S

S
მათემატიკა, VI კლასი, გვ.40, 42. (§64;65)
{,,სამკუთხედისა და ტრაპეციის
ფართობები“

სსიპ ქ.თბილისის პირველი ექსპერიმენტული საჯარო

სკოლის მათემატიკის მასწავლებელი: ეკა ახლოური.
სამკუთხედის ფართობ
ი

მათემატიკაში არსებობს სამკუთხედის ფართობის

გამოსათვლელი რამდენიმე ფორმულა.

დღეს ჩვენ ერთ-ერთ მათგანს შევისწავლით.

აღნიშნული ფორმულა გამოიყენება იმ შემთხვევაში, თუ

ცნობილია სამკუთხედის ერთი გვერდი და მასზე
დაშვებული სიმაღლე(მართობი).
 სამკუთხედის
ფართობი
 
B

S=
სამკუთხედის ფართობი
მისი გვერდისა და ამ
გვერდისადმი დაშვებული
სიმაღლის ნამრავლის
h
ნახევრის ტოლია.

A b C
 მინდა გითხრათ, რომ აუცილებელი არაა
მ სიმაღლე
სამკუთხედის ი თ ი მხოლოდ
თ ე ბქვედა
ა გვერდზე
იყოს დაშვებული. სიმაღლის დაშვება
შესალებელია სამივე გვერდზე. შესაბამისად,
ფართობის გამოთვლისას გამოვიყენებთ
მოცემულ გვერდსა და მასზე დაშვებულ
სიმაღლეს.
A სამივე ფორმულით ვითვლით
წარმოდგენილი სამკუთხედის
ფართობს.
c
b  
h₃
h₂
h₁

C a B S= a·h₁ =
 ტრაპეცია
B a C ტრაპეცია ეწოდება ისეთ ოთხკუთხედს,
რომლის მხოლოდ ორი გვერდია
პარალელური.

პარალელურ გვერდებს ფუძეები ეწოდებათ.

(ჩვენს შემთხვევაში BCIIAD, BC და AD
ფუეებია, იგივე a და b)

h არაპარალელურ გვერდებს ფერდები

ეწოდებათ. (ჩვენს შემთხვევაში AB და CD
ფერდებია).

A b D ფუძეებს შორის მანძილი სიმაღლეს

წარმოადგენს. (h)
 ტრაპეციის ფართობი

B a C S= ან

S= ·
h

ტრაპეციის ფართობი მისი

ფუძეების ჯამის
A b D ნახევრისა(ნახევარჯამისა) და
სიმაღლის ნამრავლის ტოლია.
 ამ სლაიდზე წარმოდგენილი მითითებები
დაგეხმარებათ საშინაო დავალების
შესრულებისას.
B
 
ჰ

მართკუთხა სამკუთხედის სიმაღლე მის კათეტს წარმოადგენს,

ი
პ

ამიტომ ფართობის წესს ასე ჩამოვაყალიბებთ:

ო
კათეტ

ტ
ე
ნ

a მართკუთხა სამკუთხედის ფართობი უდრის კათეტების

S
უ
ზ

ნამრავლის ნახევარს.
ა
ი

კათეტი S=
C A
b

B შეგახსენებთ პარალელოგრამის ფართობის

C
გამოთვლის წესს:

h S პარალელოგრამის ფართობი ტოლია გვერდისა

და მასზე დაშვებული სიმაღლის ნამრავლის.

A a D
S = a·h
 საშინაო დავალება
გვ. 40 N1; 2.
გვ. 41 N3; 5; 8; 9; 11.
გვ. 42 N 1.
გვ. 43 N 3; 4; 7; 8; 11; 12; 13.
!!!გაითვალისწინეთ,როდესაც გჭირდებათ სიდიდეთა
შედარება ან დალაგება(ზრდადობით,კლებადობით )
ჯერ მონაცემები ერთნაირ ერთეულებში გადაიყვანეთ .
 ვ ი ს
ს თ
ე ბი
დ ღ
რ ა
ა ყუ
ო ბ
დ ლ
მა