku, o ile przedstawione zostanie uzasadnienie dowodzce, e istnieje potrzeba takiego dziaania na poziomie Wsplnoty (art. 36 ust. 2 CLP). Co do wnioskw o zharmonizowan klasyfikacj, naley zwrci uwag, e w przypadku substancji czynnych uytych w rodkach ochrony rolin lub produktach biobjczych, wnioski przedkada mog jedynie waciwe organy pastwa czonkowskiego, a nie przedsibiorstwa. Gdyby chcieli Pastwo zmieni skad produktu biobjczego lub rodka ochrony rolin, naley zwrci si z podaniem o zmian rejestracji lub zezwolenia dla tego produktu do waciwego organu pastwa czonkowskiego, w ktrym wprowadzaj go Pastwo do obrotu. W podaniu naley nadmieni, e musieli Pastwo zweryfikowa klasyfikacj swojego produktu z powodu zmiany jego skadu, tam gdzie to stosowne. W przypadku gdy udostpnione zostayby informacje, ktre skutkuj aktualizacj klasyfikacji i oznakowania substancji lub mieszaniny objtej zakresem zastosowania
103
CLP, naley postpowa zgodnie z przepisami CLP (art. 30 CLP) (zob. sekcja 19 niniejszego poradnika). Jednake w przypadku, gdyby substancja lub produkt (mieszanina) bya objta zakresem zastosowania PPPD lub BPD i podlegaa decyzji w sprawie udzielania zezwole lub rejestracji zgodnie z jedn ze wspomnianych dyrektyw, wtedy zastosowanie maj take wymogi tych dyrektyw (art. 15 ust. 5 oraz art. 30 ust. 3 CLP).
104
25. Obowizki wynikajce z REACH zwizane z klasyfikacj

Obowizki w ramach REACH wynikajce z klasyfikacji substancji
Zasadniczo Pastwa obowizki w ramach REACH wynikaj z iloci produkowanej lub Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dalsze wytyczne REACH i prawodawstwo powizane UE
importowanej substancji. Szczeglne obowizki mog rwnie zalee od klasyfikacji wszystkich (lub jakichkolwiek) substancji i mieszanin, w szczeglnoci:
jeeli produkuj lub importuj Pastwo substancj wprowadzon, zaklasyfikowan zgodnie z DSD jako substancja CMR kategorii 1 lub 2, w iloci co najmniej 1 tony rocznie, lub zaklasyfikowan zgodnie z DSD jako R50/53, w iloci co najmniej 100 ton rocznie, naley zarejestrowa t substancj najpniej do dnia 30 listopada 2010 r. (art. 23 REACH); jeeli produkuj lub importuj Pastwo substancj w iloci co najmniej 10 ton rocznie, s Pastwo zobowizani do przeprowadzenia oceny naraenia i scharakteryzowania powizanego ryzyka do celw sporzdzenia raportu bezpieczestwa chemicznego w przypadku, gdy substancja ta spenia kryteria klasyfikacji (art. 14 REACH); naley sporzdzi kart charakterystyki w przypadku, gdy substancja lub mieszanina spenia kryteria klasyfikacji (art. 31 REACH); naley przedstawi wszystkie informacje wymagane na mocy zacznika VII do REACH (oraz, w stosownych przypadkach, tytuu V CLP), jeeli produkuj lub importuj Pastwo substancj wprowadzon w iloci 110 ton rocznie, w przypadku ktrej istnieje prawdopodobiestwo, e zostanie zaklasyfikowana zgodnie z DSD jako substancja CMR kategorii 1 lub 2, lub kategorii 1A lub 1B zgodnie z CLP (od dnia 1 grudnia 2010 r.), albo ktra ma rozpowszechnione zastosowanie i istnieje w jej przypadku prawdopodobiestwo, e zostanie zaklasyfikowana jako stwarzajca zagroenie dla zdrowia ludzkiego lub dla rodowiska w ramach DSD lub CLP (od dnia 1 grudnia 2010 r.).
W przypadku gdy stosuj Pastwo substancj CMR, odpowiednio kategorii 1 lub 2 zgodnie z DSD lub kategorii 1A lub 1B zgodnie z CLP (od dnia 1 grudnia 2010 r.), zastosowanie to bdzie podlega procedurze udzielania zezwole jedynie wtedy, gdy substancja ta zostaa zidentyfikowana jako substancja stanowica bardzo due zagroenie (SVHC), wcignita na list kandydack, nastpnie uznana za priorytetow i wczona do zacznika XIV do REACH, niezalenie od wyprodukowanych iloci (art. 57 i kolejne REACH.); Wszelkie ograniczenia w odniesieniu do substancji CMR, okrelonych w pkt 28, 29 i 30 zacznika XVII do REACH, maj w dalszym cigu zastosowanie. Prosz zwrci uwag, e niektre odniesienia do DSD i DPD w pkt 28, 29 i 30 zacznika XVII do
105
REACH zostay przeksztacone w odniesienia do CLP za porednictwem art. 57 i art. 59 CLP.
106
26. Fora wymiany informacji o substancjach (SIEF)

Co to jest SIEF?
Jak wynika z art. 29 REACH, SIEF oznacza forum wymiany informacji o Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dalsze wytyczne REACH i prawodawstwo powizane UE
substancjach. REACH wprowadza obowizek tworzenia SIEF przez przedsibiorstwa przemysowe w celu umoliwienia dzielenia si danymi pomidzy producentami i importerami wstpnie zarejestrowanych substancji wprowadzonych lub substancji wprowadzonych bez rejestracji wstpnej, posiadaczami informacji dotyczcych substancji, ktre s uywane w rodkach ochrony rolin lub produktach biobjczych, jak rwnie dalszymi uytkownikami i posiadaczami danych, tj. innymi zainteresowanymi stronami, ktre maj obowizek dzielenia si i s skonne dzieli si odpowiednimi informacjami z potencjalnymi rejestrujcymi. Tym samym SIEF jest przede wszystkim forum sucym udostpnianiu danych oraz innych informacji dotyczcych danej substancji. Konieczne bdzie utworzenie SIEF dla kadej wstpnie zarejestrowanej substancji o takiej samej tosamoci chemicznej. Jednym z podstawowych celw SIEF jest dokonanie uzgodnie dotyczcych klasyfikacji i oznakowania substancji w sytuacji wystpienia rnic pomidzy potencjalnymi rejestrujcymi. Wicej informacji na temat celw i funkcjonowania SIEF mona uzyska na stronie internetowej Agencji http://echa.europa.eu/sief_pl.asp Aby uzyska wicej szczegowych informacji oraz wytycznych dotyczcych SIEF i innych kwestii zwizanych z dzieleniem si danymi, naley zapozna si z Poradnikiem na temat udostpniania danych, opracowanym przez Agencj i dostpnym nieodpatnie na stronie http://guidance.echa.europa.eu/guidance_pl.htm.
Dlaczego w wytycznych dotyczcych CLP jest mowa o SIEF?

Moe si zdarzy, e dostawca zaklasyfikuje t sam substancj odmiennie ni inny dostawca, na przykad w przypadku wykorzystania danych z innych bada. CLP wprowadza wymg, zgodnie z ktrym zgaszajcy (CLP) i rejestrujcy (REACH) dokadaj wszelkich stara, aby uzgodni jednolity wpis, tj. uzgodni klasyfikacj i oznakowanie, w celu umieszczenia go w wykazie (art. 41 CLP) w przypadku, gdy w wykazie klasyfikacji i oznakowania figuruj rne wpisy dla tej samej substancji. Z racji tego, i wielu rejestrujcych i zgaszajcych bdzie ju utrzymywao kontakty za porednictwem SIEF, uatwi to dokonanie uzgodnie co do wpisw. Tym niemniej rne profile zanieczyszcze dla tej samej substancji mog uniemoliwi dokonanie uzgodnienia co do klasyfikacji i oznakowania, w zwizku z czym w wykazie moe
107
figurowa kilka wpisw dla tej samej substancji, z rnymi klasyfikacjami i oznakowaniem.
Czy przyczenie si do SIEF jest obowizkowe?

Nie jeeli s Pastwo dalszym uytkownikiem substancji lub jeeli nie dokonali Pastwo wstpnej rejestracji substancji w ramach REACH, poniewa produkuj Pastwo lub importuj substancj w iloci mniejszej ni 1 tona rocznie lub posiadaj substancj niewprowadzon, wwczas nie maj Pastwo obowizku zosta czonkiem SIEF (art. 28 i art. 29 REACH). W dalszym cigu obowizuje jednak wymg dokadania wszelkich stara, aby uzgodni jednolity wpis w odniesieniu do klasyfikacji i oznakowania dla swojej substancji. Tym samym utrzymywanie kontaktu z czonkami SIEF odpowiedniego dla substancji jest zalecane. Dalsze informacje na temat sposobw kontaktowania si z czonkami SIEF odpowiedniego dla substancji zostan we waciwym czasie zamieszczone na stronie internetowej ECHA.
Czy mona przyczy si do SIEF?

Jeeli dokonali Pastwo wstpnej rejestracji lub rejestracji substancji w ramach REACH, s Pastwo zgodnie z prawem zobowizani do przyczenia si do SIEF odpowiedniego dla substancji. Jeeli nie dokonali Pastwo wstpnej rejestracji ani rejestracji swojej (swoich) substancji, w dalszym cigu mona przyczy si do jednego lub wikszej iloci SIEF, o ile s Pastwo posiadaczem danych. Posiadacz danych to osoba (w tym dalsi uytkownicy i strony trzecie) dysponujca informacjami/danymi dotyczcymi substancji wprowadzonej i skonna dzieli si nimi. Taki posiadacz danych moe okreli swoj tosamo za porednictwem REACH-IT i zoy wniosek do ECHA, majc na wzgldzie uczestniczenie w ramach SIEF odpowiedniego dla tej substancji, o ile bdzie udostpnia informacje innym czonkom SIEF. Moe to zrobi w drodze przedoenia Agencji, za porednictwem REACH-IT, czci lub caoci informacji wyszczeglnionych poniej, albo wszelkiego rodzaju informacji dotyczcych swojej (swoich) substancji, wyraajc swj zamiar uczestniczenia w jednym lub wikszej iloci SIEF odpowiedniego dla tej(tych) substancji (art. 28 REACH): a) nazwa substancji zgodnie z wymaganiami okrelonymi w sekcji 2 zacznika VI, w tym numery EINECS i CAS lub, jeeli nie s one dostpne, inne kody identyfikujce; b) wasne imi i nazwisko lub nazw, nazwisko osoby kontaktowej, a take w stosownych przypadkach, imi i nazwisko oraz adres swojego przedstawiciela zgodnie z art. 4 i sekcj 1 zacznika VI;
108
c) przewidywany termin rejestracji i zakres wielkoci obrotu; oraz d) nazwa substancji, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w sekcji 2 zacznika VI, w tym numery EINECS i CAS lub, jeeli nie s one dostpne, inne kody identyfikujce. Naley zaznaczy, e REACH nie przewiduje dla posiadacza danych aktywnej roli przy podejmowaniu decyzji w sprawie wnioskw dotyczcych klasyfikacji i oznakowania. Tym samym posiadacz danych moe jedynie udostpnia dane innym czynnym czonkom forum SIEF (potencjalnym rejestrujcym), a take wnioskowa o zwrot czci kosztw za dostarczone dane.
109
27. Poradniki REACH odnoszce si do CLP

Poradniki REACH odnoszce si do CLP
Oceny zagroe fizycznych, zagroe dla zdrowia i dla rodowiska stanowi istotny Pierwsze kroki Klasyfikacja ze wzgldu na zagroenia Przekazywanie informacji o zagroeniach Dalsze wytyczne REACH i prawodawstwo powizane UE
element procesu rejestracji w ramach REACH. W rnych poradnikach mona znale dodatkowe, uyteczne informacje, ktre pomog zrozumie zagroenia stwarzane przez substancj lub mieszanin, a take dokona ich oceny. Agencja opublikowaa szereg poradnikw dotyczcych REACH, ktre mona pobra ze strony internetowej Agencji (http://guidance.echa.europa.eu/guidance_pl.htm). Szczeglne znaczenie w odniesieniu do CLP maj poradniki przedstawione poniej.
Poradnik na temat rejestracji

Poradnik ten zawiera wyjanienia dotyczce rl producenta i importera.
Poradnik dla dalszych uytkownikw

Poradnik ten zawiera wyjanienia dotyczce rl dalszego uytkownika i dystrybutora.
Poradnik na temat wymaga dotyczcych substancji w wyrobach

Poradnik ten zawiera wyjanienia dotyczce roli producenta (importera) wyrobw.
Poradnik na temat wymaga informacyjnych i oceny bezpieczestwa chemicznego

Zamieszczono w nim porady dotyczce sposobw realizacji niektrych etapw wsplnych dla oceny zagroenia w ramach REACH i klasyfikacji, m. in. gdzie mona znale dostpne informacje, w jaki sposb dokona oceny zebranych danych lub w jaki sposb korzysta z informacji niepochodzcych z bada. Do zrozumienia i wykorzystania tych porad moe by niezbdna wiedza specjalistyczna. Poradnik skada si z siedmiu czci (A-G). W czci B zamieszczono wytyczne dotyczce oceny zagroenia. Obejmuj one wymagania informacyjne w odniesieniu do swoistych waciwoci substancji w ramach REACH, w tym zbieranie informacji, sposoby podejcia niewykorzystujce bada oraz tzw. zintegrowane strategie przeprowadzania bada do celw generowania stosownych informacji dla kadego rodzaju zagroenia.
110
Poniej przedstawiono rozdziay istotne z punktu widzenia klasyfikacji i oznakowania: Rozdzia R.3 Wytyczne dotyczce zbierania dostpnych informacji; Rozdzia R.4 Ocena informacji; Rozdzia R.6 Szczegowe wytyczne dotyczce sposobw podejcia niewykorzystujcych bada; Rozdzia R.7 Informacje na temat sposobw uzyskiwania waciwych informacji do celw klasyfikacji i oznakowania (wytyczne dotyczce zagroe); oraz Rozdzia D.9 Umieszczenie stosowania scenariuszy naraenia w kontekcie raportw bezpieczestwa chemicznego oraz rozszerzonych kart charakterystyki. Prosz zwrci uwag, e poradniki te nie byy aktualizowane od czasu przyjcia CLP. Tym samym wytyczne zamieszczone w tych poradnikach, w tym dotyczce stosownoci pod ktem klasyfikacji i oznakowania, mog nie by w peni spjne z kryteriami zgodnymi z CLP.
Poradnik na temat udostpniania danych

W poradniku tym zamieszczono szczegowe informacje i wytyczne dotyczce SIEF oraz innych kwestii zwizanych z udostpnianiem danych, np. obowizki dalszych uytkownikw w przypadku gdy s posiadaczami danych (zob. rwnie sekcja 26 niniejszego poradnika).
W opracowaniu: Poradnik na temat sporzdzania i przedkadania wnioskw o zharmonizowan klasyfikacj
111
Zacznik 1. Przykady zaczerpnite z bada pilotaowych w ramach GHS ONZ

Wprowadzenie
A1. Przykady zaczerpnite z bada pilotaowych w ramach GHS ONZ A2. Glosariusz A3. Dodatkowe rda informacji A4. GHS ONZ a CLP
Przytoczone przykady opracowano w taki sposb, aby przedstawi typow kolejno etapw oceny, o ktrej mowa w art. 9 CLP. Oparto je na przykadach zaczerpnitych z bada pilotaowych w ramach Pierwszy GHS ONZ zosta (zob. dokument uproszczony do ONZ celw ST/SG/AC.10/C.4/2008/23). demonstracyjnych. Dalsze przykady przedstawiajce szczegowe objanienia wielu aspektw CLP mona znale w czci 3 i 4 Moduu 2. przykad
A1.1. Przykad zastosowanie kryteriw klasyfikacji mieszanin: Zagroenie: Toksyczno ostra droga pokarmowa
W poniszym przykadzie przedstawiono klasyfikacj mieszaniny w przypadku toksycznoci ostrej droga pokarmowa, przy uwzgldnieniu etapw oceny, o ktrej mowa w art. 9 CLP oraz w czci 3.1 zacznika I do CLP. W przykadzie tym podano dane z bada dla wszystkich skadnikw; w przypadku skadnika 2 dostpne s jedynie dane dotyczce zakresu, zawierajce si w jednym z oszacowanych zakresw toksycznoci ostrej zamieszczonych w tabeli 3.1.2 w zaczniku I do CLP. Informacje dotyczce skadnikw przedstawiono w tabeli A1.1.
Tabela A1.1: Informacje dotyczce skadnikw

Skadnik Skadnik 1 Skadnik 2 Masa (%) 16 4 Dane z bada LD50: 1600 mg/kg Oszacowany zakres toksycznoci ostrej: 300 < LD50 < 1200 Skadnik 3 80 LD50: 1050 mg/kg
Ustalenie klasyfikacji mieszaniny: 1. Klasyfikacja poprzez zastosowanie kryteriw dotyczcych substancji nie jest moliwa, gdy brak jest danych dotyczcych toksycznoci ostrej dla mieszaniny
112
jako caoci (zob. art. 9 ust. 1, art. 9 ust. 2 i art. 9 ust. 3 CLP oraz pkt 3.1.3.4 zacznika I do CLP); 2. Klasyfikacja poprzez zastosowanie zasad pomostowych nie jest moliwa, gdy brak jest danych dotyczcych podobnej mieszaniny (zob. art. 9 ust. 4 CLP oraz pkt 3.1.3.5.1 zacznika I do CLP); oraz 3. Mona rozway klasyfikacj mieszaniny w oparciu o dane dotyczce skadnikw, zgodnie z art. 9 ust. 4 i pkt 3.1.3.6 zacznika I do CLP; zastosowanie pojcia istotnych skadnikw z pkt 3.1.3.3(a) oznacza, e przy stosowaniu kryteriw okrelonych w pkt 3.1.3.6 uwzgldnione zostan wszystkie skadniki; dostpne s dane dotyczce wszystkich skadnikw, zatem zastosowanie maj kryteria okrelone w pkt 3.1.3.6.1; oraz skadniki 1, 2 i 3 zostay cznie uwzgldnione przy obliczaniu oszacowanej toksycznoci ostrej ATE (mieszaniny), poniewa dotyczce ich dane wchodz w zakres kategorii toksycznoci ostrej w ramach CLP.
Naley zastosowa rwnanie przedstawione w pkt 3.1.3.6.1 11 :
100 Ci ATEmixture n ATEi
100 16 4 80 ATE mix 1600 500 1050
Wynik: ATE mieszaniny = 1006 mg/kg. Oznacza to, e w oparciu o dane dotyczce skadnikw, mieszanin naleaoby zaklasyfikowa w kategorii 4 klasy zagroenia toksyczno ostra droga pokarmowa.
A1.2. Przykad zastosowanie kryteriw klasyfikacji mieszanin: Zagroenie: Dziaanie rce / dranice na skr
W poniszych przykadach przedstawiono klasyfikacj mieszaniny pod ktem dziaania rcego / dranicego na skr. W tym przykadzie wykorzystano ocen eksperta, poniewa stwierdzono, e metoda addytywnoci zagroe poszczeglnych
11
Liczba 500 w powyszym wzorze zostaa zaczerpnita z tabeli 3.2 w zaczniku I do CLP (tzw. oszacowana warto punktowa przeksztaconej toksycznoci ostrej).
113
skadnikw moe nie mie zastosowania (pkt 3.2.3.3.4 i 3.3.3.3.4 zacznika I do CLP). Informacje dotyczce skadnikw przedstawiono w tabeli A1.2.
Tabela A1.2: Informacje dotyczce skadnikw i mieszaniny

Skadnik Masa (%) Klasyfikacja Informacje dotyczce skadnikw Dziaanie na skr Skadnik 1 4 kategoria 1 Dziaanie na skr Skadnik 2 5 kategoria 2 Dziaanie na skr Skadnik 3 Skadnik 4 5 86 kategoria 3 Brak dostpnych danych pH = 1,8
Informacje dotyczce mieszaniny: pH mieszaniny wynosi 4,0
Ustalenie klasyfikacji mieszaniny:
1.
Klasyfikacja poprzez zastosowanie kryteriw dotyczcych substancji nie jest moliwa, gdy brak jest danych z bada (oprcz pH) dla mieszaniny, zob. art. 9 ust. 1, art. 9 ust. 2 oraz pkt 3.2.3.1.1 zacznika I do CLP: 1. oglne pH mieszaniny wynoszce 4,0 nie prowadzi do zaklasyfikowania jej w kategorii 1, gdy warto ta nie spenia kryteriw pH 2 lub pH 11,5, zob. pkt 3.2.3.1.2 zacznika I do CLP;
2.
Klasyfikacja poprzez zastosowanie zasad pomostowych nie jest moliwa, gdy brak jest danych dotyczcych podobnej mieszaniny (zob. art. 9 ust. 4 CLP oraz pkt 3.2.3.2.1 zacznika I do CLP);
3.
Mona rozway klasyfikacj mieszaniny w oparciu o dane dotyczce skadnikw, zob. art. 9 ust. 4 i pkt 3.2.3.3 zacznika I do CLP; oraz
4.
Skadnik 1 o pH = 1,8 jest skadnikiem, w przypadku ktrego metoda addytywnoci moe nie mie zastosowania, jak opisano w pkt 3.2.3.3.4.1 i podsumowano w tabeli 3.2.4. W celu ustalenia, czy metoda addytywnoci ma
114
zastosowanie (co naley oprze na znajomoci skadnikw), niezbdna byaby ocena eksperta. Biorc pod uwag ograniczone informacje w omawianym przykadzie, osoba dokonujca klasyfikacji tej mieszaniny zdecydowaa o niestosowaniu metody addytywnoci w ramach podejcia konserwatywnego z racji braku informacji dotyczcych sposobu dziaania skadnika 1, mieszanina mogaby by rca bez wzgldu na oglne pH. Tym samym zastosowano kryteria opisane w pkt 3.2.3.3.4.3 (tj. Mieszanin zawierajc skadniki, ktre dziaaj rco lub dranico, i ktrej nie mona zaklasyfikowa stosujc metod addytywnoci (tabela 3.2.3) zastosowanie ze wzgldu na waciwoci klasyfikuje chemiczne si w uniemoliwiajce dziaania tego podejcia, kategorii
rcego/dranicego na skr 1A, 1B lub 1C, jeeli zawiera co najmniej 1% skadnika rcego, oraz w kategorii dziaania na skr 2, jeeli zawiera co najmniej 3% skadnika dranicego). Wynik: W przypadku tej mieszaniny, zaklasyfikowano j w kategorii dziaania rcego/dranicego na skr 1, poniewa skadnik 1 (kategoria dziaania rcego/dranicego na skr 1) jest obecny w mieszaninie w steniu przekraczajcym 1%.
115
Zacznik 2. Glosariusz
Pojcia uywane w niniejszym poradniku
ADN oznacza Europejsk umow w sprawie midzynarodowych przewozw
A1. Przykady A2. Glosariusz A3. Dodatkowe rda informacji A4. GHS ONZ a CLP
materiaw niebezpiecznych rdldowymi drogami wodnymi, stanowic zacznik do rezolucji nr 223 Komitetu Transportu Wewntrznego Europejskiej Komisji Gospodarczej, z pniejszymi zmianami; ADR oznacza Europejsk umow dotyczca midzynarodowego przewozu
drogowego towarw niebezpiecznych, objta dyrektyw ramow 94/55/WE, z pniejszymi zmianami; Wyroby aerozolowe, czyli dozowniki aerozolu, oznaczaj jednorazowe pojemniki wykonane z metalu, szka lub tworzywa sztucznego, zawierajce gaz sprony, skroplony lub rozpuszczony pod cinieniem wraz z ciecz, past lub proszkiem albo bez nich, wyposaone w urzdzenie umoliwiajce uwalnianie jego zawartoci w postaci czsteczek staych lub ciekych w zawiesinie gazu, w postaci piany, pasty lub proszku albo w stanie ciekym lub gazowym; Stop oznacza jednolity w skali makroskopowej materia metaliczny skadajcy si z dwch lub wikszej liczby pierwiastkw poczonych w taki sposb, e nie mona ich atwo rozdzieli w sposb mechaniczny; do celw CLP stopy s uznawane za mieszaniny; Wyrb oznacza przedmiot, ktry podczas produkcji otrzymuje okrelony ksztat, powierzchni, konstrukcj lub wygld zewntrzny, co decyduje o jego funkcji w stopniu wikszym ni jego skad chemiczny; Aspiracja oznacza przedostanie si substancji lub mieszaniny ciekej lub staej bezporednio przez jam ustn lub nosow, lub porednio w wyniku wymiotw, do tchawicy i dolnych drg oddechowych; Substancja rakotwrcza oznacza substancj lub mieszanin substancji
powodujcych powstanie raka lub zwikszajcych czstotliwo jego wystpowania; CLP lub rozporzdzenie CLP oznacza rozporzdzenie (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin; CMR oznacza substancj lub mieszanin, ktra jest rakotwrcza, mutagenna lub dziaajca szkodliwie na rozrodczo; Powodujca korozj metali oznacza, e moe powodowa istotne uszkodzenie, a nawet zniszczenie, metalu wskutek oddziaywania chemicznego substancji lub mieszaniny;
116
Dystrybutor oznacza osob fizyczn lub prawn majc siedzib na terytorium Wsplnoty, w tym osob prowadzc handel detaliczny, ktra wycznie magazynuje lub wprowadza do obrotu substancj w jej postaci wasnej lub jako skadnik mieszaniny, udostpniajc j osobom trzecim; Dalszy uytkownik oznacza osob fizyczn lub prawn majc siedzib na terytorium Wsplnoty i niebdc producentem ani importerem, ktra uywa substancji w jej postaci wasnej lub jako skadnik mieszaniny podczas prowadzonej przez siebie dziaalnoci przemysowej lub innej dziaalnoci zawodowej. Dystrybutor ani konsument nie s uwaani za dalszych uytkownikw. Reimporter, podlegajcy wyczeniu zgodnie z przepisem art. 2 ust. 7 lit. c) rozporzdzenia REACH, uwaany jest za dalszego uytkownika; DPD oznacza dyrektyw w sprawie preparatw niebezpiecznych (1999/45/WE); DSD oznacza dyrektyw w sprawie substancji niebezpiecznych (67/548/EWG); EINECS oznacza Europejski Wykaz Istniejcych Substancji o Znaczeniu
Komercyjnym; Materia wybuchowy oznacza wyrb zawierajcy jedn lub wicej substancji wybuchowych; Substancja wybuchowa oznacza substancj sta lub ciek, bd mieszanin substancji, ktra sama w sobie, w wyniku reakcji chemicznej, moe wydziela gaz o takiej temperaturze i cinieniu i z tak szybkoci, e moe powodowa zniszczenia w otoczeniu. Definicja obejmuje substancje pirotechniczne, nawet jeeli nie wydzielaj one gazw; Dziaanie dranice na oczy oznacza spowodowanie zmian w oku, w nastpstwie naoenia badanej substancji na przedni powierzchni oka, ktre s cakowicie odwracalne w cigu 21 dni od zastosowania; Gaz atwopalny oznacza gaz o przedziale palnoci w powietrzu w temperaturze 20C i przy cinieniu normalnym 101,3 kPa; Ciecz atwopalna oznacza ciecz o temperaturze zaponu nie wyszej ni 60C. Temperatura zaponu oznacza najnisz temperatur (skorygowan do cinienia normalnego 101,3 kPA), w ktrej zastosowanie rda zaponu powoduje zapon par cieczy w okrelonych warunkach badawczych; Ciao stae atwopalne oznacza ciao stae, ktre atwo ulega zapaleniu lub w wyniku tarcia moe powodowa zapalenie albo przyczynia si do spalania;
117
Substancja w stanie gazowym oznacza substancj, ktra (i) w temperaturze 50C ma prno pary powyej 300 kPa; lub (ii) jest w stanie gazowym w temperaturze 20C i przy cinieniu normalnym 101,3 kPa; GHS oznacza Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliw opracowany w ramach struktury Organizacji Narodw Zjednoczonych (ONZ); Kategoria zagroenia oznacza podzia kryteriw w kadej klasie zagroe okrelajcych stopie zagroenia; Klasa zagroenia oznacza charakter zagroenia fizycznego, zagroenia dla zdrowia ludzkiego lub dla rodowiska; Piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia (w niniejszym poradniku zwany czasem rwnie piktogramem) oznacza ukad graficzny zawierajcy znak i inne elementy graficzne, takie jak: obwdka, wzr lub kolor ta, ktrych zadaniem jest przekazanie konkretnych informacji; Zwrot okrelajcy zagroenie oznacza zwrot przypisany klasie i kategorii zagroenia, opisujcy rodzaj zagroe wywoywanych przez substancj lub mieszanin stwarzajc zagroenie, w tym, w odpowiednich przypadkach, stopie zagroenia; Stwarzajca zagroenie oznacza, e spenia kryteria dotyczce zagroe fizycznych, zagroe dla zdrowia lub dla rodowiska, okrelone w czciach 25 zacznika I do CLP; Kodeks IMDG oznacza Midzynarodowy morski kodeks towarw niebezpiecznych do celw transportu towarw niebezpiecznych drog morsk; Import oznacza fizyczne wprowadzenie na obszar celny Wsplnoty; Importer oznacza osob fizyczn lub prawn majc siedzib na terytorium Wsplnoty i odpowiedzialn za import; Pprodukt oznacza substancj, ktra jest produkowana, zuywana lub stosowana do przetwarzania chemicznego w celu przeksztacenia jej w inn substancj; INCHEM odnosi si do internetowego narzdzia zapewniajcego dostp do szerokiego asortymentu informacji zwizanych z bezpieczestwem chemicznym, stworzonego przez Midzynarodowy Program Bezpieczestwa Chemicznego (IPCS) oraz Kanadyjskie Centrum Bezpieczestwa i Higieny Pracy (CCOHS). IUCLID oznacza Midzynarodow ujednolicon baz danych chemikaliw;
118
Etykieta oznacza odpowiedni zbir zapisanych, wydrukowanych lub graficznych elementw informacyjnych, dotyczcych substancji lub mieszanin stwarzajcych zagroenie, wybrany jako odpowiedni do celw sektora(-w) docelowego(-ych), ktry jest przytwierdzony, nadrukowany lub doczony do opakowania bezporedniego substancji lub mieszaniny stwarzajcej zagroenie lub do zewntrznego opakowania substancji lub mieszaniny stwarzajcej zagroenie (definicja wynika z treci rozdziau 1.2 GHS ONZ); Element etykiety oznacza jeden rodzaj informacji, ktre zostay zharmonizowane w celu wykorzystania na etykiecie, np. piktogram okrelajcy rodzaj zagroenia, haso ostrzegawcze; Ciecz oznacza substancj lub mieszanin, ktra w temperaturze 50C ma prno pary nie wysz ni 300 kPa (3 bary), nie przechodzi cakowicie w stan gazowy w temperaturze 20C i przy cinieniu normalnym 101,3 kPa, oraz ktrej temperatura topnienia lub pocztek temperatury topnienia wynosi 20C lub poniej przy cinieniu normalnym 101,3 kPa. Lepk substancj lub mieszanin, dla ktrej nie mona ustali specyficznej temperatury topnienia, poddaje si badaniu ASTM D 4359-90 lub badaniu na okrelenie pynnoci (badanie z uyciem penetrometru), zalecanemu w sekcji 2.3.4 zacznika A europejskiej umowy dotyczcej midzynarodowego przewozu drogowego towarw niebezpiecznych (ADR); Wspczynnik M oznacza wspczynnik mnonikowy. Jest on stosowany w odniesieniu do ste substancji zaklasyfikowanej jako stwarzajca zagroenie dla rodowiska wodnego, naraenie ostre kategoria 1 lub naraenie przewleke kategoria 1, i wykorzystywany do klasyfikacji mieszaniny, w ktrej wystpuje dana substancja, metod obliczeniow; Producent oznacza osob fizyczn lub prawn majc siedzib na terytorium Wsplnoty, wytwarzajc substancj na terytorium Wsplnoty; Produkcja oznacza wytwarzanie lub wydobywanie substancji w stanie, w jakim wystpuj w przyrodzie; Mieszanina oznacza mieszanin lub roztwr skadajce si z dwch lub wikszej liczby substancji (Uwaga: mieszanina (pojcie uywane w CLP) i preparat (pojcie uywane w REACH) s rwnoznaczne). Jednak w rozdziale 1.2 GHS ONZ zamieszczono zwrot w ktrej nie dochodzi pomidzy nimi do reakcji" na kocu identycznej, z wyjtkiem tego zwrotu, definicji; Monomer oznacza substancj, ktra jest w stanie tworzy wizania kowalencyjne z seri innych podobnych lub niewykazujcych podobiestwa czsteczek w reakcji
119
tworzenia polimerw, w odpowiednich warunkach wykorzystywanych w danym procesie; Mutagen oznacza czynnik powodujcy zwikszone wystpowanie mutacji w populacjach komrek i/lub organizmw; Mutacja oznacza trwa zmian w iloci lub strukturze materiau genetycznego w komrce; Zgaszajcy oznacza producenta lub importera albo grup producentw lub importerw dokonujcych zgoszenia do Agencji; Nadtlenek organiczny oznacza ciek lub sta substancj organiczn, ktra zawiera dwuwartociow struktur -O-O- i ktr mona uzna za pochodn nadtlenku wodoru, w ktrym jeden lub oba atomy wodoru zastpiono rodnikami organicznymi. Okrelenie to obejmuje take mieszaniny nadtlenkw organicznych; Gaz utleniajcy oznacza jakikolwiek gaz lub mieszanin gazow, ktre, na og wskutek dostarczenia tlenu, mog powodowa zapalenie lub przyczynia si do spalania innych materiaw bardziej ni powietrze; Ciecz utleniajca oznacza substancj lub mieszanin ciek, ktra sama w sobie niekoniecznie jest palna, ale, zasadniczo wskutek wydzielania tlenu, moe powodowa zapalenie lub podtrzymywa palenie innych materiaw; Ciao stae utleniajce oznacza substancj lub mieszanin sta, ktra sama w sobie niekoniecznie jest palna, ale, zasadniczo wskutek wydzielania tlenu, moe spowodowa zapalenie lub podtrzymywa palenie innych materiaw. Substancja wprowadzona oznacza substancj, ktra spenia co najmniej jedno z poniszych kryteriw: a) jest zamieszczona w Europejskim Wykazie Istniejcych Substancji o Znaczeniu Komercyjnym (EINECS); b) przynajmniej raz w cigu 15 lat poprzedzajcych wejcie w ycie rozporzdzenia REACH zostaa wyprodukowana na terytorium Wsplnoty lub krajw, ktre przystpiy do Unii Europejskiej w dniu 1 stycznia 1995 r., w dniu 1 maja 2004 r. lub w dniu 1 stycznia 2007 r., lecz nie zostaa wprowadzona do obrotu przez producenta lub importera, pod warunkiem e producent lub importer dysponuje pisemnym dowodem potwierdzajcym ten fakt; oraz c) bya wprowadzona do obrotu na terytorium Wsplnoty lub w krajach przystpujcych do Unii Europejskiej w dniu 1 stycznia 1995 r., w dniu 1 maja 2004 r. lub w dniu 1 stycznia 2007 r., przez producenta lub importera w dowolnym terminie od dnia 18 wrzenia 1981 r. do dnia 31 padziernika 1993 r. wcznie, i przed wejciem w
120
ycie rozporzdzenia REACH bya uznana za zgoszon zgodnie z art. 8 ust. 1 tiret pierwsze dyrektywy 67/548/EWG w wersji art. 8 ust. 1 wynikajcej ze zmiany wprowadzonej dyrektyw 79/831/EWG, lecz nie spenia definicji polimeru zawartej w rozporzdzeniu REACH, pod warunkiem e producent lub importer dysponuje pisemnym dowodem potwierdzajcym ten fakt; Wprowadzenie do obrotu oznacza odpatne lub nieodpatne dostarczenie lub udostpnienie stronie trzeciej; import jest uznawany za wprowadzenie do obrotu; Polimer oznacza substancj skadajc si z czsteczek stanowicych sekwencj jednego lub kilku rodzajw jednostek monomeru. Czsteczki takie musz charakteryzowa si statystycznym rozkadem masy czsteczkowej w pewnym zakresie, a rnice w masie czsteczkowej powinny wynika przede wszystkim z rnic w liczbie jednostek monomeru w czsteczce. Polimer zawiera: a) czsteczki stanowice prost wikszo wagow, ktre zawieraj co najmniej trzy jednostki monomeru zwizane kowalencyjnie z co najmniej jeszcze jedn jednostk monomeru lub z innym reagentem; oraz b) czsteczki niestanowice prostej wikszoci wagowej wrd czsteczek o tej samej masie czsteczkowej. W kontekcie tej definicji jednostka monomeru oznacza przereagowan form monomeru w polimerze; Zwrot wskazujcy rodki ostronoci oznacza zwrot opisujcy zalecany(-e) rodek(-ki) sucy(-e) zmniejszeniu szkodliwych skutkw lub zapobieganiu szkodliwym skutkom, ktre wynikaj z naraenia na substancj lub mieszanin stwarzajc zagroenie podczas jej stosowania lub unieszkodliwiania; (Q)SAR oznacza (ilociowe) zalenoci struktura-aktywno; Identyfikator produktu oznacza szczegowe informacje umoliwiajce identyfikacj substancji lub mieszaniny; Ciecz piroforyczna oznacza substancj lub mieszanin ciek, ktra, nawet w maych ilociach, moe ulec zapaleniu w cigu piciu minut po wejciu w kontakt z powietrzem; Ciao stae piroforyczne oznacza substancj lub mieszanin sta, ktra, nawet w maych ilociach, moe ulec zapaleniu w cigu piciu minut po wejciu w kontakt z powietrzem; Wyrb pirotechniczny oznacza wyrb zawierajcy jedn lub wicej substancji pirotechnicznych;
121
Substancja dymu bd
pirotechniczna kombinacji
oznacza takich
substancj w
lub
mieszanin
substancji
przeznaczon do wytwarzania efektw cieplnych, wietlnych, dwikowych, gazu lub efektw wyniku bezdetonacyjnych, samopodtrzymujcych si egzotermicznych reakcji chemicznych; REACH oraz rozporzdzenie REACH oznacza rozporzdzenie (WE) nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwole i stosowanych ogranicze w zakresie chemikaliw; Rejestrujcy oznacza producenta lub importera substancji bd producenta lub importera wyrobu, przedkadajcego w trybie rozporzdzenia REACH wniosek o rejestracj substancji; Substancja dziaajca uczulajco na ukad oddechowy oznacza substancj, ktra wywouje nadwraliwo ukadu oddechowego w nastpstwie jej wdychania; RID oznacza Regulamin dla midzynarodowego przewozu kolejami towarw niebezpiecznych, objty dyrektyw ramow 96/49/WE [zacznik 1 do dodatku B (Jednolite zasady dotyczce umowy midzynarodowego przewozu towarw kolejami) (CIM) w ramach COTIF (Konwencji o midzynarodowym przewozie kolejami)], z pniejszymi zmianami; SDS oznacza kart charakterystyki; Substancja samonagrzewajca oznacza substancj sta lub ciek, inn ni substancja piroforyczna, ktra wskutek reakcji z powietrzem bez dostarczenia energii z zewntrz jest podatna na samonagrzewanie; substancja ta rni si od substancji piroforycznej tym, e zapala si tylko wwczas, gdy wystpuje w duych ilociach (kilogramach) i po dugim czasie (godziny lub dni). Substancja samoreaktywna oznacza niestabiln termicznie substancj ciek lub sta, ulegajc silnemu rozkadowi egzotermicznemu nawet bez udziau tlenu (powietrza). Z definicji tej wyczone s substancje lub mieszaniny zaklasyfikowane w ramach CLP jako wybuchowe, nadtlenki organiczne lub utleniajce. Powane uszkodzenie oczu oznacza spowodowanie uszkodzenia tkanki w oku lub powane fizyczne pogorszenie widzenia, w nastpstwie naoenia badanej substancji na przedni powierzchni oka, ktre nie jest cakowicie odwracalne w cigu 21 dni od zastosowania; SIEF oznacza Forum wymiany informacji o substancjach;
122
Haso ostrzegawcze oznacza wyraz wskazujcy na odpowiedni stopie zagroenia, w celu ostrzeenia czytajcego o potencjalnym zagroeniu; wyrnia si dwa nastpujce poziomy: a) Niebezpieczestwo oznacza haso ostrzegawcze wskazujce na kategorie zagroe wyszego stopnia; oraz b) Uwaga oznacza haso ostrzegawcze wskazujce na kategorie zagroe niszego stopnia; Dziaanie rce na skr oznacza powodowanie nieodwracalnego uszkodzenia skry, tj. widocznej martwicy naskrka sigajcej a do skry waciwej, powstaej w wyniku naniesienia na skr badanej substancji na okres do 4 godzin; Dziaanie dranice na skr oznacza powodowanie odwracalnego uszkodzenia skry w wyniku naniesienia na skr badanej substancji na okres do 4 godzin; Substancja dziaajca uczulajco na skr oznacza substancj, ktra wywouje reakcj alergiczn w nastpstwie kontaktu ze skr. Definicja substancji dziaajcej uczulajco na skr jest rwnowana z definicj substancji dziaajcej uczulajco w nastpstwie kontaktu ze skr; Ciao stae oznacza substancj lub mieszanin, ktra nie spenia kryteriw definicji cieczy lub gazu; Substancja oznacza pierwiastek chemiczny i jego zwizki w stanie, w jakim wystpuj w przyrodzie lub zostaj uzyskane za pomoc procesu produkcyjnego, ze wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwaoci oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstaymi w wyniku zastosowanego procesu, wyczajc rozpuszczalniki, ktre mona oddzieli bez wpywu na trwao i skad substancji; Symbol oznacza element graficzny, ktrego celem jest przekazywanie informacji w sposb zwizy; GHS ONZ oznacza midzynarodowe kryteria uzgodnione przez Rad GospodarczoSpoeczn Organizacji Narodw Zjednoczonych (ECOSOC ONZ) do celw klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin stwarzajcych zagroenie, znane jako Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliw; RTDG ONZ oznacza Zalecenia Organizacji Narodw Zjednoczonych dotyczce transportu towarw niebezpiecznych; Stosowanie oznacza kady rodzaj przetwarzania, przygotowywania mieszanin, zuywania, magazynowania, przechowywania, obrbki, umieszczania w pojemnikach,
123
przenoszenia z jednego pojemnika do innego, mieszania, produkcji wyrobu lub jakiekolwiek inne wykorzystanie.
Organizacje
Agencja oznacza Europejsk Agencj Chemikaliw, znan take jako ECHA, powoan na mocy rozporzdzenia REACH; CAS to skrt od Chemical Abstract Service; Waciwy organ oznacza organ lub organy lub podmioty powoane przez pastwa czonkowskie w celu realizowania obowizkw wynikajcych z rozporzdzenia CLP; ECHA oznacza Europejsk Agencj Chemikaliw, znan take jako Agencja, powoan na mocy rozporzdzenia REACH; UE oznacza Uni Europejsk; ICAO oznacza Organizacj Midzynarodowego Lotnictwa Cywilnego i odnosi si do zacznika 18 do Konwencji o midzynarodowym lotnictwie cywilnym Bezpieczny przewz towarw niebezpiecznych drog lotnicz; IUPAC oznacza Midzynarodow Uni Chemii Czystej i Stosowanej; NIOSH oznacza Narodowy Instytut Bezpieczestwa i Higieny Pracy USA; OECD oznacza Organizacj Wsppracy Gospodarczej i Rozwoju; ONZ oznacza Organizacj Narodw Zjednoczonych.
124
Zacznik 3. Dodatkowe rda informacji

Dalsze informacje
Poniej
zamieszczono
omwienie
rde
informacji
porad
zwizanych
rozporzdzeniem CLP, oprcz tych przedstawionych w sekcji 10 niniejszego poradnika. Modu 1 dotyczcy podstawowych wytycznych w sprawie
rozporzdzenia CLP: Poradnik ten opracowano, aby pomc Pastwu zorientowa si w wymogach wynikajcych z CLP. Gdyby potrzebowali Pastwo bardziej szczegowych wytycznych w sprawie stosowania CLP przy klasyfikacji substancji i mieszanin, prosz zapozna si z Moduem 2 pakietu wytycznych dotyczcego rozporzdzenia CLP. Centra informacyjne pastw czonkowskich dotyczce CLP/REACH: Centra informacyjne ustanowione w kadym z pastw czonkowskich stanowi punkty kontaktowe, w ktrych mona szuka wyjanienia kwestii zwizanych z CLP i REACH, zob. art. 44 CLP. Moliwe, e waciwy organ w danym pastwie czonkowskim zadecyduje o poczeniu swoich centrw informacyjnych dotyczcych CLP i REACH, jednak nie ma takiego obowizku. Dane kontaktowe odpowiedniego centrum informacyjnego dotyczcego REACH mona znale na stronie internetowej Agencji: http://echa.europa.eu/help/nationalhelp_pl.asp. Poradniki REACH: DG Przedsibiorstwo -
http://ec.europa.eu/enterprise/reach/index_en.htm - omwienie oraz linki do dalszych informacji, w tym dodatkowych wytycznych.
125
Zacznik 4. GHS ONZ a CLP

Informacje oglne
Globalny Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliw (GHS)
zosta zatwierdzony przez Organizacj Narodw Zjednoczonych (ONZ) w Genewie w grudniu 2002 r. GHS zosta wczony do ram prawnych UE dziki rozporzdzeniu CLP, ktre jest prawnie wice i bezporednio stosowane w pastwach czonkowskich UE.
Dodatkowe klasy zagroenia

Wprowadzenie klas zagroenia zgodnych z GHS ONZ do UE opiera si na tzw. podejciu moduowym, ktre umoliwia rnym krajom i jurysdykcjom wprowadzenie do prawa krajowego tych klas i kategorii zagroenia, ktre uznaj za stosowne. CLP obejmuje wszystkie klasy zagroenia zgodne z GHS ONZ. Z racji tego, i CLP stanowi rozwinicie poprzedniego systemu klasyfikacji i oznakowania, w skad ktrego wchodz DSD i DPD, w rozporzdzeniu CLP uwzgldniono take kategori zagroenia UE stwarzajca zagroenie dla warstwy ozonowej. Wkrtce spodziewane jest przyjcie odpowiadajcej jej klasy zagroenia na szczeblu ONZ.
Kategorie zgodne z GHS ONZ nieuwzgldnione w CLP

Rozporzdzenie CLP, bdc opartym na podejciu moduowym, nie zawsze uwzgldnia wszystkie kategorie zagroenia uwzgldnione w GHS ONZ, gdy nie wchodziy one w skad DSD, co przedstawiono w tabeli A4.1.
Tabela A4.1: Kategorie zagroenia uwzgldnione w GHS ONZ, ale nieuwzgldnione w CLP Klasyfikacje ze wzgldu na zagroenia Kategorie zagroenia zgodne z GHS ONZ nieuwzgldnione w CLP Substancje atwopalne cieke Kat. 4 Substancje cieke atwopalne o temperaturze zaponu 93C s stosowane do celw klasyfikacji wyrobw Uwagi
126
Tabela A4.1: Kategorie zagroenia uwzgldnione w GHS ONZ, ale nieuwzgldnione w CLP aerozolowych atwopalnych Toksyczno ostra Dziaanie rce / dranice na skr Powane uszkodzenie oczu / dziaanie dranice na oczy Zagroenie przy aspiracji Stwarzajca zagroenie dla rodowiska wodnego Kat. 2 Kat. ostra 2 i 3 Kat. 2B Kat. 2 zgodna z CLP jest rwnowana z kat. 2A zgodn z GHS ONZ Kat. 5 Kat. 3 rodek agodnie dranicy
Dodatkowe przepisy w zakresie oznakowania i pakowania

CLP obejmuje specjalne przepisy nieuwzgldnione w GHS ONZ w odniesieniu do substancji i mieszanin w maych opakowaniach (art. 29 CLP), dodatkowych informacji o zagroeniach (cz I zacznika II do CLP), uzupeniajcych elementw etykiety dla niektrych mieszanin (cz 2 zacznika II do CLP), jak rwnie przepis dotyczcy zamkni utrudniajcych otwarcie przez dzieci i/lub wyczuwalnych dotykiem ostrzee o niebezpieczestwie (cz 3 zacznika II do CLP). Ponadto rozporzdzenie obejmuje przepisy odnoszce si do sytuacji, gdy substancja jest objta zakresem zastosowania zarwno CLP, jak i prawodawstwa dotyczcego transportu.
rodki ochrony rolin

CLP zawiera specjalny przepis dotyczcy oznakowania rodkw ochrony rolin, ktry stanowi, e oprcz wymogw dyrektywy 91/414/EWG naley zamieci nastpujcy zwrot (cz 4 zacznika II do CLP): EUH401 W celu uniknicia zagroe dla zdrowia ludzi i rodowiska, naley postpowa zgodnie z instrukcj uycia. W celu uzyskania dalszych informacji dotyczcych klasyfikacji i oznakowania rodkw ochrony rolin, prosz zapozna si z sekcj 24 niniejszego poradnika.
127
Europejska Agencja Chemikaliw Annankatu 18, P.O. Box 400, FI-00121 Helsinki Finlandia Tel.: +358 9 6861 80 Faks: + 358 9 6861 8210 http://echa.europa.eu info@echa.europa.eu
128

CLP Przepisy

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CLP Przepisy

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wstpne wytyczne dotyczce rozporzdzenia CLP

Rys. 1: Orientacja w poradniku. Obszar tematyczny Sekcja

Rys. 1: Orientacja w poradniku (cd.) Obszar tematyczny Sekcja

60 71 74 78 80 86 89 92 94 100 103 105 107 110

Dla kogo przeznaczony jest niniejszy poradnik?

Co to jest CLP i w jakim celu zostao opracowane?

Jak rol peni Europejska Agencja Chemikaliw (ECHA lub Agencja)?

2. Role i obowizki wynikajce z CLP

Tabela 2.1: Okrelanie swojej roli wedug CLP

Tabela 2.1: Okrelanie swojej roli wedug CLP (cd.) Opisy

Obowizki wynikajce z CLP

Tabela 2.2: Obowizki producenta lub importera

Obowizki wynikajce z CLP

Naley dokona klasyfikacji zgodnie z tytuem II CLP (art. 514 CLP).

Tabela 2.2: Obowizki producenta lub importera (cd.)

Obowizki wynikajce z CLP

Tabela 2.3: Obowizki dalszego uytkownika (w tym formulatora/reimportera)

Tabela 2.3: Obowizki dalszego uytkownika (w tym formulatora/reimportera) (cd.)

formulatora/ reimportera) (cd.)

Tabela 2.4: Obowizki dystrybutora (w tym osoby prowadzcej handel detaliczny)

Tabela 2.4: Obowizki dystrybutora (w tym osoby prowadzcej handel detaliczny)

Tabela 2.5: Obowizki producenta pewnych szczeglnych wyrobw

3. Przygotowania do stosowania CLP

1) CLP weszo w ycie w dniu 20 stycznia 2009 r.

klasyfikacje substancji i mieszanin zgodnie z CLP musz by podane w karcie charakterystyki.

1 stycznia 2011: termin zgoszenia do wykazu klasyfikacji i oznakowania

Trzeci termin 1 czerwca 2018

Substancje i mieszaniny 1 t / rok

Rys. 4.1: Terminy dotyczce CLP i REACH

Klasyfikowane zarwno z DSD i CLP; oznakowane i pakowane zg. z CLP

Klasyfikowane, oznakowane i pakowane zg. z CLP

CLP wejcie w ycie; Zastpienie za. I do DSD 20 czerwca 2009

CLP obowizek dla substancji 1 grudnia 2010

5. Podobiestwa i rnice w stosunku do DSD / DPD

Tabela 5.1: Klasy i kategorie zagroenia w ramach CLP

Klasyfikacje zagroenia zgodne z CLP (pena klasa zagroenia lub wyrnione

kategorie), ktre odzwierciedlaj klasyfikacj sklasyfikowane jako niebezpieczne wedug DSD/DPD.

Stwarzajce zagroenie a niebezpieczne

6. DSD / DPD a CLP porwnanie najwaniejszych poj

Tabela 6.1: Najwaniejsze pojcia porwnanie midzy DSD i DPD a CLP

Tabela 6.1: DSD / DPD porwnanie najwaniejszych poj (cd.)

Wskazanie swoistych zagroe (art. 23 DSD, okrelony w zaczniku III do DSD).

Na przykad S2: Chroni przed dziemi.

Na przykad P102: Chroni przed dziemi.

Tabela 6.1: DSD / DPD porwnanie najwaniejszych poj (cd.)

Pojcie nieuywane w DSD ani DPD.

Tabela 6.1: DSD / DPD porwnanie najwaniejszych poj (cd.)

7. Oglne elementy klasyfikacji

Samodzielna klasyfikacja i zharmonizowana klasyfikacja

Samodzielna klasyfikacja: decyzj w sprawie szczeglnej klasyfikacji

Zharmonizowana klasyfikacja: decyzja w sprawie klasyfikacji w

8. Korzystanie ze zharmonizowanych klasyfikacji

Jak korzysta ze zharmonizowanych klasyfikacji

Tak Czy w pozycji dotyczcej substancji przypisane s noty w kolumnie Noty?

Nie Czy niektre z klas zagroenia objte s minimum klasyfikacji?

Naley zastosowa zharmonizowan klasyfikacj zgodnie z tabel 3.1 z zacznika VI*

W odniesieniu do danej klasy zagroenia naley zastosowa minimum klasyfikacji*

9. Korzystanie z tabel przeoenia

Przekadanie istniejcych klasyfikacji

12. Klasyfikacja substancji 13. Klasyfikacja mieszanin

zamieszczono w czci 1.8 Moduu 2.

10. rda informacji

Poszukiwania we wasnym przedsibiorstwie