Μάθημα 3ο

Η ψυχοκινητική ανάπτυξη της

νηπιακής ηλικίας
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (1)
• Τα παιδιά νηπιακής ηλικίας χαρακτηρίζονται ως
υπερκινητικά. Τρέχουν, πηδούν, βρίσκονται σε διαρκή
κίνηση.
• Στο ηλιακό εύρος 2-6 ετών εξελίσσεται η
ψυχοκινητική ανάπτυξη ταχύτατα.
• Σύμμαχος σε αυτό είναι και η ταχύτατη σωματική
ανάπτυξη (βλ. μάθημα 2).
• Όπως είδαμε στο προηγούμενο μάθημα το σώμα του
νηπίου χάνει λίπος, άρα γίνεται πιο λεπτό και αποκτά
δύναμη.
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (2)
• Ο συνδυασμός δύναμης και απώλεια βάρους λόγω
της μείωσης του λίπους οδηγεί στην ευκινησία.
• Η ευκινησία συμβάλλει στην ψυχοκινητική του
ανάπτυξη.
• Ο βρεφονηπιακός & παιδικός σταθμός και σε
συνέχεια το νηπιαγωγείο δίνει την δυνατότητα στο
παιδί προσχολικής ηλικίας να καλλιεργήσει τις
κινητικές του δεξιότητες σε ένα προστατευμένο
πλαίσιο.
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (3)
• Το νήπιο αποκτά μεγαλύτερη ευκαμψία στην εκτέλεση των κινήσεων
• Γίνονται πιο εύκολα χωρίς το νήπιο να καταβάλλει μεγάλη
προσπάθεια, αλλά με μεγάλη αποτελεσματικότητα.
• Η λεπτή κινητικότητα είναι ο συντονισμός των μικρών μυών στα χέρια
και τα δάχτυλα.
• Μερικές από τις βασικότερες δραστηριότητες που απαιτούν καλή
λεπτή κινητικότητα είναι: λαβή μολυβιού, λαβή κουταλιού ή
πιρουνιού, γραφή, ζωγραφική, χρήση ψαλιδιού, πέρασμα χαντρών σε
σκοινί, παζλ, κλείσιμο φερμουάρ και κουμπιών, δέσιμο κορδονιών,
άνοιγμα/κλείσιμο κουτιού με καπάκι, σχεδίαση σχημάτων.
• Η παραπάνω κινητικότητα βρίσκεται στην αρχή της εξέλιξης της, άρα
απαιτείται περισσότερο χρόνος για την εκτέλεση των παραπάνω.
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (4)
Μερικές βασικές ασκήσεις- δραστηριότητες λεπτής κινητικότητας για να πάρετε ιδέες:

• – Πέρασμα χαντρών σε σκοινί

• – Παζλ
• – Ξεφύλλισμα βιβλίων
• – Κρέμασμα ρούχων σε κρεμάστρα
• – Κρέμασμα ρούχων με μανταλάκια
• – Δημιουργία αλυσίδας με συνδετήρες
• – Κολλάζ με διάφορα είδη χαρτονιού αλλά και μικρά αντικείμενα, όπως σπίρτα, βαμβάκι,
φασόλια, πετραδάκια, κοχύλια
• – Βίδωμα και ξεβίδωμα καπακιού σε μπουκάλι
• – Κλείσιμο και άνοιγμα ζακέτας με φερμουάρ
• – Κούμπωμα- ξεκούμπωμα κουμπιών
• – Σχεδίαση κάθετων και οριζόντιων γραμμών
• – Ζωγραφική σε πλαίσιο
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (5)
• – Αντιγραφή απλών σχεδίων
• – Ασκήσεις προγραφής με διακεκομμένες γραμμές
• – Χρήση ψαλιδιού- ζητάμε από το παιδί να κόψει μια ευθεία γραμμή, ζιγκ ζαγκ κλπ
• – Ζωγραφική με δαχτυλομπογιές
• – Παιχνίδι με σβούρες
• – Συνδετήρες γύρω γύρω σε ένα χαρτόνι
• – Το παιδί ρίχνει νερό από ένα ποτήρι σε άλλο
• – Αυτοκόλλητα που κολλάνε και ξεκολλάνε, αρέσουν πολύ στα παιδιά και είναι μια πολύ καλή άσκηση λεπτής
κινητικότητας
• – Περνάμε λαστιχάκια γύρω από ένα μπουκάλι ή ποτήρι
• – Δέσιμο κορδέλας σε φιόγκο ή σε απλό κόμπο
• – Δίπλωμα χαρτιού στα δύο και στα τέσσερα
• – Κόψιμο χαρτιού με τα χέρια σε μικρά κομματάκια
• – Ξύσιμο μολυβιών με ξύστρα
• – Χρήση γόμας για σβήσιμο
• – Πλαστελίνη- αρέσει πολύ στα παιδιά και είναι ιδανική εξάσκηση λεπτής κινητικότητας. Ζητάμε από τα παιδιά
να φτιάξουν κάτι π.χ. έναν ήλιο, ένα τετράγωνο,ένα σπίτι
• Επίσης μια πολύ καλή άσκηση είναι να φτιάξουμε δύο μπαλάκια από πλαστελίνη και να τα στριφογυρίζουν στο
χέρι ή ανά δύο δάχτυλα.
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (6)
• Οι βασικές κινητικές δεξιότητες που αποκτούν τα
νήπια είναι αποτέλεσμα της δικής τους συνεχής
προσπάθειας.
• Βοηθά επίσης η μίμηση άλλων παιδιών, αλλά και οι
γονείς.
• Σημαντικός τομέας της ψυχοκινητικής ανάπτυξης
είναι οι δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης, η
περιποίηση του σώματος, η αυτόνομη λήψη τροφής
εμφανίζουν σταδιακή εξέλιξη και διαμόρφωση.
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (7)
• Κρίσιμο σημείο για την εξέλιξη της
ψυχοκινητικής του ανάπτυξης είναι η
απόκτηση της όρθιας στάσης και της βάδισης
περί το 2ο έτος.
• 3ο έτος μπορεί να ρυθμίζει την κίνηση του, το
βάδισμα, το τρέξιμο με μεγάλη ευκολία και
άνεση.
 Ψυχοκινητική ανάπτυξη (8)
• Το ιχνογράφημα.
• Από 2 ετών μέχρι και 3 ετών το νήπιο είναι σε θέση να
κρατά μολύβι και να κάνει μουτζούρες στην επιφάνεια
της σελίδας.
• Στο 3 έτος είναι σε θέση να αντιγράφει βασικά
σχήματα, όπως είναι ο κύκλος και το τετράγωνο.
• Στα 3 μίση έτη είναι σε θέση να δημιουργήσει μικρά
σχέδια πχ κύκλος μέσα στον κύκλο
• Στα 4-5 μικρά σχέδια που αναπαριστά ζώα,
ανθρώπους, αντικείμενα
 Πλευρίωση
• Η πλευρίωση ορίζεται ως η σαφή προτίμηση του
παιδιού, ποια πλευρά θα χρησιμοποιεί για την
εκτέλεση των κινήσεων.
• Επομένως μπορεί να είναι δεξιά ή αριστερή.
• Απαγορεύεται ο εξαναγκασμός του παιδιού να
γράφει με το δεξί χέρι, αν προτιμά το αριστερό,
έχει αποδεχτεί ότι είναι επιβλαβές.
• Πριν οριστικοποιήθει η πλευριώση, το παιδί
ενδέχεται να χρησιμοποιεί και τα 2 χέρια του.
Πλευρίωση
 Ασκήσεις πλευρίωσεις
• Δώστε στο παιδί σας σκούπα και φαράσι για να σκουπίσει
και παρατηρήστε με πιο χέρι κρατάει την σκούπα και
σκουπίζει
• Με ένα πανάκι μπορεί να σας βοηθήσει να καθαρίσετε τα
τζάμια του σπιτιού.
• Όταν διαβάζει ένα παραμύθι, δείτε με ποιο χέρι ξεφυλλίζει
τις σελίδες.
• Στην ένδυση- απόδυση με ποιο χεράκι ανεβάζει και
κατεβάζει το φερμουάρ;
• Δώστε του να πιει από ένα μπουκαλάκι και δείτε με ποιο
χέρι θα ξεβιδώσει το καπάκι.