PERMUAFAKATAN POLITIK

DALAM KONTEKS HUBUNGAN

ETNIK
NAMA PEMBENTANG:
NUR HAIZATUL HUSNA BT CHE HUSAIN

NAMA PENSYARAH:
EN KAMARUDIN BIN YUSOFF
SISTEM POLITIK
TRADISIONAL
 Sistem Politik Melayu (Feudal)
• Sistem Feudal (Feudalisme) – satu bentuk kerajaan
dengan kuasa politiknya dikuatkuasakan secara
tempatan oleh individu persendirian (bukan oleh
kerajaan pusat).
• Struktur sistem feudal:

Raja

Pembesar
Rakyat/Petani
 Konsep Kerajaan
• Kerajaan – kekuasaan seorang raja ke atas
pemerintahannya.
• Menggambarkan sebuah pemerintahan atau
sebuah kerajaan yang memerintah (ke-raja-
an).
• Wujud sejak zaman Srivijaya di Palembang.
• Raja berkuasa mutlak dan segala tindakan dan
perkataan Raja tidak boleh dipertikaikan.
 Konsep Negeri
• Negeri ditakrifkan sebagai sebuah organisasi yang
menjalankan undang-undang kepada seluruh
rakyatnya (J.S Roucel & R.L. Warren, 1979).
• Sesebuah negeri yang baru dibuka mestilah
mempunyai dua struktur utama iaitu parit dan
istana balairung sebelum memimpin
memasukinya. Kemudian, masjid, pasar, balai
istana akan dibina untuk melengkapinya.
• Negeri dianggap sebagai pusat kemajuan dengan
tahap kemajuan diukur berdasarkan jumlah
penduduk dan pedagang yang ada.
 PEMBANGUNAN DAN
PERMUAFAKATAN POLITIK DI
TANAH MELAYU
SEBELUM
MERDEKA
 ZAMAN PENJAJAHAN JEPUN
Pada 1943, Jepun telah
Jepun juga
datang ke Tanah Melayu
membebaskan pemimpin
dan menjalankan dasar
Kesatuan Melayu Muda
berbaik-baik dengan
(Ibrahim Yaakoob, Ishak
masyarakat Melayu pada
Haji Muhammad).
ketika itu.

Menggalakkan Ibrahim
Yaakob menubuhkan Beri layanan yang buruk
Pasukan Pembela Tanah terhadap kaum Cina
Air (PETA) dan Kesatuan disebabkan oleh Perang
Rakyat Istimewa China-Jepun 1937.
Semenanjung (KRIS).
 MALAYAN UNION
Diperkenalkan
pada 1 April 1946 Mendapat tentangan
yang hebat orang Melayu
menggabungkan
kesemua negeri di kerana bimbang hak
T.Melayu di bawah keistimewaan &
satu pentadbiran kedudukan politik
British.

Dipersetujui oleh kaum Kuasa Raja-raja

Cina & India sebab Melayu terjejas
memudahkan mereka
menjadi rakyat MU
berdasarkan prinsip jus
soli (kelahiran).
Ditubuhkan pada 11 Mei Dipimpin oleh Dato’ Onn
1946 rentetan bantahan Jaafar terbentuk hasil
orang Melayu terhadap daripada gabungan
penubuhan Malayan Union persatuan Melayu

United Malays National

Organization (UMNO)

Pertikaian terhadap hak

kewarganegaraan telah
berlanjutan dan tiada
penyelesaian walaupun
setelah pertukaran kepada
Persekutuan Tanah Melayu.
Kaum Melayu setuju kaum bukan
Melayu diberi hak
kewarganegaraan dengan syarat
kuasa raja-raja Melayu
dikembalikan.
Jawatankuasa Perhubungan Kaum (CLC)

Mencadangkan
satu peralihan
kerajaan secara
Membincangkan isu berperingkat di T.
melibatkan Melayu (wujud
kepentingan pilihan raya
bersama seperti berperingkat).
Menggalakkan pendidikan,
pengambilan kerakyatan,
orang bukan ekonomi, hak
Melayu dalam istimewa orang
perkhidmatan Melayu.
kerajaan.
Ditubuhkan pada
Januari 1949 untuk
mewujudkan
hubungan baik dan
mengeratkan
perpaduan antara
kaum.
Malayan Chinese Association (MCA)

Dianggotai oleh masyarakat Cina dan memperjuang

dan mempertahahankan kepentingan orang Cina.

Berhasrat untuk mewujudkan hubungan berbaik-

baik dan kerjasama antara orang Cina dengan etnik
lain di Tanah Melayu.

Berhasrat untuk membersihkan imej orang Cina yang

sering dikaitkan dengan Parti Komunis Malaya (PKM).
Independent Malayan Party (IMP)
• Ditubuhkan pada 16 September 1951 oleh Dato’ Onn selepas beliau keluar
daripada UMNO pada tahun 1951.

• Beliau ingin membuka keahlian UMNO ingin dibuka kepada orang bukan Melayu.

• Namun, mencetus kemarahan orang-orang Melayu.

• Mendapat sokongan daripada pemimpin bukan Melayu (H.S. Lee, Heah Joo Siang,
Tan Cheng Lock, P.P Narayanan) kerana mereka berpendapat ini satu usaha untuk
menjalin kerjasama pelbagai etnik

• Tidak berjaya kerana orang Cina dan India lebih berminat menyertai MCA dan MIC
kerana tidak bersetuju dengan dasar politik yang inginkan orang Melayu menjadi
teras politik, bukannya persamaan hak politik.
 Perikatan UMNO-MCA-MIC
• Permuafakatan politik yang baik dapat dilihat apabila
UMNO dan MCA bergabung untuk bertanding dalam Pilihan
Raya Majlis Bandaran Kuala Lumpur pada 16 Februari 1952.
• Kemenangan Perikatan UMNO-MCA memperoleh 9
daripada 12 kerusi memperlihatkan penduduk Tanah
Melayu menerima kerjasama etnik dalam proses politik
negara.
• Pada Oktober 1954, MIC menyertai Perikatan UMNO-MCA.
• Perikatan UMNO-MCA-MIC menang 51 daripada 52
kerusi dalam Pilihan Raya Persetuan Pertama 1955 dan
boleh membentuk kerajaan.
• Tunku Abdul Rahman membentuk sebuah kabinet
yang terdiri 10 orang menteri (6 daripada UMNO,
3 daripada MCA, 1 daripada MIC).
• Rundingan telah dibuat antara wakil Parti
Perikatan dengan Raja-raja Melayu bagi
membincangkan perkara asas (kawalan
kewangan, keselamatan dalam negeri,
penggubalan perlembagaan, pelantikan rakyat
tempatan untuk mengetuai jabatan kerajaan).
• Setelah itu, satu memorandum telah dihantar
kepada Pejabat Tanah Jajahan British di London
untuk membuat rundingan berkenaan
kemerdekaan T. Melayu.
• Pada 1 Januari 1956, 4 orang wakil Raja-raja Melayu
dan 4 orang wakil Parti Perikatan bertolak ke London.
• Pengekalan 4 unsur tradisional yang terkandung
dalam Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
1948.

Bahasa Agama
Kebangsaan Persekutuan

Kedudukan
istimewa
Pemerintahan
orang Melayu
Beraja
dan
Bumiputera
SELEPAS
MERDEKA
Parti Perikatan Untuk
ditukar kepada memperkukuhkan lagi
BN pada tahun kerjasama antara etnik
1974 BARISAN dengan parti politik
NASIONAL (BN)

Pakatan Rakyat
Turut dipengaruhi oleh
Dibentuk menjelang Hindu Rights Action Force
Pilihan Raya Umum (HINDRAF) yang dipimpin
ke-12 pada Mac oleh beberapa orang
2008. peguanm berbangsa India.

Gabungan Democratic Action Mengakibatkan BN tidak

Party (DAP), Parti Keadilan dapat menang 2/3 kerusi
Rakyat (PKR) dan Parti Islam dalam pilihan raya 2008
Semalaysia (PAS).
Pembangunan dan Permuafakatan
Politik di Sabah
 Borneo Utara Nasional Party BUNAP ialah gabungan 2 parti
(BUNAP) ditubuhkan untuk politik iaitu United Party (UP)
menjaga kepentingan kaum Cina. dan Democratic Party (DC).

United National Kadazan

United Sabah National
Organisation (UNKO) ditubuhkan
Organisation (USNO) ditubuhkan
untuk menyatupadukan etnik
untuk menyatupadukan etnik
Kadazan-Dusun dan bumiputera
Bajau, Suluk dan etnik beragama
bukan Islam daripada etnik yang
Islam.
lain.

United National Pasok

Momogun Organisation pula
sebuah parti politik kaum
Kadazan-Dusun yang disokong
kuat oleh kaum Murut.
Pasok Momogun bergabung dengan UNKO membentuk United Pasok
Momogun Kadazan Organisation (UPKO) pada Jun 1964.

Parti Perikatan dibentuk menggabungkan UNKO, USNO, Pasok Momogun

dan SNAP serta telah membawa kepada pelantikan Donald Stephens
(UNKO) sebagai Ketua Menteri Sabah yang pertama pada tahun 1963.

Kerjasama ini tidak bertahan lama apabila pemimpin USNO (Mustapha

Harun) mempertikai pelantikan Donald kerana UNKO memperoleh kerusi
yang kurang daripada USNO dalam pilihan raya 1962.

Tindakan UNKO membuka cawangannya di kawasan Persatuan Cina

Sarawak (SCA) dan USNO telah menimbulkan kemarahan kaum Cina dan
bumiputera Islam terhadap Donald Stephens.
 Terbentuk pakatan SCA-USNO – Mustapha Harun
dilantik menjadi Ketua Menteri selepas pilihan raya
umum 1967.

Kerajaan SCA-USNO tidak bertahan lama apabila Parti

Bersatu Rakyat Jelata Sabah (BERJAYA) menang
pilihan raya pada 1976.

BERJAYA kalah kepada Parti Bersatu Sabah (PBS)

dalam pilihan raya negeri pada April 1985 disebabkan
rakyat tidak berpuas hati dengan gaya kepimpinan
yang keras dan penyalahgunaan kuasa parti BERJAYA.

PBS bertahan selama 9 tahun apabila BN menang

pilihan raya Negeri Sabah pada tahun 1994
disebabkan kaum Bumiputera Islam tidak berpuas
hati apabila kepimpinannya banyak dimonopoli oleh
kaum bumiputera bukan Islam.
 Sistem penggiliran Ketua Kerjasama antara etnik
Menteri Sabah telah juga dapat dilihat apabila
dilaksanakan semasa PBS diterima kembali
pemerintahan BN. Jawatan menyertai BN pada tahun
tersebut disandang oleh 2003 walaupun pernah
kaum bumiputera Islam, meninggalkan BM pada
bumiputera bukan islam tahun 1986.
dan Cina secara bergilir-
gilir hingga Mac 2004
Pembangunan dan Permuafakatan
Politik di Sarawak
 Sarawak United People’s Party Pada 1960, Parti Negara
(SUPP) ditubuhkan pada 1959 Sarawak (PANAS) ditubuhkan
yang bersifat multietnik. Namun dan merupakan parti
didominasi oleh kaum Cina. Bumiputera Islam.

Parti Pesaka Anak Sarawak

(PESAKA), Barisan Rakyat Jati
Pada 1961, Sarawak National
Sarawak (BARJASA) dan Sarawak
Party (SNAP) diasaskan oleh
Chinese Association (SCA)
kaum Dayak yang diketuai oleh
ditubuhkan untuk
Stephen Kalong Ningkan.
memperjuangkan kaum masing-
masing.
 Diketuai oleh Stephen
Parti Perikatan Sarawak
Kalong Ningkan yang
dibentuk pada 22 Oktober
dilantik menjadi Ketua
1962 yang menggabungkan
Menteri Sarawak pertama
parti PANAS, SNAP, PESAKA,
selepas Malaysia dibentuk
BARJASA, SCA.
pada 1963.

15 April 1963, PANAS keluar Dasar yang dibuat Stephen

daripada parti perikatan juga bercanggah dengan
sarawak kerana tidak dasar kerajaan Persekutuan
berpuas hati dengan menyebabkan dia dipecat
kepimpinannya yang dan SNAP keluar daripada
mengutamakan kaum Cina. Parti Perikatan Sarawak.

Kesempatan ini diambil oleh

PANAS untuk menyertai
semula Parti Perikatan
Sarawak.
 PANAS bergabung dengan BARJASA untuk
membentuk Parti Bumiputera telah
mengeratkan perpaduan antara kaum
Melayu dan Melanau.

Kekuatan politik Melayu-Melanau semakin

bertambah apabila PESAKA bergabung
dengan Parti Bumiputera membentuk Parti
Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB) pada 1973.

Parti Bumiputera menang dalam pilihan raya

umum negeri 1987 menewaskan Persatuan
Rakyat Malaysia Sarawak (PERMAS) dan Parti
Bangsa Dayak Sarawak (PBDS).

Selepas pilihan raya 1970, Abdul Rahman

Ya’akub (Parti Bumiputera) dilantik sebagai
Ketua Menteri Sarawak menggantikan
Penghulu Tawi Sli.
• Selepas pilihan raya 1970, SUPP (parti pembangkang)
menyertai Parti Perikatan Sarawak dan telah menimbulkan 2
implikasi dalam politik Sarawak.

Pengukuhan
kedudukan Parti
Perikatan Sarawak

Pengurangan sokongan
kaum Cina terhadap SCA
dan akhirnya parti ini
lenyap daripada senario
politik Sarawak.
 Cabaran Politik Dalam
Konteks Hubungan Etnik
 Politik Perkauman

Isu perkauman sengaja ditimbulkan oleh pihak

tertentu ketika pilihan raya untuk menjamin
kedudukan/kepentingannya dan kroninya.

Persitiwa 13 Mei 1969 merupakan contoh kesan

daripada politik perkauman.

Kesan: Kehilangan nyawa, kemusnahan harta benda

 SEKIAN
TERIMA KASIH