შპს მრავალპროფილიანი საზოგადოებრივი კოლეჯი იმედი

მოკლევადიანი პროფესიული მომზადება-

გადამზადების პროგრამა

ფარმაცევტის თანაშემწე

პროგრამის განმახორციელებელი - ნატა ჩხაიძე

 სააფთაქო საქონლის კონტროლი;
 შემომავალი კონტროლი;
 შუალედური კონტროლი;
 საბოლოო კონტროლი;
 ინვენტარიზაცია/შიდა აღწერები - არსი, მიზანი
და შინაარსი;
 სააფთიაქო პროდუქციის მიღებისა და ნაშთის
პერიოდული შემოწმების წესები;
 სააფთიაქო პროდუქციის მიღებისა და ნაშთის
პერიოდული შემოწმებისას სამკურნალო
საშუალებათა სამკურნალწამლო ფორმის,
სერიის და ვარგისობის ვადების მნიშვნელობა;
 სააფთიაქო პროდუქციის თანმხლები
დოკუმენტაცია;
 შეუსაბამო პროდუქციის მართვა.
 სააფთიაქო პროდუქციის მიღებისა და
პერიოდული შემოწმების შედეგების დამუშავება
და ანგარიშის შედგენა;
სააფთიაქო საქონლის კონტროლი იყოფა სამ ეტაპად:
 შემომავალი,
 შუალედური და
 საბოლოო.
შ ე მ ო მ ა ვ ა ლ ი კონტროლი მოიცავს სააფთიაქო საქონლის მიღებისას მისი
შესაბამისობის განსაზღვრას მოთხოვნასთან (თანხმლებ დოკუმენტაციასთან) – მათ
იდენტიფიცირებას, რომელიც მოიცავს შესაბამისობას სახელწოდებაში, დოზაში,
ფორმაში, სერიაში და ვარგისობის ვადაში, რაოდენობაში, შეფუთვის მთლიანობაში.
შ უ ა ლ ე დ უ რ ი კონტროლი მოიცავს შემოსავალში აყვანილი პროდუქციის
კონტროლს მისი დასაწყობების პერიოდში. იგი მოიცავს შიდა აღწერებს, როდესაც
კონტროლდება რაოდენობა, ვადები, განლაგება შესაბამის ადგილას (შენახვის
პირობების გათვალისწინებით), შეფუთვის მთლიანობა.
ს ა ბ ო ლ ო ო კონტროლი მოიცავს სააფთიაქო საქონლის გაცემის დროს კონტროლს,
ამ დროს ფარმაცევტი გასაცემ სააფთიაქო საქონელს, თვითკონტროლის მიზნით,
აკონტოლებს მომხმარებლის თანდასწრებით (ამოწმებს შეფუთვის მთლიანობას,
ვარგისობის ვადას, დოზირებას, სახელწოდებას, რაოდენობას) - ადარებს ფაქტურას.
როგორც ავღნიშნეთ, საბითუმო რეალიზაციის
ობიექტიდან აფთიაქში მოწოდებული
ფარმაცევტული და პარაფარმაცევტული
პროდუქცია გადის შემომავალი კონტროლის
პროცედურას.
ახალი პროდუქცია აფთიაქში შემოდის კანონით
გათვალისწინებული დოკუმენტის თანხლებით,
რომელშიც ზუსტად უნდა იყოს აღრიცხული და
ასახული ახალი პროდუქცია.
ჩამონათვალი უნდა შეიცავდეს პროდუქციის
ზუსტ დასახელებას, საიდენტიფიკაციო კოდს (ან
სერიას), ზუსტ რაოდენობას.
მედიკამენტს მრავალი მახასიათებელი გააჩნია,
ერთიდაიგივე დასახელების პროდუქტი შეიძლება
განსხვავდებოდეს შეფუთვით – რომელიც
განსხვავდება მწარმოებლების მიხედვით,
დოზით, შეფუთვის რაოდენობით N, სერიითა და
აფთიაქის უფლებამოსილი პერსონალი ახდენს მიღებული საქონლის იდენტიფიცირებას
და ახორციელებს შესაბამისობის დადგენას თანხმლები დოკუმენტაციაში მითითებულ
მონაცემებთან.

აფთიაქის უფლებამოსილი პერსონალი ყურადღებით გააკეთოს მიღებული პროდუქციის

ინვენტარიზაცია თანდართული დოკუმენტის მიხედვით, დარწმუნდეს, რომ სასაქონლო
ზედნადებში თუ დანართში ჩამონათვალი ზუსტად შეესაბამება ახალ საქონელს, არ არის
დაზიანებული, შენარჩუნებულია შეფუთვის მთლიანობა (დახეული, გატეხილი,
გაბზარული, ამღვრეული, გაყინული), ტრანსპორტირების დროს არ არის დარღვეული
შენახვის პირობები.
სააფთიაქო პროდუქციის თანხმლებ დოკუმენტაციასთან შესაბამისობის დადგენის
პრინციპებია:
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე მითითებულ სამკურნალო საშუალების სავაჭრო
დასახელებასა და დოკუმენტაციაში მითითებულს შორის შესაბამისობის დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე მითითებულ დოზასა და დოკუმენტაციაში
მითითებულს შორის შესაბამისობის დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე მითითებულ წამლის ფორმასა და
დოკუმენტაციაში მითითებულს შორის შესაბამისობის დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე მითითებულ რაოდენობასა და
დოკუმენტაციაში მითითებულს შორის შესაბამისობის დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე დატანილ სერიასა და დოკუმენტაციაში
მითითებულს შორის შესაბამისობის დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე
არსებულ ვადასა და დოკუმენტაციაში
მითითებულს შორის შესაბამისობის
დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვაზე
მითითებულ მწარმოებლისა და
დოკუმენტაციაში მითითებულს შორის
შესაბამისობის დადგენა;
 სააფთიაქო პროდუქციის რაოდენობის
გაანალიზება თანხმხლებ დოკუმენტაციაში
აფთიაქში მიღებულ მედიკამენტებსა და
სამედიცინო დანიშნულების საგნებს
ახლავს შემდეგი სახის დოკუმენტაცია:
 სასაქონლო ზედნადები (2
ეგზემპლარი),
 მედიკამენტებისა და სამედიცინო
საგნების ჩამონათვალი – გასავლის
ზედდებული (3 ეგზემპლარი),
 სერიული აღრიცხვის ფორმა (2
ეგზემპლარი).
მიღებული დოკუმენტაცია უნდა
დამოწმდეს ბეჭდით და ხელმოწერით.
 სასაქონლო ზედნადებზე ხელის
მოწერა და ბეჭედი ფიქსირდება იქ
სადაც მითითებულია „მიიღო
მყიდველმა“,
 გასავლის ზედდებულზე იქ სადაც
მითითებულია „მიიღო“.
მას შემდეგ რაც აფთიაქის მუშაკი დარწმუნდება,
რომ აფთიაქში შემოსული დოკუმენტიც და
პროდუქციაც მოწესრიგებულია და აკმაყოფილებს
მოთხოვნებს, ადასტურებს ხელმოწერით და
გადასცეს პასუხისმგებელ პირს, რომელიც
ახდენს ახალი პროდუქციის აფთიაქის ნაშთში
ასახვას (შემოსავალში აღების/აყვანის
პროცედურას).
ინკასატორის მეშვეობით შევსებული
დოკუმენტაცია იგზავნება ბუღალტერიაში
შემდეგი თანმიმდევრობით:
1) ერთი სასაქონლო ზედნადები + ერთი
გასავლის ზედდებული (ჩამონათვალი);
2) ერთი სასაქონლო ზედნადები + ერთი
გასავლის ზედდებული (ჩამონათვალი) + ერთი
სერიული აღრიცხვის ფორმა + ანგარიშ-
ფაქტურის დანართი (დაბეგრილი პროდუქციის
არსებობის შემთხვევაში);
ხოლო
NB! გაგზავნილი დოკუმენტაციის ანალოგიური
1 კომპლექტი რჩება აფთიაქში შემდგომი
მითითების
სააფთიაქო მიღებამდე.
საქონლის განთავსებისას (დასაწყობებისას) უნდა გადაკონტროლდეს
კონკრეტული დასახელების ნაშთი რაოდენობრივად და ვადებით
 სააფთიაქო საქონლის ნაშთის კონტროლი შიდა
აღწერების/ინვენტარიზაციის საფუძველზე:
მიუხედავათ იმისა, რომ საქონლის ნაშთი
მუდმივად კონტროლდება, როგორც მისი მიღების
შემდგომ -დასაწყობიბის (განთავსების) დროს,
ასევე გაყიდვის დროს ფარმაცევტის, კოსმეტიკის
კონსულტანტის მიერ (გარდა დიდი რაოდენობით
არსებული სააფთიაქო საქონლისა),
აუცილებებლია აგრეთვე საქონლის ნაშთის
რეგულარული კონტროლი შიდა
აღწერების/ინვენტარიზაციის საფუძველზე. შემოწმება
ხდება ქარხნებისა და პროდუქტების მიხედვით.
აღწერა უნდა გადანაწილდეს ისე, რომ სააფთიაქო
საქონლის ნაშთის სრული აღწერა დასრულდეს
მაქსიმუმ ორი თვის ვადაში (ღამის აფთიაქები თვე
ნახევრის ვადაში, დღის აფთიაქები ორი თვის
ვადაში). შიდა აღწერის/ინვენტარიზაციის
 ინვენტარიზაცია/შიდა აღწერა/ნაშთების პერიოდული კონტროლი:

ინვენტარიზაცია ნიშნავს აღრიცხვას, რომლის მარტივი ფორმულირება შემდეგია:

მიღებულ პროდუქციას – გაყიდული, გაცემული, ჩამოწერილი =
ნაშთს

ეს თემა ბუღალტრული და ფინანსური აღრიცხვის საგანს წარმოადგენს, მაგრამ

აფთიაქში პერსონალის მიერ პერიოდულად მიმდინარეობს არსებული მარაგების
გადამოწმება, აღრიცხვა. ის საშუალებას იძლევა გაკონტროლდეს მარაგები, კიდევ
ერთხელ გადამოწმდეს მუშაობის პროცესში, ხომ არ დაირღვა FIFO–ს პრინციპი
თაროებზე, ხომ არ დაკარგა პროდუქციამ სასაქონლო იერსახე და დავრწმუნდეთ რომ
ნაშთები არის მოწესრიგებული. თუ პროდუქციის აღრიცხვა ხდება კომპიუტერული
სისტემით, ის ყოველთვის იძლევა ინფორმაციას აუცილებელი ნაშთის შესახებ, ამ
დოკუმენტის ამობეჭდვა ადვილია, ხოლო დაბეჭდილი დოკუმენტის საფუძველზე
აფთიაქის თანამშრომელი ატარებს ინვენტარიზაციას. ადარებს დოკუმენტში
მითითებულ დასახელებას და რაოდენობას თაროზე არსებულს. აღწერა ტარდება
როგორც პოზიციურად, ანუ დასახელების მიხედვით, ისე რაოდენობრივად და ვადების
მიხედვით FIFO–ს პრინციპის დასაცავად. ინვენტარიზაციის სიხშირეს და წესს
განსაზღვრავს კომპანია და შიდა სტანდარტი. პრინციპი კი ყოველთვის ერთია:
აფთიაქში შეცდომა დაუშვებელია, ამიტომ ცდომილება ან საეროდ არ უნდა იყოს, ან
უმნიშვნელო. ხელმოწერით დადასტურებულ აღწერის შედეგს აფთიაქის თანამშრომელი
გადასცემს პასუხისმგებელ პირს, რომელიც ადგენს სათანადო ჩანაწერს ან დოკუმენტს.
ცდომილებათა რიცხვისა და სახეობის აღრიცხვა და შესადგენი დოკუმენტის სახეობა
რეგულირდება კომპანიის შიგნით არსებული სტანდარტების შესაბამისად
სააფთიაქო პროდუქციის ნაშთის პერიოდული კონტროლის ძირითადი ეტაპები:
 სააფთიაქო პროდუქციის თეორიული ნაშთის შესახებ დოკუმენტის
შედგენა. )მთავარი ფარმაცევტი (მენეჯერი) ნაშთების შიდა კონტროლისას
ამობეჭდავს შესამოწმებელი საქონლის ჩამონათვალს, მიუთითებს
ფარმაცევტის/ფარმაცევტის თანაშემწისა ან კოსმეტიკის კონსულტანტის
სახელსა და გვარს.)
 სააფთიაქო პროდუქციის თეორიული ნაშთის დოკუმენტის გაანალიზება
სამკურნალო საშუალებების დასახელების, სამკურნალწამლო ფორმის, დოზის,
შეფუთვაში რაოდენობის, სერიისა და ვარგისობის ვადის მიხედვით.
 თეორიულ და ფაქტობრივ ნაშთს/რაოდენობას შორის შესაბამისობის დადგენა;
 თეორიულ და ფაქტობრივ ვარგისობის ვადის შორის შესაბამისობის დადგენა;
 შიდა აღწერები მიმდინარეობისას აგრეთვე კონტროლდება პროდუქციის
შენახვის პირობები და დაშლილ მეორეულ შეფუთვებში პირველადი
 სააფთიაქო
შეფუთვების ვარგისობის
პროდუქციის ვადაც. და
მიღებისა
პერიოდული შემოწმების შედეგების
დამუშავება და ანგარიშის შედგენა.
(სამუშაოს დამთავრებისას ინვენტა-
რიზაციის/შიდა აღწერის ფურცელზე
ფარმაცევტი/ფარმაცევტის თანაშემწე
ან კოსმეტიკის კონსულტანტი
მიუთითებს აღმოჩენილ
 კონტროლის სამივე ეტაპზე ნაშთის გარდა
ყურადსაღებია:

 ყველა პრეპარატს თან უნდა ახლდეს

შესაბამისი გამოყენების ინსტრუქცია ქართულ
ენაზე (მედიკამენტის შეფუთვაში ან ელ.
ვერსიის სახით)
 სააფთიაქო პროდუქციის შეფუთვა უნდა იყოს
ჰერმეტულად დახურული, მთელი, დაზიანების
გარეშე;
 მედიკამენტების შეფუთვაზე მითითებული უნდა
იყოს დასახელება, დოზა, მოცულობა, ვადა,
სერია, რაოდენობა, მწარმოებელი ქარხანა,
შენახვის პირობები;
 პირველად და მეორეულ შეფუთვაზე
მითითებული ინფორმაცია უნდა იყოს
იდენტური;
 ჰოლოგრამის არსებობის შემთხვევაში, იგი
უნდა იყოს მთლიანი, დაზიანების გარეშე;
სააფთიაქო საქონლის კონტროლის დროს ყურადღება უნდა
მიექცეს აგრეთვე შემდეგ საკითხებს:
ფლაკონებში განთანსებული საინფუზიო/საინექციო
ხსნარები და ამპულებში განთავსებული საინექციო
ხსნარები:
 საინფუზიო/საინექციო ხსნარების შესანახი ტარა -
ფლაკონი, ამპულა უნდა იყოს მთელი, დაზიანებისა და
დაბინძურების გარეშე. დაცული უნდა იყოს მათი
ჰერმეტულობა;
 ამპულის და ფლაკონის შიგთავსი უნდა იყოს
ფერშეუცვლელი, გამჭირვალე, შემღვრევის, ნალექისა
და მექანიკური მინარევების გარეშე;
 ამპულირებული ლიოფილიზებული ფხვნილები უნდა
იყოს გამომშრალი;
 ამპულაზე ან მის ეტიკეტზე მითითებული უნდა იყოს
პრეპარატის დასახელება, დოზა, მოცულობა, ვადა,
სერია;
 ფლაკონზე ან მის ეტიკეტზე მითითებული უნდა იყოს
დასახელება, დოზა, მოცულობა, შემადგენლობა, ვადა,
სერია, მწარმოებული ქვეყანა,შენახვის პირობები;
ნაყენები და სიროფები:

 შეფუთვა, მინის ან პლასტმასის

ტარა უნდა იყოს მთელი,
დაზიანების გარეშე;
 მინის ან პლასტმასის ტარა უნდა
იყოს მუქი ფერის, უნდა ჰქონდეს
შესაბამისი ეტიკეტი;
 მინის ან პლასტმასის ტარა უნდა
იყოს ჰერმეტულად დახურული;
 სიროფი უნდა იყოს
ერთგვაროვანი, ბლანტი სითხე,
ნალექისა და შაქრის
კრისტალების გარეშე;
 ნაყენი უნდა იყოს ნალექისა და
მექანიკური მინარევების გარეშე;
ტაბლეტები/კაფსულები/ დრაჟეები:

 შეფუთვაზე
ტაბლეტების/კაფსულების/დრაჟეების
რაოდენობა უნდა შეესაბამებოდეს კოლოფზე
მითითებულ რაოდენობას;
 ტაბლეტი/კაფსულები/ დრაჟეები უნდა იყოს
მთელი, დაზიანების გარეშე, ფერი უნდა
შეესაბამებოდეს ინსტრუქციაში მითითებულ
ტაბლეტის ფერს;
 კაფსულების ჟელატინის ზედაპირი ან უნდა
იყოს დაზიანებული.
სამკურნალო მცენარეები:
 დაცული უნდა იყოს პაკეტის/კოლოფის
ჰერმეტულობა;
 არ უნდა გააჩნდეს მექანიკური
მინარევები;
 სამკურნალო მცენარეული ნედლეული არ
უნდა იყოს დაობებული და
გაუვარგისებული.
მალამოები
 ტუბი ან მინის ტარა უნდა იყოს მთელი დაზიანების
გარეშე;
 მინის ტარას თან უნდა ახლდეს შესაბამისი ეტიკეტი;
 შეფუთვიდან არ უნდა იყოს არანაირი „გამონაჟონი“.

სანთლები
 კოლოფზე მითითებული რაოდენობა უნდა
შეესაბამებოდეს შიგთავსის რაოდენობას;
 სუპპოზიტორიის ზედაპირი უნდა იყოს დაზიანების გარეშე;
 შეფუთვიდან არ უნდა იყოს არანაირი
„გამონაჟონი“.
აეროზოლები
 შეფუთვა და აეროზოლის
ბალონი უნდა იყოს
მთელი, დაზიანების
გარეშე;
 შეფუთვაზე არსებული
ჰოლოგრამა უნდა იყოს
მთელი;
 ბალონის ჰერმეტულობა
უნდა იყოს დაცული;
 რეზინის ნაწარმი
 რეზინის ნაწარმი
აუცილებლად უნდა იყოს
შეფუთული ქაღალდში/
კოლოფში/პოლიეთილენის
პარკში;
 რეზინის საგნები უნდა იყოს
გადაუკეცავ, გასწორებულ
მდომარეობაში;
 უნდა ახლდეს ეტიკეტი,
რომელზედაც მითითებულია
სახელწოდება, ზომა,
მწარმოებელი ქარხანა,
გამოშვების თარიღი და
ვარგისიანობის ვადა;
 რეზინის ნაწარმი
დაფარული უნდა იყოს
ტალკით;
 სასურველია ძვირადღირებული მედიკამენტის
შეფუთვა გაიხსას მომხმარებლის თანხმობის
შემთხვევაში და გადამოწმდეს შიგთავსის
მთლიანობა და შესაბამისობა შეფუთვაზე
მითითებულთან.
 ელექტრონული ან მექანიკური საზომი
საშუალებები, სამედიცინო დანიშნულებისა და
პარაფარმაცევტული სააფთიაქო საქონლის
ტექნიკური მდგომარეობა უნდა გადამოწმდეს
მომხმარებლის თანდასწრებით.
 თუ კონტროლის დროს აღმოჩნდება შეუსაბამობა პროდუქციის ხარისხში (მაგ.:
პროდუქცია ვადაგასულია, აქვს ქარხნული წუნი და ა.შ.) ან სხვა - პროდუქცია
ითვლება შეუსაბამოდ და ის ექვემდებარება რეალიზაციიდან ამოღებას და
იზოლირებულად განთავსებას კარანტინის რეჟიმში (განცალკევებული, მარკირებული
ყუთი წარწერით „კარანტინი. არაგრეთვე
ექვემდებარება აღმოჩენილ
რეალიზაციას“). შეუსაბამობაზე
ფარმაცევტი/ფარმა-ცევტის თანაშემწე
ატყობინებს აფთიაქის მენეჯერს, რომელიც
დაუყოვნებლივ იკვლევს შეუსაბამობის მიზეზებს
და მოქმედებს დადგენილი წესით.
 თუ შეუსაბამობა აღმოჩნდა საქონლის
მიღებისას (შემომავალი კონტროლი) -
პროდუქცია გადადის ანგარიშ-ფაქტურაზე და
დროებით განთავსდება „კარანტინის რეჟიმში“
და შემდგომ უბრუნდება მომწოდებელს,
რომელსაც წინასწარ ეგზავნება რეკლამაცია;
 თუ შეუსაბამობა აღმოჩნდა შუალედური (შიდა
აღწერა) ან საბოლოო კონტროლის (საქონლის
გაცემისას) შემთხვევაში, იგი გადადის
ანგარიშ-ფაქტურაზე და განთავსდება
კარანტინის რეჟიმში (ცალკე ყუთში, რომელსაც
აქვს შესაბამისი მარკირება) და მენეჯერი
იკვლევს შეუსაბამობის მიზეზს.
NB! ანგარიშ-ფაქტურაზე გატანილ, კარანტინის ყუთში განთავსებულ შეუსაბამო
პროდუქციას აუცილებლად უნდა ახლდეს შესაბამისი დოკუმენტი (ამონაბეჭდი)
აფთიაქში მედიკამენტების,
სამედიცინო დანიშნულების
საგნებისა და
პარაფარმაცევტული
პროდუქციის მიღება