Lupusi eritematoz sistemik -

LES

Prof. Islam Kreziu Punuan: Anesa Binaku,

Leonita Kicaj
Prishtinë, 2022
Hyrje

• Lupusi është një sëmundje afatgjatë që mund të shkaktojë inflamacion në lëkurë, organe
dhe në vende të tjera të trupit.
• Është një sëmundje autoimune – sistemi imunitar, që normalisht na mbron nga
infeksionet dhe sëmundjet, sulmon indet e trupit
 Llojet e lupusit

01 02 03 04
Lupus eritematoz Lupus eritematoz Lupus eritematoz i Lupus neonatal –
sistemik (SLE) kutan – formë e shkaktuar nga ilaçet gjendje e rrallë që
- forma më e zakons lupusit që është e - sëmundje e prek foshnjat e
hme e lupusit kufizuar në lëkurë ngjashme me grave që kanë lupus
lupusin e shkaktuar
nga disa ilaçe
Sa serioz Ashpërsia Si ndikon në trup

është LES? I lehtë probleme të kyçeve dhe lëkurës,

lodhje

• Serioziteti i LES mund të I moderuar inflamacion i pjesëve të tjera të

variojë nga i lehtë në lëkurës dhe trupit, duke përfshirë
kërcënues për jetën. mushkëritë, zemrën dhe veshkat

I rëndë inflamacion që shkakton dëmtime

të rënda në zemër, mushkëri, tru
ose veshka mund të jetë
kërcënuese për jetën
Shkaqet
• Faktorët gjenetikë, hormonalë dhe mjedisorë. 
• një sëmundje ose infeksion
• lindjen e fëmijës
• rrezet e forta të diellit
• ndryshimet hormonale, të tilla si gjatë pubertetit
• pirja e cigareve
• disa medikamente 
• Kush është më i prekur nga lupusi?
Simptomat

Tre simptomat më të
zakonshme të lupusit janë: 
• dhimbje kyçesh
• skuqje të lëkurës, të cilat
mund të bëhen të dukshme
pas daljes në diell 
• lodhje ekstreme
Simptoma të tjera të përgjithshme janë: 
• ulçerat në gojë ose në hundë, 
• rënia e flokeve, 
• ethe, 
• humbje peshe, 
• ënjtje e gjëndrave limfatike, në qafë, sqetull,
ose nën mjekër, 
• depresioni, 
• ankthi. 
Cilat janë
ndërlikimet e
LES? 
• Mund të ketë efekte afatshkurtra
dhe afatgjata në jetën e një
personi
• Zbulimi dhe trajtimi I hershëm –
zvogëlon dëmet, përmirson
jetesen
• Mund të kufizojë funksionimin
fizik, mendor dhe social të një
personi

This Photo by Unknown author is licensed under CC BY-SA.

Diagnoza
• Prezantimi klasik - ethe,
dhimbje kyçesh dhe
skuqje 
• Diagnoza përfshinë:
• Histori mjekesore 
• Histori familjare e lupusit
ose sëmundjeve të tjera
autoimune. 
• Ekzaminimi fizik i plotë  This Photo by Unknown author is licensed under CC BY.
 Testet e zakonshme:
• Testet e gjakut dhe urinës – pasqyra e
gjakut, testet e funksionimit të veshkave
dhe mëlçisë,
• Testet e antitrupave: anti-dsDNA, ANA,
anti-Ro, antifosfolipide.  
• Biopsi e lëkurës ose veshkave
• Skanime dhe rrezet X
Kriteret diagnostike
• Diagnozë jepet kur plotësohen 4 ose më
shumë nga njëmbëdhjetë kriteret
diagnostike. 
• Skuqje Malar apo "skuqje fluture" - pas
ekspozimit në diell
• Skuqje diskoide – skuqje kronike në zonat e
ekspozuara nga dielli
• Fotosensitivitet i përgjithshëm i lëkurës 
• Dëmtimi I mukozës – shfaqja e ulçerës
• Dëmtimi I serozës – pleurit, perikardit
• Inflamimi I nyjeve - artrit
• Çrregullim  I veshkave –
imflamacioni I glomerulave
• Çrregullime në sis. Nervorë –
konvluzione, psikozë
• Çrregullime hematologjike –
anemi, leukopeni, trobopeni.
Si trajtohet • Nuk ka kurë, trajtimet përmirësojnë simptomat
• Qëllimet e trajtimit janë:
lupusi? • Parandaloni shpërthimet (flares) 
• Trajtoni simptomat kur ato ndodhin 
• Ulja e dëmtimit të organeve dhe problemeve të tjera 
Llojet e ilaçeve që përdoren zakonisht për
trajtimin e lupusit përfshijnë: 

• Barnat anti-inflamatore josteroidale (NSAIDs) - iboprofen, naproksen. Reduktojnë

dhimbjen në nyje, kyçe
• Kortikosteroidet – reduktojnë ënjten, ndjeshmërinë, dhimbjen
• Antimalarikët – ndihmojnë uljen e inflamacionit
• Hidroksiklorokina
Përmbledhje

• Sëmundje autoimmune, kronike

• Prek thuajse çdo ind, organ
• Ska shërim, vetëm trajtim
• Femrat janë më të rrezikuara, sidomos gjatë kohës së riprodhimit
Referencat:
• https://www.cdc.gov/lupus/basics/diagnosing.htm
• https://www.lupus.org/resources/what-is-systemic-lupus-erythemato
sus-sle
• https://www.nhs.uk/conditions/lupus/
• https://www.cdc.gov/lupus/facts/detailed.html#complications
• https://www.osmosis.org/learn/Systemic_lupus_erythematosus?from
=/do/foundational-sciences/pathology/musculoskeletal-system/other
-autoimmune-disorders