Professional Documents
Culture Documents
45.0%
43.7%
43.0% 42.9%
20.0%
10.0%
0.0%
n o k g ar diri ang ang ber ngi oso do ggo uan rjo rto ang juk iun tan awi oro ban gan i
sik alan ang san nep dir litar lang ggo uan rto iun aya atu mur
cita rog gale gun Blit e al aj a on n r a e b n d e g g u n r e k p a e n r e d b B Ti
Pa ono eng nga K M
u m m w i o k
Je yuw ndo itub bol Pasu Sid ojo Jom Ng
a a
M Ma
g N
one T
m
o G ng am ek um ta K ta B Ma boli asu jok Ma ura ota
e
a
P u L n j a a S m S o a P o a S K Jaw
Tr Tul Ba Bo S Pro M Bo L B Pa Ko K t o t
Ko a Pr ota ta M Ko ota
t K Ko K
Ko
3
Proporsi Penyakit Jantung yang didiagnosis Dokter
di Jawa Timur Riskesdas 2018
3.0%
2.6%
2.5% 2.5%
2.3%
1.2% 1.2%
1.1% 1.1%
1.1%
1.0% 1.0%
0.9%
0.7%
0.6% 0.6%
0.5%
0.0%
n o k g ar iri g g r gi o o o n jo o g k n n i o n n ik n g n p iri ar g o n o n a u r
cita rog gale gun Blit ed alan ajan mbe an wos ond ingg rua oar kert ban anju adiu eta gaw gor uba nga res kala pan kasa ene ed Blit alan ingg rua kert adiu bay Bat imu
a o g a K w l u g N e T o G g K l u a a T
P on en ng M um Je yu ndo itub bo Pas Sid ojo Jom Ng M Ma jo
n m n Sam me um ta ota a M bo Pas ojo a M Sur ot a
P Tr Tulu L an o S r o M Bo La Ba Pa S Ko K ot r o a M ot t a K Jaw
B B P K aP t a K Ko
t Ko Kot
Ko
4
Proporsi Penyakit Ginjal kronis sakit selama 3 bulan berturut turut di
Jawa Timur Riskesdas 2018
0.9%
0.8% 0.8%
0.7%
0.6%
0.5% 0.5%
0.5%
0.5% 0.5% 0.5%
0.4%
0.4% 0.4% 0.4% 0.4% 0.4%
0.4%
0.3%
0.3% 0.3%
0.3% 0.3% 0.3%
0.3% 0.3% 0.3% 0.3% 0.3%
0.3%
0.2% 0.2%
0.2% 0.2% 0.2%
0.2% 0.2% 0.2% 0.2%
0.2% 0.2% 0.2%
0.1%
0.1%
0.1%
5
Proporsi Pasien Kanker yang didiagnosis oleh Dokter di Jawa Timur
Riskesdas 2018
0.5%
0.4%
0.4%
0.4%
0.4%
0.3%
0.3%
0.3%
0.3%
0.3% 0.3% 0.3%
0.3%
0.3%
0.3%
0.2%
0.2%
0.2% 0.2% 0.2%
0.2% 0.2% 0.2% 0.2%
0.2% 0.2%
0.2% 0.2%
0.2% 0.2% 0.2%
0.2% 0.2%
0.1% 0.1% 0.1%
0.1% 0.1%
0.1% 0.1% 0.1% 0.1%
0.1% 0.1%
0.0%
n o k g r ri g g r gi o o o n jo o g k n n i o n n ik n g n p ri r g o n o n a u r
cita rog gale gun Blita edi alan ajan mbe an wos ond ingg rua oar kert ban anju diu geta gaw gor uba nga res kala pan asa ene edi Blita alan ingg rua kert diu bay Bat imu
Pa ono eng nga K M m Je yuw do tub bol asu Sid ojo Jom Ng a
M Ma N ne T o G ng am ek m a K ta M ol su jo Ma ra ta a T
P Tr ulu Lu an o n Si r o P M o jo Lam B a S
Pam Su Kot Ko ota rob a Pa Mo ota a Su Ko Jaw
T B B P B K aP t a K Kot
o t Ko Kot
K
6
Proporsi Pasien Asma yang didiagnosis oleh Dokter di Jawa Timur
6.0%
Riskesdas 2018
5.0% 4.8%
4.7% 4.7%
1.0%
0.0%
n o k g r ri g g r gi o o o n jo o g k n n i o n n ik n g n p ri r g o n o n a u r
cita rog gale gun Blita edi alan ajan mbe an wos ond ingg rua oar kert ban anju diu geta gaw gor uba nga res kala pan asa ene edi Blita alan ingg rua kert diu bay Bat imu
a o g a K e w l u o g a N e T o G g k K l u a a a T
P on en ng M um J yu do tub bo Pas Sid oj Jom N M Ma on m n Sam me Sum ta ota a M bo Pas ojo a M Sur ot wa
P Tr ulu L an Bon Si Pro M oj La Ba Pa Ko K t o M ot ta K Ja
T B B Ko a Pr ota ta K Ko
t K Ko
Ko
7
FAKTOR RISIKO BERSAMA PENYAKIT TIDAK
MENULAR
DIET TIDAK SEHAT
AKTIFITAS FISIK KURANG
MEROKOK ALKOHOL
Proporsi Penduduk Kurus (IMT) Jawa Timur
Riskesdas 2018
18.0%
16.0% 15.6%
14.0% 13.8%
13.4%
12.6%
12.3%
12.0% 11.7% 11.7%
11.4%11.4% 11.3%
10.6%
10.2% 10.2%
10.0% 9.8%
9.3% 9.3% 9.1% 9.2% 9.3%
9.0%
8.7% 8.7% 8.6%
8.3% 8.2% 8.4% 8.5%
8.0% 7.6% 7.8% 7.6%
7.4% 7.6% 7.1% 7.1%
7.0%
6.6%
6.3%
6.0% 5.4% 5.5%
4.0%
2.0%
0.0%
0.0%
an go lek ng tar iri ng ng er ngi so do go an rjo to ng juk un an wi ro an an sik lan ang san ep diri itar ang ggo uan rto iun aya atu ur
cit oro gga agu Bli Ked ala aja mb wa wo bon ling uru doa ker ba gan adi get Nga ego Tub ong Gre gka p a n e l l n r e d b B im
a
P on en n g M um Je yu do u
bo as Si jo Jom N M a on m n am ek ume ta K ta B Ma boli asu jok Ma ura ota a T
t o M j a S m a o
P Tr ulu L n
Ba Bo
n Si
Pr
o P M Bo La B Pa S Ko Ko ot Pro ta P M ota ta S K Jaw
T K a o t a K Ko
t K Ko
Ko
14
.~.!:.:
••• :
•:
RI~j.'tE5:9AS
~:.··2018
20
15 13.75
10.9
10 8.4
0
BB LEBIH OBESITAS
2013 2018
Indikator berat badan lebih dewasa yaitu IMT ≥25,0 s/d Indikator berat badan lebih dewasa yaitu IMT ≥
<27,0 27,0
Proporsi Penduduk Obesitas (IMT) Jawa Timur
Riskesdas 2018
35.0%
31.9% 32.1%
30.8%
29.7% 29.8%
30.0% 29.2%
28.0% 28.0%
26.9% 26.7%
25.0% 24.8% 25.2%
25.0% 24.5% 24.6%
23.5% 23.9%
22.6% 22.6%22.6% 22.2% 22.4%
21.6% 21.4%
20.5% 20.4%
20.0% 19.5% 19.6%
18.4%
17.8%
16.2%16.5% 16.7% 16.5%16.1% 16.5%
15.3% 15.7%
15.1%
15.0%
10.0%
5.0%
0.0%
n o k g ar iri g g r gi o o o n jo o g k n n i o n n ik n g n p iri ar g o n o n a u r
cita rog gale gun Blit ed alan ajan mbe an wos ond ingg rua oar kert ban anju adiu eta gaw gor uba nga res kala pan kasa ene ed Blit alan ingg rua kert adiu bay Bat imu
Pa ono eng nga K M g ra
m Je yuw ndo itub bol Pasu Sid ojo Jom Ng M Ma N ne
jo
T
am
o G ng am e K a
m Sum ota Kot ta M obo Pa
l su jo
o ta M Su Kot wa
a T
P Tr Tulu Lu an o S r o M o L Ba S a K o r a M a a
B B P B P K a P ot a Ko Kot J
o t K Kot
K
16
Proporsi Penduduk Obesitas Sentral Jawa Timur
Riskesdas 2018
50.0%
45.0% 44.3%
41.7%
40.5% 40.8%40.1%
39.9% 39.5%
40.0% 38.5%
36.6% 36.2%
35.0% 34.5%
32.7% 33.4% 32.6% 32.6%
31.3%
29.6% 30.3% 30.2% 30.4%
30.0% 28.9%28.7%29.5% 28.4%
28.1%
26.5% 27.3%
25.8% 25.5% 25.2% 25.7%
24.7% 25.0% 24.5%
25.0%
22.8%
21.5%
20.3% 20.6%
20.0% 18.2%
15.0%
10.0%
5.0%
0.0%
n o k g r ri g g r gi o o o n jo o g k n n i o n n ik n g n p ri r g o n o n a u r
cita rog gale gun Blita edi alan ajan mbe an wos ond ingg rua oar kert ban anju diu geta gaw gor uba nga res kala pan asa ene edi Blita alan ingg rua kert diu bay Bat imu
a o g a K e w l u a N e T o G g k K l u a a a T
P on en ng M um J yu do tub bo Pas Sid ojo Jom Ng M Ma on m n Sam me Sum ta ota a M bo Pas ojo a M Sur ot wa
P Tr ulu L an Bon Si Pro M Boj La Ba Pa Ko K Kot Pro ta a M ot ta K Ja
T B o ot K Ko
ta K K
Ko
17
Proporsi Perokok (setiap hari) di Jawa Timur
35.0% Riskesdas 2018
29.9%
30.0%
28.1%27.9% 28.1%28.5% 28.2%
27.1%
26.3%
25.7%
25.0% 24.1% 24.6%
23.6% 23.9% 23.5% 24.0% 23.9%
23.1% 22.9% 23.1% 23.3%23.5% 23.3%
22.6%22.7%22.9%22.5% 22.9% 22.7%
21.7% 22.1%
21.3%
20.5% 20.3% 20.7%
19.6%19.8% 20.0%
20.0% 18.8% 18.9%
15.0%
10.0%
5.0%
0.0%
n o k g ar iri g g er gi o o o n j o to g k n n wi ro n n ik n g n p iri ar g o n to n a tu u r
ic ta rog gale gu n Blit ed alan jan mb an wo s on d ingg ru a oar ker b an nju diu eta ga go uba nga res kala pan asa ene ed Blit alan ingg rua ker d iu bay Ba im
Pa ono n g nga K a w
Je yu do ub bo l asu Sid o jo om Ng M a a g N n e T o G k K l u a a T
e M um
n it P J M
a
j o a m a ng Sam me Sum ta ota a M b o Pas ojo a M Su r o ta wa
P Tr lu L n S Pro o K ot K Ja
Ba Bo M Bo L B Pa K ro
K a P o t a ta
M o t ta
Tu t K o
K
K o
Ko K
18
Proporsi Penduduk Mengunyah Tembakau dalam 1 bulan terakhir di
Jawa Timur Riskesdas 2018
2.5%
2.2%
2.1%
2.0%
1.5%
1.2%
1.0%
1.0% 0.9%
0.9%
0.8% 0.8%
0.8% 0.8% 0.8%
0.7%
0.6%
0.5%
0.5%
0.5% 0.4% 0.5% 0.4%
0.4%
0.3% 0.3%
0.3% 0.3% 0.3% 0.3%
0.2%
0.2% 0.2%
0.1% 0.1% 0.1% 0.1% 0.2%
0.1% 0.1% 0.1%
0.0% 0.0% 0.0%
0.0%
n o k g ar iri g g r gi o o o n jo o g k n n i o n n ik n g n p iri ar g o n o n a u r
cita rog gale gun Blit ed alan ajan mbe an wos ond ingg rua oar kert ban anju adiu eta gaw gor uba nga res kala pan kasa ene ed Blit alan ingg rua kert adiu bay Bat imu
a o
P on eng ng a K w l u g N e T o G K l u a T
M um Je yu o b
nd Situ rob
o
Pa
s Sid jo om Ng
o M Ma jo
n m ng Sam me um ta ota a M bo Pas ojo a M Sur ota a
P Tr ulu L n o M
J o La Ba Pa S Ko K t o t K Jaw
T Ba B P B Ko a Pr ota ta M Ko ota
t K K o K
Ko
19
Proporsi Penduduk yang Kurang Beraktifitas Fisik
50.0%
di Jawa Timur Riskesdas 2018
45.0% 43.9%
42.9%
40.6%
40.0%
37.7%
37.0%
10.0%
5.0%
0.0%
an go lek ng tar iri ng ng er ngi so do go an rjo to ng juk un an wi ro an an sik lan ng an ep iri tar ng go an to un ya tu ur
acit oro gga agu Bli Ked ala aja mb wa wo bon ling uru doa ker ba gan adi get Nga ego Tub ong Gre gka pa kas en Ked Bli ala ling uru ker adi aba a Ba Tim
P on en ng M um Je yu do tu bo as Si ojo Jom N M Ma n n Sam me um ta ota a M bo Pas ojo a M Sur ot a
P Tr ulu L n on Si ro P jo am Ba S Ko K t o K Jaw
T Ba B P M Bo L Pa t
Ko a Pr ota ta M Ko ota
t K Ko K
Ko
20
Proporsi Penduduk yang Minum beralkohol
5.0%
di Jawa Timur Riskesdas 2018
4.5%
4.5%
4.1% 4.1% 4.0%
4.0% 3.8%
3.5%
3.5% 3.3%
3.0%
2.8%
2.7%
21
Proporsi Penduduk yang Kurang Makan Sayur dan Buah di Jawa Timur
Riskesdas 2018
Kurang Sayur Buah
120.0%
60.0%
40.0%
20.0%
0.0%
n o k g ar iri g g er gi o o o n j o to g k n n wi ro n n ik n g n p iri ar g o n to n a tu u r
ic ta rog gale gun Blit ed alan ajan mb an wos on d in gg ru a o ar ker b an nju d iu eta ga go uba nga res kala pan asa en e ed Blit alan ngg rua ker d iu bay Ba im
Pa o no ng nga K Je yuw do ub bo l asu Sid o jo o m Ng a a g N ne T o G k K li u a a T
e M um
n it P J M Ma j o a m a ng Sam me Su m ota o ta a M b o Pas ojo a M Su r o ta wa
P Tr lu L n S Pro L B Pa K ot o M o t ta K Ja
Tu Ba Bo M Bo K
K a Pr ota ta K o
t K o K
Ko K
22
PENYAKIT TIDAK MENULAR
Faktor Risiko dan Fase Akhir
Risiko Melekat
• Umur, Sex
• Keturunan dll
Faktor Risiko / Fase Akhir
Penyakit Antara
• PJK - PD
• • Stroke
Hipertensi
Risiko Perilaku • Hiperglikemi
• Diabetes
• Merokok • PPOK
•
• Obesitas
Diet • Ginjal Kronik
• Alkohol • Dislipidemia
• • Kanker
• Aktifitas Fisik Lesi Pra kanker
• Stress • Bronkhitis/ Emfisema/
Efusi Pleura • Cedera
• Thalassemia
• Lupus
• Osteoporosis
Faktor Lingkungan :
Globalisasi, Sosio-ekonomi
Budaya, Modernisasi, Polusi dll 23
APA YANG HARUS DILAKUKAN
PENCEGAHAN DAN PENGENDALIAN PTM
Continuum of Care
Populasi dengan
Populasi sehat Populasi Berisiko
PTM
• Deteksi dini FR
• Lingkungan Kondusif • Diagnosis dini •Kegawatdaruratan • Pencegahan Komplikasi
KTR, Sarana OR dll • Penatalaksanaan Faktor Risiko :
• Gaya Hidup Sehat:
•Pemeriksaan Patuh Minum Obat
- Hipertensi Rajin kontrol
Tidak Merokok - Dislipidemia Lanjutan
• Pengobatan Gaya Hidup Sehat : Tidak merokok, Diet Sehat
Cukup Aktivitas Fisik - Merokok Kalori Seimbang, cukup aktifitas fisik / Senam
Diet Sehat Kalori Seimbang - Obesitas , dll Lanjutan Jantung Sehat
(Rendah Gula, garam dan lemak) • Pengobatan awal • Rawat jalan •Home Care/visite, Caregiver survivor stroke
Perilaku CERDIK • Kegawat daruratan • Rawat Inap •Monitoring dan Pengendalian FR / konseling
•Deteksi dini dan Monitoring FR • Konseling • Rehabilitasi /Neurorestorasi •Rehabilitasi Medik / neurorestorasi
•Tinjut dini /Konseling FR • PATUH • PATUH •PATUH
• Rujukan • PANDU • Rujukan
• Rujukan
• Rujukan
26
5
MEMERIKSA KESEHATAN
SPM
Minimal 1 tahun sekali
CEK
CEK LINGKAR TEKANAN
PERUT/IMT DARAH
DETEKSI DINI
KANKER LEHER
CEK KADAR RAHIM & PAYUDARA
GULA DARAH
Bagi wanita usia 30-50 thn
3
P > 90 cm, W > 80 cm
PENGELOLAAN/MANAJEMEN POSBINDU PTM
PRASARANA DAN SARANA PENUNJANG
12/20/2022 35
KIT POSBINDU PTM
Modifikasi Gaya
Berisiko PTM Observasi 3-6 bulan
Hidup
Intervensi PEN
Program Pandu Rujuk ke FKTP Tidak ada perbaikan
PTM
Contoh FORMAT RUJUKAN
Yth.
Puskesmas………..
Di………………..
.
Sistem Informasi PPTM
Sebagai tempat menyimpan informasi kesehatan warga
masyarakat
Sebagai basis data untuk pengambilan
keputusan
Surveilans Posbindu PTM
Web GIS
SISTEM
INFORMASI Sebagai wadah untuk informasi kesehatan untuk menghindari
satu wilayah
Sebagai alat monitoring dan Sebagai sarana komunikasi masyarakat dalam menjaga
evaluasi penyakit tidak kesehatan
menular
Tindaklanjut Gateway
Monev PTM ElKes
PEMBIAYAAN
Pembiayaan Penyelenggaraan:
– Komunitas
– CSR (Corporate Society Responsibility)
– Pemerintah Daerah (Dekon dan DAK)
– Alokasi pendanaan SPM di Kab/kota
– Alokasi Dana Desa
– Sumber-sumber lain
MONITORING DAN EVALUASI
Petugas Kesehatan dari Puskesmas dan Dinas Kesehatan setempat
supervisi, fasilitasi dan asistensi teknis Pengumpulan dan Analisis data
Target petugas pelaksana Posbindu PTM
Monitoring per 3 bulan yg berisiko
Penilaian sekali setahun tiap orang
Tujuan Perencanaan dan Peningkatan
Kegiatan
PEMBINAAN
Posbindu
•Tingkat Perkembangan
•Pembinaan Komunitas/individu
12/20/2022 43
KEGIATAN LAINNYA DALAM PENYELENGGARAN POSBINDU
DETEKSI DINI
DAN TATA LAKSANA FAKTOR RISIKO
PENYAKIT TIDAK MENULAR SECARA MANDIRI
46
STRATEGI PENINGKATAN CAKUPAN (1)
• PENCATATAN PELAPORAN
• MONEV
PENUTUP
Strategi Pencegahan dan Pengendalian PTM dilakukan melalui upaya promosi
dan preventif dengan pendekatan faktor risiko PTM
Peningkatan dan perluasan upaya deteksi dini faktor risiko melalui Posbindu
PTM di berbagai kegiatan dan tatanan yang ada di masyarakat
Perlu Komitmen yang serius untuk PP-PTM yang melibatkan semua komponen
bangsa
MARI MENUJU MASA MUDA SEHAT
HARI TUA NIKMAT TANPA PTM
DENGAN PERILAKU CERDIK
Cegah
Ajak masyarakat ke Posbindu
PTM untuk deteksi lebih dini
Cek kondisi kesehatan anda secara berkala
Sekarang
juga
faktor risiko PTM Enyahkan asap rokok
Rajin aktifitas fisik
Diet yang sehat dan seimbang (rendah gula, garam dan
lemak serta tinggi serat)
Istirahat yang cukup
Kelola stres
TERIMA KASIH