Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik

İktisat

Yrd. Doç. Dr. Akın Usupbeyli

Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Temsilciler; Muth, Lucas, Wallace, Sargent

• Beklentiler rasyoneldir. Bu sebeple diğer adları Rasyonel Beklentiler Okulu’dur.

Mevcut bilgilerin doğru(rasyonel) olarak yorumlandığını savunurlar.

• Monetaristler gibi ücretlerin ve fiyatların esnek olduğunu kabul ederler. Ancak

beklentiler adaptif değil rasyoneldir. Ekonomik bireyler tam bilgiyi doğru
olarak kullanırlar.
Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Klasik ekol takipçileridir ancak tam istidama değil doğal büyüme oranını ve doğal
işsizliği savunurlar. (monetaristler gibi)

• Firma yanılma teorisini ortaya atmıştırlar. Bu teoriye göre firmalar kısa dönemde
fiyatlar genel seviyesindeki artışı hatalı analiz edip, sadece kendi ürettiği malın
fiyatında bir artış olarak algılayıp, fiyatlar genel seviyesi artınca üretimlerini
arttırırlar.(sinyal algılama sorunu) Bu yüzden SRAS pozitif eğimlidir. Ancak bu
yanılgı uzun dönemde ortadan kalkar. LRAS bu yüzden dikeydir.
Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Lucas’a göre istihdam ve çıktı düzeyi üzerinde etkili olabilecek
politikalar ancak öngörülmeyen/şok politikalardır. Otoriteler önceden
bir politika açıklarlarsa, ekonomik bireyler buna karşı önlemlerini
alacaklar ve istenilen sonuca ulaşılamayacaktır. Bu yüzden Lucas “en
iyi politika politikasızlıktır.” demiştir. Buna politika ilintisizliği de denir.
Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Lucas kritiği: Lucas özellikle neokeynesyenlerin kullandığı ekonomik ve
ekonometrik modellerin beklentileri dışlamasını eleştirir. Ayrıca önceki
dönemlere uygulanan modellerin günümüze uygulanmasının
beklentiler değiştiği için başarılı olamayacağını savunur.
Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Hoş olmayan monetaristik aritmetik: . Sargent ve N. Wallece’a göre bir ekonomide
Merkez Bankası enflasyonu düşürmek amacıyla sıkı para politikası uyguluyorsa, buna
karşı hükümet genişleyici maliye politikası ile bütçe açığı veriyor ve borcunu
borçlanarak kapatıyor ise borç stoku bir noktadan sonra sürdürülemez hale gelir. Hoş
olmayan monetaristik aritmetik olarak adlandırdıkları bu durumda, iç borçlanmanın
sürekli olarak yükselmesi faiz yükünü artırmakta, borç yükü adeta bir kar topuna
dönüşmekte ve borçların ödenmesi için para arzı artırılmakta sonuçta ekonomi
enflasyon ile yüz yüze gelmektedir.
Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Hoş olmayan monetaristik durumun olduğu bir ekonomide, MB’nin
başlangıçtaki enflasyondan daha yüksek bir enflasyona yol açmasına
sebep olur. Söz konusu durumda başlangıçta para politikası baskınken
daha sonra maliye politikası baskın çıkar ve buna “mali baskınlık
problemi” denir.
Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• 1929 krizinin sebebinin kriz beklentisine giren hisse senedi
sahiplerinin panik halinde hisse senetlerini satmalarıyla olduğunu
iddia ederler. Bu hareketin rasyonel bir hareket olduğunu söylerler.

• Emek arz ve talebi reel ücretin bir fonksiyonudur.

Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Philips eğrisi analizinin hem kısa hem de uzun dönemde geçersiz
olduğunu savunurlar. Dolayısıyla uygulanan politika beklenen bir
politika ise hem kısa hem de uzun dönem Philips eğrisi dikeydir.

• Dışlama etkisinin varlığına inanırlar.

Alternatif Makro Modeller: Yeni Klasik
İktisat
• Lucas arz eğrisi denklemi; Y= Yn + a(P-Pe) “a” katsayısı ekonomik
birimlerin fiyatlar genel seviyesini doğru tahmin edememe
katsayısıdır. Yanılmayı gösterir.

• Monetaristler ve Yeni Keynesyenler, Lucas arz doğrusunu

benimsemişlerdir.