REHABILITACIONI POSTUPCI

KOD POVREDA KOLENA

Dr. Emilija Dubljanin-Raspopovi

FRAKTURE KOLENA
 KOMPLIKACIJE FRAKTURA KOLENA

RANE KASNE
OPTE druge povrede pneumonia
pluna embolija dekubitus

KOST Infekcija non-union

malunion
kontrakture

MEKA TKIVA n/v povreda kompresija nerva

kompartment sin. kontrakture
hipotrofija
CPM NAKON FIKSACIJE INTRAARTIKULARNIH
PRELOMA

< akumulaciju krvi i tenosti

u/okolo traumatizovanog
zgloba

Prevencija ukoenog zgloba

u prvih nekoliko sati/dana

Prevencija kasnijeg
nastanka
fibroze/kontraktura
MEKOTKIVNE POVREDE
KOLENOG ZGLOBA
 UBRZANI REHABILITACIONI
PROTOKOL NAKON ARTROSKOPSKE
REKONSTRUKCIJE ACL
 PREOPERATIVNA PRIPREMA

Ciljevi pre ACL rekonstrukcije:

koleno bez otoka
pun ROM, normalna ema hoda,
dobra miina snaga
upoznavanje pacijenta sa
vebama postoperativnog reima
 PERIOPERATIVNI PERIOD
(1-6 POST-OP DAN)

Ciljevi:
kontrola otoka i bola
obuka hoda sa takama
pun obim ekstenzije
90 stepeni fleksije
kontrola snage
kvadricepsa

Testovi:
- bilateralni ROM
 KONTROLA OTOKA I BOLA

mirovanje
krio (prvih 48 h), DD,
NFMP, laser
elevacija op noge
vebe za perifernu
cirkulaciju
NSAID
 OBUKA HODA SA TAKAMA

oslonac do granice
komfora
hod samo do kupatila i
nazad
0 EKSTENZIJE

KIKLOPSOVE
LEZIJE

PREVENCIJA

PF BOLA
90 FLEKSIJE
 KONTROLA SNAGE KVADRICEPSA

izometrike vebe za
m. quadriceps u punoj
ekstenziji
aktivno odizanje pete
straight leg raise
(podizanje opruene noge)

+ ES (m. vastus medialis)

 RANI POST-OP PERIOD
(7-14 POST-OP DAN)

Ciljevi:
kontrola otoka i bola
pravilan hod bez pomagala
pun obim ekstenzije i fleksija do
110
postepeno jaanje natkolene i
potkolene muskulature
mobilizacija aice

Testovi: bilateralni ROM

 PRAVILNA EMA HODA BEZ
UPOTREBE POMAGALA

OPREZ: quadriceps
avoidance gait

vebe hoda u razboju i

ispred ogledala
 0 EKSTENZIJE I FLEKSIJA DO 110

single leg stance =

ekstenzija uz zid

wall slides =
klizanje niz zid
 VEBE ZA JAANJE MUSKULATURE U
OKVIRU ZATVORENOG LANCA

straight leg raise sa

optereenjem u 4 ravni
podizanje na prste/hod na
prstima
mini unjevi niz zid
(fleksija do 60 stepeni)
Funkcionalne prednosti vebi zatvorenog lanca

Fleksija kuka

Fleksija kolena

Dorzifleksija stopala
Uticaj vebi otvorenog lanca na prednju
tibijalnu translaciju

Snana kontrakcija
kvadricepsa

>>> sila smicanja

> tibijalna translacija

> optereenje grafta

MOBILIZACIJA AICE
 PERIOD ZATIENOG POKRETA
(2-6 POST-OP NED.)

Cilj:
pun obim pokreta
vebe jaanja
vebe umerene kondicije
vebe ravnotee i propriocepcija

Testovi: bilateralni ROM

test stajanja na jednoj nozi
 VEBE ZA JAANJE MUSKULATURE SA
POSTEPENIM POVEAVANJEN OPTEREENJA
 VEBE RAVNOTEE

prebacivanje ravnotee
sa jedne noge na drugu
hod na prstima/peti/na
spoljnoj str. stopala
stajanje na jednoj nozi sa
otvorenim/zatvorenim
oima
 VEBE UMERENE KONDICIJE

hidrokinezith ukoliko su
incizije zarasle
stacionarni bicikl
 > 6 POST-OP NED. POVRATKA PREOP.
NIVOU AKTIVNOSTI
Cilj:
- pun obim pokreta
- poveanje miine snage
- poveanje funkcionalne aktivnosti i izdrljivosti
- povratak punim aktivnostima
- proprioceptivni/sportski specifini trening
Testovi:
- bilateralni ROM
- KT-1000
- funkcionalni testovi (Tegner,Lysholm, test stajanja na
jednoj nozi, single-leg hop test od 2 meseca post-op)
 VEBE ZA JAANJE MUSKULATURE SA
POSTEPENIM POVEAVANJEM OPTEREENJA
ZATVORENI LANAC
u bezbednoj zoni u kratkom luku kvadricepsa ROM 70-
10
 OTVORENI LANAC

KADA ?

2 perioda kada graftu preti najvea opasnost od

elongacije/rupture

Mesto fiksacije grafta Tkivo grafta

neposredno post-op najslabije u 12 post-op ned.

6 nedelje vebe otvorenog lanca

90-40 fleksije 90-10 fleksije

 VEBE KONDICIJE, VEBE AGILNOSTI,
SPORTSKI-SPECIFIAN TRENING
- brz hod, uzbrdo, nizbrdo, sa naglim promenom pravca i
naglim usporavasnjem
- preskakanje konopca
- pravolinisko tranje sa 3,5-4 mes. post-op
(ukoliko je snaga operisane noge 75-90% snage
kontralateralne noge)

PROCENA ONE-LEG HOP TEST

-> progresija ka tranju sa promenom pravca
- vebe sa loptom
 POVRATAK SPORTU

u razliitim protokolima:
od 4. do 12. meseca
vremenski okviri arbitrarni
kriterijumi

koleno bez otoka i bola

pun ROM

zadovoljavajui rezultati
kl. testovi stabilnosti kolena
proprioceptivnog testa
kompletnog programa dzogiranja-
tranja
2 funkcionalna testa izabrana od
strane lekara (one-leg hop test,...)

.
 REHABILITACIONI PRINCIPI KOD
NEOPERATIVNO LEENIH IZOLOVANIH
LEZIJA MCL I LCL
 PRINCIPI

Vrsta fizikalne th zavisi od

1. teine lezije (MCL/LCL lezije I,II, III stepena)

2. lokalizacije povrede
Femoralni pripoj/sredini deo MCL opasnost od
ogranienja ROM rana inicijacija pokreta sa
restoracijom punog ROM u toku 2-3 ned.
Tibijalni pripoj MCL tendenca ka zarastanju sa
valgus laksitetom imobilizacija u ortozi/gipsu u
poloaju od 20-30 fleksije
 MCL LEZIJE I STEPENA

RICE princip
upotreba taka sa
osloncem do granice
komfora (< bola za 3-4
dana)
 MCL LEZIJE II STEPENA

Kratka funkcionalna
ortoza koja blokira
poslednjih 20 stepeni
ekstenzije, a
omoguava punu
fleksiju
Oslonac do granice
komfora (< bola za 14
dana)
Jaanje muskulature u
okviru zatvorenog lanca
 MCL LEZIJE III STEPENA

Inicijalno hod bez oslonca

2 nedelje
Kratka funkcionalna
ortoza sa postepenom
progresijom oslonca u
toku 4 nedelje
8-12 nedelja zarastanje
 KOD SVIH MCL LEZIJA

Vebe za > ROM to ranije mogue

Vebe za jaanje muskulature koja stabilizuje koleni
zglob
Statike vebe sa m. quadriceps
Straight leg raise
2 post-op dan (fleksija i abdukcija)

3-7 post-op dan (+ adukcija i ekstenzija)

Vebe kokontrakcije hamstringsa i kvadricepsa sa

kolenom savijenim 2o stepeni i pritiskom petom ka
krevetu ili podu
Vebe zatvorenog lanca
 POVRATAK SPORTU

MCL

III stepen
I i II snaga
stepenpovredjenog kolena

60% 90%

pravolinijsko kontaktni sport

tranje

4-6 nedelja 8-12 nedelja

 LCL
I i II stepen
po istom principu kao MCL
Funkcionalna ortoza 8-12 nedelja
III stepen
Lee se najee operativno zbog rotacione
nestabilnosti koje uzrokuju
HVALA !!!