14.

DEZINFEKCIJA
Medicinska kola u Rijeci
III-4, fizioterapeutski tehniari
SOCIJALNA MEDICINA
POVIJESNI PREGLED
- infekcije su est uzrok kirurkih
neuspjeha, a u dananje doba
transplantacija i ugradnja proteza,
nerijetko su i uzrok smrti
- antiaseptika era zapoela je
Listerom u drugoj polovici XIX st; on
je pri operacijama kompliciranih
prijeloma i obradi gnojnih rana
preporuio prskanje operacijske
dvorane, instrumenata i koe 5%
karbolnom kiselinom
POVIJESNI PREGLED
- krajem XIX st. poinje razdoblje
asepse
- Semmelweiss je prvi uoio da se
infekcije rodilja prenose dodirom, a
njemaki kirurg Bergman, 1890. god.
prvi je dokumentirano objelodanio
rezultate aseptikog rada
- kasnije se uvode sterilizator,
operacijska maska, kirurke rukavice
i sl.
POVIJESNI PREGLED
- za nas je znaajna 1908. god.
kada su rijeki kirurg Grossich i
zagrebaki kirurg Wickerhauser
uveli jodnu tinkturu za
dezinfekciju operativnog polja
- napredak u naem stoljeu je
uvoenje sulfonamida
(Domakg, 1935.) i penicilina
(Fleming, Chain i Florey, 1939.);
meutim javljaju se rezistentni
sojevi i iziskuju daljnju borbu
POVIJESNI PREGLED
- najznaajnije otkrie u borbi
protiv najzloudnije kirurke
infekcije, plinske gangrene, jest
primjena hiperbarine
oksigenacije (Brummelkamp,
1936.), a protiv ostalih
anaerobnih bakterija primjena
metronidazola i nekih antibiotika
- vrijednost aseptinih i drugih
postupaka nije ni danas umanjena
ASEPSA
- asepsa je takav postupak kojim se potpuno ili najveim dijelom
unitavaju mikroorganizmi na predmetima koji dolaze u dodir s
ranom, te se iskljuuje svaka mogunost vanjske infekcije i zagaenja
rane, operativnog polja, instrumenata, zavoja i drugog pribora koji se
upotrebljava pri operacijama i u lijeenju rana
- instrumenti i zavojni materijal mogu se sterilizirati, tj. dovesti u
takvo stanje da uope ne sadre nikakvih mikroorganizama ili bilo
kakvog oblika ivota
- koa se moe samo dezinficirati, to znai da se s nje moe ukloniti
najvei dio klica i oslabiti njihova virulencija
DEZINFEKCIJA
- dezinfekcija znai raskuivanje ili postupak unitavanja
patogenih klica na koi i predmetima
ANTISEPSA
- antisepsa je takav postupak u kirurgiji kojem je
cilj suzbijanje infekcije i unitavanje
mikroorganizama u ranama, na instrumentima i
na svemu ostalom to dolazi u dodir s ranom; to
je metoda primjene antiseptika u borbi protiv
ve nastale infekcije ili u borbi protiv mikroba
- antiseptici spreavaju rast i razmnoavanje
mikroba, a dezinfekcijska ih sredstva
unitavaju; esto se isto sredstvo koristi
istovremeno i kao aseptino i antiseptino (npr.
jodna tinktura za dezinfekciju koe, ali i u
lokalnom lijeenju gnojnih konih infekcija)
ANTISEPSA
- razlika izmeu antisepse i
asepse je sljedea: kod
antisepse se borimo raznim
kemijskim sredstvima protiv
mikroorganizama, dok kod
asepse iskljuujemo svaku
mogunost vanjske infekcije
i tako onemoguujemo
pristup bakterijama u
operaciono polje
DEZINFEKCIJA U
KIRURGIJI
- je aseptini postupak kojim se pomou
dezinfekcijskih sredstava unitavaju
patogene klice na koi i predmetima
- dijeli se na medicinsku i higijensku
- medicinska se dezinfekcija provodi u
lijeenju rana, za dezinfekciju koe,
sluznice i sl.
- higijenska obuhvaa raskuivanje
prostorija, predmeta i sl.
DEZINFEKCIJA U KIRURGIJI
- s obzirom na namjenu
razlikujemo:
1) profilaktinu
dezinfekciju
2) dezinfekciju tijekom
bolesti
3) zavrnu dezinfekciju
- u kirurgiji je
najznaajnija
profilaktina
KEMIJSKA SREDSTVA KOJIMA
SE OBAVLJA DEZINFEKCIJA
- dezinfekciona sredstva mogu djelovati na bakterije, gljivice,
viruse, tako da ih uniti i sprijei njihov rast i razvoj
METODE DEZINFEKCIJE
1) prirodne metode suneva
svjetlost, taloenje, filtracija
2) mehanike metode etkanje,
ribanje, pranje, ienje, struganje
3) termike metode spaljivanje,
arenje, paljenje, opaljivanje,
kuhanje
4) kemijske metode vre se
kemijskim sredstvima
OSOBINE IDEALNOG DEZINFICIJENSA
- u malim
koncentracijama djeluje
baktericidno i brzo
- ima irok spektar
djelovanja
- nije otrovno
- ne nadrauje kou niti
izaziva alergijske
reakcije
OSOBINE IDEALNOG DEZINFICIJENSA
- ne djeluje karcinogeno
- ima ugodan miris ili je
bez mirisa
- ne oteuje tkaninu i
plastiku niti mijenja
njihovu boju
- djeluje na razliitim
temperaturama
- ekonomino
PITANJA
1) Po emu su u povijesti medicine zasluni Lister, Semmelweiss
i Grossich?
2) to je to asepsa, a to dezinfekcija?
3) to je to antisepsa i kakvo djelovanje imaju antiseptici?
4) Koja je razlika izmeu asepse i antisepse?
5) to moe rei o dezinfekciji u kirurgiji?
6) S obzirom na namjenu, kakvu sve dezinfekciju
razlikujemo u kirurgiji?
7) Koje sve metode dezinfekcije postoje?
8) Koje su osobine idealnog dezinficijensa?