PENTADBIRAN DAN

PENGURUSAN TANAH WAKAF

1
2 STRUKTUR PENGURUSAN WAKAF DI
MALAYSIA
Senarai II, Senarai Negeri,
HAL EHWAL ISLAM Jadual Kesembilan,
Perlembagaan
Persekutuan

SULTAN / RAJA

MAJLIS AGAMA ISLAM NEGERI –
PEMEGANG AMANAH TUNGGAL
(MAIN)
JAWHAR
- Membantu MAIN
- Memperkasakan MAIN
- Rakan strategik
3
PUNCA KUASA

“Hukum Syarak dan

undang-undang diri
dan keluarga bagi
orang yang menganut
agama Islam, termasuk
Fasal (2) perkara 74
Hukum Syarak
dibaca bersama
berhubung dengan
butiran 1, Senarai II
wakaf Islam dan
Hal ehwal berkaitan Senarai Negeri, Jadual
takrif… keanggotaan,
agama terletak Kesembilan, MAIN merupakan
penyusunan, dan acara
sepenuhnya di bawah Perlembagaan pemegang amanah
bagi Mahkamah-
kuasa Sultan di setiap Persekutuan yang tunggal.
mahkamah Syariah
Negeri diletakkan di bawah
yang akan mempunyai
bidang kuasa negeri-
bidang kuasa hanya ke
negeri di Malaysia. Ia
atas orang-orang yang
memperuntukan;
menganut agama Islam
dan hanya mengenai
mana-mana perkara
yang termasuk dalam
perenggan ini…
4 JENIS PERUNDANGAN WAKAF

Enakmen Pentadbiran Agama Islam

Enakmen Wakaf Negeri

Kaedah-kaedah Wakaf

KTN
 5 PENDAFTARAN TANAH WAKAF
Pemilikan adalah perkara pokok di atas sekeping tanah.

Khalifah Umar Al-Khatab pernah mengutus wakilnya ke Kuffah

bagi menyelesaikan masalah pemilikan tanah dengan cara
mengukur bahagian tanah bagi menentukan sempadan masing-
 LATAR masing.

BELAKANG
Ini selaras dengan perundangan tanah di Malaysia yang
berasaskan sistem Torrens iaitu hakmilik yang tidak boleh
disangkal dan tuan tanah yang didaftarkan mempunyai
hakmutlak ke atas hartanah tersebut.

Oleh itu adalah penting tanah wakaf didaftarkan dan

mempunyai pemilikan bagi membolehkan MAIN mendapatkan
hak pemilikan ke atas tanah wakaf dan sebagai bukti
ketuanpunyaan tanah wakaf.
6 KAEDAH PENDAFTARAN TANAH WAKAF

• Tanah wakaf mempunyai kedudukan yang istimewa dalam Kanun Tanah Negara (KTN). Seksyen 4(2)
menyatakan : Kecuali setakat mana yang diperuntukan dengan nyata sebaliknya, tiada apa jua dalam
Akta ini hendaklah menyentuh peruntukan-peruntukan:

• (e) mana-mana undang-undang buat masa itu berkuatkuasa berhubungan dengan wakaf atau baitulmal

• Pengertian wakaf dalam seksyen 5 KTN “Amanah” tidak termasuk wakaf yang diwujudkan selaras
dengan prinsip-prinsip hukum syarak.

• Pentadbiran tanah wakaf mempunyai undang-undang dan tatacara tersendiri dan selaras dengan
prinsip hukum syarak.
7

KAEDAH PENDAFTARAN
TANAH WAKAF DI
SELANGOR
 1. PINDAHMILIK MELALUI BORANG PINDAHMILIK (BORANG 14A)
8
Secara pindahmilik dimana pewakaf dikehendaki mengisi borang
14 A untuk diserahkan kepada Pentadbir Tanah untuk tujuan mendaftarkan
nama MAIS di dalam hakmilik.

ENAKMEN
WAKAF
NEGERI
SELANGOR

SALINAN
CUKAI BORANG SALINAN KAD
TANAH/TAKSI
R 14A PENGENALAN

HAKMILIK
ASAL
 1. CONTOH BORANG PINDAHMILIK (BORANG 14A)
9
 1. CONTOH HAKMILIK YANG TELAH DIDAFTARKAN KE ATAS NAMA
10 MAIS MELALUI 14A
 2. SERAH DAN BERIMILIK SEMULA MELALUI KAEDAH
11 PEMBERIMILIKAN TANAH MELALUI JADUAL 1

Penyerahan sebahagian atau keseluruhan tanah dimana pewakaf diminta

untuk menyerah tanah (surrender) kepada Pihak Berkuasa Negeri. Selepas
penyerahan diluluskan MAIS hendaklah memohon pemberimilikan Tanah
Kerajaan sebagai tanah wakaf

ENAKMEN
WAKAF
NEGERI
SELANGOR

SURAT
SOKONGAN JADUA SALINAN KAD
PENGENALAN
DARIPADA
PDT L1

PELAN
12 2. CONTOH SURAT SOKONGAN DARI PEJABAT TANAH DAN DAERAH
13 2. CONTOH BORANG JADUAL 1
 2. CONTOH HAKMILIK YANG DIDAFTARKAN KE ATAS NAMA MAIS
14 MELALUI JADUAL 1
15 3. PELETAKHAKAN BERKANUN (416C)

Peletakhakan berkanun iaitu MAIS memohon kepada Pentadbir Tanah secara

peletakhakan berkanun ke atas tanah berimilik melalui borang dan dokumen
yang ditentukan.

Pekeliling Ketua Pengarah Tanah Dan Galian Persekutuan Bil 8/1999 Peletakhakan
Berkanun Tanah Wakaf Di bawah Kanun Tanah Negara telah dibatalkan dan digantikan
dengan Pekeliling Ketua Pengarah Tanah Dan Galian Persekutuan Bil 1/2022 Kaedah-
kaedah untuk memberi kesan kepada pewakafan tanah di bawah Kananun Tanah Negara

Perlaksanaan Pendaftaran secara Peletakhakan di Selangor bermula tahun 2021

16 3. PELETAKHAKAN BERKANUN (416C)

BORANG
WAKAF
(BORANG A)

SALINAN
ENAKMEN KAD
WAKAF PENGENALA

416C
N

CUKAI
GERAN ASAL
TANAH
17 3. CONTOH BORANG PERMOHONAN MEWUJUDKAN WAKAF
(BORANG A)
 3. CONTOH HAKMILIK YANG DIDAFTARKAN KE ATAS NAMA MAIS
18 MELALUI PERLETAKHAKAN BERKANUN (416C)
19 PERBANDINGAN KAEDAH PENDAFTARAN TANAH WAKAF

BORANG 14A JADUAL 1 416C

• Perlu hadir ke PDT untuk • Perlu sokongan PDT. • Tiada bayaran yang
menandatangi dokumen ditetapkan.
pindahmilik dihadapan
Pentadbir Tanah. • Ada bayaran
• Tiada bayaran.
• Dikenakan bayaran • Perlu kelulusan
mengikut nilaian tanah. MMKN • Mudah

• Melibatkan prosedur • Tempoh 3 – 6 bulan. • Tempoh 2 -3 minggu.

LHDN.

• Perlu mendapatkan
“”Consent”.

• Tempoh 3 – 6 bulan
20 PROSES KERJA PENDAFTARAN TANAH
WAKAF
Terima
permohonan Kelulusan Ketua
Siasatan hartanah
melalui Borang Pendaftar Wakaf
Hasrat Wakaf

Proses perekodan
Penyediaan
data tanah wakaf di
Proses pendaftaran Dokumen
GIS dan Buku
pindahmilik
Daftar
21 ISU DAN CABARAN PENDAFTARAN TANAH WAKAF

Prosedur Pejabat Tanah yang tidak selaras dan berubah-rubah mengikut

pemahaman pegawai.

Hakmilik asal yang tidak dapat dikesan disebabkan perkongsian pemilik yang
ramai.

Hartanah yang diwakafkan hanya melibatkan sebahagian hartanah pewakaf

dan keluasan yang kecil.
22
Pindahmilik yang melibatkan hakmilik strata tidak boleh menggunakan
kaedah Peletakhakan

Tiada kaedah dan senarai semak yang seragam bagi memudahkan proses
pendaftaran dilaksanakan

Tiada keistimewaan pendaftaran tanah wakaf di kaunter agensi-agensi

yang berkaitan
23 SYOR PENYELESAIAN ISU PENDAFTARAN TANAH WAKAF

3
• Mewujudkan
2 kerjasama di
antara agensi
• Memberikan
1 penerangan
bagi
mengurangkan
berkenaan birokrasi
• Mewujudkan pendaftaran di
Akta atau agensi yang
pekeliling yang berkaitan bagi
jelas bagi mewujudkan
pendaftaran keseragaman
tanah wakaf
24 STATISTIK PENDAFTARAN TANAH WAKAF
SEHINGGA SEPTEMBER 2022 DI SELANGOR

LAPORAN
BIL. PERKARA
FAIL EKAR

TANAH YANG TELAH DAFTAR ATAS

1. 1389 1500.412116
NAMA MAIS

2. TANAH YANG MASIH DALAM PROSES 418 1696.1698

JUMLAH KESELURUHAN TANAH

3. 1807 3196.581916
WAKAF
25

SEKIAN TERIMA KASIH