3.

2 ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΟΝ

ΚΟΣΜΟ
 Στόχοι μαθήματος

Τι σημαίνει ότι η δύναμη είναι διάνυσμα;

Πώς σχεδιάζω μια δύναμη;

Τί είναι το βάρος και τί είναι η τριβή;

Υπάρχουν μεγέθη τα οποία δεν μπορούν να περιγραφούν απλά από
ένα αριθμό . Χρειάζεται να προσδιορίσουμε και τη διεύθυνση και τη
φορά, δηλαδή το «προς τα πού».
Υπάρχουν μεγέθη τα οποία δεν μπορούν να περιγραφούν απλά από
ένα αριθμό . Χρειάζεται να προσδιορίσουμε και τη διεύθυνση και τη
φορά, δηλαδή το «προς τα πού».

Π.χ. 1) Δεν αρκεί να πω ότι μετακινήθηκα 3 m, χρειάζεται να δηλώσω

προς τα που (προς τα αριστερά).
2) Δεν αρκεί να πω ότι τρέχω με 80 km/h, χρειάζεται να δηλώσω
και ότι κινούμαι προς τη Βάρη.
3) Δεν αρκεί να πω ότι ασκώ δυναμη 3 N, χρειάζεται να πω ότι
την ασκώ προς τα κάτω.
Υπάρχουν μεγέθη τα οποία δεν μπορούν να περιγραφούν απλά από
ένα αριθμό . Χρειάζεται να προσδιορίσουμε και τη διεύθυνση και τη
φορά, δηλαδή το «προς τα πού».

Αυτά τα μεγέθη που χρειάζονται ένα «προς τα πού», όπως η δύναμη, η

μετατόπιση και η ταχύτητα λέγονται διανυσματικά.
Υπάρχουν μεγέθη τα οποία δεν μπορούν να περιγραφούν απλά από
ένα αριθμό . Χρειάζεται να προσδιορίσουμε και τη διεύθυνση και τη
φορά, δηλαδή το «προς τα πού».

Αυτά τα μεγέθη που χρειάζονται ένα «προς τα πού», όπως η

δύναμη, η μετατόπιση και η ταχύτητα λέγονται διανυσματικά.

Αντίθετα, μεγέθη που δεν χρειάζονται το «προς τα που» λέγονται

μονόμετρα.
Υπάρχουν μεγέθη τα οποία δεν μπορούν να περιγραφούν απλά από
ένα αριθμό . Χρειάζεται να προσδιορίσουμε και τη διεύθυνση και τη
φορά, δηλαδή το «προς τα πού».

Αυτά τα μεγέθη που χρειάζονται ένα «προς τα πού», όπως η

δύναμη, η μετατόπιση και η ταχύτητα λέγονται διανυσματικά.

Αντίθετα, μεγέθη που δεν χρειάζονται το «προς τα που» λέγονται

μονόμετρα.

Π.χ. 1) Αν πω ότι πέρασε μια ώρα δεν έχει νόημα το «1 h προς τα

αριστερά».
2) Αν πω ζυγίζω 80 kg δεν έχει νόημα το «80 kg προς τη δύση».
Υπάρχουν μεγέθη τα οποία δεν μπορούν να περιγραφούν απλά από
ένα αριθμό . Χρειάζεται να προσδιορίσουμε και τη διεύθυνση και τη
φορά, δηλαδή το «προς τα πού».

Αυτά τα μεγέθη που χρειάζονται ένα «προς τα πού», όπως η

δύναμη, η μετατόπιση και η ταχύτητα λέγονται διανυσματικά.

Αντίθετα, μεγέθη που δεν χρειάζονται το «προς τα που» λέγονται

μονόμετρα.

Μονόμετρα μεγέθη είναι η μάζα, ο χρόνος και η πυκνότητα.

Όλα τα διανυσματικά μεγέθη μπορούν να αναπαρασταθούν από
ένα βέλος.

Το βέλος αποτελείται από 3 τμήματα:

α) την αρχική τελεία που βρίσκεται στο σώμα στο οποίο εφαρμόζεται
το μέγεθος π.χ. η δύναμη
β) τη γραμμή του βέλους που δείχνει τη διεύθυνση της δύναμης
γ) το τέλος (τη μύτη) του βέλους που δείχνει τη φορά της δύναμης

δ) το μήκος του βέλους είναι ανάλογο του μέτρου του.

 Πώς σχεδιάζω μια δύναμη;
Για να σχεδιάσω μια δύναμη πρέπει κατ’αρχήν να ξεκαθαρίσω σε
ποιό σώμα ασκείται η δύναμη.
 Πώς σχεδιάζω μια δύναμη;
Για να σχεδιάσω μια δύναμη πρέπει κατ’αρχήν να ξεκαθαρίσω σε
ποιό σώμα ασκείται η δύναμη.
Όχι από ποιό σώμα αλλά σε ποιό σώμα ασκείται.
Σε αυτό το σώμα τοποθετώ την τελεία

F
 Πώς σχεδιάζω μια δύναμη;
Για να σχεδιάσω μια δύναμη πρέπει κατ’αρχήν να ξεκαθαρίσω σε
ποιό σώμα ασκείται η δύναμη.
Όχι από ποιό σώμα αλλά σε ποιό σώμα ασκείται.
Σε αυτό το σώμα τοποθετώ την τελεία

Η κατεύθυνση του βέλους δείχνει την κατεύθυνση της δύναμης και το

μήκος του βέλους είναι ανάλογο του μέτρου του.
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

w
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

w
w
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

w
w
w
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

w
w
w

Η Γη ασκεί βαρυτικές δυνάμεις σε όλα τα σώματα γύρω της.

Αυτές οι δυνάμεις έχουν διεύθυνση που να περνά από το κέντρο της
και φορά προς το κέντρο της (ελκτική).
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

Η Γη ασκεί βαρυτικές δυνάμεις σε όλα τα σώματα γύρω της.

Αυτές οι δυνάμεις έχουν διεύθυνση που να περνά από το κέντρο της
και φορά προς το κέντρο της (ελκτική).
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

Η Γη ασκεί βαρυτικές δυνάμεις σε όλα τα σώματα γύρω της.

Αυτές οι δυνάμεις έχουν διεύθυνση που να περνά από το κέντρο της
και φορά προς το κέντρο της (ελκτική).
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

w
w

Η Γη ασκεί βαρυτικές δυνάμεις σε όλα τα σώματα γύρω της.

Αυτές οι δυνάμεις έχουν διεύθυνση που να περνά από το κέντρο της
και φορά προς το κέντρο της (ελκτική).
 Τί είναι το βάρος;
Ποιά η διαφορά μάζας και βάρους;
Ποιός ασκεί το βάρος;
Πώς σχεδιάζω το βάρος;
Σε ποιά σώματα ασκείται το βάρος;
Ποιό είναι το αποτέλεσμα του βάρους;

w
w
w

Η Γη ασκεί βαρυτικές δυνάμεις σε όλα τα σώματα γύρω της.

Αυτές οι δυνάμεις έχουν διεύθυνση που να περνά από το κέντρο της
και φορά προς το κέντρο της (ελκτική).
 Τί είναι το βάρος;
Το βάρος ως δύναμη είναι αλληλεπίδραση. Τί σημαίνει αυτό;
 Τί είναι το βάρος;
Το βάρος ως δύναμη είναι αλληλεπίδραση. Τί σημαίνει αυτό;
 Τί είναι το βάρος;
Το βάρος ως δύναμη είναι αλληλεπίδραση. Τί σημαίνει αυτό;

w’
 Τί είναι το βάρος;
Το βάρος ως δύναμη είναι αλληλεπίδραση. Τί σημαίνει αυτό;

w’

Το βάρος διατηρείται πάντα σταθερό;

 Τί είναι το βάρος;
Το βάρος ως δύναμη είναι αλληλεπίδραση. Τί σημαίνει αυτό;

w’

Το βάρος διατηρείται πάντα σταθερό;

 Τί είναι το βάρος;
Το βάρος ως δύναμη είναι αλληλεπίδραση. Τί σημαίνει αυτό;

w’

Το βάρος διατηρείται πάντα σταθερό;

w3
w2
w1
Τί είναι η τριβή;
 Τί είναι η τριβή;
Σε ποιά σώματα ασκείται η τριβή;
Τι αποτέλεσμα έχει;

v
F
 Τί είναι η τριβή;
Σε ποιά σώματα ασκείται η τριβή;
Τι αποτέλεσμα έχει;

v
F

Τ
 Τί είναι η τριβή;
Σε ποιά σώματα ασκείται η τριβή;
Τι αποτέλεσμα έχει;
Τι συνέπειες έχει στην καθημερινή ζωή;
v
F

Τ
 Τί είναι η τριβή;
Σε ποιά σώματα ασκείται η τριβή;
Τι αποτέλεσμα έχει;
Τι συνέπειες έχει στην καθημερινή ζωή;
v
F

Η τριβή είναι η δύναμη που ασκείται από ένα σώμα σε ένα άλλο
όταν βρίσκονται σε επαφή και το ένα κινείται ή τείνει να κινηθεί σε
σχέση με το άλλο.
Δύναμη σε ελατήριο ή σε νήμα

F
 Δύναμη σε ελατήριο ή σε νήμα

FEλ F
 Δύναμη σε ελατήριο ή σε νήμα

FEλ F

F
 Δύναμη σε ελατήριο ή σε νήμα

FEλ F

F
FEλ
 Δύναμη σε ελατήριο ή σε νήμα

FEλ F
w

F
FEλ
 Δύναμη σε ελατήριο ή σε νήμα

Fνημ

FEλ F
w

F
FEλ
 Ανακεφαλαίωση
Τα μεγέθη που χρειάζονται ένα «προς τα που», όπως η δύναμη, η
μετατόπιση και η ταχύτητα λέγονται διανυσματικά.

Μονόμετρα μεγέθη είναι η μάζα, ο χρόνος και η πυκνότητα.

Για να σχεδιάσω μια δύναμη τοποθετώ την τελεία στο σώμα στο
οποίο ασκείται η δύναμη. Η κατεύθυνση του βέλους δείχνει την
κατεύθυνση της δύναμης και το μήκος του βέλους είναι ανάλογο του
μέτρου του.

F
w Fνημ

Τ
FEλ F
w
Ερωτήσεις Επανάληψης: