Chapter02 Data Types Control Structures

1

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

2
!"
D Tài liӋu đӑc thêm cho chương này:

± Section 2.1. Complete C++ Language Tutorial (CCLT)
± Day 7. Teach Yourself C++ in 21 Days (TY21)
± Namespace (Sec.5-2.CCLT) (Không bҳt buӝc)

3
Chương 2 ± KiӇu dӳ liӋu và phép toán cơ bҧn
Cҩu trúc điӅu khiӇn và cҩu trúc chương trình
ĐӅ mөc
2.1 Các kiӇu dӳ liӋu cơ bҧn
2.2 Các phép gán tҳt, phép tăng, phép giҧm
p.3 Các phép toán logic
2.4 Thuұt toán, mã giҧ, điӅu khiӇn cӫa chương trình, sơ đӗ khӕi
2.5 Sơ lưӧc vӅ các cҩu trúc điӅu khiӇn
2.6 Cҩu trúc lӵa chӑn ,
2.7 Phép toán lӵa chӑn 3 ngôi
2.8 Cҩu trúc lһp
2.9 ThiӃt lұp thuұt toán
2.10 ĐiӅu khiӇn lһp bҵng con đӃm và giá trӏ canh

4
Chương 2 ± KiӇu dӳ liӋu và phép toán cơ bҧn
Cҩu trúc điӅu khiӇn và cҩu trúc chương trình
ĐӅ mөc (tiӃp theo)
2.11 Các cҩu trúc lӗng nhau

2.12 Vòng lһp
2.13 Cҩu trúc đa lӵa chӑn

2.14 Vòng lһp
2.15 và

2.16 Sơ lưӧc vӅ lұp trình cҩu trúc

5
#$
char ký tӵ hoһc sӕ nguyên 8 bit

short sӕ nguyên 16 bit
long sӕ nguyên 32 bit
int sӕ nguyên đӝ dài bҵng 1 word (16 bit
hoһc 32 bit)
float sӕ chҩm đӝng 4 byte
double sӕ chҩm đӝng 8 byte
long double sӕ chҩm đӝng 10 byte
bool giá trӏ Boolean, true hoһc false
wchar_t ký tӵ 2 byte, lưu bҧng chӳ cái quӕc tӃ
6
#%&
D phép gán ± assignation (=)

ð : lvalue, 5: rvalue
± là biӇu thӭc có giá trӏ là giá trӏ đưӧc gán
D các phép toán sӕ hӑc - Arithmetic operators
ü
D các phép gán kép - Compound assignation
operators
ü

D phép tăng và phép giҧm (++, ´´)

7
#%&
D các phép quan hӋ - relational operators

(

)
D các phép toán logic - Logic operators ( )
D phép điӅu kiӋn - Conditional operator ( ).
üA cho kӃt quҧ do khác .
D các toán tӱ bit - Bitwise Operators
(
).

8
#% '
D Các biӇu thӭc gán tҳt - Assignment e pression

abbreviations
± Phép gán cӝng

viӃt tҳt thành

D Các lӋnh có dҥng

có thӇ đưӧc viӃt lҥi thành

D Các phép gán khác
´ ´


9
#%( ) "
D Phép tăng - Increment operator ()

± có thӇ đưӧc dùng thay cho

D Phép giҧm - Decrement operator (´´)
± có thӇ đưӧc dùng thay cho
´
D Tănggiҧm trưӟc ± PreincrementPredecrement
D
hoһc ´´
D iá trӏ cӫa biӃn bӏ thay đәi, sau đó biӇu thӭc chӭa nó đưӧc tính giá trӏ.
D BiӇu thӭc có giá trӏ là giá trӏ cӫa biӃn sau khi tănggiҧm
D Tănggiҧm sau - PostincrementPredecrement
D
hoһc
´´
D BiӇu thӭc chӭa biӃn đưӧc thӵc hiӋn, sau đó biӃn đưӧc thay đәi.
D BiӇu thӭc có giá trӏ là giá trӏ cӫa biӃn trưӟc khi tănggiҧm

10
#%( ) "
D Ví dө: nӃu

½

D
nhұn giá trӏ ;, rӗi đưӧc in ra
½

D in giá trӏ (
đưӧc chҥy trưӟc phép tăng).
D sau đó,
nhұn giá trӏ ;
D Khi biӃn không nҵm trong biӇu thӭc

± Tăng trưӟc và tăng sau có kӃt quҧ như nhau

và

là như nhau
11
$

*

+
,
ü
-
.
/

0
$1
$$

;
$

$*

;
$+

;
$,

$-

$.

;
$/
$0

1

$

;
*

;
+
,

-
.
|2004 Trҫn Minh Châu.
FOTECH. VNU.
12
#*%&&
D đưӧc dùng làm điӅu kiӋn trong các vòng lһp và

lӋnh if
D ÖÖ (logical L )
½ nӃu cҧ hai điӅu kiӋn là
ÖÖ ;

D (logical @ )
½ nӃu ít nhҩt mӝt trong hai điӅu kiӋn là
L

L

13
#*%&&
D (logical @, phӫ đӏnh logic ± logical negation)

± trҧ vӅ giá trӏ khi điӅu kiӋn là , và ngưӧc lҥi

tương đương vӟi:


14
2" 3 4
% 5&56 7889) % 789
D Lӛi thưӡng gһp
± Thưӡng không tҥo lӛi cú pháp (synta error)
D Các khía cҥnh cӫa vҩn đӅ
± biӇu thӭc có giá trӏ có thӇ đưӧc dùng làm điӅu kiӋn
D bҵng không = false, khác không = true
± Các lӋnh gán cũng tҥo giá trӏ (giá trӏ đưӧc gán)

15
2" 3 4
% 5&56 7889) % 789
D Ví dө

± NӃu mã tiӅn lương (paycode) là 4 thì thưӣng
D NӃu bӏ thay bӣi

± Paycode đưӧc gán giá trӏ 4 (không cҫn biӃt giá trӏ cӫa
paycode trưӟc đó)
± lӋnh gán cho giá trӏ true (vì 4 khác 0)
± trưӡng hӧp nào cũng đưӧc thưӣng

16
2" 3 4
% 5&56 7889) % 789
D Lvalue
± là biӇu thӭc có thӇ uҩt hiӋn tҥi vӃ trái cӫa phép gán
± ác đӏnh mӝt vùng nhӟ có thӇ đưӧc gán trӏ (i.e, các biӃn)
D
D value
± chӍ uҩt hiӋn bên phҧi phép gán
± hҵng, các giá trӏ (literal)
D không thӇ viӃt
D Lvalue có thӇ đưӧc dùng như các rvalue, nhưng
chiӅu ngưӧc lҥi là không thӇ

17
i:

D Trưӟc khi viӃt chương trình

± HiӇu kӻ bài toán
± Lұp kӃ hoҥch giҧi quyӃt bài toán
D Trong khi viӃt chương trình
± BiӃt lӡi giҧi có sҹn cho các bài toán con
± Sӱ dөng các nguyên lý lұp trình tӕt

18
&; < & "
D Các bài toán tin hӑc

± đưӧc giҧi bҵng cách thӵc hiӋn mӝt chuӛi hành đӝng theo
mӝt thӭ tӵ cө thӇ
D Thuұt toán: mӝt quy trình quyӃt đӏnh
± Các hành đӝng cҫn thӵc hiӋn
± Thӭ tӵ thӵc hiӋn
± Ví dө: cách nҩu mӝt món ăn
D ĐiӅu khiӇn cӫa chương trình ± Program Control
± ChӍ ra thӭ tӵ thӵc hiӋn các lӋnh

19
a ; =5>&&>
D Mã giҧ: ngôn ngӳ không chính thӭc đưӧc dùng đӇ

mô tҧ thuұt toán
± tương tӵ vӟi ngôn ngӳ hàng ngày
D Không chҥy đưӧc trên máy tính
± dùng đӇ mô tҧ chương trình trưӟc khi viӃt chương trình
D dӉ chuyӇn thành chương trình C++
± chӍ gӗm các lӋnh chҥy
i
D không cҫn khai báo biӃn

ð
ð
! " ð

20
; & &? >5
@"
D Thӵc thi tuҫn tӵ - Sequential e ecution
± Các lӋnh đưӧc thӵc hiӋn theo thӭ tӵ tuҫn tӵ
D ChuyӇn điӅu khiӇn - Transfer of control
± LӋnh tiӃp theo đưӧc thӵc thi không ph̫i lӋnh tiӃp theo trong
chuӛi lӋnh.
D 3 cҩu trúc điӅu khiӇn
± Cҩu trúc tuҫn tӵ - Sequence structure
D theo mһc đӏnh, chương trình chҥy tuҫn tӵ tӯng lӋnh
± Các cҩu trúc chӑn lӵa - Selection structures
D , ,

± Các cҩu trúc lһp - epetition structures
D , ,

21

D Các tӯ khóa cӫa C++

± Không thӇ dùng làm tên biӃn hoһc tên hàm
C++ Keyw o rd s
Ë cn t th
C an C++ pgaing
languag

C++ nl k


22

xrue
grade >= 60 prinx ³Passed´
false
D Sơ đӗ khӕi - Flowchart
± mô tҧ thuұt toán bҵng hình vӁ
± gӗm các ký hiӋu đһc biӋt đưӧc nӕi bҵng các mũi tên
(flowlines)
± Hình chӳ nhұt (ký hiӋu hành đӝng)
D kiӇu hành đӝng bҩt kǤ
± ký hiӋu oval
D Bҳt đҫu hoһc kӃt thúc mӝt chương trình,
hoһc mӝt đoҥn mã (hình tròn)
D Các cҩu trúc điӅu khiӇn có đúng 1 đҫu vào, 1 đҫu ra
± KӃt nӕi đҫu ra cӫa mӝt cҩu trúc điӅu khiӇn vӟi đҫu vào cӫa
cҩu trúc tiӃp theo
± Ӄp chӗng các cҩu trúc điӅu khiӇn

23
A4 B
D Cҩu trúc lӵa chӑn - Selection structure

± chӑn giӳa các tuyӃn hành đӝng khác nhau
± ví dө bҵng mã giҧ:
tu nt¶ ga i g at than ual t 60
Pint ³Pa
± NӃu điӅu kiӋn thӓa mãn (có giá trӏ
D lӋnh Print đưӧc thӵc hiӋn, chương trình chҥy tiӃp lӋnh tiӃp theo
± NӃu điӅu kiӋn không thӓa mãn (có giá trӏ
D lӋnh Print bӏ bӓ qua, chương trình chҥy tiӃp
± Cách viӃt thөt đҫu dòng làm chương trình dӉ đӑc hơn
D C++ bӓ qua các ký tӵ trҳng (tab, space, etc.)

24
A4 B
D Dӏch sang C++

tu nt¶ ga i g at than ual t 60
Pint ³Pa xrue
grade >= 60 prinx ³Passed´
;

false
D ký hiӋu hình thoi (ký hiӋu quyӃt đӏnh)

± đánh đҩu chӑn lӵa cҫn thӵc hiӋn Mӝt biӇu thӭc bҩt kǤ đӅu
± chӭa mӝt biӇu thӭc có giá trӏ true hoһc false có thӇ đưӧc sӱ dөng làm
điӅu kiӋn cho lӵa chӑn.
D kiӇm tra điӅu kiӋn, đi theo đưӡng thích hӧp
bҵng ? -
D cҩu trúc
khác ? -
± Single-entrysingle-e it
Ví dө:
´ có giá trӏ

25
A4
D
± Thӵc hiӋn hành đӝng nӃu điӅu kiӋn thӓa mãn
D
± thӵc hiӋn nhӳng hành đӝng khác nhau tùy theo điӅu kiӋn đưӧc
thӓa mãn hay không
D mã giҧ
i tu nt¶ ga i g at than ual t 60
pint ³Pa
l
pint ³Fail
D mã C++
;

26
A4
D phép toán điӅu kiӋn 3 ngôi ()

± ba tham sӕ (điӅu kiӋn, giá trӏ nӃu , giá trӏ nӃu )
D mã có thӇ đưӧc viӃt:

;

$%
# #
# *+
&'%#( &)
#(

27
A4
D Các cҩu trúc lӗng nhau

± lӋnh này nҵm trong lӋnh kia, kiӇm tra nhiӅu trưӡng hӧp
± Mӝt khi điӅu kiӋn thӓa mãn, các lӋnh khác bӏ bӓ qua
Pint ³A
l
Pint ³B
l
Pint ³C
l
Pint ³D
l
Pint ³F

28
A4
D Ví dө

L
´

A A´A

; ;´;

;


29
A4
D lӋnh phӭc ± compound statement

± tұp lӋnh bên trong mӝt cһp ngoһc
;

± nӃu không có ngoһc,

sӁ luôn đưӧc thӵc hiӋn
D Khӕi chương trình - Block
± tұp lӋnh bên trong mӝt cһp ngoһc

30
C D>
D Cҩu trúc lһp - epetition structure

± hành đӝng đưӧc lһp đi lһp lҥi trong khi mӝt điӅu kiӋn nào đó
còn đưӧc thӓa mãn
± mã giҧ
ng khi v̳n còn tên hàng tng anh
ch đi chͫ cͯa tôi
Mua t hàng ti͇p th và g̩ch tên nó a kh͗i anh
ch
± vòng lһp đi lһp lҥi cho đӃn khi điӅu kiӋn không thӓa
mãn

31
C D>
D Ví dө

D Sơ đӗ khӕi cӫa vòng


32
: &
7E C6 &:"9
D Vòng lһp đưӧc điӅu khiӇn bҵng con đӃm (counter)
± Lһp đӃn khi con đӃm đҥt đӃn giá trӏ nào đó
D Lһp hӳu hҥn - Definite repetition
± sӕ lҫn lһp biӃt trưӟc
D Ví dө
M͡t lͣp g͛ 10 inh viên là ͡t bài thi. Ch bi͇t c
c đi͋
thi ( nguên tng kh̫ng tͳ 0 đ͇n 100). nh tung bình
đi͋ thi cͯa lͣp.

33
: &
7E C6 &:"9
D Mã giҧ cho ví dө:
Ut t͝ng b̹ng 0
Ut cn đ͇ b̹ng 1
ng khi cn đ͇ nh͗ hơn hc b̹ng 10
Nh̵p đi͋ ti͇p th
C͡ng đi͋ đó và t͝ng
hê 1 và cn đ͇n
Ut tung bình lͣp b̹ng t͝ng chia ch 10
n tung bình lͣp
D TiӃp theo: Mã C++ cho ví dө trên

34
$ A A

´

*

+
,
ü
-

.
/
0

$1
$$
$
$*
$+

$,

$-
$.
$/
$0

1

FOTECH. VNU.
35
$

*

+

, ü
-

.
/ ü
0
*1
Con đӃm đưӧc

tăng thêm 1 mӛi lҫn vòng lһp chҥy.
*$ Cuӕi cùng, con đӃm làm vòng lһp kӃt thúc.
*
**

*+ A;
*,

A
*- A
*.

A
A


FOTECH. VNU.
36
: &
7E C6 F49
D iҧ sӱ bài toán trӣ thành:
ii͇t ͡t chương tình t nh đi͋ tung bình cͯa lͣp, chương
tình x͵ lý ͡t lưͫng đi͋ tù ý i khi ch̩ chương
tình.
± Sӕ sinh viên chưa biӃt
± Chương trình sӁ làm thӃ nào đӇ biӃt khi nào thì kӃt thúc?
D iá trӏ canh
± Ký hiӋu ³KӃt thúc cӫa dӳ liӋu vào´
± Vòng lһp kӃt thúc khi nhұp canh
± Canh đưӧc chӑn đӇ không bӏ lүn vӟi dӳ liӋu vào thông
thưӡng
D trong trưӡng hӧp này là -1

37
: &
7E C6 F49
D ThiӃt kӃ tӯ trên uӕng, làm mӏn tӯng bưӟc
± Bҳt đҫu bҵng mã giҧ cho mӭc cao nhҩt
nh tung bình đi͋ thi cͯa lͣp
± Chia thành các nhiӋm vө nhӓ hơn, liӋt kê theo thӭ tӵ
Ëhͧi t̩ c
c bi͇n
Nh̵p, t nh t͝ng, và đ͇ c
c đi͋ thi
nh và in tung bình đi͋ thi

38
: &
7E C6 F49
D NhiӅu chương trình có 3 pha
± Khӣi tҥo - Initialization
D Khӣi tҥo các biӃn chương trình
± Xӱ lý - Processing
D Nhұp dӳ liӋu, điӅu chӍnh các biӃn trong chương trình
± KӃt thúc - Termination
D Tính và in kӃt quҧ cuӕi cùng
± iúp viӋc chia nhӓ chương trình đӇ làm mӏn tӯ trên uӕng

39
: &
7E C6 F49
D Làm mӏn pha khӣi tҥo
Ëhͧi t̩ c
c bi͇n
thành
Ëhͧi t̩ t͝ng b̹ng 0
Ëhͧi t̩ bi͇n đ͇ b̹ng 0
D Xӱ lý
Nh̵p, t nh t͝ng, và đ͇ c
c đi͋ thi
thành
Nh̵p đi͋ đ̯u tiên (có th͋ là canh)
ng khi ngưͥi ùng còn chưa nh̵p canh
C͡ng đi͋ vͳa nh̵p và t͝ng
C͡ng thê 1 và bi͇n đ͇ đi͋
Nh̵p đi͋ ti͇p th (có th͋ là canh)

40
: &
7E C6 F49
D KӃt thúc
nh và in tung bình đi͋ thi
thành
N͇u cn đ͇ kh
c 0
Ut tung bình b̹ng t͝ng chia ch cn đ͇
n gi
t tung bình
N͇u không
n ³Ëhông nh̵p đi͋ nà
D TiӃp theo: chương trình C++

41
$

´

*

+

,
ü
-

.
/
0
$1

$$
$

$*
$+

$,
$-
$. Dӳ liӋu kiӇu 0 dùng đӇ

$/
biӇu diӉn sӕ thұp phân.

$0

1
$

*
+
,
FOTECH. VNU.
42
-
.

/
0
´

*1
ü
*$
*

** ´
*+
*,

*-
*.
´
*/

*0
+1
+$
+
+*
++
+,
+-

+.

+/

coi như mӝt tҥm thӡi (casting).
Cҫn thiӃt vì phép chia sӕ nguyên bӓ qua phҫn dư. |2004 Trҫn Minh Châu.
là mӝt biӃn , nhưng nó đưӧc nâng lên kiӇu .FOTECH. VNU.
43
+0

,1

,$

,

,* ü
,+
,,

,-
ü
,.
,/

,0
-1
làm sӕ liӋu ra đưӧc in
in hai
theo dҥng thông thưӡng chӳ sӕ sau dҩu phҧy (làm tròn
(không phҧi dҥng ký hiӋu theo đӝ chính ác quy đӏnh).
khoa hӑc); qui đӏnh in cҧ các
´ A
chӳ sӕ 0 ӣ sau và in dҩu chҩm CÔc chương trình dùng hàm
´
thұp phân. này phҧi include
´ A
´ Include
´ A
´ ;
´
´
´ ´

FOTECH. VNU.
44
G 4
D Phát biӇu bài toán

M͡t tưͥng có anh
ch k͇t u̫ thi (1 = đ, 2 = tưͫt) cͯa
10 inh viên. ii͇t ͡t chương tình phân t ch k͇t u̫ thi.
N͇u có nhi͉u hơn 8 inh viên đ thì in a àn hình òng
chӳ ³ng ti͉n h͕c ph .
D Lưu ý
± Chương trình ӱ lý 10 kӃt quҧ thi
D sӕ lҫn lһp cӕ đӏnh, sӱ dөng vòng lһp điӅu khiӇn bҵng biӃn đӃm
± Có thӇ sӱ dөng hai con đӃm
D Mӝt con đӃm đӇ đӃm sӕ lưӧng đӛ
D Mӝt con đӃm khác đӃm sӕ lương trưӧt
± Mӛi kӃt quҧ thi chӍ là 1 hoһc 2
D NӃu không phҧi 1 thì coi là 2

45
G 4
D Phác thҧo mӭc cao nhҩt - Top level outline

Anal xa ult an ci i tuitin hul b ai
D Làm mӏn lҫn mӝt - First refinement
nitiali vaiabl
nput th t n ui ga an cunt pa an ailu
Pint a ua th xa ult an ci i tuitin
hul b ai
D Làm mӏn - efine
nitiali vaiabl
to
nitiali pa t
nitiali ailu t
nitiali tu nt cunt t n

46
G 4
D efine
nput th t n ui ga an cunt pa an ailu
to
hil tu nt cunt i l than ual t t n
nput th n xt xa ult
th tu nt pa
A n t pa
l
A n t ailu
A n t tu nt cunt

47
G 4
D tiӃp tөc làm mӏn

Pint a ua th xa ult an ci i tuitin hul
b ai
to
Pint th nub pa
Pint th nub ailu
than ight tu nt pa
Pint ³Rai tuitin
D Program ne t

48
$

L
*

+
,
ü
-

.
/
0

$1
$$
$

$*
$+
$,

$-
$.
$/

´

$0
1
$

*

+
FOTECH. VNU.
49
,

-
.
/
0
ü
*1
*$
*

**
*+
*,
*-
*.
*/

*0

+1
+$
+
+*

++
+,

+-
+.


FOTECH. VNU.
50

ü

;

FOTECH. VNU.
51
"H4 )
)I C6 &:"
D vòng lһp điӅu khiӇn bҵng con đӃm đòi hӓi
± Tên cӫa biӃn điӅu khiӇn(control variable) hay biӃn đӃm
(loop counter)
± iá trӏ khӣi tҥo cӫa biӃn điӅu khiӇn
± ĐiӅu kiӋn kiӇm tra giá trӏ cuӕi cùng
± Tănggiҧm biӃn đӃm khi thӵc hiӋn vòng lһp
,# -- %.
/ %# 0 ,# 1 + 2 3 -- ## ,

, 11 ,# 11 #% --
% ,#
44,# -- ,# #
5
52
$ ; ;

´

*

+
,
ü
-
.
/

0
$1
$$

$
$*

$+

$,

$-
$.
$/

$0

1
;
$
A


FOTECH. VNU.
53
)I CB&

D Dҥng tәng quát cӫa vòng
! ! " #

D Ví dө

± In các sӕ nguyên tӯ 1 đӃn 10
Không có dҩu ӣ cuӕi

54
$ A A

´

*

+
,
ü
-
.
/

0
$1
$$ "

$

$*
$+

$,

$-
$.

$/
;
$0

A


FOTECH. VNU.
55
)I CB&

D vòng thưӡng có thӇ viӃt đưӧc thành vòng
tương đương

! !

" # $ !$

D Khӣi tҥo và tăng biӃn đӃm

± nӃu sӱ dөng nhiӅu biӃn đӃm, sӱ dөng dҩu phҧy đӇ tách
# # #

#

56
$

*

+
,
ü
-
.
/

ü
0
$1
$$
$
$*

$+
$,
$-
$.

$/

$0
1


FOTECH. VNU.
57
iFJ5KJ )I B&
D Chương trình tính lãi kép (compound interest)

D M͡t ngưͥi đ̯u tư $1000.00 và ͡t tài kh̫n ti͇t ki͏ vͣi lãi ṷt
5%. Gi̫ ͵ ti͉n lãi đưͫc g͡p vͣi vn tng tài kh̫ng, t nh và in a
ti͉n tng tài kh̫n và cui i n tng vòng 10 n. S͵ ng
công thͱc au đ͋ t nh c
c kh̫n ti͉n đó:
n
a = p(1+)
D p : khoҧn đҫu tư ban đҫu (i.e., the principal),

: lãi suҩt hàng năm, (interest rate)
n : sӕ năm, và
a : lưӧng tiӅn có trong tài khoҧn (amount on deposit)
vào cuӕi năm thӭ n

58
$

*

+
,
ü
-
.
/
0
$1

header cҫn cho
$$ hàm (chương trình sӁ
$ không dӏch nӃu không có khai
$*
báo này).
$+
$,

$-
$.

$/
$0
1
$

*

FOTECH. VNU.
59
+

,
L
- Đһt đӝ rӝng cӫa output ít nhҩt 21 ký
. ´ tӵ. NӃu output ít hơn 21 ký
tӵ thì căn
/

phҧi. ü
0
*1

*$
= mëy
*
**

*+

*,
*-
*.

*/
*0
+1
+$
+

+*
++


FOTECH. VNU.
60
L

A;

A;
ü
;
A A
AA;

;
Các sӕ đưӧc căn phҧi do các lӋnh

setw (vӟi tham sӕ có giá trӏ 4 và 21).

FOTECH. VNU.
61
4A4 5D

D

± Test biӃn vӟi nhiӅu giá trӏ
± chuӛi các nhãn

± trưӡng hӧp không bҳt buӝc

62
4A4 5D
#

,
# ,0
2
$%
#
#

6 ,
# 6 ,0
2
$%
#

#

. ,
# . ,0
2
$%
#
,0
2

63
4A4 5D
D Ví dө sҳp tӟi
± Chương trình đӑc Ӄp loҥi điӇm (A-F)
± HiӋn sӕ lưӧng mӛi Ӄp loҥi đưӧc nhұp
D Chi tiӃt vӅ các ký tӵ
± Các ký tӵ đơn thưӡng đưӧc lưu bҵng kiӇu dӳ liӋu

D
sӕ nguyên 1-byte, có thӇ đưӧc lưu dưӟi dҥng các giá trӏ
± Có thӇ coi ký tӵ là hoһc

D 97 là biӇu diӉn dҥng sӕ cӫa chӳ µa¶ thưӡng (ASCII)
D dùng cһp nháy đơn đӇ lҩy biӇu diӉn chӳ cӫa ký tӵ

$ $

$ $
In ra dòng:

A

64
$

*

+
,
ü
-

.
/
0

$1
$$
$
$* L
$+
$,

$-
$.
$/
$0

1 @

$

FOTECH. VNU.
65
´ ´ %

*
@ kӃt thúc lӋnh
và chương trình
+ chҥy tiӃp tҥi lӋnh đҫu tiên sau cҩu trúc
.
,

-

ü
.

sӱ dөng dot notation
/
$L$
L
(ký hiӋu kiӇu dҩu chҩm). Hàm này
0
$ $

đӑc mӝt ký tӵ tӯ bàn phím (sau khi
*1

nhҩn nt ), và gán giá trӏ đó cho
*$

biӃn .
*
Các lӋnh gán là biӇu thӭc có
**
$$

trҧ vӅ EOF (end-of-
giá trӏ bҵng biӃn bên trái dҩu
*+
$$
file), sau khi ký tӵ EOF đưӧc nhұp,
gán . iá trӏ cӫa lӋnh này
*,
đӇ đánh dҩu kӃt thúc cӫa dӳ liӋu vào.
bҵng giá trӏ trҧ vӅ bӣi hàm
*-
EOF có thӇ là ctrl-d hoһc ctrl-z, tùy

.
*. theo hӋ điӅu hành. (MS-Windows:
*/
$$ điӇm
Đһc này
còn

đưӧc sӱ ctrl-z, Uni Linu : ctrl-d)
*0
$
$
dөng

đӇ khӣi tҥo nhiӅu
biӃn
+1
lúc:
mӝt

+$

+
So sánh (mӝt biӃn )

vӟi biӇu diӉn sӕ cӫa L và .

FOTECH. VNU.
66
+*
$$

++
$$

+,

+-

+. ü
KiӇm tra này là cҫn thiӃt vì nt đưӧc nhҩn sau
+/
$$
Ӄp loҥi đưӧc nhұp. ViӋc nhҩn nt
mӛi chӳ cái
+0
$ $
tҥo mӝt ký tӵ uӕng dòng cҫn đưӧc loҥi bӓ. Cũng
,1 như vұy, ta muӕn bӓ qua các ký tӵ trҳng.

,$

,
,*
$ $
,+
$ $
,,
$ $

,-
Lưu ý trưӡng hӧp bao gӗm tҩt
,. cҧ các trưӡng hӧp còn lҥi (chưa ét đӃn).
,/

,0
"

-1
-$

-
-*

-+
-,
--
FOTECH. VNU.
67
-.
-/

-0 L L
.1
.$
ü
.
.*
.+
.,
.-

..
./


FOTECH. VNU.
68

@

ü

L

"

L

&'

L

FOTECH. VNU.
69
C &LD>
D Tương tӵ cҩu trúc

± KiӇm tra điӅu kiӋn tiӃp tөc lһp ӣ
cuӕi, không kiӇm tra ӣ đҫu

± Thân vòng lһp chҥy ít nhҩt mӝt
lҫn
D Công thӭc


70
$

%

*

+
,
ü
-
.
Chú ý phép tăng trưӟc (preincrement)
/

ü
0 trong phҫn kiӇm tra điӅu kiӋn lһp.
$1
$$

$
$*
$+

$,

$-
$.

$/
$0

1
$

; A

FOTECH. VNU.
71
>4) &>
D
± Thoát ngay ra khӓi các cҩu trúc , , ,

± Chương trình tiӃp tөc chҥy tҥi lӋnh đҫu tiên ngay sau cҩu
trúc
D thưӡng đưӧc sӱ dөng đӇ
± Thoát khӓi vòng lһp sӟm hơn bình thưӡng
± bӓ qua phҫn còn lҥi cӫa


72
$ ; ;

%

*

+

,

-
ü

.
/

0
$1
$$
$

$*
$+
$, Thoát khӓi vòng khi
$- đưӧc thӵc thi.
$.
$/
$0
1
$

*
+

-
.

/
0
FOTECH. VNU.
73
>4) &>
D

± đưӧc dùng trong , ,
± bӓ qua phҫn còn lҥi cӫa thân vòng lһp
± chҥy tiӃp lҫn lһp tiӃp theo
D vӟi các vòng và
± thӵc hiӋn kiӇm tra điӅu kiӋn lһp ngay sau lӋnh

D vӟi vòng
± biӇu thӭc tănggiҧm biӃn đӃm đưӧc thӵc hiӋn
± sau đó, điӅu kiӋn lһp đưӧc kiӇm tra

74
$ A A

%

*

+
; A
,
ü
%

-
.
/

0
$1 Bӓ qua phҫn còn lҥi cӫa thân vòng
$$ , nhҧy đӃn lҫn lһp tiӃp theo.
$
$*
$+

$,
$-

$.
$/

$0
1

$

%

*
+
,

-
.
FOTECH. VNU.
75
Î

? >;= & 4""
D Lұp trình cҩu trúc ± Structured programming
± Chương trình dӉ hiӇu, test, tìm lӛi (debug) và dӉ sӱa đәi hơn
D Các quy tҳc lұp trình cҩu trúc
± ChӍ sӱ dөng các cҩu trúc điӅu khiӇn mӝt đҫu vào mӝt đҫu ra
± Quy tҳc
1) Bҳt đҫu bҵng mӝt sơ đӗ khӕi đơn giҧn nhҩt
2) Mӛi hình chӳ nhұt (hành đӝng) có thӇ đưӧc thay bҵng mӝt
chuӛi gӗm 2 hình chӳ nhұt khác
3) Mӛi hình chӳ nhұt (hành đӝng) có thӇ đưӧc thay bҵng mӝt cҩu
trúc điӅu khiӇn tùy ý (tuҫn tӵ, if, ifelse, switch, while,
dowhile hoһc for)
4) Các quy tҳc 2 và 3 có thӇ đưӧc áp dөng nhiӅu lҫn và theo thӭ
tӵ tùy ý

76
Î

? >;= & 4""
Mô tҧ quy tҳc 3 (thay mӝt hình chӳ nhұt tùy ý bҵng mӝt cҩu trúc điӅu khiӇn)
Ûui x 3
Ûui x 3 Ûui x 3

Chapter02 Data Types Control Structures

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chapter02 Data Types Control Structures

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

   !"

D Tài liӋu đӑc thêm cho chương này:

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

2.11 Các cҩu trúc lӗng nhau

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

char ký tӵ hoһc sӕ nguyên 8 bit

#  %&

D phép gán ± assignation (=)

   

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

#  %&

D các phép quan hӋ - relational operators

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

#  % '

D Các biӇu thӭc gán tҳt - Assignment e pression

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

#  %( ) "

D Phép tăng - Increment operator ()

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

#  %( ) "

D Khi biӃn không nҵm trong biӇu thӭc

  

#*  %&& 

D đưӧc dùng làm điӅu kiӋn trong các vòng lһp và

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

#*  %&& 

D  (logical @, phӫ đӏnh logic ± logical negation)

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D NӃu  bӏ thay bӣi 

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Trưӟc khi viӃt chương trình

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

 &; < &  "

D Các bài toán tin hӑc

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Mã giҧ: ngôn ngӳ không chính thӭc đưӧc dùng đӇ

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

  

D Các tӯ khóa cӫa C++

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

  

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Cҩu trúc lӵa chӑn - Selection structure

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Dӏch sang C++

D ký hiӋu hình thoi (ký hiӋu quyӃt đӏnh)

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D phép toán điӅu kiӋn 3 ngôi ()

  &'%#(   &)

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Các cҩu trúc  lӗng nhau

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D lӋnh phӭc ± compound statement

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Cҩu trúc lһp - epetition structure

| 2004 Trҫn Minh Châu. FOTECH. VNU Chương 2.

D Sơ đӗ khӕi cӫa vòng 

!"

#%&

#%&

#% '

#%( ) "

D Phép tăng - Increment operator ()

#%( ) "

#*%&&

#*%&&

D (logical @, phӫ đӏnh logic ± logical negation)

D NӃu bӏ thay bӣi

&; < & "

&'%#( &)

D Các cҩu trúc lӗng nhau

D Sơ đӗ khӕi cӫa vòng

G 4

G 4

G 4

G 4

,# -- %.

/ %# 0 ,# 1 + 2 3 -- ## ,

)I CB&

)I CB&

iFJ5KJ )I B&

4A4 5D

4A4 5D

4A4 5D

So sánh (mӝt biӃn )

C &LD>

D Tương tӵ cҩu trúc

>4) &>

>4) &>