BÀI 4

TRIỆU CHỨNG VÀ ĐIỀU TRỊ

BỆNH ĐƯỜNG HÔ HẤP

ThS. DS Phạm Xuân Phúc Nguyên

 ĐIỀU HÒA HÔ HẤP
NGOẠI MÔI
NỘI MÔI TRUNG TÂM
ĐiỀU KHIỂN TT HÔ HẤP

CƠ QUAN
CƠ HÔ HẤP
THỰC HiỆN

V LỒNG NGỰC, PHỔI,

KẾT QUẢ KHÍ MÁU

CÁC RECEPTORS
BỘ PHẬN CẢM NHẬN . CƠ HỌC
. HÓA HỌC
 ĐIỀU HÒA HÔ HẤP

1. TRUNG TÂM HÔ HẤP

• Trung tâm hít vào
• Trung tâm thở ra
• Trung tâm kích thích hô hấp
• Trung tâm gây ngưng thở

PONS

MEDULLA

SPIRAL
CORD
 PACE - MAKER NEURONS
 TRONG VÙNG PHỨC HỢP PRE-BOTZINGER GIỮA NUCLEAUS
AMBIGUUS VÀ LATERAL RETICULAR N. PHÁT NHỊP ĐỀU ĐẶN

GENERATION
-HÍT VÀO:
+ BÌNH THƯỜNG
+ GẮNG SỨC
- THỞ RA
+ BÌNH THƯỜNG
+ GẮNG SỨC
 PHỐI HỢP TỐT
 SUDDEN INFANT DEATH SYNDROME

CƠ HÔ HẤP
2. ĐIỀU HÒA TRUNG TÂM HÔ HẤP
2.1. CÁC YẾU TỐ HÓA HỌC
2.1.1. CÁC VÙNG CẢM ỨNG
-Vùng cảm ứng hóa học ở cuống não
 THỂ CẢNH  IX
 THỂ ĐẠI ĐỘNG MẠCH  X

 LƯU LƯỢNG MÁU CAO: 2000 ml/100gr MÔ/PHÚT NÃO 54 – THẬN :

420
 CHỈ ĐÁP ỨNG VỚI:
 PO2 HÒA TAN
 HẠ HUYẾT ÁP
 NGỘ ĐỘC MÔ
•STASIS O2 – SENSITIVE K CHANNEL – L TYPE CA2+ CHANNEL
•HYPOXIA
•CYANIDE GLOMUS CELL (I)  DOPAMINE  D2 RECEPTOR
OF NERVE ENDINGS  IX,X  IMPULSES  TTHH
•NICOTINE
•LOBELINE
TYPE II
•K+
 HÔ HẤP # CHUYỂN HÓA O2
CO2
PaCO2:
YẾU TỐ CHÍNH
 BAN NGÀY – VẬN ĐỘNG: PaCO2 ± 3 mmHg
 KHI TĂNG CẤP TÍNH TỪ 40 63 mmHg TKPN
TĂNG 10 LẦN
 GIẢM TÁC DỤNG SAU 1-2 NGÀY DO HCO3- ĐƯỢC
BƠM VÀO CSF
 HÔ HẤP # CHUYỂN HÓA O2
CO2
 ĐÁP ỨNG CỦA TTHH/CO2 GIẢM DO:
+ NGỦ
+ GIÀ
+ CÁC YẾU TỐ DI TRUYỀN CHỦNG TỘC
+ THUỐC ỨC CHẾ TTHH
+ TĂNG CÔNG HÔ HẤP

 DÃN PHẾ QUẢN: TĂNG HIỆU QUẢ

KÍCH THÍCH CO2 TÙY NỒNG ĐỘ TRONG KHÍ

1-2% : KHÔNG ẢNH HƯỞNG

5% : TĂNG TKPN
9% : TĂNG TKPN TỐI ĐA

20-30% : HÔN MÊ ĐỘ 3
30-40% : HÔN MÊ ĐỘ 4
40-50% : CHẾT
 PaCO2 TĂNG
 KÍCH THÍCH CHEMO R TRUNG TÂM
 KÍCH THÍCH CHEMO R NGOẠI BIÊN QUA PaCO2 , pH
 NẾU PO2 CŨNG GIẢM, ĐÁP ỨNG CÀNG MẠNH
 pH
pH CÒN 7,1 : TKPN TĂNG 4 LẦN
7,6 : TKPN GIẢM 20%

KÍCH THÍCH : CHEMO R NGOẠI BIÊN

CHEMO R TRUNG TÂM NẾU   NHIỀU
 ĐIỀU CHỈNH THĂNG BẰNG KIỀM TOAN
ẢNH HƯỞNG NGÀY CÀNG MẠNH

LUTEAL PHASE  PROGESTERONE   THÔNG KHÍ

THAI KỲ
 Pa O 2

 PaO2 < 60 mmHg

 LÀM TĂNG THÔNG KHÍ PHẾ NANG LÊN 1,6 LẦN
 KHÔNG QUAN TRỌNG LÚC BÌNH THƯỜNG (TRỪ KHI
VÙNG NÚI CAO)
 QUAN TRỌNG KHI:
+ BỆNH PHỔI NẶNG, MÃN MẤT KÍCH THÍCH PaCO2, pH
+ TRUNG TÂM HÔ HẤP BỊ ỨC CHẾ
 PaO2 KHÔNG KÍCH THÍCH CHEMO R TRUNG TÂM
 CHỈ KÍCH THÍCH THỂ CẢNH, THỂ ĐẠI ĐỘNG MẠCH
DENERVATION CORTICOID CHEMORECEPTOR

 MẤT PHẢN ỨNG VỚI GIẢM PaO2 CHỈ CÒN TÁC DỤNG
ỨC CHẾ TRỰC TIẾP TTHH

 MẤT PHẢN ỨNG VỚI pH: 7,3 - 7,5 CHỈ PHẢN ỨNG
NGOÀI GIỚI HẠN TRÊN

 GIẢM PHẢN ỨNG VỚI PaCO2 < 30 - 35%

 2.1.2. ẢNH HƯỞNG CÁC YẾU TỐ HÓA HỌC

- CO2  1.000% TKP

- pH  400% TKP

- O2  166% TKP

SỰ TƯƠNG TÁC CỦA 3 YẾU TỐ

Composite diagram showing the

interrelated effects of PCO2,
PO2, and pH on alveolar
ventilation.
 2.2. CÁC YẾU TỐ KHÔNG HÓA HỌC

- LUỒNG THẦN KINH TỪ CÁC TRUNG TÂM CAO HƠN

- LUỒNG THẦN KINH TỪ CÁC CẢM THỤ QUAN NGOẠI BIÊN
- LUỒNG THẦN KINH TỪ CÁC CẢM THỤ QUAN CỦA PHỔI
- TỪ TRUNG TÂM VẬN MẠCH
- TỪ CÁC ÁP CẢM THỤ QUAN ÁP SUẤT
- CÁC PHẢN XẠ NỘI TẠNG
- NÓNG
CÁC CẢMTRONG
1.
THỤ
QUAN TỪ
CƠ TRƠN ĐƯỜNG DẪN KHÍ
HỆ HÔ HẤP (1)
CẢM THỤ QUAN CĂNG DÃN – PX HERINGS BREUER

 THEO X
 ỨC CHẾ HÍT VÀO, TĂNG KHI THỞ RA

2. CẢM THỤ QUAN KÍCH THÍCH:

 GIỮA CÁC TẾ BÀO BIỂU MÔ ĐƯỜNG DẪN KHÍ
 DO KHÓI, KHÍ ĐỘC, BỤI, KHÍ LẠNH
 GÂY CO ĐƯỜNG DẪN KHÍ, THỞ NHANH
CÁC CẢM THỤ QUAN TỪ HỆ HÔ HẤP (2)

3. CẢM THỤ QUAN J:

 THÀNH PHẾ NANG, CO THẮT THANH QUẢN
 HOÁ CHẤT TRONG TUẦN HOÀN PHỔI, CĂNG PHỒNG MAO MẠCH PHỔI,
PHÙ MÔ KẼ
 THEO X
 GÂY THỞ NHANH, CẠN  NGƯNG THỞ
 SUY TIM, BỆNH PHỔI MÔ KẼ
CÁC CẢM THỤ QUAN TỪ HỆ HÔ HẤP (2)

5. HỆ GAMMA:

 THOI CƠ
 LIÊN SƯỜN, HOÀNH
 KHÓ THỞ KHI  CÔNG HÔ HẤP
HÔ HẤP
NHÂN TẠO

 THỞ MÁY
 KHÔNG DỤNG CỤ