HAVA KİRLİLİĞİ

Hava kirlenmesinin geniş 
anlamda tanımını, "Havanın 
doğal yapısında bulunan esas maddelerin yüzde 
miktarlarının 
değişmesi veya yapısına 
yabancı 
maddelerin 
girmesi sonucu insan sağlığını 
ve
 huzurunu
 bozan hayvan, bitki ve eşyaya 
zarar verecek derecede 
kirlenmiş olan havadır " 
şeklinde 
yapılabilir.
 Orman yangınları, volkanik
patlamalar, bataklıklarda
anaerob
bakterilerin kompleks organik
maddeleri hidrolizi sonrasında
ortama verilen; karbondioksit,
metan, vb. gibi gazların
atmosfere yayılması
gibi doğal olaylar nedeni
ile atmosfer hiçbir 
zaman tertemiz olmamıştır.
•Birincil Kirleticiler 

•SOx , NOx , COx atomlarının

oksijen ile yapmış olduğu
bileşiklerin oksijence zengin
olanları asit oksitler olup bunlar
su ile reaksiyona girerek asitleri
oluştururlar. 

•𝑆𝑂3+𝐻2𝑂→𝐻2𝑆𝑂4
•𝐶𝑂2+𝐻2𝑂→𝐻2𝐶𝑂3 

•Bunlar tüm canlılar üzerinde

olumsuz etki göstermekle
birlikte ekolojik dengenin
bozulmasına neden olmaktadır. 
İkincil Kirleticiler 

 Ozon gazı zehirli, 
renksiz bir
 gazdır ve 
atmosferin üst 
katmanlarında yer alır. 
Dünyayı güneşten 
gelen morötesi 
radyasyona karşı korur. 
Ancak bu gaz canlılar için 
çok 
tehlikelidir. 
 Partikül Madde 

Partikül maddelerin ana kaynakları, maden

kömürü, kok, linyit, motorin, benzin
emisyonları, yol ve boş alanlardan kalkan
tozlardır. Büyüklüğüne göre duman, kurum,
ve kül olarak adlandırılırlar. Havada asılı
kalırlar Tozluluk ister doğal ister yapay
nedenlerden kaynaklansın görüş
mesafesini kısaltan, güneş ışınlarının
absorblandığı bandı değiştiren; canlılara
olumsuz etki yapan bir kirlilik türüdür. UV
ışınlarının yeryüzüne ulaşmasını
engelleyerek raşitizm adı verilen hastalığın
sıklığını arttırır. 
 Azot Oksitleri (NOx ) 
Kükürt Oksitleri (SOx)  
Kükürtten sonra en önemli
Kükürt içeren yakıtların yanması sonucu hava kirleticidir. Yakıtın çok yüksek
oluşan zehirli gazlardır.   sıcaklıkta  yanmasıyla oluşur. Motorlu
Her yıl açığa çıkan kükürt oksitlerin taşıtlardan ve elektrik enerji santralleri ile 
yaklaşık %60 ı kömürün yanmasıyla sanayide kullanılan buhar kazanlarının
oluşur.   yakım sistemlerinden kaynaklanır. 
Asit yağmurları, kalp hastalıkları ve
solunum enfeksiyonlarını oluşturur.   Solunum yoluyla alınarak hemoglobini
Bitki örtüsü ve toprak verimliliğini bağlar ve kanın oksijen taşıma kapasitesini
olumsuz etkiler. azaltır. 
•Asit Yağmurları

•Asit yağmurları, kükürt ve azot dioksitlerin atmosferdeki

nemle birleşerek sülfürik ve nitrik asitli yağmur, kar ya da
dolu oluşturması şeklinde kirliliğe verilen genel bir tanımdır.
Asit yağmurları, fosil yakıt atıklarının doğal su döngüsüne
karışmasıyla oluşur. Kömür ve petrol gibi fosil yakıtlarının
yakılması sonucu atmosferde kükürt ve azot içeren gazlar
birikir. Bu gazlar havadaki su buharıyla birleşince kimyasal
tepkime meydana gelir.
İnsan Sağlığına Etkileri 

Havadan solunan karbon

monoksit, kandaki oksijenin
yerini alarak vücuttaki taşınan
oksijen miktarının azalmasına
yol açar.Kükürt oksitleri,
solunum borusunu ve akciğer
dokularını etkileyerek solunum
sisteminde akciğer kanseri,
bronşit, nefes darlığı gibi geçici
ya da kalıcı rahatsızlıklara yol
açabilir. Hava kirliliğinin bir diğer
etkisi de çeşitli tozların vücuttaki
birikimi neticesinde vücudun
direncini zayıflatmasıdır.
Gemilerin Hava Kirliliğine Etkileri

•Gemilerin limanlarda yükleme ve

boşaltma işlemleri ve temizlik
işlemleri sırasında meydana gelen
kirlilik en önemli kirlilik
konularından birini teşkil
etmektedir. Özellikle petrol
tanklarının yıkanması sırasında
ortaya çıkan kirlilik büyük
problem oluşturmaktadır. 
•Gemilerin sıntine sularını
denizlere basmaları, gemilerdeki
diğer pis suların ve ambar
temizleme işlemi sırasında
çıkarılan çöp ve atıkların denizlere
atılması, kirli balasat sularının
denize verilmesi, gemilerin gaz
free işlemlerinden kaynaklanan
kirliliklerin verilmesi denizlerin
kirlenmesine neden olmaktadır. 
•Diğer yandan ham petrol ve petrol
ürünleri, LNG veya LPG ile
kimyasal yükler ve benzeri yükleri
taşıyan gemiler önemli ölçüde
çevre kirliliği yanında, can ve mal
güvenliklerini de tehlikeye
sokmaktadır.Kaza durumunda
denize petrol veya diğer
zararlı maddelerin yayılması
oldukça zarar vermektedir.
• Hava Kirliliği Nasıl Önlenebilir

• Kirletici madde kaynaklarının

denetim altına alınarak
• Kirlilik oluşturmayan yakıt ve
teknolojiler seçilerek 
• Kirleticilerin atmosfere
yayılmadan tutularak ve
giderilerek 
• Yenilenebilir enerji kaynakları
(güneş, rüzgar ve dalga enerjisi
vb.) kullanılarak 
• Ağaçlandırma çalışmalarının
artırılması, özellikle hava
kirliliğinin yoğun olduğu
yerlerde yeşil alanların
arttırılarak
• Şehir yerleşim planlarında
meteorolojik faktörlerin
özellikle rüzgar durumunun göz
önünde bulundurularak