Objektiv

at

Te informohemi per llojet e ndotjeve

Te njohim ndotesit kryesore te tokes
Te njohim ndotesit kryesore te ajrit
Te njohim ndotesit kryesore te ujit
Cfare mund te bejme per te shpetuar
Token

Mendo jeshil!!!

Mjedisi...

Cfare eshte
ndotja
???
Ndotja paraqet hedhjen e materialit
kontaminues (ndots) n mjedis. Ajo
shkaktohet kryesisht nga aktivitetet
e njeriut, por gjithashtu mund t
jet rezultat i fatkeqsive natyrore.
Ndotja ka ndikim dmtues n
fardo organizmash t gjall n
mjedis, duke e br praktikisht t
pamundur qndrueshmrin e jets.

C `eshte mjedisi?
Me fjaln mjedis nnkuptojm t gjitha gjrat q ndodhen
rreth nesh, dhe me t cilat n mnyr direkte apo
indirekte sht e lidhur jeta dhe veprimtaria e njeriut.
Ai ka kuptim t njjt me ambientin, mjedisin jetsor, rrethin
mjedisor
apo natyrn. T gjitha kto emrtime nnkuptojn hapsirn
n t ciln jetojm.
do gj q gjendet rreth nesh quhet mjedis. Ne jetojm n
kt mjedis dhe jemi
pjes e ktij mjedisi. Mjedisi pr ne ka krijuar shum gjra q
ne t prfitojm
duke i shfrytzuar t mirat e tij. Ai na dhuroi natyrn, ajrin,
ujin, shtazt, bimt,
pasurit nntoksore, etj. Njeriu gjithmon ka ndikuar n
mjedisin jetsor dhe
anasjelltas. Ai me ose pa vetdije , ndikon keq n pamjen dhe
prbrjen e
tij duke i hedhur mbeturinat n hapsira t hapura, duke e

Nga se perbehet mjedisi ?

Prbrsit e
mjedisit elemente t
natyrs si toka, uji,
ajri, peizazhi,
mjedisi jetsor
artificial, t mirat
natyrore...

Ndotja vjen nga ???

Llojet e
e
Llojet
ndotjes...
ndotjes...

Ndotja
Ndotja ee ajrit
ajrit
Ndotja
Ndotja ee tokave
tokave
Ndotja
Ndotja ee ujit
ujit
Ndotja
Ndotja akustika
akustika
Ndotja
Ndotja termale
termale

Ajri...

AJRI SHT NJ PRZIERJE GAZESH T

AZOTIT (78%), OKSIGJENIT (21%),
DIOKSIDIT T KARBONIT (CO2) DHE T
DISA GAZEVE T TJER INERTE. AI,
GJITHASHTU, PRMBAN AVUJ UJI, SASIA E
T CILAVE NDRYSHON SIPAS GJERSIS
GJEOGRAFIKE T ZONS, AFRSIS S
SAJ ME SIPRFAQET UJORE ETJ. AJRI
PRMBAN DHE NJ NUMR
SUBSTANCASH T DMSHME.
SUBSTANCAT E DMSHME PRFSHIJN
NDOTSIT NATYRAL, SI PLUHURI DHE
HIRI VULLKANIK, DHE NDOTSIT Q
PRODHOHEN SI REZULTAT I
VEPRIMTARIS S NJERIUT.

Ndotja e
ajrit...

Ndotja e ajrit
Ndotja e ajrit paraqet
grumbullimin e atyre
substancave t rrezikshme n
atmosfer t cilat substanca
rrezikojn jetn e njerzve
dhe t gjallesave
t tjera.

Ajer I
ndotur!

Natyra
eshte e
brishte si
nje top
qelqi!Nese
do ta
thyesh nje
here nuk do

Toka..

C`eshte
toka ?

Toka sht shtresa e siprme e

siprfaqes s planetit ton dhe baza mbi
t ciln sht zhvilluar jeta n t. Toka
sht nj prbrs thelbsor pr t gjitha
ekosistemet toksore. Toka sht e
palvizshme dhe vepron si nj depozit
e strmadhe per do lloj ndotsi,i cili
mund t aktivizohet nga asti n as t.

Ndotesit kryesore te tokave

jane:
Mbetjet industriale Mbetjet urbane

Kimikatet

Ndotja e
tokave !!!

Ndotja
toks
Ndotja
e toks e
paraqet
ndotjen e
siprfaqes natyrore t Toks nga
aktivitetet industriale, komerciale,
shtpiake dhe bujqsore.

Mbetjet industriale
Mbetjet industriale jan shum t rrezikshme.
Ato jan t llojeve t ndryshme, t ngurta dhe
t lngta. Ndrmjet tyre mund t
prmendim depozitimet n afrsi t
minierave t kromit, t bakrit dhe t hekurnikelit, n afrsi t minierave t plumbit dhe
t zinkut, t qymyrit t gurit, mbetjet e
industris s metalurgjis, t
termocentraleve, t uzinave kimike etj.
Veanrisht tokat jan t ndotura n afrsi t
zonave t nxjerrjes dhe prpunimit t nafts.

Kimikatet
Kimikatet q ndotin tokat prbhen nga plehrat
kimike q jan prdorur mbi sasin e lejuar pr
t rritur n mnyr artificiale prodhimin
bujqsor. E njjta gj mund t thuhet edhe pr
pesticidet, kur prdoren edhe kto mbi sasin e
lejuar, pr t'i mbrojtur bimt nga smundjet dhe
dmtuesit. Nj pjes jo e vogl e ktyre
kimikateve depozitohen n tok, merret nga
bimt dhe depozitohet n trupin dhe farn ose
frutin e tyre, kto duke u prdorur si ushqim nga
njeriu, dmtojn shndetin e tij.

Mbetjet urbane
Mbetjet urbane jan t
shumta pran qyteteve t
mdha. Kto mbetje kur nuk
prpunohen, prhapen npr
tok nprmjet ujrave, duke
i ndotur ato.

Ndotja e
tokave!

Njerezit e kane kthyer Token ne nje

kosh plehrash,ku hedhin te gjithe
mbetjet e tyre ,pa menduar se ku do
te zbrazen keto plehra !!!

UJI!!!

C`eshte uji?
Ujin formn e tij t pastr, sht
lng pa shije dhe pa er. Ai sht i
domosdoshm pr t gjitha format
ejetsdhe njihet edhe si tretsi m i
gjithanshm. Pa t, jeta si e njohim
ne, do t ishte e pamundur. Duket i
pangjyr n sasi t vogla pr syrin
ton, megjithkt mund t shihet sii
kaltrn sasi t mdha ose me vegla
shkencore. Formula kimike e tij sht
H2O.

Ky burim natyror po bhet gjithnj

e me tepr m i pakt n disa vende,
dhe sigurimi i tij sht shqetsim i
madh shoqror dhe ekonomik.

Ndotja e ujit!!!

C` eshte ndotja e ujit ?

Ndotja e ujit paraqet hedhjen e
materieve kimike, biologjike dhe
fizike npr sasi t mdha t ujit,
t cilat materie shkatrrojn
cilsin e gjallesave n t dhe q e
shpenzojn at.

Detergjentet

Mjetet moderne t larjes, q kan prdorim gjithnj

m t madh, jan t njohura me emrindetergjente,
e paraqesin przierjen e shum substancave, t
cilat i prmbajn n vetvete si substanca aktive pr
larje e q jansulfat-alkilet.N prftimin e
detergjenteve shfrytzohen acidet e larta yndyrore,
t cilat shndrrohen me an reduksioni n alkoole t
larta prkatse njhidroksilike.Me reaksionin e
ktyre alkooleve dhe t acidit sulfurik sajohen
esteret e tharta, q me neutralizimin e tyre me
alkale sajojn sulfat-alkile.

Ujera ...

...te
ndotur!

KURSENI UJIN PER TE

Ndotja

C`eshte ndotja
akustike ?

Me ndotje akustike do te
kuptojme cdo lloj ndotje te
shkaktuar nga zhurma mbi
85 decibel ,e cila mund te
lere pasoja afatgjate tek
shendeti I njeriut.

Ndotesit kryesore akustike:

Avionet
Hekurudhat
Pajisjet elektroshtepiake
Muzika ne clube
Zhurma e automjeteve
automobilistike

NJ LLAMB
M PAK M
SHUM
ENERGJI!!!

Ndotesit
kryesore
termale:

termocentr
aleve
elektrik

Gjurmet
e ndotjes
ne planet

Ngro
hja

glo
bale

Ngrohja globale...
Ndryshimet eklimsjan t vrteta dhe ato sa
vijn e rriten edhe m tepr. Niveli idioksiditt
karbonit n ditt e sotme sht rreth 30% m i lart
se sa para evoluimit tindustris. Ajo q t bn m
shum prshtypje sht shpejtsia me t ciln niveli
iCO2sht rritur. Nga njohuritgjeologjiket
njeriutbotapr miliona vite nuk ka prjetuar kurr
nj rritje kaq t shpejt. Shenjat e influencs s
njeriut mbi ngrohjen globale duket shum qart.
S'ka aspak dyshim q ne kemi krijuar ndryshime
tatmosfersnga djegia e lndevekimikedhe
egazit natyror. Evidenca e ngrohjes globale sht e
sakt dhe s'duhet nnvlersuar aspak.

Ja disa tregues q kan t bjn me ngrohjen globale:

Q n fillim t shekullit te 20't temperatura e

siprfaqes kryesore ttokssht rritur rreth
0,6C.
Gjat 40 viteve t fundit temperatura sht
rritur me rreth 0,2C deri 0,3C.
Ngrohja n shekullin e 20't sht m e madhe
se nga t gjitha kohrat e 400-600 vitet e
fundit.
7 nga 10 vitet m t ngrohta t shekullit te
20't jan ato t 90'tes.
Malete akullta tpolevejan n lvizje.
Akujt n polin e veriut kan humbur rreth 40%
te trashsis s tyre gjat 4 dekadave t fundit.
Niveliglobal i detit sht rritur pothuajse 3
her m shpejt n krahasim me 3000 vitet e

Shkaqet kryesore t
ngrohjes globale
Ndotja nga gazet,
Mbeturinat indusrtiale
e individuale,
Ndotja e lumenjve,
Derdhja e mbetjeve
kimike e toksike n
liqene,
Prdorimi i makinave
t vjetra

C `eshte erozioni ?
Erozionisht proces natyror i
shvendosjes s materialit t
shkaprderdhur si dheut, ballts, gurve
etj, nn ndikimin e ers, ujit, ose nn
ndikimin e gravitacionit .n disa raste i
rritet intenziteti nn ndikimin e
aktivitetit t njeriut. Rezultatet e
erozionit jan thellimi i shtretrve t
lumenjve, shvendosja e bregdetit.

Eroz
ioni.
..

Thatesira
Thatesira eshte mungesa u ujit per
nje kohe te gjate per shkak te
reshjeve atmosferike te
pamjaftueshme.
Eshte nje aspekt shqetesues i ketyre
ndryshimeve klimatike si pasoje e
veprimtarise njerezore dhe te ndotjes
se prodhuar.

Shiu
acid...

Shiu acid
Shiu acidiksht nj llojshiuose do
form tjetrreshjejeq ka nivel t
pazakontaciditeti, ka do t thot se ka
nivel t lart t joneve t hidrogjenit (pHi
ult). Mund t shkaktoj efekte t
dmshme mbibimt,kafsht ujoredhe
infrastruktur. Shiu acid shkaktohet: nga
emetimi i dioksidit tsqufuritdhe oksidi
iazotit, t cilt bashkveprojn me
molekulat eujitnatmosferduke krijuar
acide.

Fati I botes eshte

ne duart tona!!!

Faleminderit pr

vmend
jen