Τρεις Ιεράρχες


 Τρεις Ιεράρχες


Μέγας
Βασίλειος Ιωάννης ο Γρηγόριος ο
Χρυσόστομος Νύσσης
 Τρεις Ιεράρχες

Στις 30 του Γενάρη η Εκκλησία μας γιορτάζει τη
μνήμη των τριών Ιεραρχών. Η γιορτή τους λέγεται
και Γιορτή των Γραμμάτων, γιατί και οι τρεις
Ιεράρχες ήταν μεγάλοι Δάσκαλοι και Πατέρες της
Εκκλησίας. Οι τρεις Ιεράρχες είναι ο Μέγας
Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο
Γρηγόριος ο Θεoλόγoς
 Το έργο των Τριών
Ιεραρχών

Οι Τρεις Ιεράρχες, που ήταν μεγάλοι Δάσκαλοι και
Πατέρες, αφιέρωσαν τη ζωή τους στους φτωχούς
συνανθρώπους τους και στους δυστυχισμένους,
αφού ήταν και οι τρεις σοφοί. Αγάπησαν τα
γράμματα και τον πολιτισμό των αρχαίων και ήταν
σπουδαίοι ρήτορες. Για τη σοφία τους και την
καλοσύνη τους, ο λαός τους εκτιμούσε και τους
αγαπούσε.
Εορτή των Τριών Ιεραρχών

 Γιατί τους γιορτάζουμε και τους τρεις
μαζί;
Κάποτε οι χριστιανοί διχάστηκαν ποιος από τους Τρεις
Ιεράρχες είναι ο πρώτος και καλύτερος. ∆ημιουργήθηκε
θόρυβος και σχίσμα μεταξύ των χριστιανών. Η Εκκλησία
τότε όρισε να γιορτάζονται και να τιμώνται και οι τρεις μαζί
για την ενότητα των πιστών. Έτσι, μετά την ξεχωριστή
γιορτή του καθενός γιορτάζουμε τώρα
και τους τρεις μαζί.
 Απολυτίκιο των Τριών
Ιεραρχών

Απολυτίκιο των Τριών Ιεραρχών. Τους τρεις
μεγίστους φωστήρας
Τους τρεις μεγίστους φωστήρας, της Τρισηλίου Θεότητος,
τους την οικουμένην ακτίσι, δογμάτων θείων πυρσεύσαντας·
τους μελιρρύτους ποταμούς της σοφίας, τους την κτίσιν
πάσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας· Βασίλειον τον
μέγα, και τον θεολόγον Γρηγόριον, συν τω κλεινώ Ιωάννη,
τω την γλώτταν χρυσορρήμονι· πάντες οι των λόγων αυτών
ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν· αυτοί γαρ τη
Τριάδι, υπέρ ημών αεί πρεσβεύουσιν.
Μετάφραση από το απολυτίκιο των
Τριών Ιεραρχών

Όλοι όσοι θαυμάζουμε τους λόγους των τριών μεγάλων
Φωστήρων της τρισυπόστατης θεότητας, δηλαδή το
Μέγα Βασίλειο, το Γρηγόριο το θεολόγο και τον
ξακουστό Ιωάννη που το στόμα του έβγαζε χρυσάφι, ας
τους τιμήσουμε με ύμνους. Γιατί αυτοί φώτισαν την
οικουμένη με θείες διδασκαλίες. Γιατί σαν ποταμοί
σοφίας πότισαν όλη την κτίση με τα άγια νερά της
θεογνωσίας, και γιατί αυτοί μεσολαβούν και
παρακαλούν πάντα την Αγία Τριάδα για μας.
 

Τρεις Ιεράρχες
 Μέγας Βασίλειος-
Η ζωή του

Γεννήθηκε από Άγιους γονείς το 330 στη Καισάρεια
(Καππαδοκία). Ο πατέρας του Άγιος Βασίλειος ασκούσε το
επάγγελμα του καθηγητή ρητορικής στη Νεοκαισάρεια του
Πόντου και η μητέρα του Αγία Εμμέλεια ήταν απόγονος
οικογένειας Ρωμαίων αξιωματούχων (ο πατέρας της είχε
πεθάνει ως Χριστιανός μάρτυρας). Στην οικογένεια εκτός
από το Βασίλειο υπήρχαν άλλα οκτώ ή εννέα παιδιά. Μεταξύ
αυτών, ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ο Ναυκράτιος που έγινε
ασκητής και θαυματουργός Άγιος, η Μακρίνα κ.ά.
 Μέγας Βασίλειος-
Σπουδες

Μετά τα εγκύκλια μαθήματα που πήρε στην πατρίδα
του, στάλθηκε στο Βυζάντιο για ευρύτερες σπουδές.
Το 351 πήγε στην Αθήνα, όπου ανθούσαν ακόμη τα
γράμματα και οι τέχνες. Σπούδασε ρητορική,
φιλοσοφία, αστρονομία, γεωμετρία, ιατρική, φυσική
κ.ά. Στην Αθήνα γνωρίστηκε με τον Ιουλιανό,
μετέπειτα αυτοκράτορα του Βυζαντίου
 Το φιλανθρωπικό έργο του
Μεγάλου Βασιλείου

Ο Μέγας Βασίλειος, στάθηκε στο πλευρό των φτωχών και των δούλων
ενώ αγωνίστηκε για την ελάφρυνση της φορολογίας του λαού.Η
«Βασιλειάδα» ήταν το κέντρο της φιλανθρωπικής δράσης του Μεγάλου
Βασιλείου. «Μια νέα πόλη» όπως την περιέγραφε ο Αγιος Γρηγόριος ο
Θεολόγος. Περιελάμβανε έναν μεγαλοπρεπή Ναό, νοσοκομείο - με πλήρη
εξοπλισμό και μεγάλο αριθμό ιατρών, νοσοκόμων και βοηθητικού
προσωπικού- λεπροκομείο, πτωχοκομείο, ορφανοτροφείο και
γηροκομείο. Επίσης είχαν ανεγερθεί οικήματα για τη φιλοξενία των
κληρικών και του προσωπικού που υπηρετούσε στα ιδρύματα αλλά και
για τους άρχοντες, τους κρατικούς λειτουργούς και τους πολίτες από
άλλες περιοχές που επισκέπτονταν τη «Βασιλειάδα»
Το φιλανθρωπικό έργο του
Μεγάλου Βασιλείου

Ο Μέγας Βασίλειος περνούσε τον περισσότερο καιρό κοντά
στους ανθρώπους που είχαν ανάγκη. Προσέφερε τις
υπηρεσίες του στο νοσοκομείο και το λεπροκομείο,
αξιοποιώντας τις γνώσεις του στην Ιατρική.Σήμερα πολλά
φιλανθρωπικά ιδρύματά της φέρουν το όνομα της πόλης που
ίδρυσε ο Μέγας Βασίλειος.
 Απολυτίκιο Μεγάλου
Βασιλείου

 Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος σου, ὡς δεξαμένην
τὸν λόγον σου· δι' οὗ θεοπρεπῶς ἐδογμάτισας, τὴν φύσιν
τῶν ὄντων ἐτράνωσας, τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη
κατεκόσμησας. Βασίλειον ἱεράτευμα, Πάτερ Ὅσιε·
πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
 Ας ανακεφαλαιώσουμε…

Μέγας Βασίλειος
Γεννήθηκε το 330 μ.Χ από
θρησκευόμενους γονείς

Σπούδασε
ρητορική,φιλοσοφία,ιατρική κ.ά.

Ίδρυσε τη Βασιλειάδα και στήριξε

με τις ενέργειές του τους φτωχούς
και τους ανήμπορους
Μέγας Βασίλειος

 Ιωάννης ο Χρυσόστομος

 Ο Ιωάννης γεννήθηκε στην Αντιόχεια (σημερινή Αντάκια
Τουρκίας) το 347. Έμεινε ορφανός από πατέρα σε μικρή
ηλικία και ανατράφηκε με τη φροντίδα της μητέρας του
Ανθούσας. Σπούδασε ρητορική κοντά στον φημισμένο
δάσκαλο της εποχής Λιβάνιο. Ο δάσκαλός του τον
εκτιμούσε τόσο πολύ για την ευφυΐα και τη ρητορική του
δεινότητα, που έλεγε πως θα τον άφηνε διάδοχό του στη
σχολή, αν δεν τον είχαν κερδίσει οι Χριστιανοί.Η
Εκκλησία τον ονόμασε Χρυσόστομο για την ωραιότητα
των λόγων του, ενώ για τη ρητορική δεινότητα
ονομάστηκε «Δημοσθένης του Χριστιανισμού».
 Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Μετά τις σπουδές του δικηγόρησε για λίγο στην Αντιόχεια
και στη συνέχεια έφυγε για την έρημο, όπου ασκήτευσε. Το
381 επανήλθε στην Αντιόχεια για να χειροτονηθεί διάκονος
και αργότερα πρεσβύτερος. Κατά τη διάρκεια της ιεροσύνης
του διακρίθηκε για την ερμηνεία των Γραφών, το κήρυγμα
και την ποιμαντική του δράση. Σύντομα, η φήμη του
ξεπέρασε τα στενά όρια της Αντιόχειας και στα τέλη του 397
κλήθηκε στην Κωνσταντινούπολη για να διεκδικήσει τον
αρχιεπισκοπικό θρόνο.
 Ιωάννης ο Χρυσόστομος

 Στις 15 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, η Ενδημούσα
Σύνοδος των επισκόπων τον εξέλεξε στον αρχιεπισκοπικό
θρόνο της Κωνσταντινούπολης, παρά την αντίδραση του
Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας Θεόφιλου, που προωθούσε
τον δικό του υποψήφιο. Ενθρονίστηκε στις 26
Φεβρουαρίου του 398.
 Απολυτίκιο του Ιωάννη
του Χρυσόστομου

 « H του στόματος σου καθάπερ πυρσός εκλάμψασα χάρις
τήν οικουμένην εφώτισεν. Αφιλαργυρίας τω κόσμω
θησαυρούς εναπέθετο, τό ύψος ημίν της ταπεινοφροσύνης
υπέδειξεν. Αλλά σοίς λόγοις παιδεύων, Πάτερ Ιωάννη
Χρυσόστομε, πρέσβευε τω Λόγω Χριστώ τω θεώ,
σωθήναι τάς ψυχάς ημών »
Ας ανακεφαλαιώσουμε…

Γεννήθηκε στην Αντιόχεια το
347 μ.Χ
Χρυσόστομος
Ιωάννης ο

Χειροτονήθηκε διάκονος και

αργότερα πρεσβύτερος

Ενθρονίστηκε στις 26
Φεβρουαρίου του 398μ.Χ ως
αρχιεπίσκοπος
Κωνσταντινούπολης
Ιωάννης ο Χρυσόστομος

 Γρηγόριος ο Νύσσης

Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια
του Πόντου το 332 μ.Χ. και ήταν αδελφός του
Μεγάλου Βασιλείου. Παίρνει την ίδια μόρφωση με
τον μεγάλο του αδελφό.
Ξεχωρίζει για την:
Ευφυϊα του
Επιμέλειά του
Φιλοσοφικότατη ιδιοφυϊα του
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης θεωρείται άριστος
φιλόσοφος και θεολόγος. Γνώριζε καλά ρητορική,
και αφοσιώθηκε αποκλειστικά στην Εκκλησία. Η
ψυχή του διψούσε για την μελέτη της Αγίας
Γραφής , παράλληλα όμως ήθελε να γνωρίσει
και την κοσμική σοφία, χρησιμοποιώντας την για
το καλό της Χριστιανικής πίστεως
 Γρηγόριος ο Νύσσης

 Έκτος από τον αδελφό του Βασίλειου, είχε διδάσκαλο
και τον Λιβάνιο. Σπούδασε επίσης σε διάφορες
Φιλοσοφικές Σχολές της Χώρας του. Ασχολήθηκε με
τους αρχαίους Έλληνες: με τον Πλάτωνα και τον
Αριστοτέλη, τον Ιουδαία Φίλωνα, και τους
Αλεξανδρινούς Κλήμεντα και Ωριγένην.Πάνω απ’ όλα
όμως αγάπησε την Αγία Γραφή, στην οποία εντρυφούσε
καθημερινώς.
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Γενικά, ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης,
αδελφός του Μ. Βασιλείου,
ασχολήθηκε με θέματα τα οποία ήταν
δυσεπίλυτα για το ανθρώπινο πνεύμα.
Ήταν πραγματικά μεγάλος θεολόγος,
αλλά και αρκετά ευαίσθητος
πνευματικός πατέρας.
Ιστορικό πλέγμα με τις
ενέργειες του Γ.Νύσση

379 μ.Χ. 381 μ.Χ.
• Σύνοδος • Β’
Αντιόχειας Οικουμενική
Σύνοδος
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Η αξία της μεγάλης του προσωπικότητας
αναγνωρίστηκε από όλη την Εκκλησία. Μετά
τον θάνατο του αδελφού του, Μ. Βασιλείου,
που έγινε το 379, ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης
ανέλαβε διάφορες εκκλησιαστικές
πρωτοβουλίες για την κατοχύρωση της
ορθοδοξης πίστεως έναντι των Χριστολογικών
αιρέσεων της εποχής του.
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Δυναμική ήταν η παρουσία του στην Σύνοδο της
Αντιοχείας το 379 μ.Χ. καθώς επίσης και η
αποστολή του στον Πόντο και την Αραβία για την
ειρήνευση της Εκκλησίας. Γενικά, ο άγιος
Γρηγόριος απέκτησε μεγάλο κύρος, και γι’ αυτό
ενδιαφερόταν για την ρύθμιση διαφόρων
εκκλησιαστικών υποθέσεων, κυρίως σε δογματικά
ζητήματα.
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Σημαντική ήταν η παρουσία του στην Β’
Οικουμενική Σύνοδο, στην Κωνσταντινούπολη το
381 μ.Χ. Βέβαια, στην Σύνοδο αυτή επικράτησε η
θεολογία του αδελφού του, Μ. Βασιλείου, αλλά ο
άγιος Γρηγόριος αποδείχθηκε ο θεολογικός
εκφραστής της Συνόδου
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Όπως πιστεύεται, αυτός έδωσε την τελική
μορφή στο Σύμβολο της Πίστεως, αυτός
συνέταξε το άρθρο περί του Αγίου
Πνεύματος: «Και εις το Πνεύμα το άγιον,
το κύριον, το ζωοποιόν, το εκ του Πατρός
εκπορευόμενον, το σύν Πατρί και Υιώ
συμπροσκυνούμενον και συνδοξαζόμενον
το λαλήσαν δια των Προφητών».
 Γρηγόριος ο Νύσσης

 Πριν από την λήξη των εργασιών της Συνόδου αυτής
ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος εξέδωσε διάταγμα,
συμφωνα με το οποίο άγιος Γρηγόριος ορίστηκε ως
ένας από τους τρεις επισκόπους, που θα είναι
πρότυπο πίστεως για τους επισκόπους του Πόντου,
πράγμα το οποίο σημαίνει ότι όσοι δεν συμφωνούσαν
με την διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου και δεν είχαν
κοινωνία μαζί του, ήταν αιρετικοί.
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Μια τέτοια μεγάλη πατερική φυσιογνωμία,
που η ίδια η Εκκλησία μέσω των
Οικουμενικών της Συνόδων ονομάζει
«πατέρα πατέρων» και δεύτερο μετά τον
Μ. Βασίλειο, συμπεριλήφθηκε στην τριάδα
των Τριών Ιεραρχών
 Γρηγόριος ο Νύσσης

Η μνήμη του Γρηγορίου Νύσση τιμάται:
Ορθόδοξ
η
Εκκλησία
•10 Ιανουαρίου
Καθολικ
ή
Εκκλησία
•9 Μαρτίου
Λουθηρανι
κή
Εκκλησία
•14 Ιουνίου
 Απολυτίκιο του Γ.Νύσση

Θεῖον γρήγορσιν, ἐνδεδειγμένος, στόμα
σύντονον, τῆς εὐσέβειας, ἀνεδείχθης Ἱεράρχα
Γρηγόριε τὴ γὰρ σοφία τῶν θείων δογμάτων σου,
τῆς Ἐκκλησίας εὐφραίνεις τὸ πλήρωμα. Πάτερ
ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι
ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
 
Power Point:
Παπασάββα Φωτεινή
Α’3