17.

0 KEPIMPINAN SEKOLAH
BERKESAN

HURAIAN
Sesiapa pun boleh jadi pemimpin dengan
syaratboleh mempengaruhi pengikut.
Kepimpinan yang berkesan ialah kepimpinan
yang boleh membuat perubahan kepada
organisasi dan ke atas sikap dan tingkah
laku orang bawahan.

DEFINISI
Terdapat banyak definisi & pelbagai
pengertian untuk sekolah berkesan
Keberkesanan sekolah merupakan
pemboleh ubah penting untuk
mengukur keberkesanan sekolah.
Dua kriteria lazim diguna untuk
mendefinisi keberkesanan sekolah:
Outcome/ output
Proses
3

OUTPUT
Hasil persekolahan
Berbentuk pencapaian akademik &
bukan akademik (kelakuan murid,
konsep kendiri & sikap murid,
kepuasan kerja guru dll)

PROSES
Pentadbiran sekolah,
kerjasama di kalangan warga sekolah,
proses pengajaran & pembelajaran

OPEN SYSTEMS
COMPETITION

RESOURCES

POLITICAL
PRESSURES

CHARACTERISTICS OF
OPEN SYSTEMS
Has structure & process
Dynamic stability & flexibility
Tight & loose structural relationships
roles & r/ships not static
Organization needs to adapt & change
Interdependence & interrelations of
organization & environment
7

BASIC SYSTEMS MODEL

Environment
Organization
INPUTS
People;
Materials;

OUTPUTS
TRANSFORMATION
PROCESS

Products;
Services

Finances

(Feedback)

ELEMENTS OF AN
OPEN SYSTEM

Inputs
Transformation process
Outputs
Feedback
Boundaries
Environment

DEFINISI LAIN
Edmonds (1979): keberkesanan
bukan sahaja dari kualiti hasil tetapi
juga dari segi kesaksamaan (equity);
Mortimore (1995): sekolah berkesan
ialah sekolah yang mana pencapaian
pelajarnya meningkat lebih daripada
apa yang diharapkan jika diambil kira
latar belakang mereka.
10

Homeostasis
The process where a group of regulators acts to
maintain a steady state among the system
components.
A biological analogy when an organism moves
from a warm environment to a cold one,
homeostatic mechanism trigger reactions to
maintain body temperature.
In schools crucial elements & activities are
protected so that overall stability is maintained
equilibrium a steady state.
11

Entropy
The tendency for any system to run down
to cease to exist.
Open system can become entropy.
Organizations seek to maintain a
favorable position with respect to their
environments by adapting to changing
environmental demands.

12

Equifinality
The system can reach the same end from
different initial positions and through
different paths.
No one best way exists to organize and
likewise, no one best way to reach the
same end.
Schools may select a variety of means to
improve critical thinking skills in students.
13

SOCIAL SYSTEM MODELS:

BASIC ASSUMPTIONS
Social systems:
are open systems;
are peopled;
consist of interdependent parts, characteristics & activities that
contribute to & receive from the whole;
are goal oriented;
are structural;
are normative;
are sanction bearing;
are political;
are conceptual & relative;

All formal organizations are social systems. But all social

systems are not formal organizations.

14

BUDAYA SEKOLAH
Share values &
consensus on how we
get things done around
here.

Widespread
participation in
cultural rituals.
Balance between
innovation and
tradition & between
autonomy and control.
Significant rituals to
celebrate and
transform core values.

SEKOLAH
BERKESAN

Rituals of acculturation
and cultural renewal.

The principal as a
hero or heroin.

Distinctive rituals that

embody widely shared
belief.

Employees as
situational heroes or
heroines.

15

BUDAYA SEKOLAH
METAPHORS TO DESCRIBE SCHOOL CULTURES:

The factory

METAPHORS

The Academy

SCHOOL
CULTURES
The prison
The
community

The club

16

10 FOKUS UTAMA PENGURUSAN

PENDIDIKAN MALAYSIA

Pengetua & guru besar berkesan

Sekolah yang berkesan
Guru yang profesional
Kurikulum yang relevan
Sistem penilaian & peperiksaan
Pembinaan infrastruktur sokongan
pengajaran & pembelajaran
17

10 FOKUS UTAMA PENGURUSAN

PENDIDIKAN MALAYSIA
Pembinaan institusi perancangan &
penyelidikan
Pembinaan sistem institusi
perlaksanaan & pemantauan yang
berkesan: Sistem pentadbiran
Pembangunan staf yang komprehensif
Pembinaan hubungan luar &
masyarakat
18

 Keberkesanan sekolah boleh diukur

berasaskan output dan proses
Kriteria keberkesanan sekolah berbeza
mengikut negara, budaya dan loksai
yang berlainan
Keadaan sekolah, keceriaan,
kebersihan, keadaan disiplin juga
merupakan kriteria keberkesanan

19

 Keberkesanan bukan hanya

dicerminkan dari aspek kualiti bahkan
dari aspek ekuiti (kesaksamaan)juga
Keberkesanan sekolah diukur dari
segi progres /peningkatan yang
dialami, iaitu nilai tambahan yang
diperoleh
Sekolah berkesan ialah sekolah yang
meningkat lebih daripada yang
diharapkan jika diambilkira latar
belakang pelajarnya.
20

CIRI-CIRI SEKOLAH TIDAK

BERKESAN?
Kajian-kajian Rozenholtz (1989);
Teddlie & Stringfield (1993); Mortimore
(1995); Stoll & Fink (1996):
Kurang visi di kalangan warga sekolah
Kepimpinan tidak berfokus
Hubungan yang tidak berfungsi
Amalan-amalan bilik darjah yang tidak
efektif
21

ELEMEN PENTING DALAM

KEPIMPINAN BERKESAN

Walaupun terdapat banyak definisi

kepimpinan, tetapi elemen terpenting
dalam definisi kepimpinan berkesan ialah:
Pemimpin
Mengguna pengaruh
Pengikut
Membuat perubahan
Untuk organisasi
22

FUNGSI KEPIMPINAN
BERKESAN

Membina wawasan (Vision)

Perancangan (Planning)
Mendaya usaha (Initiate)
Mengawal (Controlling)
Menyokong (Supporting)
Memberitahu (inform)

23

FUNGSI KEPIMPINAN
BERKESAN

Memotivasi orang bawahan

Membimbing
Membina pasukan
Mengukur dan menilai
Menjadi role-model
Mengupayakan orang bawahan
(empowering subordinates)
24

PERANAN PEMIMPIN
Untuk berfungsi dengan berkesan,
seseorang pemimpin hendaklah
memainkan peranan berikut:
Pemikir
Perancang
Pengurus

25

PERANAN PEMIMPIN

Penggerak perubahan
Pendidik
Jurulatih
Pembimbing
Penasihat
Pendakwah
Pendorong
26

SIFAT-SIFAT PEMIMPIN

Pemimpin boleh mempengaruhi orang

bawahan melalui sifat-sifat dan tingkah
lakunya.
Antara sifat-sifat tersebut ialah:
Cerdas
Bijaksana
Kuat Ingatan
Fasih
27

SIFAT-SIFAT PEMIMPIN
Bermotivasi tinggi
Bertanggungjawab
Berkeyakinan tinggi
Tegas
Tenang
Berdiplomasi
Berfikiran strategik
Merendah diri
Karismatik
28

KEMAHIRAN-KEMAHIRAN
PEMIMPIN
Tiga kemahiran asas yang perlu dikuasai
oleh pemimpin:
Kemahiran konseptual
Kemahiran teknikal
Kemahiran hubungan kemanusiaan

29

KEMAHIRAN KONSEPTUAL
Iaitu kemahiran menganalisis, berfikir
secara logik, kreatif dalam
pengeluaran idea dan penyelesaian
masalah.

30

KEMAHIRAN TEKNIKAL
Iaitu kemahiran berkaitan dengan
kaedah-kaedah, prosedur dan teknikteknik untuk menjalankan aktiviti
khusus serta kebolehan menggunakan
peralatan yang diguna dalam
menjalankan aktiviti tersebut.

31

KEMAHIRAN HUBUNGAN
KEMANUSIAAN
Iaitu kemahiran berhubung dengan
orang lain serta boleh memahami
perasaan dan sikap orang lain.
Terkandung dalam kemahiran ini ialah
kemahiran berkomunikasi dengan
jelas dan berkesan.

32

KEMAHIRAN KHUSUS SEORANG

PEMIMPIN BERKESAN
Secara khususnya kemahiran yang perlu
dikuasai oleh pemimpin ialah:
Berkomunikasi
Membina pasukan
Membimbing
Mengupaya orang bawahan
(empowerment)
Merancang

33

KEMAHIRAN KHUSUS SEORANG

PEMIMPIN BERKESAN
Menyelesai masalah
Menyelesaikan konflik/perbezaan
pendapat
Memotivasi orang bawahan
Memimpin perubahan
Mendidik
Melatih
Memberi nasihat

34

KEMAHIRAN KHUSUS SEORANG

PEMIMPIN BERKESAN
Mengelola
Mengkoordinasi
Menyedia belanjawan
Menggembelengkan staf
Membina wawasan
Mengawal
Mengukur dan menilai

35

RUMUSAN
Untuk menjadi seorang pemimpin yang
benar-benar boleh mempengaruhi orang
bawahan supaya menjadi pengikut yang
setia bukanlah suatu perkara yang
senang. Untuk itu seseorang pemimpin
hendaklah menguasai kemahirankemahiran tertentu, mengamalkan tingkah
laku yang sesuai dengan memadankannya
dengan keadaan-keadaan tertentu.

36