Kako započeti

posao u ruralnom
turizmu Bosne i
Hercegovine
Milena Ljubičić,
15.04.2021.
Tuli, Trebinje

Slike: Ruba Velagić

Ruralni turizam u BiH

 Osnovne karakteristike
 Ko su gosti?
 Šta traže gosti?
 Seoska domaćinstva u turizmu?
Zašto legalizovati
poslovanje?

Zakonska obaveza

Promocija i prodaja

Podrška
 Pravni okvir za seoska domaćisntva u
turizmu u BiH

Pravni okvir sa Republiku Srpsku

• Pravilnik o pružanju ugostiteljskih usluga u objektu
seoskog turizma
Pravni okvir za Federaciju BiH
• Pravilnik o pružanju ugostiteljskih usluga u seoskom
domaćinstvu
• Soba, apartman, kamp, vinotočje/ kušaonica, izletište
• !!! Domaćinstvo ≠ Seosko domaćinstvo
Koje usluge mogu pružati
seoska domaćinstva u
turizmu u BiH
Usluga pripreme i
Usluga smještaja služenja hrane i
pića

Usluga ishrane za Prodaja proizvoda

goste koji ne iz
koriste usluge sopstvene/vlastite
smještaja proizvodnje

Aktivnosti u i na
domaćinstvu, u
okruženju
 Usluge domaćinstva RS vs FBiH
Domaćinstva u RS
• Usluga smještaja u sobi i apartmanu
• Usluga pripremanja i usluživanja hrane i
pića od proizvoda iz sopstvene
proizvodnje
• Prodaja ručno proizvedenih proizvoda
• Promocija lokalnih i tradicionalnih
proizvoda
• Iznajmljivanje konja za jahanje
• Organizacija aktivnosti lova i ribolova,
pješačkih ture, branje gljiva, ljekovitog i
šumskog bilja, berbe sezonskog voća i
povrća, ubiranje ljetine i sl.
Domaćinstva u FBiH
• Usluge smještaja u sobi, apartmanu i
kampu,
• Usluge pripremanja i usluživanja hrane i
pića iz sopstvene proizvodnje
• Usluge degustacije vina/ rakija,
narezaka i namaza izletnicima
• Prodaja narodnih rukotvorina
• Organizacija aktivnosti upoznavanja
nasljeđa, načina života i tradicionalne
kulture seoskih područja
 Registracija seoskog domaćinstva u
turizmu

Registracija u
Registracija u RS
FBIH
• Ugovor sa turističkom • Federalno ministarstvo
organizacijom, turističkom okoliša i turizma ili
agencijom ili drugim • jedinice lokalne
pravnim licem. samouprave (opština)
• Predavanje ugovora u APIF • Zahtjev za registraciju i
i zahtjev za potvrdu prateća dokumentacija
Kategorizacija (FBiH)
Pravilnik o razvrstavanju, minimalnim uslovima i kategorizaciji objekata u kojima
se pružaju ugostiteljske usluge u seoskom domaćinstvu

Uslovi za razvrstavanje i dobijanje dozvole za rad

• Opšti minimalni uslovi

• Opšti i minimalni uslovi za vrstu
• Uslovi za kategoriju

Proces kategorizacije - zahtjev, taksa i dokumentacija, dokazi o

• državljanstvu, poslovnoj sposobnosti, vlasništvu, sloboda obavljanja djelatnosti

• Ispunjavanju minimalnih uslova i uslova za kategoriju
• Podaci o broju i površinama smještajnih jedinica

! Obilazak komisije za kategorizaciju i izdavanje rješenja

Uslovi za domaćinstva
Opšti uslovi za uređenje domaćinstva
• Nesmetano i sigurno kretanje gostiju
• Vanjski prostor i okolina domaćinstva
• Unutrašnje uređenje objekta - Čistoća i opšte stanje i uslovi

Uslovi za pružanje usluga smještaja

• Površine i klasifikacije smještajnih jedinica
• Opremanje i uređenje
• prostora za spavanje
• prostora za boravak
• prostora za ručanje
• prostora za kuhanje
• Sanitarni čvorovi u smještajnim jednicama

Uslovi za služenje hrane i pića

• Prostor za pripremu jela
• Prostor za služenje hrane i pića
• Prostor za čuvanje namirnica i pića
• Sanitarni čvorovi uz prostore za služenje hrane
 Obaveze iz poslovanja
RS FBiH
Označavanje objekta - +
Cjenovnik + +*
Normativi jela i pića + +*
Izdavanje računa za pružene usluge -* +
Vođenje evidencije gostiju + +
Prijava i odjava boravka gostiju i stranaca + +
Plaćanje poreza na dohodak + +
Plaćanje boravišne takse - +
Plaćanje turističke članarine - +
Smjernice za
poslovanje
Plasman i promocija

Preporuka (od usta do usta)

Posrednici i partneri

Mediji, sajmovi, štampani

materijali

Inernet
Pozitivni i negativni
aspekti bavljenja
seoskim turizmom
Pozitivni aspekti

• Dodatni prihodi
• Lakši plasman poljoprivrednih i
zanatskih proizvoda
• Nova upotrebna vrijednost objekata i
prostora u domaćinstvu

Negativni aspekti

• Smanjenje privatnosti
• Povećanje obaveza
• Dodatna ulaganja
 Kako do
zadovoljnog gosta
Prije dolaska

Doček

Tokom boravka

Ispraćaj

Po odlasku
 Održivi razvoj i
EU perspektiva

 Održivi razvoj (ruralnog) turizma

 Destinacijski pristup
 Saradnja, umrežavanje i
udruživanje
 Certificiranje i standardi
kvaliteta
Pitanja?
Hvala na pažnji