BİLGİSAYAR AĞLARI

VE
İNTERNET
 Bilgisayar Ağları ve İnternet
Bilgisayar Ağı Ne Demektir?
Bilgisayar Ağlarına Neden Gereksinim Duyulur?
Ağ Elemanları
Internet Nedir?
İnternetin Kullanım Amaçları
Internet’e Bağlanmak İçin Gereksinimler
Internet Bağlantı Şekilleri
İnternet Adresleri
Protokoller
İnternet Servis Sağlayıcılar
Elektronik Posta (E-Mail) Adresleri
İnternet Tarayıcıları
Arama Motorları
 Bilgisayar Ağı Nedir?
Birden çok bilgisayarın, çeşitli iletişim ortamları
vasıtasıyla, kaynakları paylaşmak üzere, birbirleri
ile iletişim kurduğu ortamdır.
Bilgisayarların birbirleriyle haberleşmeleri, birbirle-
rine veri aktarmaları için genellikle bir kablo kullanı-
larak aralarında kurulan bağlantıyla oluşturulan
bütün, ağ olarak isimlendirilir.
 Ağ Kaynakları Nelerdir?
Bilgi
Yazılımlar
Hard disk
Yazıcı
Yedekleme Ünitesi
Vb…
Bilgisayar ağı Kurulmasına Niçin İhtiyaç Duyulur?
Kaynakların Paylaşmak için,
Bilgiyi(Veriyi) Paylaşmak ,
Yazılımları Standart Hale Getirmek,
Haberleşme sağlamak,
Yüksek Güvenilirlik,
Yüksek İşlem hızına sahip olması,
Ortak Çalışma Grupları,
Merkezi Yönetim vb. sayılabilir.
 Bilgisayar Kullanıcıları Ağı Niçin
Kullanır?
Bilgisayarlar arası bilgi paylaşımı yapabilmek için,

Bilgisayar ağı kaynaklarına ulaşmak için,

Diğer kullanıcılarla iletişimde bulunmak için,

Zaman ve paradan tasarrufu sağlamak için,

kullanıcılar ağı kullanır.

Bilgisayar Ağlarının Kullanım Alanları
İş Uygulamaları,
Ev Uygulamaları,
Gezgin Kullanıcılar
 İş Uygulamaları
Şirketler çok sayıda bilgisayara sahip olabilirler. Bu
bilgisayarlar arasında bir ağ kurmalarındaki birincil
amaçları Kaynak paylaşımı (Ortak kullanılan program,
ekipman (yazıcı, tarayıcı vs.) ve verinin kaynağın ve
kullanıcının bulunduğu yerden bağımsız olarak payla-
şımı) ve Bilgi paylaşımı (Bir şirketin müşteri kayıtları,
muhasebe bilgileri, vergi bilgileri vs. gibi bilginin tüm
veya ilgili kullanıcılar arasındaki paylaşımı) dır.
 Ev Uygulamaları
Ev kullanıcıları arasında internet kullanımının

en popüler alanları şöyle özetlenebilir:

Uzaktaki bilgiye erişim,

Kişi-kişiye iletişim,

Etkileşimli eğlence ve

Elektronik ticaret.
Bilgisayar Ağlarının Temel Amacı nedir?
Yazılım ve donanım kaynaklarını ağ kullanıcıları,
tarafından ortak kullanılmasına izin vermesidir.
Bu kaynaklara yazıcılar, sabit diskler, CD
sürücüler, kelime işlemci, tablolama, veri tabanı
programları örnek verilebilir.
Bilgisayar Ağlarının Temel Amacı Nedir?
Yerel bir ağ ortamı oluşturulduğu zaman bir
bilgisayara bağlı olan yazıcı o ağ üzerindeki
bütün bilgisayarlar tarafından kullanılabilir hale
gelmektedir ve bütün kullanıcılar o yazıcıdan
çıktı alabilmektedirler.
Bilgisayar Ağı Bağlantı Araçları Nelerdir?
İletim yapılacak verinin miktarına ve biçimine göre
değişik bağlantı araçları kullanılabilir. Bunlar;
Telefon hattı,
Optik hatları ve
Kablosuz bağlantıları sayılabilir.
Özellikle telefon haberleşme altyapıları ve sayısal
teknolojilerin hızlı gelişmesi ile iletişimde yoğun
olarak kullanılmaktadır.
Bilgisayar Ağı İletişim Ortamları Nelerdir?
Kablolu İletişim ortamı;
Çift bükümlü kablo,
Koeksiyol kablo,
FiberOptik kablo
Kablosuz iletişim teknolojileri;
Mikrodalga Teknolojisi,
Hücresel teknoloji,
Kızılötesi teknoloji,
Bilgisayar Ağında Yer Alan Her Bilgisayarı
Ne ile Tanımlanır?
Bilgisayarları ağa bağlayan ağ kartı üretilirken

MAC (Media access control address) adresi

olarak adlandırılan bilgi konulur. Bu bilgi,

üretilen tüm donanımların içerisine yerleştirilir

ve tek(eşsiz) bir değerdir

 Veri İletim Hızları
Bir ağın iletim kapasitesini ölçmek için "bps"
(bit per second - birim zamanda iletilen bit sayısı)
kullanılır. Yerel ağların iletim hızları geçen yıllara
kadar 1-100 Mbps(Megabit per second) arasında
değişirken, artık gigabit teknolojiler sayesinde
1000 Mbps ve üstü hızlar kullanılmaya
başlanmıştır.
 Veri İletim Hızları
Telefon hatlarını kullanılan modemlerle tipik
Veri hızı 56 Kbps, ADSL hatlarında tipik veri
hızı 8 Mbps iken optik ağlarda hız 155 Mbps ve
üzeridir.
Bilgisayar Ağında Veri İleti Kapasitesini
Ne Belirler?
Bilgisayarları ağa bağlamak için kullanılan araç belirler.
Bunlar;
Koaksiyel kablo,
Telefon telleri,
Fiber optik kablolar,
Bu araçlardan hepsi değişen veri iletim kapasite
ve hızlarına sahiptir. Fiber optik kablolar ise
günümüzde en hızlı iletim sağlayan bağlantı aracıdır.
 İnternet Nedir?
Birçok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu,
dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir
iletişim ağıdır.
İnsanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi
saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri
sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir.
 İnternet Nedir?
Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere

insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde

erişebilmektedir. İnternet’i bu haliyle bir bilgi denizine,

ya da büyükçe bir kütüphaneye benzetebiliriz.

 İnterneti Niçin Kullanıyoruz?
Uzakları yakınlaştırmak,
Bilgiyi paylaşmak,
İletişimi kolaylaştırmak
Çevre edinmek,
Para kazanmak
Eğitim amacıyla
Doğru kullanıldığında kişilerin kendilerini geliştirmesi,
Yeni konulara yönelmek vb gibi.
 İnternette Neler Yapabiliriz?
Dünyanın en büyük kütüphanelerinde araştırma
yapabilirsiniz,

Farklı ülkelerde yaşayan insanlar, bölgeler hakkında

araştırma yapabilirsiniz,

Farklı mekanlardaki kişilerle sohbet edebilirsiniz,

Filmlerin tanıtım görüntülerini izleyip, akşam gide-

ceğiniz filmi seçebilir, biletinizi de satın alabilirsiniz.
 İnternette Neler Yapabiliriz?
Başka bir ülkede öğrenim gören arkadaşınıza elektronik
postayla mektuplarınızı bedava ve çok kısa zamanda
gönderebilirsiniz,

İnternet üzerinden eğitim veren bir üniversitede

okuyup mezun olabilirsiniz,

Alış-veriş yapabilirsiniz, rezervasyon yaptırabilirsiniz,

Anket yapabilir, yapılan bir anketi cevaplandırabilirsiniz,

Kendi web sayfanızı hazırlayarak çalışmalarınızı

yayınlayabilirsiniz.
İnternetin Eğitimde Kullanım Amacı Nedir?
Öğrenme olanaklarına ve kaynaklarına erişim
İçeriğin sunulması

Daha etkili öğretim

Yeni öğretim modelleri oluşturma

Bilgisayar destekli iletişim

Hiper medya olanaklarının kullanımı

İnternete Bağlanmak İçin Gereksinimler
Nelerdir?
İnternet’e her yerden bağlanmak mümkündür.

Bağlantı işlemini gerçekleştirmek için;

Bilgisayar

Faks-modem kartı

Telefon hattı

İnternet Servis Sağlayıcısı(ISS)

 Modem Nedir?
Bilgisayarlarda, telefon hatları ile iletişim Modem adı
verilen cihazlarla gerçekleştirilir. Bilgisayarın içine
yerleştirilen modeme dahili (internal), dışında bulunan
modeme ise harici (external) modem adı verilir. Modemler
de hız birimi BPS ( Bit Per Second- Saniyede iletilen
bit sayısı) tir.
 İnternet Servis Sağlayıcısı
Bir modem ile İnternet’e bağlanmadan önce İnternet’te
bulunan ağlardan birisinden bir ağ adresinin alınması,
bir hesap açtırılması gereklidir.

Kullanıcılara İnternet adresi sağlayan kuruluşlara

İnternet Servis Sağlayıcısı (İSS) denir.

İnternet servis sağlayıcı kuruluşlar kendi almış oldukları

İnternet adreslerini kullanıcılara kiralar ve onların kendi
ana makineleri üzerinden İnternet’e ulaşmalarına olanak
verirler.

Bu işlerin yapılması için kullanıcıların herhangi bir

kuruluştan İnternet paketi alması zorunludur.
İnternet’e Bağlantı Şekilleri Nelerdir?
Telefon aramalı bağlantı – Çevirmeli Ağ
(Dial-Up Connection)
Kiralık hat (Leased Link)

Asimetrik Sayısal Abone Hattı-ADSL

(Asymmetric Digital Subscriber Line):

Uydu ile İnternet bağlantısı

 İnternet e Bağlantı Şekilleri Nelerdir?
1-Telefon aramalı bağlantı – Çevirmeli Ağ
(Dial-Up Connection) :
Sahip olunan telefon hattı ile İnternet servis sağlayıcıların
sağladığı bağlantı türü olup ISS’ler kullanıcılara aylık sınırlı
veya sınırsız kullanım seçenekleri sunarlar. Bu bağlantı
türünün en önemli noktası, kullanıcıların bilgisayar, telefon
hattı ve faks-modem cihazına sahip olmasının gerekliliğidir.
Diğer yandan İnternet Servis Sağlayıcıları ise ana bilgisaya-
rını ve İnternet merkezini kullanıcıların hizmetine sunmaları
gerekmektedir.
İnternet e Bağlantı Şekilleri Nelerdir?
2-Kiralık hat (Leased Link)
Kullanıcıların sahip olduğu bilgisayardan, İnternet
Servis Sağlayıcısının ana bilgisayarına kadar olan
iletişimin sağlanması için telefon şirketinden
kiralanan ve sürekli açık olan hat olup başka bir
kişi tarafından asla kullanılamaz. Bu hattın en önemli
özelliği İnternet’i çok yoğun bir şekilde kullananlar
için önerilen bir hat türüdür.
İnternet e Bağlantı Şekilleri Nelerdir?
3-Asimetrik Sayısal Abone Hattı -ADSL
(Asymmetric Digital Subscriber Line):
Var olan telefonlar için kullanılan bakır teller üzerinden
yüksek hızlı veri, ses ve görüntü iletişimini aynı anda
sağlayabilen bir modem teknolojisidir. Geniş bant
erişiminden dolayı dünyada internet kullanıcıları
tarafından yoğun biçimde kullanılmakta olup
asimetrik yapısı nedeniyle internet ya da benzer veri
kaynaklarına ulaşıp tek yönde veri aktarımı yapmak
isteyenler için en elverişli uygulama biçimidir.
İnternet e Bağlantı Şekilleri Nelerdir?
4- Uydu ile İnternet bağlantısı
Bu bağlantıda veriler terminaller yardımı ile uyduya
gönderilir. Veriler uydudan merkezî yer istasyonuna,
buradan da ilgili terminallere iletilir. 0,7-1.8 m’lik
küçük çaplı antenlerin kullanıldığı uydu sistemi,
terminal kurulabilecek her yerde hizmet verebilen
son derece ekonomik bir sistem türüdür.
 İnternet Adresleri
Günümüzde internette iki çeşit adresleme kullanılır.

IP numarası: IP numarası herhangi bir bilgisayar

internete bağlandığı anda, dünya üzerinde sadece
ona ait olan bir numaradır (193.140.28.3).

DNS adresi : IP numaralarını akılda tutmak ve

herhangi bir anda yazmak zor olduğu için alan
adı sistemi (DNS-Domain Name System) adını
verilen isimlendirmeye denir.
 İnternet Adresleri
Herhangi bir bilgisayara veya o bilgisayar üzerinde
yayınlanan web sitelerine bağlanmak için karmaşık
IP numaraları yerine, hatırlanması ve yazılması kolay
alan adları kullanılmaktadır.
Örneğin; www.omu.edu.tr. Bir internet tarayıcısındaki
adres çubuğuna www.omu.edu.tr yazıldığında,
tarayıcı merkezi bir bilgisayarla iletişim kuracak ve
www.omu.edu.tr adresinin yerini tuttuğu
IP numarasını öğrenir ve bu IP numaralı bilgisayara
bağlanarak istenilen bilgilere erişilmesini sağlar.
 DNS’lerin Yapısı
Her DNS adresinin ilk kısmı bulunduğu domainin
network adresini, son kısmı ise makinenin numarasını
verecek şekilde ikiye bölünür.
Bu isimler 4 bölümden oluşur:
www. omu.edu.tr, enformatik.omu.edu.tr,
, www.superegitim.com,
ftp.omu.edu.tr vb.

1-Servis ismi.( örnek: www, ftp, enformatik gibi)

2-Kullanıcının alan adı. ( örnek: omu, superegitim gibi)
3-Kurumun dahil olduğu grup kodu. ( örnek: edu, com gibi)
4-Ülke kodu. ( örnek: tr, it, nl gibi)
İnternet Kullanılan Gurup Kısaltmalar
gov Hükümet kuruluşları

edu Eğitim kurumları

org Kar amacı gütmeyen kuruluşlar

com Ticari kuruluşlar

mil Askeri kuruluşlar

net Servis sunucuları

ac Akademik kuruluşlar (bazı ülkelerde edu yerine)

int Uluslarası organizasyonlar, kuruluşlar

İnternetlerindeki Ülke Kodları
tr Türkiye
jp Japonya
uk İngiltere
it İtalya
ru Rusya
ca Kanada
id Endonezya
de Almanya
bg Bulgaristan
 İnternet Protokolleri

İnternet üzerinde yer alan milyonlarca bilgisayar

Kullanıcıları arasındaki haberleşmeyi sağlamak için
oluşturulan kural ve standartlar bütününe Protokol
denir.
İnternet’te bilgisayar kullanıcıları birbirleriyle
protokol aracılığı ile haberleşirler.
 İnternet Protokolleri
Bu anlamda ağ protokolü, verilerin nasıl paketleneceğini,
nasıl kullanılacağını ve ağdan iletişimi belirleyen
anlaşmaların ne şekilde olacağını belirler.

Günümüzde internet’te pek çok sayıda protokol

bulunur. Bu protokollerin kullanılarak; ağ üzerinde
bilgi alış verişi sağlanır, kaynakların paylaşımını
gerçekleştir ve internet ortama erişimi sağlar.
 İnternet Protokolleri Nelerdir?
TCP /IP (Transmission Control Protocol/ Internet Protocol):
Farklı sistemlere veya farklı donanıma sahip olan bilgisayarları
birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlamak için TCP/IP protokolü
kullanılır.

FTP (File Transfer Protocol-Dosya Transfer Protokolü) :

Bu protokol dosya alma ve göndermeye yarar. Bu protokol
ile bir kullanıcı uzaktaki bir bilgisayara ulaşabilir ve bu
bilgisayardaki bilgileri verilen izinler ölçüsünde kendi bilgisa-
yarına aktarabilir.
 İnternet Protokolleri
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) :
Bu protokol elektronik posta iletişim protokolüdür.

HTTP (Hyper Text Transfer Protocol):

İnternette sunucular ve son kullanıcılar arasında bilgilerin nası
aktarılacağına dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir
sistemdir.
HTTPS (Hyper Text Transfer Protocol Secure) (Hiper Metin
Transferi Protokolü - Güvenli): .
İnternette sunucular ve son kullanıcılar arasında bilgilerin
"başkaları tarafından“ okunamayacak şekilde nasıl aktarıla-
cağına dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir.
 İnternet Protokolleri
TELNET Protokolü:
Ağ üzerinde yer alan başka bir makine ile etkileşimli
çalışmayı mümkün kılan bir login protokolüdür.

WAP (Wireless Application Protocol) :

Günümüzde kablosuz telefonların İnternet hattına
bağlanabilmeleri için WAP protokolü kullanılır.
ISDN (İntegrated Services digital Network):
ISDN, özellikle telefon hatları üzerinde ses ve verilerin
daha hızlı Aktarılmasını sağlayan bir dizi iletişim protokolüne
verilen genel addır.
 Elektronik Posta(e-mail nedir?)
Elektronik posta (e-posta), Internet üzerinde bilgisayarlar ve
İnsanlar arasında bilgi alışverişini sağlayan ve en yaygın kullanıla
İnternet uygulamasıdır.
E-posta istemci/sunucu prensibi ile çalışmaktadır. Mail okumak v
göndermek için kullanıcılar maillerinin geldiği ve gönderildiği
bilgisayara, yani sunucuya erişmelidir. Bir istemci programı,
kullanıcının mail okumasını, maile cevap göndermesini, maili
yönlendirmesini, mail yazmasını sağlar.

E-mail adresi kişinin kullanıcı adı ve kullandığı sistemin

adresinden oluşur. bbulut@omu.edu.tr adreste görüldüğü gibi
@ ile ayrılmış iki bölüm vardır.
 Elektronik Posta(e-mail nedir?)

bbulut@omu.edu.tr
İlk bölüm kullanıcının kendi ismi, ikinci bölüm ise bulunduğu
sistemin adresidir. Bir kişiye elektronik posta gönderilebilmesi
için bu şekildeki bir adresin bilinmesi gerekir.
 İnternet Tarayıcıları
Tarayıcı nedir?
Internette milyonlarca bilgisayar üzerindeki birbirine bağlı web
sayfalarına ulaşmak için bazı arabirim programlar kullanılır. Bu
arabirim programlara Tarayıcı veya göz atıcı (Browser) denir.
İnternet tarayıcıları, diğer bir ifade ile “web tarayıcıları”,
internet veya yerel alandaki ağlarda web sayfalarındaki
interaktif metin, resim, video, müzik vb. medyaları göstermek
ve dinletmek için kullanılan programlardır [Vikipedia]. Şu an
genelde kullanılan popüler tarayıcılar: Internet Explorer,
Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera ve Safari.
 İnternet Arama Motorları
Arama motoru, İnternet üzerindeki web sitelerini başlıklarına,
açıklamalarına, anahtar kelimelerine ve içeriklerine göre listeleye
sistemlerdir.
Arama motorlarının amacı, ziyaretçileri aradıkları bilgiyi sağlayan
web sitesine ulaştırmaktır.

En yaygın arama motorları google, altavista ve yahoo’dur.

Arama Motorlarının Olumlu Yanları Nelerdir?
Karışık ve soyut kelimelerle arama için çok uygundur.

Kullanıcı kontrolü vardır.

Aramalar belli zaman aralığı, alan, bilgi kaynağı,

veri türü vb. ile sınırlandırılabilir.

Arama Motorlarının Olumsuz Yanları Nelerdir?
Zaman kaybına yol açabilir.

Her arama motorunun kendine özgü kuralları ve

teknikleri vardır.

Çalışmayan veya alakasız bağlantılarla karşılaşılabilir.

Farklı arama motorlarında farklı sonuçlar bulunabilir.

Bütün arama sonuçları incelenemeyebilir.

Arama Motorlarının Sınırlılıkları Nelerdir?
Hiçbir arama motoru WEB in %40’ından fazlasını

indeksleyemiyor.

Bilgiler her zaman güncel değildir.

Yeni sayfalar hemen bulunamayabilir.

Belli zaman aralıklarında indeksleme yaparlar.

Kelimenin yalın anlamı ile arama yaparlar.

Özelleştirilmemiş aramalarda çok sayıda istenmeyen

sonuçla karşılaşılabilir
 Bazı Arama Motorları
http://www.google.com http://www.altavista.com
http://search.yahoo.com http://www.dogpile.com
http://search.msn.com http://www.infospace.com
http://www.excite.com http://www.alltheweb.com
http://www.netscape.com http://www.hotbot.com
http://www.iwon.com http://www.scopus.com
http://www.ask.com http://scholar.google.com
http://www.mywebsearch.com
Arama Motorlarının Hangisi Daha İyidir?
Cevap :

Hiçbiri yada hepsi

Bu sizin neyi, ne zaman, nasıl, hangi yöntemle

Aradığınıza, ne kadar sonuç istediğinize

Sonuçların ne kadarına baktığınıza bağlıdır.