Aksesori Pendawaian

Insititut Latihan Perindustrian
Bukit Katil , Melaka
Single Phase Disediakan :

Mohd Khairul Anuar Bin Kassim
AKSESORI
PENDAWAIAN
( alat tambah pendawaian )


PEMEGANG LAMPU
 Takrif – alat tambah yang digunakan untuk memegang

lampu dan memudahkan sambungan lampu ke
bekalan

STRUKTUR PEMEGANG LAMPU
 Ia mempunyai dua terminal @ 3 terminal iaitu untuk

punca sambungan pengalir fasa dan neutral bagi
menyambung ke lampu
 Pada kedua-dua terminal tedapat spring yang

membolehkan terminal tersebut memberi satu
sambungan yang berkesan ke punca lampu
 Terdapat dua jenis pemegang lampu iaitu jenis pendant

dan batten.
PEMEGANG LAMPU PANGKAL KILAS


STRUKTUR PEMEGANG LAMPU samb…

 Jenis pendant biasanya disambung ke ros siling
dengan menggunakan kord boleh lentur .
 Manakala jenis batten dipasang terus ke permukaan

dinding atau siling

JENIS – JENIS
1. Pangkal kilas – hingga 150 w
2. Skru Edison – hingga 200 w
3. Skru Goliath – melebihi 200 w
4. Pin – untuk lampu pendaflour



PERATURAN BAGI PEMEGANG LAMPU

 Pemegang lampu berfilamen hanya digunakan untuk litar voltannya
tidak melebihi 250 volt
 pemegang lampu pangkal kilas yang digunakan di tempat lembab atau

boleh dicapai semasa berdiri dari atas logam hendaklah di bumikan
 Pemegang lampu yang mempuyai sentuhan luar atau berskru ,punca

sentuhan luar itu hendaklah disambungkan ke punca neutral.
 Pemegang lampu jenis pendent mestilah mengadakan cengkaman atau

sebarang cara pelepasan ketegangan bagi kord boleh lentur

ROS SILING
 Takrif – tempat sambungan penamat pendawaian tetap
 tempat disambungkan kord mudah lentur untuk

sambungan ke beban
 Ia diperbuat daripada bakelit / plastik atau porselin
 Mempunyai 2 terminal , 3 terminal


PERATURAN BAGI ROS SILING

 Tidak dibenarkan untuk kegunaan di pemasangan
yang lebih daripada 250 V
 Tidak boleh dipasang bersama-sama lebih dari satu

keluaran kord kabel boleh lentur kecuali ia dibuat khas
bagi berbilang keluaran .

SUIS
 Suis adalah satu alat mekanikal yang boleh memutus ,

membawa dan menyambung arus litar secara manual
dalam keadaan normal.
 Suis yang digunakan didalam sistem fasa tunggal

mestilah daripada jenis suis kutub tunggal .

 Terdapat berbagai-bagai jenis suis kutub

tunggal yang digunakan pada masa ini yang
berbeza-beza dari segi bentuk , kawalan dan
sebagainya .
 Diantaranya ialah seperti berikut:
1. Suis Satu hala.

2. Suis Dua Hala
3. Suis Perantaraan.


PERATURAN BAGI SUIS
 semua fius dan alat kawalan satu kutub mestilah

disambung ke dawai hidup sahaja
 Setiap suis yang digunakan untuk bilik mandi mestilah

diletakan di luar bilik mandi

PAPAN AGIHAN/ KOTAK FIUS AGIHAN
 Papan agihan adalah satu tempat pengagihan

pengalir kabel litar akhir , ini termasuklah pengalir
fasa , neutral dan bumi.
 Struktur binaan papan agihan - Badan papan

agihan diperbuat daripada kotak kayu kotak
logam, atau PVC
 Didalamnya terkandung
MAIN SWITCH , ELCB , MCB , Terminal
NEUTRAL dan Terminal EARTH
GAMBARAJAH KOTAK FIUS AGIHAN

GAMBARAJAH DALAMAN KOTAK FIUS AGIHAN

RAJAH BENTANGAN KOTAK FIUS AGIHAN.

SOKET ALIR KELUAR

 Takrif – punca sambungan yang dipasang ke
pemasangan tetap
 Boleh menerima palam untuk menyambungkan bekalan

ke alat – alat mudah alih
 Struktur binaan
Diperbuat daripada baklite
Di dalamnya terkandung terminal-terminal dan sesentuh
bagi pengalir fasa , neutral dan bumi .

PERATURAN BAGI SOKET ALIR KELUAR

 Punca bumi setiap soket alur keluar mestilah disambung ke pengalir
keterusan bumi litar akhir kecil
 Soket alir keluar tidak dibenarkan dipasang dalam bilik yang

mengandungi air pancut dan kolah mandi
 Bila soket alur keluar dipasang di lantai usaha perlindungan hendaklah

dibuat agar semasa membersihkan lantai atau membasuh lantai tidak
akan berlaku renjatan elektrik
 Bila soket alur keluar dipasang didinding , ketinggian minimum ialah

150mm dari lantai
 Soket alur keluar tidak boleh digunakan pada voltan bekalan yang
melebihi 250 volt kecuali ia dibuat khas.


LITAR AKHIR
27
DEFINISI
• litar yang disambungkan keluar dari kotak
agihan pengguna dan berakhir dibeban
pengguna melalui soket keluaran atau
kelengkapan perkakas elektrik di sesuatu
pemasangan
28
JENIS LITAR AKHIR

• Litar akhir lampu
• Litar akhir loceng
• Litar akhir soket alir keluar
• Litar akhir pemasak
• Litar akhir pemanas air

LITAR AKHIR LAMPU
• Kawalan suis sehala
• Kawalan suis dual hala
• Kawalan suis pertengahan

PERATURAN PEPASANGAN SUIS

DI BILIK MANDI
• Suis mesti dipasang diluar bilik mandi.
• Jika suis hendak dipasang di dalam bilik mandi ia

mestilah dari jenis suis tarik.
LITAR AKHIR 31
1.5mm² pvc
6A
1000watt @10 point
1 lampu dan kipas









LITAR AKHIR LOCENG ELEKTRIK
• Litar akhir dikawal oleh perjalanannya sendiri dari papan

agihan dengan alatambah suis kawalan kutub tunggal,
transformer loceng, suis tekan dan loceng.
• Suis kutub tunggal mengawal transformer dan
disambungkan pada bahagian masukan, biasanya
gegelung 240V ac.
• Bahagian sekunder transformer, voltan lampau rendah
(6V atau 12 V) disambung kepada suis tekan dan
loceng.
• Voltan lampau rendah bertujuan mengurangkan risiko
renjatan pengguna keran suis tekan kebiasaanya
terletak di luar.


LITAR AKHIR SOKET ALIR KELUAR
• Litar jejari (Radial circuit)
• Litar gelang ( Ring circuit)

LITAR JEJARI
• Dalam suatu litar jejari konduktor berakhir di outlet yang
penghabisan.
• Bilangan outlet dalam litar adalah 2 soket alir keluar.
2.5mm² pvc
16A
1 bil .13A sso
1
20A
2 bil. 13A sso
1
LITAR AKHIR 44
LITAR GELANG
• Konduktor litar membentuk satu gelang
berterusan bermula pada dan balik
kepada litar asal. Konduktor perlindungan
litar itu juga disambungkan dalam satu
gelung. 2.5mm² pvc
32A
Bilangan soket tidak
1 terhad

PERATURAN BAGI LITAR

JEJARI DAN LITAR GELANG
• semua soket alir keluar dilindungi pemutus litar arus baki

dengan kendaliannya tidak melebihi 30mA.
• Setiap pengalir bermula dari satu fius/mcb dalam papan

agihan dan disambungkan ke soket alir keluar dan
berakhir dipunca yang sama di papan agihan.
• Pengalir perlindungan disambung sama seperti pengalir

fasa dan neutral.

LITAR AKHIR PEMASAK

• Alat pemasak disambungkan dengan
menggunakan kord atau kabel mudah lentur ke
soket alir keluar.
• Alat pemasak lebih daripada 3kW tidak boleh

dianggap mudahalih dan disambung
menggunakan litar akhir tersendiri.
• Alat kawalan pemasak adalah jenis suis dua kutub.

4mm² pvc
2.5mm² pvc
16A
1 bil cooker tidak
1 melebihi 3 kw
32A
1 bil cooker tidak
1 melebihi 8 kw
LITAR AKHIR 48
PERATURAN LITAR AKHIR ALAT

PEMASAK
• Setiap alat pemasak dikawal oleh suis dengan jarak

tidak lebih 2 meter didalam bilik yang sama.
• Satu suis boleh mengawal 2 alat pemasak dalam satu

bilik, dengan syarat kedua-dua alat pemasak itu tidak
lebih 2 meter daripada suis tersebut.

LITAR AKHIR 50
LITAR AKHIR 51
LITAR AKHIR PEMANAS AIR

• Litar akhir pemanas dikawal oleh perjalanannya sendiri
dari papan agihan ke suis kawalan dan berakhir di siling
ros tiga plat/punca.
• Alat pemanas disambungkan dengan menggunakan kord

atau kabel mudah lentur ke siling ros tiga plat/punca.
• Litar akhir mesti dilindungi dengan pemutus litar arus baki

dengan kepekaan 10mA.
• Suis kawalan pemanas air adalah jenis suis dua kutub.

2.5mm² pvc
16A
1 bil alat pemanas
1
LITAR AKHIR 53

PENGUJIAN
 Setelah selesai sesuatu pendawaian beberapa pengujian
terhadap pepasangan pendawaian perlu dilakukan bagi
pengesahan kendalian litar pendawaian dan peralatan
dipasang selamat untuk digunakan.
 Sebelum pengujian dijalankan proses pemeriksaan hendaklah

dibuat.

KEHENDAK PERUNDANGAN
 Mengikut Peraturan 12(1) dan (2), Peraturan- Peraturan

Elektrik 1994
menyatakan bahawa setiap pendawaian dalam sesuatu
pepasangan perlu diselia oleh Pendawai dengan sekatan Fasa
Tunggal atau
Sekatan Fasa Tiga. Setelah siap, pendawai berkenaan
hendaklah memperakukan suatu Perakuan Penyeliaan dan
Penyiapan.

 Mengikut Peraturan 13(1) dan (2), Peraturan-Peraturan Elektrik

1994
menyatakan pepasangan itu hendaklah diuji oleh Pendawai
dengan Sekatan Fasa Tunggal atau oleh Pendawai dengan
Sekatan Fasa Tiga
yang diberikuasa untuk menguji mana-mana pepasangan, dan
yang hendaklah mengesahkan Perakuan Ujian bagi
pepasangan itu.

TUJUAN
 Tujuan utama pengujian ini dijalankan adalah untuk
memastikan bahawa sesuatu pemasangan itu dilaksanakan
dengan sempurna dan selamat, selaras dengan kehendak
undang-undang dan peraturan-peraturan pemasangan
elektrik.
 Undang-undang dan peraturan tersebut antara lain:

i. Peraturan Keselamatan
ii. Peraturan IEE untuk pemasangan elektrik
iii. Peraturan ST
iv. Peraturan JKR

MENGIKUT PERATURAN, PEMERIKSAAN DAN

PENGUJIAN HENDAKLAH DIBUAT TERHADAP
PEMASANGAN- PEMASANGAN BERIKUT
 Pepasangan baru untuk mendapat bekalan elektrik
 Tambahan atau ubahsuai pemasangan sedia ada
 Pepasangan sediada untuk tujuan senggaraan berkala
 Pepasangan yang mengalami kerosakan atau bermasaalah
 Atas arahan pihak berkuasa (ST)

PEMERIKSAAN PENGLIHATAN
 Sebelum pengujian dilakukan pemeriksaan secara penglihatan
hendaklah dibuat terlebih dahulu.
 Ini adalah untuk memastikan bahawa sesuatu pemasangan itu

telah siap secara fizikalnya.
 Jika terdapat bahagian atau komponen pemasangan tersebut

tidak lengkap ianya tidaklah perlu lagi diuji.
 Pemeriksaan penglihatan hanya menggunakan mata kasar

tanpa mengunakan apa-apa alat uji.
TUJUAN
 Untuk mempastikan alat-alat yang dipasang adalah mengikut
piawaian yang diluluskan.
 Sekiranya alat - alat tersebut tiada sebarang tanda kelulusan,

Pihak Pemborong hendaklah mengemukakan surat kelulusan
berkenaan.
 Untuk mempastikan bahawa tiada kerosakan zahir pada alat-

alat pemasangan atau yang disambung kepadanya.

SENARAI PEMERIKSAAN PENGLIHATAN
a). Sambungan pengalir-pengalir kabel.
b). Tanda pengenalan kabel.
c). Pemilihan pengalir kabel bagi kapasiti membawa arus dan susutan voltan.
d). Sambungan suis kutub tunggal ke pengalir fasa sahaja.
e). Sambungan yang betul pada SAK dan pemegang lampu.

SENARAI PEMERIKSAAN PENGLIHATAN
 Saiz kabel.
 Semua alat-alat yang digunakan seperti suis, soket, fius dan lain-lain
mestilah diluluskan oleh ketua pemeriksa elektrik ( Sirim ).
 Beban bagi suatu litar dan bilangan point di dalam satu litar, contohnya
bagi litar gelang bagi pemasangan domestik bilangan soket tidak terhad
bagi kawasan tidak melebihi 100m2, sambungan yang betul ke atas soket
alur keluar dan pemegang lampu
 Papan meter contohnya bagi fasa tunggal domestik saiznya 9” x 12” jenis
kayu keras / PVC.

 Pengalir Bumi :-
i. Perlindungan mekanikal mestilah baik
ii. Pelindungan dari karat
iii. Sambungan yang teguh ke eletrod bumi
iv. Mengikut saiz
 Eletrod Bumi:-
i. Saiz dan ukuran panjang ( garis pusat 5/8 “ ( 16mm2 ) x 6’rod
bersalut
Tembaga / kuprum ) dan juga paip GI dengan garis pusat 2” x 8’
ii. Jenis bahan ( copper / kuprum / GI )
iii. Kotak bumi ( Earth chamber saiz 12” x 12” / PVC )
iv. Label amaran

TURUTAN UJIAN
Ujian litar Mati
 Ujian keterusan
 Ujian rintangan penebatan / Insulation test
 Ujian Kekutuban / Polarity test
 Ujian rintangan elektrod bumi / Earth resistance test

TURUTAN UJIAN
Ujian Litar Hidup
 Ujian Kekutuban
 Ujian galangan gelung rosak ke bumi / Earth loop impedans

test
 Ujian pemutus litar bocor ke bumi / ELCB test
 Ujian Turutan Fasa

Turutan pengujian di atas adalah mustahak diikuti untuk menjamin keselamatan
ujian, alat-alat dan pemasangan elektrik semasa ujian dijalankan dan untuk
Disediakan :
mendapatkan
Single Phase
bacaan yang tepat. Mohd Khairul Anuar Bin Kassim


Aksesori Pendawaian

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Aksesori Pendawaian

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Insititut Latihan Perindustrian

Bukit Katil , Melaka

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

 Takrif – alat tambah yang digunakan untuk memegang

Single Phase Disediakan :

STRUKTUR PEMEGANG LAMPU

 Ia mempunyai dua terminal @ 3 terminal iaitu untuk

 Pada kedua-dua terminal tedapat spring yang

 Terdapat dua jenis pemegang lampu iaitu jenis pendant

PEMEGANG LAMPU PANGKAL KILAS

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

STRUKTUR PEMEGANG LAMPU samb…

 Manakala jenis batten dipasang terus ke permukaan

Single Phase Disediakan :

2. Skru Edison – hingga 200 w

3. Skru Goliath – melebihi 200 w

4. Pin – untuk lampu pendaflour

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

PERATURAN BAGI PEMEGANG LAMPU

 pemegang lampu pangkal kilas yang digunakan di tempat lembab atau

 Pemegang lampu yang mempuyai sentuhan luar atau berskru ,punca

 Pemegang lampu jenis pendent mestilah mengadakan cengkaman atau

Single Phase Disediakan :

 tempat disambungkan kord mudah lentur untuk

 Ia diperbuat daripada bakelit / plastik atau porselin

 Mempunyai 2 terminal , 3 terminal

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

PERATURAN BAGI ROS SILING

 Tidak boleh dipasang bersama-sama lebih dari satu

Single Phase Disediakan :

 Suis adalah satu alat mekanikal yang boleh memutus ,

 Suis yang digunakan didalam sistem fasa tunggal

Single Phase Disediakan :

 Terdapat berbagai-bagai jenis suis kutub

 Diantaranya ialah seperti berikut:

1. Suis Satu hala.

Single Phase Disediakan :

Single Phase Disediakan :

PERATURAN BAGI SUIS

 semua fius dan alat kawalan satu kutub mestilah

 Setiap suis yang digunakan untuk bilik mandi mestilah

Single Phase Disediakan :

PAPAN AGIHAN/ KOTAK FIUS AGIHAN

 Papan agihan adalah satu tempat pengagihan

 Struktur binaan papan agihan - Badan papan

GAMBARAJAH KOTAK FIUS AGIHAN

Single Phase Disediakan :

GAMBARAJAH DALAMAN KOTAK FIUS AGIHAN

Single Phase Disediakan :

RAJAH BENTANGAN KOTAK FIUS AGIHAN.

Single Phase Disediakan :

SOKET ALIR KELUAR

 Boleh menerima palam untuk menyambungkan bekalan

Single Phase Disediakan :

PERATURAN BAGI SOKET ALIR KELUAR

 Soket alir keluar tidak dibenarkan dipasang dalam bilik yang

 Bila soket alur keluar dipasang di lantai usaha perlindungan hendaklah