1 Ambarlar Ve Yük Donanimlari

....
AMBARLAR VE
YÜKLEME BOŞALTMA
ELAMANLARI
15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 1

AMBARLAR
 Kuru yük gemilerinde yüklerin yüklendiği bölmelere denir.
Yüklerin emniyetli bir şekilde istiflenmesi ve muhafazası için
kullanılır.
 Yük ambarları tabandan kapağa kadar tek veya dip

ambar (LOWER HOLD) ve gladoradan (TWEEN DECK)
oluşarak bölmelide olabilir.
 Ambar tabanının (TANKTOP) altında yakıt tankları ve

balast tankları bulunur. Yakıt tankları merkez hattın
(CENTER LINE) hemen sancak ve iskele tarafında bulunur.
Balast tankları ise yakıt tanklarından sonra başlar ve gemi
bordasına kadar uzanır. Çift cedarlı (DOUBLE SKIN)
gemilerde ise TOPSİDE tankları ile birleşerek güverteye
kadar devem eder.

 Ambar tabanındaki menhol kapakları ile
tanklara giriş sağlanır. Her tankın baş ve kıç olmak
üzere TANKTOP da iki adet menhol kapağı vardır.
 Her ambarın kıç perdesinde sancak ve iskele

alabandaya yakın iki adet sintine kuyusu vardır.
Gladoralı gemilerde ise üst bölmeler devrelerle bu
kuyulara bağlanmıştır.
 Ambar yıkandıktan sonra veya herhangi bir
sebepten ambara sızan sular bu kuyularda
toplanır. Boru devresi ve sintine pompası aracılığı
ile denize basılır.
Sintine devrelerinin kuyu alıcı
tarafında geri döndürmez
(ÇALPARA) valf bulunur.
 Sintine kuyuları, balast ve yalıt
tanklarındaki seviyeleri ölçmek için kullanılan
iskandil boruları ile tankların taşıntı
(OVERFLOW) boru devreleri de ambar
içinden geçer.
 Her ambara baş ve kıç perdeden olmak
üzere güverteden iki giriş vardır.
 Ambarlar, yükün ıslanmaması için su

sızdırmaz (WATERTIGHT) olmalıdır.
Sörveyörler tarafından sızdırmazlık testi
(HOSE TEST) yapılır..

AŞAĞIDA BELİRTİLEN NEDENLERDEN
AMBARLARDA ISLANMA GÖRÜLEBİLİR.
1. AMBAR KAPAK VE GİRİŞ MENHOLLERİNDEN
SU KAÇABİLİR.
2. AMBARDAN GEÇEN BORULARDAN
GELEBİLECEK SIZINTILAR.
3. HAVALANDIRMALARDAN GELEN SIZINTILAR.
4. GEMİ BÜNYESİNİN ÇATLAMASINDAN
KAYNAKLANAN SIZINTILAR.(BORDA, GÜVERTE,
PERDE VE TANKTOP)
5. AMBARLARIN TERLEMESİ SONUCU OLUŞAN
SIZINTILAR.
6. YAĞMUR ALTINDA YAPILAN YÜK-BOŞ.
7. KAPLARLA TAŞINAN SIVI YÜKLERDEN SIZAN
ISLAKLIKLAR.

AMBAR KAPAKLARI
• YÜK İLE İLİŞKİSİ BAKIMINDAN AMBAR
KAPAKLARI;
1. SIZDIRMAZ OLMALI (RAM-NECK)
2. ÇABUK VE KOLAY AÇILIR OLMALI
3. KOLAY İSTİF İÇİN GENİŞ OLMALI
• ÇEŞİTLERİ;
1. PUNTONKAPAKLAR
2. TEKTEL ÇEKMELİ KAPAKLAR (MAC-GREGOR)
3. DÖRT PARÇALI HİDROLİK KAPAKLAR
4. DÖNEREK KATLANAN KAPAKLAR
5. YANA AÇILAN KAPAKLAR

AMBAR KAPAKLARININ BAKIM VE TUTUMU
KAPAKLARIN
Ambara alınan yüklerin taşıma

süresince, teslim alındığı gibi
muhafaza edilmesinde ki rolü çok
büyüktür.
Öncelikli olarak planlı bakım ve

tutum kitabına uyulmalıdır.

KAPAKLARIN SIZDIRMAZLIĞINI MUHAFAZA ETMESİ İÇİN ;
1. KAPAK LASTİKLERİ ZAMANI GELİNCE VEYA YIPRANINCA YENİSİ İLE

DEĞİŞTİRİLMELİ.
2. YANBASKI VE ÜST BİRLEŞTİRME SİĞİLLERİNİN HEPSİ GÖREVİNİ YAPAR
VAZİYETTE TUTULMALI.
3. KAPAKTA OLUŞAN KOROZYONLAR DERİNLEŞMEDEN RASPA EDİLİP
BOYANMALI.
4. İÇTEN HİDROLİK SİSTEMLE AÇILAN KAPAKLARDA YÜKÜN

YAĞLANMAMASI İÇİN GEREKLİ BAKIM YAPILMALI.
5. ANBAR MİZERNASINDA KAPAĞIN OTURDUĞU BÖLÜMLERDEKİ

YIPRANMALAR VE HASARLAR HEMEN ONARILMALI.
6. SU OLUKLARI DAİMA YÜK ARTIKLARI VE DİĞER MADDELERDEN
ARINDIRILMALI.

ÇABUK VE KOLAY AÇILIR
ÖZELLİĞİNİ YİTİRMEMESİ İÇİN ;
1. KAPAK TEKERLEKLERİ BELİRLİ ARALIKLARLA YAĞLANMALI

VE KAYDEDİLMELİDİR.
2. TEKER RAYLARI DAİMA UYGUN KONDİSYONDA OLMALI
3. ZİNCİRLE AÇILIP KAPANAN KAPAKLARDA ZİNCİR BOYLARI
DAİMA EŞİT TUTULMALI.
4. PUNTONLARDAKİ BAĞLANTI ZİNCİRLERİNİNDE BOYLARI EŞİT
OLMALIDIR.
5. AÇMA KAPAMA TELLERİ VE MAKARALARI YAĞLANMALI VE
SAĞLAM OLMALI.

 Kapaklar usulüne uygun hızda
açılıp kapatılmalı. Bu işi
yapmakla Gv.
Lostromosu görevlendirilmeli ve
Gv. Zabiti de kontrol etmelidir.
KAPAK ÜSTÜNE YÜK

ALINACAKSA
“PERMISSIBLE LOAD”
AŞILMAMALIDIR.
AMBARLARININ YÜKE
HAZIRLANMASI
1. AMBAR TEMİZLİĞİ
• AMBARLARIN TEMİZLİĞİ YANİ YÜKE HAZIRLANMASI DENİZ
TAŞIMACILIĞININ ÖNEMLİ AŞAMALARINDAN BİRİDİR.
• AMBARLAR YÜKLEMEYE BAŞLAMADAN ÖNCE (ÖZELLİKLE
TAHIL YÜKLEMELERİNDE) YÜKLEYİCİNİN SÖRVEYÖRLERİ
TARAFINDAN KONTROL EDİLİR.
• AMBARLARA ALINAN YÜKÜN KALİTESİNİN MUHAFAZASI İÇİN
ÇOK ÖNEMLİDİR.
• BUNEDENLERLE AMBARLARIN SÜPÜRÜLMESİ, YIKANMASI,
KURUTULMASI VE HAVALANDIRILMASI GEREKLİ İSE
MUHAKKAK YAPILMALIDIR.

AMBAR TEMİZLEME YÖNTEMLERİ
Ambarların ne derecede temizleneceği
yüklenecek yükün cinsine bağlıdır. Hurda
yüklenecek bir geminin ambarını sadece
süpürmek yeterli iken buğday yüklenecek ise çök
daha titiz ve kapsamlı temizlik yapılmalıdır ve
belkide boyanmalıdır.
KISACASI AMBAR TEMİZLİĞİ ALINACAK

YÜKÜN CİNSİNE VE TAŞIMA
SÖZLEŞMESİNİN BU KONUDAKİ
HÜKÜMLERİNE GÖRE YAPILIR.
AMBAR TEMİZLİĞİ
1. ÖNCELİKLİ OLARAK TEPEDEN TIRNAĞA

SÜPÜRME İŞLEMİ YAPILIR. (BİR ÖNCEKİ YÜKÜN
ATIKLARI VE DİĞER KALINTILAR) AMBAR
MİZERNASI, İNİŞ MENHOLLERİ, POSTA, KEMERE
ARALARI, ALABANDALAR AMBAR TABANI VE
SİNTİNE KUYULARI.
2. HAVA TUTULUR (ÖZELLİKLE AMBAR MİZERNASI VE
KAPAKLARI DREYN KANALLARINA)
3. GEVŞEK PASLAR VE KALKMIŞ BOYALAR KAZINIR
VEYA RASPA YAPILIR VE SÜPÜRÜLÜR.
4. SÜPÜRME SONUCU ÇIKAN ARTIKLAR AMBAR
DIŞINA ALINIR.
5. AMBAR KAPAKLARIDA DAHİL TÜM AMABAR
TAZYİKLİ DENİZ SUYU İLE YIKANIR.

AMBAR TEMİZLİĞİ
6. AMBARDA BİRİKEN DENİZ SUYU SİNTİNE KUYULARI
VASITASI İLE DENİZE BASILIR.
7. EĞER DENİZ SUYUNUN ZARAR VERECEĞİ YÜK
YÜKLENECEK İSE AMBAR SONRA TATLI SU İLEDE
YIKANIR. AMBARIN DENİZ SUYUNUN TUZUNDAN
TAMAMEN ARINIP ARINMADIĞINI TESPİT ETMEK
İÇİN, GÜMÜŞ NİTRAT (Silver Nitrate) ERİYİĞİ
TESTİNE TABİ TUTULUR.
8. SİNTİNE POMPALAR VASITASI İLE BASILDIKTAN
SONRA KUYULARIN İÇİ TAMAMEN KURULANIR VE
SİTİNE KUYUSU KAPAKLARI KANAVİÇELENİR VE
YERLERİNE YERLEŞTİRİLİR.
9. SON OLARAK AMBARLAR TAMAMEN
KURUTULARAK HAVALANDIRILIR.

AMBAR DENETLEMELERİ
 AMBARLARIN YÜKE UYGUN
TEMİZLENİP TEMİZLENMEDİĞİ,
 AMBARLARIN METARYEL OLARAK
SAĞLAMLIĞI,
 BASINÇ TESTİNE TABİ TUTULARAK,
SIZDIRMAZLIK KONTROLÜ,
 AMBARDA ÜREYECEK BAKTERİ VE
BÖCEKLERİ ÖNLEMEK,
 AMBAR ATMOSFERİ.
AMBARLARIN İLAÇLANMASI
• İLAÇLAMA, AMBARLARDA BÖCEK ÜREMESİNE MANİ
OLMAK VEYA MEVCUT BÖCEKLERİ İMHA ETMEK
MAKSADIYLA YAPILIR.
• BÖCEKLENME BAŞLAMADAN ÖNCE, ZEHİRLİ
KİMYASAL GAZ/DUMAN ÜRETİLEREK AMBAR VEYA
YAŞAM MAHALLERİNDEKİ ATMOSFER BÖCEKLERİN
ÜREYEMEYECEĞİ BİR ORTAMA DÖNÜŞTÜRÜLÜR. BU
TÜR İLAÇLAMA YÖNTEMİNE “FUMIGATION”
DENİR.
• BU TÜR İLAÇLAMA PERSONEL SAĞLIĞINA ZARARLI
OLABİLECEĞİ İÇİN PERSONEL GEMİDEN
UZAKLAŞTIRILMALIDIR.

GEMİLERDE KULLANILAN İLAÇ TÜRLERİ
• İLAÇLAMA, KULLANILAN İLACIN KULLANMA

TALİMATINA GÖRE VE UZMAN KİŞİLER
TARAFINDAN YAPILIR. BAZI İLAÇLAR İSE
GEMİ PERSONELİ TARAFINDAN DA
KULLANILABİLİR.
• BAZI İLAÇLAR TAŞINAN YÜKLER ÜZERİNDE
LEKE BIRAKABİLECEĞİNDEN KEHVE VE
KAKAO GİBİ KOKUYA VE LEKEYE KARŞI
HASSAS YÜKLER DİKKATLİ İLAÇLANMALIDIR.

1. AMBARLARA PÜSKÜRTÜLEREK KULLANILAN
A) UÇAN BÖCEKLERE KARŞI KULLANILAN ÇABUK ETKİ YAPAN İLAÇLAR;
PYRETHRINS, BIORESMENTHRIN, DIKLORVOS
B) YÜZEYLERE UYGULANAN, UZUN SÜRE ETKİ YAPABİLEN FAKAT AĞIR TESİR
GÖSTEREN İLAÇLAR;
MALATHION, BROMOPHOS, CARBAYL, FENITROTHION,
CHLOROPYRIPHOS-METHYL, PIRIMIPHOS-METHYL
2. YAŞAM BÖLÜMLERİNDE YEM OLARAK KULLANILAN

A) UÇAN BÖCEKLERE KARŞI KULLANILAN ÇABUK ETKİ YAPAN İLAÇLAR;
PYRETHRINS, BIORESMENTHRIN, DIKLORVOS
B) YÜZEYLERE UYGULANAN, UZUN SÜRE ETKİ YAPABİLEN FAKAT AĞIR TESİR
GÖSTEREN İLAÇLAR;
MALATHION, LINDANE, DIAZINON, FENITROTHION,
CHLOROPYRIPHOS-METHYL, PIRIMIPHOS-METHYL, PROPOXUR,
BENDIOCARB, PERMETHRIN
C) ZARARLI BÖCEKLER İÇİNKULLANILANDİĞER İLAÇLAR;
DIAZINON: SPREY YADA SIVI HALİNDE KULLANILIR. SİVRİSİNEK,
KAKALAK, KARASİNEK İÇİN.
DIELDRIN: SIVI İLAÇTIR. KAKALAK VE SİVRİSİNEK İÇİN.
ALDRIN, METHOPRENE, CHLOROPYRIPHOS-ETYL

3. KEMİRGEN HAYVANLARA KARŞI
KULLANILAN
A) ZEHİRLİ YEMLER ;
HYDROXYCOUMARINS(WARFARIN, FUMARIN,
BRODIFACOUM)
INDANDIONES(PIVAL, DIPHACINONE,
CHLOROPHACINONE)
B) AKUT İLAÇLAR;
(KESKİN ZEHİRLİ YEMLER YADA SOLUSYONLAR)
BARIUM FLUOROACETATE, FLUOROACETAMIDE,
SODIUM FLUOROACETATE, ZINC PHOSPHIDE

4. DEZENFEKTE İLAÇLARI “FUMIGATION”
A) BOŞ AMBARLARDAKİ BÖCEKLER İLE
GEMİLERDEKİ FARELER İÇİN;
CARBON DIOXIDE, NITROGEN, METHYL BROMIDE VE
CO2 KARIŞIMI, METHYL BROMIDE, HYDROGEN
CYADINE, HYDROGEN PHOSPHIDE
B) YÜKLÜ AMBARLAR İÇİN KULLANILAN;
CO2, NITROGEN, METHYL BROMIDE VE CO2 KARIŞIMI,
METHYL BROMIDE, HYDROGEN PHOSPHIDE

HAVALANDIRMA
• Gemiye yüklenen yüklerin aynı kalitede teslim edilebilmesi
için taşıma esnasında ambarların doğru olarak
havalandırılması çok önemlidir.
• Aynı zamanda havalandırma gemi bünyesini korumak
içinde yapılır.
AMBARLARIN HAVALANDIRILMASI, AŞAĞIDA

OLUŞABİLECEK DURUMLAR İÇİN YAPILIR :
* RUTUBET * TERLEME
* YOĞUŞMA * ISINMA
* ZARARLI GAZLAR * KOKULAR
* BUHARLAŞMA * DUMAN

RUTUBET
• YÜKLERİN ÇOĞU ÖZELLİKLE DE YİYECEK MADDELERİ
ÖNEMLİ ISI DEĞİŞİKLİKLERİNDEN HASAR GÖREBİLİR.
• AŞIRI ISINMALAR BAZI YÜKLERİN BOZULMASINA
NEDEN OLABİLECEĞİ GİBİ, SÜRATLİ SICAKLIK
DÜŞMELERİ HAVANIN YOĞUŞMASINA NEDEN
OLABİLİR.
• ATMOSFERDEKİ HAVA SICAKLIĞI İLE AMBAR İÇİNDEKİ
HAVA SICAKLIĞI ARASINDAKİ FARKI YOĞUŞMA
OLMAYACAK ŞEKİLDE YAVAŞÇA DEĞİŞTİRİP FARKI
MİNUMUMA İNDİRMELİYİZ.

• DOYMUŞ HAVA :
BELİRLİ BİR SICAKLIKTA, İÇİNDE MAXİMUM NEM
MİKTARINI YOĞUŞTURMADAN TUTABİLEN HAVADIR.
SICAKLIĞI; DÜŞERSE YOĞUŞUR VE SU OLUR,
ARTARSA DAHA FAZLA NEM TAŞIYABİLİR.
• BAĞIL NEM : ( RELATIVE HUMIDITY )
HAVA İÇİNDEKİ GERÇEK NEM MİKTARININ,
O SICAKLIKTAKİ DOYMUŞ NEM MİKTARINA OLAN
ORANINA DENİR.
• ÖZGÜL NEM :
BELİRLİ BİR HACİMDEKİ KURU HAVA İÇİNDE BULUNAN
NEMİN AĞIRLIĞINA DENİR.
• MUTLAK NEM : ( ABSOLUTE HUMIDITY )
EĞER KURU HAVANIN MİKTARI BİRİM CİNSİNDEN
İFADE EDİLMİŞ VE BUNUN İÇİNDEKİ NEM MİKTARIDA
YİNE BİRİM CİNSİNDEN İFADE EDİLMİŞ İSE BUNA
MUTLAK NEM DENİR.
(1m3 kuru hava içinde 0,001gr nem gibi.)
YOĞUŞMA NOKTASI (ÇİĞ NOKTASI)
“DEW POINT”
HAVANIN İÇİNDE BULUNAN NEMİ YOĞUŞTURMADAN
TUTABİLECEĞİ SICAKLIK DERECESİNE DENİR.
• BU DEĞER AMBARIN HAVALANDIRILMASINA ESAS TEŞKİL EDER.
• AMBAR İÇİNDEKİ HAVA; İÇİNDEKİ NEMİ TUTAMAYACAK KADAR

SOĞURSA BU NEM YOĞUŞARAK GEMİ YÜZEYİNDE VE YÜKLER
ÜZERİNDE SU DAMLACIKLARI OLUŞTURUR. DENİZCİLİKTE BİZ
BUNA TERLEME DİYORUZ.
• TERLEMENİN HASARINI AZALTMAK İÇİN YÜK ALTINA DANEÇ
SERMEK VE AMBARLARI DOĞRU HAVALANDIRMAK ALINACAK
TEDBİRLERDENDİR.

HAVALANDIRMA KURALLARI
EĞER DIŞARIDAKİ HAVANIN YOĞUŞMA NOKTASI,
AMBAR İÇİNDEKİ HAVANIN YOĞUŞMA NOKTASINDAN
DAHA DÜŞÜK VEYA EŞİT İSE HAVALANDIRMA
YAPILIR.
Dhava Dambar Havalandırılır
EĞER DIŞARIDAKİ HAVANIN YOĞUŞMA NOKTASI, AMBAR

İÇİNDEKİ HAVANIN YOĞUŞMA NOKTASINDAN BÜYÜK
İSE HAVALANDIRMA YAPILMAZ.
Dhava Dambar Havalandırılmaz

DEW POINT HESABI
1. DEW POINT HESABINI YAPMAK İÇİN ÖNCE

ORTAMLARIN KURU VE YAŞ TERMOMETRE
(HYGROMETER) SICAKLIK DEĞERLERİNİ
ÖLÇMEK GEREKİR.
2. DAHA SONRA İLGİLİ CETVELLERE

GİRİLEREK DEW POINT DEĞERLERİ
HESAPLANIR.

TABLE 1
TABLE 1

TABLE 2
15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA TABLE 2 44

HESAPLAMA
ÖRNEK 1 : HAVA ( KURU: 18 C YAŞ: 17 C )
AMBAR ( KURU: 21 C YAŞ: 19 C )
D.Hava hesabı; kuru – yaş = 18 – 17 = 1 C (fark)
TABLE 1 ’ DEN : 1 C (fark)
kuru 18 C % 90
TABLE 2 ’ DEN : kuru 18 C 15.4 g/cu.m.
15.4 x % 90 = 13.8 g/cu.m.
TABLE 2 ’ DEN : 13.8 g/cu.m. 16 C
D.Hava = 16 C
D.Ambar hesabı ;
Kuru – Yaş = 21 – 19 = 2 C (fark)

TABLE 1 ’DEN ; 2 C (fark)
kuru 21 C % 82
TABLE 2 ’DEN ; Kuru 21 C 18.4 g/cu.m.

18.4 x % 82 = 15.09 g/cu.m.
TABLE 2 ’DEN ; 15.09g/cu.m. 17.5 C
D.Ambar : 17.5 C
D.Ambar 17.5 C D.Hava 16 C
HAVALANDIRABİLİRİZ.
AMBAR HAVALANDIRMA ŞEKİLLERİ
GENEL OLARAK 3 HAVALANDIRMA SİSTEMİ

BULUNMAKTADIR.
1. TABİ HAVALANDIRMA ;
BU TÜR HAVALANDIRMADA ANA GÜVERTEYE MONTE
EDİLMİŞ VE YÜK KOMPARTIMANLARI İLE İRTİBATLI
MANİKALAR KULLANILIR. MANİKALARIN BİRİ ANBARIN
BAŞ DİĞERİ İSE KIÇ TARAFINA MONTE EDİLMİŞTİR.
BUNLARDAN BİRİ RÜZGAR ÜSTÜNE DİĞERİ İSE
RÜZGAR ALTINA DÖDÜRÜLEREK,YÜK
KOMPARTIMANLARI İÇİNDEKİ HAVA SİRKÜLE EDİLEREK
DEĞİŞTİRİLMEK SURETİ İLE HAVALANDIRMA YAPILIR.
HAVALANDIRMA YAPILMAYACAĞI ZAMAN MANİKALARIN
KLAPELERİ VE KAPELELERİ KAPATILMALIDIR.

TABİ HAVALANDIRMA

2. OTOMATİK HAVALANDIRMA
BU TÜR HAVALANDIRMA ÖZEL SOĞUTULMUŞ
BÖLMELER İÇİN KULLANILAN BİR SİSTEMDİR.
ÖZEL BÖLMENİN ISISI BELİRLİ BİR SICAKLIĞA
ULAŞTIĞINDA SİSTEM OTOMATİK OLARAK
DEVREYE GİRER.
3. MEKANİK HAVALANDIRMA
AMBARLARDAKİ RUTUBET MİKTARINI
KANTROL İÇİN HAVALANDIRMA YERİNE
AMBARLARA HAVA BASAN YADA HAVA EMEN
FANLAR KULLANILIR.

MEKANİK HAVALANDIRMA

BAZI YÜKLERİN HAVALANDIRMASI
DÖKME KÖMÜR YÜKÜ ;

• METAN GAZI ÇIKARIR BUDA HAVA İLE BELİRLİ BİR
ORANDA KARIŞTIĞI ZAMAN BİR KIVILCIM İLE TEMES
EDERSE PATLAR.
• BAZI DÖKME KÖMÜR YÜKLERİDE AMBARDAKİ
OKSİJEN İLE TEMES ETTİĞİ ZAMAN İÇİN İÇİN YANAR.
TAHIL YÜKLERİ ;
• BU YÜKLER UYGUN SICAKLIK VE RUTUBETTE
FİLİZLENİRLER.
• İÇERİDEKİ İLE DIŞARIDAKİ SİCAKLIK FARKININ
MİNUMUMA İNDİRİLMELİDİR.

PİRİNÇ YÜKÜ ;
RUTUBETTEN ÇOK ETKİLENİR, KIZIŞARAK
KOKU ÇIKARIR.
AYRICA KARBANDİOKSİT GAZIDA
ÇIKARDIĞINDAN HAVALANDIRILMADAN
AMBARA GİRİLMEMELİDİR.
TAZE MEYVE YÜKÜ ;
SIK SIK SICAKLIK KONTROLÜ YAPILMALIDIR.
AMBAR İÇİNDEKİ ISIYI DEVEMLI SABİT TUTMAK
GEREKİR.

YÜK DONANIMLARI
• KURU YÜK GEMİLERİNİN ÇOĞU YÜKLEME VE

BOŞALTMA DONANIMLARI İLE DONATILMIŞTIR.
• BUNLAR ;
1. BUMBA DONANIMLARI
2. KREYNLER
3. KONVEYÖR
4. GEMİNİN ÖZEL YAPISINA UYGUN DONANIMLAR.
1.
BUMBA DONANIMLARI
DİREKLER, BUMBALAR, TEL DONANIMLARI,
VİNÇLER, MAKARALAR, BASTİKALAR, PALANGALAR,
KİLİTLER, KAMÇILAR VE KANCALARDAN OLUŞUR.

ÇEŞİTLER;
1. ALAVERA DONANIMI
 DONANIMIN ESASI; BİRİ AMBAR İÇİNDE İŞ GÖRECEK
ŞEKİLDE AMBAR İÇİNE, DİĞERİ RIHTIMDA İŞ
GÖRECEK ŞEKİLDE AYARLANAN VE SABİTLEŞTİRİLEN
İKİ ADET BUMBA İLE BUMBALARI CUNDALARINDA
BULUNAN BASTİKALARDAN GEÇEN BİR KOÇAYA (YÜK
KANCASI) KUMANDA EDEN İKİ AYRI YÜK TELİ
OLUŞTURMAKTADIR.
 BUMBALAR KAZBOYNU(GOOSENECK) VE TOPUK
PİMİ(HEEL PIN) İLE DİREKLERE BAĞLANMIŞTIR.
BUMBANIN DİREĞE BAĞLANDIĞI YERE “ISKAÇA”
DENİR.

2. FARRELL DONANIMI
 ALAVERA DONANIMININ TADİL EDİLMİŞ ŞEKLİDİR.
 DİŞ ABLİ MAPALARI İLE HER İKİ BUMBANIN
MENTEŞELERİ AYNI AYARLANDIKTAN SONRA
BUMBA YÜKSEKLİĞİ DEĞİŞSE BİLE ABLİ BOYU
DEĞİŞMEZ. BU SAYEDE YÜK./TAH. ESNASINDA
MANTİLYA VİNCİ İLE BUMBAYA İSTENİLEN İRTİFA
VERİLEBİLİR. AMBARIN BAŞ İLE KİÇ PERDESİ
ARASINDA İSTENİLEN BÖLGEDE ÇALIŞMA İMKANI
DOĞAR.
 ORTA ABLİ YOKTUR, HER İKİ BUMBANIN HEM YÜK
VİNCİ HEMDE MANTİLYA VİNCİ VARDIR.
 YÜKLEME TAHLİYE DAHA HIZLI YAPILIRVE ANBAR
KAPAKLARI DAHA KOLAY AÇILIP KAPATILIR.

3. EBEL DONANIMI
 FARRELL DONANIMININ GELİŞTİRİLMİŞ ŞEKLİDİR.

 ABLİLERDE VİNÇLERE ALINMIŞTIR.
4. HALLEN DONANIMI
 EN GELİŞMİŞ BUMBA DONANIMIDIR. MODERN
KREYNLERE YAKIN İŞGÖREBİLİR.
 TEK OPERATÖR İLE KULLANILABİLİR.
 UZUN DİREKLER, KERESTE, KONTEYNER, GÜVERTE
YÜKLERİ KOLAYLIKLA ELLEÇLENEBİLİR
 BUMBA KAPASİTESİNE GÖRE 40 TAN’A KADAR YÜK
KALDIRMA OLANAĞI MEVCUTTUR.

5. AĞIR BUMBA
• BU DONANIM GENELDE 30 TON VE DAHA ÜZERİ
YÜKLERİN YÜK./TAH. KULLANILIR.
• BUMBALAR GEREK EBATLARI GEREKSE AĞIRLIKLARI
İTİBARI İLE COK AĞIR VE BÜYÜKTÜRLER.
KULLANILAN BASTİKALAR ÖZEL İMAL EDİLMİŞTİR.
• AĞIR BUMBA KULLANILIRKEN DİKKAT EDİLECEKLER ;
1. GEMİ MEYİLSİZ OLMALIDIR.
2. BALAST TANKLARI YA TAM DOLU YADA TAM BOŞ
OLMALIDIR.
3. BUMBA DİRİSA EDİLECEĞİ ZAMAN ABLİ BOŞLARI İYİCE
ALINMALIDIR.
4. OPERASYON 1.ZABİT NEZARETİNDE YAPILMALIDIR

6. TEK BUMBA DONANIMI
• BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İMKANINA SAHİP

OLAN BU DONANIMLARDA DAHA
HIZLI ÇALIŞMA MÜMKÜN OLUR.
• YÜK KALDIRMA KAPASİTESİ
ARTTIKÇA ÇALIŞMA HIZI DÜŞER.
• İKİ AYRI BUMBA İLE AYNI AMBARA
YÜK./BOŞ. YAPILABİLİR.

EMNİYETLİ ÇALIŞMA MARKASI
• SWL (SAFETY WORKING LOAD)

• YÜK DONANIMINDA KULLANILAN BÜTÜN
ELAMANLARIN ÜZERİRLERİNE VE
BUMBALARA EMNİYETLE ÇALIŞMA GÜCÜNÜN
KAÇ TON OLDUĞUNUN MARKALANMIŞ
OLMASI GEREKİR.
• MUKAVEMET MARKASI BULUNMAYAN KİLİT,
BASTİKA, KANCALAR DONANIMDA
KULLANILMAMALIDIR.

YÜK DONANIMLARININ KONTROLLERİ VE BAKIMI
• YÜK DONANIMINDA KULALNILAN TEL, BASTİKA, KİLİT, KANCA VE

BUMBALARIN DAHA ÖNCE TEST EDİLMİŞ MARKALANMIŞ VE
SERTİFİKALI OLMASI GEREKLİDİR.
• BU ELEMANLARIN TEST ŞEKİLLERİ VE GEÇERLİLİK SÜRELERİ
“CARGO GEAR” KİTABINDA BELİRTİLMİŞ OLMALIDIR.
• GENEL PRENSİP OLARAK YÜK DONANIMLARI KULLANILMADAN
EVVEL İYİCE KONTROL EDİLMELİDİR.
• BU KONTROLÜ 1. ZABİT BİZZAT KENDİ ZAPMALIDIR.
• PERİYODİK BAKIMLARDA İSE DONANIM TAMAMEN DEMONTE
EDİLMELİDİR.
• DONANIMDAKİ ELEMANLARIN ÇABUK VE KOLAY MONTE VE
DEMONTE EDİLMESİNİ SAĞLAYAN EMNİYET PİMİ VE TELLERİNİN
PERİYODİK KONTROLLERİ YAPILMALI VE SAĞLAM OLDUKLARI
TESPİT EDİLMELİ.

YÜK TELLERİ :
 GEMİ LİMANDAN AYRILINCA İLK FIRSATTA
YÜK DONANIM TELLERİ KONTROL EDİLMELİDİR.
 HASAR GÖRMÜŞ, KIRILMIŞ, DİKENLEŞMİŞ
TELLER YENİSİ İLE DEĞİŞTİRİLMELİDİR.
 DONANIMDAKİ TELLER DAİMA ORJİNAL
KALINLIKTA VE ÖZELLİKTE OLMALIDIR.
 SAĞA BÜKÜMLÜ TEL YERİNE SOLA BÜKÜMLÜ
TEL KULLANILMAMALIDIR. (GAM YAPAR)
 TELLER RODASINDAN USULÜNE UYGUN
AÇILMALIDIR.
 TELLERİN DENİZ SUYUNDAN KORUNMASI İÇİN
BELİRLİ ARALIKLARLA GRES İLE
YAĞLANMALIDIR.
BASTİKALAR ;
 ÜZERİNDEKİ MARKALAR DAİMA OKUNUR
DURUMDA VE BAKIMLI OLMALIDIR.
 BASTİKA YANAKLARI, YAĞ KANALLARI VE
BURÇLARIN SAĞLAMLIĞI ĞÖRÜLMELİDİR.
ŞÜPHELENİLDİĞİNDE BASTİKA DEMONTE
EDİLMELİ, DİLLERİ,BURÇLAR, VE YAĞ
KANALLARI İÇERİDEN MUAYENE EDİLMELİDİR.
ÖZELLİKLE ÇALIŞIRKEN SES ÇIKARAN
BASTİKALARDAN ŞÜPHE EDİLMELİDİR.
BELİRLİ ARALIKLARLA YAĞLANMALIDIR.

KİLİTLER :
– KALDIRMA GÜÇLERİ ÜSTÜNE MARKALANMIŞ OLMALI VE
AŞINMIŞ KILİTLER YENİLERİ İLE DEĞİŞTİRİLMELİ.
– BELİRLİ ARALIKLARLA YAĞLANMALI.
YÜK KANCALARI :
– ÜZERLERİNDE MARKALARI BULUNMALI.
– AĞZI AÇILMIŞ YÜK KANCALARI KULLANILMAMALIDIR.
BUMBALAR :
– ÜZERLERİNE EMNİYETLE ÇALIŞMA GÜCÜ MARKALANMALI.
EĞİLMİŞ BUMBALAR ÇALIŞMA GÜCÜNE UYGUN TAKVİYE
EDİLMEDEN KULLANILMAMALIDIR.
– BUMBANIN TOPUĞUNDA MENTEŞEYE TESPİT EDİLDİĞİ YERİN
(ISKAÇA) PAS TUTMASINI ÖNLEMEK AMACI İLE
YAĞLANMALIDIR. AKSİ HALDE YÜK ÜZERİNDE İKEN
KIRILABİLİR.
– BUMBA ÜZERINDE PAS OLUŞMASINA İZİN VERİLMEMELİ, EĞER
OLUŞMUŞ İSEDE , HEMEN RASPA EDİLMELİ VE
BOYANMALIDIR.
YÜK DONANIMINA TESİR EDEN KUVVETLER
 YÜK TELLERİ ARASINDAKİ AÇI ARTTIKÇA TELLERE BİNEN

KUVVET ARTAR, AZALDIKÇA AZALIR.
 TELLERİN DÜŞEY İLE YAPTIĞI AÇI EŞİT İSE TELLERE
BİNEN KUVVET EŞİT OLUR.BU DURUMDAKİ ACI 60
DERECEDEN BÜYÜK OLURSA HER TELE BİNEN KUVVET
YÜKÜN AĞIRLIĞINDAN DAHA BÜYÜK OLUR.
 TEK BUMBALI DONANIMLARDA BUMBA BOYU SABİT
KALIP MANTİLYA YÜKSEKLİĞİ AZALIRSA BUMBAYA BİNEN
YÜK ARTAR.
 BUMBALAR YATAY KONUMDA ORTADAN BEL
VERİRLER. BU KONUMDA İKEN FAZLA YÜK
VURULMAMALIDIR.
 ÜZERİNDE YÜK VARKEN BUMBAYA AŞIRI İRTİFA
VERİLİRSE KAZBOYNU(BUMBA MENTEŞESİ)
KIRILABİLİR.
 ISKAÇAYA FAZLA YÜK BİNMEMESİ İÇİN BUMBA
GEREĞİNDEN FAZLA DİKİLMEMELİDİR.
 YÜK TELLERİ ARASINDAKİ AÇI 120 DERECEYİ
GEÇMEMELİDİR.

KREYNLER
YAPIM MALİYETLERİ DAHA YÜKSEK OLMASINA
RAĞMEN KREYNLER AŞAĞIDAKİ NEDENLERLE
BUMBA DONANIMINA TERCİH EDİLMEKTEDİR.
1. YÜK./BOŞ. SÜRAT.
2. DAHA FAZLA YÜK KALDIRMA KAPASİTESİ.
3. ÇOK KISA SÜREDE ÇALIŞMAYA HAZIRLANABİLMESİ.
4. TEK PERSONELLE KULLANILMASI.
5. İŞLETMECİLİKTE ZAMAN KAYIPLARINI EN AZA İNDİRME.
6. BİR KREYNLE KOMŞU İKİ AMBARA ÇALIŞABİLME.
7. GÜVERTEDE DAHA NETA ALAN BIRAKMASI DOLAYISIYLA
DAHA EMNİYETLİ OLMASI.
8. 360 DERECE DÖNEBİLMESİ.
9. BAKIM KOLAYLIĞI.

• KREYNLERİN GENEL YAPISINDA BİR BUMBA
KOLU İLE BUMBAYA İRTİFA VEREN MANTİLYA
TELİ VARDIR.
• MANTİLYA HALATI BUMBA CUNDASINDA
BULUNAN DİLLİ MAKARADAN GEÇEREK
KREYNİN İÇİNDEKİ BİR VİNÇ TAMBURUNA
BAĞLANIR.
• YÜK TELİDE AYNI MAKARANIN DEĞİŞİK
DİLLERİNDEN GEÇİRİLEREK KREYN İÇİMDE
AYRI BİR VİNÇ TAMBURUNA BAĞLANIR.

KREYNLERİN BAKIMI VE TUTUMU
• “ISM CODE” GEREKLERİNDEN BİRİDE BAKIM TUTUM

İŞLERİNİN PLANLI VE DÜZENLİ YAPILIP KAYDEDİLMESİDİR.
• BUMBA ÜZRİNDEKİ SWL DEĞERİ NET OKUNMALI VE

KULLANIM ESNASINDA KESİNLİKLE AŞILMAMALI.
• YÜK VE MANTİLYA TELLERİNİN DURUMU GÖZLE KONTROL

EDİLMELİ, PLANA UYGUN YAĞLANMALI VE BURGATA
DEGERLERİ ÖLÇÜLÜP KAYDEDİLMELİ.
• KREYNLERİN HİDROLİK SEVİYELERİ HER ZAMAN

MİNUMUM SEVİYENİN ÜZERİNDE OLMALI
• BASTİKA MAKARALARI ÜZERİNDE EMNİYETLİ
ÇALIŞMA YÜKÜ DEĞERLERİ OLMALIDIR. MAKARA
YANAKLARI DEVAMLI KONTROL EDİLMELİ VE SESLİ
ÇALIŞAN PİM BURÇLARINA BAKILARAK
GRESLENMELİDİR.
• YÜK./BOŞ. İŞLERİNDE LİMİT SİVİÇ ANAHTARI 1.ZABİT
TARAFINDAN ALINARAK MUHAFAZA EDİLMELİDİR.
KREYN BUMBALARININ İRTİFA ŞAKÜLLERİ BAKIMLI,
OKUNABİLİR VE TEHLİKE SEKTÖRLERİ KIMIZIYA
BOYANMIŞ OLMALIDIR.
• HERHANGİBİR OLAĞAN DIŞI SES VE VİBRASYON
DUYULDUĞUNDA KULLANIM DURDURULMALI VE
SESİN MAHİYETİ ARAŞTIRILMALI.

TESTLER
• KREYNLERİN YILLIK(ANNUEL) VE 5 YILLIK)

KONTROLLERİ BAĞLI BULUNDUKLARI KLAS
KURULUŞLARI TARAFINDAN YAPILIR.
SONUÇLAR “CARGO GEAR BOOK” A
İŞLENİR.
• YÜK DONANIMLARI YENİ MONTE
EDİLDİĞİNDE, BÜYÜK BİR TAMİR
GEÇİRDİĞİNDE VE HER 5 YILDA BİR KOMPLE
SÖRVEYİ YAPILIR VE TESTE TABİ TUTULUR.

TESTLER
DONANIM S.W.L. TEST AĞIRLIĞI
KREYN 20 TONA KADAR SWL + %25
KREYN 20-50 TON ARASI SWL + 5 TON
KREYN 50 TON ÜZERİ SWL + %10
ZİCİR,KANCA,KOCA SWL nin 2 katı
BASTİKA (TEK DİLLİ) 20 ton akadar SWL nin 4 katı
BASTİKA (ÇOK DİLLİ) 20 ton akadar SWL nin 2 katı
BASTİKA (ÇOK DİLLİ) 20-40 ton arası SWL + 20 TON
BASTİKA (ÇOK DİLLİ) 40 ton üzeri SWL + %50

1 Ambarlar Ve Yük Donanimlari

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

1 Ambarlar Ve Yük Donanimlari

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

....

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 1

 Yük ambarları tabandan kapağa kadar tek veya dip

 Ambar tabanının (TANKTOP) altında yakıt tankları ve

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 2

 Her ambarın kıç perdesinde sancak ve iskele

 Ambarlar, yükün ıslanmaması için su

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 4

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 5

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 6

Ambara alınan yüklerin taşıma

Öncelikli olarak planlı bakım ve

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 16

1. KAPAK LASTİKLERİ ZAMANI GELİNCE VEYA YIPRANINCA YENİSİ İLE

4. İÇTEN HİDROLİK SİSTEMLE AÇILAN KAPAKLARDA YÜKÜN

5. ANBAR MİZERNASINDA KAPAĞIN OTURDUĞU BÖLÜMLERDEKİ

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 17

1. KAPAK TEKERLEKLERİ BELİRLİ ARALIKLARLA YAĞLANMALI

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 18

KAPAK ÜSTÜNE YÜK

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 25

KISACASI AMBAR TEMİZLİĞİ ALINACAK

1. ÖNCELİKLİ OLARAK TEPEDEN TIRNAĞA

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 29

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 30

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 32

• İLAÇLAMA, KULLANILAN İLACIN KULLANMA

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 33

2. YAŞAM BÖLÜMLERİNDE YEM OLARAK KULLANILAN

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 34

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 35

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 36

AMBARLARIN HAVALANDIRILMASI, AŞAĞIDA

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 37

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 38

• BU DEĞER AMBARIN HAVALANDIRILMASINA ESAS TEŞKİL EDER.

• AMBAR İÇİNDEKİ HAVA; İÇİNDEKİ NEMİ TUTAMAYACAK KADAR

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 40

Dhava Dambar Havalandırılır

EĞER DIŞARIDAKİ HAVANIN YOĞUŞMA NOKTASI, AMBAR

Dhava Dambar Havalandırılmaz

1. DEW POINT HESABINI YAPMAK İÇİN ÖNCE

2. DAHA SONRA İLGİLİ CETVELLERE

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 42

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 43

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA TABLE 2 44

Kuru – Yaş = 21 – 19 = 2 C (fark)

TABLE 2 ’DEN ; Kuru 21 C 18.4 g/cu.m.

D.Ambar 17.5 C D.Hava 16 C

GENEL OLARAK 3 HAVALANDIRMA SİSTEMİ

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 47

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 48

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 49

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 50

DÖKME KÖMÜR YÜKÜ ;

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 51

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 52

• KURU YÜK GEMİLERİNİN ÇOĞU YÜKLEME VE

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 53

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 54

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 59

 FARRELL DONANIMININ GELİŞTİRİLMİŞ ŞEKLİDİR.

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 61

15.04.2022 Kpt. M.Cenk BAYKARA 64