UNIVERZITET U TUZLI

Mašinski fakultet
Mehatronika
Mehatronika motornih vozila

Negativni aspekti standardne konstrukcije na energetsku

efikasnost motora SUS

Mentor: Dr. sc. Izudin Delić, docent

Student: Merima Omić
Opšta definicija motora SUS je da su to toplotni motori kod kojih produkti
sagorijevanja, višeg energetskog potencijala stvorenog nakon oslobađanja
toplote, svojim direktnim dejstvom ostvaruju mehanički rad.

Osnovne dvije grupacije SUS motora:

strujni i
 klipni motori

Podjela klipnih motora

Prema odvijanju procesa sagorijevanja:
oto i
 dizel motori.

Razlika u kvalitetu smješe između oto i dizel motora

Podjela motora po načinu izmjene radne materije:
 četverotaktni i
dvotaktni motori.

Promjena pritiska u cilindru

Princip rada četverotaktnog motora četverotaktnog motora
Principijelni način odvija ciklusa dvotaktnog motora Tok pritiska u cilindru dvotaktnog motora
 Historijski razvoj SUS motora

LENOIRov plinski motor

OTTO-LANGENov atmosferski plinski stroj iz

1867. godine

REITHMANNov četverotaktni motor

Lijevo: Prvi motocikl Desno: Prvi automobil s
tri kotača

Njemački inženjer Diesel i njegov treći pokusni

motor
ANALIZA PROCESA U CILINDRU MOTORA SUS
Analiza procesa sagorijevanja u cilindru motora SUS

Mehanizam formiranja zapremine tokom procesa sagorijevanja negativno utiče na

rad motora.

Propagacija fronta plamena

Priraštaj oslobođene toplote po uglu obrtaja
koljenastog vratila Vibeovom metodom

Tok sagorijevanja goriva za različite parametre

m
 Naravno zakon sagorijevanja goriva se može i eksperimentalno utvrditi.

Snimljeni tok fronta plamena kod motora sa Snimljeni tok fronta plamena kod motora sa
jednom svjećicom dvije svjećice

Kompresiona zapremina SUS motora

Poređenje PV dijagrama konvencionalne i nekonvencionalne kinematike
Uticaj konvencionalne konstrukcije na emisiju toksičnih komponenti
tokom procesa sagorijevanja

Tok oksidacije

Model ugljovodnične oksidacije

Temperaturne zone tokom sagorijevanja

 Promjena stanja radnog tijela tokom sagorijevanja u cilindru oto motora

Analiza procesa ekspanzije u cilindru motora SUS

Atkinsonov ciklus

Potrošnja goriva u gramima po kilowatu, u

zavisnoti od broja obrtaja (Prius, 2006. godina)
Milerov ciklus

Milerov ciklus

Millerova strategija EIVC-a i njegov utjecaj na

temperaturu u cilindru i pritisak u usisnom
razvodniku za pojačani dizelski motor
 Turbo prehranjivanje

Promjena pritiska i temperature tokom takta

širenja za dvije vrijednosti stepena sabijanja
Analiza procesa usisavanja u cilindru
motora SUS

Proces usisavanja u cilindru motora SUS

 Analiza procesa kompresije u cilindru motora SUS

Zavisnost efikasnosti od stepena sabijanja Površina efikasnosti u zavisnosti od stepena

sabijanja i koeficijenta adijabate
Uticaj stepena sabijanja i zavisnost
koeficijenta korisnog dejstva Parametar odnosa specifičnih toplota

Uticaj stepena sabijanja i koeficijenta adijabate na

pritisak i temperaturu na kraju sabijanja se mogu
dobiti preko zakona termodinamike definisane
relacijom:
Uticaj stepena sabijanja na temperaturu i pritisak Proces sabijanja za različite parametre ε i κ

Oktanski broj i okvirna efiksanost motora u

Promjena λ tokom realnog procesa u motoru zavisnosti od stepena kompresije
 Simulacija rada motora na granici detonacije
Konstrukcije nekih motora s promjenjivim stepenom kompresije
''A motor'' sa samoregulacijom stepena
kompresije

Poprečni presjek dizel motora ''Hispano–Suiza'' sa

vihornom komorom za promjenu stepena kompresije
Uticaj stepena kompresije na emisiju dizel motora

Tok emisije motora CUMMINS sa promjenljivim stepenom kompresije

EKOLOŠKI ASPEKT MOTORA SUS

Zavisnost emisije štetnih gasova od odnosa zrak/gorivo

Uticaj olova na zdravlje i okolinu

Uticaj azotnih oksida
 Uticaj prizemnog ozona
Uticaj čestica
Uticaj ugljenmonoksida
 Ocjenjivanje uticaja na životnu sredinu u toku životnog ciklusa

Razvoj, projektovanje i konstruisanje

Tehnološka priprema proizvodnje
Sirovine i energija za proizvodnju motora
Proizvodnja motora
Eksploatacija motora
Održavanje motora SUS
Odlaganje na otpad
Ocjenjivanje udjela uticaja na životnu sredinu svake komponente u svakoj fazi
životnog ciklusa

Udio uticaja na životnu sredinu svake

komponente
 Mogućnosti smanjenja negativnih ekoloških uticaja

U svakoj fazi životnog ciklusa svake komponente postoje

mogućnosti smanjenja ekološkog uticaja:

Razvoj, projektovanje i konstruisanje

Tehnološka priprema proizvodnje
Proizvodnja motora
Eksploatacija motora
Održavanje motora SUS
Odlaganje na otpad
Pitanja???