GENİTOURİNER

SİSTEM
GÖRÜNTÜLEME
Dr. Gökçe Kaan ATAÇ
DİZURİ
• Sık görülen nedenleri
• Urethrit (infection, catheters)
• Sistitis (infection, radiation, chemicals, catheters, stones)
• Prostatit
• Mesane tümörü

• Önemli: çoğu hastada dizuri nedeni klinik olarak anlaşılır ve görüntüleme

yapılmaz

• Görüntüleme:
• IVP ve sistografi: mesane duvar kalınlaşması, trabekülasyon, radyolüsen
taşlar görülebilir
Yan ağrısı
• Sık görülen nedenleri
• Travma
• Obstrüksiyon yapan taş
• Spontan renal hemorji
• Büyük boyutlu renal tümör

• Önemli: kas iskelet sistemi hastalıkları ile karışmaması için öykü ve muayene
önemli

• Görüntüleme:
• BT: en duyarlı tek inceleme, kontrastsız inceleme ile taş ve kanama
görülebilir, kontrastlı incelemeler kanama araştırırken daha fazla etkili
• US: renal kitle ve taş tanısında daha az etkili, hamile ve çocuklarda
ıyonlaştırıcı radyasyondan kaçınmak için kullanımı yaygın
AĞRISIZ HEMATURİ
• Sık görülen nedenleri
• Tümörler (böbrek, ureter, mesane, urethra)
• Glomerulonefrit
• Vaskular abnormalite (anevrism, malformation, arterial or venous
occlusion)
• Papillar nekrosis
• Urolithiasis
• Görüntüleme:
• BT: renal kitlelerin belirlenmesinde USdan etkili, taş incelemesi kontrastsız
yapılmalı
• US:
• Sistoskopi: BT ve US bazen etkili olmayabilir, nedenin açıklanamadığı her
erişkinde uygulanmalıdır
AĞRILI HEMATURİ
• Sık görülen nedenleri
• Ureteral taş
• Travma
• Enfekssiyon (öz cystitis or urethritis)Görüntüleme:
• BT:
• düşük dansiteli taşları bile gösterebilir,
• toplayıcı sistemin dilatasyonunu belirler,
• böbrek çevresi yağlı dokuda kirlenme gibi ikincil işaretleri de gösterebilir,
• flebolit veya kalsifikasyonlardan ayrılmasını sağlar,
• appendisit ve kolesistit gibi üriner dışı nedenleri de belirleyebilir, KM
kontrendike hastalarda da kullanılabilir
• US:
• tıkayan taşın proksimalindeki dilatasyonu gösterebilir,
• obstrüksiyon yapan taşı opak değilse bile ekojen odak ve akustik gölgesi ile
belirler,
• TV/TR US distal üreter taşlarında etkili olabilir,
• barsak gazları etkinliğini azaltır, hamilelerde öncelikle düşünülür
AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ
• PRERENAL

• Hypovolemia (diarrhea, vomiting, hemorrhage, overdiurez,

• pankreatitis, peritonitis)
• Vasodilatation (sepsis, ilaçlar, anaphylaxis)
• Kardiak (congestive heart failure, myocardial infarction,
tamponad)
• Renal hypoperfuzyon (renal arter obstruction)
• US
• Böbrek boyutların ölçme ve renal parankim
eko yapısını belirlemede ilk ve tek seçim.
• Toplayıcı sistem dilatasyonu da görülebilir.

• RENAL
• Damarsal nedenlerin araştırılmasında renal
arter darlığı veya venöz oklüzyonu (tormbüs)
• Akut tubular hasar (ischemia, toxins, hemo/myoglobinuria, araştırmada etkili
KM)

• Akut glomerulonephritis • US etkili olmaz ise NT ve MRA kullanılabilir.

• Acute tubular nefritis (drug reaction, pyelonephritis, papiller
nekroz)

• Böbrekte içsel çökelmeler (Ca, urates, myeloma protein)

• Arterial or venous obstruction

• DIC

• POSTRENAL

• Kalkuli

• Prostatizm

• Neoplazi (mesane, pelvic, retroperitoneal)

• Retroperitoneal fibrosis

• Urethral veya mesane mesane obstruksion

AKUT PYELONEFRİT
• Belirti/işaretler
• Ani yükselen ateş, titreme, bulantı ve kusma, idrar testinde pyuri
• Sık nedenleri
• Assendan idrar yolu enfeksiyonu,
• Obstrüksiyon predispozandır (darlık, taş, nörojenik mesane, VUR)
• Önemli:
• komplikasyonsuz İYE de görüntüleme gerekmez, komplike ve tedaviye
cevap vermeyen olgularda düşünülür
• BT: komplike rena/perirenal abselerde renal sınırları aşan koleksiyonu
gösterebilir
• Abse öncesi evrede fokal enfeksiyon hipodens ve boyanması yetersiz görülür,
komplikasyonsuz enfeksiyonda korteks heterojen boyanır ve boyanmayan
alanlarda görülür
• US: renal perirenal abseyi göstermekte BT den düşük etkili, hidronefrozu
gösterebilir
KRONİK PYELONEFRİT
• Belirti/işaretler
• İlerleyici böbrek yetmezliği, tekrarlayan İYE, VUR öyküsü, pyuri
• Sık nedenleri
• Tekrarlayan İYE, VUR öyküsü
• BT:
• Etkilenen tarafta normalden küçük ve dansiteli böbrek, kalikslerde
küntleşme, böbrek konturunda lobar skarlara bağlı düzensizlik,
• US:
• Böbrekte fokal ekojenite artışı, konturda lobulasyon
RENAL KİTLE
• Belirti/İşaretler
• Flank ağrı
• Hematuri
• Ele gelen kitle Büyük kitleler
• Ateş (suggests renal abscess)
• Sıklıkla incidental ve asemptomatik
• US, veya BT nin başka nedenlere yapılması sırasında
• Esas amaç solid kistik kitle ayrımı yapmaktır.
• US:
• kist tanısında yeterince etkin, anekoik, ince duvarlı, iç ekosuz, arkada
akustik hızlanma
• Obez hastalarda etkinliği kısıtlı, enfekte ve internal hemorajili kistlerde solid
den ayrım zor
• BT:
• kisti belirlemede, solid ve kist duvarı boyanmasını belirlemede daha etkili,