Phép biện chứng

là khoa học
nghiên cứu về
các mối liên hệ
phổ biến và sự
phát triển.
 THUYẾT ÂM DƯƠNG
Âm Dương đồ
Một trang bản Chu dịch
• Âm thịnh => Dương suy
và ngược lại.
• Âm cùng => Dương
khởi; Dương cực => Âm
sinh.
• Thuần Âm vô dưỡng;
thuần dương vô sinh.
• Trong Âm có Dương và
ngược lại.
• Âm-Dương tương thôi
nhi vạn vật hóa sinh.
• Thiên địa tuần hoàn, chu
nhi phục thủy.
 THÁI
CỰC

DƯƠNG ÂM

D Â
D Â Â D
D Â
 THUYẾT NGŨ HÀNH

“ 五行”说 Vạn vật trong thế giới được tạo nên bởi
5 tố chất trong mối quan
hệ biện chứng
SINH – KHắC – THỪA - VŨ
KIM

THỔ THỦY

HỎA MỘC
Chúng sinh Alahán Phật

“Phật là chúng sinh đã thành

Chúng sinh là Phật sẽ thành”
Quan niệm biện chứng của Heraclit

Heraclit (520 – 460 Tr.CN)

Cách ngôn:
Không thể tắm hai lần trong một dòng sông
Tính tương tác Tính biến đổi

SỰ
THỐNG NHẤT

Tính quy định

MỐI LIÊN HỆ BÊN TRONG VÀ BÊN NGOÀI

MLH
BÊN TRONG
CỦA QT SX

MLH BÊN NGOÀI QTSX

 MỐI LIÊN HỆ TRỰC TIẾP VÀ GIÁN TIẾP

Con người gián tiếp MLH trực tiếp

gây hậu quả cho chính mình quá trình lao động
MỐI LIÊN HỆ CƠ BẢN VÀ KHÔNG CƠ BẢN

Mối liên hệ khác biệt

về cấu trúc Gen của
các loài sinh vật quyết
định chất của nó thuộc
giống loài nào mặc dù
đều sống trong môi
trường tác động của
nước
 MỐI LIÊN HỆ GIỮA
CÁI BỘ PHẬN VÀ CÁI TOÀN THỂ

bộ phận và toàn thể bộ phận và toàn thể

của môi trường thiên nhiên Của cơ thể con người

Bất kỳ một sự biến đổi nào của cái bộ phận đều có thể dẫn đến
Sự biến đổi của cái toàn thể và ngược lại
 (Tài liệu sưu tầm
phục vụ giảng dạy LLCT)
Khoa học về môi trường là sự thống nhất của MLH
nhiều ngành khoa học

KHOA HäC
VÒ M¤I TR¦êNG
Mỗi cá thể là một cái
riêng
Cùng một bản chất
giống loài là cái chung
Cùng từ một bản chất tiến hoá của sự sống nhưng trong
điều kiện khác nhau đã tiến hoá thành các giống loài
khác nhau
 Phát triển
từ vượn thành người
Tăng dân số
Phát triển của kỹ thuật khác với triển khai kỹ thuật
Quá trình tiến hóa này diễn ra hoàn toàn theo quy luật khách quan
theo quy luật di truyền và biến dị của tự nhiên
 (Tài liệu sưu tầm
phục vụ giảng dạy LLCT)
 QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA TỔ CHỨC XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI

Những nấc thang trên con đường phát triển

của tổ chức xã hội loài người theo quy luật khách quan
QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA GIỚI TỰ NHIÊN DIỄN RA MỘT CÁCH TỰ PHÁT CÒN
SỰ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI CÓ Ý HỨC

Từ cuộc sống nô lệ đến

cuộc sống tự do phải
trải qua cuộc cách
mạng
SỰ BIẾN ĐỔI VỀ CHẤT DO THAY ĐỔI
CẤU TRÚC TỔ CHỨC TRẬN ĐẤU

上等马 上等马

中等马 中等马

下等马 下等马

Thắng
齐威王 田忌
 下等马
上等马

中等马 上等马

下等马 中等马

齐威王 Thắng 田忌
MỐI QUAN HỆ THỐNG NHẤT CỦA CÁC MẶT
ĐỐI LẬP TRONG THẾ GIỚI THỰC VẬT
ĐẤU TRANH SINH TỒN LÀ ĐỘNG LỰC PHÁT
TRIỂN CỦA ĐỜI SỐNG SINH VẬT
 PHỦ ĐỊNH

PHÁT TRIỂN

KHÁI NIỆM: PHỦ ĐỊNH BIỆN CHỨNG

BAO HÀM SỰ PHÁT TRIỂN
 TLSX

SLĐ

Nuôi
con gì?

MÔ THỨC PHỦ ĐỊNH CỦA PHỦ ĐỊNH

TRONG KINH DOANH
 CHỦ THỂ-
CON NGƯỜI

CẢI BIẾN
Công cụ
KHÁCH THỂ
THEO
NHU CẦU
Khách th
ể

CÁC YẾU TỐ VẬT CHẤT CẤU THÀNH MỘT HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN
 Mỗi hoạt động thực tiễn được tạo nên bởi tổng thể các quan hệ
chính trị, pháp luật, kinh tế, văn hoá....

CT CN

CÁC YẾU TỐ
XÃ HỘI KHÁC
PL
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN MANG TÍNH XÃ HỘI
TÍNH LỊCH SỬ VÀ PHÁT T
RIỂN CỦA
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN

TỪ HOẠT ĐỘNG HÁI LƯỢM

ĐẾN CHỦ ĐỘNG CẢI TẠO
MÔI TRƯỜNG THIÊN NHIÊN
ĐỂ TỒN TẠI
 TT LÀ HOẠT ĐỘNG CÓ TÍNH MỤC ĐÍCH

CẢI BIẾN MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN VÀ CẢI BIẾN ĐỜI SỐNG XÃ HỘI

Cải tạo đất

Trong SXNN CM Vô sản

NC sử dụng CM tư sản
Khoảng không
Vũ trụ
 HOẠT ĐỘNG TT CÓ TÍNH SÁNG TẠO

Loài vật xây tổ theo bản năng, còn hoạt động thực tiễn của
con người sáng tạo ra các công trình kiến trúc
THỰC TIỄN SẢN XUẤT
THỰC TIỄN CHÍNH TRỊ-XÃ HỘI
THỰC NGHIỆM KHOA HỌC

NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC-CÔNG NGHỆ VŨ TRỤ
THỰC NGHIỆM KHOA HỌC
THỰC NGHIỆM KHOA HỌC

Một cuộc cách mạng chưa từng

có trong lịch sử tiếp cận và xử
lý thông tin trong mọi hoạt
động từ đơn giản nhất đến....
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
Từ chuyện quả táo rơi
đến lý thuyết hấp dẫn F=GM1M2/R2
và đến những ứng dụng
trong thực tiễn

..\N6-N4-PHIM\PHONG TAU VU TRU.WMV

...TỪ TRỰC QUAN SINH ĐỘNG ĐẾN TƯ DUY TRỪU TƯỢNG

VÀ ĐẾN THỰC TIỄN...
Từ những quan sát thiên văn thông thường
đến các lý thuyết Thiên văn học

TỪ NHẬN THỨC THÔNG THƯỜNG ĐẾN NHẬN THỨC KHOA HỌC

 Đây là quá trình phát triển
diễn ra trong khoảng mấy ngàn
năm lịch sử ngành nông nghiệp

TỪ TRI THỨC KINH NGHIỆM THÔNG THƯỜNG ĐẾN

TRI THỨC KHOA HỌC VÀ ỨNG DỤNG KỸ THUẬT
QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC VỀ BẢN CHẤT ÁNH SÁNG

HẠT

THỐNG NHẤT GIỮA TÍ

NH SÓNG VÀ TÍNH HẠT

SÓNG

V.I.Lênin viết: "Chân lý tuyệt đối được cấu thành từ tổng số những chân lý tương đối đang
phát triển; chân lý tương đối là những phữn ánh tương đối đúng của một khách thể tồn tại
độc lập với nhân loại; những phản ánh ấy ngày càng trở nên chính xác hơn; mỗi chân lý khoa
học, dù là có tính tương đối, vẫn chứa đựng một yếu tố của chân lý tuyệt đối"1.
(V.I.Lênin: Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva, 1980, t.18, tr. 383.)

TỪ HIỂU BIẾT CHƯA TOÀN DIỆN... ĐẾN TOÀN DIỆN...

 THỰC TIỄN LÀ CƠ SỞ, NGUỒN GỐC CỦA NHẬN THỨC

NGUỒN GỐC RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA HÌNH

HỌC ƠCLIT VÀ HÌNH HỌC KHÔNG GIAN CONG

B
c
a

C
b A
Không gian cong
a +b =c
2 2 2

PITAGOR
Không gian mặt phẳng
THỰC TIỄN ĐẶT RA NHU CẦU CHO SỰ PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC.

Quá trình cải tiến nông cụ và phương thức canh tác nông nghiệp
THỰC TIỄN LÀ ĐỘNG LỰC PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC

Quá trình phát triển và chế tác công cụ

kỹ thuật tính toán từ nhu cầu phát triển của thực tiễn
 THỰC TIỄN LÀ ĐỘNG LỰC PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI XUẤT PHÁT
TỪ NHU CẦU SỬ DỤNG VÀ CHINH PHỤC MÔI TRƯỜNG VŨ TRỤ
 THỰC TIỄN LÀ MỤC ĐÍCH CUỐI CÙNG CỦA NHẬN THỨC

Từ lý luận của Mác đến Lênin và đến thực tiễn cách mạng Nga và Việt Nam
THỰC TIỄN LÀ TIÊU CHUẨN CUỐI CÙNG CỦA CHÂN LÝ

Aistot ： Vật thể khác nh

au về trọng lượng thì sẽ kh
ác nhau về tốc độ rơi.

Galilê ： Vật thể khác nhau về

trọng lượng nhưng cùng tốc độ
khi rơi xuống.

Chỉ có qua thực nghiệm mới có

thể xác định tính đúng đắn của
THỰC NGHIỆM
một tri thức TRÊN THÁP NGHIÊNG