K 01

KOD DAN STANDARD

BAGI KIMPALAN
DAN FABRIKASI
DMB 4112 WELDING PROCEDURE AND QUALITY
ASSURANCE

EN SHAH NADZRI BIN JASMIR

KANDUNGAN

•KOD DAN PIAWAIAN ANTARABANGSA YANG DIAMALKAN

UNTUK FABRIKASI MENGIKUT MANUAL JAMINAN KUALITI
YANG DITETAPKAN.
•DASAR PENGURUSAN
KOD DA N S T A N DA R D
KI M P A L AN DA N
FABRIKASI
 PENGENALAN
 Kimpalan dan fabrikasi berkait rapat dengan kualiti.
 Dalam penghasilan produk fabrikasi, kualiti lebih berorentasikan
pendapatan.
 Kualiti adalah penyesuaian untuk kegunaan, iaitu dari segi ciri-ciri
produk atau perkhidmatan yang diperlukan oleh pelanggan dan jaminan
terhadap bebas dari kegagalan (freedom from failure).
KEPERLUAN KOD DAN STANDARD KIMPALAN DAN
FABRIKASI

Tujuan penggunaan kod dan standard kimpalan dan

fabrikasi.
 Bagi mengelakkan daripada berlakunya kemalangan jiwa
atau kecederaan semasa melakukan kerja mengimpal
 Bagi mengelakkan kerosakan harta benda yang boleh
mengakibatkan kerugian atau kemusnahan yang teruk
 Mengelakkan berlakunya kerosakan pada sesuatu projek
yang berkaitan dengan struktur kimpalan.
Senarai definisi yang berkaitan dengan kod dan standard
Dokumen Satu dokumen yang menyediakan peraturan, garis panduan atau ciri-ciri untuk sesuatu
Normatif aktiviti atau hasil aktiviti.
(Normative
Documents) Istilah dokumen normatif ialah istilah generik yang mengandungi standards, spesifikasi
teknikal, kod amalan dan peraturan.
Standard Standard ialah kandungan garis panduan teknikal, peraturan, ciri-ciri untuk sesuatu
aktiviti atau hasilnya yang berfungsi sebagai arahan untuk pereka/pengeluar dan
pengendali/ pengguna kelengkapan (designers/ manufacturer/ operators/ users) untuk
mendapatkan pencapaian optimum bagi sesuatu kerja yang ditetapkan.

Contoh : ANSI – American National Standard Institute

ISO – International Organisation of Standardization
EN – European Norm
AWS – American Welding Society
ASTM – American Society of Testing Materials
API – American Petroleum Institute
ASME – American Society of Mechanical Engineers
BS – British Standard
Spesifikasi Satu dokumen terperinci yang menyatakan tentang keperluan (requirements) yang
(Spesifications) mengandungi semua data dan lain-lain keperluan sokongan atau jangkaan yang
dinyatakan secara am atau wajib (obligatory).
Kod (Codes) Standard menjadi Kod apabila ia digunapakai oleh satu atau lebih badan-badan kerajaan
dan dikuatkuasakan dengan undang-undang apabila ia dimasukkan dalam kontrak
perniagaan (business contract).
Kod merupakan satu dokumen yang mengesyorkan/ mencadangkan amalan atau prosedur
untuk rekabentuk, proses kimpalan, penghasilan, pemasangan, penyenggaraan,
pengunaan peralatan, struktur untuk amalan kerja kimpalan yang selamat dan produk yang
berkualiti tinggi.
Contoh:-
API 1104 Welding of Pipelines and related activities
AWS D 1.1 Structural Welding Code-Steel
ASME IX Welding Qualifications Code
LB-52 A5.1 E7016 Typical electrode for 490MPa HT steel
LB-52-18 A5.1 E7018 Higher deposition rates. Better usability with DCEP.
Peraturan (Regulation)
Satu dokumen yang menyediakan peraturan yang sah yang digunapakai oleh satu
badan
yang mempunyai kuasa perundangan.

Pihak/Badan Satu badan (yang bertanggungjawab untuk standards dan peraturan (regulations), yang
Berkuasa mempunyai tugasan spesifik serta mempunyai kuasa perundangan.
(Authority)
Prosedur Satu kaedah spesifik untuk melaksanakan sesuatu aktiviti atau proses. Biasanya, ia
 KOD DALAM KIMPALAN
Kod, standard dan spesifikasi dibangunkan oleh kumpulan
pakar yang mewakili pelbagai organisasi serta mempunyai
kepakaran dan pengalaman dalam bidang berkaitan.
Dokumen ini kemudiannya mengalami perubahan dan
penambahbaikan dari semasa ke semasa bersesuaian dengan
perkembangan terkini yang berlaku dan berkaitan dengan
penggunaan objek berkenaan.
1) AMERICAN WELDING SOCIETY (AWS)
2) AMERICAN SOCIETY OF MECHANICAL ENGINEERS
(ASME)
3) AMERICAN PETROLEUM INSTITUTE (API)
4) INTERNATIONAL ORGANIZATION FOR
STANDARDIZATION (ISO)
5) AMERICAN SOCIETY FOR TESTING MATERIALS
(ASTM)
6) AMERICAN INSTITUTE OF STEEL CONSTRUCTION
(AISC)
7) AMERICAN NATIONAL STANDARD INSTITUTE (ANSI)
 AMERICAN WELDING SOCIETY (AWS)
American Welding Society (AWS) diasaskan pada tahun 1919 sebagai
organisasi bukan keuntungan dengan misi global untuk memajukan
sains, teknologi dan aplikasi kimpalan dan proses yang berkaitan
degan penyambungan, termasuk pemotongan, meloyang (brazing)
dan semburan thermal (thermal spray).

Tujuan ditubuhkan adalah untuk :

 Membina struktur bangunan dan jambatan
 Menyediakan spesifikasi untuk elektrod kimpalan, rod dan bahan lakur
 Untuk menyelaraskan piawaian bagi tujuan juru kimpal serta ujian dan
pemeriksaan kimpalan
AWS menetapkan kod kimpalan untuk perkara berikut:
i. Mengesahkan Pemeriksa Kimpalan (Welding Inspector)
ii. Kimpalan aluminium (kimpalan gas dan arka, GTAW/ TIG,
kimpalan arka plasma (Plasma Arc Welding)
iii. Kimpalan Lembaran Keluli: Aplikasi dan kapasiti untuk
logam lembaran
iv. Aeroangkasa (Aerospace) : bahan dan proses kimpalan
lebur
v. Pembinaan: kod kimpalan bagi jalan raya dan jambatan
vi. Kimpalan Struktur Keluli: Semua jenis proses kimpalan
AMERICAN SOCIETY OF MECHANICAL ENGINEERS (ASME)
Organisasi ini mempunyai kira-kira 600 standard persetujuan
(consensus standards) yang dibangunkan oleh lebih 100
jawatankuasa. Secara umum, ia menerangkan mengenai:

i. Kod ujian untuk prestasi (performance test codes)

ii. Penyeragaman (standardization)
iii. Keselamatan (safety)
iv. Teknologi nuklear (nuclear technology)
v. Teknologi tekanan (pressure technology)
Tujuan ditubuhkan adalah untuk :

Mengeluarkan piawaian dan peraturan keselamatan

pembinaan, ujian dan pemeriksaan bagi dandang bertekanan
(boiler and pressure vessel)
Mengeluarkan peraturan dan pertimbangan sebarang
permintaan bagi pembaharuan kod dan piawaian.
Ianya juga digunakan sebagai tambahan kepada keperluan
keselamatan pada dandang dan tangki bertekanan tinggi yang
menyimpan bahan merbahaya.
Kod ASME terbahagi kepada EMPAT
QW100 Pengenalan umum kepada keperluan ujian dan lain lain
QW200 Butiran prosedur kelayakan
QW300 Butiran kelayakan prestasi bagi kelulusan pengimpal

QW400 Data kimpalan. Ini merupakan seksyen terbesar kod dan

merangkumi data bagi prosedur kelayakan
prestasi meliputi :-
• Data bahan dan bahan luak
• Keperluan pengujian kimpalan
• Kelulusan julat bagi ketebalan, diameter, konfigurasi sambungan
dan kedudukan kimpalan
• Definisi yang digunakan dalam kod.
 AMERICAN PETROLEUM INSTITUTE (API)
American Petroleum Institute adalah persatuan perdagangan kebangsaan yang meliputi
semua aspek industri minyak dan gas asli A.S. Kod kimpalan yang dikeluarkan berkaitan
dengan tugas-tugas seperti pemeriksaan saluran paip (pipeline inspection), tangki simpanan
(storage tanks) dan pembinaan saluran paip (pipeline construction). Tujuan ianya ditubuhkan
adalah untuk mengeluarkan reka bentuk dan struktur fabrikasi dan peralatan yang dikimpal
dalam industri petroleum (saluran paip atas darat).

KOD API SPESIFIKASI

API RP 577 Pemeriksaan kimpalan dan bahan (metallurgy)
API 1104 Kimpalan saluran paip dan kemudahan yang berkaitan
BRITISH STANDARD ASSOCIATION (BS)
Tujuan ianya ditubuhkan adalah untuk mengeluarkan kod piawaian kelayakan bagi kelulusan
prosedur kimpalan dan persediaan untuk dandang bertekanan, struktur keluli, pipeline dan
dandang.

KOD BS SPESIFIKASI
BS 499-2C Welding terms and symbols. European arc welding symbols in chart form
BS 2971 Specification for class II arc welding of carbon steel pipework for carrying fluids
BS 4515-1 Specification for welding of steel pipelines on land and offshore - Part 1: Carbon and carbon
manganese steel pipelines
BS 4515-2 Specification for welding of steel pipelines on land and offshore. Duplex stainless steel pipelines
PD 6705-2 Structural use of steel and aluminium. Recommendations for the execution of steel bridges to BS EN
1090-2
PD 6705-3 Structural use of steel and aluminium. Recommendations for the execution of aluminium structures
to BS EN 1090-3
INTERNATIONAL ORGANIZATION FOR
STANDARDIZATION (ISO)
International Organization for Standardization (ISO) telah membangunkan lebih 18500 piawai
dan memperbaharui piawai yang berkaitan setiap tahun.

ISO 2560 Welding consumables. Covered electrodes for manual metal arc welding of non-alloy
and fine grain steels. Classification
ISO 3580 Covered electrodes for manual arc welding of creep-resisting steels - Code of symbols
for identification
ISO 3581 Covered electrodes for manual arc welding of stainless and other similar high alloy
steels - Code of symbols for identification
ISO 3834 Quality requirements for fusion welding of metallic materials, five parts.
ISO 6947 Welds. Working positions. Definitions of angles of slope and rotation
AMERICAN SOCIETY FOR TESTING MATERIALS (ASTM)

ASTM merupakan satu badan teknikal yang mempunyai pelbagai jawatankuasa gabungan
daripada 132 jawatankuasa penulis teknikal. ASTM telah menerbitkan lebih dari 9100 piawaian
spesifikasi, ujian, latihan, bimbingan dan pengenalan untuk bahan, produk, sistem dan
sebagainya. Ia mengeluarkan peraturan dan standard dalam bidang pembuatan dan
penggunaan bahan-bahan yang telah ditetapkan yang mana kebanyakannya berkaitan
dengan bahan-bahan pembinaan dan kaedah pengujian.
Tujuan ditubuhkan adalah untuk mengeluarkan peraturan piawaian dalam pelbagai
jenis pengeluaran bahan dan piawaian bagi bahan mudah terbakar, produk kimia, minyak
pelincir, fosil, bahan bakar, cat, plastik, getah, paip, elektrik dan tenaga.
AMERICAN NATIONAL STANDARD INSTITUTE (ANSI)
Tujuan ianya ditubuhkan adalah untuk mengeluarkan piawaian
kelayakan yang melibatkan
industri paip kuasa dan menerangkan garis panduan kelayakan
bagi paip wap panas tekanan
tinggi atau perkara meliputi industri kuasa.

SIRIM Standard Industrial Research Institute Of Malaysia (Malaysia)

DIN Deutsches Institute Fuer Normung (German)
JIS Japan Industrial Standard (Japan)
CSA Canadian Standard Association
ISO International Organization For Standard
CSA Canadian Standard Association
 POLISI
PENGU R U S AN
Peraturan Perundangan, Industri Dan Standard Syarikat
Kakitangan dan pembekal syarikat adalah bertanggungjawab
bagi memastikan pematuhan
kepada spesifikasi bertulis berasaskan standard. Untuk mencapai
jangkaan tepat dan
konsisten, spesifikasi perlu dinyatakan dengan jelas, bukan
sahaja untuk hasil tetapi juga
untuk proses. Keperluan spesifikasi perlu meliputi bahan-bahan,
langkah-langkah kerja,
kakitangan dan pembekal yang berkelayakan, kaedah-kaedah
kerja yang selamat, dan
keadaan kerja alam sekitar. Standard juga memastikan bahawa
keputusan dinyatakan dengan
jelas dan bukannya amalan budi bicara.
Kod Perundangan (Regulatory Codes)
Semua aktiviti syarikat Kimpalan dan Fabrikasi perlu mematuhi
peraturan yang berkaitan.
Pengurus Kualiti mengenal pasti keperluan peraturan berkenaan
dengan bidang kuasa yang
disampaikan, termasuk:
• Pemakaian peraturan-peraturan bagi Persekutuan
• Pemakaian Peraturan bagi negeri
• kod bangunan berkenaan dan adendum tempatan untuk kod
bangunan
*Adendum adalah istilah dalam kontrak atau surat perjanjian yang
bermaksud tambahan klausa
atau fasal yang secara fiziknya terpisah dari perjanjian asal tetapi ia
adalah sebahagian daripada
perjanjian asal itu.
• Pemakaian Kod Api (Fire Code)
• Pemakaian Kod Bahan Api dan Gas
• Pemakaian Kod Jentera
• Pemakaian Kod Plumbing
• peraturan-peraturan tambahan yang ditetapkan oleh kontrak
pelanggan
Pengurus Kualiti mengenal pasti keperluan kawal selia yang
berkenaan dengan pekerjaan
tertentu yang mana penyelia mempunyai akses kilang kepada
kod dan peraturan kerajaan
yang berkaitan.
Standard Kualiti Industri
Semua aktiviti Syarikat Kimpalan dan Fabrikasi perlu mematuhi
amalan mutu kerja baik yang
diterima mengikut piawaian industri. Pengurus Kualiti akan
mengenal pasti keperluan
tambahan untuk piawaian industri yang berkaitan dengan kerja
khas semasa melaksanakan
penjaminan Kualiti yang tidak dinyatakan dalam kontrak,
kontrak spesifikasi teknikal, atau
lukisan yang diluluskan.
 Regulatory Codes and Industry Standards
Division Description Reference Reference Standard Title
Standard and
Codes No.
5 Minimum spacings and edge AISI SG02-KIT North American Specification for
distances for screws the Design of Cold-Formed Steel
Structural Members
5 Installation of bracing and CFSEI Field Installation Guide for Cold-
permanent bracing and Formed Steel Roof Trusses
bridging
5 Welding standards AWS B2.1/B2.1M Specification for Welding
Procedure and Performance
Qualification
5 Specification for steel AISC Specification AISC Specification for Structural
fabrication for for Steel Buildings
structural steel buildings Structural Steel
Buildings
5 Structural steel joints RCSC RCSC Specification for Structural
Specification for Joints Using ASTM A325 or
Structural Joints A490 Bolts
Using