Đại học Điện lực

Khoa Tài chính Ngân hàng

Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT

1
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Nội dung chính

1. Thế nào là chiến lược ứng dụng CNTT?

2. Các giai đoạn đầu tư ứng dụng CNTT

3. Những yếu tố đảm bảo thành công trong ứng dụng CNTT

4. Dự án hệ thống thông tin

5. Các phương pháp xây dựng hệ thống thông tin

6. Những thách thức trong quá trình xây dựng hệ thống

thông tin

2
 Đại học Điện lực
Khoa Tài chính Ngân hàng

Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT

5.1. Các chiến lược ứng dụng CNTT

3
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Vai trò của CNTT

• Cho phép người sử dụng làm tốt hơn nữa những gì đã

thực hiện tốt
• Ứng dụng CNTT có liên quan tới
• Quản lý các nguồn lực
• Marketing
• Kiểm soát hàng tồn kho
• Phát triển sản phẩm mới
• Dịch vụ khách hàng

• Các thành phần kinh doanh cần phải kết hợp với nhau để
giúp cho các ứng dụng CNTT đạt thành công

4
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thực tế

• Nhiều doanh nghiệp/tổ chức không thể tồn tại nếu thiếu
HTTT như
• Ngân hàng
• Bảo hiểm xã hội
• Quân đội
• Bảo hiểm
• Trung tâm dịch vụ khách hàng
• Thể thao

5
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thực tế

• Nhiều doanh nghiệp/tổ chức không thể tồn tại nếu thiếu
HTTT như
• Ngân hàng
• Bảo hiểm xã hội
• Quân đội
• Bảo hiểm
• Trung tâm dịch vụ khách hàng
• Thể thao

6
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thực tế

• CNTT là một hoạt động đầu tư tốn kém

• Nhiều công ty có thể chi khoảng 10% doanh thu cho

CNTT (một số công ty có thể chi lên đến 25%)

• Phần mềm và phần cứng có thể được thay đổi hoặc sửa
chữa hàng năm (chi phí gia tăng có thể phát sinh)

• Có thể đòi hỏi việc tuyển mộ, đào tạo mới, và đầu tư vào
nhân lực

7
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Chiến lược là gì?

• Chiến lược là định hướng dựa trên những cân nhắc

• Doanh nghiệp sẽ cạnh tranh như thế nào?
• Mục tiêu của doanh nghiệp là gì?
• Những chính sách nào cần thực hiện để đạt được những mục
tiêu đó?

8
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Chiến lược là gì?

• Chiến lược kinh doanh là động lực dẫn dắt quy trình
nghiệp vụ kinh doanh

9
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
CNTT và chiến lược

• Thành công của doanh nghiệp thường dựa trên những

hiểu biết về chiến lược, ngành, và thị trường.
• Lựa chọn
• Phát triển
• Sử dụng

10
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
CNTT và chiến lược

• Một chiến lược kinh doanh tốt nên gồm cả chiến lược ứng
dụng CNTT như một thành phần
• Không thiết lập chiến lược ứng dụng CNTT riêng rẽ
• Chiến lược kinh doanh chỉ dựa trên CNTT

• CNTT nên được sử dụng phù hợp với chiến lược cạnh
tranh của doanh nghiệp và nhờ đó có thể mở rộng và phát
huy được những giá trị của những chiến lược này

• CNTT nên được tích hợp với:

• Chiến lược
• Vận hành
11
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
HTTT chiến lược

• Hệ thống thông tin chiến lược hỗ trợ cho chiến lược cạnh
tranh của doanh nghiệp nhằm:
• Tăng cường sự liên kết với nhà cung cấp hoặc/và khách hàng
• Hỗ trợ thiết kế sản phẩm
• Tăng năng suất lao động

12
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Lập kế hoạch ứng dụng CNTT

• Mục đích phải gắn liền với chiến lược

• Tình trạng hiện tại
• Hệ thống
• Doanh nghiệp hiện có những gì?
• Doanh nghiệp cần gì cho tương lai?

• Những phát triển mới trong ứng dụng CNTT trong DN

• Chiến lược quản lý công nghệ
• Dẫn đầu
• Theo sau
• Chiến lược nhà cung cấp độc quyền
• Thuê ngoài
13
Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Lập kế hoạch ứng dụng CNTT

14
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Lập kế hoạch ứng dụng CNTT

• Kế hoạch chiến lược của DN xác định những nhiệm vụ cơ

bản của DN, và các bước chính để đạt được những mục
tiêu này.

• Cơ sở hạ tầng CNTT: cách thức mà các nguồn lực CNTT

được sử dụng trong DN để hoàn thành nhiệm vụ của nó.

• Cả 2 đều là đầu vào để thiết lập Kế hoạch ứng dụng CNTT

chiến lược.

15
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Định hướng của chiến lược ứng dụng CNTT

• Dẫn hướng bởi các hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp
• Liên kết và hỗ trợ cho chiến lược kinh doanh tổng quát của
doanh nghiệp

• Định hướng theo nhu cầu

• Đáp ứng những yêu cầu kinh doanh

• Được thiết kế để tạo ra ưu thế cạnh tranh, các sản phẩm và

dịch vụ mới hỗ trợ cho mục tiêu kinh doanh

• Phù hợp với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp
16
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Định hướng của chiến lược ứng dụng CNTT

• Thêm ứng dụng CNTT sẽ không thể phát huy được khả năng
nếu chưa có cơ sở hạ tần cơ bản
• Chiến lược ứng dụng CNTT ở cấp cao nhất được hình thành từ
hai mục tiêu quan tọng
• Cắt giảm chi phí
• Tăng mức độ chính xác, năng suất, và kết quả hoạt động
• Tăng Doanh thu
• Tăng chất lượng và giá trị của sản phẩm

• CNTT nên được sử dụng như một thành phần của sản phẩm mà
doanh nghiệp cung cấp ra thị trường
• Chiến lược ứng dụng CNTT hiệu quả: tạo ra giá trị và phá vỡ
những nỗ lực bắt chước của các đối thủ cạnh tranh.
17
 Đại học Điện lực
Khoa Tài chính Ngân hàng

Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT

5.2. Các giai đoạn đầu tư ứng dụng CNTT

18
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Các giai đoạn đầu tư cho CNTT của doanh nghiệp

19
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Giai đoạn 1:Đầu tư cơ sở

• Đầu tư ban đầu của doanh nghiệp vào CNTT

• Trang bị phần cứng, phần mềm, và nhân lực.

• Cơ sở hạ tầng công nghệ (phần cứng và phần mềm):
đủ để triển khai một số ứng dụng thường xuyên của
doanh nghiệp.
• Nhân lực: đào tạo để sử dụng được các hạ tầng cơ sở
trên vào một số hoạt động tác nghiệp hoặc quản lý của
doanh nghiệp

20
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Giai đoạn 2: Đầu tư nâng cao hiệu suất hoạt động của
các bộ phận

• Doanh nghiệp sử dụng đồng thời nhiều gói phần

mềm chuyên dụng để hỗ trợ cho hầu hết các chức
năng kinh doanh
• Nhân sự
• Theo dõi đơn hàng
• Lập hóa đơn
• Kế toán

• Doanh nghiệp sử dụng chiến lược đầu tư này

thường không sử dụng CNTT để xác định cách thức
làm khác biệt hóa sản phẩm hoặc dịch vụ của họ.

21
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Giai đoạn 3: Đầu tư nâng cao hiệu suất hoạt động của
toàn thể DN

• Số hóa toàn thể doanh nghiệp

• Sử dụng các phần mềm tích hợp và các CSDL cấp
toàn doanh nghiệp
• Thuê các công ty chuyên trách hỗ trợ cho những
ứng dụng CNTT phức tạp
• Hệ thống quản lý doanh nghiệp – Enterprise
Management Systems.

• Cần có lãnh đạo về CNTT (CIO): quyết định chiến

lược đầu tư CNTT

22
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Giai đoạn 4: Đầu tư để biến đổi DN và tạo lợi thế cạnh tranh

• Nhận ra tiềm năng của CNTT như một thành tố để

tạo ra thành công trong cạnh tranh và định hướng
chiến lược cho doanh nghiệp
• Sử dụng CNTT như một công cụ nhằm tạo ra một cải
cách trong ngành
• Phát triển các ứng dụng phần mềm phục vụ cho mục
tiêu kinh doanh của doanh nghiệp
• Khó bị bắt chước

23
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Phân biệt các giai đoạn ứng dụng CNTT chiến lược

Giai đoạn 1 và 2 Giai đoạn 3 Giai đoạn 4

CNTT coi như một chi CNTT được xem như CNTT được coi như
phí một công cụ chiến lược một chi phí
Tổ chức phải tuân theo với sự tập trung vào Tổ chức phải tuân theo
CNTT được sử dụng người sử dụng và CNTT được sử dụng
khách hàng
Lợi ích mà từng chức Tạo ra các lợi ích cho Lợi ích cho các chức
năng thu được không mỗi chức năng và rào năng và rào cản cạnh
thấy rõ cản cạnh tranh tranh được tạo ra một
Phát triển ứng dụng cách có hệ thống và có
CNTT một cách liên sự tham gia một cách
tục, ngày càng nhiều chủ động của khách
hơn, và sáng tạo hơn hàng và nhà cung cấp
24
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Phân biệt các giai đoạn ứng dụng CNTT chiến lược

Giai đoạn 1 và 2 Giai đoạn 3 Giai đoạn 4

Mục tiêu là duy trì Mục tiêu là tập trung Việc phát triển & kiểm
sự tương trợ trong vào các quan hệ theo soát các tiêu chuẩn ngành
cạnh tranh thông chiều dọc và không tạo ảnh hưởng tới môi trường
qua việc nâng cấp ra tiêu chuẩn cho ngành cạnh tranh

Sử dụng gói phần Thiết kế những phần Việc phát triển & kiểm
mềm mềm theo yêu cầu và soát các tiêu chuẩn ngành
bán yêu cầu rất khó bị ảnh hưởng tới môi trường
bắt chước cạnh tranh
Khách hàng và nhà cung
cấp đòi hỏi những đầu tư
đặc biệt về CNTT
25
 Đại học Điện lực
Khoa Tài chính Ngân hàng

Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT

5.3. Những yếu tố quyết định thành công trong ứng
dụng CNTT

26
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Những yếu tố quyết định thành công trong ứng dụng
CNTT

1. Đánh giá
2. Thuê ngoài
3. Ứng dụng theo yêu cầu
4. Sáng tạo
5. Tích hợp
6. Mạng
7. Hiệu quả phần mềm

27
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
1. Đánh giá

• Phần lớn các công ty đã có thời gian lâu dài ứng

dụng CNTT đều đánh giá dứa trên
• Lượng hóa
• Vô hình
• Thông tin về thị trường chính xác hơn, theo dõi được tình
hình hoạt động của doanh nghiệp rõ ràng hơn.

28
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
2. Thuê ngoài

• Thuê các công ty ở các quốc gia khác (offshore)

• Thuê các công ty ở các quốc gia khác, xây dựng và bảo trì
các chương trình ứng dụng
• Chi phí cho hợp đồng
• Chi phí lựa chọn nhà cung cấp
• Chi phí chuyển giao quản lý và tri thức
• Chi phí cho nguồn nhân lực trong doanh nghiệp
• Chi phí xử lý phát triển tiếp phần mềm
• Chi phí chỉnh lý khác biệt về văn hóa
• Chi phí quản lý các hợp đồng thuê các công ty ở các quốc
gia khác
29
Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thực tế

30
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
3. Ứng dụng CNTT theo yêu cầu

• Ứng dụng CNTT phù hợp với mục tiêu của doanh nghiệp

• Tính kinh tế trong phát triển phần mềm có thể giúp doanh
nghiệp thu được lợi ích từ những khoản đầu tư lớn vào cơ sử hạ
tầng CNTT.

31
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
4. Sáng tạo

• Coi những chương trình phần mềm hiện tại như chìa khoá tiếp
tục phát triển các HTTT và xác định các mục tiêu chiến lược

• HTTT cần phải được phát triển theo cùng xu hướng phát triển
và thích ứng của doanh nghiệp

• Những sáng tạo theo yêu cầu của doanh nghiệp chính là chìa
khóa tạo nên sự thành công của doanh nghiệp

32
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
5. Tích hợp

• Nhu cầu cho việc tích hợp và chuẩn hóa cơ sở hạ tầng CNTT
đang ngày càng gia tăng

• Các HTTT do nhiều nhà cung cấp tạo ra cần phải được tổ chức
sao cho không xảy ra trùng lặp trong và giữa các chức năng, các
phòng ban trong doanh nghiệp

• Những yếu tố cần chú ý khi tích hợp các ứng dụng CNTT
• Các hệ thống mở
• TÍnh linh hoạt của mạng
• Giao diên dễ sử dụng của các chương trình kết nối

33
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
6. Mạng

• Phát triển môi trường trực tuyến liên kết giữa doanh
nghiệp với các nhà cung cấp và các đối tác nhằm tăng
cường khả năng trao đổi thông tin, giảm chi phí, tăng tốc
độ, và nâng cao hiệu quả hoạt động chung

• Cần chú ý sự đảm bảo tính toàn vẹn, an toàn, và bảo mật
của thông tin

34
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
7. Hiệu quả của phần mềm

• Các phần mềm cho phép người sử dụng sử dụng CNTT

như một công cụ chiến lược để thực hiện các mục tiêu
kinh doanh
• Xây dựng chiến lược ứng dụng CNTT dựa trên các ứng dụng
đóng vai trò quan trọng đối với sự thành công của chiến lược
kinh doanh.

35
 Đại học Điện lực
Khoa Tài chính Ngân hàng

Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT

5.4. Dự án hệ thống thông tin

36
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Các phương pháp thực hiện dự án HTTT

• Sử dụng nguồn nội lực

• Xu hướng truyền thống
• Phương pháp “thác nước” (SDLC)
• Xu hướng hiện tại
• Phát triển ứng dụng nhanh (RAD)

• Thuê ngoài

• Người sử dụng tự phát triển phần mềm (selfsource)

• Gói phần mềm

• Thuê dịch vụ
37
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Các phương pháp thực hiện dự án HTTT

38
Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Chi phí chỉnh sửa lỗi

39
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Khắc phục nhược điểm của SDLC

Xu hướng chính
• Người sử dụng tham gia tích cực hơn vào quá trình
phát triển và xây dựng hệ thống
• Phản hồi từ phía người sử dụng nhanh hơn
• Giao tiếp tốt hơn giữa người sử dụng và các chuyên
gia phát triển hệ thông
• Rút ngắn thời gian phát triển hệ thống

40
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thuê ngoài

• Tổ chức thực hiện việc thiết kế và quản lý HTTT dựa vào

một tổ chức khác
• Ưu điểm
• Kinh tế
• Chất lượng dịch vụ cao
• Có thể dự đoán được
• Linh hoạt
• Có thể sử dụng nguồn lực tài chính và nhân công cho
những mục đích khác
• Nhược điểm
• Mất khả năng kiểm soát
• Bất ổn về an toàn thông tin
• Phụ thuộc
41
Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thuê ngoài

42
Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thuê ngoài

43
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Người dùng tự phát triển phần mềm

• Người dùng tự phát triển lấy HTTT mà không cần

sự hỗ trợ từ phía các chuyên gia CNTT

• Nguyên nhân
• Tiềm năng vượt trội của máy tính cá nhân
• Các công cụ phát triển phần mềm ngày càng thân
thiện, dễ sử dụng

44
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Ưu điểm

• Tăng khả năng xác định yêu cầu đối với hệ thống

• Gia tăng sự tham gia của người sử dụng

• Rút ngắn thời gian phát triển hệ thống

• Giải phóng người sử dụng khỏi những hạn chế mà

các chuyên gia CNTT thiết lập

45
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Nhược điểm và rủi ro

• Tính không chuyên nghiệp của người sử dụng có thể

dẫn tới xây dựng những chương trình với chất lượng
thấp.

• Thiếu tính tổ chức khi phát triển hệ thống

• Người xây dụng HTTT là người duy nhất biết rõ và có
khả năng bảo trì hệ thống

• Người sử dụng thường không có kinh nghiệm và kiến

thức trong phân tích và thiết kế hệ thống
• Có những lựa chọn không thật phù hợp

46
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Gói phần mềm

• Mua một chương trình phần mềm đã được phát triển

sẵn

• Tình huống áp dụng

• Đối với những chức năng phổ biến cho nhiều doanh
nghiệp
• DN không có đủ nguồn lực để xây dựng và thiết kế
HTTT
• Khi ứng dụng trên máy tính được phát triển định hướng
theo người sử dụng

47
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Phát triển hệ thống với gói phần mềm

• Ưu điểm
• Các gói phần mềm thường được kiểm tra trước khi đưa
vào thị trường
Giúp doanh nghiệp giảm bớt thời gian thiết kế, tổ chức tệp dữ
liệu, xử lý các mối quan hệ, các giao dịch, và xây dựng các báo
cáo.
• Ít đòi hỏi các hệ thống hỗ trợ các gói phần mềm
• Giảm điểm nút của tổ chức trong quá trình phát triển hệ
thống

48
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Phát triển hệ thống với gói phần mềm

• Nhược điểm
• Có thể không đáp ứng được yêu cầu về kỹ thuật và tính
tinh tế cho nhiều dạng công việc khác nhau
• Các gói phần mềm đôi khi khó tích hợp được với các
phần mềm đã được sử dụng trước trong DN
• Có thể không đáp ứng được hoàn toàn những yêu cầu
của tổ chức.

49
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Nhà cung cấp dịch vụ ứng dụng

• Thuê sử dụng một chương trình thông qua một đối tác
thứ ba (một nhà cung cấp dịch vụ ứng dụng)

50
 Đại học Điện lực
Khoa Tài chính Ngân hàng

Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT

5.5. Những thách thức khi ứng dụng CNTT

51
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Những vấn đề nảy sinh với HTTT

• HTTT không thực hiện được như mong muốn, không

vận hành được vào một thời điểm nhất định nào đó.

• Thiết kế tồi, dữ liệu thiếu chính xác, chi phí vượt trội,
hệ thống bị giãn đoạn giữa chứng

• Sự thay đổi của môi trường kinh doanh, tái lập lại cơ
cấu tổ chức, mở rộng phạm vi hoặc thị trường.

52
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thách thức

• Sức ỳ của một tổ chức

• Xu hướng tự nhiên của các tổ chức và cá nhân chống lại
sự thay đổi
• Những thay đổi có thể tạo ra những ảnh hưởng tốt với
bộ phận này nhưng có thể gây ra ảnh hưởng xấu tới bộ
phận khác

• Những mong muốn không thực tiễn và khả thi về kỹ

thuật
• Công nghệ có phải là một giải pháp hay không

53
 Chương V Chiến lược ứng dụng CNTT
Thách thức

• Nghịch lý về năng suất

• Những lợi ích hữu hình và vô hình của CNTT

• Dòng tiền tương lai

• Rủi ro và lợi ích

54