Zmiana wierzyciela

Przelew wierzytelności i wstąpienie w prawa

zaspokojonego wierzyciela
 Pojęcie przelewu wierzytelności –
art. 509 KC
 Przelew jest umową zawieraną przez
dotychczasowego wierzyciela (cedenta) z osobą
trzecią (cesjonariuszem), na mocy której
cesjonariusz nabywa od cedenta przysługującą
mu wierzytelność
 W doktrynie reprezentowane jest też stanowisko
zgodnie, z którym nie ma umowy przelewu – jest
za to kilka umów, które mogą realizować przelew
np. sprzedaż praw – art. 555 KC.
 Przelew wierzytelności

Wierzyciel (cedent)

cesja
Dłużnik

Osoba trzecia (cesjonariusz)

 Przedmiot przelewu

 Wierzytelność – jedno lub kilka żądań, które

przysługują wierzycielowi względem dłużnika,
 Zakres wierzytelności - roszczenia są istotą
zobowiązania, polegają na tym, że wierzyciel
może domagać się od dłużnika określonego
zachowania
 Wierzytelność podzielna jako
przedmiot przelewu
 Wierzytelność jest podzielna gdy świadczenie
jest podzielne. Świadczenie jest podzielne gdy
przedmiot świadczenia jest podzielny -
najczęściej chodzi tu o świadczenia pieniężne,
które bez żadnego uszczerbku są podzielne.
 Przedmiotem przelewu może być całość
świadczenia bądź jego część lub części.
 Wierzytelność wynikająca ze złożonego
stosunku zobowiązaniowego
 czyli takiego w ramach którego obie strony są względem siebie
i wierzycielami i dłużnikami, choć każda w innym zakresie np.
umowa sprzedaży
 Sporne jest czy w takiej sytuacji sprzedawca może przenieść na
osobę trzecia tylko wierzytelność o zapłatę ceny i sam pozostać
nadal dłużnikiem kupującego, co do przeniesienia własności i
wydania rzeczy - powstaną wówczas dwa stosunki
zobowiązaniowe, czy też osoba trzecia musi całkowicie wstąpić
w sytuacje sprzedawcy, a wiec oprócz nabycia wierzytelności
ma tez przejąć dług sprzedawcy (zachowany zostanie jeden
stosunek zobowiązaniowy, a nastąpi jedynie wymiana strony ze
sprzedawcy na osobę trzecia).
 Wierzytelności wymagalne i
niewymagalne jako przedmiot przelewu
 Oba rodzaje wierzytelności mogą stanowić przedmiot
przelewu
 Ważne jest jednak, że przy przelewie w sposób
bezwzględny obowiązuje zasada nemo plus iuris, bez
względu na dobrą bądź złą wiarę nabywcy, może on
uzyskać wierzytelność tylko w takim kształcie, w jakim w
momencie przelewu istniała ona  po stronie zbywcy.
 Gdyby zatem wierzytelność była niezaskarżalna nabywca
wprawdzie stanie się nowym wierzycielem, ale również
nie będzie mógł wystąpić przeciwko dłużnikowi na drogę
sądową.
 Wierzytelność wynikająca ze świadczenia
okresowego jako przedmiot przelewu
Przedmiotem przelewu może być:
 prawo do świadczeń okresowych na przyszłość - prawo do żądania
przyszłych rat czynszowych- spór o to czy są to wierzytelności
istniejące jeszcze niewymagalne, czy wierzytelności przyszłe jeszcze
nieistniejące.
Od chwili przeniesienia prawa kolejnych rat może domagać się
wyłącznie nabywca.

 prawo do żądania zaległych rat czynszowych już wymagalnych, bez

wyzbywania się prawa do pobierania czynszu.
Przedmiotem transakcji jest tylko jedna lub kilka rat, których wysokość
można z łatwością ustalić. Nabywca nie może żądać niczego więcej.
 Czy wierzytelność przyszła, nieistniejąca
może być przedmiotem przelewu?
 Przykład:

Umowa sprzedaży zostaje zawarta z zastrzeżeniem, że na razie nie

wywołuje żadnych skutków prawnych lecz wywoła je dopiero za rok.
Umowa jest zawarta, ale nie rodzi żadnych skutków nie powstaje
zobowiązanie, a tym samym również wierzytelność o zapłatę ceny.
Mimo to, sprzedawca sprzedaje osobie trzeciej przyszłą wierzytelność o
zapłatę ceny - czy przepisy o przelewie można do takiej sytuacji
stosować wprost czy dopiero w drodze analogii?
- samej możliwości przeniesienia takiej wierzytelności nie kwestionuje
się.
 Propozycje rozwiązania
 Stosowanie przepisów wprost
 Odpowiednie stosowanie przepisów o przelewie

W istocie przedmiotem transakcji jest tu nie wierzytelność, ale ekspektatywa

wierzytelności.

To przemawiałoby za stosowaniem przepisów w drodze analogii.

Ekspektatywa niekoniecznie musi się zrealizować. Jeśli przyjmiemy ten
wariant to powstaje kolejna wątpliwość: czy z chwila gdy umowa wreszcie
zrodzi wierzytelność (po upływie roku) wierzytelność ta powstanie po stronie
nabywcy ekspektatywy, czy po stronie zbywcy, a nabywca ekspektatywy
będzie miał, jedynie roszczenie o przeniesienie na niego już istniejącej
wierzytelności. W doktrynie spotykamy zwolenników obu poglądów.
 Generalnie dopuszcza sie zatem transakcje dotyczące wierzytelności
przyszłej, nie istniejącej w chwili zawierania umowy miedzy zbywcą
i nabywca - wymaga się jednak aby wierzytelność ta została w
dostateczny sposób zindywidualizowana poprzez opisanie przyszłego
stosunku prawnego z którego wyniknie.

Jednak Sąd Najwyższy zaaprobował także umowy zawarte miedzy

kredytobiorcami a bankami, których przedmiotem są wszystkie przyszłe
wierzytelności jakie powstaną w majątku kredytobiorcy przez czas
brania kredytu (Cessio generalis) - dopuszczenie wierzytelności
przyszłych i niepewnych.
 Umowa zobowiązująca do przeniesienia
wierzytelności jako umowa o podwójnym skutku

 Art 510 § 1KC umowa sprzedaży, zamiany,

darowizny lub inna umowa zobowiązująca do
przeniesienia wierzytelności - przenosi
wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis
szczególny stanowi inaczej, albo strony inaczej
postanowiły.
 przejście prawa następuje ex lege, z chwilą
zawarcia umowy zobowiązującej.
 Wyjątki od zasady podwójnego
skutku
 A. Gdy przepis szczególny tak stanowi,
 B. Gdy strony tak postanowiły.

Ad. A.
Trwają poszukiwania takiego przepisu. Niemniej jednak jest oczywiste,
w świetle ogólnych zasad prawa cywilnego, że aby umowa
zobowiązująca przeniosła wierzytelność, wierzytelność ta musi istnieć
po stronie zbywcy. Przy przelewie obowiązuje bowiem bez żadnych
wyjątków zasada nemo plus iuris. Dobra wiara nabywcy nie ma
znaczenia i nie chroni go. Jednak skutki tego, że zbywca nie jest
wierzycielem mogą być dwojakie:
 Skutki braku wierzytelności po
stronie zbywcy:
  - jeżeli zbywca nie jest wierzycielem, ale wierzytelność istnieje,
tylko u niej osoby, to zbywca ma jeszcze możliwość wywiązania się
ze zobowiązania
› albo odkupując tę wierzytelność od osoby trzeciej i później przenosząc ją na
nabywcę,
› albo nakłaniając osobę trzecia żeby od razu przeniosła wierzytelność na
nabywcę.
› Może także powstać obowiązek odszkodowawczy z tytułu szkody poniesionej
przez nabywcę. Po przeniesieniu wierzytelności zobowiązanie wygaśnie.
 - jeśli wierzytelności w ogóle nie istnieje - umowa jest nieważna z
powodu pierwotnej niemożliwości świadczenia. Jeśli zbywca
wiedział o niemożności, będzie zobowiązany naprawić szkodę.
 Ad. B.
 Strony, w tym zwłaszcza zbywca mogą mieć
interes w tym, aby wierzytelność została na razie
po stronie zbywcy.
- np. ze względów podatkowych, dla lepszej oceny
zdolności kredytowej zbywcy.
 Strony muszą w takiej sytuacji w umowie
zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności
zamieścić klauzulę wyłączającą skutek
rozporządzający.
 Strony mogą uzależnić zawarcie tejże umowy od terminu, a
nawet ziszczenia się warunku zawieszającego. Jeżeli w
umowie zobowiązującej strony nie określiły czasu w jakim
ma być zawarta rozporządzająca to, zgodnie z art. 455 KC,
zawarcie umowy ma nastąpić niezwłocznie po wezwaniu
wierzyciela czyli nabywcy. Gdyby zbywca nie chciał zawrzeć
umowy można go do tego zmusić w trybie art. 64 KC.

 W języku prawniczym strony umowy o podwójnym skutku

lub czysto rozporządzającej określane są również jako cedent
(zbywca) i cesjonariusz (nabywca)
 Kauzalność przelewu
 Art. 510 § 2 - jeżeli zawarcie UMOWY PRZELEWU następuje w
wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej
umowy (zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności), z zapisu,
z bezpodstawnego wzbogacenia, z czynu niedozwolonego lub
innego zdarzenia WAŻNOŚĆ UMOWY PRZELEWU zależy od
istnienia tego zobowiązania.

Oznacza to ze aby umowa rozporządzająca wywołała skutek w

postaci przeniesienia wierzytelności najpierw musi istnieć
zobowiązanie do przeniesienia wynikające z jakiegokolwiek źródła.
(najczęściej będzie to umowa zobowiązująca w której wyłączono
skutek rozporządzający)
 Znaczenie kauzalności
 Dotyczy sytuacji, gdy najpierw istnieje zobowiązanie do
przeniesienia wierzytelności a dopiero w pewien czas
później realizowane jest rozporządzenie
wierzytelnościami przez zawarcie umowy
rozporządzającej.
 Przykład: strony zawarły umowę sprzedaży
wierzytelności ale zbywca uczynił to pod wpływem
poważnej i bezprawnej groźby. Ponieważ pół roku
później groźba ta ustala uchylił się od skutków swego
oświadczenia woli. Czyja jest wierzytelność?
 W takiej sytuacji umowa zobowiązująca staje się
nieważna z mocą wsteczną. Należy przyjąć, że
nigdy nie zrodziła zobowiązania do przeniesienia
wierzytelności, to z kolei oznacza że do
rozporządzenia doszło bez kauzy. Również to
rozporządzenie nie wywołuje skutków prawnych.
 Ochrona podmiotów występujących
w instytucji przelewu:
 Zgoda dłużnika na przeniesienie wierzytelności jest
zbędna, chyba że zastrzeżona jest klauzula pactum de non
cedendo (art. 514 KC) - umowa dłużnika i wierzyciela w
której ostatni zobowiązuje się nie przenosić
wierzytelności bez zgody dłużnika. Nie oznacza to ze
ustawodawca nie chroni do pewnego stopnia dłużnika.
 W ramach tej ochrony dwa elementy odgrywają dużą
rolę:
A. Powiadomienie dłużnika o dokonaniu przelewu
B. Dobra lub zła wiara dłużnika
 OCHRONA DŁUŻNIKA W RELACJI
DŁUŻNIK - CEDENT (zbywca) – art. 512 KC
 Jak długo dłużnik nie otrzyma zawiadomienia o przelewie, tak
długo spełnienie przez dłużnika świadczenia do rąk cedenta,
który już nie jest już przecież jego wierzycielem zwalnia
dłużnika wobec cesjonariusza, który jest wierzycielem,
 Chyba ze dłużnikowi z innego źródła było wiadomo, że cedent
już ńie jest wierzycielem - wtedy dłużnik działa w złej wierze.
 Jeśli dłużnik został prawidłowo powiadomiony lub jest w złej
wierze, a mimo to spełnia świadczenie do cedenta, a ten to
świadczenie przyjmuje, dłużnik będzie musiał drugi raz
świadczyć tym razem cesjonariuszowi jako aktualnemu
wierzycielowi
 Znaczenie zawiadomienia w zależności
od tego od kogo ono pochodzi:
 Uważa się ze najsilniejsze jest powiadomienie otrzymane od
cedenta, bo nie ma on interesu żeby podawać nieprawdę.
 Natomiast najbardziej zainteresowany w powiadomieniu dłużnika
powinien być cesjonariusz. Jednak jego powiadomienie nie ma takiej
doniosłości z punktu widzenia wiary dłużnika jak powiadomienie
cedenta i w zasadzie powinno być poparte dołączonymi do
powiadomienia innymi dokumentami: kopia umowy przelewu, która
powinna być potwierdzona przez cedenta. Zawiadomienie takie
zwraca uwagę dłużnika na możliwość zmiany wierzyciela.
 Powiadomienie przez cesjonariusza nie pozbawia dłużnika dobrej
wiary, powiadomienie przez cedenta tak.
 Skutki braku zawiadomienia
 Jak długo dłużnik nie otrzyma powiadomienia mogą
nastąpić jeszcze dalsze negatywne skutki dla
cesjonariusza. Wszystkie czynności dokonane miedzy
cedentem, a dłużnikiem dotyczące wierzytelności
odnoszą skutek wobec nowego wierzyciela
(cesjonariusza) np. umowa miedzy cedentem - byłym
wierzycielem a dłużnikiem o rozłożenie wierzytelności
na raty wiąże cesjonariusza, umowa zwalniającą
dłużnika z długu zawarta z byłym wierzycielem wiąże
i zwalnia dłużnika wobec cesjonariusza.
 Zakres ochrony dłużnika – art. 513
§ 1 KC
 Dłużnik może wobec nabywcy wierzytelności
(cesjonariusza) podnosić wszelkie zarzuty jakie mu
przysługiwały do chwili uzyskania wiadomości o
przelewie. Przy czym idzie o :
› A. Zarzuty jakie miał w stosunku do zbywcy, czyli dawnego
wierzyciela
› B. Zarzuty osobiste jakie ma względem nabywcy (nowego
wierzyciela)
Jeśli wiec zbywca rozłożył dłużnikowi należność na raty i
nastąpiło to przed powiadomieniem o przelewie to nowego
nabywcę wiąże to rozłożenie na raty.
 Odstępstwo od konstrukcji
potrącenia
 W odniesieniu do przelewu wierzytelności
obowiązują szczególne reguły potrącania
wierzytelności.
 Gdyby obowiązywały normalne reguły dotyczące
potrącenia byłoby to możliwe (po przelewie)
tylko wtedy gdyby dłużnik potrącałby
wierzytelność którą ma wobec nowego
wierzyciela.
 Zarzuty dłużnika przeciwko
cesjonariuszowi
 Jednak na podstawie 513 KC dłużnik może potrącić wobec
nowego wierzyciela wierzytelność, która mu przysługuje wobec
dawnego wierzyciela - i to nawet wtedy gdy staje się ona
wymagalna dopiero po dokonaniu przelewu ale po uzyskaniem
przed dłużnika powiadomienia o przelewie (art. 513 § 2 KC)

 Jedyny wyjątek uniemożliwiający potrącenie dotyczy sytuacji,

w której wierzytelność przeciwko byłemu wierzycielowi
(zbywcy) stała się wymagalna później niż wierzytelność będąca
przedmiotem przelewu przysługująca nabywcy.
 Ochrona dłużnika w razie nieważności umowy
prowadzącej do przelewu – art. 515 KC
 Dłużnik chroniony jest także wówczas, gdy umowa
prowadząca do przelewu była wadliwa w szczególności
nieważna. Jeżeli dłużnik otrzymał od cedenta powiadomienie
NA PIŚMIE o dokonaniu przelewu i spełnił świadczenie do
rak nowego wierzyciela, a później poprzedni wierzyciel
(cedent) powiadomił go o nieważności przelewu i zażądał w
związku z tym spełnienia świadczenia (np. zapłaty) to dłużnik
nie musi po raz drugi spełniać świadczenia bo świadczył temu
kto został wskazany przez cedenta jako wierzyciel.

Nie dotyczy to sytuacji gdy dłużnik z innego źródła wiedział o

nieważności przelewu.
 Odpowiedzialność za nienależyte
wykonanie przelewu
 Art. 516 KC – Zbywca wierzytelności ponosi
względem nabywcy odpowiedzialność za to, że
wierzytelność mu przysługuje. Za wypłacalność
dłużnika w chwili przelewu ponosi
odpowiedzialność tylko o tyle, o ile tę
odpowiedzialność na siebie przyjął.
 Taka dodatkowa odpowiedzialność cedenta ma
charakter odpowiedzialności gwarancyjnej
 Zbywca odpowiada przede wszystkim na
podstawie art. 471 KC.
 Może jednak odpowiadać także na podstawie
przepisów o rękojmi za wady prawne -
odwołanie się do rękojmi daje nabywcy
możliwość odstąpienia od umowy a jeśli
wierzytelność jest niepełna do obniżenia ceny
 Wstąpienie osoby trzeciej w prawa zaspokojonego
wierzyciela – cessio legis – art. 518 KC

 Jest to drugi (obok przelewu) sposób singularnej sukcesji wierzytelności.

 Zmiana wierzyciela następuje z mocy prawa, ale tylko w przypadkach

określonych w art 518 KC:

A. Gdy osoba trzecia płaci cudzy dług za który jest odpowiedzialna osobiście
(np. poręczyciel) lub pewnymi przedmiotami majątkowymi,

B. Gdy wierzytelność spłacana przez osobę trzecia ma pierwszeństwo przed

prawem przysługującym osobie trzeciej - zabezpieczenia rzeczowe np.
hipoteka – pierwszeństwo ma hipoteka, co do której wniosek został wcześniej
złożony w sadzie wieczystoksięgowym,
C. Gdy spłaca wierzytelność osobie trzeciej za zgoda pisemną dłużnika
(ad solemnitatem) w celu wstąpienia w jego miejsce.
Od przejęcia długu które również może nastąpić na podstawie umowy
miedzy dłużnikiem, a osobą trzecią (za pisemną zgodą wierzyciela)
rozważany przypadek różni się tym, że osoba trzecia musi spłacić
wierzytelność, podczas gdy przy przejęciu długu w zasadzie nie.

D. Gdy przewidują to przepisy szczególne (w praktyce najważniejszy

przypadek to sytuacja gdy ubezpieczyciel naprawia nam jako
ubezpieczonym szkodę wyrządzoną przez osobę trzecią - np. sąsiad z
góry zalał nas). Do wysokości wypłaconego nam odszkodowania
ubezpieczyciel wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela.
 Skutki cessio legis
 Podstawowym skutkiem spłacania wierzyciela przez osobę trzecia w
jednej w wymienionych wyżej sytuacji jest wstąpienie tej osoby w
miejsce tegoż wierzyciela. Jeżeli osoba trzecia spłaca całą wierzytelność,
podmiot spłacony przestaje być wierzycielem a jego miejsce w 100%
wstępuje osoba trzecia jako wierzyciel wyłączny.

Jeżeli natomiast spłata jest częściowa, dłużnik ma dwóch wierzycieli.

Dawnego - w części niespłaconej oraz nowego -  w części spłaconej.

Dawny wierzyciel w razie egzekucji z majątku dłużnika korzysta jednak

z PIERWSZEŃSTWA przed osobą trzecią.

 Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia od osoby trzeciej.

 Skutki spłaty wierzyciela w sytuacji
innej niż wymienione w art. 518 KC
 Jeśli osoba trzecia spłaca cudzy dług, a nie
istnieje żadna z podstaw wymienionych w art.
518 KC, to cessio legis nie następuje,
 Osobie trzeciej przysługują wobec dłużnika
niepewne i ograniczone roszczenia z tytułu
bezpodstawnego wzbogacenia dla
zrekompensowania poniesionego wydatku.
 Zmiana dłużnika
Przejęcie długu,
Kumulatywne przystąpienie do długu
 Przejęcie długu – pojęcie – art. 519
§ 1 KC
 Cechy przejęcia długu:
1. Singularna sukcesja osoby trzeciej (przejemcy
długu), w następstwie której dług staje się
długiem własnym przejemcy,
2. Zwolnienie z długu dotychczasowego dłużnika,
3. Zachowanie tożsamości przejmowanego długu,
a w konsekwencji utrzymanie treści
dotychczasowego stosunku zobowiązaniowego.
 Konstrukcja kodeksowa przejęcia
długu
 Umowa dwustronna, która może przybrać postać:
A. Umowy między wierzycielem, a przejemcą
długu – za zgodą dłużnika (art. 519 § 2 pkt 1
KC),
B. Umowy między dłużnikiem, a przejemcą
długu – za zgodą wierzyciela (art. 519 § 2 pkt 2
KC).
 Schemat umowy między
wierzycielem a przejemcą długu

Wierzyciel Dłużnik
(stosunek zobowiązaniowy)
Umowa
o przejęcie
Długu
(Zgoda dłużnika)

Przejemca
długu
 Schemat umowy między
przejemcą długu a dłużnikiem

Wierzyciel Dłużnik
(stosunek zobowiązaniowy)
Umowa o
przejęcie
długu
(zgoda wierzyciela)

Przejemca
długu
 Strony umowy o przejęcie długu

 W obu umowach stroną jest przejemca długu –

jego sytuacja ulega bezpośrednio niekorzystnej
zmianie
 Interesy wierzyciela mogą być zagrożone gdy
przejemca jest niewypłacalny
 Ochrona wierzyciela przed
niewypłacalnością przejemcy
 Wariant I
Wierzyciel jest stroną umowy, jego oświadczenie woli
współkonstytuuje jej dojście do skutku – powinien
uwzględniać ryzyko związane ze zmianą dłużnika,
 Wariant II
Wierzyciel musi udzielić zgody na umowę między
dłużnikiem a przejemcą – wzmocnienie zastrzeżeniem
ustawy że zgoda jest bezskuteczna, gdy wierzyciel nie
wiedział, że przejemca jest niewypłacalny (art. 519 § 2
pkt 2 KC)
 Forma umowy i zgody – art. 522
KC
 Pod sankcją nieważności oświadczenia woli
stron powinny być złożone na piśmie,
 Zgoda wierzyciela również musi pod rygorem
nieważności zostać udzielona na piśmie,
 Forma ta nie została zastrzeżona dla wyrażenia
zgody przez dłużnika w umowie między
wierzycielem a przejemcą – zgoda w dowolnej
formie.
 Zgoda na przejęcie długu

 Osoba, której zgoda jest potrzebna (wierzyciel

lub dłużnik) może zostać złożona którejkolwiek
ze stron umowy,
 Po zawarciu umowy, każda ze stron może
wyznaczyć osobie, której zgoda jest potrzebna
odpowiedni termin na jej wyrażenie,
 Bezskuteczny upływ tego terminu poczytuje się
za odmowę zgody (art. 520 KC)
 Skutki braku zgody
 Jeśli przejęcie długu następuje na podstawie umowy
wierzyciela z przejemcą – brak zgody dłużnika skutkuje
nieważnością umowy,
 Jeśli przejęcie długu następuje na podstawie umowy
dłużnika z przejemcą, brak zgody wierzyciela ogranicza
skutki umowy. Polegają one na tym, że osoba która
miała przejąć dług odpowiada względem dłużnika za to,
że wierzyciel nie będzie żądał od niego spełnienia
świadczenia  ustawowa konwersja przejęcia długu w
umowę o zwolnienie dłużnika z obowiązku świadczenia
przez osobę trzecią (art. 392 KC)
 Przedmiot umowy

 Przejemca długu wstępuje w całą sytuację

prawną dotychczasowego dłużnika
 Umowa może ograniczyć sukcesję, w
szczególności do długów przyszłych (zwłaszcza
warunkowych lub terminowych) lub do
niektórych obowiązków składających się na dług
 Prawa uboczne

 Ogólna reguła, że przejemca wstępuje w sytuację

dłużnika nie obejmuje praw ubocznych
zabezpieczających wierzytelność, chyba że
zabezpieczyciel wyrazi zgodę na dalsze trwanie
zabezpieczenia (art. 525 KC)
 Ochrona interesu zabezpieczyciela – od sytuacji
majątkowej dłużnika zależy czy zabezpieczyciel
będzie odpowiadał za dług i czy zaspokojone
zostaną ich roszczenia regresowe do dłużnika
 Zarzuty przysługujące przejemcy
 Przejemca, wstępując w istniejący stosunek
zobowiązaniowy, może przedstawić zarzuty
wynikające z treści tego stosunku według stanu z
chwili przejęcia (art. 524 § 1 KC)
Przykład: Jeśli przejemca przejął dług z tytułu umowy
pożyczki, to może wobec wierzyciela podnieść zarzuty, że
zgodnie z tą umową nie upłynął jeszcze termin płatności
 Zarzutem tego rodzaju nie jest jednak zarzut potrącenia
jaki miał względem wierzyciela dotychczasowy dłużnik
 Przejemca może ponadto podnieść zarzuty
wynikające z zawartej z wierzycielem umowy o
przejęcie długu,
 Zarzuty osobiste przysługujące przejemcy
wobec wierzyciela z innego tytułu prawnego np.
zarzut potrącenia
 Kumulatywne przystąpienie do
długu
 W odróżnieniu do przejęcia długu, w razie
kumulatywnego przystąpienia do długu dłużnik
nie zostaje zwolniony z długu. Nadal pozostaje
dłużnikiem. Obok niego pojawia się
przystępujący do długu jako drugi dłużnik.
 Umowa tego rodzaju nie została uregulowana w
przepisach prawnych. Jest dopuszczalna na
zasadzie swobody umów (art. 3531KC)
 Postać umowy

 Między dłużnikiem a przystępującym do długu

– przyjmuje postać umowy o świadczenie na
rzecz osoby trzeciej (art. 393 KC)
 Między przystępującym a wierzycielem –
zgoda dłużnika nie jest potrzebna
 Przystępujący do długu staje się dłużnikiem
solidarnym
 Ustawowe kumulatywne
przystąpienie do długu – art. 554 KC
 Nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa
rolnego staje się dłużnikiem solidarnym obok
zbywcy – w zakresie zobowiązań związanych z
prowadzeniem tego przedsiębiorstwa lub
gospodarstwa, bez względu na to, z jakiego
zdarzenia zobowiązania te powstały.
 Ochrona interesu nabywcy
przedsiębiorstwa lub gospodarstwa
 Nie przystępuje do długu, o którym nie wiedział
mimo zachowania należytej staranności –
ochrona dobrej wiary nabywcy,
 Ograniczenie odpowiedzialności nabywcy do
wartości nabytego gospodarstwa lub
przedsiębiorstwa,
 Bez zgody wierzyciela zbywcy odpowiedzialność
zbywcy i nabywcy nie może być ograniczona lub
wyłączona.