Chapter 14

Sermaye
Btelemesinde Risk
ve Ynetim
14-1
Opsiyonlar
 Sermaye Btelemesinde
Risk ve Ynetim Opsiyonlar

Proje Riski Sorunu

Toplam Proje Riski
Toplam Proje Riskine Etkisi:
Firma Portfy Yaklam
Ynetim Opsiyonlar

14-2
 Toplam Riskin Aklanmas
(Discrete Distribution)
YILLIK NAKT AKILARI: YIL 1
TEKLF A
Durum Olaslk Nakit Ak
ok Durgun .05 $ -3,000
Biraz Durgun .25 1,000
Normal .40 5,000
yi .25 9,000
ok yi .05 13,000
14-3
 Yl 1deki nakit Aklarnn
Olaslk Dalm
Teklif A
.40

.25
Olaslk

.05

-3,000 1,000 5,000 9,000 13,000

Nakit Ak ($)
14-4
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Beklenen Deeri (Teklif A)

CF1 P1 (CF1)(P1)
$ -3,000 .05 $ -150
1,000 .25 250
5,000 .40 2,000
9,000 .25 2,250
13,000 .05 650
S=1.00 CF1=$5,000
14-5
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Varyans (Teklif A)

(CF1)(P1) (CF1 - CF1)2(P1)

$ -150 ( -3,000 - 5,000)2 (.05)
250 ( 1,000 - 5,000)2 (.25)
2,000 ( 5,000 - 5,000)2 (.40)
2,250 ( 9,000 - 5,000)2 (.25)
650 (13,000 - 5,000)2 (.05)
$5,000
14-6
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Varyans (Teklif A)

(CF1)(P1) (CF1 - CF1)2*(P1)

$ -150 3,200,000
250 4,000,000
2,000 0
2,250 4,000,000
650 3,200,000
$5,000 14,400,000
14-7
 Teklif Ann zeti

Standart Sapma =
SQRT (14,400,000) = $3,795

Beklenen Nakit Ak = $5,000

14-8
 Toplam Riskin Aklanmas
(Discrete Distribution)
YILLIK NAKT AKILARI: YIL 1
TEKLF B
Durum Olaslk Nakit Ak
ok Durgun .05 $ -1,000
Biraz Durgun .25 2,000
Normal .40 5,000
yi .25 8,000
ok yi .05 11,000
14-9
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Olaslk Dalm
Teklif B
.40

.25
Olaslk

.05

-3,000 1,000 5,000 9,000 13,000

Nakit Ak ($)
14-10
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Beklenen Deeri (Teklif B)

CF1 P1 (CF1)(P1)
$ -1,000 .05 $ -50
2,000 .25 500
5,000 .40 2,000
8,000 .25 2,000
11,000 .05 550
S=1.00 CF1=$5,000
14-11
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Varyans (Teklif B)

(CF1)(P1) (CF1 - CF1)2(P1)

$ -50 ( -1,000 - 5,000)2 (.05)
500 ( 2,000 - 5,000)2 (.25)
2,000 ( 5,000 - 5,000)2 (.40)
2,000 ( 8,000 - 5,000)2 (.25)
550 (11,000 - 5,000)2 (.05)
$5,000
14-12
 Yl 1deki Nakit Aklarnn
Varyans (Teklif B)

(CF1)(P1) (CF1 - CF1)2(P1)

$ -50 1,800,000
500 2,250,000
2,000 0
2,000 2,250,000
550 1,800,000
$5,000 8,100,000
14-13
 Teklif Bnin zeti

Standart Sapma =
SQRT (8,100,000) = $2,846

Beklenen Nakit Ak = $5,000

Tekliflerin Standart Sapmalar
Teklif B < Teklif A.
( $2,846 < $3,795 )
14-14
 Toplam Proje Riski
Projelerin riskleri bir
dnemden dierine

Nakit Aklar ($)

deiiklik
gstermektedir.
Projeler keitli
olaslk dalmndan
daha ok srekli
olaslk dalmna
sahiptir.
1 2 3
14-15 Yl
 Karar Aac Yaklam

Bir yatrm sonucu elde edilecek

muhtemel Nakit Aklarn organize
etmek iin hazrlanan grafiksel
yaklamdr. Bu yaklam eitli
dallardan oluan bir aaca dayanr.
Herbir dal bir nakit akn temsil
etmektedir.
14-16
 Karar Aac Yaklam
Basket Wonders ilk yatrm
harcamas $900 olan bir
yatrm projesi zerinde
almaktadr. Yatrmdan
-$900
elde edilecek nakit
aklarnda belirsizlik vardr.
Buna gre 1. yl beklenen
nakit aklar yledir:
14-17
 Karar Aac Yaklam

(.20) $1,200 1 Dal 1: $1,200 Nakit Ak

elde etme ans 20% .

(.60) $450 Dal 2: $450 Nakit Ak elde

-$900 2
etme ans 60%.

(.20) -$600 3 Dal 3: -$600 Nakit Ak

elde etme ans 20%.
Yl 1
14-18
 Karar Aac Yaklam
(.10) $2,200
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200
(.30) $ 900 Burada
(.35) $ 900 bahsedilen
(.60) $450 (.40) $ 600 olaslklar,
-$900 2
artl
(.25) $ 300
olaslklardr.
(.10) $ 500
(.20) -$600 3 (.50) -$ 100
(.40) -$ 700
Yl 1 Yl 2
14-19
 Bileik olaslklar [P(1,2)]
(.10) $2,200
.02 Dal 1
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200
.12 Dal 2
(.30) $ 900
.06 Dal 3
(.35) $ 900
.21 Dal 4
(.60) $450 (.40) $ 600
-$900 2 .24 Dal 5
(.25) $ 300
.15 Dal 6
(.10) $ 500
.02 Dal 7
(.20) -$600 3 (.50) -$ 100
.10 Dal 8
(.40) -$ 700
.08 Dal 9
Yl 1 Yl 2
14-20
 Karar Aac Yaklamna gre bir
projenin Net Bugnk Deeri

z
Karar Aac NPV = iS= 1 (NPVi)(Pi)
nakit aklarnn
dalmn
dikkate alr. Bu i sayda dala sahip olan iki
nedenle nakit yllk bir projenin net
aklarn yalnz bugnk deeri:
risksiz getiri CF1 CF2
oran ile iskonto NPVi = +
(1 + Rf )1 (1 + Rf )2
edebiliriz.
- ICO
14-21
 Herbir Nakit Ak Yolunun 5%
Risksiz Orana Gre Net Bugnk
Deeri
(.10) $2,200
$ 2,238.32
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200
$ 1,331.29
(.30) $ 900
$ 1,059.18
(.35) $ 900
$ 344.90
(.60) $450 (.40) $ 600
-$900 2 $ 72.79
(.25) $ 300
-$ 199.32
(.10) $ 500
-$ 1,017.91
(.20) -$600 3 (.50) -$ 100
-$ 1,562.13
(.40) -$ 700
-$ 2,106.35
Yl 1 Yl 2
14-22
 Beklenen Net Bugnk Deer
(NPV)in hesaplanmas
Dal NPVi P(1,2) NPVi * P(1,2)
Dal 1 $ 2,238.32 .02 $ 44.77
Dal 2 $ 1,331.29 .12 $159.75
Dal 3 $ 1,059.18 .06 $ 63.55
Dal 4 $ 344.90 .21 $ 72.43
Dal 5 $ 72.79 .24 $ 17.47
Dal 6 -$ 199.32 .15 -$ 29.90
Dal 7 -$ 1,017.91 .02 -$ 20.36
Dal 8 -$ 1,562.13 .10 -$156.21
Dal 9 -$ 2,106.35 .08 -$168.51
Beklenen Net Bugnk Deer = -$ 17.01
14-23
 Net Bugnk Deerin
varyansnn hesaplanmas
NPVi P(1,2) (NPVi - NPV )2[P(1,2)]
$ 2,238.32 .02 $ 101,730.27
$ 1,331.29 .12 $ 218,149.55
$ 1,059.18 .06 $ 69,491.09
$ 344.90 .21 $ 27,505.56
$ 72.79 .24 $ 1,935.37
-$ 199.32 .15 $ 4,985.54
-$ 1,017.91 .02 $ 20,036.02
-$ 1,562.13 .10 $ 238,739.58
-$ 2,106.35 .08 $ 349,227.33
Varyans= $1,031,800.31
14-24
 Karar Aac
Yaklamnn zeti
Standart Sapma =

SQRT ($1,031,800) = $1,015.78

Beklenen NPV = -$ 17.01

14-25
 Simulasyon Yaklam

Bir yatrm teklifinden

salanabilecek sonularn henz
kabul edilmeden nce test
edilmesine olanak veren bir
yaklamdr. Bu model olaslklara
dayanan bilgiler yardm ile test
edilir.
14-26
 Simulasyon Yaklam
Bir modelde gz nne alnabilecek
faktrler:
Pazar analizi
Pazar bykl, sat fiyat, pazar
byme oran, ve pazar pay
Yatrm maliyet analizi
Gerekli yatrm, demirbalarn faydal
mr, ve hurda maliyet
Faaliyet ve sabit giderler
Faaliyet giderleri ve sabit giderler
14-27
 Simulasyon Yaklam
Herbir deikenden bir olaslk dalm elde
edilir. Basket Wonders tarafndan elde
edilen sepet fiyatlarnn olaslk dalm
yledir:
$20 $25 $30 $35 $40 $45 $50
.02 .08 .22 .36 .22 .08 .02

14-28
 Simulasyon Yaklam
Her bir tekliften bir internal rate of return elde
edilir. ok sayda simulasyonlar yaplarak
byk bir i getiri oran seti elde edilir.Bu
getirilerin dalm aadaki gibidir:
Olaslk

getiri oran (%)

14-29
 Toplam Proje Riskine Etkisi:
Firma Portfy Yaklam

Teklif A Teklif B A ve B
Teklflerinin bileimi
Nakit Ak

Zaman Zaman Zaman

Projeler bu ekilde birleirse, toplam risk

azalacaktr: eitleme
14-30
 Proje portfyleri iin beklenen
NPV in belirlenmesi
m
NPVP = ( NPVj )
j=1
NPVP : Beklenen Portfy NPV,
NPVj : Firmann yatrm yapt jinci
projenin NPV nin Beklenen NPV,
m Firma portfyndeki toplam proje
says.
14-31
 Portfy Standart
Sapmasnn Belirlenmesi
m m
sP = S S s
j=1 k=1 jk
sjk : Proje j ve k nin muhtemel NPVleri
arasndaki kovaryans,
s jk = s j s k r jk .
sj : Proje jnin standart sapmas,
sk :Proje k nin standart sapmas,
rjk : Projes j ve k arasndaki korelasyon
14-32 katsays.
 Riskli Yatrmlarn
Oluumu

NPVnin Beklenen Deeri

E: Mevcut Projeler
C
8 Oluum
B
E E+1 E+1+2
E+2 E+1+3 E
E+3 E+2+3
E+1+2+3
A
A, B, ve C projeleri dier 8
oluumdan daha iyidir.
Standart Sapma
14-33
 Ynetim (Real) Opsiyonlar
Ynetim tarafndan proje devam
ederken projenin beklenen nakit ak,
sresi, veya gelecekteki kabuln
etkilebilecek kararlarn alnarak
ynetime eskenlik salayabilmesi.

Proje Deeri = NPV +

Opsiyonun Deeri

14-34
 Ynetim (Real) Opsiyonlar
Genileme
Eer artlar uygun olursa, firma retimi artrr.

ptal
Projenin vadesinden nce durdurulmas.

Erteleme
Elde
edilen yeni bilgilerdeki belirsizlik nedeniyle
uygulamann ertelenmesi.

14-35
 Proje ptali rnei
(.10) $2,200
Varsayalm ki,
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200 bu proje
(.30) $ 900 birinci yl
sonunda $200
(.35) $ 900 iin iptal
(.60) $450 (.40) $ 600 edilebilir.
-$900 2
(.25) $ 300
Projenin
(.10) $ 500 Deeri nedir ?
(.20) -$600 3 (.50) -$ 100
(.40) -$ 700
Yl 1 Yl 2
14-36
 Proje ptali
(.10) $2,200
Dal 3:
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200
(.30) $ 900 (500/1.05)(.1)+
(-100/1.05)(.5)+
(.35) $ 900 (-700/1.05)(.4)=
(.60) $450 (.40) $ 600
-$900 2
(.25) $ 300 ($476.19)(.1)+
-($ 95.24)(.5)+
(.10) $ 500 -($666.67)(.4)=
(.20) -$600 3 (.50) -$ 100
(.40) -$ 700 -($266.67)
Yl 1 Yl 2
14-37
 Proje ptali
(.10) $2,200
Yl 1 sonundaki
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200 en yararl karar
(.30) $ 900 $200 iin
projenin
(.35) $ 900 iptalidir.
(.60) $450 (.40) $ 600
-$900 2 $200 >
(.25) $ 300 -($266.67)
(.10) $ 500
(.20) -$600 3 (.50) -$ 100 yeni Projenin
(.40) -$ 700 deeri nedir?
Yl 1 Yl 2
14-38
 Proje ptali
(.10) $2,200
$ 2,238.32
(.20) $1,200 1 (.60) $1,200
$ 1,331.29
(.30) $ 900
$ 1,059.18
(.35) $ 900
$ 344.90
(.60) $450 (.40) $ 600
-$900 2 $ 72.79
(.25) $ 300
-$ 199.32

(.20) -$400 3 (1.0) $ 0

-$ 1,280.95

Yl 1 Yl 2
14-39
 zet - ptal Opsiyonuna ek

Standart Sapma* =
SQRT (740,326) = $857.56

Beklenen NPV* = $ 71.88

NPV* = nceki NPV +

ptal Opsiyonu

14-40
ptal Opsiyonu = $ 88.89