1. Rajah 1 menunjukkan Paramecium sp.

(a) Namakan K dan L

Yang hidup dalam kolam air tawar
• K : Vakoul mengecut
• L: silia

(b) Nyatakan fungsi L

• L terlibat dalam pergerakan//
• L membantu memindahkan zarah makanan masuk
ke dalam alur mulut.
1. Rajah 1 menunjukkan Paramecium sp.
Yang hidup dalam kolam air tawar (b) Nyatakan jenis pembiakan Paramecium sp
apabila keadaan persekitaran tidak sesuai.

• Pembiakan seks( konjugasi)

2. Rajah 2 menunjukkan struktur (a) Namakan struktur X
respirasi seekor katak
• Kulit

(b) Terangkan satu penyesuaian

• X nipis untuk mengurangkan jarak bagi pertukaran
gas//
• X nipis untuk resapan gas berlaku dengan pantas//
• X nipis untuk meningkat ketelapan gas-gas respirasi//

• X lembap bagi membenarkan gas respirasi larut ke

dalam kulit

• Dibawah X mempunyai banyak jaringan kapilari darah

bagi memudahkan pengangkutan gas
2. Rajah 2 menunjukkan struktur (c) Semasa musim kemarau , katak terdedah kepada
respirasi seekor katak suhu yang melampau. Terangkan bagaimana
keadaan ini mempengaruhi pertukaran gas pada
struktur X.

• Struktur X menjadi kering// kurang lembap

• Oleh itu kurang /tidak boleh melarut
• Pertukaran gas menjadi perlahan/ tidak berlaku
• Lebih banyak pertukaran gas berlaku di peparu
3. Biri-biri mempunyai pelbagai jenis warna bulu. Warna
bulu dikawal oleh sepasang alel. Rajah 3.1 menunjukkan (a) Berdasarkan Rajah 3.1, tentukan genotip
bagaimana dua warna bulu yang berlainan diwariskan. bagi P dan Q
Warna bulu putih adalah dominan • P: Gg
• Q: gg
3. Biri-biri mempunyai pelbagai jenis warna bulu.
Warna bulu dikawal oleh sepasang alel. Rajah 3.1
menunjukkan bagaimana dua warna bulu yang
berlainan diwariskan. Warna bulu putih adalah
dominan
(b) Nyatakan Hukum Segregasi Mendel
Perwarisan monohybrid / hukum mendel pertama
Ciri suatu organisma ditentukan/dikawal oleh
sepasang alel
Pasangan alel tersebut terpisah secara meiosis semasa
pembentukan gamet
hanya satu alel hadir dalam setiap gamet
(c) Dalam pewarisan warna bulu pelepah ayam Berdasarkan Rajah 3.2, tentukan genotip induk ,
Belanda , ianya dikawal oleh alel kodominan. gamet dan genotip F1 jika induk bulu pelepah putih
Alel untuk bulu pelepah putih ialah AW dan alel
dan induk bulu pelepah hitam dikacukkan
pelepah hitam ialah AB . hitamRajah 3.2
menunjukkan induk ayam Andalusia dengan
bulu pelepah putih dan ayam Andalusia dengan
bulu pelepah hitam.
4. Rajah 4.1 menunjukkan sekuntum bunga (a) (i) labelkan M pada struktur yang menghasilkan
Rajah 4,2 menunjukkan proses pembentukan debunga pada Rajah 4.1
debunga
(ii) Namakan M
• Anter

(b) Berdasarkan Rajah 4.2, terangkan proses

pembentukan debunga
• Sel induk mikrospora menjalankan mitosis
• Untuk membentuk 4 sel mikrospora haploid/tetrad
• Setiap sel di dalam tetrad/sel mikrospora
berkembang membentuk butir debunga
• Setiap nucleus di dalam butir debunga membahagi
secara mitosis untuk membentuk 2 nucleus iaitu
nucleus penjana dan nucleus tiub
4. Rajah 4.1 menunjukkan sekuntum bunga
Rajah 4,2 menunjukkan proses pembentukan
debunga
(c) Sebatang tumbuhan berbunga telah dijangkiti
oleh kulat yang merosakkan keseluruhan stigma
bunga. Pada pendapat anda, adakah tumbuhan ini
boleh menghasilkan biji benih?
Terangkan jawapan anda
• biji benih tidak boleh terbentuk
• Kerana tiada pendebungaan berlaku/ butir
debunga tidak boleh dipindahkan ke stigma
• Butir debunga tidak boleh bercambah dan
membentuk tiub debunga
• Nukleus penjana tidak boleh membahagi secara
mitosis membentuk gamet jantan.
• Oleh itu tiada gamet jantan terbentuk
• Tiada gamet jantan yang dapat bersenyawa dengan
sel telur dan 2 nucleus kutub//
• Tiada persenyawaaan ganda dua berlaku
• Tiada zigot diploid dan nucleus triploid terbentuk
• Ovul tidak boleh berkembang membentuk biji
5. Rajah 5.1 menunjukkan sejenis pokok yang
(a) Berdasarkan Rajah 5.1 , namakan
boleh ditemui di ekosistem paya bakau jenis system akar yang ditunjukkan
• Akar jangkang
5. Rajah 5.1 menunjukkan sejenis pokok yang
boleh ditemui di ekosistem paya bakau

(b) Berdasarkan kenyataan di atas,terangkan

adaptasi pokok bakau untuk meneruskan
kemandiriannya di habitat tersebut
• Daun berkutikel tebal dapat mengurangkan
kehilangan air /mengurangkan kadar
transpirasi
• Daun mempunyai stoma terbenam dapat
mengurangkan kehilangan air /mengurangkan
kadar transpirasi
• Daun bersukulen dapat menyimpan air
• Daun mempunyai hidatod untuk
menyingkirkan garam yang berlebihan X
• Daun tua menyimpan garam dan akan gugur
apabila kepekatan garam yang disimpan terlalu
banyak X
5. (c) Rajah 5.2 menunjukkan zon di dalam (i) Bezakan antara Zon Y dan Z. Tulis jawapan anda
ekosistem paya bakau. paya bakau dalam ruang yang disediakan
(ii) Terangkan bagaimana situasi yang dinyatakan
dalam artikel memberi kesan terhadap kadar
respirasi akar pokok bakau di Zon Garis Pantai
seperti Rajah 5.2ditunjukkan

• Kadar respirasi akar menurun

• Kerana minyak akan menutup pneumotofor
• Lalu menutup lentisel
• Pertukaran gas dilentisel akan berkurangan
• Dan oksigen berkurangan
6. Rajah 6.1 menunjukkan system pencernaan
manusia
(a) (i) Berdasarkan Rajah 6.1 , labelkan P
(ii) Organ Q seorang dewasa telah dibuang.
Terangkan kesan terhadap proses pencernaan lipid
• Pencernaan lipid berkurangan atau perlahan
• Q ialah pundi hempedu
• Hempedu tidak boleh disimpan
• Hempedu tidak boleh dirembeskan ke dalam
duodenum
• Lipid kurang diemulsikan kepada titisan kecil
lipid/minyak
• JLP lipid meningkat mengurangkan kadar
Tindakan enzim lipase
6. (b) Doktor menyarankan kepada pesakit diabetis
melitus untuk menukarkan pengambilan beras
putih kepada beras perang dalam diet seharian.
Rajah 6.2 menunjukkan maklumat pemakanan bagi
100g beras perang dan beras putih.Beras perang
dan beras putih mempunyai Indeks Glisemik yang
berbeza.
Indeks Glisemik (IG) mengukur berapa cepat
makanan yang mengandungi karbohidrat(seperti
nasi) meningkatkan paras gula dalam darah
seseorang selepas makanan tersebut dimakan
Terangkan mengapa doctor memberikan saranan tersebut
• Beras perang mempunyai Indeks Glisemik (GI)
yang lebih rendah daripada beras putih
• Kanji dihidrolisiskan kepada glukosa secara
perlahan
• Oleh itu kurang glukosa dihasilkan
• Paras glukosa dalam darah boleh dikawal//
• Elakkan aras glukosa darah meningkat dengan
pantas
• Beras perang mempunyai lebih banyak serat
berbanding beras putih
• Serat memperlahankan penyerapan glukosa
6. (c) Sekumpulan pelajar menjalankan ujian
Benedict untuk mengenalpasti jenis karbohidrat.
Hasil ujian adalah seperti dalam Jadual 6.1
Terangkan mengapa pemerhatian ujian Benedict
adalah berbeza seperti dalam Jadual 6.1
• Kurma mengandungi glukosa atau gula penurun
manakala tebu mengandungi sukrosa atau
bukan gula penurun
• Kurma menurunkan kuprum(II) sulfat (dalam
larutan Benedict berwarna biru ) kepada
kuprum (I) oksida(mendakan merah bata)
• Tebu tidak dapat menurunkan kuprum(II) sulfat
(dalam larutan Benedict berwarna biru ) kepada
kuprum (I) oksida(mendakan merah bata)
7. Rajah 7.1 menunjukkan struktur nefron dalam
(a) (i) Namakan struktur P
ginjal manusia
• Kapsul Bowman

(a) (ii) Nyatakan proses yang berlaku di antara

glomerulus dan P
• ultraturasan
7. Rajah 7.1 menunjukkan struktur nefron dalam (b) Nyatakan dua perbezaan kandungan dalam
ginjal manusia glomerulus berbanding kandungan dalam P
Kandungan dalam Kandungan dalam P
glomerulus

Glomerulus P tidak mengandungi

mengandungi sel darah sel darah merah
merah

Glomerulus P tidak mengandungi

mengandungi platlet platlet

Glomerulus P tidak mengandungi

mengandungi protein protein plasma
plasma
7. Rajah 7.1 menunjukkan struktur nefron dalam
(c) Seorang individu mengalami kerosakan ginjal
ginjal manusia
yang menyebabkan hematuria. Hematuria adalah
keadaan dimana darah dijumpai di dalam air
kencing
Terangkan mengapa keadaan ini berlaku

• Jangkitan ginjal/jangkitan glomerulus//

• Batu ginjal//Kecederan ginjal// kanser
//kerosakan glomerulus
• Sel darah merah akan terturas keluar ke dalam
kapsul Bowman
• Turasan glomerulus mengandungi darah
7 (d) Rajah 7.2 menunjukkan dua jaket yang
Seorang saintis bercadang untuk melakukan
berbeza
ekspedisi ke Antartika bagi menjalankan
penyeledikan biologi
Pilih jaket yang paling sesuai untuk dipakai semasa
ekspedisi tersebut. Wajarkan jawapan anda
• Jaket P
• Baju tebal//ada hoodie dan berbulu
• Satu lapisan tebal udara terperangkap di dalam
baju
• Udara berperanan sebagai penebat haba
• Lebih banyak haba terperangkap /kurang
kehilangan haba//jaket menghalang kehilangan
haba daripada kulit ke persekitaran
• Suhu badan dikekalkan dalam keadaan normal
8 (a) Rajah 8.1 menunjukkan seekor ikan
(i) Namakan otot yang terlibat dalam pergerakan
ikan
• Miotom

(ii) Otot yang dinamakan di 8(a)(i) mengalami

kecederaan.Terangkan kesan kecederaan terhadap
libasan ekor ikan berbanding sebelum kecederaan
• Libasan ekor menjadi lebih lemah berbanding
sebelum kecederaan//
• Ekor tidak boleh melibas ke kanan//
• Kerana otot miotom menjadi kurang /tidak
boleh mengecut dan mengendur//
• Tindakan otot berantagonis tidak
berlaku/kurang berlaku
• Ikan tidak boleh berenang /bergerak ke
hadapan
8 (b) Rajah 8.2 menunjukkan struktur lengan
seorang atlet yang sedang bermain badminton (i) Namakan struktur L
• Tendon
8 (b) Rajah 8.2 menunjukkan struktur lengan
seorang atlet yang sedang bermain badminton

(ii) Terangkan bagaimana aliran darah tersebut boleh

membantu memulihkan otot K
• Darah membawa lebih banyak asid
amino/mineral/vitamin/elektrolit/elektrolit/glukosa
ke otot K
• Darah membawa lebih banyak oksigen ke otot
• Ini akan meningkatkan respirasi sel
• Dan meningkatkan lebih banyak tenaga

• Lebih banyak otot/tisu otot dihasilkan

• Secara mitosis
8 (c) Rajah 8.3 menunjukkan Pinggan Sihat (i) Serbagai pakar pemakanan ,ubahsuai panduan
Malaysia seperti yang disarankan oleh pemakanan dalam Rajah 8.3 tersebut untuk
Kementerian Kesihatan Malaysia memenuhi keperluan seorang atlet yang menjalani
Latihan lasak

• Separuh pinggan bijirin/ karbohidrat untuk

membekalkan lebih banyak tenaga
• Suku pinggan protein untuk membaiki sel/tisu
yang rosak atau membentuk tisu/otot yang baru.
• Suku pinggan sayuran dan buahan untuk
membekalkan vitamin dan mineral bagi
membantu menguatkan otot dan tulang
• Untuk menyediakan vitamin/mineral untuk
membantu pengecutan otot
• Untuk menyediakan vitamin/mineral untuk
mengekalkan kesihatan yang baik sepanjang
Latihan
9. Kereta elektrik yang pertama di Malaysia pada
tahun 2013. Ia mengeluarkan gas rumah hijau dan
bahan pencemar yang lebih rendah berbanding
kereta biasa. Ini dapat membantu meningkatkan
kualiti udara di Kawasan bandar.
Rajah 9.1 menunjukkan satu petikan akhbar atas
talian mengenai peningkatan minat rakyat Malaysia
untuk memiliki kenderaan elektrik
(a) Berdasarkan petikan di atas, berikan definisi
teknologi hijau
• Penggunaan kereta elektrik yang
• kurang mengeluarkan gas rumah hijau/co2
• Dapat meningkatkan kualiti udara
dibandar//mengurangkan pencemaran udara
//kurang bahan pencemar
9. (b) Rajah 9.2 menunjukkan Langkah-Langkah
yang menghasilkan pembersih eko-enzim daripada
sisa buah-buahan
(i) Berdasarkan Rajah 9.2 , huraikan bagaimana
anda boleh menghasilkan pembersih ekoenzim
• Masukkan 300 g kulit oren, 100 g gula perang, 2 g yis
dan 1 L air suam ke dalam botol plastik 2 L
• Gula perang membekalkan glukosa untuk penapaian
oleh yis bagi
• menghasilkan etanol/ CO2/ tenaga
• Tutup penutup botol dengan ketat
• Goncang botol dengan kuat (selama beberapa minit
sehingga gula perang melarut)
• Buka penutup botol untuk melepaskan tekanan (dari
dalam botol)
• (Selama dua minggu), keluarkan gas yang dihasilkan
(sekurang- kurangnya tiga kali sehari) Letakkan botol
di tempat yang suhunya kira- kira 35°C (seperti di
dalam peti sejuk)
• (Selepas dua minggu), tapis larutan (untuk
mengeluarkan kulit oren).
• Simpan larutan yang ditapis dalam bekas kedap udara
• Larutan enzim boleh digunakan untuk membersihkan
lantai
9. (b) Rajah 9.2 menunjukkan Langkah-Langkah
yang menghasilkan pembersih eko-enzim daripada
sisa buah-buahan
(i) Nyatakan kelebihan-kelebihan menggunakan eko-
enzim sebagai agen pembersih.
• Kurangkan sisa makanan dapur// menyumbang
dan menggalakkan kitar semula makanan
• sisa menjadi pembersih pelbagai guna //
• Kurangkan penggunaan bahan kimia sintetik
• Mencegah punca saje kesan bahan kimia kepada
kesihatan//
• pembaziran duit beli produk kimia/ jimat duit/
lebih murah
• Menggalakkan gaya hidup mampan//
menggunakan sisa menjadi produk berharga// cipta
kesedaran alam sekitar
• Kurangkan tapak pelupusan sampah/ tapak
pelupusan sisa
• Ia boleh diuraikan oleh mikroorganisma dalam
kumbahan// Biodegradable
• Mengurangkan pencemaran air
9. (c) Rajah 9.3(a) dan Rajah 9.3(b) menunjukkan
dua aktiviti manusia yang mengancam ekosistem
Bincangkan kesan-kesan aktiviti dalam Rajah 9.3(a) dan
Rajah 9.3(b) terhadap ekosistem.
• Rajah 9.3(a) menunjukkan aktiviti penebangan
hutan
• Aktiviti ini menyebabkan kehidupan kehilangan
habitat semula jadi,
• Kepupusan flora dan fauna//
• mengganggu rantai makanan/ siratan makanan
• Ia juga menyebabkan kehilangan kawasan tadahan
air hujan.
• Hakisan tanah berlaku yang membawa kepada
kejadian tanah runtuh dan banjir kilat
• Pengurangan jumlah pokok yang berperanan
memerangkap lebih banyak haba
• Menyebabkan jumlah karbon dioksida yang diserap
oleh pokok berkurangan//karbon dioksida di dalam
udara meningkat
• Menyebabkan pemanasan global// suhu permukaan
bumi meningkat
9. (c) Rajah 9.3(a) dan Rajah 9.3(b) menunjukkan
dua aktiviti manusia yang mengancam ekosistem
Bincangkan kesan-kesan aktiviti dalam Rajah 9.3(a) dan
Rajah 9.3(b) terhadap ekosistem.
• Rajah 9.3(a) menunjukkan aktiviti penebangan
hutan
• Aktiviti menyebabkan kehidupan kehilangan
habitat semula jadi,
• Kepupusan flora dan fauna// mengganggu rantai
makanan/ siratan makanan .
• Ia juga menyebabkan kehilangan kawasan tadahan
air hujan.
• Hakisan tanah berlaku yang membawa kepada
kejadian tanah runtuh dan banjir kilat
• Pengurangan jumlah pokok yang berperanan
memerangkap lebih banyak haba
• Menyebabkan pemanasan global// suhu permukaan
bumi meningkat
9. (c) Rajah 9.3(a) dan Rajah 9.3(b) menunjukkan
dua aktiviti manusia yang mengancam ekosistem
Bincangkan kesan-kesan aktiviti dalam Rajah 9.3(a) dan
Rajah 9.3(b) terhadap ekosistem.
• Rajah 9.3(b) menunjukkan fenomena Kesan rumah
hijau
• Pembebasan gas rumah hijau menyebabkan haba
berlebihan terperangkap di Bumi
• Menghalang sinar infra-merah dipantulkan
kembali ke atmosfera
• Lalu menyebabkan pemanasan global/ peningkatan
suhu bumi
• Perubahan dalam taburan hujan dan salji/
menyebabkan perubahan iklim
• Peningkatan paras laut akibat pemanasan laut dan
pencairan ais pada kutub
• Kemarau dan gelombang haba berlaku lebih kerap
9. (c) (ii) Rajah 9.4(a) menunjukkan keadaan tasik Berdasarkan Rajah 9.4(a) dan Rajah 9.4(b), bezakan
berhampiran kilang baja P yang tiada sistem kesan kilang baja P dan Q terhadap ekosistem dan
rawatan sisa bahan buangan. organisma akuatik dalam kedua-dua tasik tersebut.
Rajah 9.4(b) pula menunjukkan keadaan tasik [4 markah]
berhampiran kilang baja Q yang mempunyai RAJAH 9(a) RAJAH 9.4(b)
sistem rawatan sisa bahan buangan.
Eutrofikasi berlaku Eutrofikasi tidak
Berlaku
Kandungan nitrat dan Kandungan rendah
fosfat yang tinggi nitrat dan fosfat

Pertumbuhan alga Pertumbuhan alga

berlaku tidak berlaku
Menghalang Membolehkan
penembusan cahaya penembusan cahaya

Mengurangkan kadar Meningkatkan kadar

fotosintesis fotosintesis
9. (c) (ii) Rajah 9.4(a) menunjukkan keadaan tasik Berdasarkan Rajah 9.4(a) dan Rajah 9.4(b), bezakan
berhampiran kilang baja P yang tiada sistem kesan kilang baja P dan Q terhadap ekosistem dan
rawatan sisa bahan buangan. organisma akuatik dalam kedua-dua tasik tersebut.
Rajah 9.4(b) pula menunjukkan keadaan tasik [4 markah]
berhampiran kilang baja Q yang mempunyai RAJAH 9(a) RAJAH 9.4(b)
sistem rawatan sisa bahan buangan.
Menurunkan tahap Meningkatkan tahap
oksigen terlarut oksigen terlarut

Meningkatkan tahap BOD Menurunkan tahap BOD

Lebih banyak pengurai/ Kurang pengurai/

penguraian penguraian

Air tercemar Air tidak tercemar

Memusnahkan habitat Mengekalkan habitat

organisma akuatik organisma akuatik
10 (a) Rajah 10.1 menunjukkan sejenis tisu Terangkan satu ciri penyesuaian struktur
vaskular tersebut untuk mengangkut air dalam
tumbuhan.

• Penebalan lignin //dinding berlignin

• bagi memberi kekuatan (mekanikal).
• Dan untuk mengelakkan daripada
ranap/runtuh

• Mempunyai lubang
• bagi membenarkan pergerakan air ke sel
bersebelahan

• Mempunyai Tiub berongga

• Bagi membenarkan air mengalir secara
berterusan
10 (b) Rajah 10.2 menunjukkan satu tumbuhan Selepas 36 jam, tumbuhan tersebut telah diuji untuk
yang didedahkan kepada karbon dioksida menentukan kehadiran bahan radioaktif.
beradioaktif (i) Sukrosa beradioaktif telah dikesan dalam Cili K.
Terangkan bagaimana sukrosa beradioaktif hadir dalam cili
tersebut.
• Tumbuhan menghasilkan glukosa radioaktif dalam daun
melalui proses fotosintesis
• (Radioaktif) monomer glukosa terkondensasi untuk
membentuk molekul kanji yang disimpan di dalam daun/
kloroplas
• (Radioaktif) sukrosa diangkut secara aktif ke dalam tiub tapis
• Melalui sel rakan dari sel daun secara pengangkutan aktif
• Ini mengurangkan keupayaan air dalam tiub tapis
• Lalu menyebabkan air meresap dari xilem ke dalam tiub tapis
secara osmosis
• Ini meningkatkan tekanan hidrostatik dalam tiub tapis
• Lalu menyebabkan kandungan floem/sukrosa beradioaktif
ditolak sepanjang tiub tapis ke organ lain tumbuhan
• Sap floem/ (radioaktif) sukrosa diangkut dari tiub tapis ke
buah/cili K secara pengangkutan aktif
10 (b) Rajah 10.2 menunjukkan satu tumbuhan Selepas 36 jam, tumbuhan tersebut telah diuji untuk
yang didedahkan kepada karbon dioksida menentukan kehadiran bahan radioaktif.
beradioaktif (ii) Sukrosa beradioaktif tidak dikesan dalam cili L.
Terangkan mengapa?

• Kulit pokok di buang menyebabkan Floem telah

dikeluarkan

• (sukrosa radioaktif) terkumpul di bahagian atas gelang

(sukrosa radioaktif) tidak boleh diangkut ke bahagian
bawah gelang/cili L.

• Bahagian atas gelang kulit membengkak

10 (c) Rajah 10.3 menunjukkan pengangkutan air
dalam tumbuhan.
(i) Huraikan proses pergerakan air bermula dari X, Y dan
Z.
• X
• Tekanan akar berlaku dalam X
• Ion mineral secara aktif dipam oleh sel rambut
akar ke dalam vokuol.
• Keupayaan air dalam sel rambut akar lebih
rendah berbanding dalam sel.
• Menyebabkan sap sel rambut akar mempunyai
keupayaan air yang rendah berbanding dengan air
tanah
• Air dari tanah meresap ke dalam sel rambut
akar/sel epidermis melalui osmosis
• Menyebabkan keupayaan air yang tinggi dalam sel
rambut akar berbanding sel jirannya
• Ini menyebabkan air meresap dari sel rambut akar
ke dalam korteks melalui osmosis
• Osmosis berterusan berlaku ke dalam korteks/
lapisan endodermis/ perisikal
• Tekanan akar menolak air dari saluran xilem akar
ke dalam saluran xilem batang.
10 (c) Rajah 10.3 menunjukkan pengangkutan air
dalam tumbuhan.
(i) Huraikan proses pergerakan air bermula dari X, Y dan
Z.
• Y
• Tindakan kapilari berlaku di Y
• Yang dihasilkan oleh daya lekitan( antara molekul
air) dan daya lekatan (antara molekul air dengan
dinding xylem)
• Daya lekitan dan daya lekatan menghasilkan daya
tarikan yang menggerakkan air secara berterusan
di dalam salur xylem naik ke atas/ melawan graviti
10 (c) Rajah 10.3 menunjukkan pengangkutan air
dalam tumbuhan.
(i) Huraikan proses pergerakan air bermula dari X, Y dan
Z.
• Z
• Air meresap keluar sebagai wap air melalui
stoma yang terbuka
• Sel mesofil berspan kehilangan air dan
• Keupayaan air dalamnya menjadi rendah
terhadap sel bersebelahan/berhampiran
• Molekul air meresap keluar dari sel
bersebelahan/berhampiran ke sel mesofil
berspan secara osmosisIni menghasilkan daya
yang dipanggil tarikan transpirasi
• Menarik molekul air dalam bekas xilem ke
bahagian luar daun
10 Rajah 10.4 dan transpirasi adalah dua (ii) Bezakan kedua-dua proses tersebut
proses yang menyebabkan kehilangan air RAJAH 10.4/GUTASI TRANSPIRASI
secara kekal dari daun ke persekitaran
Berlaku pada waktu malam/ Berlaku pada hari berangin
awal pagi panas

Hanya berlaku pada tumbuhan Berlaku di semua tumbuhan

herba
Air dibebaskan sebagai titisan- Air dibebaskan dalam bentuk
titisan air wap air

Rajah 10.4 Air dibebaskan melalui struktur Air dibebaskan melalui stomata
khas di hujung urat daun
Berlaku apabila tekanan akar Dikawal oleh bukaan dan
tinggi penutupan liang stoma
Mengeluarkan air yang kaya Mengeluarkan air tulen
dengan mineral
11(a) Rajah 11.1menunjukkan dua gambar
Kucing Siam X yang sama dengan warna
bulu yang berbeza pada bahagian-bahagian
badan yang tertentu.Warna bulu berubah
mengikut perubahan empat musim
Rajah 10.4
Berdasarkan Rajah 11.1 , terangkan kesan suhu terhadap
perbezaan warna bulu Kucing Siam X tersebut
• Suhu ialah faktor persekitaran (yang menyebabkan
variasi) //variasi persekitaran
• Kucing Siam X mewarisi gen menghasilkan enzim
pigmen gelap untuk bulu warna
• Enzim hanya berfungsi pada suhu kurang
daripada suhu badan
• Bahagian yang berwarna lebih gelap ialah telinga/
ekor muka/ cakar// bahagian tertentu berwarna
yang gelap.
11(b) Rajah 11.2 menunjukkan darah pesakit yang
mempunyai masalah kecacatan genetik
Berdasarkan Rajah 11.2 , terangkan bagaimana
kecacatan genetic tersebut mempengaruhi kesihatan
pesakit
• Pesakit mengalami anemia sel sabit
• Sel darah merah pesakit berbentuk sabit.
• Ini disebabkan oleh mutasi gen//
• penggantian bes nitrogen
• Lalu menyebabkan asid amino yang berbeza
disintesis untuk menghasilkan hemoglobin.
• Kurang Hemoglobin yang boleh diangkut di dalam
sel darah merah
• Kurang oksigen boleh dibawa ke seluruh bahagian
organ penting badan
• Kurang tenaga dihasilkan dalam badan/kurang
respirasi sel berlaku
• Pesakit mudah penat/letih /tidak dapat
menjalankan aktiviti yang cergas
11Rajah 11.3(a) menunjukkan variasi jengkal Nyatakan perbezaan antara jenis variasi dalam Rajah
tangan dan Rajah 11.3(b) menunjukkan variasi 11.3(a) dan Rajah 11.3(b)
bentuk ibu jari pada tangan manusia
Rajah 11.3(a) Rajah 11.3(b)

Jenis variasi ialah variasi Jenis variasi ialah variasi

selanjar tak selanjar
Kehadiran ciri Tiada ciri perantaraan
perantaraan
Tiada perbezaan yang Terdapat perbezaan yang
jelas/ketara dalam dalam jelas/ketara dalam dalam
ciri-ciri ciri-ciri
Graf adalah taburan Graf adalah bar diskret
normal
Ciri adalah dikawal oleh Ciri adalah dikawal oleh
banyak gen satu gen tunggal
11Rajah 11.3(a) menunjukkan variasi jengkal Nyatakan perbezaan antara jenis variasi dalam Rajah
tangan dan Rajah 11.3(b) menunjukkan variasi 11.3(a) dan Rajah 11.3(b)
bentuk ibu jari pada tangan manusia
Rajah 11.3(a) Rajah 11.3(b)

Dipengaruhi oleh faktor Tidak dipengaruhi oleh

factor alam sekitar faktor factor alam sekitar

Perbezaan ciri boleh tidak Perbezaan ciri boleh diukur

diukur (kualitatif) (kuantitatif)
11(d) Rajah 11.4 menunjukkan dua jenis tomato Bincangkan kebaikan dan keburukan makanan terubah
yang berbeza suai genetic terhadap kehidupan manusia
• Kelebihan GMF
• Untuk mengatasi masalah bekalan makanan/ tomato//
Mempunyai bekalan makanan/ tomato yang mencukupi
• Kos pengeluaran makanan/ tomato menjadi lebih
rendah
• Meningkatkan kandungan nutrien dalam (makanan/
tomato)
• Mengurangkan masalah perosak dalam penanaman
tumbuhan (petani)//
• Mengurangkan penggunaan racun serangga/ racun
serangga.
• Peningkatan kualiti/saiz/ kemanisan
• Penambahan kuantiti makanan/ tomato
• Kurangkan harga makanan/ tomato
• Meningkatkan pembangunan industri bioteknologi//
• Mengurangkan kemiskinan/Meningkatkan ekonomi
11(d) Rajah 11.4 menunjukkan dua jenis tomato
yang berbeza
Bincangkan kebaikan dan keburukan makanan terubah
suai genetic terhadap kehidupan manusia
• Kelemahan GMF
• Spesies semula jadi akan terancam
• Kemungkinan pemindahan gen GMF kepada
manusia// Kandungan genetik manusia mungkin
terjejas
• Kesihatan manusia mungkin terjejas//
• Terdapat kesan sampingan kepada manusia//
Pencetus tindak balas alahan
• Menyebabkan kerintangan manusia terhadap
antibiotic
• Isu etika GMF dalam menghasilkan tumbuhan
GMF
11(e) Rajah 11.5 menunjukkan maklumat Cadangkan satu Teknik kejuruteraan genetic untuk
berkaitan susu bebas alergi menghasilkan susu bebas alergi.Huraikan jawapan anda.
• Menggunakan teknologi rekombinan DNA
• Melibatkan pemindahan segmen DNA
daripada manusia (satu organisma) kepada
seekor lembu(kepada organisma lain)//
• gen manusia dimasukkan ke dalam
genetic/DNA/maklumat lembu
• Untuk membentuk DNA rekombinan
• Penghasilan gabungan gen baru
• Lembu menghasilkan susu yang tidak
mengandungi ß-lactoglobulin (B-
lactoglobulin) sejenis protein yang
menyebabkan alahan kepada bayi/kanak-
kanak
• Lembu dikenali sebagai organisma transgenik