SỎI ỐNG MẬT CHỦ - Sỏi OMC chưa triệu chứng hoặc chỉ có những cơn đau quặn mật đơn thuần chưa có biến chứng nhiễm khuẩn -> lấy sỏi bằng nội soi hoặc mổ phiên - Bệnh cảnh cấp cứu viêm đường mật cấp điều trị bắt đầu bằng nội khoa bảo tồn trước khi lấy sỏi đường mật Điều trị nội khoa: - Tiến hành ngay - Theo dõi sát DHST: mạch, huyết áp, nhiệt độ, nước tiểu, CTM, để đánh giá điều trị và phát hiện biến chứng - Đặt ống mũi mật - Bồi phụ nước và điện giải đường tĩnh mạch - Kháng sinh: cho vk Gram âm và kị khí + đường tĩnh mạch + Kết hợp ít nhất 2 loại: Cephalosporin thế hệ 3 và metronidazol + Trước khi dùng nên cấy máu - Giảm đau - Vitamin K, huyết tương đông lạnh nếu có RLĐM Nguyên tắc điều trị ngoại khoa sỏi đường mật - Lấy hết sỏi - Bảo đảm lưu thông đường mật tốt 1. Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) - Lựa chọn đầu tiên cho sỏi OMC đơn thuần ngay cả trong cấp cứu - Tỉ lệ lấy hết sỏi thành công 84-95% - Tỉ lệ biến chứng khoảng 5%: chảy máu, nhiễm trùng ngược dòng, viêm tụy, thủng tá tràng. - Nguyên nhân thất bại: + Nhiều sỏi, sỏi lớn, sỏi kẹt + Sỏi trong gan + Túi thừa tá tràng + Hẹp đường mật + Tiền sử mổ cắt dạ dày và nối mật – ruột 2. Phẫu thuật mở OMC lấy sỏi kinh điển - OMC thường được rạch dọc ở mặt trước - Sỏi được lấy bằng các dụng cụ như kềm Randall và bơm rửa đường mật - Hiện nay, nội soi đường mật trong khi mổ tỉ lệ sỏi sót sau mổ giảm rất nhiều - PTV có thể dùng rọ (Dormia basket) lấy các sỏi nhỏ - Kết hợp các kỹ thuật tán sỏi trong cơ thể lấy các sỏi lớn - Đặt dẫn lưu Kerh vào OMC: + Dẫn lưu mật + Chụp Xquang đường mật sau mổ + Ngõ vào đường mật lấy sỏi sót (nếu có) 3. Phẫu thuật nội soi mở OMC lấy sỏi